Hello there mga ka-L and welcome to my YouTube channel where learning is fun!

At dahil sosyal tayo ngayon, ay ikutin muli natin ang buong mundo nang walang bayad
and it's all for free.
Back to basics tayo, world history. Ayun lang pala yun, pinahaba pa.
At para masamahan ninyo ako sa pagtukla sa mga kaganapan ng ating mundo,
ay mag-subscribe na kayo sa channel ko and hit the notification bell for more of my
upcoming videos.
Pumiyok pa talaga si Lady Gaga.
At dahil natapos na natin ang unang yugto ng kolonyalismo, ay moved on tayo sa
ikalawang yugto ng kolonyalismo.
Siyempre ikalawa lang naman ang pangatlo, diba?
O para po sa hindi nakapanood ng edu vlogs ng unang yugto ng kolonyalismo, ay heto
po siya.
Search na lang sa YouTube channel ko at tada! Makikita mo na siya.
At siyempre pagkatapos ang talakayan natin ngayon, ay nasusuli natin ang dahilan,
pangyayari at epekto ng ikalawang yugto.
ng kolonyalismo at emperyalismo.
Nagsimula ang pananakot ng mga kanluraning bansa sa ibang-ibang lupain nang
pumalaot ang mga barkong Europeo.
Isa-isang nanakot ng lupain ang Portugal, Spain, Netherlands at France at Britain
at nagtayo ng mga kolonya sa Asia at Amerika.
Unit lahat ng mga emperyong ito ay bumagsak bago nagsimula ang ikalubing siyam na
siglo.
Nawala ng kolonya sa North America ang Netherlands at France.
Matagumpay na nakapag-alsa laban sa pamahalaan ang labing tatlong kolonya ng
Britain sa Amerika,
ang Timog Kanada at ang pinakamagandang kolonya ng Spain at Portugal.
Nabuo ang mga makabagong emperyong noong o ikalubing siyam na siglo at sa unang
bahagi ng ikadalawampung siglo.
Samantalang nagaganap ang ikalawang revolusyong industrial.
Ang panahon mula noong 1871 hanggang sa nagsimula ang unang dingmaang pandeigdig
noong 1950.
Ay panahon ng mabilis na paglawak ng pagkakaluranin o westernization ng iba pang
lupain.
O dito tayo sa dahilan, uri at lawak ng pananakop.
Iba-ibang dahilan ng pananakop.
Ang ilan ay binigyang katwiran ang pananakop sa paggamit ng Manifest Destiny at
White Man's Burden.
Ayon sa doktrinang Manifest Destiny, may karapatang ibigay ng Diyos ang United
States na magpalawak at angkinin ang buhay.
At ang buong kontinenta ng Hilagang Amerika.
Pinaniwalaan naman sa White Man's Burden na tungkulin ng mga Europeo at ng kanilang
mga inapo na panaiigin ang kanilang maunlad na kabihasan sa mga katutubo ng mga
kolonyang kanilang sinako.
Ang dahilan ng iba ay upang sanayin ang sarili sa pumamahala at marami pang
pagbabalat kayo.
Iba rin ang uri ng kolonya ang itinatagbatay sa katayuan ng mamamamayan.
May nagtayo ng kolonya, protectorate, concessionary, or military.
Sa mga mananakop, pinakamalawak ang imperyo ng Bethen.
Bunson na pakangailangan sa hilaw ng mga sangkap, pagsunod sa sistema ng
Kapitalismo at paniniwalang karapatan at tungkulin ng mga kanluranin na mapalawak
ng teritoryo at ipalaganap ang kanilang kabihasan ay naganap ang ikalawang yuto ng
pananakop.
Maraming pagbabagong politikal, kultural at pangkabuhay nang naganap sa mga bansang
sinako.
May mga mabuto sa mga mga mabuti sa mga mga mabuti sa mga mabuti sa mga mabuti.
at hindi mabuting dulot ito sa mga kolonya.
Ang protectorate ay pagbibigay sa kolonya ng proteksyon laban sa paglusob ng ibang
bansa.
Ang concession ay ang pagbibigay ng espesyal na karapatang pangnegosyo.
Samantalang ang sphere of influence ay isang lugar o maliit na bahagi ng bansa
kung saan kontrolado ang pamahalaan at politika ng makapangyarihang bansa.
O dito tayo sa mga pangyayari ng ikalawang yugto ng kolonyalismo.
