EMEVİLER DÖNEMİ (661 - 750)

Genel Özellikleri:
a) Emevilerin ilk halifesi Muaviye’dir. Merkez Şam’a taşınmıştır.
b)Muaviye, oğlu Yezid’i Halife tayin etmiş, böylece Halifelik babadan oğula geçen Saltanata dönüşmüştür.
c) KERBELA OLAYI (680): Muaviye’nin oğlu Yezid ile Hz. Hüseyin’i halife seçmek isteyenler arasında Kerbelâ Olayı çıkmıştır.
Hz. Hüseyin bu savaşta öldürülmüştür. Bunun sonucunda Müslümanlar kesin olarak Şii ve Sünni olmak üzere iki mezhebe
ayrılmışlardır.
d) Müslüman Araplar ilk defa Muaviye döneminde iki kez İstanbul’u kuşattılar ama alamadılar.
e) Tarık bin Ziyad 711’de Cebelitarık Boğazı’nı geçerek Vizigot Kralı’nı Kadiks Savaşı’nda yendi ve İspanya’yı fethetti. Emeviler
İspanya’ya Endülüs adını verdiler.
f)PUVATYA SAVAŞI (732): Müslümanlar, Franklar ile yaptıkları bu savaşı kaybettiler. Böylece Müslümanların batıdaki
ilerleyişi sona erdi.
g) MEVALİ POLİTİKASI (IRKÇILIK): Emeviler, Arap olan Müslümanları, Arap olmayan Müslümanlardan üstün tuttular. Mevali
yani köle olarak gördükleri Arap olmayan Müslümanlara ikinci sınıf vatandaş muamelesi yaptılar. Hatta Arap olmayan
Müslümanlara ganimet vermediler, onlardan Haraç ve Cizye vergisi bile aldılar. Bu durum en başta Türkler olmak üzere başka
milletlerin İslamiyet’i kabul etmelerini geciktirdi.
NOT: ‘‘Şuubiye(Milletler) Hareketi’’ Arap olmayan Müslümanların, Arapların üstün olmadıklarını göstermek için bilim ve sanat
alanında kendilerini ispatlamaya çalışmalarına verilen isim. “Arabın Arap olmayana herhangi bir üstünlüğü yoktur.”
düşüncesiyle başlatılan bir harekettir
h)Halife Abdülmelik döneminde 1- Arapça resmî dil ilan edilmiştir.2- İlk İslam - Arap parası bastırılmıştır. Abdülmelik
döneminde yapılan bu iki uygulama, Arap milliyetçiliği anlayışıyla hareket edildiğinin kanıtıdır.
EMEVİLERİN YIKILIŞ NEDENLERİ:
1- Arap olmayan Müslümanlara Mevali (Köle) muamelesi yapmaları ve dışlamaları. Yani Arap milliyetçiliği politikasının takip
edilmesi .(Irkçılık).
2- Taht kavgalarının olması
3– Sınırların genişlemesinden dolayı ülke yönetiminin zorlaşması.
4– Devlet memurluklarına Emevi soyundan olanları getirmeleri
5– Hz. Ali taraftarlarının Emevi hanedanına karşı olmaları.
6-Hz. Peygamber’in soyundan gelen Abbasilerin Emevilere karşı mücadele etmesi
7– Fetihlerin durması
8– Yönetime karşı çıkan isyanlar. Bu isyanların en önemlisi Horasan’da Türk komutanı Ebu Müslim’in başlattığı isyan oldu. Bu
isyan sayesinde Abbasiler, Emevi Devletini yıkarak kendi devletlerini kurdular.
MÜSLÜMAN ARAPLARIN(EMEVİLERİN) İSPANYA’DA KURDUKLARI İSLAM DEVLETLERİ
1-ENDÜLÜS EMEVİ DEVLETİ (756 - 1031)
Endülüs Emevileri günümüzdeki bütün İspanya ve Portekiz topraklarına hâkim olmuştur.
Genel Özellikleri:
a) İspanya’ya (Endülüs’e) kaçan Emevi hanedanı üyesi I. Abdurrahman kurdu.
b) Başkent Kurtuba’dır.
c) İslam filozofu İbn-i Rüşd bu dönemde yaşadı. Avrupalılar, Yunan felsefecilerini ve Aristo’yu İbn-i Rüşd’ün eserleriyle tanıdı.
d)Kurtuba Ulu Camisi en önemli mimari eseridir.
e)Bu dönemde İspanya’da Endülüs, Mısır'da Fatımi ve Bağdat’ta Abbasi olmak üzere üç farklı devlette üç ayrı halife ortaya
çıkmıştır. Bu durum İslam dünyasında siyasi birliğinin bozulduğunun göstergesidir.
f)Endülüs Emevi Devleti’nin yıkılması ile İspanya’da “tavaif-i mü-lük” adı verilen küçük devletler kuruldu. Bu devletlerin en
önemlisi ise Beni Ahmer Devleti oldu.
2. BENİ AHMER DEVLETİ (1232- 1492)
-Muhammed bin Ahmer tarafından başkent Gırnata olmak üzere kuruldu.
-Elhamra Sarayı(Gırnata’da) en önemli mimari eserleridir.
- Aragonya kralı ile Kastilya kraliçesi evlenip İspanya’da birliği sağlandıktan sonra Beni Ahmer devletini yıktılar.
-1492 yılında Beni Ahmer Devleti’nin yıkılışından sonra bölgedeki Müslümanlar ve Yahudiler zorla Hristiyanlaştırılmaya
çalışıldı. 2.Beyazıd devrinde Osmanlı devleti, İspanya’da ki Yahudileri ve Müslümanları gemilerle kurtardı.
NOT: Endülüs Emevileri ve Beni Ahmer Devleti 736 yıl İspanya’ya hâkim oldu. İspanya’da İslam’ı ve İslam kültürünü
yaydılar. Kurtuba ve Gırnata Medreselerinde Dünya’nın her yerinden gelen öğrenciler öğrenim gördü. Tuleytula’daki (Toledo)
tercüme akademisinde İslam bilginlerinin eserleri ilk defa latinceye çevrildi. Bu devirde İslam kültürü Avrupa yayıldı, bilim ve
sanat alanında gelişen Avrupalılar ilerleyen zamanlarda Rönesans hareketlerini başlattılar.
Rönesans:16.yy’da Avrupa’da sanat, bilim ve edebiyat alanlarında meydana gelen gelişmelerdir.