Tai Chinh Doanh Nghiep

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 73

UÛY BAN NHAÂN DAÂN TP.

HCM
TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN
KHOA TAØI CHÍNH - KEÁ TOAÙN

NOÄI DUNG BAØI GIAÛNG

TAØI CHÍNH DOANH NGHIEÄP


Mã học phần: 832403

Giaûng vieân: Tieán só Voõ Ñöùc Toaøn

TP.HOÀ CHÍ MINH – 2024


GIỚI THIỆU
******
Họ & tên: TS. VÕ ĐỨC TOÀN
Điện thoại/Zalo: 0983.849.380
Email: vdtoanpy80@yahoo.com
Đơn vị: Khoa Tài chính Kế toán

NỘI DUNG CHƯƠNG TRÌNH


*************
Chương 1: TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP.
Chương 2: THỜI GIÁ CỦA TIỀN TỆ VÀ MÔ HÌNH CHIẾT
KHẤU DÒNG TIỀN.
Chương 3: ĐỊNH GIÁ VÀ QUYẾT ĐỊNH ĐẦU TƯ CHỨNG
KHOÁN NỢ.
Chương 4: ĐỊNH GIÁ VÀ QUYẾT ĐỊNH ĐẦU TƯ CHỨNG
KHOÁN VỐN.
Chương 5: PHÂN TÍCH VÀ QUYẾT ĐỊNH ĐẦU TƯ NGẮN
HẠN.
Chương 6: PHÂN TÍCH TÁC ĐỘNG ĐÒN BẨY.
Chương 7: QUYẾT ĐỊNH NGUỒN VỐN VÀ CHI PHÍ SỬ DỤNG
VỐN.
Chương 8: CHÍNH SÁCH CỔ TỨC.

NỘI DUNG ÑAÙNH GIAÙ


*************
1. Ñieåm danh: 10%, nghæ 1 buoåi tröø 2
ñieåm, ñöôïc hoïc buø lôùp khaùc trong tuaàn.
2. Ñieåm giöõa kyø: 30/%
+ Kieåm tra: keát thuùc Chöông 4.
+ Laøm baøi taäp: Moãi laàn ñöôïc 0,5 ñieåm
coäng vaøo ñieåm giöõa kyø.
3. Thi cuoái kyø: 60%, tự luận.
NỘI DUNG CHÍNH
**********
1.1 Khaùi nieäm doanh nghieäp.
Chương 1 1.2 Bản chaát, chöùc naêng vaø vò trí taøi chính doanh
nghieäp.
TOÅNG QUAN VEÀ
1.3 Caùc loaïi hình doanh nghieäp vaø hoaït ñoäng taøi
TAØI CHÍNH DOANH NGHIEÄP chính cuûa doanh nghieäp.
1.4 Muïc tieâu vaø quaûn trò taøi chính doanh nghieäp.
1.5 Caùc quyeát ñònh chuû yeáu cuûa taøi chính doanh
nghieäp.
1.6 Moâi tröôøng taøi chính cuûa doanh nghieäp.

1.1 Khaùi nieäm doanh nghieäp 1.2 Bản chaát, chöùc naêng vaø vò trí taøi
Doanh nghieäp laø moät toå chöùc kinh teá coù chính doanh nghieäp.
teân rieâng, coù taøi saûn, coù truï sôû giao dòch oån
ñònh, ñöôïc ñaêng kyù kinh doanh theo quy ñònh 1.2.1 Baûn chaát cuûa taøi chính doanh
cuûa phaùp luaät nhaèm muïc ñích thöïc hieän caùc nghieäp
hoaït ñoäng kinh doanh.
Taøi chính laø moät phaïm truø kinh teá
Kinh doanh laø vieäc thöïc hieän lieân tuïc moät,
moät soá hoaëc taát caû caùc coâng ñoaïn cuûa quaù khaùch quan gaén lieàn vôùi söï ra ñôøi vaø
trình ñaàu tö, töø saûn xuaát ñeán tieâu thuï saûn phaùt trieån cuûa neàn kinh teá haøng hoùa –
phaåm hoaëc cung öùng dòch vuï treân thò tröôøng tieàn teä vaø söï xuaát hieän cuûa nhaø nöôùc.
nhaèm muïc ñích sinh lôïi.

1.2.1 Baûn chaát cuûa taøi chính doanh 1.2.1 Baûn chaát cuûa taøi chính doanh
nghieäp (tt) nghieäp (tt)
Quaù trình hoaït ñoäng cuûa doanh Caùc quan heä kinh teá thuoäc phaïm vi taøi
nghieäp laø quaù trình vaän ñoäng cuûa voán chính doanh nghieäp bao goàm:
tieàn teä trong doanh nghieäp. Trong quaù - Quan heä kinh teá giöõa doanh nghieäp
trình naøy, voán cuûa doanh nghieäp luoân vôùi nhaø nöôùc.
ñöôïc hình thaønh, phaân phoái vaø söû duïng - Quan heä kinh teá giöõa doanh nghieäp
nhaèm phuïc vuï cho yeâu caàu kinh doanh vôùi thò tröôøng.
cuûa doanh nghieäp. Töø ñoù, naûy sinh caùc - Quan heä kinh teá trong noäi boä doanh
quan heä kinh teá. nghieäp.

1
1.2.1 Baûn chaát cuûa taøi chính doanh 1.2.2 Chöùc naêng taøi chính doanh
nghieäp (tt) nghieäp.
Baûn chaát cuûa taøi chính doanh nghieäp - Taïo voán ñaûm baûo thoûa maõn nhu caàu
laø heä thoáng nhöõng moái quan heä kinh teá cho quaù trình saûn xuaát kinh doanh;
phaùt sinh gaén lieàn vôùi quaù trình taïo laäp, - Phaân phoái thu nhaäp baèng tieàn cuûa
phaân phoái vaø söû duïng caùc quyõ tieàn teä doanh nghieäp;
trong quaù trình hoaït ñoäng kinh doanh - Giaùm ñoác (hoaëc kieåm tra) baèng ñoàng
cuûa doanh nghieäp nhaèm ñaït tôùi muïc tieâu tieàn ñoái vôùi hoaït ñoäng saûn xuaát kinh
cuûa doanh nghieäp. doanh cuûa doanh nghieäp.

1.2.3 Vò trí cuûa taøi chính doanh nghieäp 1.2.3 Vò trí cuûa taøi chính doanh nghieäp (tt)
Taøi chính doanh nghieäp laø moät boä phaän caáu Trong moät ñôn vò saûn xuaát kinh doanh, taøi chính
thaønh cuûa heä thoáng taøi chính quoác gia vaø laø khaâu
doanh nghieäp ñöôïc coi laø moät trong nhöõng coâng cuï
cô sôû trong heä thoáng taøi chính cuûa neàn kinh teá.
quan troïng ñeå quaûn lyù saûn xuaát kinh doanh cuûa
HEÄ THOÁNG TAØI CHÍNH ñôn vò. Ñeå thöïc hieän muïc tieâu, phöông höôùng ñaët
ra, doanh nghieäp phaûi phaùt huy toát chöùc naêng cuûa
Taøi chính coâng TAØI CHÍNH Taøi chính hoä gia ñình taøi chính doanh nghieäp thoâng qua ba caâu hoûi:
DOANH NGHIEÄP vaø caùc toå chöùc xaõ hoäi
- Ñaàu tö vaøo ñaâu vaø nhu caàu voán laø bao nhieâu?
- Nguoàn voán töø ñaâu ra?
Taøi chính caùc Caùc toå Taøi Taøi chính
doanh nghieäp chöùc taøi chính hoä caùc toå - Voán ñöôïc söû duïng vaø quaûn lyù nhö theá naøo cho
saûn xuaát - dòch chính gia ñình chöùc xaõ
vuï trung gian hoäi
hieäu quaû?

1.3 Caùc loaïi hình soanh nghieäp vaø hoaït ñoäng taøi chính 1.3.1.2 Coâng ty TNHH moät thaønh vieân
cuûa doanh nghieäp.
1.3.1 Caùc loaïi hình doanh nghieäp - Coâng ty traùch nhieäm höõu haïn moät thaønh vieân
laø doanh nghieäp do moät toå chöùc hoaëc moät caù nhaân
1.3.1.1 Coâng ty TNHH hai thaønh vieân trôû leân
laøm chuû sôû höõu (sau ñaây goïi laø chuû sôû höõu coâng
Coâng ty TNHH hai thanh vieân trôû leân laø doanh nghieäp,
trong ñoù: ty); chuû sôû höõu coâng ty chòu traùch nhieäm veà caùc
- Thaønh vieân coù theå laø toå chöùc, caù nhaân; soá löôïng thaønh
khoaûn nôï vaø nghóa vuï taøi saûn khaùc cuûa coâng ty
vieân khoâng vöôït quaù naêm möôi; trong phaïm vi soá voán ñieàu leä cuûa coâng ty.
- Thaønh vieân chòu traùch nhieäm veà caùc khoaûn nôï vaø - Coâng ty traùch nhieäm höõu haïn moät thaønh vieân
nghóa vuï taøi saûn khaùc cuûa doanh nghieäp trong phaïm vi soá coù tö caùch phaùp nhaân keå töø ngaøy ñöôïc caáp Giaáy
voán cam keát goùp vaøo doanh nghieäp;
chöùng nhaän ñaêng kyù kinh doanh.
- Coâng ty traùch nhieäm höõu haïn coù tö caùch phaùp nhaân keå
töø ngaøy ñöôïc caáp Giaáy chöùng nhaän ñaêng kyù kinh doanh. - Coâng ty traùch nhieäm höõu haïn moät thaønh vieân
- Coâng ty TNHH khoâng ñöôïc quyeàn phaùt haønh coå phaàn. khoâng ñöôïc quyeàn phaùt haønh coå phaàn.

