FONKSİYONLARDA UYGULAMALAR

Bu Bölümde Neler Öğreneceğiz?

 FONKSİYONLARLA İLGİLİ UYGULAMALAR

 İKİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER VE GRAFİKLERİ

 FONKSİYONLARIN DÖNÜŞÜMLERİ

Neden Öğreneceğiz?

 Birbirleriyle ilişkili değişkenler arasındaki modellemelerin (gelir-gider dengesi,

ekonomik veriler ve ekonominin büyüme oranı vb.) yorumlanmasında fonksiyon
uygulamaları kullanılır.

 Kurulan modellemeler sayesinde fiziki olarak ölçülmeyecek ya da hesaplanmayacak

değerlerin kolaylıkla hesaplanması sağlanır.

 Geçmişten günümüze özellikle mimaride çok kullanılan parabol, geniş ve ferah

mekânların oluşumunda çok önem kazanmıştır. Uzun köprülerin çoğunda parabolik
şekiller görülmektedir.

 Parabolik aynalarda görüntü aynanın tasarlanış biçimine göre değişir. Bu aynalar ışığı
tek bir noktaya yönlendirir. Parabolik aynalar, dışa ışık verecek biçimde
tasarlandığında otomobillerde kullanılan farlar ve el fenerlerinde olduğu gibi geri
yansıtıcı olarak da kullanılmaktadır.

 Balık avı ile ilgilenenlerin birçoğu uzak mesafe atışlarında parabolik oltalar ile
avlanırlar. Bu oltalar, genel kullanıma en uygun olduğu için, en çok üretilen ve tercih
edilen oltalardır. Balık vuruşları parabolik oltalarda çok kolay hissedilir.
HATIRLATMA:

FONKSİYON TANIMI

Boş kümeden farklı A ve B kümeleri için A nın her elemanını B nin bir ve yalnız bir elemanına
eşleyen f bağıntısına A dan B ye fonksiyon denir.

f : A → B veya x → y biçiminde gösterilir.

A kümesine fonksiyonun tanım kümesi, B kümesine fonksiyonun değer kümesi denir.

A kümesindeki elemanların B deki görüntülerinden oluşan f(A) kümesine fonksiyonun

görüntü kümesi denir.

Örnek 1: A f B

.1 . 1
.3 .0
.2
.5
.4
.7
.5

Yukarıda verilen kümeleri için f : A  B , fonksiyonu tanımlanıyor.

a) f(x) fonksiyonunu listeleyerek yazınız.

b) f(A) kümesini bulunuz.

c) f(x) fonksiyonunun tanım kümesini ve değer kümesi yazınız.

2
 Örnek 2: Aşağıdaki ifadelerden hangileri fonksiyondur? Açıklayınız.

4x  1
a) f : N  N, f(x) 
3

b) f : Z  R, f(x)  6x  1

c) f : N  N, f(x)  2x  3

d) f : R  R, f(x)  2x2

e) f : R  R , f(x)  x  1

1
f) f : R  R, f(x) 
x3

Grafikte Tanım kümesi, Görüntü kümesi:

f: a,b  R

y (Değer kümesi)

d
görüntü

kümesi
c
(y değerleri)
x
0 a b

tanım kümesi

(x değerleri)

kümesi

3
Örnek 3: y
f(x) Yanda f: A  B fonksiyonunun grafiği verilmiştir.
2 Buna göre fonksiyonun,

a) tanım kümesini,
4 3
1 x x
4
b) görüntü kümesini,
3
f( 4)  f( 3)
c) değerini bulunuz.
f(0)

Örnek 4:

f :A  B fonksiyonunun grafiğine göre boşlukları doldurunuz.

y
4 a) f(x) fonksiyonunun tanım kümesi ……………

b) f(x) fonksiyonunun görüntü kümesi ………….

3
c) Fonksiyonun alabileceği en büyük değer…. ..
. 2
1
.f(x) ve en küçük değer……..dır.

4,5 x d) f(x) = 0 ise x = …….. veya x = …….

1 0 3 4 6
f(0)  f(4)
e) =……
f(6)  f( 1)
3

4
FONKSİYON TÜRLERİ:

1) Örten Fonksiyon

f : A  B olmak üzere, değer kümesi ile görüntü kümesi eşit olan fonksiyonlara örten
fonksiyon denir.(Değer kümesinde boşta olan eleman yok)

Örneğin; f
A B

.1 .a
.2 .b fonksiyonu örten fonksiyondur.
.3 .c
.4

2) İçine Fonksiyon

f : A  B olmak üzere, görüntü kümesi değer kümesinden farklı olan fonksiyonlara içine
fonksiyon denir.(Değer kümesinde en az bir tane boşta olan eleman var)

Örneğin; f
A B

.1 .a
.2 .b
fonksiyonu içine fonksiyondur.
.3 .c
.4 .d

3) Bire Bir Fonksiyon

f : A  B olmak üzere, bir fonksiyonun tanım kümesindeki tüm elemanların görüntüleri

birbirlerinden farklı ise bu tip fonksiyona bire bir fonksiyon denir.

Örneğin;
f
A
B

.1 .a
.2 .b fonksiyonu bire bir fonksiyondur.
.3 .c
.d

5
Örnek5: Aşağıda verilen f : A  B olmak üzere, fonksiyonların türlerini belirtiniz.

A f
B
I.
.1 .a
.2 .b
.3 .c
.4 .d
.5

II. A f
B

.1 .a
.2 .b
.3 .c
.d
.4
.e

III. A f
B

.1 .a
.2 .b
.3 .c
.4 .d

6
4) Birim fonksiyon :

A boş kümeden farklı bir küme olmak üzere f : A  B fonksiyonunda f fonksiyonu A

kümesinin her elemanını kendisine eşliyorsa, f fonksiyonuna birim fonksiyon denir.

Örneğin;

f
A B

.1 .1
.2 .2
.3 .3

I: A  A, I(x) = x veya f(x) = x biçiminde ifade edilir.

Örnek6: f : R  R, f(x) =  a  2  x + b +1 fonksiyonu birim fonksiyon olduğuna göre, a ve b

değerlerini bulunuz.

5) Sabit fonksiyon:

A boş kümeden farklı bir küme olmak üzere f : A  B,  x  A için f(x) = c, (c  B) ise f sabit
fonksiyondur. f(A) = c dir.

