BẢO TÀNG TÀI NGUYÊN RỪNG VIỆT NAM CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

PHÒNG TRƯNG BÀY VÀ SƯU TẬP MẪU Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

BÁO CÁO THÁNG 2 NĂM 2024

NHIỆM VỤ XỬ LÝ BẢO QUẢN MẪU VẬT

- Căn cứ vào Đề cương và Dự toán xử lý và bảo quản mẫu côn trùng năm
2024
- Căn cứ vào kế hoạch thực hiện nhiệm vụ hàng tháng.
- Tổ xử lý và bảo quản mẫu vật:
+ Ông (bà): Bùi Thu Quỳnh. Trưởng nhóm
+ Ông (bà): Phạm Thị Hương
- Thời gian thực hiện: Từ ngày 01 tháng 02 đến ngày 29 tháng 02 năm 2024
1. Phương pháp thực hiện
1.1. Chuẩn bị:
- Dụng cụ: Panh, Chổi quét mẫu, Ghim, Giá căng, Xốp, Kéo, Giấy can, Giấy
làm số hiệu, Tủ sấy, Dụng cụ khác …
- Hóa chất: Cồn, Xylen, Aceton, Băng phiến, Hạt hút ẩm…
1.2. Phương pháp thực hiện:
1.2.1. Phòng mẫu:
- Lau chùi vệ sinh các phòng mẫu đình kỳ 8lần/tháng/năm
- Đổ nước ở các máy hút ẩm hàng ngày
- Dùng máy đo nhiệt độ và độ ẩm để kiểm tra độ ẩm của phòng độ ẩm không
khí dưới 55% và nhiệt độ 18-220C.
1.2.2. Tủ mẫu: Lau chùi vệ sinh các tủ mẫu theo định kỳ 1lần/tháng.
1.2.3. Hộp mẫu:
- Xử lý hộp mẫu 1lần/năm.
- Vệ sinh hộp mẫu sau đó dùng cồn để xử lý. Để khô tự nhiên hoặc sấy khô ở
nhiệt độ từ 30 – 450C trong vòng 2-3 ngày.
1.2.4. Mẫu vật:
a) Mẫu khô:
- Kiểm tra thường xuyên nếu phát hiện những mẫu có dấu hiệu bị mốc, mọt,
hư hại để xử lý kịp thời. Xử lý bảo quản mẫu định kỳ 1lần/năm
- Đánh giá và phân loại mẫu vật: Dựa vào thông tin mẫu vật đã có phân loại
theo các nhóm: Bộ cánh cứng (Coleoptera), Bộ Cánh thẳng (Orthoptera), Bộ Cánh
màng (Hymenopteraz), Bộ Cánh đều (Isoptera), Bộ Cánh nửa (Hemiptera), Bộ Bọ
que (Phasmatodea), Bộ Bọ ngựa (Mantodea), Bộ Gián (Blattodea), Bộ Cánh vảy
(Lepidoptera), Bộ Chuồn chuồn (Odonata), Bộ Cánh vảy (Lepidoptera).
- Để xây dựng các tiêu chí đánh giá và phân loại mẫu vật đơn vị đã sử dụng
tiêu chí đánh giá và xếp hạng mẫu vật của Bảo tàng Thiên Nhiên Việt Nam đưa ra
trong công tác kiểm kê mẫu vật hệ thống bảo tàng Thiên nhiên năm 2013 như sau:
1. Mẫu vật
1.a. Có cơ thể toàn vẹn hoặc gần toàn vẹn sử dụng được trong nghiên cứu,
nhận dạng (có đầy đủ các đặc điểm phục vụ công tác phân loại) và trưng bày, là
những mẫu chuẩn, ghi nhận mới, mẫu quý hiếm, đặc hữu và có giá trị kinh tế, được
xử lý đúng tư thế phù hợp với yêu cầu phân tích và phân loại học
1.b. Mẫu vật bị xuống cấp, hỏng, chế tác xấu không có giá trị trưng bày.
2. Lý lịch mẫu vật
2.a. Có lý lịch vật mẫu: Bao gồm những mẫu đã được định loại đến loài, có
thông tin về địa điểm thu mẫu, thời gian thu mẫu, người thu mẫu, kí hiệu mẫu vật
2.b. Có lí lịch nhưng thiếu một trong các thông tin quy định ở 2a.
2.c. Không có lý lịch mẫu
3. Xử lý bảo quản mẫu vật
