HTTPWWW - Dawnysopot.pl2008 Projekt Dawny Sopot - PDF 20

Dawny Sopot 2008
2
Podsumowanie Działalności Projektu Dawny Sopot w 2008 r.
Projekt Dawny Sopot rozpoczął działalność w 2006 roku jako niezaleŜne przedsięwzięcie mające na
celu zachowanie dziedzictwa kulturowego miasta, a takŜe archiwizację materiałów historycznych
związanych z regionem. W 2008 r. projekt posiadał patronat Miasta Sopotu oraz Towarzystwa
Przyjaciół Sopotu oraz kontynuował swój niekomercyjny charakter.
Ze 119 aktualizacji na stronie projektu 22 przypadły na rok 2008. PoniŜsza tabelka oraz wykres
przedstawiają podsumowanie aktualizacji dotyczących wpisów w przewodniku oraz planu Dawnego
Sopotu.
Data aktualizacji Przedmiot Aktualizacji

2008-01-03 Szkoła w Kamiennym Potoku
2008-02-13 Willa Clara
2008-03-04 Restauracja Haffner Clause
2008-03-28 Willa rodziny Stumpf
2008-03-29 Dom dla Urzędników
2008-03-30 Willa Zofii Steimmig
2008-04-17 Willa i Dom Doktora Lindemana
2008-05-13 Dworek Doktora Benzlera, Dwór X
2008-05-18 Sąd Sopocki, Dwór Duński XII
2008-05-25 Sołectwo, Dwór III
2008-07-03 Młyn w Karlikowie
2008-07-09 Droga Jarem Swelinii
2008-07-15 Szkoła dla Dziewcząt
2008-07-31 Delikatesy Lacknera
2008-08-08 Willa InŜyniera Montuy
2008-09-07 Willa Architekta Miejskiego Paula Puchmuellera
2008-09-13 Droga na Wzgórze Olimpijskie
2008-09-20 Pensjonat Katinki Schauffler
2008-10-05 Dworek Polonii Sopockiej
2008-10-23 Szklarnie Edwarda Herbsta
2008-11-08 Palmiarnia i Ogrodnictwo Miejskie
Dynamika prac nad projektem moŜe być zilustrowana przez poniŜsze dane: 21 aktualizacji w 2006 r.,
76 aktualizacji w 2007 r. 22 aktualizacje w 2008 r. Spowolnienie rozwoju projektu wynika z mniejszej
dostępności rzadszych materiałów. Projekt zdołał jednak uzyskać dostęp do pewnej ilości rzadkich
zbiorów archiwalnych.
I tak, w 2008 r. Projekt uzyskał dostęp do rzadkich fotografii ze Zbiorów Pracowni Archiwalno-
Historycznej przy Miejskiej Bibliotece Publicznej w Sopocie oraz Biblioteki Gdańskiej Polskiej
Akademii Nauk. Ta ostatnia inicjatywa uzyskała wsparcie finansowe Urzędu Miasta Sopotu.
Projekt uzyskał takŜe dostęp do fotografii ze zbiorów prywatnych tj. rzadkich ujęć datowanych na
początek XX w. autorstwa znanego fotografa sopockiego Johna Faltina, czy fotografii willi architekta
Paula Puchmuellera przy ul. Lipowej 15.
W 2008 r. Projekt nawiązał takŜe współpracę z Muzeum Sopotu, uzyskując dostęp do rzadkich
fotografii willi Wilhelma Fryderyka Juencke.
Pod koniec 2008 roku projekt zawierał 433 skatalogowanych fotografii przedstawiających dawny obraz
miasta; 234 opisów obiektów historycznych; 90 eksponatów muzealnych skatalogowanych w 13
kategoriach.
W 2008 r. rozwinęła się takŜe funkcjonalność strony projektu. Zostało dodane wyszukiwanie obiektów i
adresowe w przewodniku, oraz grupowanie i wyszukiwanie alfabetyczne fotografii na stronie galerii.
3
PoniŜsze fotografie przedstawiają niektóre rzadkie ujęcia Sopotu datowane na początek XX w., a
będące w zasobach projektu od 2008 r.
Al. Niepodległości i nieistniejący budynek Apteki pod Orłem,

Al. Niepodległości i Budynek obecnego II LO, fotografia z ok.
fotografia z ok. 1900 r. ze zbiorów BG PAN
1900 r. ze zbiorów BG PAN
Al. Niepodległości, fotografia z ok. 1900 r. ze zbiorów BG Nieistniejący wiadukt kolejowy w Kamiennym Potoku,
PAN fotografia z 1914 r. ze zbiorów PAH
Nieistniejący budynek Łazienek Północnych (w budownie), Panorama Sopotu ze Wzgórza Strzeleckiego, na pierwszym
fotografia autorstwa Johna Faltina z 1903 r. (GK) planie staw oraz Cegielnia, fotografia z ok. 1925 r. (GK)
Ul. Bohaterów Monte Cassino i nieistniejący Hotel Metropol, Willa Wilhelma Juencke, fotografia z ok. 1935 r. ze zbiorów
fotografia ze zbiorów TPS Muzeum Sopotu
4
Informacje dotyczące Projektu Dawny Sopot 2006 - 2008
Patronat nad projektem sprawują:

Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sekcja Eksploracyjno Historyczna
Urząd Miasta Sopotu
Współpraca i źródła pochodzenia informacji i materiałów zamieszczonych na stronie projektu:

- Sekcja Historyczno Eksploracyjna Towarzystwa Przyjaciół Sopotu (TPS)
- Pracownia Archiwalno Historyczna, Biblioteka Miejska w Sopocie (PAH)
- Urząd Sopotu (UM Sopot)
- Muzeum Sopotu (MS)
- Biblioteka Gdańska Polskiej Akademii Nauk (BG PAN)
- Antykwariat Naukowy w Gdańsku im. Aleksandra Krawczyńskiego (Antykwariat Naukowy)
- Akademia Rzygaczy, Wydział Sopotologii (ARZ)
- Forum Dawny Gdańsk (FDG)
- Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Gdańsku
- Muzeum Wirtualne Miasto warszawa1939.pl
Szczególne podziękowania:
- Pani Józefa Ogrodnik ... za pomoc w uzyskaniu dostępu do opracowań naukowych i historycznych
dotyczących tematyki Sopotu
- Pan Grzegorz Szmytkowski … za pomoc w uzyskaniu dostępu do materiałów BG PAN
- Pani Hanna Domańska… za niezwykle ciekawą lekturę o dziejach mieszkańców i Architektury
Dawnego Sopotu
- Zbigniew Okuniewski … za pomoc w uzyskaniu materiałów w zasobach prywatnych i TPS
- Pan Grzegorz KrzyŜowski… za udostępnienie rzadkich fotografii min. autorstwa Johna Faltina
- Pan Janusz Dargacz… za pomoc w uzyskaniu dostępu do fotografii w zbiorach Pana Alexa
Puchmuellera oraz rzadkich fotografii w zasobach Muzeum Sopotu
- Pan Wojciech Fułek… za pomoc w dostępie do sfinansowania kopii materiałów BG PAN
- Antykwariat Naukowy w Gdańsku im. Aleksandra Krawczyńskiego ... za udostępnienie rzadkich
pocztówek Sopockich
- Pan Paweł Rozwadowski… za pomoc w uzyskaniu dostępu do zbiorów w zasobach Pracowni
Archiwalno Historycznej przy Bibliotece Miejskiej w Sopocie
- Pracownikom Biblioteki Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk (BG PAN) Działu Zbiorów Fotograficznych
za pomoc w uzyskaniu fotografii w zasobach biblioteki
Opracowania zwarte uŜyte w projekcie:

- Dr Mieczysław Orłowicz, Przewodnik po Gdańsku, Oliwie i Sopotach, Warszawa 1921
- Franciszek Mamuszka, Bedeker sopocki, Gdańsk, 1981
- Franciszek Mamuszka, Sopot Szkice Dziejów, Gdańsk, 1975
- Franciszek Mamuszka, Kronika śycia Polskiego w Sopocie na Przestrzeni Wieków, Gdańsk 1990
- Dr Marek Sperski, Przewodnik. Sopot - pod redakcją BłaŜeja Śliwińskiego, Dzieje Sopotu do roku
1945, Oficyna Pomorska 1998
- Hanna Domańska, Tajemniczy Sopot, Gdańsk 2008
- Hanna Domańska, Magiczny Sopot, Gdańsk 2007
- Hanna Domańska, Opowieści Sopockich Kamienic, Gdańsk 2005
- Ryszarda Socha, Nowy Bedeker Sopocki, Gdańsk 1998
- Józef Golec, Sopot Kronika XX wieku, Gdynia 2004
- Paweł Górski, Bardzo dziwna ulica Władysława IV, wydanie III, Sopot 2006
- Arhitekt Adolf Bielefeldt 1876-1934, Dom Uphagena, Muzeum Sopotu, Gdańsk 2003
- Budowniczy Carl Kupperschmitt 1847-1915, Muzeum Sopotu, Sopot 2004
- Paul Puchmueller, Architekt który przemienił Sopot w miasto 1875-1942, Muzeum Sopotu, Sopot
2008
5
Spis alfabetyczny fotografii Projektu Dawny Sopot
ul. 1 Maja ul. 1 Maja
SkrzyŜowanie obecnej Al. Niepodległości i ul. 1 Maja, widok na Al. ul. 1 Maja po lewej w głębi budynek Uniwersytetu Gdańskiego
Niepodległości w kierunku Gdańska, zdjęcie z ok. 1904 r. (BG (dawniej Gimnazjum Realne), remiza straŜacka oraz po prawej
PAN) stronie budynek sądu rejonowego, zdjęcie ok. 1910 r.
ul. 1 Maja ul. 23 Marca
Widok ogólny w stronę morza, na pierwszym planie ul. 1 Maja i Widok z Królewskiego Wzgórza na Dolinę Gołębiewską w
Gimnazjum Realne, zdjęcie ok. 1910 r. kierunku, zdjęcie z ok. 1900 r. (PAH)
ul. 23 Marca ul. 23 Marca
Panorama miasta z góry Stiewego, u dołu dom przy ul. 23 Marca Widok na Dolinę Cesarską. Obecnie doliną przebiega ulica 23
14, zdjęcie z 1910 r. (TPS) Marca, dawniej droga Gołębiewska, zdjęcie ok. 1910 r. (TPS)
6
ul. 23 Marca ul. 23 Marca
Droga w kierunku Wielkiej Gwiazdy, obecnie ul. 23 Marca, zdjęcie Restauracja Wielka Gwiazda znajdująca się na skrzyŜowaniu dróg
ok. 1890 r. (TPS) leśnych u przedłuŜenia obecnej ul. 23 Marca (restauracja obecnie
nie istnieje, widoczny jest jeszcze nasyp tramwaju konnego
dowoŜącego gości oraz fundamenty samej restauracji), zdjęcie z
1898 r. (TPS)
ul. 23 Marca ul. Abrahama
Obecna ul. 23 Marca biegnąca w Dolinie Gołębiewskiej, widoczne Obecna ul. Abrahama w dolnym jej biegu gdzie łączy się z ul. Armii
Królewskie Wzgórze (Stiewego), oraz obecna ul. Armii Krajowej, Krajowej. Widoczne Gimnazjum Realne oraz droga wspinająca się
zdjęcie z 1898 r. (TPS) na Wzgórze Olimpijskie, zdjęcie z ok. 1912 r.
ul. Abrahama ul. Abrahama
Widok ze wzgórza na górną część ul. Abrahama, w tle Willa Panorama Sopotu z poziomkowego wzgórza. Na pierwszym planie
Forsthaus, 1913 r. (FDG) widoczna Dolina Siedlisko i obecna ul. Abrahama, zdjęcie ok. 1910
r. (TPS)
7
ul. Abrahama ul. Andersa
Widok na Dolinę Siedlisko ze Wzgórza Olimpijskiego, na Widok na obecną ulicę Andersa z Cesarskiego Wzgórza, zdjęcie
pierwszym planie obecna ul. Abrahama, w tle zabudowania ok. 1910 r. (TPS)
willowe, zdjęcie 1912 r. (TPS)
Apteka pod Orłem Apteka pod Orłem

