ROBERT OPPENHEIMMER

Ο J. (Julius) Robert Oppenheimer γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη στις 22 Απριλίου 1904. Οι γονείς
του, Julius S. Oppenheimer, ένας πλούσιος Γερμανός έμπορος υφασμάτων, και η Ella Friedman,
μια καλλιτέχνις, ήταν εβραϊκής καταγωγής αλλά δεν τηρούσαν τις θρησκευτικές
παραδόσεις. Σπούδασε στο Ethical Culture Society School, του οποίου το εργαστήριο φυσικής
ονομάστηκε από τότε, και μπήκε στο Χάρβαρντ το 1922, σκοπεύοντας να γίνει χημικός, αλλά
σύντομα μεταπήδησε στη φυσική. Αποφοίτησε με έπαινο το 1925 και πήγε στην Αγγλία για να
πραγματοποιήσει έρευνα στο Εργαστήριο Cavendish του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ,
δουλεύοντας υπό τον JJ Thomson .

Το 1926, ο Oppenheimer πήγε στο Πανεπιστήμιο του Göttingen για να σπουδάσει υπό
τον Max Born , αποκτώντας το διδακτορικό του. Σε ηλικία 22 ετών. Εκεί, δημοσίευσε πολλές
σημαντικές συνεισφορές στην τότε πρόσφατα αναπτυγμένη κβαντική θεωρία, με πιο
αξιοσημείωτη μια διάσημη εργασία για τη λεγόμενη προσέγγιση Born-Oppenheimer, η οποία
διαχωρίζει την πυρηνική κίνηση από την ηλεκτρονική κίνηση στη μαθηματική επεξεργασία των
μορίων. Το 1927, επέστρεψε στο Χάρβαρντ για να σπουδάσει μαθηματική φυσική και ως μέλος
του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνών, και στις αρχές του 1928, σπούδασε στο Ινστιτούτο
Τεχνολογίας της Καλιφόρνια. Δέχτηκε τη θέση του επίκουρου καθηγητή στη φυσική στο
Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Μπέρκλεϋ, και διατήρησε ένα κοινό ραντεβού με το
Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνια. Στα 13 που ακολούθησαν, «μεταφερόταν» μεταξύ των
δύο πανεπιστημίων και πολλοί συνεργάτες και φοιτητές του πήγαιναν μαζί του.

Ο Oppenheimer πιστώθηκε ότι ήταν ο ιδρυτής της αμερικανικής σχολής θεωρητικής

φυσικής. Έκανε σημαντική έρευνα στην αστροφυσική, την πυρηνική φυσική, τη φασματοσκοπία
και την κβαντική θεωρία πεδίου. Έκανε σημαντικές συνεισφορές στη θεωρία των ντους
κοσμικών ακτίνων και έκανε δουλειά που τελικά οδήγησε σε περιγραφές της κβαντικής
σήραγγας. Στη δεκαετία του 1930, ήταν ο πρώτος που έγραψε έγγραφα που υποδηλώνουν την
ύπαρξη αυτού που σήμερα ονομάζουμε μαύρες τρύπες.

Τον Νοέμβριο του 1940, ο Oppenheimer παντρεύτηκε την Katherine Peuning Harrison, μια
ριζοσπάστη φοιτήτρια του Μπέρκλεϊ, και τον Μάιο του 1941 απέκτησαν το πρώτο τους παιδί,
τον Peter. Όταν ξεκίνησε ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Οπενχάιμερ ενεπλάκη ανυπόμονα στις
προσπάθειες για την ανάπτυξη μιας ατομικής βόμβας, που ήδη καταλάμβαναν μεγάλο μέρος
του χρόνου και των εγκαταστάσεων του Εργαστηρίου Ακτινοβολίας Λόρενς στο
Μπέρκλεϋ. Προσκλήθηκε να αναλάβει τις εργασίες για τους υπολογισμούς νετρονίων και τον
Ιούνιο του 1942 ο στρατηγός Leslie Groves διόρισε τον Oppenheimer ως επιστημονικό
διευθυντή του Manhattan Project.

Υπό την καθοδήγηση του Oppenheimer, κατασκευάστηκαν τα εργαστήρια στο Los

Alamos. Εκεί, έφερε τα καλύτερα μυαλά στη φυσική για να δουλέψουν πάνω στο πρόβλημα της
δημιουργίας μιας ατομικής βόμβας. Τελικά διαχειριζόταν περισσότερα από 3.000 άτομα, καθώς
και αντιμετώπιζε θεωρητικά και μηχανικά προβλήματα που προέκυπταν. Συχνά αναφέρεται ως
ο «πατέρας» της ατομικής βόμβας. (Το 1944 γεννήθηκε στο Λος Άλαμος το δεύτερο παιδί των
Οπενχάιμερ, η Κάθριν (ονομαζόμενη Τόνι). Τριάδα."