2
1.3.1.3 Coâng ty coå phaàn 1.3.1.4 Coâng ty hôïp danh
Coâng ty coå phaàn laø doanh nghieäp, trong ñoù: Coâng ty hôïp danh laø doanh nghieäp, trong ñoù:
- Voán ñieàu leä ñöôïc chia thaønh nhieàu phaàn baèng nhau - Phaûi coù ít nhaát hai thaønh vieân laø chuû sôû höõu chung
cuûa coâng ty, cuøng nhau kinh doanh döôùi moät teân chung
goïi laø coå phaàn; (sau ñaây goïi laø thaønh vieân hôïp danh); ngoaøi caùc thaønh
- Coå ñoâng coù theå laø toå chöùc, caù nhaân; soá löôïng coå ñoâng vieân hôïp danh coù theå coù thaønh vieân goùp voán;
toái thieåu laø ba vaø khoâng haïn cheá soá löôïng toái ña; - Thaønh vieân hôïp danh phaûi laø caù nhaân, chòu traùch
- Coå ñoâng chæ chòu traùch nhieäm veà caùc khoaûn nôï vaø nhieäm baèng toaøn boä taøi saûn cuûa mình veà caùc nghóa vuï cuûa
coâng ty;
nghóa vuï taøi saûn khaùc cuûa doanh nghieäp trong phaïm vi soá
- Thaønh vieân goùp voán chæ chòu traùch nhieäm veà caùc
voán ñaõ goùp vaøo doanh nghieäp; khoaûn nôï cuûa coâng ty trong phaïm vi soá voán ñaõ goùp vaøo
- Coâng ty coå phaàn coù tö caùch phaùp nhaân keå töø ngaøy coâng ty.
ñöôïc caáp Giaáy chöùng nhaän ñaêng kyù kinh doanh. - Coâng ty hôïp danh coù tö caùch phaùp nhaân keå töø ngaøy
- Coâng ty coå phaàn coù quyeàn phaùt haønh chöùng khoaùn ñöôïc caáp Giaáy chöùng nhaän ñaêng kyù kinh doanh.
caùc loaïi ñeå huy ñoäng voán. - Coâng ty hôïp danh khoâng ñöôïc phaùt haønh baát kyø loaïi
chöùng khoaùn naøo.

1.3.1.5 Doanh nghieäp tö nhaân 1.3.2 Hoaït ñoäng taøi chính cuûa Doanh nghieäp
Để tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh, các doanh
- Doanh nghieäp tö nhaân laø doanh nghiệp phải hội đủ các yếu tố cơ bản bao gồm tư liệu lao
nghieäp do moät caù nhaân laøm chuû vaø töï động, đối tượng lao động và sức lao động. Trong điều kiện
chòu traùch nhieäm baèng toaøn boä taøi saûn kinh tế thị trường, các yếu tố này được trao đổi mua bán
cuûa mình veà moïi hoaït ñoäng cuûa doanh trên thị trường, được tiền tệ hóa.
nghieäp. Trong hoạt động đầu tư và kinh doanh thường xuyên
- Doanh nghieäp tö nhaân khoâng ñöôïc của doanh nghiệp, các quỹ tiền tệ được hình thành, phân
phaùt haønh baát kyø loaïi chöùng khoaùn naøo. phối và sử dụng, thể hiện bằng sự vận động, chuyển dịch
các luồng giá trị (các luồng tiền đi vào và các luồng tiền đi
- Moãi caù nhaân chæ ñöôïc quyeàn thaønh ra) phục vụ trong quá trình hoạt động kinh doanh của
laäp moät doanh nghieäp tö nhaân. doanh nghiệp.

1.4 Muïc tieâu vaø quaûn trò taøi chính DN. 1.4.1.2 Khaéc phuïc maâu thuaãn giöõa chuû sôû höõu
vaø ngöôøi ñieàu haønh
1.4.1. Muïc tieâu cuûa doanh nghieäp
Ñaëc ñieåm cuûa coâng ty coå phaàn laø söï taùch rôøi
1.4.1.1 Taïo ra giaù trò
giöõa chuû sôû höõu vaø ngöôøi ñieàu haønh hoaït ñoäng
Ñöùng treân giaùc ñoä taïo ra giaù trò, toái ña hoùa coâng ty. Söï taùch rôøi quyeàn sôû höõu khoûi vieäc ñieàu
lôïi nhuaän laø muïc tieâu chính cuûa doanh haønh taïo ra tình huoáng khieán giaùm ñoác haønh xöû vì
nghieäp. Muïc tieâu naøy ñöôïc cuï theå hoùa vaø lôïi ích rieâng cuûa mình hôn laø vì lôïi ích coå ñoäng.
löôïng hoùa baèng caùc chæ tieâu sau: Ñể khaéc phuïc nhöõng maâu thuaån naøy, chuû coâng
- Toái ña hoùa chæ tieâu lôïi nhuaän sau thueá; ty neân xem giaùm ñoác nhö laø ngöôøi ñaïi dieän cho coå
ñoâng vaø caàn coù söï khích leä sao cho giaùm ñoác noã
- Toái ña hoùa lôïi nhuaän treân moãi coå phaàn; löïc ñieàu haønh coâng ty toát hôn vì lôïi ích cuûa coå
- Toái ña hoùa giaù trò coå phieáu. ñoâng cuõng chính laø lôïi ích cuûa giaùm ñoác.

3
1.5.3 Quyeát ñònh phaân chia coå töùc 1.5.4 Caùc quyeát ñònh khaùc
Trong quyeát ñònh naøy giaùm ñoác taøi chính seõ phaûi
- Quyeát ñònh hình thöùc chuyeån tieàn;
löïa choïn giöõa vieäc söû duïng lôïi nhuaän sau thueá ñeå
chia coå töùc hay laø giöõ laïi ñeå taùi ñaàu tö. - Quyeát ñònh phoøng ngöøa ruûi ro tyû giaù
Ngoaøi ra, giaùm ñoác taøi chính coøn phaûi quyeát trong hoaït ñoäng kinh doanh;
ñònh xem coâng ty neân theo ñuoåi moät chính saùch coå
- Quyeát ñònh tieàn löông, tieàn thöôûng
töùc nhö theá naøo vaø lieäu chính saùch coå töùc coù taùc
ñoäng gì ñeán giaù trò coâng ty hay giaù coå phieáu treân
hieäu quaû;
thò tröôøng hay khoâng. - ….

1.6 Moâi tröôøng kinh doanh cuûa doanh nghieäp. 1.6.2 Moâi tröôøng taøi chính cuûa doanh nghieäp.
1.6.1 Moâi tröôøng thueá.
Trong quaù trình hoaït ñoäng, doanh nghieäp coù luùc
Haàu heát caùc quyeát ñònh trong quaûn trò taøi chính taïm thôøi thaëng dö nhöng cuõng coù luùc taïm thôøi
ñeàu tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp coù aûnh höôûng ñeán thu
nhaäp coâng ty, do ñoù aûnh höôûng ñeán muïc tieâu cuûa thieáu huït voán.
quaûn trò taøi chính. Haøng naêm coâng ty phaûi keâ khai - Luùc taïm thôøi thaëng dö, doanh nghieäp caàn tìm
thueà thu nhaäp, thueá thu nhaäp phaûi noäp nhieàu hay ít
phuï thuoäc vaøo thu nhaäp chòu thueá vaø thueá suaát cuûa nôi ñaàu tö ñeå voán sinh lôïi, do ñoù, gia taêng ñöôïc
coâng ty. hieäu quaû söû duïng voán.
Caùc coâng ty coù khuynh höôùng ñöa caøng nhieàu chi - Luùc taïm thôøi thieáu huït voán doanh nghieäp caàn
phí caøng toát ñeå giaûm thu nhaäp chòu thueá, trong khi tìm nguoàn taøi trôï ñeå buø ñaép thieáu huït nhaèm ñaûm
nhaø nöôùc thì thöôøng ñöa ra caùc qui ñònh veà chi phí baûo cho hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp ñöôïc lieân tuïc
ñeå traùnh coâng ty ñöa nhöõng chi phí khoâng hôïp ly,ù
hôïp leä. vaø hieäu quaû.

1.6.2 Moâi tröôøng taøi chính cuûa DN (tt). 1.6.2 Moâi tröôøng taøi chính cuûa DN (tt).

Trong quaù trình hoaït ñoäng doanh nghieäp Ñôn vò thaëng Thò tröôøng Ñôn vò thieáu
luoân gaén lieàn vôùi heä thoáng taøi chính, bao dö voán taøi chính huït voán

goàm: Thò tröôøng taøi chính, Caùc toå chöùc taøi − Hoä gia ñình − Hoä gia ñình
chính trung gian vaø caùc coâng cuï taøi chính. − Caùc nhaø ñaàu Huy Phaân − Caùc nhaø ñaàu
ñoä n g boå voán tö

Moái quan heä giöõa caùc chuû theå thaëng dö − Caùc doanh voán − Caùc doanh
vaø chuû theå thieáu huït voán taïm thôøi qua heä nghieäp nghieäp
− Chính phuû Caùc toå chöùc − Chính phuû
thoáng taøi chính ñöôïc moâ taû bôûi sô ñoà sau: −… TCTG −…

5
1.6.3 Heä thoáng taøi chính. 1.6.4 Hieäu quaû cuûa thò tröôøng taøi
Heä thoáng taøi chính goàm ba boä phaän chính: chính.
- Thò tröôøng taøi chính: Thò tröôøng giao dòch
Thò tröôøng taøi chính hieäu quaû laø thò
caùc loaïi taøi saûn taøi chính.
tröôøng ôû ñoù giaù hieän taïi cuûa taøi saûn
- Caùc toå chöùc taøi chính trung gian: Caùc toå
chöùc nhaän tieàn göûi vaø caùc toå chöùc khoâng taøi chính phaûn aûnh ñaày ñuû moïi thoâng
nhaän tieàn göûi. tin coù lieân quan, nghóa laø giaù thò
- Caùc coâng cuï taøi chính: Traùi phieáu, coå tröôøng cuûa nhöõng chöùng khoaùn rieâng
phieáu, tín phieáu kho baïc, chöùng chæ tieàn göûi, bieät thay ñoåi raát nhanh theo thoâng
tín phieáu coâng ty …. tin môùi xuaát hieän.

6
NOÄI DUNG CHÍNH
**********
Chöông 2
2.1 Laõi ñôn, laõi keùp vaø thôøi giaù tieàn
THÔØI GIAÙ CUÛA TIEÀN TEÄ VAØ MOÂ
HÌNH CHIEÁT KHAÁU DOØNG TIEÀN teä cuûa moät soá tieàn.
2.2 Thôøi giaù cuûa doøng tieàn teä.
2.3 Thôøi giaù tieàn teä vaø cho vay traû
goùp.