Al. Niepodległości 791 Al. Niepodległości 791
Zdjęcie przedstawiające dawny domek Apteki pod Orłem, a Kamienica pod numerem 791 wzniesiona w 1903 r. przy Al.
obecnie Apteki Zdrojowej, zdjęcie 1903 r. (BG PAN) Niepodległości (ul. Pomorska 1), widok ze skrzyŜowania z dawną
ul. Podgórną, ul. Morską i ul. Gdańską, zdjęcie z 1910 r.
ul. Armii Krajowej ul. Armii Krajowej
Widok z Królewskiego Wzgorza przed 1901 r., widoczny budynek Gimnazjum miejskie w środkowym biegu obecnej ul. Armii
sądu z więzieniem ukończony w 1893 r., zdjęcie z ok. 1900 r. (BG Krajowej (Królewskiej), zdjęcie z ok. 1912 r.
PAN, TPS)
8
ul. Armii Krajowej ul. Bitwy Pod Płowcami
Fotografia przedstawiająca dolny bieg obecnej ul. Armii Krajowej Okolice obecnej ul. Bitwy pod Płowcami, gdzie pierwotnie
(Królewskiej) nieopodal skrzyŜowania z ul. 23 Marca, zdjęcie z filtrowano i oczyszczano wodę pitną (Rieselfeld), 1940 r.
1899 r. (US Library of Congress)
ul. Bohaterów Monte Cassino ul. Bohaterów Monte Cassino
Dawna ulica Morska (ul. Bohaterów Monte Casino) na początku Ulica Bohaterów Monte Cassino po prawej budynek obecnego
XX w., zdjęcie ok 1900 r. (TPS) teatru i kina Polonia, zdjęcie z 1940 r. (TPS)
Górna część dawnej ul. Morskiej (ul. Bohaterów Monte Cassino), Obecna ul. Bohaterów Monte Cassino w latach przedwojennych,
widok w kierynku zatoki na przejazd kolejowy oraz zabudowania widok na zabudowania dolnej części ulicy, zdjęcie z ok. 1920 r.
dawnego głównego rynku, zdjęcie 1904 r. (TPS) (TPS)
9
Dolna część ulicy Monte Cassino w miejscu przecięcia z obecną z Targowisko miejskie istniejące przy Głównym Rynku i ul. Morskiej
ulicą Haffnera, widok w kierunku kościoła św. Jerzego, zdjęcie ok. do końca XIX w., widok na dawną ul. Morską w kierunku morza,
1910 r. (TPS) zdjęcie z 1898 r. (TPS)
ul. Bohaterów Monte Cassino Browar Górski Zameczek

ul. Armii Krajowej 6
Dolna część obecnej ul. Bohaterów Monte Cassino, zdjęcie ok. Widok z Królewskiego Wzgórza, w dolnej części widoczna polana
1904 r. (TPS) na której będą się znajdowały budynki browaru, zdjęcie 1897 r.
(TPS)
Browar Górski Zameczek Browar Górski Zameczek

ul. Armii Krajowej 6 ul. Armii Krajowej 6
Widok na Królewskie Wzgórze od strony obecnej ul. Obrońców Widok na wzgórze Królewskie i StróŜa (Kaiserstuhl), w tle browar
Westerplatte, w tle browar Górski Zameczek, zdjęcie ok. 1900 r. Górski Zameczek, zdjęcie ok. 1900 r. (TPS)
(TPS)
10
Cegielnia Cegielnia
ul. Strzelecka 22-28 ul. Strzelecka 22-28
Komin i hala główna cegielni widoczna ze Strzeleckiego Wzgórza. Budynki cegielni widziane ze Strzeleckiego Wzgórza od strony
Na zdjęciu widoczna takŜe obecna ul. Armii Krajowej, a na drugim obecnej ul. 1 Maja, zdjęcie z ok. 1925 r. (GK)
planie budynek sądu rejonowego, elektrownia sopocka oraz Dwór
Wegnera, zdjęcie z ok. 1900 r. (TPS)
ul. Ceynowy ul. Ceynowy
Ul. Ceynowy widziana od tyłu klubu tenisowego, zdjęcie ok. 1913 r. Budynek klubu tenisowego i korty tenisowe przy obecnej ul.
(FDG) Ceynowy, zdjęcie z ok. 1910 r. (TPS)
ul. Ceynowy ul. Chrobrego
Willa Miramare mieszcząca się w okolicy łazienek południowych,

Budynek klubu tenisowego, zdjęcie z ok. 1920 r. przy ul. Chorbrego 47,widok od nadmorskiej promenady, zdjęcie
ok. 1900 r. (TPS)
11
ul. Conrada ul. Conrada
Restauracja i Hotel Powietrzne Sanatorium na Cesarskim Wzgórzu Cesarskie Wzgórze, Restauracja i Hotel Powietrzne Sanatorium
przy ul. Conrada 5, zdjęcie z ok. 1910 r. (Luftkurort Kaiserhoehe) znajdujące się niegdyś przy obecnej ul.
Conrada, zdjęcie z ok. 1910 r.
ul. Dąbrowskiego Delikatesy Kalinowskiego

ul. Haffnera 31
Synagoga w Sopocie przy obecnej ul. Dąbrowskiego, zdjęcie ok. Budynek mieszczący dawniej delikatesy Kalinowskiego, zdjęcie z
1916 r. (TPS) ok. 1915 r.(TSP)
Delikatesy Kubasiaka Delikatesy Lacknera

ul. Bohaterów Monte Cassino 41 ul. Bohaterów Monte Cassino 51,53
Kamienica wybudowana w 1892 r. na rogu ul. Monte Cassino i ul. Widok w górę ul. Monte Cassino, po prawej widoczne nieistniejące
Chmielewskiego, zdjęcie z ok. 1930 r.(TSP) niskie zabudowania delikatesów pod numerem 37 (obecnie 53),
zdjęcie z 1940 r. (FDG, GK)
12
Dom dla Urzędników Dom Doktora Lindemana
ul. Kościuszki 33a/ ul. Władysława IV ul. CzyŜewskiego 7/ Bohaterów Monte Cassino 27
Dom dla urzędników i stajnie na terenie posiadłości Edwarda Dom wielorodzinny Doktora Lindemana przy obecnej ul.
Herbsta, zdjęcie z 1907 r. (MS Muzeum Sopotu, Biblioteka Główna CzyŜewskiego 7, zdjęcie z 1912 r. (MS Muzeum Sopotu, Biblioteka
PG, Ostd. Bau-Zeitung) Główna PG, Der Baumeister)
Dom Doktora Wagnera Dom Doktora Wagnera

ul. Bohaterów Monte Cassino 49 ul. Bohaterów Monte Cassino 49
Kamienica Doktora Wagnera, znajdująca się na skrzyŜowaniu Kamienica Doktora Wagnera, na skrzyŜowaniu ulic Bomaterów
obecnej ul. Bohaterów Monte Cassino i Haffnera, zdjęcie z ok. Monte Cassino i Haffnera, zdjęcie z 1920 r. (TPS)
1900 r. (TPS)
Dom Gminy Ewangelickiej Dom Gościnny

ul. Marii Curie Skłodowskiej 10-15 Skwer Kuracyjny 10
Dom Gminy Ewangelickiej, zdjęcie z ok. 1904 r. (BG PAN) Widok na północną elewację Domu Zdrojowego - Dom Gościnny,
zdjęcie ok. 1910 r. (TPS)
13
Dom Gościnny Dom Gościnny
Skwer Kuracyjny 10 Skwer Kuracyjny 10
Widok na Dom Gościnny widziany od strony Parku Zdrojowego, Widok na Dom Gościnny od strony wschodniej z plaŜy, zdjęcie ok.
zdjęcie ok. 1910 r. (TPS) 1910 r.
Dom Gościnny Dom Towarowy Edelsteina

Skwer Kuracyjny 10 ul. Bohaterów Monte Cassino 61
Dom Gościnny (Hotel Domu Zdrojowego) widziany od strny Parku Dom Towarowy Edelsteina, zdjęcie z ok. 1936 r. (TPS)
Zdrojowego (z prawej strony widoczny słup meteorologiczny
wyposaŜony w instrumenty pomiarowo-odczytowe rejestrujące
temperaturę, ciśnienie, wilgotność itd.), zdjęcie z ok. 1920 r. (TPS)
Dom Towarowy Fastów Dom Towarowy Fastów

Plac Konstytucji 3 Maja 3 Plac Konstytucji 3 Maja 3
Dom Towarowy Fastów z widoczną frontową fasadą i naroŜnym Centrum towarowe Fastów, budynek przy ulicy Konstytucji 3 Maja,
wejściem ozdobionym kariatydami, zdjęcie ok. 1900 r. (BG PAN) w tle widoczna obecna ul. Podjazd oraz Gimnazjum Realne,
zdjęcie z ok. 1913 r. (BG PAN)
14
Dom Towarowy Fastów Dom Towarowy Fastów
Dom Towarowy Fastów, widok od strony rynku miejskiego w Towarowy Fastów widziany od strony rynku miejskiego, zdjęcie
kierunku ul. Monte Cassino, zdjęcie ok. 1900 r. (TPS) 1905 r. (TPS)
Dom Towarowy Hohenzollern Dom Zdrojowy

ul. Bohaterów Monte Cassino 3 Skwer Kuracyjny 2
Dom towarowy na fotografii ukazującej panoramę Sopotu z ok. Pierwszy Dom Zdrojowy, litografia F. Bilsa wg. rysunku
1920 r. (TPS) Juchanowitza, litografia z 1839 r. (PAH)
Dom Zdrojowy Dom Zdrojowy

Dawny budynek Domu Zdrojowego w Sopocie z 1900 r. Drewniana Dom Zdrojowy lub Dworzec Zdrojowy, widok na plac oddrzielający
konstrukcja, przebudowana w 1910 r. (US Library of Congress) Dom od plaŜy i mola nazywany Parkiem Zdrojowym, zdjęcie 1912
r. (TPS)
15
Dom Zdrojowy Dom Zdrojowy
Dom Zdrojowy w latach 1930, widok na rotundę winiarni z ogrodu Widok na budynek kasyna w Domu Zdrojowym widoczny z ul.
w Parku Zdrojowym, zdjęcie ok. 1930 r. (TPS) Północnej (ul. Powstańców Warszawy), zdjęcie ok. 1930 r. (TPS)
Dom Zdrojowy Droga Jarem Swelinii

Skwer Kuracyjny 2
Zdjęcie z latarni morskiej przy zakładzie balneologicznym. Widok na południową, nieistniejącą część drogi jarem Swelinii,
Widocznye tarasy domu zdrojowego, winiarnia oraz dach głównej zdjęcie ok. 1909 r.
sali teatralnej, zdjęcie ok. 1930 r. (TPS)
Droga Jarem Swelinii Droga Jarem Swelinii
Droga jarem Swelinii po jej południowej stronie, zdjęcie ok. 1910 r. Południowa część drogi w jarze Swelinii zniszczona po ulewie w
(FDG) 1929 r., zdjęcie 1929 r. (FDG)
16
Droga Jarem Swelinii Droga na Wzgórze Olimpijskie
Altanka (wzniesiona ku pamięci prezydenta Kollatha) znajdująca Widok w kierunku Zatoki Gdańskiej z drogi prowadzącej na
się niegdyś nieopodal jaru Swelinii przy ujściu potoku do morza, Wzgórze Olimpijskie, zdjęcie z ok. 1919 r. (PAH)
zdjęcie ok. 1920 (TPS)
ul. Dworcowa Dworek Polonii Sopockiej

Al. Niepodległości 819
Ulica dworcowa i stary dworzec w Sopocie, zdjęcie z ok. 1925 r. Dworkek uwidoczniony na panoranie Sopotu z ok. 1880 r.,
(TPS) litografia Tygodnik Ilustrowany 1884 r., nr. 1282
Dworek Polonii Sopockiej Dworek Polonii Sopockiej