A f B
. x1
. x2 .b

. x3 .c

.x4 .d

Örnek7: f : R  R, f(x) =  a  1 x 2 + b  2  x + 4 fonksiyonu sabit bir fonksiyon olduğuna

göre, a ve b değerlerini bulunuz.

7
6) Doğrusal fonksiyon

a,b  R olmak üzere;

f : R  R, f(x) = ax + b fonksiyonuna doğrusal fonksiyon denir.

Örnek9: f :R  R , f(x) doğrusal fonksiyon ve f(1) = 4 ve f(3) = 12 ise f(9) kaçtır?

Örnek10 : f(x + 2) + f(x+ 3) = 4x + 12 olduğuna göre, f(3) kaçtır?

8
FONKSİYONLARDA BİLEŞKE İŞLEMİ:

A, B, C boş olmayan birer küme olmak üzere,

f : A  B , f(x) = z ve g : B  C , g(z) = y ise gο f : A  C , (gο f)(x) = g f(x) = y kuralı ile

tanımlı fonksiyona f ile g nin bileşke fonksiyonu denir.

C
f B g
A
x z=f(x) y=g(z)=g(f(x))

g f

Örnek11: f(x) = x + 2, g(x) = 2x + 3 ise aşağıdaki ifadelerin değerini bulunuz.

a) (gof)(4) =

b) (fog)(4) =

c) (fof)(2) =

d) (gog)(2) =

e) (fog)(x) =

f) (gof)(x) =

g) (gog)(x) =

9
 y
Örnek12:
Yanda verilen f,g : R  R fonksiyonların
y=f(x) grafiklerine göre;
7
5 (fog)(0)  (f.g)(0)
4 ifadesinin sonucunu bulunuz.
(fog)( 10)
2
x
-10 -3 0 5
-3

y=g(x)

TERS FONKSİYON
 f fonksiyonunun tersi f 1 ise y  f(x)  f 1(y)  x olur.

 f 1 fonksiyonu, f nin elemanı olan ikililerin bileşenlerinin yerlerinin

değiştirilmesiyle elde edildiğine göre, y= f(x) eşitliğinde x ile y nin yerleri
değiştirilip y yalnız bırakılırsa, y  f 1(x) fonksiyonunun kuralı bulunur.

NOT: Bir fonksiyonun tersininde fonksiyon olması için bu fonksiyon bire bir ve örten
olmalıdır.

Örnek12: f(3) = 7 ve g-1(5) = -6 ise f -1(7)+ g(-6) işleminin sonucu kaçtır?

Örnek13: f(x + 2) = 31-x + 1 ise f -1(82) kaçtır?

NOT: f(x) = ax + b ise f 1(x) =

ax + b
f(x)= ise f 1(x) =
cx + d

10
Örnek13: Aşağıda verilen fonksiyonların terslerinin kuralını yazınız.

a) f(x) = x + 1

b) f(x) = 5x – 3

2x +1
c) f(x) =
3x  4

x
d) g(x) =
3  2x

Ters fonksiyonun özelikleri

1. f  f 1  I  f 1  f (I, birim fonksiyon)

2. f  I  f  I  f

3. (f  g)1  g1  f 1

4. f  g  h  g  f 1 h

5. f  g  h  f  h  g1

Örnek14 : g 1 (x –1) = x + 3 ve (gof 1 ) 1 (x) = 3x ise f(2) kaçtır?

Örnek15: f 1( x) = 2x  1 , g(x) = 3x + 2 olduğuna göre, (fog)-1(3) değerini bulunuz.

11
 1
Örnek16: (fof og)(x) = 4x+ 1 ve (fogog 1 )(x) = 8  2x ise f(1)+ g(2) kaçtır?

Örnek 17:

4 f(x)

1
2
-6 -1
0 x
3

−3

Yukarıda verilen y=f(x) fonksiyonu için;

a) f 1(3)  f 1(4) toplamının değerini bulunuz.

1
b) f 1( )  2a  8 olduğuna göre, a değerini bulunuz.
2

Örnek 18: Yandaki şekilde f(x  2) fonksiyonun grafiği verilmiştir.

Buna göre, aşağıdaki işlemlerin sonucunu bulunuz.

a) f 1(8) 

b) f 1( 4) =

f( 11)  f 1( 2)
c) 
f 1(f( 2))

12
FONKSİYON GRAFİK ve TABLO TEMSİLİNİ KULLANARAK
PROBLEM ÇÖZME
Örnek 19: 2020 yılı itibariyle İstanbul’da güncel taksi açılış

ücreti 4 TL olup km başına 2,5 TL alınmaktadır. Buna göre;

a) x km lik bir yolculukta ödenecek ücreti x cinsinden bulunuz.

b) Taksi ile yapılacak 40 km lik yolculuk için ödenecek ücretin kaç TL olacağını
bulunuz.

Örnek 20:

Bir aracın gittiği yola bağlı olarak deposundaki yakıtın değişimini gösteren grafik yukarıda verilmiştir.
Buna göre;

a) x aracın gittiği yol olmak üzere aracın deposunda kalan yakıt miktarının, aracın gittiği yolun bir
fonksiyonu olarak ifadesini bulunuz.

b) Araç deposundaki yakıtla en fazla kaç km yol gidebilir? Bulunuz.

13
 Örnek 21:

Bir otoparkta park ücreti olarak müşterilerden 2 saate

kadar (2. Saatte dahil) 8 TL, 2.saatten sonra her saat
için 3 TL alınmaktadır. Buna göre otopark ücretinin
zaman t olmak üzere zamana bağlı fonksiyonunu
bulunuz.

Örnek22: (boy)

Zaman (yıl)

Yukarıdaki doğrusal grafikler A ve B ağaçlarının zamana bağlı boylardaki değişimlerini

göstermektedir.

Buna göre;

a) x zaman olmak üzere, ağaçların boylarının zamana bağlı değişimini f(x) ve g(x)
fonksiyonları olarak ifade ediniz.

5
b) Ağaçlar dikildikten kaç yıl sonra A ağacının boyunun B ağacının boyuna oranının
6
olacağını bulunuz.

14
Fonksiyon Grafiğinin Eksenleri Kestiği Noktalar

Analitik düzlemde f: R  R, y = f(x) fonksiyonunun grafiği aşağıdaki şekilde verilmiştir.

y=f(x)

f(x) fonksiyonunun x eksenini kestiği noktaları bulurken y = 0 için f(x) = 0 denkleminin

kökleri araştırılır.
Buna göre,
f(x) fonksiyonunun grafiği x eksenini A(a,0), B(b,0), C(c,0), D(d,0) noktalarında keser.

f(x) fonksiyonunun grafiğinin y eksenini kestiği nokta x = 0 için y = f(0) değeridir.