2.1 Laõi ñôn, laõi keùp vaø thôøi giaù tieàn teä cuûa moät 2.1.1 Laõi ñôn (tt)
soá tieàn
2.1.1.2 Coâng thöùc
2.1.1 Laõi ñôn (Simple interest)
2.1.1.1 Khaùi nieäm SI = P0 x i x n
Khi tieàn laõi chæ tính theo soá voán goác maø khoâng Trong ñoù: SI: Tieàn laõi sau n kyø haïn
tính theâm tieàn laõi tích luyõ, phaùt sinh töø tieàn laõi ôû
caùc thôøi ñoaïn tröôùc, ngöôøi ta goïi tieàn laõi ñoù laø laõi Po: Voán ñaàu tö ban ñaàu
ñôn. i: Laõi suaát kyø haïn
Phöông phaùp tính laõi ñôn laø phöông phaùp tính
toaùn maø tieàn laõi sau moãi chu kyø khoâng ñöôïc nhaäp
n: Soá kyø haïn tính laõi
vaøo voán ñeå sinh laõi cho chu kyø sau. Tieàn goác vaø laõi: Pn = P0 + SI

2.1.1 Laõi ñôn (tt) 2.1.2 Laõi keùp (Compound interest)


2.1.2.1 Khaùi nieäm
Ví duï 1: OÂng A göûi 100 trieäu ñoàng vaøo taøi
Laõi keùp laø tieàn laõi ñöôïc xaùc ñònh treân cô sôû voán
khoaûn, ñònh kyø 1 thaùng tính laõi ñôn moät laàn
goác vaø toaøn boä soá tieàn laõi trong caùc thôøi ñoaïn
vôùi laõi suaát 12%/naêm. Vaäy sau 1 naêm soá tieàn tröôùc ñöôïc goäp vaøo vaø tính theo moät laõi suaát nhaát
laõi seõ laø: ñònh.
Phöông phaùp tính laõi keùp laø phöông phaùp tính
SI = 100tr x (12%/12) x 12 = 12tr;
toaùn maø tieàn laõi sau moãi chu kyø ñöôïc nhaäp vaøo
Tieàn goác vaø laõi laø: voán ñeå sinh laõi cho chu kyø sau.
Tieàn laõi ôû moãi chu kyø seõ khaùc nhau vaø tieàn laõi
100tr + 12tr = 112tr ñoàng.
chu kyø sau lôùn hôn tieàn laõi chu kyø tröôùc.
2.1.2 Laõi keùp (tt) 2.1.2 Laõi keùp (tt)
2.1.2.1 Coâng thöùc
Ta coù: Pn = Po(1+i)n Ví duï 2: OÂng A göûi 100 trieäu ñoàng vaøo taøi khoaûn,
SI = Pn – P0 = Po(1+i)n – P0 ñònh kyø 1 thaùng tính laõi keùp moät laàn vôùi laõi suaát
SI = Po x ((1+i)n – 1) 12%/naêm. Vaäy sau 1 naêm soá tieàn laõi seõ laø:
Trong ñoù:
SI = 100tr x (1 + (12%/12))12 – 100tr
Pn: Trò giaù voán ñaàu tö theo laõi keùp i sau n chu kyø
SI: Tieàn laõi sau n chu kyø = 12.682.500 ñoàng;
Po: Voán ñaàu tö ban ñaàu Tieàn goác vaø laõi laø:
n: Soá chu kyø ñaàu tö
i: Laõi suaát 100tr + 12.682.500 ñoàng = 112.682.500 ñoàng.

2.1.3 Giaù trò töông lai cuûa moät soá tieàn hieän taïi 2.1.3 Giaù trò töông lai cuûa moät soá tieàn hieän taïi (tt)
Giaù trò töông lai cuûa moät soá tieàn hieän taïi naøo ñoù chính FV1 = P0 + P0 x i = P0(1 + i)
laø giaù trò cuûa soá tieàn naøy ôû thôøi ñieåm hieän taïi coäng vôùi soá FV2 = FV1 + FV1 x i = FV1(1 + i) = P0(1 + i) x (1 + i) =
tieàn laõi maø noù sinh ra trong khoaûn thôøi gian töø hieän taïi P0(1 + i)2
cho ñeán moät thôøi ñieåm trong töông lai. Ñeå xaùc ñònh giaù trò
FV3 = P0(1 + i)3
töông lai, chuùng ta ñaët:

P0 : Giaù trò cuûa moät soá tieàn ôû thôøi ñieåm hieän taïi.
FVn = P0(1 + i)n
i: Laõi suaát cuûa kyø haïn tính laõi
Ví duï 3: OÂng A göûi 10 trieäu ñoàng vaøo taøi khoaûn, ñònh
n: Soá kyø haïn laõi kyø 1 thaùng tính laõi keùp moät laàn vôùi laõi suaát 1%/thaùng. Sau
FVn: Giaù trò töông lai cuûa soá tieàn P0 ôû thôøi ñieåm n naøo 2 naêm soá tieàn goác vaø laõi oâng A seõ thu ñöôïc laø:
ñoù cuûa kyø haïn laõi. FV24 = 10tr x (1 + 1%)24 = 12.697.346 ñoàng.

2.1.4 Giaù trò hieän taïi cuûa moät soá tieàn töông lai
2.1.4 Giaù trò hieän taïi cuûa moät soá tieàn töông
Chuùng ta khoâng chæ quan taâm ñeán giaù trò töông lai cuûa
lai (tt)
moät soá tieàn, ngöôïc laïi ñoâi khi chuùng ta coøn muoán bieát ñeå
coù soá tieàn trong töông lai ñoù thì phaûi boû ra bao nhieâu ôû Ví duï 4: OÂng A muoán coù soá tieàn 100tr ñoàng
thôøi ñieåm hieän taïi. Ñaây chính laø giaù trò hieän taïi cuûa moät
soá tieàn töông lai. Coâng thöùc tính giaù trò hieän taïi cuûa moät trong 3 naêm tôùi bieát raèng ngaân haøng traû laõi
soá tieàn töông lai. Coâng thöùc tính giaù trò hieän taïi (PV0) hay 12%/naêm vaø tính laõi keùp haøng naêm. Hoûi baây giôø
goïi taét laø hieän giaù ñöôïc suy ra töø coâng thöùc phaàn 3 nhö
sau: phaûi göûi ngaân haøng bao nhieâu ñeå sau 3 naêm oâng
Ta coù FVn = P0(1 + i)n => P0 = PV0 = FVn/(1 + i)n A thu veà caû goác vaø laõi laø 100tr ñoàng?

= FVn x (1 + i)-n PV0 = 100tr x (1 + 12%)- 3 = 71.178.024 ñoàng.


2.1.5 Xaùc ñònh yeáu toá laõi suaát 2.1.5 Xaùc ñònh yeáu toá laõi suaát (tt)

Tröôùc tính huoáng ñaõ bieát giaù trò töông lai, Ví duï 5: Baây giôø chuùng ta boû ra 100tr ñoàng
ñeå mua moät coâng cuï nôï coù thôøi haïn laø 8
hieän giaù vaø soá kyø haïn laõi nhöng chöa bieát laõi
naêm. Sau 8 naêm chuùng ta seõ nhaän ñöôïc 300tr
suaát. Khi aáy chuùng ta caàn bieát laõi keùp (i)
ñoàng. Laõi suaát cuûa coâng cuï nôï naøy laø bao
trong tình huoáng nhö vaäy laø bao nhieâu. nhieâu?
Söû duïng coâng thöùc FVn = P0(1 + i)n ta coù: 300tr = 100tr x (1 + i)8 => 3 = (1 + i)8
FVn/P0 = (1 + i)n => 31/8 = 1 + i
=> i = (FVn/P0)1/n - 1 => i = 1,1472 – 1 = 0,1472 = 14,72%

2.1.6 Xaùc ñònh yeáu toá kyø haïn 2.1.6 Xaùc ñònh yeáu toá kyø haïn (tt)

Ñöùng tröôùc tình höôùng ñaõ bieát giaù trò töông Ví duï 6: Baây giôø chuùng ta boû ra 100tr ñoàng ñeå
mua moät coâng cuï nôï ñöôïc traû laõi keùp haøng naêm laø
lai, hieän taïi vaø laõi suaát nhöng chö bieát soá kyø
10%/naêm. Sau bao nhieâu naêm chuùng ta seõ nhaän
haïn laõi. Khi aáy chuùng ta caàn bieát soá kyø haïn
ñöôïc caû goác vaø laõi laø 500tr ñoàng.
tính laõi.
500tr = 100tr x (1 + 0,1)n
Söû duïng coâng thöùc FVn = P0(1 + i)n ta coù:
=> 5 = (1,1)n <=> ln(5) = n x ln(1,1)
FVn/P0 = (1 + i)n => n = ln(5)/ln(1,1) = 1,6094/0,0953
=> n = ln(FVn/P0)/ln(1 + i) n = 16,88 naêm.

2.1.7 Gheùp laõi nhieàu laàn trong naêm 2.1.7 Gheùp laõi nhieàu laàn trong naêm (tt)
Ví duï 7: Baïn göûi 10 trieäu ñoàng vaøo taøi khoaûn ngaân haøng
Giaû söû chuùng ta ñaët m laø soá laàn gheùp laõi vôùi laõi suaát 6%/naêm trong thôøi gian 3 naêm. Hoûi soá tieàn baïn
hay soá kyø haïn laõi trong naêm vôùi laõi suaát i. coù ñöôïc sau 3 naêm göûi ngaân haøng laø bao nhieâu neáu ngaân
Khi aáy, laõi suaát cuûa moãi kyø haïn laø i/m. Coâng haøng tính laõi keùp:
thöùc xaùc ñònh giaù trò töông lai trong tröôøng - 6 thaùng 1 laàn (m = 2): FV3 = 10[1 + (0,06/2)]2 x 3
hôïp naøy seõ nhö sau: = 11,9405 trieäu ñoàng

FVn = P0[1 + (i/m)]mn - Theo quí (m = 4): FV3 = 10[1 + (0,06/4)]4 x 3


= 11,9562 trieäu ñoàng
Hieän giaù trong tröôøng hôïp naøy laø:
- Theo thaùng (m = 12): FV3 = 10[1 + (0,06/12)]12 x 3
P0 = PV0 = FVn/[1 + (i/m)]mn
= 11,9668 trieäu ñoàng
2.2 Thôøi giaù cuûa doøng tieàn teä 2.2.1 Khaùi nieäm doøng tieàn (tt)
2.2.1 Khaùi nieäm doøng tieàn Doøng tieàn teä coù nhieàu loaïi khaùc nhau nhöng
Doøng tieàn laø moät chuoåi caùc khoaûn thu nhaäp hoaëc nhìn chung coù theå phaân chia thaønh caùc loaïi sau
chæ traû xaûy ra qua moät soá thôøi kyø nhaát ñònh. ñaây:

Ví duï tieàn thueâ nhaø cuûa moät ngöôøi thueâ nhaø haøng - Doøng tieàn ñeàu (Annuity): Bao goàm caùc khoaûn
thaùng phaûi traû 2 trieäu ñoàng trong thôøi haïn moät naêm baèng nhau xaûy ra qua moät soá thôøi kyø nhaát ñònh.
chính laø moät doøng tieàn xaûy ra qua 12 thaùng; Moät Doøng tieàn ñeàu coøn ñöôïc chia thaønh: (1) doøng tieàn
ngöôøi mua coå phieáu cuûa coâng ty coå phaàn vaø haøng ñeàu cuoái kyø, (2) doøng tieàn ñeáu ñaàu kyø vaø (3) doøng
naêm ñöôïc chia coå töùc, thu nhaäp coå töùc haøng naêm tieàn ñeàu voâ haïn xaûy ra cuoái kyø vaø khoâng bao giôø
hình thaønh moät doøng tieàn teä qua caùc naêm. chaám döùt.