Fotografia przedstawiająca panoramę Sopotu, zdjęcie z ok. 1880 r. Fotografia przedstawiająca panoramę Sopotu z Królewskiego
(TPS) wzgórza, zdjęcie z ok. 1900 r. (US Library of Congress)
17
Dworek Sierakowskich Dwór Hiszpański (II)
ul. CzyŜewskiego 12 Al. Niepodległości 781
Jedno z najstarszych zdjęć Dworku Sierakowskich autorstwa Fragment wschodniej części zabudowania Dworu Hiszpańskiego
Johna Faltina, zdjęcie 1903 r. (TPS) widocznego od strny ul. Podjazd, zdjęcie przedstawiające rynek
główny oraz Dom Towarowy Fastów, ok. 1913 r. (BG PAN)
Dwór w Karlikowie Dwór w Karlikowie

ul. Władysława IV 21 ul. Władysława IV 21
Nie istniejący prawdopodobnie od 1912 r. drugi budynek Dworu w Dowór w Karlikowie widoczny od strony stawu na potoku
Karlikowie zdjecie ok. 1910 r., zbiór F. Mamuszki (TPS) Karlikowskim, zdjęcie ok. 1909 r. (TPS)
Dwór w Karlikowie Dwór Szwedzki (XI)

ul. Władysława IV 21 Plac Konstytucji 3 Maja 3/ ul. Kościuszki 1
Dwór w Karlikowie, ilustracja pochodzi z publikacji wydanej w Dwór Szwedzki widziany od strony bramy wjazdowej przy dawnej
Sopocie w 1909 r. (Niektóre wiadomości o Gdańsku i Sopotach i ul. Szkolnej, zdjęcie z 1920 r.
Kwestya Kaszubska)
18
Dwór Szwedzki (XI) Dwór Szwedzki (XI)
Plac Konstytucji 3 Maja 3/ ul. Kościuszki 1 Plac Konstytucji 3 Maja 3/ ul. Kościuszki 1
Dwór Szwedzki i otaczająca go fosa widziane od stony dawnego Dwór Szwedzki widoczny od strony północnego wejścia, zdjęcie z
urzędu domenalnego na Morskim Wzgórzu, zdjęcie z 1885 r. 1885 r.
Dwór Szwedzki (XI) Dwór Szwedzki (XI)

Plac Konstytucji 3 Maja 3/ ul. Kościuszki 1 Plac Konstytucji 3 Maja 3/ ul. Kościuszki 1
Ogród Dworu Szwedzkiego zraz z mostkiem przecinającym fosę, Kościół św. Jerzego widziany z ogrodu Dworu Szwedzkiego,
zdjęcie z 1885 r. zdjęcie wykonane przez J. Faltina w ok. 1900 r. (BG PAN)
Dwór Wegnera (VIII) Dwór Wegnera (VIII)

ul. 1 Maja 3-3a ul. 1 Maja 3-3a
Dwór Wegnera widziany ze Wzgórza Strzeleckiego, zdjęcie 1898 r. Dwór Wegnera widziany z Królewskiego Wzgórza, zdjęcie 1900 r.
(TPS) (TPS)
19
Dworzec Kolejowy Dworzec Kolejowy
ul. Dworcowa 7-9 ul. Dworcowa 7-9
Stacja Kolejowa Sopot Główny w latach 30 XX w. Doworzec kolejowy w Sopocie wybudowany w 1870r., zdjecie
1930r.
Dworzec Kolejowy Dworzec Kolejowy

Dworzec kolejowy w Sopocie, zdjęcie II połowa XIX w. Fotografia wykonana od strony ul. Podjazd przez Johna Faltina. Na
zdjęciu widoczny budynek starego dworca oraz bagaŜowa, ok.
1900 r. (FDG, GK)
Elektrownia Miejska Gazownia Miejska

ul. Grottgera 7 ul. Bitwy pod Płowcami 23,25,27,31,31a
Widok na elektrownię ze Wzgórza Strzeleckiego, zdjęcie 1898 r. Główna brama i główny budynek gazowni, zdjęcie z 1928 r. (TPS)
(TPS)
20
Gazownia Miejska Gazownia Miejska
ul. Bitwy pod Płowcami 23,25,27,31,31a ul. Bitwy pod Płowcami 23,25,27,31,31a
Zbiorniki gazowni rozebrane w latach dziewięćdziesiątych XX w., Główny zbiornik na gaz znajdujący się w okolicach toru wyścigów
zdjęcie z 1928 r. (TPS) konnych, zdjęcie z 1928 r. (TPS)
Gazownia Miejska Gimnazjum Realne

ul. Bitwy pod Płowcami 23,25,27,31,31a ul. Armii Krajowej 99,101,101a,103
Budynkek mieszkalny administratora, fabryka i zbiornik na gaz, Nowo wybudowane Gimnazjum Realne, zdjęcie 1910 r. (Muzeum
zdjęcie z ok. 1900 r. (BG PAN) Sopotu)
Gimnazjum Realne Gimnazjum Realne

ul. Armii Krajowej 99,101,101a,103 ul. Armii Krajowej 99,101,101a,103
Budynek Gimnazjum wraz z przyległym od frontu parkiem, dawna Widok na dawną ul. Królewską i Gimnazjum Realne, zdjęcie ok.
ul. Królewskiej, zdjęcie ok. 1911 r. (TPS) 1910 r. (TPS)
21
Budynek Gimnazjum widziany od frontu dawnej ul. Królewskiej (ul. Sala gimnastyczna - część kompleksu budynków Gimnazjum,
Armii Krajowej), zdjęcie ok. 1911 r. (TPS) zdjęcie ok. 1930 r.

Wygląd auli głównej gimnazjum na drógim piętrze budynku, zdjęcie Panorama Sopotu w stronę Zatoki Gdańskiej, na pierwszym planie
1925 r. Gimnazjum Realne, zdjęcie ok. 1920 r. (TPS)

Gimnazjum widziane od strony ul. 3 Maja i dawnej cegielni, zdjęcie Gimnazjum Realne widziane od strony przyległego parku, zdjęcie
1935 r. (TPS) 1930 r.
22
ul. Goyki Grand Hotel
ul. Powstańców Warszawy 12-14
Widok na łąki Sopockie i dolną część obecnej ul. Goyki łączącej Widok na Grand Hotel (Cassino Hotel) od strony plaŜy, zdjęcie z
się z dawną ul. Łąkową (ul. Haffnera). Na zdjęciu widoczna obecna ok. 1928 r. (TPS)
ul. Goyki wspinająca się na Skarpę Sopocką na wysokości
zabudowań, 1895 r. (TPS)
Grand Hotel Grand Hotel

ul. Powstańców Warszawy 12-14 ul. Powstańców Warszawy 12-14
Grand Hotel widok od strony wejścia na molo w alejkach Fotografia lotnicza z widokiem na Grand Hotel, zdjęcie z ok. 1920
północnych, zdjęcie z 1938 r. (TPS) r.
Grand Hotel Grand Hotel

Główny wjazd do Grand Hotelu, zdjęcie z ok. 1920 r. Wielka sala ruletki w Grand Hotelu, zdjęcie z ok. 1920 r.
23
Grand Hotel Grodzisko
ul. Powstańców Warszawy 12-14 ul. Haffnera 63
Widok na Grand Hotel od strony łazienek północnych, zdjęcie z Stoliki kawiarniane restauracji Górski Zamek znajdującej się
1936 r. (TPS) niegdyś na terenie grodziska, zdjęcie z ok. 1900 r.(TPS)
Grodzisko ul. Grunwaldzka

ul. Haffnera 63
Grodzisko wczesnośredniowieczne przed uporządkowaniem i Ul. Grunwaldzka, widok na nie istniejący pensjonaty Dom Polski
urządzeniem skansenu archeologicznego, zdjęcie z ok. 1980 r. Wiktora Kulerskiego, zdjęcie ok. 1934 r. (Sopot Kronika XX w.)
ul. Grunwaldzka ul. Grunwaldzka
Hotel Werminghoff na rogu ul. Bohaterów Monte Cassino i Widok z latarni morskiej w kierunku Górnego Sopotu, na
Grunwaldzkiej, zdjęcie ok 1910 r. (TPS) pierwszym planie skrzyŜowanie dawnej ul. Morskiej z ul.
Południową, zdjęcie z ok. 1930 r. (TPS)
24
ul. Grunwaldzka ul. Haffnera
Ul. Grunwaldzka, widok w kierunku południowym, z lewej strony Widok na łąki dolnego Sopotu i drogę prowadzącą do Willi
widoczny budynek hotelu Werminghoff, zdjęcie 1903 r. (BG PAN) Stolzenfels, zdjęcie zrobione z góry Browarniczej w ok. 1898 r.
(TPS)
ul. Haffnera ul. Haffnera
Dolna część ul. Haffnera widziana z tarasu restauracji Dolinny Willa Stolzenfels przy ulicy obecnej ul. Haffnera (Łąkowej), zdjęcie
Młyn, zdjęcie z ok. 1900 r. (BG PAN) z ok. 1907 r. (TPS)
ul. Haffnera ul. Haffnera
Widok na obecną ul. Haffnera ze skarpy Sopockiej, tarasu Widok na łąki dolnego Sopotu ze wzgórza przy Willi Solzenfels,
restauracji Dolinny Młyn, zdjęcie z ok. 1900 r. (BG PAN) zdjęcie z 1906 r.
25
ul. Haffnera Hotel Carlton
ul. Parkowa 25/27
Widok na alejki Parku Północnego będące przedłuŜeniem dawnej Willa Viktoria przemianowana na Willę Boetcher a później Hotel
ul. Łąkowej, zdjęcie zrobione ze wzgórza na którym znajduje się Carlton, widoczna na zdjęciu z ok. 1914 r. (TPS)
willa Stolzenfels, ok 1910 r.
Hotel Carlton Hotel Carlton

ul. Parkowa 25/27 ul. Parkowa 25/27
Ogród Holenderski połoŜony na tyłach Hotelu Carlton, w tle Ogród Holenderski połoŜony na tyłach Hotelu Carlton, zdjęcie ok.
widoczna tylna fasada willi nr. 27, zdjęcie ok. 1925 r. (TPS) 1925 r. (TPS)
Hotel Carlton Hotel de Zopot (Kreissa)

ul. Parkowa 25/27 ul. Bohaterów Monte Cassino 37
Widok z Ogrodu Holenderskiego w kierunku morza i Nadmorskiej Widok na ul. Morską ze skarpy sopockiej na Dworek mieszczący
Promenady, zdjęcie ok. 1925 r. (TPS) niegdyś Hotel Kreissa, litografia z ok. 1835 r. (UM Sopot)
26
Hotel de Zopot (Kreissa) Hotel de Zopot (Kreissa)
Hotel Kreissa wybudowany w latach 1830 - 1831, zdjęcie z ok. Kamienica powstała na miejscu dworku mieszczącego Hottel
1900 r. (BG PAN) Kreissa, zdjęcie z ok. 1901 r. (BG PAN)
Hotel Dworcowy Hotel Dworcowy

Hotel Dworcowy przemianowany na Wiener Cafe, widziany z Hotel Dworcowy widziany od strony głównego rynku, zdjęcie ok.
głównego rynku, zdjęcie z ok. 1918 r. 1910 r. (TPS)
Hotel Eden Hotel Hortensja

ul. Kordeckiego 4/6 ul. Powstańców Warszawy 1-3
Budynek Hotelu Eden przy obecnej ul. Kordeckiego, zdjęcie z ok. Hotel Hortensja widziany od strony dawnej ul. Północnej (ul.
1928 r. Powstańców Warszawy), zdjęcie ok. 1920 r. (FDG)
27
Hotel Hortensja Hotel Hortensja
Dolny odcinek obecnej ul. Monte Cassino (dawniej ul. Morska). Po Dolny odcinek obecnej ul. Monte Cassino. Po prawej stronie
prawej stronie widoczne sklepy i werandy budynku Hotelu widoczne sklepy i werandy budynku Hotelu Hortensja, zdjęcie
Hortensja, zdjęcie ok. 1920 r. (PAH) 1935 r. (TPS)
Hotel Hortensja Hotel Hortensja

Widok z latarni morskiej na dolną część obecnej ul. Bohaterów Widok na wschodnią fasadę Hotelu Hortensja od strony dawnej ul.
Monte Cassino. Na pierwszym planie po prawej stronie widoczny Północnej, zdjęcie z ok. 1940 r. (FDG GK)
budynek Kasyna, dalej Hotel Hortensja oraz po lewej stronie Hotel
Werminghoff, zdjęcie z ok. 1920 r. (PAH)
Hotel Hortensja Hotel Metropol

ul. Powstańców Warszawy 1-3 ul. Bohaterów Monte Cassino 63
Zdjęcie zrobione na werandzie pierwszego piętra Hotelu Hortensja. Hotel Metropol widziany od strony obecnej ul. Bohaterów Monte
Na zdjęciu widoczna Hrabina von Crockov wraz z letnikami, Cassino, zdjęcie z ok. 1910 r. (TPS)
zdjęcie z ok. 1930 r. (TPS)
28
Hotel Metropol Hotel Metropol
Hotel Metropol, ul. Bohaterów Monte Cassino i Królowej Jadwigi, Hotel Metropol, widziany od strony obecnej ul. Bohaterów Monte
zdjęcie z ok. 1910 r. (TPS) Cassino ku Zatoce Gdańskiej, zdjęcie z ok. 1910 r. (TPS)
Hotel Metropol Hotel Metropol