Buna göre,
f(x) fonksiyonunun grafiği y eksenini E(0,e) noktasında keser.

Not: f(x) fonksiyonu x eksenini kestiği noktalarda tek katlı köke, x eksenine teğet olduğu
noktada çift katlı (eşit) köke sahiptir.

Örnek 23:

Yanda f(x) fonksiyonunun grafiği

verilmiştir. Buna göre,

a) f(x) fonksiyonunun x eksenini kestiği noktaların apsislerini yazınız.

b) f(x) fonksiyonunun y eksenini kestiği noktanın ordinatını yazınız.

c) f(x) = 0 denkleminin köklerini yazınız.

15
Örnek 24: f(x) = x3 +ax + 2+a fonksiyonunun grafiği x eksenini (2,0) noktasında
kestiğine göre, a değerini bulunuz.

Fonksiyonun Pozitif veya Negatif Değerler Aldığı Aralıklar

Tanım 1
f :R  R y = f(x) fonksiyonu verilmiş olsun.
A  R olmak üzere;
 x  A için f(x) > 0 oluyorsa fonksiyonu A kümesinde pozitif değerler alır.

Tanım 2
f :R  R y = f(x) fonksiyonu verilmiş olsun.
B  R olmak üzere;
 x  B için f(x) < 0 oluyorsa fonksiyon B kümesinde negatif değerler alır.

Örnek 25: Aşağıda grafiği verilen f(x) fonksiyonunun pozitif ve negatif olduğu aralıkları
yazınız.
y

1
−4 −1 7
0 x
−6 3

−3 f(x)

16
Artan ve Azalan Fonksiyonlar
Tanım: A  R olmak üzere y = f(x) ve B, A nın herhangi bir alt aralığı olsun.

 x1, x2 B için x1 < x 2 olduğunda f(x1 ) < f(x 2 ) oluyorsa f fonksiyonu B de artan
fonksiyondur denir.

y
y = f (x)

f(x2)

f(x1)
x
O x1 x2

x1 < x 2

f(x1 ) < f(x 2 )

Tanım: A  R olmak üzere y = f(x) ve B, A nın herhangi bir alt aralığı olsun.

 x1, x2 B için x1 < x 2 olduğunda f(x1 ) > f(x 2 ) oluyorsa f fonksiyonu B de azalan
fonksiyondur denir.

f(x1)

f(x2) y = f(x)

x
O x1 x2

x1 < x 2

f(x1 ) > f(x 2 )

17
Bir Fonksiyonun Maksimum ve Minimum Değeri

f :a,b   R  R

Yanda;

f(x) fonksiyonu x0 apsisli noktasının

solunda artan, sağında azalan
fonksiyondur.

Bu durumda f(x0) değeri fonksiyonun

maksimum değeri olur.

g :a,b   R  R

Yanda;

f(x) fonksiyonu x0 apsisli noktasının

solunda azalan, sağında artan
fonksiyondur.

Bu durumda f(x0) değeri fonksiyonun

minimum değeri olur.

SONUÇ:

f(x) fonksiyonunda görüntülerin en büyüğüne maksimum değeri, bu değeri aldığı noktaya

maksimum noktası denir.

f(x) fonksiyonunda görüntülerin en küçüğüne minimum değeri, bu değeri aldığı noktaya

minimum noktası denir.

18
 y
Örnek 26:

f(x)

Yukarıda grafiği verilen f :[−4, 10 ]→ [−3, 6 ] fonksiyonuna göre, aşağıdakilerden doğru

olanların yanına ‘D ‘ yanlış olanların yanına ‘Y’ yazınız.

a) f fonksiyonu  2,2 aralığında artandır. (……….)

b) f fonksiyonu  2,5  aralığında azalandır. (……….)

c) f(x) = 0 denkleminin kökler toplamı 12 dir. (……….)

d) f fonksiyonunun en büyük ve en küçük değerlerinin toplamı 3 tür. (……….)

19
Örnek 27:
y

5 f(x)

−2 4
x
−4 −1 0 2

−1

Yukarıda f : [−4, 4 ] → R fonksiyonunun grafiği verilmiştir. Buna göre, aşağıdaki soruları yanıtlayınız.

a) f(x)’in tanımlı olduğu aralığı yazınız. ..……………

b) f(x)’in görüntü kümesini yazınız. ………………….

c) f(x)’in artan olduğu aralığı (ları) yazınız. …………………….

d) f(x)’in azalan olduğu aralığı (ları) yazınız. …………………….

e) f(x)’in pozitif olduğu değer aralığını yazınız. …………………..

f) f(x)’in negatif olduğu değer aralığı yazınız. ………………..

g) f(x)’in minimum değerini yazınız. ……………..

20
Örnek 28:
y

− 3 1 3
−4 −2 −1 0 x
4

−2 f(x)

−3

Yukarıda f : [−4, 4] → R fonksiyonunun grafiği verilmiştir.

Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların yanına D yanlış olanların yanına Y yazınız.

a) f(−1).f(3) < 0 (……..)

5
b) f(2). f( )<0 (……..)
2

c) f(x) fonksiyonu  1,3  aralığında artandır. (……..)

d) f(x) fonksiyonu 0,2 aralığında azalandır. (……..)

e) f(x)’in maksimum değeri 3 tür. (……..)

f) f(x)’in minimum değeri −2 dir. (……..)

21
Bir Fonksiyonun Ortalama Değişim Hızı

 Fonksiyonlar bazı sayı aralıklarında artan, bazılarında azalan ve bazılarında sabit olabilirler.

 Artan oldukları aralıklarda artış miktarları hızlı veya yavaş olabilir.

 Artma ve azalma düzeylerindeki hızlarını görmek için grafiklerine teğet olan veya kesen doğruların
eğimlerinden faydalanırız.

 Teğetin veya kesenin eğimi mutlak değerce arttıkça değişim hızı da artıyor demektir.

 Yani fonksiyon hızlıca artıyor veya hızlıca azalıyor diyebiliriz.

y
f(x) d

f(b)

f(b) – f(a)

f(a)


b–a
a b x

f (b)  f (a)
Eğim = tan  =
ba

Tanım: y = f(x) fonksiyonunun a,b  aralığındaki ortalama değişim hızı, y değerindeki

değişim miktarının x değerindeki değişim miktarına oranıdır.