2.2.1 Khaùi nieäm doøng tieàn (tt) 2.2.1 Khaùi nieäm doøng tieàn (tt)
Ví duï 8:
- Doøng tieàn khoâng ñeàu (Uneven or mixed cash
+ Baïn cho thueâ xe trong voøng 5 naêm vôùi giaù tieàn thueâ flows): Doøng tieàn khoâng baèng nhau xaûy ra qua
laø 2.400 USD/naêm, thanh toaùn vaøo 31/12 cuûa naêm. Thu
moät soá thôøi kyø nhaát ñònh.
nhaäp töø cho thueâ xe laø doøng tieàn ñeàu cuoái kyø bao goàm 5
khoaûn tieàn baèng nhau trong voøng 5 naêm. Giaû söû thanh Ví duï 9: Ban mua coå phieáu cuûa 1 coâng ty coå
toaùn tieàn thueâ xe vaøo ñaàu naêm ngaøy 1/1, thu nhaäp töø phaàn, haøng naêm baïn nhaän ñöôïc coå töùc khoâng
cho thueâ xe laø doøng tieàn ñeàu ñaàu kyø bao goàm 5 khoaûn
ñeàu nhau do keát quaû kinh doanh cuûa coâng ty
tieàn baèng nhau trong voøng 5 naêm.
haøng naêm khaùc nhau. Naêm ñaàu ban nhaän 2.000
+ Ban mua coå phieáu cuûa 1 coâng ty coå phaàn, haøng
USD, naêm thöù 2 baïn nhaän 2.200 USD, naêm 3 ban
naêm baïn nhaän ñöôïc coå töùc 2.000 USD. Giaû ñònh coâng ty
hoaït ñoäng toàn taïi maõi maõi, khi ñoù thu nhaäp cuûa baïn nhaän ñöôïc 2.300 USD …. Thu nhaäp coå töùc baïn
ñöôïc xem nhö laø moät doøng tieàn ñeàu voâ haïn. nhaän ñöôïc laø moät doøng khoâng ñeàu.

2.2.2 Thôøi giaù cuûa doøng tieàn 2.2.2 Thôøi giaù cuûa doøng tieàn (tt)
Chuùng ta söû duïng hình veõ döôùi ñaây bieåu dieãn
Goïi: doøng tieàn ñeàu cuoái kyø:
- R laø khoaûn thu nhaäp hoaëc chi traû xaûy 0 i% 1 2 3 4 n-1 n
ra qua moãi thôøi kyø. Taäp hôïp caùc khoaûn
R R R R R R
tieàn R qua caùc thôøi kyø hình thaønh neân
doøng tieàn ñeàu. Doøng tieàn ñeàu ñaàu kyø:
0 i% 1 2 3 4 n-1 n
- PVA0 laø hieän giaù cuûa doøng tieàn.
R
- FVAn laø giaù trò töông lai cuûa doøng tieàn R R R R R

ñeàu taïi thôøi ñieåm n. PVA0 FVAn


2.2.2.1 Giaù trò töông lai cuûa doøng tieàn 2.2.2.1 Giaù trò töông lai cuûa doøng tieàn ñeàu (tt)
Ta coù baûng tính giaù trò töông lai cuûa doøng tieàn
ñeàu
ñieàu cuoái kyø nhö sau:
Giaù trò töông lai cuûa doøng tieàn ñeàu Soá tieàn ÔÛ thôøi ñieåm T Giaù trò töông lai ôû thôøi ñieåm n

chính laø toång giaù trò töông lai cuûa töøng R T=1 FV1 = R(1 + i)n-1

khoaûn tieàn R xaûy ra ôû töøng thôøi ñieåm R T=2 FV2 = R(1 + i)n-2

khaùc nhau. R T=3 FV3 = R(1 + i)n-3

Vaän duïng coâng thöùc FVn = PV0(1 + i)n … … …

ñeå xaùc ñònh giaù trò töông lai cuûa töøng R T=n–1 FVn-1 = R(1 + i)n-(n-1) = R(1 + i)1

khoaûn tieàn R. R T=n FVn = R(1 + i)n-n = R(1 + i)0

2.2.2.1 Giaù trò töông lai cuûa doøng tieàn 2.2.2.1 Giaù trò töông lai cuûa doøng tieàn ñeàu (tt)
ñeàu (tt) Ta coù baûng tính giaù trò töông lai cuûa doøng tieàn
ñieàu ñaàu kyø nhö sau:
Ta coù giaù trò töông lai cuûa doøng tieàn Soá tieàn ÔÛ thôøi ñieåm T Giaù trò töông lai ôû thôøi ñieåm n
ñieàu cuoái kyø nhö sau: R T=0 FV1 = R(1 + i)n

FVAn = R(1 + i)n-1 + R(1 + i)n-2 R T=1 FV2 = R(1 + i)n-1

R T=2 FV3 = R(1 + i)n-2


+ … + R(1 + i)1 + R(1 + i)0 … … …

(1+i)n – 1 R T=n–2 FVn-1 = R(1 + i)n-(n-2) = R(1 + i)2


=> FVAn = R x R T=n-1 FVn = R(1 + i)n-n-1 = R(1 + i)1
i

2.2.2.1 Giaù trò töông lai cuûa doøng tieàn 2.2.2.1 Giaù trò töông lai cuûa doøng tieàn ñeàu (tt)
ñeàu (tt) Ví duï 10: Baïn cho thueâ nhaø vôùi giaù 6.000
Ta coù giaù trò töông lai cuûa doøng tieàn USD moät naêm thanh toaùn vaøo ngaøy 31/12
haøng naêm trong thôøi haïn 5 naêm. Toaøn boä tieàn
ñieàu ñaàu kyø nhö sau:
cho thueâ chuyeån khoaûn vaøo ngaân haøng vôùi laõi
FVAn = R(1 + i)n + R(1 + i)n-1 suaát 6%/naêm traû laõi keùp haøng naêm sau 5 naêm
soá tieàn baïn coù ñöôïc caû goác vaø laõi laø:
+ … + R(1 + i)2 + R(1 + i)1
FVA5 = 6.000 x (1 + 6%)4 + 6.000 x (1 +
(1+i)n – 1
=> FVAn = R x x (1+i) 6%)3 + 6.000 x (1 + 6%)2 + 6.000 x (1 + 6%)1
i + 6.000 x (1 + 6%)0 = 33.823 USD
2.2.2.1 Giaù trò töông lai cuûa doøng tieàn ñeàu (tt) 2.2.2.2 Giaù trò hieän taïi cuûa doøng tieàn ñeàu
Ví duï 10 (tt): Cuõng trong ví duï 10, baây giôø baïn khoâng quan taâm
Baây giôø giaû söû soá tieàn thueâ nhaø thanh toaùn ñeán chuyeän seõ coù bao nhieâu tieàn sau 5 naêm maø baïn
vaøo ngaøy 1/1, do ñoù tieân cho thueâ nhaø seõ ñöôïc muoán bieát soá tieàn baïn seõ coù haøng naêm thöïc ra noù
göûi vaøo ngaân haøng luùc ñaàu naêm. Khi aáy, soá ñaùng bao nhieâu ôû thôøi ñieåm hieän taïi. Khi aáy baïn
tieän taïi thôøi ñieåm naêm thö 5 seõ ñöôïc höôûng caàn xaùc ñònh hieän giaù cuûa doøng tieàn ñeàu naøy.
theâm moät kyø laõi nöõa. Hieän giaù cuûa doøng tieàn ñeàu baèng toång hieän giaù
FVA5 = 6.000 x (1 + 6%)5 + 6.000 x (1 + cuûa töøng khoaûn tieàn ôû töøng thôøi ñieåm khaùc nhau.
6%)4 + 6.000 x (1 + 6%)3 + 6.000 x (1 + 6%)2 + Hieän giaù cuûa doøng tieàn ñeàu qua caùc naêm coù theå xaùc
6.000 x (1 + 6%)1 = 35.852 USD ñònh nhö sau:

2.2.2.2 Giaù trò hieän taïi cuûa doøng tieàn ñeàu (tt) 2.2.2.2 Giaù trò hieän taïi cuûa doøng tieàn ñeàu (tt)
Baûng tính giaù trò hieän taïi cuûa doøng tieàn ñieàu cuoái kyø
nhö sau: Giaù trò hieän taïi cuûa doøng tieàn ñieàu cuoái kyø
Soá tieàn ÔÛ thôøi ñieåm T Giaù trò hieän taïi ôû thôøi ñieåm 0 nhö sau:
R T=1 PV1 = R/(1 + i)1 PVA0 = R/(1 + i)1 + R/(1 + i)2
R T=2 PV2 = R/(1 + i)2 +…+ R/(1 + i)n-1 + R/(1 + i)n
R T=3 PV3 = R/(1 + i)3

… … … 1
1-
R T=n–1 PVn-1 = R/(1 + i)(n-1)
=> PVA0 = R x (1+i)n
R T=n PVn = R/(1 + i)n i

2.2.2.2 Giaù trò hieän taïi cuûa doøng tieàn ñeàu (tt) 2.2.2.2 Giaù trò hieän taïi cuûa doøng tieàn ñeàu (tt)
Baûng tính giaù trò hieän taïi cuûa doøng tieàn ñieàu ñaàu kyø
nhö sau: Giaù trò hieän taïi cuûa doøng tieàn ñieàu ñaàu kyø
Soá tieàn ÔÛ thôøi ñieåm T Giaù trò hieän taïi ôû thôøi ñieåm 0 nhö sau:
R T=0 PV1 = R/(1 + i)0
PVA0 = R/(1 + i)0 + R/(1 + i)1
R T=1 PV2 = R/(1 + i)1

R T=2 PV3 = R/(1 + i)2 +…+ R/(1 + i)n-2 + R/(1 + i)n-1


… … …
1
R T=n–2 PVn-1 = R/(1 + i)n-2 1-
(1+i)n
R T=n-1 PVn = R/(1 + i)n-1 => PVA0 = R x (1+i) x
i
2.2.2.2 Giaù trò hieän taïi cuûa doøng tieàn ñeàu (tt) 2.2.2.2 Giaù trò hieän taïi cuûa doøng tieàn ñeàu (tt)

Ví duï 11: Söû duïng ví duï 10, chuùng ta coù hieän Ví duï 11 (tt):
giaù cuûa doøng tieàn ñeàu cuûa thu nhaäp thueâ nhaø Trong tröôøng hôïp doøng tieàn ñeàu ñaàu kyø, hieän
laø: giaù ñöôïc xaùc ñònh bôûi coâng thöùc sau:

PVA0 = 6.000/(1 + 6%)1 + 6.000/(1 + 6%)2 PVA0 = 6.000/(1 + 6%)0 + 6.000/(1 + 6%)1

+ 6.000/(1 + 6%)3 + 6.000/(1 + 6%)4 + 6.000/(1 + 6%)2 + 6.000/(1 + 6%)3

+ 6.000/(1 + 6%)4 = 26.791 USD


+ 6.000/(1 + 6%)5 = 25.274 USD

2.2.2.3 Giaù trò hieän taïi cuûa doøng tieàn ñeàu voâ haïn 2.2.2.4 Xaùc ñònh yeáu toá laõi suaát
Ñoâi khi chuùng ta gaëp doøng tieàn ñeàu keùo daøi
Trong tröôøng hôïp ñaõ bieát giaù trò töông lai hoaëc
khoâng xaùc ñònh. Doøng tieàn ñeàu coù tính chaát nhö vaäy
laø doøng tieàn ñeàu voâ haïn. Caùch xaùc ñònh hieän giaù hieän giaù cuûa doøng tieàn ñeàu vaø soá kyø haïn tính laõi,
cuûa doøng tieàn ñeàu voâ haïn döïa vaøo caùch xaùc ñònh chuùng ta coù theå giaûi phöông trình:
hieän giaù doøng tieàn ñeàu cuoái kyø.
FVAn = R(1 + i)n-1 + R(1 + i)n-2 + … + R(1 + i)1
Hieän giaù cuûa doøng tieàn ñeàu voâ haïn chính laø hieän + R(1 + i)0
giaù cuûa doøng tieàn ñeàu khi n tieán ñeán voâ cuøng. Khi n
tieán ñeán voâ cuøng thì 1/(1 + i)n tieán ñeán 0. Do ñoù, Hoaëc phöông trình
hieän giaù doøng tieàn ñeàu voâ haïn seõ laø:
PVAn = R/(1 + i)1 + R/(1 + i)2 + … + R/(1 + i)n-1
PVA0 = R/i + R/(1 + i)n ñeå tìm laõi suaát i.

2.2.2.4 Xaùc ñònh yeáu toá laõi suaát (tt) 2.2.2.4 Xaùc ñònh yeáu toá laõi suaát (tt)
Ví duï 12 (tt):
Ví duï 12: OÂng A muoán coù soá tieàn 32 FVA5 = 5(1 + i)4 + 5(1 + i)3 + 5(1 + i)2 + 5(1 + i)1 + 5(1 + i)0
trieäu ñoàng cho con oâng ta hoïc ñaïi hoïc => FVA5 = 5[1 + (1 + i)1 + (1 + i)2 + (1 + i)3 + (1 + i)4]
trong 5 naêm tôùi. OÂng duøng thu nhaäp töø = 5[(1 – (1 + i)5]/[1 – (1 + i)]
tieàn cho thueâ nhaø haøng naêm laø 5 trieäu => FVA5 = 5[((1 + i)5 - 1]/i] = 32 => (1 + i)5 – 1 = 6,4i
(traû ngaøy 31/12) ñeå göûi vaøo taøi khoaûn Duøng Excel ñeå tìm nghieäm, ta coù i = 12,37%. [Söû duïng
ngaân haøng ñöôïc traû laõi keùp haøng naêm. coâng thöùc Rate(n, -R, PVA, FVA) trong Excel: = Rate(5, -
5, 0, 32) = 12,37%]
Hoûi oâng A mong muoán ngaân haøng traû i = i1 + (i2 - i1 ) x [
GT1/ (
GT1 + GT2)]
laõi bao nhieâu ñeå sau 5 naêm oâng coù ñöôïc (GTi = [(1 + i)5 – 1 - 6,4i], i1: Laø suaát sinh lôøi maø GT1 <
soá tieàn 32tr ñoàng? 0, i2: Laø suaát sinh lôøi maø GT2 > 0, i2 > i1)
2.2.2.5 Xaùc ñònh yeáu toá kyø haïn 2.2.2.5 Xaùc ñònh yeáu toá kyø haïn (tt)
Ví duï 13: OÂng A muoán coù soá tieàn 32 trieäu ñoàng cho con
Trong tröôøng hôïp ñaõ bieát giaù trò töông lai hoaëc oâng ta hoïc ñaïi hoïc. OÂng duøng thu nhaäp töø tieàn cho thueâ
hieän giaù cuûa doøng tieàn ñeàu vaø laõi suaát i, chuùng ta nhaø haøng naêm laø 5 trieäu (traû ngaøy 31/12) ñeå göûi vaøo taøi
coù theå giaûi phöông trình: khoaûn ngaân haøng ñöôïc traû laõi keùp haøng naêm. Hoûi oâng A
phaûi göûi bao nhieâu naêm ñeå coù ñöôïc soá tieàn 32tr ñoàng bieát
FVAn = R(1 + i)n-1 + R(1 + i)n-2 + … + R(1 + i)1 raèng ngaân haøng traû laõi 12%/naêm?
+ R(1 + i)0 FVAn = 5(1 + i)n - 1 + 5(1 + i)n - 2 … + 5(1 + i)2 +
5(1 + i)1 + 5(1 + i)0
Hoaëc phöông trình
=> FVAn = 5[((1 + 0,12)n - 1]/0,12] = 32
PVA0 = R/(1 + i)1 + R/(1 + i)2 + … + R/(1 + i)n-1
=> 1,12n = 1,768 => n = ln(1,768)/ln(1,12)
+ R/(1 + i)n ñeå tìm kyø haïn tính laõi n. = 0,570/0,113 = 5,028 naêm

2.2.3 Thôøi giaù tieàn teä cuûa doøng tieàn khoâng 2.2.3.1 Giaù trò töông lai cuûa doøng tieàn khoâng ñeàu
Giaù trò töông lai cuûa doøng tieàn khoâng ñeàu chính laø toång giaù trò
ñeàu. töông lai cuûa töøng khoaûn tieàn R1, R2, …, Rn xaûy ra ôû töøng thôøi kyø T1,
T2, …, Tn khaùc nhau.
Trong taøi chính khoâng phaûi luùc naøo chuùng Soá tieàn ÔÛ thôøi ñieåm T Giaù trò töông lai ôû thôøi ñieåm n (cuoái kyø)
ta cuõng gaëp tình huoáng trong ñoù doøng tieàn R1 T1 = 1 FV1 = R1(1 + i)n-1
bao goàm caùc khoaûn thu nhaäp hoaëc chi traû R2 T2 = 2 FV2 = R2(1 + i)n-2
R3 T3 = 3 FV3 = R3(1 + i)n-3
gioáng heät nhau qua töøng thôøi kyø. Chaúng haïn
… … …
doanh thu vaø chi phí qua caùc naêm thöôøng raát Rn – 1 Tn – 1 = n – 1 FVn-1 = Rn - 1(1 + i)n-(n-1) = Rn – 1(1 + i)1
khaùc nhau, keát quaû laø doøng tieàn teä thu nhaäp Rn Tn = n FVn = Rn(1 + i)n-n = Rn(1 + i)0
roøng cuûa coâng ty laø moät doøng tieàn khoâng Giaù trò töông lai cuûa doøng tieàn khoâng ñeàu FVMn laø toång giaù trò töông lai cuûa
töøng khoaûn tieàn Ri vôùi i = 1, 2, …, n öùng vôùi töøng thôøi ñieåm Ti = 1, 2, …, n. Nghóa
ñeàu, bao goàm caùc khoaûn thu nhaäp khaùc nhau. laø:
FVMn = R1(1 + i)n-1 + R2(1 + i)n-2 + … + Rn - 1(1 + i)1 + Rn(1 + i)0

2.2.3.2 Giaù trò hieän taïi cuûa doøng tieàn khoâng ñeàu 2.2.3.2 Giaù trò hieän taïi cuûa doøng tieàn khoâng ñeàu (tt)
Giaù trò hieän taïi cuûa doøng tieàn khoâng ñeàu chính laø toång
Giaù trò hieän taïi cuûa doøng tieàn khoâng ñeàu PVM0 laø toång
giaù trò hieän taïi cuûa töøng khoaûn tieàn R1, R2, …, Rn xaûy ra ôû
töøng thôøi kyø T1, T2, …, Tn khaùc nhau. giaù trò hieän taïi cuûa töøng khoaûn tieàn Ri vôùi i = 1, 2, …, n
öùng vôùi töøng thôøi ñieåm Ti = 1, 2, …, n. Nghóa laø:
Soá tieàn ÔÛ thôøi ñieåm T Giaù trò hieän taïi ôû thôøi ñieåm 0 (cuoái kyø)
PVM0 = R1/(1 + i)1 + R2/(1 + i)2 + … + Rn – 1/(1 + i)n - 1 +
R1 T1 = 1 PV1 = R1/(1 + i)1 Rn/(1 + i)n
R2 T2 = 2 PV2 = R2/(1 + i)2 Caùc xaùc ñònh giaù trò töông lai vaø hieän giaù cuûa doøng tieàn
R3 T3 = 3 PV3 = R3/(1 + i)3 khoâng ñeàu nhö vöøa trình baøy treân ñaây seõ khoâng khoù khaên
khi thöïc hieän neáu nhö soá löôïng kyø haïn tính laõi n töông ñoái
… … …
nhoû (döôùi 10). Trong tröôøng hôïp n khaù lôùn thì coâng vieäc
Rn – 1 Tn – 1 = n – 1 PVn-1 = Rn – 1/(1 + i)n – 1 tính toaùn trôõ neân naëng neà hôn. Khi aáy chuùng ta coù theå söû
Rn Tn = n PVn = Rn/(1 + i)n duïng Excel ñeå tính toaùn.
2.3 Thôøi giaù tieàn teä vaø cho vay traû goùp 2.3 Thôøi giaù tieàn teä vaø cho vay traû goùp (tt)
Moät trong nhöõng öùng duïng quan troïng cuûa thôøi giaù Döïa vaøo soá tieàn haøng naêm phaûi traû ñöôïc xaùc ñònh nhö
tieàn teä laø vieäc quyeát ñònh caùc khoaûn thanh toaùn trong treân, baûng theo doõi nôï vay traû goùp ñöôïc thieát laäp nhö sau:
hoaït ñoäng cho vay traû goùp, töùc laø quyeát ñònh soá tieàn, keå
Naêm Tieàn goùp Tieàn laõi Tieàn goác Tieàn goác coøn laïi
caû voán goác vaø laõi, maø ngöôøi ñi vay phaûi traû töøng kyø haïn.
0 - - - 22.000
Ví duï 14: Baïn vay 22.000 USD vôùi laõi suaât 12% tính
1 5.351 2.640 2.711 19.289
laõi keùp haøng naêm vaø phaûi traû ñeàu voán vaø laõi trong voøng
6 naêm tôùi (trả cuối mỗi năm). 2 5.351 2.315 3.036 16.253
3 5.351 1.951 3.400 12.853
Ta coù: PVA0 = 22.000 USD; i = 12% = 0,12; n = 6.
Giôø ta caàn tính R? 4 5.351 1.542 3.809 9.044
5 5.351 1.085 4.266 4.778
Aùp duïng coâng thöùc: PVA0 = R [1/i – 1/(i(1 + i)n)]
6 5.351 573 4.778 0
=> 22.000 = R [1/0,12 – 1/(0,12(1,12)6)] = R x 4,111
Coäng 32.156 10.156 22.000
=> R = 22.000/4,111 = 5.351 USD
NOÄI DUNG CHÍNH
*********
3.1 Ñaàu tö chöùng khoaùn nôï ngaén haïn.
Chương 3 3.2 Ñaàu tö traùi phieáu.