Unahin natin ang pagalugad at pag-aagawan sa gitnang Afrika.
Hindi gaano kilala ng mga Europeo ang Afrika sapagkat mahirap marating ang kaloob-
looban nito.
Hindi maasa ng mga ilog dito dahil marami sa mga ito ang malalakasang agos at
lubhang matanganid.
Very dangerous!
Madalim ang gubat dito at maraming hayop na naglipana.
Nagkaroon lamang na kalaman dito nang marating ito ng isang misyonerong Inglese
na si David Livingstone.
Noong 1854, ginalugad na Livingstone ang Ilog Zambesi.
Siya ang unang dayuhan na nakamased sa magandang talon ng Victoria
na pinangalan sa reyna ng England.
Buti lang hindi, Grace, diba?
Kare!
Nakita rin niya ang lawa ng miyasa at ang anika.
Dito siya namatay dahil sa sakit.
Noong panahon ng katanyaga ng pananakop,
ang paglaganap ng reliyon,
ang pambansang ambisyon,
at mga pangkabuhayan pangailangan ang nagbunsod upang paggagawan ang gitnang
Afrika.
Sa loob ng 30 years,
ang dating hindi kilalang mga pook ay inangkin lahat ng mga kanluraning bansa.
Nakuha ng Belgium noong 1885
ang pinakamalaking bahagi ng Congo Basin
sa pamumuno ng pinakatuso mga ngalakal ng Europe,
si Haring Leopoldo I.
Pinaghatihan ng France,
Britain,
Germany,
Portugal,
Portugal at Italy ang iba pang bahagi nito.
Ang pagagawa sa Afrika ng mga bansa ng Europe.
Nahati sa tatlong rehyon ang kontinente ng Afrika.
Ang hilagang bahagi na nakaharap sa dagat Mediterranean,
ang pinakagit ng bahagi ng tropiko o mainit na bahagi
at ang malamig na bahagi sa may bandang timo.
Madaling marating sa Europe ang unang rehyon sa pumamagitan ng dagat Mediterranean,
ngunit matapos bumagsak ang imperyo ng Rome,
nahiwalang ito sa Europe hindi lamang sa pamahalaan kundi maging sa reliyon man.
Islam ang naging malaganap sa Hilagang Afrika at naging mahigpet na kalaban ng
Kristyanismo sa Europe.
Umama ng mga lungsod sa bahaging ito tulad ng Tunis at Algiers
dahil sa pangulimbat sa mga sasakyang dagat ng mga Europeo.
Sa simula,
interesado lamang ang mga Europeo sa kalakala ng Alipin,
ngunit sagana sa likas na yaman ng mga puok na ito,
tulad ng mga taniman ng ubas,
mga punong citrus,
butil at pastulan ng hayop at magagandang panirahan ng mga Europeo.
Pinaniniwala ang may mina ng bakal ang bundok ng Atlas sa Morocco.
Kahinahinayang napalagpasin ang ganito mga pagkakataon at kayamanan para sa mga
Europeo.
Ito ay mula sa kasaysayan na daigdig ni Natio Fista, Elvibar at Al Pahina 213-214.
Aka-kompleto yan ha!
O dito tayo sa Emperyalismo Ingles sa Timog Asya.
Sa mga mananakop, hindi natinag ang imperyo ng Great Britain.
Sa halep, lalo pang lumawak ito.
Huwag naman lumaya ang labing tatlong kolonya sa Amerika sa Revolusyong Amerikano
na dagdaga naman ito sa ibang dako.
Ang British East India Company ang naging lubang makapangyarihan sa pawahalaan
at dinala ang mga kaisipan, kaubalian, edukasyon at teknolohiya sa bansa.
Hindi naglaon, inilipat ang kontrol ng kumpanya sa pamahalaan ng imperyo noong
huling bahagi ng 1800s.
Tinawag na pinakamaningning na hiyas ng imperyo ang India.
Sa kasunduan sa Paris noong 1763 na nagwakas sa pitong taong digma ng France at
Britain, nawala ng teritoryo sa India ang France.
Ang United States sa paliksaan ng mga bansang mananakop.
Hindi nagpahuli ang United States sa mga bansang industrializato.
Bagaman marami sa Afrika ang hindi sangayon sa pananakop ng mga teritoryo,
napasali ito ng nakipagdigmaan ng United States laban sa Spain noong 1898.
Ang tagumpay ng Amerika laban sa Spain ay nagdulot ng pagsakop sa Guam, Puerto
Rico, and of course, the Philippines.