Ortalama değişim hızının işareti, değişimin yönünü gösterir.

Ortalama değişim hızı pozitif ise değişim artma yönünde, negatif ise değişim azalma
yönündedir.

22
 Yandaki görselde bir cisim belli bir yükseklikten
Örnek 29: yukarı doğru atılıyor. t saniye sonra cismin yerden
t2
yüksekliğini veren denklem h(t) = 10  2t 
5

Buna göre cismin t = 1.saniye ve t = 3.saniyeler

arasındaki ortalama değişim hızının kaç m/sn
olduğunu bulunuz.

Örnek 30: f(x) = 3x + 4 fonksiyonunun ;

a)  3,3 aralığındaki ortalama değişim hızını bulunuz.

b) 3,6 aralığındaki ortalama değişim hızını bulunuz.

23
Örnek 31: f(x) = 2x2 +1 fonksiyonunun;

a)  3,3 aralığındaki ortalama değişim hızını bulunuz.

b) 3,6 aralığındaki ortalama değişim hızını bulunuz.

SINIF İÇİ UYGULAMALAR

1. Aşağıda f: R  R , y = f (x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.

Yukarıda verilen f(x) fonksiyonun grafiğinde;

a) f(x) fonksiyonunun x eksenini kestiği noktaların apsislerini yazınız.

b) f(x) fonksiyonunun pozitif ve negatif olduğu aralıkları yazınız.

c) f(x) fonksiyonunun artan ve azalan olduğu aralıkları yazınız.

d) f(x) fonksiyonunun   4,4  aralığında alabileceği maksimum ve minimum değerleri

bulunuz.

24
 2. Aşağıdaki tabloda f(x) doğrusal fonksiyonun aldığı bazı değerler gösterilmiştir.

x 0 3 6 9 12
f(x) 7 13 19 25 31

Buna göre aşağıdakilerden doğru olanların yanına D yanlış olanların yanına Y yazınız.

a) f(x) fonksiyonu 0,9 aralığında artandır. (…………)

b) f(x) fonksiyonunun kuralı f(x) = 2x+7 dir. (…………)

c) 9,12 aralığında f fonksiyonunun ortalama değişim hızı 3 tür. (…………)

d) f(x) fonksiyonu y eksenini (0,7) noktasında keser. (…………)

3.
f(x)

0 2

3

Yukarıda grafiği verilen y = f(x) fonksiyonunun 0,2 aralığında ortalama değişim hızını
bulunuz.

25
İKİNCİ DERECEDEN FONKSİYONLAR VE GRAFİKLERİ

Bu Bölümde Neler Öğreneceğiz?

 PARABOL TANIMI

 TEPE NOKTASI, SİMETRİ EKSENİ

 DENKLEMİ VERİLEN FONKSİYONUN ÇİZİMİ

 GRAFİĞİ VERİLEN FONKSİYONUN OLUŞTURULMASI

26
GİRİŞ ETKİNLİĞİ:

Yukarıda bir yunusun denizdeki hareketi görülmektedir.

Yunusun su seviyesindeyken sıçradığı andan tekrar suya girişine kadar geçen sürede
izlediği yolun x zamana bağlı değişimi f  x  = 2x  12x fonksiyonu ile tanımlanmıştır.
2

a) Yunusun aşağıda verilen tabloda her bir saniyedeki deniz seviyesinden yüksekliğini
yazınız.

b) Yunus en yüksek seviyeye hangi saniyede ulaşmıştır?

c) Hangi saniyelerde yunusun deniz seviyesinden yüksekliği aynıdır? Yorumlayınız.

27
TANIM: a,b,c reel sayı , a  0 olmak üzere ,

f: R  R , f(x) = ax2 + bx + c koşulu ile tanımlı f fonksiyonuna ikinci dereceden fonksiyon

denir.

f(x) = ax2 + bx + c (a ≠ 0) fonksiyonun grafiği bir paraboldür.

 Parabolde fonksiyonun artan olduğu aralıktan azalan olduğu aralığa geçtiği noktaya
veya azalan olduğu aralıktan artan olduğu aralığa geçtiği noktaya parabolün tepe
noktası denir.
 Parabolün tepe noktasından geçen ve x eksenine dik olan doğruya parabolün simetri
ekseni denir.

NOT: f(x) = ax2 + bx + c denkleminde

 a > 0 ise parabolün kolları yukarı doğrudur.

Fonksiyonun alabileceği en küçük değer sorulur.

 a < 0 ise parabolün kolları aşağı doğrudur.

Fonksiyonun alabileceği en büyük değer sorulur.

28
 Örnek 1:

a) f (x) = 5x2 + x – 1 fonksiyonunda eğrinin kollarının yukarı aşağılığını belirtiniz.

b) f(x) = – 3x2 – 5x + 10 fonksiyonunda eğrinin kollarının yukarı aşağılığını belirtiniz.

Örnek 2: y = x2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz.

Örnek 3: y = 2x2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz.

29
 Örnek 4: y =  x2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz.

NOT:
 x2 nin katsayısı mutlak değerce büyüdükçe parabolün kolları birbirine yaklaşır.
 x2 nin katsayısı mutlak değerce küçüldükçe parabolün kolları birbirinden uzaklaşır.

Tepe Noktası ve Simetri Ekseni:

Kolları yukarıya doğru olan parabollerin en alt noktasına veya kolları aşağıya doğru olan
parabollerin en üst noktasına TEPE NOKTASI denir ve T(r , k) ile gösterilir.

// // x
x1 x2

T( r, k )

x=r

x1  x2 b
 x=r=  doğrusuna parabolün simetri ekseni denir.
2 2a
 k = f ( r ) dir.

30
 Örnek 5: Aşağıdaki parabollerin tepe noktalarını ve simetri eksenlerini bulunuz.

Fonksiyon r k Tepe Simetri

Noktası Ekseni
y = x2 – 2x +1

y = 2x2 + 4x – 1

y = – 2x2 + 12x +4

Örnek 6: y = –2x2 + mx + n parabolünün tepe noktası T(1,2) ise m ve n değerlerini

bulunuz.

Örnek 7: y

Yandaki parabolde A noktasının

koordinatlarını bulunuz.
1
x
–2 O A

31
 Örnek 8: Bir parabolün x eksenini kestiği noktaların apsisleri toplamı 6 ise bu parabolün
simetri eksenini bulunuz.