ÑÒNH GIAÙ VAØ QUYEÁT ÑÒNH 3.2.1 Ñònh giaù traùi phieáu coù kyø haïn ñöôïc höôõng laõi
ñònh kyø.
ÑAÀU TÖ CHỨNG KHOAÙN NÔÏ 3.2.2 Ñònh giaù traùi phieáu coù kyø haïn khoâng höôûng
laõi ñònh kyø.
3.2.3 Ñònh giaù traùi phieáu traû laõi theo ñònh kyø nöûa
naêm.
3.2.4 Phaân tích bieán ñoäng giaù traùi phieáu.
3.2.5 Lôïi suaát ñaàu tö traùi phieáu.

3.1 Ñaàu tö chöùng khoaùn nôï ngaén haïn


3.1.1 Ñaàu tö tín phieáu kho baïc hay chöùng - Treân thò tröôøng sô caáp
khoaùn phi ruûi ro. Tín phieáu kho baïc laø loaïi tín phieáu chieát khaáu,
khi phaùt haønh baùn döôùi meänh giaù vaø thanh toaùn
baèng meänh giaù khi ñaùo haïn. Giaù tín phieáu khi phaùt
Khaùi nieäm phi ruûi ro caàn ñöôïc hieåu theo nghóa haønh seõ tính theo coâng thöùc:
sau: khoâng coù ruûi ro traû nôï, khoâng coù ruûi ro traû laõi
P = F/(1 + r.T/365)
suaát vaø khoâng coù ruûi ro ngoaïi hoái.
P: Giaù tín phieáu
Nhö vaäy, chæ coù tín phieáu kho baïc coù giaù trò
F: Meänh giaù tín phieáu
VND môùi laø taøi saûn phi ruûi ro. Haønh naêm, thoâng
qua kho baïc, Nhaø nöôùc phaùt haønh tín phieáu vaø r: laõi suaát tín phieáu kho baïc truùng thaàu (%/naêm)
thoâng baùo coâng khai ñeå keâu goïi ñaàu tö. T: Kyø haïn cuûa tín phieáu (tính theo ngaøy)

- Treân thò tröôøng sô caáp (tt) - Treân thò tröôøng thöù caáp:

Ví duï 1: Meänh giaù tín phieáu F = P = F/(1 + i.t/365)


1.000.000 ñoàng, kyø haïn T = 91 ngaøy, laõi P: Giaù tín phieáu
suaát truùng thaàu r = 4,95%. F: Meänh giaù tín phieáu
Giaù tín phieáu ñöôïc xaùc ñònh: i: laõi suaát tín phieáu kho baïc hieän haønh treân
thò tröôøng (%/naêm)
P = 1.000.000/(1 + 4,95% x 91/365)
t: Soá ngaøy töø thôøi ñieåm thanh toaùn ñeán
P = 987.809 ñ ngaøy ñaùo haïn.

1
3.2 Ñaàu tö traùi phieáu.
- Treân thò tröôøng thöù caáp (tt) Traùi phieáu (Bond) laø coâng cuï nôï daøi haïn do
chính phuû hoaëc coâng ty phaùt haønh nhaèm huy ñoäng
Ví duï 2: Meänh giaù tín phieáu F = 1.000.000
voán daøi haïn. Traùi phieáu do chính phuû phaùt haønh
ñoàng, kyø haïn T = 91 ngaøy, laõi suaát truùng goïi laø traùi phieáu chính phuû hay traùi phieáu kho baïc.
thaàu r = 4,95%. Moät nhaø ñaàu tö mua tín Traùi phieáu do coâng ty phaùt haønh goïi laø traùi phieáu
phieáu naøy, naém giöõ 25 ngaøy, laõi suaát phi ruûi coâng ty (Corporate bond).
ro treân thò tröôøng hieän taïi laø i = 4,5%.
Ñònh giaù traùi phieáu töùc laø quyeát ñònh giaù trò lyù
Giaù tín phieáu ñöôïc xaùc ñònh: thuyeát cuûa traùi phieáu moät caùch chính xaùc vaø coâng
P = 1.000.000/[1 + 4,5% x (91 – 25)/365] baèng. Giaù trò cuûa traùi phieáu ñöôïc ñònh giaù baèng
caùch xaùc ñònh meänh giaù cuûa toaøn boä thu nhaäp
P = 991.929 ñ nhaän ñöôïc trong thôøi haïn hieäu löïc cuûa traùi phieáu.

3.2.1 Ñònh giaù traùi phieáu coù kyø haïn ñöôïc höôõng laõi
3.2.1 Ñònh giaù traùi phieáu coù kyø haïn ñöôïc ñònh kyø (tt).
höôõng laõi ñònh kyø Söû duïng caùc kyù hieäu:
Traùi phieáu coù kyø haïn ñöôïc höôûng laõi (Nonzero I: laõi coá ñònh ñöôïc höôûng töø traùi phieáu;
coupon bond) laø loaïi traùi phieáu coù xaùc ñònh thôøi V: giaù cuûa traùi phieáu;
haïn ñaùo haïn vaø laõi suaát ñöôïc höôûng qua töøng thôøi kd: tyû suaát lôïi nhuaän yeâu caàu cuûa nhaø ñaàu tö;
haïn nhaát ñònh. Khi mua traùi phieáu naøy nhaø ñaàu tö MV: meänh giaù cuûa traùi phieáu;
ñöôïc höôûng laõi ñònh kyø, thöôøng laø haøng naêm, theo n: soá naêm cho ñeán khi ñaùo haïn.
laõi suaát coâng boá treân meänh giaù traùi phieáu vaø ñöôïc Chuùng ta coù giaù cuûa traùi phieáu, baèng hieän giaù toaøn boä
doøng tieàn thu nhaäp töø traùi phieáu trong töông lai, ñöôïc xaùc
thu hoài laïi voán goác baèng meänh giaù khi traùi phieáu ñònh nhö sau:
ñaùo haïn. V = I/(1 + kd)1 + I/(1 + kd)2 + … + I/(1 + kd)n + MV/(1 + kd)n

3.2.1 Ñònh giaù traùi phieáu coù kyø haïn ñöôïc höôõng laõi
ñònh kyø (tt)
3.2.1 Ñònh giaù traùi phieáu coù kyø haïn
Ví duï 3: Giaû söû baïn caàn quyeát ñònh giaù cuûa moät traùi ñöôïc höôõng laõi ñònh kyø (tt)
phieáu coù meänh giaù laø 1.000.000 ñoàng, ñöôïc höôûng laõi
suaát coá ñònh 10%/naêm trong thôøi haïn 5 naêm, trong khi baïn Ñaây laø giaù trò lyù thuyeát cuûa traùi phieáu.
ñoøi hoûi tyû suaát lôïi nhuaän laø 12%/naêm. Giaù cuûa traùi phieáu Neáu treân thò tröôøng, traùi phieáu ñöôïc giao
ñöôïc xaùc ñònh nhö sau:
Ta coù: I = 10% x 1.000.000ñ = 100.000 ñ
dòch ôû möùc giaù cao hôn, nghóa laø traùi
V = 100.000/(1 + 0,12)1 + 100.000/(1 + 0,12)2 phieáu ñang giao dòch treân möùc giaù lyù
+ 100.000/(1 + 0,12)3 + 100.000/(1 + 0,12)4 thuyeát ban neân caân nhaéc baùn traùi phieâu
+ 100.000/(1 + 0,12)5 + 1.000.000/(1 + 0,12)5 ñi, ngöôïc laïi thì baïn neân caân nhaéc mua
= 927.904 ñoàng vaøo.

2
3.2.2 Ñònh giaù traùi phieáu coù kyø haïn khoâng 3.2.2 Ñònh giaù traùi phieáu coù kyø haïn khoâng
höôûng laõi ñònh kyø höôûng laõi ñònh kyø (tt)
Traùi phieáu kyø haïn khoâng höôûng laõi ñònh kyø Ví duï 4: Giaû söû Ngaân haøng ACB phaùt haønh traùi
(Zero coupon bond) laø loaïi traùi phieáu khoâng traû laõi phieáu khoâng traû laõi ñònh kyø, coù thôøi haïn 10 naêm vaø
ñònh kyø maø ñöôïc baùn vôùi giaù thaáp hôn nhieàu so meänh giaù laø 1.000.000 ñoàng. Neáu tyû suaát lôïi
vôùi meänh giaù. Phaàn cheânh leäch giöõa giaù mua vaø nhuaän ñoøi hoûi cuûa nhaø ñaàu tö laø 12%/naêm thì giaù
baùn cuûa traùi phieáu naøy laø:
meänh giaù chính laø lôïi töùc nhaø ñaàu tö nhaän ñöôïc.
Giaù cuûa traùi phieáu khoâng höôûng laõi ñöôïc ñònh giaù V = 1.000.000/(1 + 0,12)10 = 321.973 ñoàng
nhö laø hieän giaù cuûa meänh giaù khi traùi phieáu ñaùo Nhaø ñaàu tö boû ra 321.973 ñoàng ñeå mua traùi
haïn. phieáu naøy vaø khoâng ñöôïc höôûng laõi ñònh kyø trong
suoát 10 naêm nhöng buø laïi khi ñaùo haïn nhaø ñaàu tö
V = MV/(1 + kd)n thu veà ñöôïc 1.000.000 ñoàng.

