PRAKTIJK

PLC-programmering volgens
IEC-61131-3
Voorbereidingsopdrachten
CodeSys LD en FBD

Aandrijftechniek & Elektrotechniek Industriële Procestechniek ICT, Netwerken Koude- & Kwaliteit, Veiligheid, Communicatie &
Werktuigbouw & Elektronica Automatisering & Data Klimaattechniek & Milieu Leiderschap
& Regeltechniek
&23<5,*+7529&
$OOHUHFKWHQYRRUEHKRXGHQ1LHWVXLWGH]HXLWJDYHPDJZRUGHQYHUYHHOYRXGLJGRSJHVODJHQLQHHQJHDXWR
PDWLVHHUGJHJHYHQVEHVWDQGRIRSHQEDDUJHPDDNWLQHQLJHYRUPRIRSHQLJHZLM]HKHW]LMHOHNWURQLVFK
PHFKDQLVFKGRRUIRWRNRSLHsQRSQDPHQRIRSHQLJHDQGHUHPDQLHU]RQGHUYRRUDIJDDQGHVFKULIWHOLMNH
WRHVWHPPLQJYDQGHXLWJHYHU

$OOULJKWVUHVHUYHG1RSDUWRIWKLVSXEOLFDWLRQPD\EHUHSURGXFHGVWRUHGLQDUHWULHYDOV\VWHPRUWUDQVPLWWHG
LQDQ\IRUPRUE\DQ\PHDQVHOHFWURQLFPHFKDQLFDOSKRWRFRS\LQJUHFRUGLQJRURWKHUZLVHZLWKRXWWKHSULRU
ZULWWHQSHUPLVVLRQIURPWKHSXEOLVKHU

,6HFUHWDULDDW529&,3RVWEXV,1/%&(GH,7 ,ZZZ529&QO ,

2 Versie: 18 juli 2019

Inhouds Voorbereiding IEC 61131-3 LD en FBD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Installatie CoDeSys . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

opgave Werken met CoDeSys (LD) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

Toevoegen libraries . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Het eerste programma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
Werken met CoDeSys (FBD) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

3
4
 Voorbereiding CoDeSys
Codesys is programmeer software gebaseert op IEC 61131-3 norm. De software werkt
IEC 61131-3 LD op Windows XP, Windows 7, Windows 8 en Windows 10.
en FBD
Downloadinformatie
U kunt de benodigde Codesys software installeren door deze eerst te downloaden op
“MijnROVC”. Na inloggen kiest u “Opleidingen” en vervolgens de juiste cursus. Onder de
module "PLC-programmering volgens IEC 61131-3 vindt u helemaal onderaan de link “Software
CoDeSys_v23944 zipfile”, zie figuur 1.

Figuur 1 Codesys software te downloaden op MijnROVC

Geef de zip-file een logische plek op uw pc en pak deze uit. De file bestaat uit de mappen en
bestanden zoals aangegeven in figuur 2. Klik vervolgens op het bestand Codesys_v23944.exe.

Figuur 2 Inhoud zip-file

5
Installatie Zodra u de installatie gestart heeft, krijgt u de vraag in welke taal u CoDeSys wilt installeren, zie
figuur 5.
CoDeSys

Figuur 3 Keuze setup-taal

Vervolgens wordt gevraagd alle actieve programma’s te sluiten.

Figuur 4 Close all running applications

6
 CoDeSys opent de installatiewizard, kies hier “Next>”.

Figuur 5 Installatiewizard

Accepteer de License Agreement, zie figuur 6.

Figuur 6 License agreement

7
Kies de locatie waar de software wordt geïnstalleerd, u kunt deze desgewenst aanpassen. Klik
op “Next >”.

Figuur 7 Locatie

Ga voor standaard installatie uit van de vooraf aangevinkte componenten. Klik op “Next > “.

Figuur 8 Te installeren componenten

8
 Klik op “Next >” tenzij u een andere folder wenst, zie figuur 11.

Figuur 9 Installatiefolder

Klik op “Next >” om de installatie voort te zetten. Bestanden worden nu gekopieerd.

Figuur 10 Configuratie overview

9
Voordat de installatie klaar is, ontvangt u een melding omtrent een licentie. Voor het gebruik van
de demo-versie heeft u geen aparte licentie nodig.

Figuur 11 Melding omtrent license

Zodra de installatie klaar is, wordt u gevraagd uw computer opnieuw op te starten, zie figuur 13.

Figuur 12 Installatie compleet

10
 Mocht er geen snelkoppeling aangemaakt zijn op uw bureaublad, dan kunt u deze zelf
aanmaken. Zoek het bestand CoDeSys.exe op uw pc, zie figuur 13. Door het bestand te
selecteren en op de rechtermuisknop te klikken kunt u een snelkoppeling aanmaken.