Örnek 9: y = x2 – 4x + 3 parabolünün tepe noktası y–mx + 1 = 0 doğrusu üzerinde

ise m değerini bulunuz.

Örnek 10: f(x) = – x2 +(a – 1)x + 3a + 6 parabolünün simetri ekseni x = 3 doğrusu ise
parabolün y eksenini kestiği noktanın ordinatını bulunuz.

Not:
 a < 0 için; f ( x)  ax 2  bx  c in en büyük değeri , k = f ( r ) dir.

T(r, k )

 a > 0 için; f ( x)  ax 2  bx  c in en küçük değeri, k = f ( r ) dir.

T(r, k )

32
 Örnek 11: f(x) = – 3x2 + 12x – 3 fonksiyonunun alabileceği en büyük değer kaçtır?

Örnek 12: f(x) = x2 + 4x + n fonksiyonunun en küçük değeri –1 ise n kaçtır?

Örnek 13: f(x) = – x2 + (m-2)x + 2m parabolünün x eksenini kestiği noktalardan birinin

apsisi 2 ise fonksiyonun alabileceği en büyük değeri bulunuz.

DENKLEMİ VERİLEN FONKSİYONUN GRAFİĞİNİ ÇİZMEK

f(x)  ax2  bx  c biçimindeki bir parabol için
 Parabolün x eksenini kestiği noktayı bulmak için fonksiyonda y yerine 0 yazılır ve x
bulunur.

   b2  4ac >0 ise ikinci dereceden denklemin birbirinden farklı iki reel
kökü olduğundan, parabol x eksenini bu iki noktalarda keser.

   b2  4ac <0 ise ikinci dereceden denklemin reel kökü olmadığından,

parabol x eksenini kesmez.

   b2  4ac  0 ikinci dereceden denklemin çakışık iki kökü olduğundan,

parabol x eksenine teğettir.

 Parabolün y eksenini kestiği noktayı bulmak için fonksiyonda x yerine 0 yazılır ve y

hesaplanır.

33
f(x) = ax2 Fonksiyonunun Grafiği
 parabolün kollarının yönü belirlenir.
 parabolün tepe noktası orijindedir.
 parabolün simetri ekseni ekseni y eksenidir.
 x2 nin katsayısı mutlak değer olarak büyüdükçe parabolün kolları birbirine yaklaşır.
 x2 nin katsayısı mutlak değer olarak küçüldükçe parabolün kolları birbirinden uzaklaşır

Örnek 14: Aşağıdaki parabollerin grafiklerini çiziniz

a) f(x)  2x2 b) f(x)  3x2

c) f(x)  2x2 d) f(x)  3x2

x
-6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6
-1

-2

-3

-4

-5

-6

34
Örnek 15: f(x)  3x 2   a  2  x  8  b parabolünün tepe noktası orijinde ise a ve b

değerlerini bulunuz.

f(x) = ax2 + c fonksiyonunun Grafiği

 parabolün kollarının yönü belirlenir.
 parabolün tepe noktası y ekseni üzerindedir
 parabolün simetri ekseni ekseni y eksenidir.
 x2 nin katsayısı mutlak değer olarak büyüdükçe parabolün kolları birbirine yaklaşır.
 x2 nin katsayısı mutlak değer olarak küçüldükçe parabolün kolları birbirinden uzaklaşır

Örnek 16: Aşağıda verilen fonksiyonların grafiklerini çiziniz.

a) y = x2  4

b) y = 9  x2

Örnek 17: y = x 2   m  5  x  9  m parabolünün tepe noktası y ekseni üzerindedir.

Buna göre parabolün tepe noktasını bulunuz.

35
f(x) = a(x –r)2 fonksiyonunun Grafiği
 parabolün kollarının yönü belirlenir.
 parabolün tepe noktası x ekseni üzerindedir.
 parabolün simetri ekseni ekseni x = r doğrusudur.
 x2 nin katsayısı mutlak değer olarak büyüdükçe parabolün kolları birbirine yaklaşır.
 x2 nin katsayısı mutlak değer olarak küçüldükçe parabolün kolları birbirinden uzaklaşır

Örnek 18: Aşağıda verilen fonksiyonların grafiklerini çiziniz.

a) y  (x  2)2

b) y = (x +3)2

c) y = x2  2x +1

Örnek 19: f(x)  x 2   m  1 x  1 parabolü x eksenine teğet (tepe noktası x ekseni

üzerinde) ise m değerlerini bulunuz.

36
f(x) = a(x –r)2 +k fonksiyonunun Grafiği
 parabolün kollarının yönü belirlenir.
 parabolün tepe noktası bölgededir.
 parabolün simetri ekseni ekseni x = r doğrusudur.
 x2 nin katsayısı mutlak değer olarak büyüdükçe parabolün kolları birbirine yaklaşır.
 x2 nin katsayısı mutlak değer olarak küçüldükçe parabolün kolları birbirinden uzaklaşır

Örnek 20: Aşağıda verilen fonksiyonların grafiklerini çiziniz.

a) y  (x  2)2  1

b) y = (x +3)2  2

f(x) = ax2 + bx + c Fonksiyonunun Grafiği

 Parabolün kollarının yönü belirlenir.
 y eksenini kestiği noktayı bulunur.( x = 0 için y = ? )
 x eksenini kestiği noktaları (varsa) bulunur.(y = 0 için x1 = ? , x2 = ?)
 Tepe noktasının koordinatlarını bulunur.
 Simetri ekseni bulunur.

37
Örnek 21: f(x)  x2  2x  3 fonksiyonunun grafiğini çiziniz.

Örnek 22: f(x)  2x 2  4x fonksiyonunun grafiğini çiziniz.

Örnek 23: f(x)  x2  2x  3 fonksiyonunun grafiğini çiziniz.

38
 Örnek 24: Aşağıda f(x)  ax2  bx  c şeklinde verilen grafikler için a,b,c,  işaretlerini
inceleyiniz.
y y

x x

a b c  a b c 

y y y

x x x

a b c  a b c  a b c 

39
 BELLİ BİR ARALIKTA FONKSİYON GRAFİĞİ ÇİZİMİ
Örnek 25: f :  2,3  R , f(x)  x2  2x  3

a) f(x) in grafiğini çiziniz.

b) f(x) in görüntü kümesini bulunuz.

c) f(x) in maksimum ve minimum değerlerini bulunuz.

Örnek 26: f :  1, 2  R , f(x)  x2  4x  5

a) f(x) in grafiğini çiziniz.

b) f(x) in görüntü kümesini bulunuz.

c) f(x) in maksimum ve minimum değerlerini bulunuz.