3.2.3 Ñònh giaù TP traû laõi theo ñònh kyø nöûa naêm (tt)
3.2.3 Ñònh giaù traùi phieáu traû laõi theo ñònh
Ví duï 5: Coâng ty A phaùt haønh traùi phieáu coù meänh giaù
kyø nöûa naêm 1.000.000 ñoàng, kyø haïn laø 5 naêm, traû laõi theo ñònh kyø nửa
naêm vôùi laõi suaát 10%/naêm vaø nhaø ñaàu tö mong coù tyû suaát
Thoâng thöôøng traùi phieáu ñöôïc traû laõi theo lôïi nhuaän 12%/naêm khi mua traùi phieáu naøy. Giaù baùn cuûa
ñònh kyø haøng naêm moät laàn, nhöng ñoâi khi traùi phieáu naøy laø:
cuõng coù loaïi traùi phieáu traû laõi theo ñònh kyø I = 1.000.000 x 10% = 100.000 ñoàng
=> I/2 = 100.000/2 = 50.000 ñoàng
nöûa naêm moät laàn. Giaù cuûa traùi phieáu ñöôïc
kd = 12% => kd/2 = 12%/2 = 6%
xaùc ñònh nhö sau:
n = 5 => 2n = 2 x 5 = 10
V = (I/2)/(1 + kd/2)1 + (I/2)/(1 + kd/2)2 + … V = 50.000/(1 + 0,06)1 + 50.000/(1 + 0,06)2 + …
+ 50.000/(1 + 0,06)10 + 1.000.000/(1 + 0,06)10
+ (I/2)/(1 + kd/2)2n + MV/(1 + kd/2)2n = 926.399 ñoàng

3.2.4 Phaân tích bieán ñoäng giaù traùi phieáu 3.2.4 Phaân tích bieán ñoäng giaù traùi phieáu (tt)
Trong moâ hình ñònh giaù traùi phieáu trình baøy ôû caùc phaàn Ví duï 6: Giaû söû Ngaân haøng ACB phaùt haønh traùi
tröôùc chuùng ta thaáy raèng giaù traùi phieáu V laø moät haøm soá phieáu meänh giaù 1.000.000 ñoàng thôøi haïn 5 naêm vôùi
phuï thuoäc caùc bieán sau ñaây: laõi suaát haøng naêm laø 10%.
I: laõi coá ñònh ñöôïc höôûng töø traùi phieáu; - Neáu tyû suaát lôïi nhuaän nhaø ñaàu tö ñoøi hoûi treân thò
V: giaù cuûa traùi phieáu; tröôøng luùc phaùt haønh laø 10%, baèng vôùi laõi suaát traùi
kd: tyû suaát lôïi nhuaän yeâu caàu cuûa nhaø ñaàu tö; phieáu, khi aáy giaù traùi phieáu seõ laø:
MV: meänh giaù cuûa traùi phieáu; V = 100.000/(1 + 0,1)1 + 100.000/(1 + 0,1)2
n: soá naêm cho ñeán khi ñaùo haïn. + 100.000/(1 + 0,1)3 + 100.000/(1 + 0,1)4
Trong ñoù I vaø MV khoâng thay ñoåi khi traùi phieáu phaùt + 100.000/(1 + 0,1)5 + 1.000.000/(1 + 0,1)5
haønh, trong khi kd vaø n thay ñoåi theo thôøi gian vaø tình = 1.000.000 ñoàng
hình bieán ñoäng laõi suaát treân thò tröôøng. Trong tröôøng hôïp naøy giaù baùn baèng meänh giaù.

3
3.2.4 Phaân tích bieán ñoäng giaù traùi phieáu (tt) 3.2.4 Phaân tích bieán ñoäng giaù traùi phieáu (tt)
- Neáu tyû suaát lôïi nhuaän nhaø ñaàu tö ñoøi hoûi treân - Neáu tyû suaát lôïi nhuaän nhaø ñaàu tö ñoøi hoûi treân
thò tröôøng luùc phaùt haønh laø 8%, thaáp hôn laõi suaát thò tröôøng luùc phaùt haønh laø 12%, cao hôn laõi suaát
traùi phieáu, khi aáy giaù traùi phieáu seõ laø: traùi phieáu, khi aáy giaù traùi phieáu seõ laø:
V = 100.000/(1 + 0,08)1 + 100.000/(1 + 0,08)2 V = 100.000/(1 + 0,12)1 + 100.000/(1 + 0,12)2

+ 100.000/(1 + 0,08)3 + 100.000/(1 + 0,08)4 + 100.000/(1 + 0,12)3 + 100.000/(1 + 0,12)4

+ 100.000/(1 + 0,08)5 + 1.000.000/(1 + 0,08)5 + 100.000/(1 + 0,12)5 + 1.000.000/(1 + 0,12)5

= 1.079.854 ñoàng = 927.904 ñoàng


Trong tröôøng hôïp naøy giaù baùn thaáp hôn meänh
Trong tröôøng hôïp naøy giaù baùn cao hôn meänh
giaù.
giaù.

3.2.4 Phaân tích bieán ñoäng giaù traùi phieáu (tt) 3.2.5 Lôïi suaát ñaàu tö traùi phieáu
Töø vieäc phaân tích ba tröôøng hôïp treân ñaây chuùng ta coù
theå ruùt ra moät soá nhaän xeùt sau ñaây: Trong tröôøng hôïp chuùng ta bieát ñöôïc giaù traùi
+ Khi laõi suaát treân thò tröôøng baèng laõi suaát traùi phieáu phieáu vaø caùc yeáu toá khaùc nhö laõi suaát haøng
thì giaù traùi phieáu baèng meänh giaù cuûa noù;
naêm ñöôïc höôûng, meänh giaù traùi phieáu vaø thôøi
+ Khi laõi suaát treân thò tröôøng thaáp hôn laõi suaát traùi
phieáu thì giaù traùi phieáu cao hôn meänh giaù cuûa noù; haïn traùi phieáu chuùng ta coù theå xaùc ñònh ñöôïc
+ Khi laõi suaát treân thò tröôøng cao hôn laõi suaát traùi tyû suaát lôïi nhuaän hay lôïi suaát ñaàu tö traùi phieáu
phieáu thì giaù traùi phieáu thaáp hôn meänh giaù cuûa noù;
(kd) baèng caùch giaûi phöông trình sau:
+ Laõi suaát taêng laøm giaù traùi phieáu giaûm, trong khi laõi
suaát giaûm laøm giaù traùi phieáu taêng; V = I/(1 + kd)1 + I/(1 + kd)2 + …
+ Thò giaù traùi phieáu tieán gaàn ñeán meänh giaù cuûa noù khi
thôøi gian tieán daàn ñeán ngaøy ñaùo haïn. + I/(1 + kd)n + MV/(1 + kd)n

3.2.5 Lôïi suaát ñaàu tö traùi phieáu (tt)


3.2.5 Lôïi suaát ñaàu tö traùi phieáu (tt)
Ví duï 7 (tt):
Ví duï 7: Ñeå xaùc ñònh lôïi suaát ñaàu tö, chuùng ta coù theå giaûi
phöông trình:
Giaû söû moät traùi phieáu coù meänh giaù 927.904 = 100.000/(1 + kd)1 + 100.000/(1 + kd)2
1.000.000 ñoàng, thôøi haïn 5 naêm, ñöôïc + 100.000/(1 + kd)3 + 100.000/(1 + kd)4
höôûng laõi suaát haøng naêm laø 10% vôùi giaù + 100.000/(1 + kd)5 + 1.000.000/(1 + kd)5
laø 927.904 ñoàng. Baïn giöõ traùi phieáu naøy Giaûi phöông trình treân chuùng ta coù: kd = 12%
cho ñeán khi ñaùo haïn, lôïi suaát ñaàu tö traùi Söû duïng coâng thöùc noäi suy:
phieáu naøy laø bao nhieâu? kd = kd1 + (kd2 - kd1) x [GT1/ (GT1 + GT2)]

4
4.3 Caùc loaïi giaù cuûa coå phieáu (tt). 4.4 Ñònh giaù coå phieáu öu ñaõi

- Thò giaù (Market value) laø giaù caû Coå phieáu öu ñaõi laø loaïi coå phieáu maø coâng ty
phaùt haønh cam keát traû tyû leä coå töùc coá ñònh haøng
coå phieáu ñöôïc giao dòch (mua, baùn) naêm vaø khoâng tuyeân boá ngaøy ñaùo haïn. Giaù coå
treân thò tröôøng taïi moät thôøi ñieåm phieåu öu ñaõi ñöôïc xaùc ñònh theo coâng thöùc sau:
nhaát ñònh. V = Dp/kp
Tuøy theo quan heä cung caàu maø thò Troùng ñoù:
giaù coù theå thaáp hôn, cao hôn hoaëc Dp laø coå töùc haøng naêm cuûa coå phieáu öu ñaõi
baèng giaù trò thöïc cuûa CP. kp laø tyû suaát chieát khaáu thích hôïp

4.4 Ñònh giaù coå phieáu öu ñaõi (tt) 4.5 Ñònh giaù coå phieáu thöôøng
Ví duï 2: Giaû söû ngaân haøng ACB phaùt haønh coå
phieáu öu ñaõi meänh giaù 100.000.000 ñoàng traû coå 4.5.1 YÙ töôûng chung
töùc 9%/naêm vaø nhaø ñaàu tö ñoøi hoûi tyû suaát lôïi
nhuaän laø 14%/naêm khi mua coå phieáu naøy, giaù coå
Coå phieáu thöôøng laø chöùng nhaän ñaàu tö vaøo
phieáu naøy laø: coâng ty coå phaàn. Ngöôøi mua coå phieáu thöôøng
V = (9% x 100.000.000)/14% = 64.285.714 ñoàng. ñöôïc chia lôïi nhuaän haøng naêm töø keát quaû
hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty vaø ñöôïc
Nhö vaäy, neáu baïn boû ra 64.285.714 ñoàng ñeå
mua coå phieáu öu ñaõi treân thì haøng naêm baïn nhaän sôû höõu moät phaàn giaù trò coâng ty vôùi giaù trò coå
ñöôïc: phieáu hoï ñang naêm giöõ. Giaù coå phieáu thöôøng
9% x 100.000.000 ñoàng = 9.000.000 ñoàng. ñöôïc xaùc ñònh theo coâng thöùc sau:

4.5.1 YÙ töôûng chung


4.5.1 YÙ töôûng chung (tt)
- Tröôøng hôïp nhaø ñaàu tö mua coå phieáu vaø
naém giöõ maõi maõi: - Tröôøng hôïp nhaø ñaàu tö mua coå
V= D1/(1 + ke)1 + D2/(1 + ke)2 + phieáu vaø naém giöõ n naêm sau ñoù baùn
… + D∞/(1 + ke)∞ laïi vôùi giaù Pn:
Trong ñoù:
V = D1/(1 + ke)1 + D2/(1 + ke)2 +
Dt laø coå töùc ñöôïc chia ôû thôøi kyø t
ke laø tyû suaát lôïi nhuaän ñoøi hoûi cuûa nhaø ñaàu … + Dn/(1 + ke)n + Pn/(1 + ke)n

2
4.5.2 Moâ hình chieát khaáu coå töùc 4.5.2 Moâ hình chieát khaáu coå töùc (tt)