3 a. Được xử lý và bảo quản vật đúng kỹ thuật: Phòng mẫu duy trì ở các điều
kiện chuẩn, các mẫu không bị mốc, mối, mọt.
3.b. Mẫu xử lý kém, bảo quản không tốt đã và đang bị hư hỏng.
Xếp hạng chung
- Mẫu vật loại A (tốt): đạt các tiêu chuẩn: toàn vẹn hoặc gần toàn vẹn (1a),
mẫu có lí lịch đầy đủ (2a), được xử lý tốt (3a)
- Mẫu vật loại B (trung bình): mẫu toàn vẹn hoặc gần toàn vẹn (1a), có lý lịch
nhưng không đầy đủ thông tin (2b), được xử lý bảo quản tốt (3.a) (có thể khôi phục
hoặc hoàn thiện)
- Mẫu vật loại C (kém): mẫu không có lý lịch (2c), hoặc bị hư hỏng nặng
không còn giá trị phân loại (1b), xử lý bảo quản kém đã và đang bị hỏng.(sẽ bị loại
bỏ trong thời gian tới)
- Xử lý bảo quản mẫu vật theo các nhóm : Dựa vào cấu tạo, đặc điểm mẫu vật
phân thành các nhóm để sử dụng các loại hóa chất theo đúng biện pháp kỹ thuật
của đơn vị:
+ Toàn bộ các mẫu khô đều dùng chổi lông mềm vệ sinh làm sạch bụi, quét
sạch những mẫu có hiện tượng nấm mốc, côn trùng phá hoại.
 + Tùy từng nhóm mẫu vật sử dụng hóa chất khác nhau, làm sạch ở các bộ
phận thân, cánh, đầu, râu và chân. Thay ghim nếu ghim bị gỉ. Trong quá trình làm
mẫu nếu gãy râu, chân, rách cánh… ta dùng keo dính để phục chế và chỉnh sửa lại.
Nếu label bị mờ hoặc rách thì có thể làm label khác, vẫn giữ label cũ. Sau khi
xử lý xong ta cho vào tủ sấy ở nhiệt độ 400C trong vòng 2-3 tiếng.
Cắm mẫu vào hộp gỗ đã làm sạch bằng cồn và đặt băng phiến vào hộp.
b) Mẫu ngâm
- Kiểm tra thường xuyên nếu phát hiện các hiện tượng xâm hại mẫu vật để xử
lý kịp thời
- Các lọ mẫu ngâm được vệ sinh, lau chùi sạch sẽ 1lần/năm
- Mẫu ngâm thay hoặc bổ sung dung dịch định kỳ 1lần/năm theo quy định.
2. Nội dung, khối lượng và kết quả thực hiện
Khối lượng Tỉ lệ/
Kết quả KL
STT Nội dung thực hiện ĐVT Kế Thực năm
hoạch hiện
- Phòng mẫu
Phòng mẫu: sạch sẽ,
- Quét dọn, vệ sinh phòng 576 - Máy hút ẩn 8,3%
mẫu không có nước;
1 M2 576
- Đổ nước máy hút ẩm - Nhiệt độ:18-
- Kiểm tra độ ẩm và nhiệt 220C.
độ của phòng - Độ ẩm: dưới
55%
Tủ mẫu : Tủ đựng mẫu, 8,3%
2
2 - Vệ sinh, lau chùi các tủ M 191 191 sạch, không có
đựng mẫu bụi, bẩn.
Hộp mẫu Hộp đựng mẫu
3 - Làm sạch hộp bằng cồn, Hộp 44 44 khô, không bụi
để khô tự nhiên 10,7%
7,6%
Phân loại và kiểm tra
4 mẫu vật : Bộ cánh cứng Mẫu 1533 1533
– Coleoptera
4.1 Phân loại theo bộ, họ
Bộ cánh cứng –
Coleoptera 1533
Cicindelidae 195
Ipidae 173
Elateridae 54
Scarabaeidae 165
 Khối lượng Tỉ lệ/
Kết quả KL
STT Nội dung thực hiện ĐVT Kế Thực năm
hoạch hiện
Cerambycidae 578
Lucanidae 181
Bupestidae 98
Sp 89
4.2 Kiểm tra mẫu vật Mẫu 1533 1533
4.3 Xử lý, bảo quản mẫu Mẫu 1533 1533
- Hộp
- Tấm xốp
- Chuẩn bị dụng cụ, hóa - Cồn
chất - Xylen
- Ghim
….