40
 SINIF İÇİ UYGULAMA

1) f( x) = x2 – 9 fonksiyonunun

a) Tepe noktasını bulunuz.

b) x eksenini kestiği noktaların apsislerini bulunuz.

c) y eksenini kestiği noktanın ordinatını bulunuz.

d) Grafiğini çiziniz

2) f(x)  x2  x  2 fonksiyonunun

a) Grafiğini çiziniz.

b) f (x) in görüntü kümesini bulunuz.

c) f (x )in alabileceği en büyük değerini bulunuz.

41
3) f :  1,2  R
f (x) = x 2  2x  8 olduğuna göre,

a) f(x) in grafiğini çiziniz.

b) f(x) in görüntü kümesini bulunuz.

c) f(x) in maksimum ve minimum değerlerini bulunuz.

d) f(x) in kaç farklı tamsayı değeri vardır?

4) f:  2,3  a, b
f(x) = x2  4x  6 olduğuna göre, a ve b değerleri kaçtır? Bulunuz.

5) f:  1,4  R
f(x) = x 2 + 4x – 6 olduğuna göre, f(x) in en büyük değeri kaçtır? Bulunuz.

42
 6) f: m,n  R
f(x) = x 2  2x fonksiyonunun görüntü kümesi 3,35  tir.
Buna göre,m +n toplamının en küçük değeri kaçtır?

İKİNCİ DERECEDEN FONKSİYONLARIN GRAFİKLERİ VERİLDİĞİNDE

DENKLEMİNİ YAZMA

1) x eksenini kestiği noktalar verildiğinde y

y = a.(x – x1).(x – x2 )
x
x1 0 x2

2) Tepe noktası verildiğinde

y

y = a.(x – r) 2 + k

k
x
0 r

3) Parabolün üzerindeki üç nokta verildiğinde

y = ax 2 + bx + c

NOT: Bir parabolün çizilebilmesi için en az üç noktaya ihtiyaç vardır. Eğer tepe noktası
biliniyorsa bu nokta dışında bir nokta daha bilinmesi parabolün denklemini yazmak için
yeterlidir.

43
 Örnek 27: Aşağıda verilen parabollerin denklemlerini yazınız.

a) y b) y

1 4
x 6
O

 x
O 1 3


c) y d) y

4
12

x
2 O
1 -2

x
O 2

e) f)

2 x
-2 O

4
-2 O

6

44
Örnek 28: A(0,4) ,B(1,5) ve C (  2,  4) noktalarından geçen parabol denklemini
bulunuz.

Örnek 29: y
Yandaki şekilde OABC karesinin B köşesi
y = f(x) y = x2  4x + 4 parabolü üzerinde
olduğuna göre, OABC karesinin alanını
bulunuz.

C B
x
O A

Örnek 30: y Yanda verilen ABCD karesinin D köşesi

y = x2 parabolünün üzerinde ve AB kenarı

y = x2 x ekseni üzerindedir. B(2,0) olduğuna göre,
ABCD karesinin alanını bulunuz.

D C

x
O A B

45
 Örnek 31: y
Yandaki şekilde verilen ABCD karesinin A ve
B köşeleri f(x) = x2  15 parabolünün
üzerindedir. Buna göre, ABCD karesinin
çevresini bulunuz.

D O C
x

A B

y
Örnek 32: y  x2  3x  5
23 C
D

x
O

A B

Yukarıdaki şekilde ABCD yamuğunun köşeleri olan A,B,C ve D noktaları

y  x2  3x  5 parabolü üzerinde verilmiştir.Buna göre, ABCD yamuğunun alanını bulunuz.

46
 y
Örnek 33:

y  x2  4x  3m

A B
x
O

Yukarıda verilen parabolde AB  8br olduğuna göre, m değerini bulunuz

y
Örnek 34:

A B x
O

y  x2  5x  1 3m

Yukarıda verilen parabolde, OB  4 OA ise m değerini bulunuz.

47
 Bir Doğru ile Bir Parabolün Birbirine Göre Durum

1.Durum

2.Durum

3.Durum

(İKİ PARABOL İÇİNDE AYNI ÇÖZÜM DURUMLARI GEÇERLİDİR!!!!) BAHSEDELİM

Sınıf içi uygulamasında sorusu var!!

48
 Örnek 35: f(x) = x 2 parabolü ile y = 2x doğrusunun birbirine göre durumları için
aşağıdaki soruları yanıtlayınız.

a) Parabol ile doğrusunun kesişim noktalarının koordinatlarını bulunuz

b) y = 2x doğrusunun f(x) = x 2 parabolü üzerinde ayırdığı kirişin uzunluğunu bulunuz.

Örnek 36: f(x) = 3x2  2x +8 parabolü ile y = 2x  7 doğrusunun birbirine göre

durumlarını inceleyiniz.

Örnek 37: f(x) = 3x  4 doğrusu y = 2x2  x  m parabolüne teğet ise m değerini

bulunuz.

49
Örnek 38: y = x 2 + 2x  6 parabolü ile y = 4x +2 doğrusunun kesişim noktaları M ve N
noktaları olsun. Buna göre aşağıdaki soruları yanıtlayınız.

a) M ve N noktalarının koordinatlarını bulunuz.

b) MN nin orta noktasının koordinatlarını bulunuz.

c) Parabolün tepe noktasını bulunuz.

d) MN nin orta noktasının parabolün tepe noktasına olan uzaklığının kaç br
olduğunu bulunuz.

50
 İKİNCİ DERECEDEN FONKSİYONLARLA MODELLENEN PROBLEMLER

Örnek 39:
Bir ayakkabıcı x TL ye aldığı bir ayakkabıyı y TL ye
satmaktadır. x ile y arasında y = - x2 + 9x + 84 bağıntısı
olduğuna göre ayakkabıcının satıştan en fazla kaç TL
kar elde edeceğini bulunuz.

Örnek 40:

y ( bin feet yükseklik )

y = x2  ax  b

10

x (saat)
O 8

Yukarıdaki parabol dünyanın en uzun duraksız uçuşunun yapıldığı (15 saat 40 dk ile)
Doha – Auckland seferini yapan yolcu uçağının yerden 10 bin feet yükseklikte belirlenen bir
noktadan itibaren 8 saat boyunca yolcu uçağının yerden yüksekliğini göstermektedir.
Buna göre, uçağın en çok yüksekliğe ulaştığı andaki yüksekliğini bulunuz.

