Avrupa Birliği ülkelerinde din eğitimi ;

Kuram ve uygulamalar
-Avrupa Birliği'nin Düşünsel temelleri ne bakıldığında topluluğu temel amacının Avrupalı devletler arasında
meydana gelebilecek çatışmaları önlemek ve Avrupa'da barışı tesis etmek olduğu görülmektedir.

-Günümüzde artık Avrupa birliği ile ifade edilen Avrupa'nın geleneksel Batı kavramı ile aynı anlama gelmediği
görülmektedir.Avrupa Birliği temel haklar şartının başlangıç kısmında da yine Evrensel değerlere vurgu
yapılmaktadır Buna göre Birlik manevi ve ahlaki mirasın bilincinde olarak insanın saygınlığı özgürlük eşitlik ve
dayanışmanın bölünmez ve evrensel ile demokrasi ve hukukun üstünlüğü prensipleri üzerine kurulmuştur.

-Türkiye'nin üyeliği konusunda Avrupa Birliği'nin Hristiyan kimliğine sürekli vurgu yapılmakta ve bu sayede
Türkiye'nin topluluk dışında tutulması amaçlanmaktadır.

-Dini konusu Avrupa Birliği temel haklar şartını kaleme alınması sırasında da ciddi Tartışmalara neden olmuştur
ülkelerin dinsel yapıları sosyal hayatın içinde dinin önemli bir referans kaynağı olması ve herhangi bir konunun
farklı din ve mezhep de farklı anlamlar ifade etmesi gibi nedenler temel hak ve özgürlükler alanında ortaya
konulacak yaklaşımdaki farklılıklarında doğal sebebi olmuştur.

-Sonuç olarak her ne kadar Avrupa Birliği'nin kurucu anlaşmalarında görülmesede 1997 Amsterdam Antlaşması
ile birlikte Avrupa Birliği'nin temel metinlerinde kilise ve diğer dini gruplar zikr edilmeye başlanmıştır özellikle 2000
yılındaki Avrupa Birliği temel haklar şartında kilise ve diğer dini kuruluşların ulusal hukuktaki belirtilen statülerine
saygı duyduğunu ifade edilmiştir.Son tahlilde Avrupa Birliği genişleme süreci ile birlikte farklılaşan dinsel ve
mezhepsel yapısının da dikkate alarak din mezhep ve inançlar karşısında Kayıtsız kalmak yerine onlarla
ilişkilerinde biyolojik bir yaklaşım benimsemiş aynı zamanda bu kurumların ülkelerini iç hukukunda ki statülerine
saygı göstereceğini ifade ederek Din ve din kurumları karşısındaki tarafsızlığını da ortaya koymuştur.

Avrupa Birliği ülkelerinin genel dini yapısı

-Avrupa Birliği ülkelerindeki din eğitimi ve öğretimine ilişkin uygulamaların temelinde ilgili ülkenin tarihsel kültürel
ve dini arka planı önemli yer tutmaktadır.Pek çok Avrupa ülkesinde uzun süredir artan Sekülerleşme ile birlikte
dinin kamusal alanda tedrici Bir şekilde gerileyici fikri hakimdi.

-Bunun en önemli nedenlerinden birisi Avrupa'nın hızlı bir şekilde çok kültürlü ve çok dinli bir kıta haline gelmesidir
bu noktada en önemli rolü üstlenmektedir kadinlar bir diyalog ortamının oluşmasına vesile olabileceği gibi
ayrıştırıcı bir faktör de olabilir.Grace davie nin dediği gibi;Avrupa kültürünün şekillenmesinde üç önemli faktör
vardır Bunlar Yahudi ve Hristiyan monoteizmin mi Yunan rasyonelliği ve Roma organizasyonudur Ancak bunlar
arasında Avrupa yaşam tarzımı oluşturmada tarihi kilisenin rolü en belirleyici konumdadır.

