Shenime florenti

Format e zgjedhjes së shefit të shtetit-kryetari i republikës si shef i shtetit zgjedhet me

dy menyra ne menyre te drejteperdrejte nga trupi elektoral ne zgjedhjet presidenciale dhe
nga parlamenti.

kurse ne shtetet me sistem parlamentar dhe kuvendor shefi i shtetit zgjedhet nga
parlamenti dhe i pergjigjet vetem atij kurse tek sistemet e perziera parlamentare-
presidenciale ai zgjedhet drejteperdrejte nga trupi elektoral dhe nuk i jep përgjigjje para
parlamentit.

Me qfare shumice zgjedhet shefi ne parlament-me 2/3 e votave te deputetve ne kuvend pra shumice e
kualifikuar

Kushtet per te qene president-jane duhet te jete 35 vjeqar duhet te jete banor i vendit ne me shume se
10vite

Detyrat e presidentit-perfaqson vendin mbrenda dhe jashte eshte komandant i forcave supreme ben
faljen e kryersve te veprave penale jep mirenjohje emeron dhe shkarkon perfaqsuesit diplomatik etj

Detyrat e qeverise-i propozon parlamentit planin per miratim buxhetit te nxise interesat kombetare te
balaNCOJE NEVOJAT E qytetarve etj

Llojet e qeverise-qeveria parlamentare qeveria e kabinetit qeveria e shpëtimit kombëtar qeveria ne hije
qeveria e pakicës qeveria ne doreheqje qeveria e ekspertëve

Pluralizmi politik-Me pluralizëm politik nënkuptojmë shpërndarjen e pushtetit përmes zgjedhjeve të lira
dhe demokratike.

Shpallja e zgjedhjeve dhe menagjimi-zgjedhjet spallen atehere kur shperndahet kuvendi zgjedhjet
mbahen me ane te votes se lire presidenti pas konsoltimin me partite politike shpall daten e zgjedhjes
per kuvend vendimi shpallet zyrtar ne gazetën zyrtare

Dhomat e parlamentit ne amerike-Kongresi i Shteteve të Bashkuara është organi më i lartë përfaqësues i

pushtetit legjislativ federal. Ai është dy-dhomësh Dhoma e ulët e Kongresit përbëhet nga Dhoma e
Përfaqësuese ndërsa dhoma e lartë nga Senati.

Kushtet per te qene deputet ose president ne amerike-presidenti duhet ti mbush keto kushte te jete me i
vjeter se 35 vjeq te jetoje ne shba me shume se 14 vite dhe te jete i lindur ne shba.ndersa deputet gjdo
person ne moshen 30vjeq dhe shtetas i shba

Kur shperbehet parlamenti*me shumice te kualifikuar shperbehet parlamenti deputeti nuk ka pergjegjsi
mbrenda parlamentit por jasht po*

Bicefalizmi-pushtetet ekzekutive bicefaliste egzistojne atehere kur dy organe shtetrore ushtrojne

paralelisht funksionet ekzekutive ne kuader te kompetencave te veta aty ku aplikohet ky sistem shfi i
shtetit eshte simbolik dhe bartes i vertete i pushtetit eshte qeveria ky sistem funksionon ne shtetet qe
aplikojne sistem parlamentar.
Monocefalizmi-pushtet ekzekutive monocefaliste egzistojne ne ato shtete ku shefi i shtetit eshte bartes i
vetem i pushtetit ekzekutiv dhe ku ai eshte edhe shef i qeverise ne keto shtete qeveria si orgaan shtetror
nuk egziston dhe nuk ka autorizime.