Hotel PlaŜowy, Zur Traube stojący dawniej na miejscu Hotelu Fasada Hotelu Metropol widziana z obecnej ul. Monte Cassino,
Metropol, zdjęcie z ok. 1906 r. zdjęcie z 1930 r. (TPS)
Hotel Parkowy Hotel Parkowy

ul. Grunwaldzka 1-3 ul. Grunwaldzka 1-3
Hotel Parkowy przed przebudową, widziany od strony ul. Hotel Parkowy podczas parady jeźdźców rozpoczynającej sopocki
Grunwaldzkiej, zdjęcie z około 1915 r. (PAH) tydzień sportu, zdjęcie 1936 r. (TPS)
29
Hotel Parkowy Hotel PlaŜowy
ul. Grunwaldzka 1-3 ul. Emilii Plater 7-9
Hotel Parkowy widziany od strony ul. Grunwaldzkiej, zdjęcie z Hotel PlaŜowy, widziany od strony Północnej Promenady, zdjęcie z
1930 r. (GK) ok. 1929 r.
Hotel Pod Starym Bardem Hotel Pod Starym Bardem

ul. Morska 14-16, ul. Powstańców Warszawy 7-9 ul. Morska 14-16, ul. Powstańców Warszawy 7-9
Dawny przebudowany lokal Kakadu, później Hotel Pod Starym Widok ul. Północnej od strony parku Grand Hoelu (Hotelu Kasyno).
Bardem, zdjęcie ok. 1940 r. (TPS) W tle widoczny nie przebudowany jeszcze budynek Kawiarni
Cesarskiej (później Kakadu), zdjęcie z początku XX w. (FDG, GK)
Hotel Pod Starym Bardem Hotel Pod Starym Bardem

ul. Morska 14-16, ul. Powstańców Warszawy 7-9 ul. Morska 14-16, ul. Powstańców Warszawy 7-9
Kawiarnia Cesarska, dawny budynek kawiarni (później Kakadu) Wnętrze Keiser Cafe (Bes. Richard Steinbeiss), zdjęcie z ok. 1910
znajdujący się na przeciwko domu zdrojowego, zdjęcie z ok. 1910 r. (TPS)
r.
30
Hotel Pomorski Dwór Hotel Pomorski Dwór
ul. Kościuszki 12 ul. Kościuszki 12
Frontowa fasada hotelu Pomorski Dwór na fotografii pochodzącej z Hotel Pomorski Dwór na fotografii przedstawiającej panoramę
końca XIX w. Sopotu. W dolnej części fotografii widoczna obecna ul. Kościuszki i
ul. Chopina oraz budynek Hotelu, zdjęcie z ok. 1900 r. (TPS)
Hotel Victoria Hotel Victoria

ul. Chopina 12 ul. Chopina 12
Hotel Victoria na początku XX w., zdjęcie (repr. A. Klejna) Odbudowany Hotel Victoria, zdjęcie druga połowa XX przed
rozbiórką w 1971 r. (F. Mamuszka)
Hotel Werminghoff Hotel Werminghoff

Hotel Werminghoff znajdujący się na rogu obecnej ul. Hotel Werminghoff, widziany od strony parku zdrojowego, obecnej
Grunwaldzkiej i ul. Monte Cassino, zdjęcie z ok. 1900 r. (TPS) ul. Grunwaldzkiej, zdjęcie z ok. 1897 r. (TPS)
31
Hotel Werminghoff ul. Jagiełły
ul. Bohaterów Monte Cassino 60
Hotel Werminghoff, widok od strony obecnej ul. Grunwaldzkiej na Dawna ul. Dworu Szwedzkiego (obecnie ul. Jagiełły), zdjęcie z ok.
ul. Monte Cassino, zdjęcie z 1901 r. (TPS) 1900 r. (BG PAN)
ul. Jagiełły ul. Jagiełły
Widok na obecną ul. Władysława Jagiełły, zdjęcie z ok. 1904 r. Dawna ul. Dworu Szwedzkiego, zdjęcie z ok. 1900 r. (TPS)
(TPS)
Kamienica Bankowa Kamienica Bankowa

Kamienica Bankowa z widocznym frontowym wejściem i szyldem Kamienica Bankowa Viktora Lietzaua właściciela zakładu
Prywatnego Akcyjnego Banku Gdańskiego, zdjęcie z 1918 r. optycznego w Gdańsku, widok na rynek główny, zdjęcie z ok. 1900
r. (TPS)
32
Kamienica Bankowa Kamienica Braci Wetzel
Plac Konstytucji 3 Maja 1 ul. Bohaterów Monte Cassino 19
Kamienica Bankowa widoczna na fotografii przedstawiającej rynek Kamienica Braci Wetzel widziana od strony ul. Morskiej, zdjęcie z
główny oraz Kościów św. Jerzego, zdjęcie z ok. 1903 r. (TPS) ok. 1900 r. (BG PAN)
Kamienica Braci Wetzel Kamienica Mendelsohna

Kamienica Braci Wetzel na zdjęciu przedstawiającym Rynek oraz Pierwotny wygląd budynku, na miejscu którego powastała
Dom Towarowy Fastów, zdjęcie z ok. 1900 r. (TPS) Kamienica Mendelsohna, zdjęcie z ok. 1905 r. (TPS)
Kaplica Polska Kapliczka Stella Maris

ul. Powstańców Warszawy 15 ul. Malczewskiego 1a
Widok na dawną ul. Północną, wejście do Parku Północnego. Po Kapliczka u zbiegu obecnej ul. Malczewskiego i Al. Niepodległości,
lewej stronie między zabudowaniami widoczna Kaplica Polska, zdjęcie z ok. 1931 r. (Sopot Kronika XX w.)
zdjęcie ok. 1907 r.
33
Karczma Sopocka (XV) Karczma Sopocka (XV)
Litografia przedstawiająca Sopot oraz panoramę na Zatokę Widok na obecną Al. Niepodległości i wozownię Karczmy
Gdańską. Na pierwszym planie widoczne zabudowania Karczmy Sopockiej przed jej rozbiórką, zdjęcie z ok. 1900 r. (TPS)
Sopockiej, litografia z 1825 r. wg. C.G. Ludwiga (UM Sopot)
Karczma Sopocka (XV) ul. Kasprowicza

Al. Niepodległości 111
Rozbiórka wozowni Karczmy Sopockiej i kładzenie bruku na Widok na Cesarskie wzgórze, Restauracja i Hotel Powiertzne
obecnej Al. Niepodległości, zdjęcie z 1901 r. (TPS) Sanatorium. W dole widoczna obecna ul. Reymonta i ul.
Kasprowicza, zdjęcie ok. 1908 r. (TPS)
Kasyno Kasyno
Plac Zdrojowy 1 Plac Zdrojowy 1
Kasyno Sopockie w budynku Domu Zdrojowego widziane od Widok na budynki domu zdrojowego oraz kasyno z latarni morskiej
strony głównego wejścia, zdjęcie ok. 1930 r. (TPS) w Sopocie, zdjęcie z ok. 1940 r.
34
Kasyno Kasyno
Plac Zdrojowy 1 Plac Zdrojowy 1
Widok na budynki trzeciego domu zdrojowego i plac zdrojowy, po Ulica Północna (obecnie Powstańców Warszawy) i przylegający do
lewej stronie widoczny gmach kasyna, zdjęcie ok. 1930 r. niej gmach Domu Zdrojowego wraz z kasynem, zdjęcie ok. 1920 r.
Kasyno Klub Tenisowy

Plac Zdrojowy 1 ul. Ceynowy 5-7
Kasyno widziane od strony dzisiejszej ul. Powstańców Warszawy, Kort tenisowy wybudowany w 1897 r. na terenie Parku
zdjęcie z 1930 r. (TPS) Północnego, zdjęcie 1904 r. (TPS)
Klub Tenisowy Klub Tenisowy

ul. Ceynowy 5-7 ul. Ceynowy 5-7
Kort wraz klubem tenisowym, przy obecnej ul. Ceynowy 5, zdjęcie Budynek klubu tenisowego przy kortach, zdjęcie 1913 r. (TPS)
ok 1911 r.
35
Klub Tenisowy ul. Kolberga
ul. Ceynowy 5-7
Kort tenisowy i korty podczas turnieju tenisowego, zdjęcie z ok. Ujęcie wody u zakończenia obecnej ul. Kolberga otwierające
1930 r. malowniczą drogę prowadzącą w wąwozie do osady Gołębiewo.
Zdjęcie z ok. 1920 r. (TPS)
ul. Kolberga ul. Kopernika
Ujęcie wody oraz głaz narzutowy upamiętniający jego otwarcie w Zdjęcie z widokiem na Dolinę Owczą. W tle widoczne Powietrzne
1926 r. u zakończenia obecnej ul. Kolberga, zdjęcie z ok. 1920 r. Sanatorium na Cesarskim Wzgórzu, a na pierwszym planie
(TPS) nieistniejący pawilon ogrodowy oraz most przy ul. Wybickiego,
dalej widoczna kamienica przy ul. Armii Krajowej oraz ul.
Kopernika, zdjęcie z 1906 r. (TPS)
Kościół Gwiazdy Morza Kościół Gwiazdy Morza

ul. Kościuszki 19-12 ul. Kościuszki 19-12
Kościół Gwiazda Morza widziany od strony nawy połnocnej z Kościół Gwiazda Morza widziany od strony nawy połnocnej,
zaplecza gospodarczego parceli Hotelu Victoria, zdjęcie z ok. 1912 zdjęcie z ok. 1912 r. (TPS)
r. (BG PAN)
36
Kościół Gwiazdy Morza Kościół św. Jerzego
ul. Kościuszki 19-12 ul. Plac Konstytucji 3 Maja 2
Niezrealizowany projekt kościoła Gwiazdy Morza, który miał Kościół św. Jerzego i Kapliczka św. Wojciecha, widziany od strony
powstać na kościelnej posesji bliŜej obecnej ul. Kościuszki kamienicy przy Rynku (obecnie Plac Konstytucji 3 Maja), zdjęcie z
połowy XX w.
Kościół św. Jerzego Kościół św. Jerzego

ul. Plac Konstytucji 3 Maja 2 ul. Plac Konstytucji 3 Maja 2
Plac Konstytucji 3 Maja z Kościołem św. Jerzego i dawny rynek, Kościół św. Jerzego w budowie w latach 1899 - 1900, zdjęcie z ok.
zdjęcie z ok. 1915 r. (TPS) 1900 r.(TPS)
Kościół św. Jerzego Kościół św. Jerzego

ul. Plac Konstytucji 3 Maja 2 ul. Plac Konstytucji 3 Maja 2
Kościół widziany z Placu Konstytucji 3 Maja i ul. Dworcowej, Kościół garnizonowy św. Jerzego widziany od strony poczty
zdjęcie z ok. 1920 r. (TPS) sopockiej, zdjęcie z ok. 1903 r. (TPS)
37
Kościół Zbawiciela ul. Kościuszki
ul. Piastów 5
Ewangelicki Kościół Zbawiciela w parku południowym, zdjęcie z ok. Widok na główne skrzyŜowanie obecnej ul. Kościuszki (dawniej
1935 r. (TPS) szkolnej), widoczny hotel dworcowy z 1871 r., oraz poczta
sopocka, zdjęcie z ok. 1903 r. (TPS)
ul. Kościuszki ul. Kraszewskiego
SkrzyŜowanie dzisiejszej ul. Chopina i ul. Kosciuszki, zdjęcie z Kamienny Potok - Restauracja Hermann Doerks, mieszcząca sie w
1935 r. (zbiór M. Konoblaucha, TPS) budynku przy Broombeeertalweg 21/23 w latach 1884 -1924 r.
ul. Królowej Jadwigi ul. Królowej Jadwigi
Widok na obecną ul. Królowej Jadwigi, zdjęcie z ok. 1900 r. SkrzyŜowanie ul. Królowej Kadwigi i Monte Cassino, widok na
Hotel Metropol i obecną ul. Królowej Jadwigi, zdjęcie ok. 1900 r.
(TPS)
38
ul. KsiąŜąt Pomorskich Księgarnia Muzyczna
ul. Bohaterów Monte Cassino 31
Zdjęcie zrobione od strony obecnej ul. Sobieskiego. Po lewej Kamienica Księgarni Muzycznej Constantina Ziemssena, po
stronie widoczne wzniesione w latach 1929-1932 wyŜsze liceum, prawej stronie widoczny urząd gminy na obecnym Placu 3 Maja,
zdjęcie 1928 r. (TPS) zdjęcie ok. 1895 r. (FDG, GK)
Księgarnia Muzyczna Księgarnia Muzyczna