-Kamusal ya da toplumsal alanda dinin kilisenin belirleyici bir etkisi Devam etmektedir.
-Kiliseye devam konusu da son zamanlarda zorunluluk veya görev kültüründen tüketim veya seçim kültürüne
Doğru yol almaktadır önceleri insanlar kiliseye dini bir görevi icra etmek için giderlerken bu durum artık bireysel bir
seçim meselesi haline gelmiştir yani bireylerde Ben kiliseye veya herhangi bir dini organizasyona hayatımdaki
genel bir ihtiyaçtan ziyade muayyen bir ihtiyacını karşılamak amacıyla gitmek istiyorum.

- böylece kilisenin hem inanç hem de uygulama açısından kimyası değişmiştir en önemli göstergesi de İkinci
Dünya Savaşı sonrası İngiltere Kilisesi'ndeki buluğ çağındaki Hristiyan çocukların kiliseye kabul ayininde Keskin
düşüşleri yaşanmıştır.

-Güney ve Orta Avrupa'da Roman Katolik mezhebi kuzey ve Batı Avrupa'da Protestanlık daha yaygındır nun
yanında Doğu Avrupa ve Balkanlar da Ortodoks mezhebinin öne çıktığı görülmektedir 27 ülkede Avrupa Birliği'nin
toplam nüfusunun yüzde 50'sinden fazlası Roman Katolik mezhebi oluşturmaktadır 14 Avrupa Birliği ülkesinin
toplam nüfusunun yüzde 50'sinden fazlası katoliktir Örneğin İtalya ve Malta'da katoliklerin oranı %98
lüksemburg'da %97 Polonya'da %95 irlanda'da %91 Portekizli İspanya'da %94 Fransa'da %83 Avusturya %73 ve
Macaristan'da % 67'dir.

-Protestan nüfusun ağırlıkta olduğu ülkelere bakıldığında Örneğin Danimarka'da nüfusun %95'i Protestan iken bu
oran Finlandiya'da %89 İsveç'te ise %87 dir.Doğu Avrupa'da ise ağırlıklı olarak Ortodoks mezhebi yaygındır Buna
göre Ortodoks mezhebinin ağırlıklı olduğu ülkeler Yunanistan Romanya Bulgaristan ve Güney Kıbrıs Rum
yönetimi şeklinde sıralanmaktadır.

-İslam'ın ve Müslümanların durumuna Bakıldığında ise şöyle bir tablo ortaya çıkmaktadır neredeyse Tüm Avrupa
ülkelerinin de Müslümanlar yüzde yetmiş oranıyla Arnavutluk ve yüzde 99,8 oranıyla Türkiye hariç azınlık
durumundadır.
-Bazı Doğu Avrupa ülkelerinde Müslümanlar yüzde onun üzerinde bir azınlık grubu oluştururken bazılarının da bu
oran daha düşüktür 2011 yılı rakamlarına göre Avrupa Birliği ülkelerinde yaşayan Müslümanların sayısının
yaklaşık 26 milyonu olması anlamına (%5 lik) gelmektedir.Avrupa Birliği içinde Müslümanların durumları Avrupa
Birliği'nin mevcut dinsel yapısı içinde değerlendirilmesi gereken bir diğer konudur .
-Sonuç olarak Avrupa Birliği ülkelerinde kurumsal olarak hıristiyanlığın kamusal yaşamda önemi halen daha
devam etmekte bireysel yaşamda aynı etkisinin olduğunu söylemek zordur.hristiyanlıktan sonra ikinci büyük din
olan İslam ise topluluk içerisinde layık olduğu değere henüz kavuşamamıştır tarihsel önyargılar Büyük bir rol
oynamakla birlikte son dönemde yaşanan birtakım olumsuz gelişmelerin de payının olduğu anlaşılmaktadır.
-Avrupa Birliği eğitim konusunda çeşitli programlar düzenlemek suretiyle üye ülkelerin eğitim sistemleri ne genel
bir standart belirlerken ve bu mevcut eğitim kalitesinin de arttırmaya amaçlarken din eğitimi konusunda din eğitimi
ve öğretiminin niteliği programların hazırlanması derslerinin zorunlu olup olmaması dersin içeriği ve benzeri gibi
konularda Avrupa Birliği bağlayıcı nitelikte herhangi bir kararı bulunmamaktadır.