Μετά τον πόλεμο, ο Oppenheimer διορίστηκε Πρόεδρος της Γενικής Συμβουλευτικής

Επιτροπής της Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (AEC), υπηρετώντας από το 1947 έως το 1952. Σε
αυτόν τον ρόλο εξέφρασε την έντονη αντίθεσή του στην ανάπτυξη της βόμβας υδρογόνου. Το
1953, στο απόγειο του αντικομμουνιστικού αισθήματος των ΗΠΑ, ο Οπενχάιμερ κατηγορήθηκε
ότι είχε κομμουνιστικές συμπάθειες και του αφαιρέθηκε η άδεια ασφαλείας. Η επιστημονική
κοινότητα, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, σοκαρίστηκε βαθύτατα από την απόφαση της ΑΕC. Το
1963, ο Πρόεδρος Lyndon B. Johnson προσπάθησε να επανορθώσει αυτές τις αδικίες τιμώντας
τον Oppenheimer με το περίφημο Βραβείο Enrico Fermi της Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας .

Από το 1947 έως το 1966, ο Oppenheimer υπηρέτησε επίσης ως Διευθυντής του Ινστιτούτου
Προηγμένων Μελετών του Πρίνστον. Εκεί, ενθάρρυνε τη συζήτηση και την έρευνα για την
κβαντική και σχετικιστική φυσική στη Σχολή Φυσικών Επιστημών. Ο Oppenheimer αποσύρθηκε
από το Ινστιτούτο το 1966 και πέθανε από καρκίνο στο λαιμό στις 18 Φεβρουαρίου 1967.

ΤΟ ΕΡΓΟ ΜΑΝΧΑΤΑΝ

Η άνοδος του Αδόλφου Χίτλερ στη Γερμανία κέντρισε το πρώτο του ενδιαφέρον για την
πολιτική. Το 1936 τάχθηκε στο πλευρό της δημοκρατίας κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου
Πολέμου στην Ισπανία, όπου γνώρισε κομμουνιστές φοιτητές. Αν και ο θάνατος του πατέρα του
το 1937 άφησε στον Οπενχάιμερ μια περιουσία που του επέτρεψε να επιδοτεί τις
αντιφασιστικές οργανώσεις, τα τραγικά βάσανα που υπέστη ο Ιωσήφ Στάλιν στους Ρώσους
επιστήμονες τον οδήγησαν να αποσύρει τις σχέσεις του με το Κομμουνιστικό Κόμμα—στην
πραγματικότητα, δεν έγινε ποτέ μέλος του κόμματος— και ταυτόχρονα ενίσχυσε μέσα του μια
φιλελεύθερη δημοκρατική φιλοσοφία. Το 1939, ο Oppenheimer ξεκίνησε μια σχέση με την
Katharine Puening , μια μεταπτυχιακή φοιτήτρια στη βοτανική στο Πανεπιστήμιο της
Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες. Η Puening χώρισε τον σύζυγό της και παντρεύτηκε τον
Oppenheimer το 1940.

J. Robert Oppenheimer και Leslie R. Groves

J. Robert Oppenheimer και Leslie R. Groves

Ο J. Robert Oppenheimer (αριστερά) και ο στρατηγός Leslie R. Groves εξετάζουν τα υπολείμματα

ενός χαλύβδινου πύργου στο χώρο δοκιμών Trinity στο Alamogordo, Νέο Μεξικό, Σεπτέμβριος
1945.

Μετά την εισβολή της ναζιστικής Γερμανίας στην Πολωνία το 1939, οι φυσικοί Albert Einstein ,
Leo Szilard και Eugene Wigner προειδοποίησαν την κυβέρνηση των ΗΠΑ για τον κίνδυνο που
απειλούσε ολόκληρη την ανθρωπότητα εάν οι Ναζί ήταν οι πρώτοι που θα κατασκευάσουν μια
πυρηνική βόμβα . Ο Oppenheimer άρχισε τότε να αναζητά μια διαδικασία για τον διαχωρισμό
του ουρανίου-235 από το φυσικό ουράνιο και να προσδιορίζει την κρίσιμη μάζα ουρανίου που
απαιτείται για την κατασκευή μιας τέτοιας βόμβας. Τον Αύγουστο του 1942 δόθηκε στον
αμερικανικό στρατό η ευθύνη να οργανώσει τις προσπάθειες βρετανών και αμερικανών
φυσικών να αναζητήσουν έναν τρόπο αξιοποίησης της πυρηνικής ενέργειας για στρατιωτικούς
σκοπούς, μια προσπάθεια που έγινε γνωστή ως Έργο Μανχάταν . Ο Oppenheimer έλαβε οδηγίες
να ιδρύσει και να διαχειριστεί ένα εργαστήριο για την εκτέλεση αυτής της αποστολής