Księgarnia Muzyczna i rynek miejski na obecnym Placu 3 Maja, Budynek Księgarni Muzycznej widok od strony głównego rynku,
zdjęcie z ok. 1900 r. zdjęcie ok. 1940 r. (TPS)
ul. KsięŜycowa Latarnia Morska

ul. Plac Kuracyjny 3
Widok na ul. KsięŜycową i ul. OkręŜną, oraz osiedle kombatantów Latarnia, widok z placu kuracyjnego, zdjęcie z ok. 1904 r. (TPS)
wojennych, zdjęcie ok 1950 r. (zdjęcie zrobiono z części wzgórza
Keiser Sthul, powstałego w skutek wydobycia gliny - potocznie
zwanego Limber. Na foto planie z 1933 r. ulice oraz osiedle nie
istnieje)
39
Latarnia Morska Latarnia Morska
ul. Plac Kuracyjny 3 ul. Plac Kuracyjny 3
Latarnia morska i zakład balneologiczny z okresu drewnianego Komin zakładu balneologicznego zabudowany później latarnią,
domu zdrojowego, zdjęcie z ok. 1904 r. (TPS) zdjęcie 1890 r. (TPS)
Latarnia Morska Łazienki Północne

ul. Plac Kuracyjny 3 Al. Mamuszki 30
Latarnia morska w okresie dwudziestolecia międzywojennego, Łazienki Północne w budowie, zdjęcie autorstwa Johna Faltina,
zdjęcie podpisano "Sopoty , Łazienki", ok. 1920 r. (FDG GK) 1903 r. (DS)
Łazienki Północne Łazienki Północne

Al. Mamuszki 30 Al. Mamuszki 30
Łazienki Północne, zdjęcie od strony parku, zdjęcie z ok. 1905 r. Łazienki Północne wybudowane w 1903 roku, zdjęcie z ok. 1905 r.
(TPS) (TPS)
40
Łazienki Północne widziane od strony zatoki, zdjęcie z 1905 r. Łazienki Północne widziane od strony zatoki, zdjęcie z ok. 1905 r.
(TPS)

Łazienki Północne widziane od strony alejek Parku Północnego, Łazienki Północne widziane od strony alejek Parku Północnego,
zdjęcie z ok. 1904 r. zdjęcie z ok. 1907 r.
Łazienki Północne Łazienki Południowe

Al. Mamuszki 30 Al. Wojska Polskiego 1
Łazienki Północne widziane z latarni morskiej, zdjęcie z 1906 r. Łazienki Południowe widok od strony alejek Parku Południowego,
(TPS) zdjęcie z ok. 1910 r. (TPS)
41
Łazienki Południowe Łazienki Południowe
Al. Wojska Polskiego 1 Al. Wojska Polskiego 1
Łazienki Południowe widok z nadmorskiej promenady, zdjęcie z ok. Drewniane Łazienki Południowe, drewniana fasada, zdjęcie z ok.
1910 r. (TPS) 1910 r. (TPS)
Łazienki Południowe ul. ŁuŜycka

Al. Wojska Polskiego 1
Łazienki Południowe widziane od strony plaŜy i zatoki, zdjęcie ok. Kamień dziękczynny na skrzyŜowaniu ul. ŁuŜyckiej i
1910 r. Wejcherowskiej, upamiętniający wybudowane w latach 1938-1939
osiedla w Kamiennym Potoku, zdjęcie 1938 r. Skuty obecnie napis
głosi: "To osiedle zostało poświęcone niemieckim robotnikom w
pięciolecie pracy narodowosocjalistycznej. Sopot 1938 r."
(kurki.de)
ul. Malczewskiego ul. Malczewskiego
Dolny odcinek ul. Malczewskiego i Kościół pod wezwaniem NSPN Przejście graniczne na Drodze Wielkokackiej (górny odcinek ul.
- dawniej kaplica cmentarna, 1947 r. Malczewskiego, ul. Sopocka) z posterunkiem polskim, zdjęcie
1937 r. (kurki.de)
42
ul. Małopolska Al. Mamuszki
Górna część obecnej ul. Małopolskiej w Kamiennym Potoku. na Połnocna Promenada widziana od strony łazienek północnych w
pierwszym planie widoczne domy przy obecnej ul. Obodrzyców, kierunku mola. Na zdjęciu widoczna nie istniejąca juŜ dzisiaj
zdjęcie z ok. 1940 r. (BG PAN) altanka, zdjęcie z ok. 1908 r.
Al. Mamuszki Al. Mamuszki
Promenada w Parku Północnym i galerią sztuki znajdująca się Łazienki Północne znajdujące się na szlaku północnej promenady,
nieopodal plaŜy, zdjęcie ok. 1930 r. (TPS) zdjęcie ok. 1910 r. (TPS)
Al. Mamuszki Al. Mamuszki
Północny kraniec Północnej Promenady biegnącej w kamiennym Łazienki Północne tuŜ po wybudowaniu w 1903 r. znajdujące się
potoku w kierunku Gdyni, zdjęcie 1941 r. (TPS) przy Północnej Promenadzie, zdjęcie ok. 1903 r. (TPS)
43
ul. Mickiewicza ul. Mickiewicza
Panorama miasta, na pierwszym planie ul. Mickiewicza, zdjęcie z Panorama na Dolinę siedlisko, na pierwszym planie obecne ul.
ok. 1910 r. (TPS) Mickiewicza, zdjęcie 1915 r. (TPS)
ul. Mickiewicza Młyn w Kamiennym Potoku

ul. Młyńska 11
Promenada spacerowa przy zbiegu ulic Orzeszkowej i Młyn na Kamiennym Potoku z widocznym stawem młyńskim,
Mickiewicza, zdjęcie ok. 1915 r. (TPS) zdjęcie z 1904 r. (BG PAN)
Młyn w Kamiennym Potoku Molo

ul. Młyńska 11 ul. Plac Kuracyjny
Młyn papierniczy w Kamiennym Potoku widziany od strony Dereniane molo po wydłuŜeniu, fotografia zrobiona pod koniec XIX
zabudowań mieszkaalno gospodarczych młynarza, zdjęcie z 1914 w. w ok. 1880 r. (US Library of Congress)
r. (PAH)
44
Molo Molo
ul. Plac Kuracyjny ul. Plac Kuracyjny
Widok z mola w kierunku Drugiego Domu Zdrojowego, fotografia Molo w latach czterdziestych XX w., zdjęcie z przybudówki
zrobiona pod koniec XIX w. w ok. 1880 r. (US Library of Congress) kończącej konstrukcję mola, zdjęcie z ok. 1940 r. (TPS)
Molo Molo
ul. Plac Kuracyjny ul. Plac Kuracyjny
Fotomontarz ukazujący zeppelin unoszący się nad molem w Zdjęcie wykonane z okna pokoju hotelowego Hotelu Cassino
Sopocie, w tle widoczny Cassino Hotel (Gdand Hotel), zdjęcie ok. (obecnie Grand Hotel) w kierunku mola i plaŜy, zdjęcie z ok. 1940
1940 r. r. (TPS)
Molo ul. Moniuszki

ul. Plac Kuracyjny
Molo w latach trzydziestych XX w. na kolorowym zdjęciu Widok na obecną ul. Moniuszki, w tle widoczna strzelnica miejska,
ukazującym w tle III Dom Zdrojowy, zdjęcie ok. 1930 r. (PAH) zdjęcie z ok. 1912 r. (TPS)
45
ul. Moniuszki Al. Niepodległości
Strzelnica miejska przy obecnej ul. Moniuszki, zdjęcie zrobione Al. Niepodległości w południowym swoim odcinku (dawniej ul.
przez Johna Faltina w ok. 1912 r. (TPS) Gdańska), widoczna Szkoła dla Dziewcząt oraz skrzyŜowanie z
obecną ul. Wybickiego, zdjęcie z ok. 1900 r. (BG PAN)
Al. Niepodległości Al. Niepodległości
Al. Niepodległości, widok w stronę Gdańska, historycznie Al. Niepodległości, widok ze skrzyŜowania z ul. Podgórną w
główskrzyŜowanie Sopotu, zdjęcie 1904 r. (BG PAN) kierunku Gdyni (ul. Pomorska), w ooddali widoczny budynek
Karczny Sopockiej, zdjęcie z 1910 r.
Al. Niepodległości Al. Niepodległości
Al. Niepodległości, widok w kierunku gdańska, zdjęcie ok. 1905 r. Al. Niepodległości, skrzyŜowanie z obecną ul. Malczewskiego,
(BG PAN) przebudowa ulicy w latach 30 XX w. (Sopot Kronika XX w.)
46
Al. Niepodległości ul. Obodrzyców
Al. Niepodległości, skrzyŜowanie z obecną ul. Goyki, zdjęcie ok. Ulica Obodrzyców oraz kamień ustawiony obok ówczesnego Domu
1931 r. (Sopot Kronika XX w.) MłodzieŜy (obecnie przedszkole) upamiętniający wybudowane w
latach 1938-1939 przez Narodowosocjalistyczne Towarzystwo
Opiekuńcze (NS-Siedlugsverein Zoppot) osiedla w Kamiennym
Potoku.
ul. Obodrzyców ul. Obrońców Westerplatte
Ulica Obodrzyców, zdjęcie ok. 1938r., widok ze wzgórza. Most wiszący nad prakiem w wąwozie, nad nim biegnie obecna ul.
Obrońców Westerplatte, zdjęcie z ok. 1901 r. (TPS)
ul. Obrońców Westerplatte ul. Obrońców Westerplatte
ul. Wpowstańców Westerplatte, domy nr 8 i 9, zdjęcie z ok. 1900 r. ul. Wpowstańców Westerplatte, domy nr 8 i 9, zdjęcie z ok. 1900 r.
(TPS) (TPS)
47
ul. Ogrodowa Opera Leśna
ul. Moniuszki 12
Willa przy ul. Ogrodowej 12, stanowiąca przykład nowej Przebudowa sceny Opery Leśnej w Sopocie, zdjęcie 1966 r. (TPS)
architektury zastępującej stojące tu niegdyś domy rybackie zdjęcie
ok. 1930 r.
Opera Leśna Opera Leśna

ul. Moniuszki 12 ul. Moniuszki 12
Opera Leśna, zdjęcie z Czerwca/ Lipca 1929 r. podczas Opera Leśna zbudowana w 1909r, zdjęcie z ok. 1915 r. (TPS)
przedstawień opery Wagnera, zdjęcie 1929 r. (TPS)
Opera Leśna Palmiarnia i Ogrodnictwo Miejskie

ul. Moniuszki 12 ul. Grottgera 11
Scena Opery Leśnej z widoczną scenografią, zdjęcie z ok. 1915 r. Budynek palmiarni na zdjęciu panoramy Sopotu wraz z
(TPS) UjeŜdŜalnią Koni, zdjęcie z ok. 1920 r. (TPS)
48
Palmiarnia i Ogrodnictwo Miejskie Pawilon Sztuki
ul. Grottgera 11 Al. Mamuszki 1
Palmiarnia widoczna na panoramie Sopotu, zdjęcie z ok. 1910 r. Pawilon Sztuki z roku 1911 w Parku Północnym, zdjęcie z ok. 1920
(WFG) r. (BG PAN)
Pawilon Sztuki Pensjonat Dom Polski