-Avrupa Birliği'nin din eğitimi konusunda alenen taraf olmaması bu konuda yasal bir boşluk olduğu anlamına
gelmektedir topluluk konuyu temel hak ve özgürlükler bağlamında değerlendirerek bu alanda ortaya çıkabilecek
yasal boşluğu doldurmaya çalışmıştır.

-Almanya
-Almanya yaklaşık 82 milyon nüfusu ile 16 eyaletten oluşan federal bir devlettir.Ülkenin dini yapısına bakıldığında
2009 yılı itibarıyla Hristiyanlık 51 milyon bir oranla ilk sırada yer almaktadır katoliklerin oranı 24,9 milyon
protestanların oranı 24,2 milyon ortodoksların oranı da 1.3 milyon olarak tespit edilmiştir.
-Ülkede İkinci büyük din islamdır Almanya'da Müslümanların sayısı yaklaşık 4 milyon olup bunların yaklaşık 2
buçuk milyonu Türk kökenli Müslümanlardan oluşmaktadır.
-1949 tarihli federal anayasanın 4. maddesi din ve vicdan özgürlüğüne yer verilmektedir Bu maddede bireylerin
dini ve felsefi inançlarını açıklamaya zorlanamaz olacağı ve dini ibadetlerin yerine getirmenin teminat altına
alındığı açıkça ifade edilmektedir.Alman eğitim sistemi içerisinde din eğitimi ve öğretimi anayasal dayanaklara
sahip önemli bir konu alanı olarak devlet okullarında okutulan temel dersler arasında yer almaktadır.
-Din dersleri federal anayasanın 7. maddesine göre resmi okullarda ilkokuldan lise son sınıfa kadar zorunlu olarak
yer alan dersler arasında sayılmaktadır.
-Fransa
-Dinin anayasa konumunu açısından bakıldığında Fransız Anayasası'nın ilk maddesinin Fransa'yı etnik köken ırk
ve din açısından herhangi bir ayrım yapmaksızın tüm vatandaşlarına kanun önünde eşitliği sağlayan parçalanmaz
Seküler demokratik ve sosyal Cumhuriyet olarak tanımlamaktadır.
-1905 anayasasının ilk maddesinde kamu düzenine aykırı olmamak kaydıyla vicdan özgürlüğünü ve dini özgür bir
şekilde yaşamanın garanti altına alındığı ifade edilmiştir ikinci maddesinde Cumhuriyet Hiçbir dini tanımaz ve
desteklemez ve hiçbir dinin din adamını maaşını ödemez. denilerek din devlet arasındaki mesafeye vurgu
yapılmıştır.
-İngiltere
-İngiltere'de eğitim alanında yaşanan gelişmelerin ülkenin tarihi tecrübesine farklı dini ve etnik grupların ülkenin
sosyal ve siyasal yaşamına ayak uydurması için yapılan düzenlemelere dayanmakta olduğunu söylenebilir .Din
eğitimi ve öğretimi devlet okullarında zorunludur çocuğunun bu derse devam etmesini istemeyen ebeveyin onun
zorunlu din dersinden muaf tutulmasına talep edebilir Bu dersi almak istemeyen öğrenciye Bunun yerine başka
herhangi bir ders verilmemektedir.
Almanya:Zorunlu
İngiltere:Zorunlu
Yunanistan:Zorunlu
Avusturya:Zorunlu
Polonya:Zorunlu
Malta:Zorunlu
Portekiz:Zorunlu
Güney Kıbrıs Rum yönetimi:Zorunlu
Finlandiya:Zorunlu
Lüksemburg:Zorunlu bu ülkelerde din eğitimi zorunludur.