51
 Örnek 41:

y (sahile olan uzaklık metre)

21

SAHİL
x (dakika)
O A 3 B

Fethiye Ölüdeniz’de tatilde olan Özcan sahildeki A noktasından yüzmeye başlayıp

parabolik bir yol izleyerek 10 dk da sahildeki B noktasına varmaktadır. Özcan’nın 3.dk da
sahilden uzaklığı 21 m dir. Buna göre, Özcan sahilden en çok kaç metre uzaklaşmıştır?
Bulunuz.

Örnek 42:
Bir top tarafından fırlatılan sirk cambazının
1 2
yörüngesi f(x) = x  x fonksiyonunun
36
grafiği ile veriliyor.

Buna göre, cambaz yerden en fazla kaç metre

yükselebilir?

52
 SINIF İÇİ UYGULAMA

1) f(x) = x 2 – 2x + m – 2 fonksiyonu veriliyor.

f(x) fonksiyonunun alabileceği en küçük değer – 4 ise;

a) m in alabileceği değeri bulunuz.

b) f(x) fonksiyonunun x eksenini kestiği noktaların apsisler çarpımını bulunuz.

2) y = f(x) parabolü y eksenini A( 0, 4 ) noktasında kesmektedir.

f(2) = f(10) = –1 olduğuna göre,
a) f(x) parabolünün simetri eksenini bulunuz.

b) f(12) kaçtır? Bulunuz.

53
3) A(0,1) ,B(1,– 4) ve C (–1,10) noktalarından geçen parabol denklemini bulunuz.

4) Şekilde verilenlere göre, taralı dikdörtgenlerin

alanları toplamını kaç birim karedir?

5) Şekilde verilenlere göre, ABCD

yamuğunun alanı kaç birim karedir?

54
6) Şekilde 4 OA  OB ve AB  5br olduğuna
göre A ve B noktalarının apsisler çarpımı
kaçtır?

7) Çevresi 180 metre olan dikdörtgen şeklindeki bir

tarlanın alanı en fazla kaç m2 olabileceğinizi
bulunuz.( ikinci dereceden fonksiyon oluşturarak
çözünüz.)

8) Bir tüccar x liraya aldığı bir malı y liraya satmaktadır.

y = – x2 + 101x + 400 olduğuna göre, tüccar en çok kaç lira
kar elde edebilir?

55
 9) f(x) = 2x2 + 4x +3 ve g(x) = x 2 + 2x + 4 parabollerinin kesim noktalarını
bulunuz.

FONKSİYONLARIN DÖNÜŞÜMLERİ

Fonksiyon Grafikleri ve Dönüşümleri

Tek ve Çift Fonksiyon Grafikleri

Tanım: f :R  R , y = f(x) fonksiyonu verilmiş olsun.

1) x  R için f(x) = f(x) ise f fonksiyonu çift fonksiyondur.

Çift fonksiyon grafiği y eksenine göre simetriktir.

Polinom biçiminde verilen çift fonksiyonlarda değişkenin üsleri çift sayı olmalıdır.

2) x  R için f(x) = f(x) ise f fonksiyonu tek fonksiyondur.

Tek fonksiyon grafiği orijine göre simetriktir.

Polinom biçiminde verilen tek fonksiyonlarda değişkenin üsleri tek sayı olmalıdır.

Örnek 43: Aşağıda verilen fonksiyonların teklik çiftlik durumlarını inceleyiniz.

a) f(x) = x4 +3x2 +1 (………..….)

b) f(x) = x3 + 4x (………..….)

c) f(x) = x3 + x2 + x (………..….)

56
Örnek 44: f(x) = x2 +(m – 3)x + 4 fonksiyonunun grafiği y eksenine göre simetrik
olduğuna göre m değerini bulunuz.

Örnek 45: y= f(x) ve g(x) = 2x + 4.f(x) fonksiyonları veriliyor.

f(x) fonksiyonu orjine göre simetrik ve f( – 3) = – 5 olduğuna göre, g(3) değerini

bulunuz.

Örnek 46: f  x  fonksiyonu tek , g  x  fonksiyonu çift fonksiyondur.

f  x   g  x 
h x  olduğuna göre, h(2020) değerini bulunuz.
f  x  + g x 

57
Örnek 47: Aşağıdaki fonksiyonların tek veya çift olma durumunu belirtiniz.

y y
a) d)

x x

b) e)
y=f(x
)
x
D C

y
c) f)

58
 ÖTELEME DÖNÜŞÜMLERİ

1. y = f(x) ± c Dönüşümü

c  R+ olmak üzere,

 y = f(x)+c fonksiyonunun grafiği, y = f(x) fonksiyonunun grafiğinin y ekseni boyunca

pozitif yönde (yukarı doğru) c birim ötelenmesiyle elde edilir.

 y = f(x )  c fonksiyonunun grafiği, y = f(x) fonksiyonunun grafiğinin y ekseni boyunca

negatif yönde (aşağıya doğru) c birim ötelenmesiyle elde edilir.

Örnek 48: Yanda verilen f(x) = x 2 fonksiyonun y=x2

grafiği için;

a) y = f(x)  3 fonksiyonunun grafiğini çiziniz.

b) y = f(x)  4 fonksiyonunun grafiğini çiziniz.

59
 Örnek 49: Aşağıda y = f(x) in grafiği verilmiştir. Buna göre ;

I. g(x) = f(x) + 2 in grafiğini

II. h(x) = f(x) – 4 ün grafiğini çiziniz.

f(x)

2. y = f(x ± c) Dönüşümü

c  R+ olmak üzere;
y = f  x  c  fonksiyonunun grafiği , y = f(x) fonksiyonunun grafiğinin x ekseni boyunca
pozitif yönde (sağa doğru) c birim ötelenmesiyle elde edilen grafiktir.

y = f  x + c  fonksiyonunun grafiği, y = f(x) fonksiyonunun grafiğinin x ekseni boyunca

negatif yönde (sola doğru) c birim ötelenmesiyle elde edilen grafiktir.

60
 Örnek 50: Yanda verilen y = f(x) = x3 fonksiyonun

grafiği için

a) y = f(x  1) fonksiyonunun grafiğini çiziniz.

b) y = f(x +2) fonksiyonunun grafiğini çiziniz.

Örnek 51: y = f(x) = x2 fonksiyonunun grafiğinden yararlanarak

y = (x  3)2  4 fonksiyonunun grafiğini çiziniz.