Al. Mamuszki 1 ul. Grunwaldzka 11
Pawilon Sztuki w Parku Północnym, zdjęcie z ok. 1930 r. (TPS) Widok na nie istniejące budynki pensjonatu Dom Polski Wiktora
Kulerskiego przy dawnej ul. Południowej, zdjęcie z ok. 1934 r.
(Sopot Kronika XX w.)
Pensjonat Dom Polski Pensjonat Quo Vadis

ul. Grunwaldzka 11 ul. Powstańców Warszawy 5
Pensjonat Dom Polski Wiktora Kulerskiego widziany od strony Willa i pensjonat Quo Vadis Alfonsa Chmielewskiego, znajdujący
parku południowego, zdjęcie z ok. 1920 r. się przy dawnej ul. Północnej 5 na przeciwko Domu Zdrojowego,
zdjęcie 1909 r. (Niektóre informacje o Sopotach oraz Kwestya
Kaszubska)
49
Pensjonat Schauffler Poczta
ul. Dąbrowskiego 2-4 ul. Kościuszki 2
Dawny Pensjonat Katinki Schauffler, kamienica przy obecnej ul. Nieprzebudowany jeszcze budynek poczty przy dawnej ul.
Dąbrowskiego 2-4, zdjęcie z 1914 r. Szkolnej, zdjęcie z ok. 1900 r. (BG PAN)
ul. Podjazd ul. Podjazd
Nie istniejący w całości budynek przy placu Konstytucji 3 Maja i ul. Ulica Podjazd zbudowana w 1907 r., kamienice wybudowane
Podjazd, ze sklepami na parterze i mieszkaniami na wyŜszych przez architekta Josefa Moschalla, zdjęcie zima 1907 r.(BG PAN)
kondygnacjach, zdjęcie z ok. 1913 r.(BG PAN)
ul. Podjazd ul. Podjazd
Ulica podjazd w czasie powodzi, zdjęcie z ok. 1930 r. (BG PAN) SkrzyŜowanie ul. Dworcowej i ul. Podjazd, na zdjęciu widoczny
Hotel Dworcowy wybudowany w 1871 r., zdjęcie ok. 1910 r. (TPS)
50
ul. Poniatowskiego ul. Powstańców Warszawy
Willa Claaszena przy obecnej ul. Poniatowskiego 8, zdjęcie z ok. Widok na nieistniejący Trzeci Dom kuracyjny i Kasyno przy dawnej
1910 r. ul. Północnej. Z lewej strony widoczna nieistniejąca przedwojenna
zabudowa ul. Monte Cassino i Hotel Werminghoff, zdjęcie z ok.
1940 r.
ul. Powstańców Warszawy ul. Powstańców Warszawy
Widok na obecną ul. Powstańców Warszawy oraz przylegające Ul. Północna (obecnie Powstańców Warszawy) na początku wieku,
tereny Parku Północnego w 1899 r. zdjęcie ok. 1900 r. (TPS)
Ul. Północna na wysokości terenów Parku Północnego, zdjęcie Widok ze Wzgórza Piwowara (później Stolzenfels) w kierunku ul.
wykonane przez Johna Faltina w ok. 1900 r. (BG PAN) Morskiej i Zatoki Gdańskiej. Na pierwszym planie widoczne
załoŜenia Parku Północnego oraz obecna ul. Winieckiego, ul.
Haffnera i ul. Powstańców Warszawy, zdjęcie koniec XIX w. (TPS)
51
Fotografia zrobiona zw wzgórza Piwowara nieopodal Willi Ul. Północna (obecnie Powstańców Warszawy) z widokiem na
Stolzenfels w kierunku Parku Północnego. Widoczny Plac tylnią część domu zdrojowego, zdjęcie 1944 r.
Mancowy oraz Łazienki Północne, oraz zabudowa willowa przy
dawnej ul. Północnej, zdjęcie z 1908 r. (TPS)
Ratusz Miejski Ratusz Miejski

Willa Fewsona spełniająca funkcję ratusza w latach 1900 - 1911, Budynek dawnego ratusza miejskiego mieszczący się w Willi
zdjęcie z ok. 1903 r. (BG PAN) Fewsona, zdjęcie sporządzone przez Johna Faltina w ok. 1900 r.
(BG PAN)
Ratusz Miejski Ratusz Miejski

Budynek nowego ratusza miejskiego projektu Paula Puchmuellera, Budynek ratusza miejskiego widziany od frontu, zdjęcie z 1925 r.
zdjęcie z 1925 r. (TPS) (TPS)
52
ul. Reja Remiza StraŜacka
ul. Armii Krajowej 105,109
Pętla autobusowa i tramwajowa na ul. Reja i Al. Niepodległości, Remiza straŜacka przy ul. Armii Krajowej, dawnej ul. Królewskiej,
zdjęcie ok. 1950 r. (FDG) zdjęcie ok. 1900 r. (TPS)
Restauracja Brauershoehe Restauracja Brauershoehe

ul. Zamkowa Góra 3-5 ul. Zamkowa Góra 3-5
Zdjęcie wykonane 20 stycznia 1903 r. przez Johna Faltina, ruiny Widok na wzgórze piwowarskie i restauracje, z
restauracji na Wzgórzu Piwowara, 1903 r. (FDG, GK) charakterystycznymi schodkami prowadzącymi z alejek
nadmorskich na wzgórze, zdjęcie koniec XIX w. (TPS)
Restauracja Brauershoehe Restauracja Brauershoehe

ul. Zamkowa Góra 3-5 ul. Zamkowa Góra 3-5
Widok z alejek nadmorskich na wzgórze piwowarskie, zdjęcie z Zdjęcia przedstawiające wzgórze piwowarskie, oraz znajdujący się
końca XIX w. (TPS) na niej pawilon kawiarniany, zdjęcie z końca XIX w.
53
Restauracja Brauershoehe Restauracja Dolinny Młyn
ul. Zamkowa Góra 3-5 ul. Winieckiego 49
Restauracja Brauerhoehe na wzgórzu piwowarskim, fotografia z Zajazd Dolinny Młyn na litografii pochodzącej z 1903 r. (UM Sopot)
1899 r. (TPS)
Restauracja Dolinny Młyn Restauracja Dolinny Młyn

ul. Winieckiego 49 ul. Winieckiego 49
Budynek zajazdu Dolinny Młyn i samego młyna z ok. 1904 r. (TPS) Restauracja Dolinny Młyn widziana od strony skarpy sopockiej,
zdjęcie z 1904 r. (TPS)

Widok z restauracji Dolinny Młyn w kierunku obecnej ul. Kawiarnia popołudniowa Młyn Dolinny widziana od strony parku,
Winieckiego, ul. Haffnera (dawniej Łąkowej) oraz Zatoki Gdańskiej, zdjęcie z ok. 1900 r.
54
Frontowy taras kawiarni i restauracji Młyn Dolinny, zdjęcie z 1916 Stoliki kawiarniane znajdujące się niegdyś przed budynkiem
r. restauracji Młyn Dolinny, zdjęcie z ok. 1900 r.
Restauracja Dolinny Młyn Restauracja Górski Zamek

ul. Winieckiego 49 ul. Zamkowa Góra
Stoliki kawiarniane znajdujące się niegdyś przed budynkiem Restauracja Górski Zamek przy obecnej ul. Zamkowa Góra,
restauracji Młyn Dolinny, zdjęcie z ok. 1900 r. zdjęcie z ok. 1925 r. (TPS)
Restauracja Górski Zamek Restauracja Górski Zamek

ul. Zamkowa Góra ul. Zamkowa Góra
Budynek restauracji Górski Zamek widziany od strony północnej Restauracja Górski Zamek widziana z wydm plaŜy sopockiej,
znad potoku Swelinii, zdjęcie z ok. 1900 r. (TPS) zdjęcie z 1922 r.
55
Widok na restaurację z plaŜy w rejonie Kamiennego Potoku oraz Widok z tarasu restauracji Górski Zamek, na którym niegdyś
ujścia rzeczki Swelini, zdjęcie z ok. 1900 r. (TPS) znajdowały się stoliki kawiarniane i rozciągał widok na Zatokę
Gdańską, zdjęcie z ok. 1920 r. (TPS)

Widok z wnętrza restauracji z głównego salonu restauracyjnego na Wnętrze restauracji Górski Zamek w czasach jej świetności,
Zatokę Gdańską, zdjęcie z ok. 1920 r. (TPS) zdjęcie z 1919 r. (TPS)
Restauracja Haffner Clause Restauracja na Wzgórzu Stiewego

ul. Sobieskiego 9/11 ul. Pulaskiego 2 ul. 23 Marca 16
Restauracja Haffner Clause znajdujący się przy dawnej ul. Widok z Królewskiego Wzgorza (Wzgórza Stiewego), widoczne
Haffnera 9/11 z widocznym frontowym ogródkiem oraz stolikami stoliki retauracji oraz punkt widokowy, zdjęcie z końca XIX w. (UM
kawiarnianymi, zdjęcie z ok. 1930 r. (TPS) Sopot)
56
Restauracja na Wzgórzu Stiewego Restauracja na Wzgórzu Stiewego
ul. 23 Marca 16 ul. 23 Marca 16
Fotografia Wzgórza Królewskiego (Wzgórza Stiewego) wraz z Fotografia restauracji i pawilonu kawiarnianego na Królewskim
drogą prowadzącą do miejsca widokowego, zdjęcie z końca XIX w. Wzgórzu (Wzgórzu Stiewego), zdjęcie z 1914 r. (TPS)
(BG PAN)
Restauracja na Wzgórzu Stiewego Restauracja na Wzgórzu Stiewego

ul. 23 Marca 16 ul. 23 Marca 16
Miejsce widokowe na Królewskim Wzgórzu (Wzgórzu Stiewego) Budynek schroniska młodzieŜowego wybudowany na miejscu
oraz stoliki restauracji, zdjęcie ok. 1900 r. restauracji na Wzgórzu Stiewego, zdjęcie z ok. 1920 r.
Restauracja Powietrzne Sanatorium Restauracja Powietrzne Sanatorium

ul. Conrada 5 ul. Conrada 5
Restauracja i Sanatorium Powietrzne na Cesarskim Wzgórzu przy Cesarskie Wzgórze i Restauracja Powietrzne Sanatorium Maxa
dzisiejszej ul. Conrada, zdjęcie z ok. 1910 r. Gundlacha, zdjęcie z 1906 r.
57
Restauracja Powietrzne Sanatorium Restauracja Powietrzne Sanatorium
ul. Conrada 5 ul. Conrada 5
Cesarskie Wzgórze przed wzniesieniem budynku Sanatorium Cesarskie Wzgórze po wybudowaniu Sanatorium Powietrznego w
Powietrznego, zdjęcie z końca XIX w. 1899 r., zdjęcie z ok. 1900 r.
Restauracja Wielka Gwiazda Restauracja Wielka Gwiazda

Droga Starokacka Droga Starokacka
Leśna Restauracja Wielka Gwiazda, zdjęcie z ok. 1898 r. (TPS) Restauracja Wielka Gwiazda, widok na pawilon kawiarniany,
zdjęcie koniec XIX w. (PAH)
Restauracja Wielka Gwiazda Restauracja Wielka Gwiazda

Droga Starokacka Droga Starokacka
Restauracja Wielka Gwiazda, stoliki kawiarniane na leśnym Restauracja Wielka Gwiazda, zdjęcie lata czterdzieste XX w.
skrzyŜowaniu, zdjęcie koniec XIX w. (PAH)
58
ul. Reymonta ul. Reymonta
Widok na Cesarskie Wzgórze, Restauracja i sanatorium Widok na Cesarskie Wzgórze od strony ul. Reymonta i ul.
Kaiserhöhe z obecnej ul. Reymonta, zdjęcie ok 1906 r. Kopernika, 1907 r. (TPS)
ul. Reymonta Sąd, Dwór Duński (XII)

ul. 1 Maja 10
Widok na Cesarskie Wzgórze oraz widok z Cesarskiego wzgórza Budynek sądu przy dawnej ul. Podgórnej wzniesiony na miejscu
w kierunku Kościoła św. Jerzego. Na pierwszym planie dolnej Dworu Duńskiego (XII) w 1898 r., zdjęcie z 1898 r. (TPS)
widokówki obecna ul. Reymonta. 1906 r. (TPS)
Sąd, Dwór Duński (XII) Sanatorium Bałtyckie

ul. 1 Maja 10 ul. Sobieskiego 35
Widok w kierunku posiadłości dawnego Dworu Duńskiego (XII), Sanatorium Bałtyckie (Ostseesanatorium Reservelazarett), zdjęcie
Dworu Cieszyńskiego (VII) oraz Ogrodu (XII), Na pierwszym planie 1916 r. (TPS)
widoczna cegielnia, plac składowania cegieł oraz staw, dalej
gazownia sopocka, oraz budynek sądu, zdjęcie z ok. 1925 r. (GK)
59
Sanatorium Bałtyckie Sanatorium Dziecięce
ul. Sobieskiego 35 ul. Parkowa 77-79/ ul. Kilińskiego
Sanatorium Bałtyckie znajdujące się przy obecnej ul. Soibeskiego, Sanatorium Dziecięce, przy obecnej ul. Kilińskiego, zdjęcie
zdjęcie ok. 1900 r. (TPS) wykonane przez Johna Faltina w ok. 1915 r. (TPS)
Sanatorium Dziecięce Sanatorium Dziecięce