Organizimi i brendshëm i parlamentit-me organizim nënkuptohet menyra e punes organet trupat e

punes dhe qeshtje tjera te menyres organizative.rendesi te posacme kane mbledhjet parlamentare
kryesia parlamentare vendimmarrja parlamentare grupet dhe komisionet parlamentare

Dhoma e larte-ka karakter federal dhe perfaqsohet nga te gjitha shtetet federale qe perfaqsohen me nga
dy senator ne gjdo shtet

Dhoma e ulet-jane asambleja kombetare e frances e zvicrres dhoma e komuneve ne britani dhe dhoma e
perfaqsueve ne shba

Roli i kryetarit te parlamentit-Kryetari eshte udhëheqës dhe përfaqësuesi më i lartë i Kuvendit. Kryetari
përfaqëson Kuvendin, e propozon rendin e ditës së mbledhjeve të Kuvendit, i thërret dhe i kryeson
mbledhjet, i nënshkruan aktet e miratuara nga Kuvendi, kujdeset për rend e rregull në mbledhje.

Si zgjedhet kryetari-ne mbledhje konstituive kuvendi zgjedh kryetarin.

Bikameralizmi-eshte parlamenti dydhomesh

Monokameralizmi eshte parlamenti njedhomesh

Sistemet e zgjedhjes se dhomave ne parlament-parlamenti njedhomesh dhe ai dydhomesh

Parlamenti njedhomesh- mundeson perfaqesimin e dy shtresave shoqërore aplikohet ne shtetet

multinacionale me rregullim federativ apo konfederativ

Parlamenti dydhomesh-anglia shteti i pare me parlament dydhomesh me tri organe legjislative dhoma e
komunave dhoma e lordve dhe kurora

Pse behet parlamenti dydhomesh-ben parimin e ndarjes se pushtetit bashkepunimi i dydhomave ben
caktimin e zyrtarve te larte si ambasadorve gjyqtarve federAL ETJ

Perparsite e shteteve njedhomesh-sigurimi i veprimit unik te parlamentit eleminimi i konflikteve rreth

procedures se miratimit te ligjeve mbrojtje me efikase e pakices ne parlament etj

Struktura e parlamentit-njedhomesh monokameralizem dhe dydhomesh bikameral

Menyra e marrjes se vendimit-me shumice te thjeshte absolute dhe te kualifikuar

Shumica e thjeshte-nenkupton shumicen e votave te deputetve te pranishem ne seancat parlamentare.

Shumica absolute-votimi i shumices se deputetve nga numri i pergjithshme i anetarve te parlamentit.aty

votohet si votebesimi i qeverisë miratimi iligjeve etj

Shumica e kualifikuar-shumice prej 2/3 ¾ etj qe kerkohet per vendime te rëndësishme si zgjedhja dhe
shkarkimi ikryetarit te shtetti shtruarja e qeshtjes se votebesimit te qeverise ne parlament miratimi dhe
ndryshimi i kushtetutes etj.
Cilat vendime merren me shumice te kualifikuar-zgjedhja dhe shkarkimi ikryetarit te shtetit miratimi dhe
ndryshimi i kushtetutes shtruarja e qeshtjes se votebesimit te qeverise ne parlament

Si krijohen grupet parlamentare-grupet paraqesin trupa punuese te parlamentit te cilat tubojne

deputete te nje partie apo te ndonje koalicioni politik.varesisht nga pozita dhe perberja e tyre ato
ndahen ne grupe qe i formojn deputetet e partive qe jane ne pushtet grupe te deputeteve te partive
opozitare dhe grupe te deputeteve te asnje partie politike por qe gezojne cilesi te deputetit te pavarur ne
parlament

A mund te krijohen grupet parlamentare pas krijimit te kuvendit/po/

Pragu zgjedhor- “Pragu zgjedhor” është përcaktimi mbi numrin minimal të detyrueshëm të
votave që i duhet një subjekti politik për përfaqësim në Parlament

Zona zgjedhore- është ndarja administrativo-territoriale e qarkut për zgjedhjet në Kuvend dhe bashkia
për zgjedhjet e organeve të qeverisjes vendore.