Figuur 13 Keuze Setup-taal

Met de aangemaakte snelkoppeling op uw bureaublad, zie figuur 14, kunt u nu CoDeSys

opstarten.

Figuur 14 Icoontje CoDeSys

11
 Werken met Na het opstarten van het programma ziet u een scherm zoals in figuur 15.

CoDeSys (LD)

Figuur 15 CoDeSys na opstarten

Kies “File-New” om een nieuw programma aan te maken.

Figuur 16 Aanmaken nieuw programma

12
 Bij het programmeren zonder hardware PLC, kies “OK”, zie figuur 17.

Figuur 17 Target settings

U kunt nu verschillende programmeertalen kiezen, in dit geval LD, zie figuur 18.

Figuur 18 Programmeren in LD

13
Kies “OK” en de programmeeromgeving wordt geopend, zie figuur 19.

Figuur 19 Nieuw programma in LD

In figuur 20 ziet u een uitleg van de belangrijkste symbolen/buttons.

Figuur 20 Belangrijkste buttons

14
15
Toevoegen CoDeSys werkt met libraries (bibliotheken). Deze bibliotheken worden per programma
toegekend, maar dit moet wel eerst gebeuren bij een nieuw programma. In figuur 21 tot en met
libraries 28 wordt dit stap voor stap uitgelegd. Klik allereerst het tabblad “Resources” aan, zie figuur 21.
Dubbelklik vervolgens op de “Library Manager”, zie figuur 22.

Figuur 21 Library toevoegen stap 1

Figuur 22 Library toevoegen stap 2

16
 Klik met uw rechtermuisknop in het vlak links van de pijl, zie figuur 23.

Figuur 23 Library toevoegen stap 3

Kies dan “Additional Library”, zie figuur 24.

Figuur 24 Library toevoegen stap 4

17
Selecteer de met pijl aangegeven libraries in en kies “Openen”.

Figuur 25 Library toevoegen stap 5

In figuur 26 ziet u dat de libraries zijn toegevoegd. Klik vervolgens op het tabblad “POUs” zoals
aangegeven.

Figuur 26 Library toevoegen stap 6

18
 Dubbelklik vervolgens op uw programma, zie ook figuur 27.

Figuur 27 Library toevoegen stap 7

Hierna ziet u weer het basisscherm (zie figuur 28) en kunt u aan de slag met een programma.
De informatie van de geladen libraries kunt u verbergen. Kies hiervoor menupunt “Windows” en
vink “Messages” uit.

Figuur 28 Library toevoegen stap 8

19
20
 Het eerste Bij het maken van een programma moeten de gebruikte variabelen (in- en uitgangen) worden
vastgelegd. In dit geval drie ingangen en een uitgang. Bijvoorbeeld a: BOOL;
programma NB. BOOL betekent een ja/nee signaal of in het engels: TRUE / FALSE;
U kunt de variabelen en waarden gewoon intypen, zie figuur 29.

Figuur 29 Declareren variabelen

U voegt nu het eerste maakcontact toe, klik hiervoor op de met pijl aangegeven button.

Figuur 30 Aanmaken eerste contact

21
 Klik vervolgens op de rode vraagtekens en vul “a” in. Daarna klikt u op de lijn achter contact a en
kunt u een tweede contact invoegen. Noem deze “b” zoals in figuur 31.

Figuur 31 Aanmaken tweede contact

Klik op de lijn achter contact b. Klik vervolgens op de met pijl aangegeven button en voeg een
uitgang toe. Benoem deze als lamp, zie figuur 32. U heeft nu een complete programmaregel
aangemaakt.

Figuur 32 Programmaregel aangemaakt

22
Om dit programma te testen, klikt u op “Online-Login”, zie figuur 33.

Figuur 33 Login om te testen

Figuur 34 verschijnt met daarin de huidige status van de in- en outputs. In dit geval allemaal
“FALSE”, dus geen bediende ingangen en uitgangen.

Figuur 34 Status variabelen “FALSE”

23
 Dubbelklik op a en b in het variabelenscherm, of op de contacten zelf. De contacten worden nu
“TRUE”, zie figuur 35.

Figuur 35 a en b “TRUE”

Er gebeurt nog niets, de simulatie staat nog niet in “RUN”, Kies hiervoor “Online-Run”.

Figuur 36 Online – Run

24
Toets “F7” of kies “Online-Force values”. De huidige status van de ingangen wordt nu echt
toegekend. De lamp gaat branden, zie figuur 37.