ul. Parkowa 77-79/ ul. Kilińskiego ul. Parkowa 77-79/ ul. Kilińskiego
Sanatorium Dziecięce widziane od frontu, zdjęcie z ok. 1915 r. Sanatorium Dziecięce wraz z budynkiem sypialnym widziane od
(TPS) strony plaŜy, zdjęcie wykonane przez Johna Faltina w ok. 1900 r.
(BG PAN)
Sanatorium Dziecięce ul. Sępia

ul. Parkowa 77-79/ ul. Kilińskiego
Przebudowany gmach Sanatorium Dziecięcego, zdjęcie z ok. 1930 Widok z alejek nadmorskich na Restaurację i kawiarnię
r. (TPS) Brauershöhe, zdjęcie ok. 1890 r. (TPS)
60
ul. Sępia ul. Sobieskiego
Widok z wydm na Wzgórze Piwowara (Brauershöhe) wraz z ul. Sobieskiego 35 - dawne Sanatorium Bałtyckie wzniesione w
restauracją przy ulicy Sępiej. Po prawej stronie fotografii widoczne 1894 r. w neorenesansowych stylu, obecnie dom mieszkalny.
alejki nadmorskie w kierunku Kolibek. Zdjęcie z ok. 1900 r. (TPS) Zdjęcie z 1916 r. (TPS)
Sołectwo, Dwór (III) Sołectwo, Dwór (III)

ul. 1 Maja 9 ul. 1 Maja 9
Widok w kierunku dawnych posiadłości Przebendowskich/ Panorama Sopotu i Zatoki Gdańskiej ukazująca zabudowania
Wegnera: Dworu III, Dworu Duńskiego (XII), Dworu Cieszyńskiego Dworów Sopockich widzianych z Królewskiego Wzgórza. Po
(VII), Na pierwszym planie widoczna cegielnia, remiza straŜacka, prawej stronie widoczne prawdopodobnie zabudowania min.
dalej widoczny ogród i park otaczający Dwór III, zdjęcie z ok. 1925 Dworu III oraz otaczającego go ogrodu, litografia z 1825 r. wg.
r. (GK) C.G. Ludwiga (UM Sopot)
Stadion Sportowy Stadion Sportowy

ul. Wybickiego 48/50 ul. Wybickiego 48/50
Stadion Stulecia widoczny z pobliskiego wzgórza, zdjęcie 1926 r. Stadion sportowy wybudowany na stulecie powstania kąpieliska,
(TPS) zdjęcie 1926 r. (TPS)
61
ul. Struga ul. Struga
Willa Forsthaus, budynek leśniczówki (Leśny Dom) przy dawnej ul. Strzelnica w pobliŜu dawnej ul. Myśliwskiej, zdjęcie 1915 r. (BG
Myśliwskiej (ul. Struga), ok. 1913 r. (BG PAN) PAN)
ul. Struga ul. Strzelecka
Widok na strzelnicę do rzutek znajdującą się w pobliŜu dawnej ul. Panorama ze wzgórza przy starej cegielni, z miejskim gimnazjum
Myśliwskiej, zdjęcie 1915 r. (TPS) (obecnie Uniwersytet Gdański). Na pierwszym planie ulica
Strzelecka
ul. Strzelecka Strzelnica Miejska

ul. Moniuszki 10
Widok ze wzgórza Strzeleckiego na ul. Strzelecką i zabudowania Strzelnica miejska, oraz droga spacerowa do Opery Leśnej po
cegielni. W tle widoczny budynek Gimnazjum Realnego południowej stronie doliny, zdjęcie ok. 1912 r. (TPS)
zburzonego częściowo w 1945 r. Niskie zabudowania widoczne na
2 planie to obóz pracy dla jeńców wojennych, zdjęcie z ok. 1947 r.
(TPS)
62
Strzelnica Miejska Synagoga
ul. Moniuszki 10 ul. Dąbrowskiego 25,27
Strzelnica miejska, po południowej stronie doliny Prątki, zdjęcie ok. Synagoga stojąca przy obecnej ul. Dąbrowskiego, zdjęcie 1916 r.
1920 r. (TPS) (TPS)
Synagoga Synagoga
ul. Dąbrowskiego 25,27 ul. Dąbrowskiego 25,27
Synagoga w Sopocie przy ul. Dąbrowskiego, zdjęcie przed Synagoga po poŜarze w czasie nocy kryształowej 1938 r., zdjęcie
poŜarem synagogi, ok. 1930 r. ok. 1939 r.
Szklarnie Edwarda Herbsta Szklarnie Edwarda Herbsta

ul. Kościuszki 33c ul. Kościuszki 33c
Frontowy rzut projektu szklarni na terenie posiadłości Herbstów, Boczny rzut projektu szklarni na terenie posiadłości Herbstów,
rysunek z 1908 r. (MS Muzeum Sopotu, APG O. Gdynia) rysunek z 1908 r. (MS Muzeum Sopotu, APG O. Gdynia)
63
Szkoła dla Dziewcząt Szkoła dla Dziewcząt
ul. Niepodległości 749 ul. Niepodległości 749
Szkoła dla dziewcząt, widok z obecnej Al. Niepodległości, zdjęcie z Zdjęcie zrobione przed frontem gmachu Szkoły dla Dziewcząt,
ok. 1910 r. (BG PAN) zdjęcie z ok. 1910 r. (GK)
Szkoła Gimnastyczna Szkoła Gimnastyczna

ul. Powstańców Warszawy 80 ul. Powstańców Warszawy 80
Dawny budynek szkoły gimnastycznej w Sopocie przy ul. Widok na Plac Manclowy oraz budynek dawnej szkoły
Północnej, zdjęcie ok. 1930 r. gimnastycznej, zdjęcie z ok. 1940 r.
Szkoła Gimnastyczna Szkoła Gminna Elementarna

ul. Powstańców Warszawy 80 ul. Kościuszki 18/20
Impreza sportowa na dawnym Placu Mancowym, zdjęcie z 1914 r. Budynek Szkoły Gminnej przy dawnej ul. Szkolnej, zdjęcie z ok.
(TPS) 1905 r. (Sopot Kronika XX w., BG PAN, Muzeum Sopotu)
64
Szkoła w Kamiennym Potoku Tor Wyścigów Konnych
ul. Wejherowska 1 ul. Polna 1,1a,3,5,9,11
Dawny przejazd kolejowy w Kamiennym Potoku oraz szkoła Trybuny wyścigów konnych w Sopocie, zdjęcie z ok. 1910 r. (TPS)
elementarna, zdjęcie 1911 r. (PAH)
ul. Traugutta UjeŜdŜalnia Koni

ul. 23 Marca 7-9/11
Widok na plaŜę w kierunku Orłowa. Na pierwszym planie obecna Widok z Królewskiego Wzgórza (Wzgórze Stiewego) na dolny
ul. Traugutta, Drzymały i Pensjonat Miramar przy ul. Chrobrego, odcinek obecnej ul 23 Marca i ujeŜdŜalnię Koni, zdjęcie z 1920 r.
Willa Architekta Miejskiego Willa Architekta Miejskiego

ul. Lipowa 15 ul. Lipowa 15
Willa Architekta Paula Puchmuellera przy obecnej ul. Lipowej 15, Wnętrze jadalni w willi Architekta Paula Puchmuellera przy obecnej
zdjęcie z ok. 1905 r. (zdjęcie ze zbiorów Alexa Puchmuellera, MS ul. Lipowej 15, zdjęcie 1905-1910 r.(zdjęcie ze zbiorów Alexa
Muzeum Sopotu) Puchmuellera, MS Muzeum Sopotu)
65
Willa Basnera Willa Bergera
ul. Wojska Polskiego 48 ul. Obrońców Westerplatte 24
Plaza i neogotycka willa kolekcjonera dziel sztuki kupca Friedricha Fasada willi Bergera oraz ogród przy dawnej ul. Willowej 24 na
Basnera, zdjęcie z ok. 1913 r. (TPS) zdjęciu z ok. 1900 r. (BG PAN)
Willa Bergera Willa Bergera

ul. Obrońców Westerplatte 24 ul. Obrońców Westerplatte 24
Willa Bergera od frontu oraz ogród, zdjęcie z 1913 r. Ogród przylegający do willi Bergera, zdjęcie z 1913 r.
Willa Claaszena Willa Claaszena

ul. Poniatowskiego 8 ul. Poniatowskiego 8
Willa Claaszena widoczna od strony morza, zdjęcie z 1910 r. (MS, Willa Claaszena widoczna od strony ogrodu, zdjęcie z 1910 r. (MS,
Muzeum Sopotu) Muzeum Sopotu)
66
Willa Claaszena Willa Clara
ul. Poniatowskiego 8 ul. Haffnera 20
WIlla Claaszena od strony ulicy, zdjęcie zrobione po silnym Pensjonat i Willa Clara przy dawnej ul. Wilhelma (ul. Łąkowej a
zimowym sztormie w styczniu 1914 r. (MS, Muzeum Sopotu) obecnie ul. Haffnera), znajdująca się niegdyś pod numerem 20,
zdjęcie z 1903 r. (TPS)
Willa Eo Willa Forsthaus

ul. Władysława IV 9 ul. Struga 6
Willa Eo lub trzecia willa Johannesa Icka na zdjęciu wykonanym Willa Forsthaus, budynek leśniczówki przy dawnej ul. Myśliwskiej
przez Johna Faltina w ok. 1905 r. Na zdjęciu widoczny (ul. Struga), zdjęcie z ok. 1910 r. (BG PAN)
prawdopodobnie właściciel z Ŝoną Martą.
Willa Forsthaus Willa Guttjahr

ul. Struga 6 ul. Bohaterów Monte Cassino 55-57
Willa Forsthaus, widziana przeciwległego wzgórza nieopodal Willa Guttjahr na dawnej pocztówce, zdjęcie 1907 r.
dawnej ścieŜki Herberta, zdjęcie z ok. 1913 r. (FDG)
67
Willa Guttjahr Willa Halina
ul. Bohaterów Monte Cassino 55-57 ul. Powstańców Warszawy 73
Wewnętrzne podwórze Willi Guttjahr, w którym znajdował się Willa Halina na przedwojennej pocztówce, zdjęcie 1925 r. (TPS)
bawarski ogród herbaciany, zdjęcie 1906 r.
Willa Halina Willa Helena

ul. Powstańców Warszawy 73 ul. Małopolska 5-7
Willa Halina widok od obecnej ulicy Powstańców Warszawy, Willa Helena, zdjęcie od zabudowanej obecnie ul. Wejherowskiej,
zdjęcie z ok. 1930 r. zdjęcie z ok. 1915 r. (BG PAN)
Willa Herbstów Willa Herbstów

ul. Kościuszki 29 ul. Kościuszki 29
Willa rodziny Herbstów, wraz z ogrodem, widok frontu, zdjęcie ok. Willa rodziny Herbstów widziana od strony obecnej ul. Władysława
1903 r. (PAH) IV. Na fotografii widoczny podpis willa Johannesa Icka, zdjęcie
koniec XIX w. (FDG)
68
Willa Johannesa Icka Willa Jünckego
ul. Władysława IV 3/5 ul. Goyki 1-3
Druga rezydencja armatora Johannesa Icka na zdjęciu z ok. 1935 Willa i rezydencja Wilhelma Juencke, zdjęcie z 1903 r. (PAH, UM
r. (TPS) Sopot)
Willa Jünckego Willa Jünckego

ul. Goyki 1-3 ul. Goyki 1-3
Ogród znajdujący się na tyłach willi Wilhelma Junckego, zdjęcie z Willa Junckego widziana od strony bocznej, zdjęcie z ok. 1935 r.
ok. 1935 r. gdy właścicielem był prawnik Hans Acker (MS, Muzeum (MS, Muzeum Sopotu)
Sopotu)
Willa Jünckego Willa Kafemana