61
 3. y = k.f(x) ve y = f(k.x) Dönüşümleri

NOT: k  R  0 ve k > 1 olmak üzere; y = k.f  x  fonksiyonunun grafiği,

 y = k.f  x  fonksiyonunun grafiği, y=f(x) fonksiyonunun grafiğinin k katı kadar dikey yönde
(y ekseni boyunca) genişlemesiyle oluşan grafiktir.

1
 y = .f  x  fonksiyonunun grafiği, y=f(x) fonksiyonunun grafiğinin k katı kadar dikey
k
yönde (y ekseni boyunca) daraltılmasıyla oluşan grafiktir.

NOT: k  R olmak üzere; y = k.f  x  fonksiyonunun grafiği,

 y = f(x) fonksiyonunun grafiğinin k katı kadar yatay yönde (x ekseni boyunca)

daralmasıyla oluşan grafiktir.

1 
 y = f  .x  fonksiyonunun grafiği, y = f(x) grafiğinin k kadar yatay yönde (x ekseni
k 
boyunca) genişlemesiyle oluşan grafiktir.

Sonuç:

y = k.f(x)

y = f(x)
1
y = .f(x)
k 1
y = f( .x)
k
y = f(x)

y = f(k.x)

62
 Örnek 52: y
Yanda grafiği verilmiş f(x) fonksiyonu için
f x aşağıdaki fonksiyonların grafiklerini çiziniz.

a. 3.f(x)
0 2
 x

 2

b. f (2x )

4. y =  f(x) ve y =f (  x ) Dönüşümü

 y = f  x  fonksiyonunun grafiği,

y = f  x  fonksiyonunun grafiğinin x eksenine göre simetriği alınarak y = f  x  fonksiyonunun grafiği

elde edilir.

Bu durumda y = f  x  fonksiyonunun grafiğinin üzerindeki A(x,y) şeklindeki noktalar

A  x,  y  şeklindeki noktalara dönüşür.

 y = f   x  fonksiyonunun grafiği,

y = f  x  fonksiyonunun grafiğinin y eksenine göre simetriği alınarak y = f   x  fonksiyonunun grafiği

elde edilir.

Bu durumda y = f  x  fonksiyonunun grafiğinin üzerindeki A(x,y) şeklindeki noktalar

A   x,y  şeklindeki noktalara dönüşür.

63
Sonuç:
y = f( x) y = f(x)

 a,b   a,b 

 a, b   a, b 

y = f( x) y = f(x)

Örnek 53: y = f(x) = (x +2)2 fonksiyonu x ekseninin pozitif yönünde 2 birim, y ekseninin
pozitif yönünde 5 birim ötelenerek y = g(x) fonksiyonu elde ediliyor. Buna göre;

a. y = g(  x) fonksiyonunu yazınız.

b. y =  g(x) fonksiyonunun grafiğini çiziniz.

64
Örnek 54: Yanda grafiği verilmiş f(x) fonksiyonu için aşağıdaki
y = f(x) soruları yanıtlayınız.

I. f ( –x ) fonksiyonun grafiğini çiziniz.

II. – f ( x ) fonksiyonun grafiğini çiziniz.

III. f ( x ) fonksiyonunun denklemini yazınız.

5. y = f(x) Fonksiyonlarının Grafiği

y = f(x) fonksiyonunun grafiği, y = f(x) fonksiyonunun x ekseninin altında kalan

kısımlarının x eksenine göre yansıması alınarak elde edilir.

y
Örnek 55:
Yanda y = f(x) fonksiyonunun grafiği
verilmiştir. Buna göre, y = f(x)
fonksiyonunun grafiğini çiziniz.
 x
1

 y = f x
3

65
Örnek 56: y
Yanda y = f(x) fonksiyonunun grafiği
5 verilmiştir. Buna göre, y = f(x)
fonksiyonunun grafiğini çiziniz.
x
1 O 3

y = f x

Örnek 57: Aşağıdaki fonksiyonlarının grafiklerini çiziniz.

a) f ( x ) = x  2

b) g ( x ) = x  2 + 3

66
 Örnek 58: Aşağıda  2, 2 aralığında verilen y  f(x)  sin x fonksiyonun grafiğinden
faydalanarak istenen fonksiyonların grafiklerini çiziniz.

I. y  f(x)

y=sinx

II. y  f(x) + 3

SINIF İÇİ UYGULAMA

1. Aşağıdaki sorularda cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun sözcük ya da değerleri

yazınız.

I. f(x) fonksiyonu ile f(x) fonksiyonu…………………göre simetriktir.

II. f(x) fonksiyonu ile f( x) fonksiyonu…………………göre simetriktir.

III. f(x)  f(x) ise f(x) fonksiyonu…………………fonksiyondur.

IV. f(x) fonksiyonu orjine göre simetriktir,f( 2)  3 ise f( 2)  .........dir.

V. f(x)  ax 2 fonksiyonunda a küçüldükçe parabolün kolları ……….

67
 2 . f( x ) fonksiyonu y eksenine göre, simetrik olduğuna göre aşağıdaki fonksiyonların
teklik ve çiftlik durumlarını inceleyiniz.

a) g1(x) = x3.f(x) + 2x (…….………….)

b) g2 (x) = x 4 + f(x) (…….………….)

c) g3 (x) = x5 + f(x) (…….………….)

d) g4 (x) = 2x2 + f(x) (…….………….)

e) g5 (x) = x3 + x.f(x) (…….………….)

3 . f( x ) fonksiyonu y eksenine göre simetriktir ve f (3 ) = 6 veriliyor.

g(x) = 4.f(x) + 3x2 olduğuna göre, g(3) değerini bulunuz.

π
4. f(x)  cos x grafiği verilmiş olsun. Bu durumda g(x) = cos(x + )  2 fonksiyonunun
3
grafiğini çizmek için hangi öteleme işlemleri yapılmalıdır?

5. h(x)  cos(ax  b)  c fonksiyonundaki a,b ve c değerlerinin f(x)  cos x fonksiyonun

grafiği üzerindeki etkilerini açıklayınız.

68
 6.

3
1

x
1 O 2
f(x)

Yukarıda grafiği verilmiş f (x ) fonksiyonu için aşağıdaki ötelemeleri uygulayınız.

a) f (x ) + 1

b) f (x  2)

c) f (3x )

d) 4f (x )

e) f (  x)

f) – f(x)

g) f(x)

69