komisioni parlamentare-jane trupa punuese te parlamentit qe ushtrojne fusheveprimin e tyre jane dy

lloje te njohura te komisioneve si komisionet e perhershme parlamentare jane trupa punuese te
perhershme qe konstitohen pas fillimit te mandatit te parlamentit dhe komisionet e perkohshme adhoc
ose komisionet hetuese qe formohen nga qasti ne qast.

kriza parlamentare-bllokimi i punes ne parlament si pasoje e mosmarrëveshjeve politike arsyjet e

shfaqjes se krizes eshte mungesa e mazhorancave stabile parlamentare konfliktet mes parlamentit dhe
presidemtit rreth zgjedhjes se kryeministrit dhe qeverise deshtimi i koalicioneve parlamentare dhe
qeveritare mosvotimi ibuxhetit obstruksioni parlamentar

replika parlamentare-kundershtimi i fjales se deputetit ne parlament nga deputeti tjeter ne rast se

deputeti ka permendur emrin e deputetit tjeter atehere deputeti ka te drejte qe te beje replike te
shkurter pra deputeti ka te drejte tju pergjigjet akuzave te bera ne emer te tij

mandati i deputetit-mandati paraqet te drejten e deputetit te perfaqesoj qytetaret ai zgjidhet gjdo 4vite
mandati i tij verifikohet nga kuvendi

a shkarkohet deputeti po ne rast te heqjes se imunitetit dhe kryerjes se ndonje vepre penale vetem ne
paraparje te kushtetutes ligjit dhe rregullores se punes

kur humb mandati i deputetit-nuk ben betimin,jep doreheqje,perfundon mandati i kuvendit,denohet me

burgim per ndonje veper penale,nese nuk merr pjese ne seanca prej 6 muajve.

konstituimi parlamentare-formimi i nje organi shttetror

kush e therret konsitituimin parlamentar-shefi i shtetit

kush e udheheq konsitituimin parlamentare-deputeti me i vjeter i ndihmuar nga deputeti me i ri

pikat e rendit ne seancen konsitituive*verifikimi i mandatit betimi zgjedhja e kryetarit*

nese presidenti nuk e therret seancen atehere parlamenti mblidhet vet

a zgjatet mandati i parlamentit pertej 4vite-vetem ne rastet e parapara me kushtetute

interpelanca-eshte mjet i jashtezakonshem i kontrollit parlamentar ky institut eshte per shtetet ku
funksionon modeli i qeverise parlamentare ku qeveria buron dhe merr mandatin nga parlamenti dhe i
nenshtrohet kontrollit parlamentar tek interpelanca hapet debatti dhe shqyrtimi ne te cilen kane te
drejte te marrin pjese te gjithe deputet dhe anetaret e qeverise

mjetet e jashtezakonshme te kontrollit parlamentar-pytjet parlamentare interpelanca komisionet

anketuse parlamentare instituti i votebesimit dhe shkarkimi i qeverise

cila eshte forma me e vjetere e vendosjes se drejteperdrejte e qytetarve-referendumi

si mund te jete referendumi-fakultativ

cili eshte dokumenti i pare i kufizimit absolut te pushtetit te mbretit-magna karta

kush ka sistem presidencial dhe gjysme presidencial-franca dhe shba

sistemi i konventit i cili aplikohet ne zvicerr eshte shprehje e cilit parim-parimi indarjes se pushtetit

demokracia eshte forma me e keqe e rregullimit shtetror me perjashtim te te gjitha tjerave i takon-
winston churchill

sa runde te zgjedhjes se presidentit se kosoves i parasheh kushtetuta-3 runde pra 3 votime nese asnjeri
nga kandidatet nuk i merr 2/3 e votave ne dy votimet e para atehere zhvillohet votimi i 3 mes dy
kandidateve qe kane marrur me se shumti vota kandidati qe merr shumicen e votave te deputeve
zgjedhet president.

Aspekti pasiv: e drejta për të qenë kandidat në zgjedhje

Aspekti aktiv e ddrejta per te votuar