ul. Goyki 1-3 ul. Obrońców Westerplatte 21
Fragment ogrodu znajdującego się w sąsiedztwie willi Wilhelma Neorenesansowa willa gdańskiego wydawcy Kafemanna
Junckego, zdjęcie z ok. 1935 r. gdy właścicielem był prawnik Hans pochodząca z II połowy XIX, zdjęcie z ok. 1920 r. (TPS)
Acker (MS, Muzeum Sopotu)
69
Willa Kafemana Willa Kafemana
ul. Obrońców Westerplatte 21 ul. Obrońców Westerplatte 21
Widok od obecnej ul. Obrońców Westerplatte na willę Kafemana. Widok z Królewskiego Wzgórza w kierunku Zatoki Gdańskiej. Na
W tle widoczne Królewskie Wzgórze oraz sopocki browar, zdjęcie z pierwszym planie widoczny charakterystyczny dach willi
końca XIX wieku. (TPS) Kafemana, zdjęcie z końca XIX wieku. (TPS)
Willa Karlikowski Dom Willa Karpińskiego

ul. 3 Maja 45 ul. Haffnera 66/68
Willa Karlikowski Dom zwana willą rodziny Rickertów, na Willa Karpińskiego na pocztówce przedstawiającej panoramę
pierwszym planie widoczny Staw Karlikowski. Widok od obecnej Sopotu, zdjęcie z ok. 1910 r. (TPS)
szkoły podstawowej nr 8 w Sopocie (Sopot Kronika XX w.)
Willa Karpińskiego Willa Maria

ul. Haffnera 66/68 Al. Niepodległości 765A, 765B
Willa Karpińskiego widziana od strony skarpy sopockiej, zdjęcie z Willa Maria, zdjęcie zrobione przez sopockiego fotografika Johna
ok. 1910 r. Faltina w ok. 1900 r. (FDG, GK)
70
Willa Martha Willa Martha
ul. Haffnera 72 ul. Haffnera 72
Willa Martha widziana z restauracji Dolinny Młyn, zdjęcie ok. 1910 Widok na willę z restauracji Dolinny Młyn, zdjęcie ok. 1910 r. (TPS)
r. (TPS)
Willa Miramare Willa Miramare

ul. Chrobrego 47 ul. Chrobrego 47
Willa i pensjonat Miramare widziana z strony plaŜy, zdjęcie z ok. Willa Miramare widziana od frontu, zdjęcie z ok. 1915 r. (TPS)
1900 r. (TPS)
Willa Parkowa Willa Piotrowskiego

ul. Powstańców Warszawy 29 ul. Kościuszki 41
Willa Parkowa widziana od strony dawnej ul. Północnej, zdjęcie z Willa Władysława Piotrowskiego widoczna od frontu, dawnej ulicy
ok. 1910 r. (TPS) Szkolnej, zdjęcie 1912 r. (TPS)
71
Willa Rodziny Stumpf Willa Rosa
ul. Mickiewicza 23 ul. Poniatowskiego 4-6
Willa rodziny Stumpf widziana od strony obecnej ul. Mickiewicza, Frontowa fasada budynku Willa Rosa na fotografii z ok. 1920 r.
zdjęcie z 1912 r. (PAH)
Willa Seehaus Willa Seehaus

Willa Seehaus - Morski Dom jako willa następcy tronu, zwana Willa Seehaus - Morski Dom - wraz z kompleksem gościnnym,
takŜe willą z widokiem na Hel, stojąca obecnie przy ul. Sępiej, zdjęcie z ok. 1911 r. (TPS)
Willa Seehaus Willa Seehaus

Willa Seehaus - Morski Dom - wraz z kompleksem gościnnym, Willa Seehaus widziana od strony skarpy sopockiej, zdjęcie z ok.
zdjęcie z ok. 1911 r. (TPS) 1911 r. (TPS)
72
Willa Seehaus Willa Stawowie
ul. Haffnera 100 Al. Niepodległości 618-620
Willa Seehaus widziana od strony obecnej ul. Sępiej, zdjęcie z ok. Dwór na Stawowiu według litografii C. G. Ludwiga, litografia z 1840
1920 r. r. (UM Sopot)
Willa Stawowie Willa Stawowie

Al. Niepodległości 618-620 Al. Niepodległości 618-620
Staw wraz z ogrodem na tyłach willi w Stawowiu, zdjęcie z 1925 r. Willa Stawowie nazwana za czasów administracji pruskiej Willą
(TPS) Hochwasser od fontanny znajdującej się we frontowej części
ogrodu, zdjęcie z ok. 1900 r. (TPS)
Willa Stawowie Willa Stolzenfels

Al. Niepodległości 618-620 Al. Haffnera 86
Willa w posiadłości Stawowie w okresie siedziby XVII pułku Willa Stolzenfels, z nieistniejącym obecnie wejściem do restauracji,
Huzarów, zdjęcie z ok. 1905 r. zdjęcie 1929 r. (TPS)
73
Willa Stolzenfels Willa Stolzenfels
Al. Haffnera 86 Al. Haffnera 86
Willa i pensjonat Stolzenfels zdjęcie z ok. 1907 r. (TPS) Willa i restauracja Stolzenfels widziana od strony obecnej ul.
Haffnera i Parku Północnego, zdjęcie z ok. 1900 r. (TPS)
Willa Stolzenfels Willa Wanda

Al. Haffnera 86 ul. Poniatowskiego 7
Willa i restauracja Stolzenfels widziana od strony plaŜy i Parku Pensjonat Willa Wanda na fotografii z ok. 1930 r.
Północnego, zdjęcie z ok. 1900 r. (TPS)
Willa Wanfried Willa Zofii Steimmig

ul. Władysława IV 1 ul. Armii Krajowej 79
Willa Otto Wanfrieda lub Leonarda Baedekera, pierwsza willa Willa przy ul. Armii Krajowej 79 naleŜąca do Zofii Stimmig, zdjęcie
wzniesiona przy obecnej ul. Władysława IV, zdjęcie z ok. 1903 r. z 1907 r. (MS Muzeum Sopotu, Biblioteka Główna PG, Ostd. Bau-
Zeitung)
74
ul. Winieckiego ul. Winieckiego
Restauracja Dolinny Młyn przy ulicy Winieckiego 49, zdjęcie z ok. Potok Młyński przy ul. Winieckiego i restauracji Dolinny Młyn,
1900 r. (TPS) zdjęcie ok. 1910 r. (TPS)
Al. Wojska Polskiego Al. Wojska Polskiego
Alejka przy plaŜy w okolicy łazienek południowych, widok na Widok z plaŜy na promenadę i pensjonat Miramare, zdjęcie z ok.
promenadę w kierunku mola, zdjęcie ok. 1900 r. (TPS) 1902 r. (TPS)
ul. Wybickiego ul. Wybickiego
Widok na ul. Wybickiego dawniej ul. Owcza, zdjęcie z ok. 1916 r. Widok na Dolinę Owczą, na pierwszym planie domy przy obecnej
ul. Wybickiego, zdjęcie 1916 r.
75
ul. Wybickiego ul. Wybickiego
Panorama miasta, na pierwszym planie ul. Wybickiego, zdjęcie z Widok na Dolinę Owczą ze wzgórz morenowych (prawdopodobnie
ok. 1920 r. (TPS) z Truskawkowego Wsgórza), zdjęcie z 1914 r. (PAH)
Zakład Balneologiczny Zakład Balneologiczny

ul. Plac Zdrojowy 1 ul. Plac Zdrojowy 1
Zakład Balneologiczny, widziany od strony parku zdrojowego, Zakład Balneologiczny, porośnięta bluszczem fasada zachodnia,
zdjęcie wykonane przez Johna Faltina w 1905 r. (DS) zdjęcie z 1920 r. (TPS)

Zakład Balneologiczny widziany od strony kasyna, zdjęcie z ok. Budynek latarni morskiej, ciepłych kąpieli od strony mola, zdjęcie z
1920 r. ok. 1904 r. (TPS)
76
Wejście do Zakładu Balneologicznego od strony zachodniej, Latarnia morska i zakład balneologiczny, zdjęcie z 1908 r. (TPS)
istniejące do dzisiaj, zdjęcie z 1906 r.
Zakład Balneologiczny ul. Zamkowa Góra

ul. Plac Zdrojowy 1
Zakład Balneologiczny wraz z nieistniejącym północnym wejściem, Restauracja Górski Zamek przy ul. Zamkowa Góra, zdjęcie ok.
zdjęcie z ok. 1915 r. (TPS) 1925 r. (TPS)
Restauracja Górski Zamek przy ul. Zamkowa Góra, widok od Altanka w jarze rzeczki Sweliny, znajdująca się niegdyś na końcu
strony plaŜy, zdjęcie ok. 1920 r. (TPS) Północnej Promenady, w okolicy restauracji Górski Zamek, z ok.
1910 r. (TPS)
77
ul. śeromskiego
Widok ze wzgórza na wille znajdujące się u zakończenia

dzisiejszej ul. śeromskiego tuŜ przy Łysej Górze, zdjęcie z ok.
1900 r. (TPS)
78

HTTPWWW - Dawnysopot.pl2008 Projekt Dawny Sopot - PDF 20

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

HTTPWWW - Dawnysopot.pl2008 Projekt Dawny Sopot - PDF 20

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Dawny Sopot 2008

Data aktualizacji Przedmiot Aktualizacji

Al. Niepodległości i nieistniejący budynek Apteki pod Orłem,

Patronat nad projektem sprawują:

Współpraca i źródła pochodzenia informacji i materiałów zamieszczonych na stronie projektu:

Opracowania zwarte uŜyte w projekcie:

ul. 1 Maja ul. 1 Maja

ul. 1 Maja ul. 23 Marca

ul. 23 Marca ul. 23 Marca

ul. 23 Marca ul. Abrahama

ul. Abrahama ul. Abrahama

Apteka pod Orłem Apteka pod Orłem

ul. Armii Krajowej ul. Armii Krajowej

ul. Bohaterów Monte Cassino ul. Bohaterów Monte Cassino

ul. Bohaterów Monte Cassino ul. Bohaterów Monte Cassino

ul. Bohaterów Monte Cassino Browar Górski Zameczek

Browar Górski Zameczek Browar Górski Zameczek

ul. Ceynowy ul. Ceynowy

ul. Ceynowy ul. Chrobrego

Willa Miramare mieszcząca się w okolicy łazienek południowych,

ul. Dąbrowskiego Delikatesy Kalinowskiego

Delikatesy Kubasiaka Delikatesy Lacknera

Dom Doktora Wagnera Dom Doktora Wagnera

Dom Gminy Ewangelickiej Dom Gościnny

Dom Gościnny Dom Towarowy Edelsteina

Dom Towarowy Fastów Dom Towarowy Fastów

Dom Towarowy Hohenzollern Dom Zdrojowy

Dom Zdrojowy Dom Zdrojowy

Dom Zdrojowy Droga Jarem Swelinii

Droga Jarem Swelinii Droga Jarem Swelinii

ul. Dworcowa Dworek Polonii Sopockiej

Dworek Polonii Sopockiej Dworek Polonii Sopockiej

Dwór w Karlikowie Dwór w Karlikowie

Dwór w Karlikowie Dwór Szwedzki (XI)

Dwór Szwedzki (XI) Dwór Szwedzki (XI)

Dwór Wegnera (VIII) Dwór Wegnera (VIII)

Dworzec Kolejowy Dworzec Kolejowy

Elektrownia Miejska Gazownia Miejska

Gazownia Miejska Gimnazjum Realne

Gimnazjum Realne Gimnazjum Realne

Gimnazjum Realne Gimnazjum Realne

Gimnazjum Realne Gimnazjum Realne

Grand Hotel Grand Hotel

Grand Hotel Grand Hotel

Grodzisko ul. Grunwaldzka

ul. Grunwaldzka ul. Grunwaldzka

ul. Haffnera ul. Haffnera

ul. Haffnera ul. Haffnera

Hotel Carlton Hotel Carlton

Hotel Carlton Hotel de Zopot (Kreissa)

Hotel Dworcowy Hotel Dworcowy

Hotel Eden Hotel Hortensja

Hotel Hortensja Hotel Hortensja

Hotel Hortensja Hotel Metropol

Hotel Metropol Hotel Metropol

Hotel Parkowy Hotel Parkowy

Hotel Pod Starym Bardem Hotel Pod Starym Bardem

Hotel Pod Starym Bardem Hotel Pod Starym Bardem

Hotel Victoria Hotel Victoria

Hotel Werminghoff Hotel Werminghoff

ul. Jagiełły ul. Jagiełły

Kamienica Bankowa Kamienica Bankowa

Kamienica Braci Wetzel Kamienica Mendelsohna