Ayon kay Pangulong William McKinley, pinag-isipan pa niya kung ano ang nararapat
gawin sa Pilipinas.
Nakuha ng United States ang Pilipinas at iba pang dati sa Pilipinas.
Ang mga sakop ng Spain tulad ng Guam na naging himpilang dagat patungo sa silangan
at ang Puerto Rico bilang himpilang dagat sa Caribbean.
Matapos ang unang digma ang pandaigdig, nakuha rin nila ang dalawang teritoryo.
Ang Samoa na naging mahalagang himpilan at ang Hawaii kung saan makikita ang Pearl
Harbor, pinakatampok na basihang pandagat ng United States sa Pacific.
Ang protected rate at iba pang uri ng kolonya.
May hihina ang West Indies.
Australia, New Zealand at mga bansa sa Central America at walang pagkakaisa ang mga
ito upang may pagtanggol ang kanilang mga bansa.
Ahokbo ng Amerika ang nagsilbing tagapangalaga sa mga pook na ito upang
mapanatiling bukas ang pamilihan.
Makakuha ng hilaw ng sangkap at papangalagaan ng kanilang ekonomikong interest.
Ang malaking samahan sa negosyo ng Amerika ay nakakuha ng malaking bahagi ng lakas
mga kabuhayan sa pag-aari ng mga minahan,
mga balon ng langis, mga taniman, mga daang bakal at samahan ng mga sasakyang
dagat.
Isa pang pook na nakaligtas sa pagkakaroon ng idwaan ng mga bansang malanako ang
Australia at ang kalapit na New Zealand dahil matibay itong hawak ng Great Britain.
Dito ay pinadala ng Britain ang mga bilanggo matapos ang imagsikan sa Amerika.
Nang makatuklas ng ginto sa Australia, maraming Ingles ang lumipat dito at ito ang
simula ng pagtatatag ng mga kolonya sa Australia at New Zealand.
Ito ang isang halimbawa kung paano ang sangkap na lupain ay magagamit na tirahan ng
dumaraming tao.
Dito tayo sa epekto na ikalawang ginto ng kolonisasyon sa mga bansang nanakop.
Maraming aspekto ng buhay na naapekto ha ng pananakop.
Ang mga gawain pang politika, pang ekonomiya, pang lipunan at espiritual at pang
kultura ay ginamit ng mga mananakop o pangganyake ng mga bansang sangkap na sumunod
sa kanilang pinapagawa,
tulad ng pagtatrabaho sa pataniman, paggawa ng barko at pagsisilbi sa hutbo.
Dito tayo sa epekto ng kolonisasyon sa mga lupang sako.
Ang imperialismo sa Afrika at sa Asia ay naging daan upang makaranas ng
pagsasamantala ang katutubong populasyon mula sa mapaniil na patakara ng mga
dayuhan.
Pinagsamantalahan ang mga kaluronin ang kanilang likas na yaman at lakas pagawa.
Naging sanhi rin nito ang pagkasira ng kultura katutubo sa ilang bahay.
Ang mga kaluronin ay nangyayari sa isang bahagi ng kolonya dahil sa pananayig ng
impluensyang kaluronin.
Sa usapin ng hangganang pamansa, ang pangmana ng mga kaluronin ay ang hidwaan sa
teritoryo na namamayanin pa rin ngayon sa ilang bahagi ng Afrika at Asia,
bunga ng hindi makatwirang pagtatakda ng mga hangganan.
Nalagas ba mga hair nyo sa haba ng tala kayo natin ngayon?
O andyan lahat ng information ha, kaya kapag may gustong masagot ng mga questions
ay balikan lamang po ang video
para magkaroon kayo ng kaluronin.
Ang sana may natutunan kayo ngayon mga ka-L at dito na kayo sa mga vlogs sa Lady L.
Mga vlogs na may kalukuhan, sabalit makabunuhan.
With this, just a thought from Lady L. See you sa next topic natin!

That’s the end of your recording! We hope our transcription made your workday more
enjoyable. If it did, consider trying out our pro version on goodtape.io:

- All your transcriptions*

- Skip the queue = minimal waiting time
- We will store your transcriptions (including this one) safely

*) Well, up to 20 hours/month, which is kind of a lot. If you need to transcribe

more let us know on yourfriends@goodtape.io