Figuur 37 Lamp brandt

Na “Online-Logout” is alles weer in ruststand, zie figuur 38 en 39.

Figuur 38 Logout

25
 Alles staat weer in rust, we hebben nu de mogelijkheid om het programma uit te breiden.

Figuur 39 Alles weer in rust

Klik op contact a, er verschijnt een gestippeld vierkantje om het contact, zie figuur 40.

Figuur 40 Selecteer a

26
Klik op “maakcontact parallel” invoegen, zie figuur 41.?

Figuur 41 Parallel contact toegevoegd (1)

Opgave
1. Noem dit contact “c” en test/simuleer de werking van het programma. Verwijder daarna het
contact weer.?
Klik daarna op de lijn achter contact b en voeg weer een parallel contact toe, zie figuur
42.?

Figuur 42 Parallel contact toegevoegd (2)

Opgave
2. Noem ook dit contact “c” en test/simuleer de werking van het programma. Verwijder daarna
het contact weer.?

27
 NIET-functie (verbreek contact NC)?
Opgave
3. Teken het schema uit figuur 43. U kunt de NIET-functie (/) op meerdere manieren
toekennen, zie onderwerp “Werken met CodeSys”.

Figuur 43 NIET-functie

Voor het toevoegen van extra lijnen of programmaregels, kiest u “Insert-Network(after)”, zie
figuur 44.?

Figuur 44 Invoegen extra lijn / programmaregel

28
In figuur 45 ziet u het resultaat nadat op de tweede regel een extra contact a is toegevoegd.?

Figuur 45 Extra regel ingevoerd

We gaan nu verder met een programma in FBD. Het is slim de variabelen eerst te kopieren, zie
figuur 46 en toets vervolgens <CTRL+C> of kies “Edit-Copy”.?

Figuur 46 Kopieer variabelen

29
30
 Werken met Met “File-new” maakt u een nieuw programma aan. Bij Target Settings kiest u “OK” en
vervolgens FBD, zie figuur 47.
CoDeSys (FBD)

Figuur 47 Keuze FBD

Plak (<CTRL+V>) de variabelen tussen VAR en END_VAR, zie figuur 48.

Figuur 48 Variabelen toegekend (geplakt)

31
 Klik op de button “BOX”, aangegeven met een pijl in figuur 49.

Figuur 49 AND-functie ingevoegd

Definieer de contacten a en b en klik vervolgens op “Assign”, zie figuur 50.

Figuur 50 a en b toegekend, kies “Assign”

32
Definieer nu de lamp en het programma is klaar om te testen, zie figuur 52.

Figuur 51 AND-functie compleet

Test/simuleer de werking van dit programma, zie figuur 51 voor het resultaat.

Figuur 52 Resultaat na testen

33
 Plaats nu de cursor achter het AND-blok, zie figuur 53, klik vervolgens op de aangegeven
button.

Figuur 53 Plaats cursor achter AND-blok

Een tweede AND-functie is toegevoegd, zie figuur 54.

Figuur 54 Tweede AND-functie toegevoegd

34
Wijzig het tweede blok in een OR-functie en voeg ingang “c” toe, zie figuur 55.

Figuur 55 AND en OR gecombineerd

Test/simuleer de werking van dit programma, zie figuur 56 en 57 voor het beoogde resultaat.

Figuur 56 Testresultaat (1)

35
 Figuur 57 Testresultaat (2)

36
NIET-functie (verbreek contact NC)
Per in- of uitgang van een functieblok kan een NIET-functie worden toegekend. Allereerst
selecteer je de gewenste in- of uitgang, in dit geval b, door hier met de muis op te klikken.
Je ziet dat ingang b nu geselecteerd is, zie figuur 58.

Figuur 58 NIET-functie voorbereiden

Klik vervolgens op de met pijl aangegeven button, zie figuur 59, de ingang wordt geinverteerd,
dit is te zien aan het bolletje.

Figuur 59 NIET-functie toegekend

37
 Meerdere ingangen op een box
Klik op de betreffende box, zie figuur 60, en klik op de aangegeven button (Input).

Figuur 60 Extra ingangen toekennen

U kunt nu de extra ingang benoemen door de vraagtekens aan te klikken en de tekst te wijzigen.

Figuur 61 Extra ingang toegekend

38
Voor het toevoegen van een volgende lijn of programmaregel kiest u weer “Insert – Network
(after), zie figuur 62.

Figuur 62 Volgende lijn / programmaregel

In figuur 63 ziet u het resultaat, op de tweede regel is een AND-functie toegevoegd.

Figuur 63 Programmaregel toegevoegd

U kunt nu overweg met de belangrijkste functies in CoDeSys als het gaat om programmeren in
LD en FBD.

39