- Xử lý mẫu: Dùng chổi Các mẫu được

lông quét sạch bụi, xử lý vệ sinh, không
Mẫu 1533 1533
hóa chất, để khô tự nhiên có dấu hiệu
trong 2 tiếng mốc, mọt.

Các hộp đều có

băng phiến; các
- Đặt băng phiến vào hộp hộp mẫu được
Hộp 44 44
mẫu xếp ngay ngắn
theo đúng vị trí
ban đầu.
Trong tháng 2 nhóm đã thực hiện những công việc như sau:
- Hàng ngày quét dọn, vệ sinh phòng mẫu, đổ nước máy hút ẩm, kiểm tra độ
ẩm và nhiệt độ của phòng và duy trì độ ẩm dưới 55%, nhiệt độ phòng: 18-220C;
- Vệ sinh, lau chùi tủ mẫu và dùng cồn làm sạch bụi, mốc của 44 hộp;
- Phân loại và kiểm tra mẫu vật: Bộ cánh cứng – Coleoptera
+ Phân loại theo bộ, họ: Mẫu vật thuộc Bộ cánh cứng – Coleoptera 7 họ, trong
đó Họ Cicindelidae 195 mẫu; Ipidae 173 mẫu; Elateridae 54 mẫu; Scarabaeidae
165 mẫu; Cerambycidae 578 mẫu; Lucanidae 181 mẫu; Bupestidae 98 mẫu; Sp 89
mẫu
+ Kiểm tra mẫu vật: Kiểm tra 1533 mẫu 1533 mẫu bình thường (không bị
mối, mọt).
 - Xử lý bảo quản mẫu vật:
+ Dùng chổi lông quét sạch bụi, xử lý hóa chất, để khô tự nhiên trong 2 tiếng;
+ Đặt băng phiến vào 44 hộp: Mỗi hộp mẫu được băng phiến, dùng ghim
ghim vào góc rộng nhất của hộp mẫu tránh va chạm vào mẫu
Như vậy trong tháng 2 nhóm đã tiến hành xử lý bảo quản 1533 mẫu thuộc Bộ
cánh cứng đạt 100% kế hoạch tháng và 8% kế hoạch năm. Mẫu vật sau khi xử lý
đều không có dấu hiệu bị mốc, mọt và được bảo quản trong điều kiện độ ẩm, nhiệt
độ phòng đúng như quy định.
Kết luận và kiến nghị:
- Kết luận:
+ Trong tháng 2 thường xuyên quét dọn, lau chùi, dọn dẹp và đổ nước phòng mẫu
576m2
+ Vệ sinh lau chùi tủ mẫu 191 m2.
+ Vệ sinh lau chùi 44 hộp đựng mẫu
+ Bảo quản 1533 mẫu cũ thuộc bộ cánh cứng đạt 7,6% của năm 2024
- Kiến nghị:
Đề nghị Ban lãnh đạo cho bảo dưỡng hút ẩm, điều hòa 1 năm 2 lần.
Hà Nội, ngày 23 tháng 2 năm 2024
Trưởng phòng Trưởng nhóm

Lưu Hoàng Yến Bùi Thu Quỳnh

DANH SÁCH XỬ LÝ BẢO QUẢN MẪU CÔN TRÙNG THÁNG 1

Chất lượng xử lý
STT Số hộp Số lượng Tủ bảo quản
1 Hộp 16 48 Tủ 5 A

2 Hộp 17 47 Tủ 5 A

3 Hộp 18 35 Tủ 5 A

4 Hộp 19 50 Tủ 5 A

5 Hộp 20 15 Tủ 5 A

6 Hộp 36 78 Tủ 5 A

7 Hộp 37 49 Tủ 5 A

8 Hộp 38 46 Tủ 5 A

9 Hộp 64 95 Tủ 5 A

10 Hộp 67 37 Tủ 5 A

11 Hộp 71 52 Tủ 5 A

12 Hộp 70 41 Tủ 5 A

13 Hộp 73 35 Tủ 5 A

14 Hộp 74 35 Tủ 5 A

15 Hộp 75 24 Tủ 5 A

16 Hộp 76 55 Tủ 5 A

17 Hộp 77 51 Tủ 5 A

18 Hộp 78 29 Tủ 5 A

19 Hộp 21 25 Tủ 5 A
20 Hộp 22 17 Tủ 5 A

21 Hộp 32 60 Tủ 5 A

22 Hộp 33 29 Tủ 5 A

23 Hộp 34 31 Tủ 5 A

24 Hộp 35 9 Tủ 5 A

25 Hộp 39 7 Tủ 5 A

26 Hộp 40 70 Tủ 5 A

27 Hộp 41 43 Tủ 5 A

28 Hộp 42 45 Tủ 5 A

29 Hộp 43 31 Tủ 5 A

30 Hộp 44 24 Tủ 5 A

31 Hộp 45 36 Tủ 5 A

32 Hộp 46 29 Tủ 5 A

33 Hộp 47 24 Tủ 5 A

34 Hộp 48 23 Tủ 5 A

35 Hộp 49 20 Tủ 5 A

36 Hộp 50 35 Tủ 5 A

37 Hộp 51 22 Tủ 5 A

38 Hộp 52 12 Tủ 5 A

39 Hộp 53 27 Tủ 5 A
40 Hộp 54 13 Tủ 5 A

41 Hộp 55 27 Tủ 5 A

42 Hộp 56 33 Tủ 5 A

43 Hộp 57 6 Tủ 5 A

44 Hộp 58 13 Tủ 5 A