Moâ hình chieát khaáu coå töùc ñöôïc thieát keá ñeå - Tröôøng hôïp toác ñoä taêng tröôûng coå töùc khoâng
tính giaù trò lyù thuyeát cuûa coå phieáu thöôøng. ñoåi:
+ Mua naém giöõ maõi maõi:
Ñoäng thaùi chi traû coå töùc thöôøng raát phöùc
taïp, neân ñeå coù theå moâ taû vaø moâ hình hoùa V = D0(1 + g)1/(1 + ke)1 + D0(1 + g)2/(1 + ke)2
ñöôïc, ngöôøi ta thöôøng phaûi ñöa ra giaû ñònh + … + D0(1 + g)∞/(1 + ke)∞
vaø xem xeùt ñoäng thaùi coå töùc qua moät soá
Trong ñoù:
tröôøng hôïp ñaëc bieät. Lieân quan ñeán ñoäng
thaùi taêng tröôûng coå töùc, chuùng ta xem xeùt D0 laø coå töùc hieän taïi cuûa coå phieáu
caùc tröôøng hôïp sau: g laø toác ñoä taêng tröôûng coå töùc

4.5.2 Moâ hình chieát khaáu coå töùc (tt) 4.5.2 Moâ hình chieát khaáu coå töùc (tt)
- Tröôøng hôïp toác ñoä taêng tröôûng coå töùc khoâng Ví duï 3: Coå töùc kyø voïng cuûa coå phieáu ACB ôû
ñoåi (tt):
thôøi kyø t = 1 laø 4.000ñ/coå phieáu. Coå töùc naøy ñöôïc
Phöông trình treân coù theå vieát laïi nhö sau:
kyø voïng taêng tröôûng 6%/naêm trong töông lai. Hoûi
D0(1 + g) 1- (1 + g)∞/(1 + ke)∞ giaù coå phieáu laø bao nhieâu neáu nhaø ñaàu tö ñoøi hoûi
V= x tyû suaát lôïi nhuaän laø 14%?
(1 + ke) 1 - (1 + g)/(1 + ke)
Ta coù: D1 = 4.000ñ/cp; ke = 14%; g = 6%
Giaû söû raèng ke > g => (1 + g)∞/(1 + ke)∞ = 0
Aùp duïng coâng thöùc V = D1/(ke - g)
=> V = D0(1 + g)/(ke - g)
=> V = D1/(ke - g) = 4.000/(14% - 6%) = 50.000 ñoàng/cp

4.5.2 Moâ hình chieát khaáu coå töùc (tt)


4.5.2 Moâ hình chieát khaáu coå töùc (tt)
- Tröôøng hôïp toác ñoä taêng tröôûng coå töùc khoâng
ñoåi (tt): - Tröôøng hôïp toác ñoä taêng tröôûng coå
+ Mua roài baùn laïi vôùi giaù Pn: töùc baèng khoâng (g = 0%)
V = D0(1 + g)1/(1 + ke)1 + D0(1 + g)2/(1 + ke)2
+ … + D0(1 + g)n/(1 + ke)n + Pn/(1 + ke)n Ñaây laø tröôøng hôïp ñaëc bieät cuûa moâ
hình toác ñoä taêng tröôûng coå töùc khoâng
D0(1 + g) 1- (1 + g)n/(1 + ke)n Pn
V= x + ñoåi khi g = 0. Khi ñoù ta coù coâng thöùc
(1 + ke) 1 - (1 + g)/(1 + ke) (1 + ke)n
(giữ maõi maõi) nhö sau:
1- (1 + g)n/(1 + ke)n Pn
V = D0(1 + g) x
k e- g
+
(1 + ke)n
V = D0/ke= D1/ke

3
4.5.2 Moâ hình chieát khaáu coå töùc (tt) 4.5.2 Moâ hình chieát khaáu coå töùc (tt)

- Tröôøng hôïp toác ñoä taêng tröôûng coå töùc thay Haïn cheá cuûa moâ hình chieát khaáu coå töùc: Chæ coù
ñoåi theå aùp duïng ñeå tính giaù coå phieáu trong caùc tröôøng
hôïp toác ñoä taêng tröôûng coå töùc baèng g khoâng ñoåi
Tröôøng hôïp toác ñoä taêng tröôûng coå töùc g thay hoaëc baèng 0 vaø ngay caû khi toác ñoä taêng tröôûng coå
ñoåi qua töøng giai ñoaïn thì ta coù coâng thöùc sau: töùc thay ñoåi qua töøng thôøi kyø (tuy phöùc taïp nhöng
coù theå tính ñöôïc), nhöng moâ hình naøy khoâng aùp
V = D0(1 + g1)1/(1 + ke)1
duïng ñöôïc trong tröôøng hôïp coâng ty giöõ laïi toaøn
+ D0(1 + g2)2/(1 + ke)2 boä lôïi nhuaän cho taùi ñaàu tö vaø khoâng traû coå töùc
cho coå ñoâng.
+ … + D0(1 + g∞)∞/(1 + ke)∞

4.5.3 Phöông phaùp ñònh giaù coå phieáu theo tyû soá 4.5.4 Moâ hình chieát khaáu doøng tieàn töï do.
PE (Price - Earnings ratio) Doøng tieàn töï do laø doøng tieàn thaät söï daønh cho coå
ñoâng sau khi coâng ty ñaõ ñaàu tö vaøo taøi saûn coá ñònh
Phöông phaùp naøy ñöa ra caùch tính giaù coå phieáu
vaø voán löu ñoäng roøng caàn thieát ñeå tieáp tuïc duy trì
raát ñôn giaûn baèng caùch laáy lôïi nhuaän kyø voïng treân hoaït ñoäng. Kyù hieäu doøng tieàn töï do laø FCF (Free
moãi coå phieáu nhaân vôùi tyû soá PE bình quaân cuûa cash flows).
ngaønh. Doøng tieàn
FCF = - Toång ñaàu tö vaøo
TS hoaït ñoäng
Ví duï 4: Moät coâng ty kyø voïng seõ kieám ñöôïc lôïi hoaït ñoäng
nhuaän treân moãi coå phieáu laø 3.000 ñoàng trong naêm Doøng tieàn Lôïi nhuaän
tôùi vaø tyû soá PE bình quaân cuûa ngaønh laø 15 thì giaù = hoaït ñoäng + Khaáu hao TSCÑ
hoaït ñoäng roøng sau thueá
coå phieáu laø:
Toång ñaàu tö
V = 3.000 x 15 = 45.000 ñoàng/cp vaøo taøi saûn = Ñaà
saûn
u tö roøng taøi + Khaáu hao TSCÑ
hoaït ñoäng
hoaït ñoäng

4.5.4 Moâ hình chieát khaáu doøng tieàn töï do (tt). 4.5.4 Moâ hình chieát khaáu doøng tieàn töï do (tt).
Böôùc 2: Öôùc löôïng doøng tieàn töï do cho thôøi kyø
FCF = ñoäLôïi nhuaän hoaït Ñaàu tö roøng taøi
ng roøng sau thueá - saûn hoaït ñoäng môùi ñi vaøo hoaït ñoäng.
Böôùc 3: Giaû ñònh toác ñoä taêng tröôûng khoâng ñoåi
Ñaàu tö roøng taøi saûn hoaït ñoäng laø phaàn giaù trò taøi cuûa doøng tieàn cho nhöõng thôøi kyø coøn laïi vaø öôùc
saûn ñöôïc ñaàu tö taêng theâm haøng naêm. doøng tieàn cho thôøi kyø coøn laïi.
Ñònh giaù coå phieáu döïa vaøo doøng tieàn töï do coù Böôùc 4: Xaùc ñònh giaù trò coâng ty:
theå thöïc hieän theo quy trình goàm caùc böôùc nhö
sau: - Tính hieän giaù FCFt cho thôøi kyø ñaàu:

Böôùc 1: Chia thôøi kyø hoaït ñoäng thaønh hai thôøi


FCF1 FCF2 FCF3 FCFt
kyø: Thôøi kyø môùi ñi vaøo hoaït ñoäng, ñang taêng FCFt1 = + + +…+
tröôûng cao vaø thôøi kyø coøn laïi. (1 + ke )1 (1 + ke )2 (1 + ke )3 (1 + ke)t

4
4.5.4 Moâ hình chieát khaáu doøng tieàn töï do (tt). 4.5.4 Moâ hình chieát khaáu doøng tieàn töï do (tt).
Böôùc 4: Xaùc ñònh giaù trò coâng ty (tt): Böôùc 4: Xaùc ñònh giaù trò coâng ty (tt):
- Tính giaù trò vaø hieän giaù thôøi kyø coøn laïi: - Tính giaù trò coâng ty (V):
FCF1 FCF2 FCFt FCFt
V= + +…+ +
FCFt2 (1 + ke )1 (1 + ke )2 (1 + ke )t (ke - g).(1 + ke)t
Giaù trò thôøi kyø coøn laïi (RVt2) =
(ke – g) - Tính giaù trò phaàn voán chuû sôû höõu (E):
E = V – D (Giaù trò thò tröôøng cuûa nôï)
Hieän giaù thôøi kyø coøn FCFt2
= Böôùc 5: Tính giaù trò coå phieáu (VCP):
laïi PV(RVt2)
(ke – g).(1 + ke )t VCP = E/n = (V - D)/n
n: Laø soá coå phieáu ñang löu haønh

4.5.4 Moâ hình chieát khaáu doøng tieàn töï do (tt). 4.5.4 Moâ hình chieát khaáu doøng tieàn töï do (tt).
Ví duï 5: Baïn thu thaäp ñöôïc soá lieäu cuûa coâng ty Ví duï 5 (tt):
coå phaàn A nhö sau:
- Giaù trò taøi saûn coâng ty öôùc chieám 45%
- Doanh thu naêm vöøa qua laø 1.000 tyû ñoàng. Döï doanh thu, nghóa laø cöù 1 ñoàng doanh thu taêng
kieán doanh thu taêng tröôûng 12% trong 2 naêm tieáp
theâm thi chi ñaàu tö taøi saûn taêng theâm 0,45
theo, sau ñoù taêng 8% cho 3 naêm tieáp vaø 4% cho
ñoàng.
nhöõng naêm coøn laïi.
- Tyû leä laïi goäp (Thu nhaäp hoaït ñoäng/Doanh thu) - Chi phí söû duïng voán laø 12%/naêm, coâng ty
kyø voïng ôû möùc 12%. Thueá thu nhaäp coâng ty laø ñang coù nôï 250 tyû ñoàng. Soá coå phaàn ñang löu
28%. haønh laø 100 trieäu coå phaàn.

4.5.4 Moâ hình chieát khaáu doøng tieàn töï do (tt). 4.5.4 Moâ hình chieát khaáu doøng tieàn töï do (tt).
Ví duï 5 (tt): Ví duï 5 (tt):
Döïa vaøo thoâng tin treân, ta coù baûng tính sau: - Hieän giaù 5 naêm ñaàu (thôøi kyø taêng tröôûng):
Naêm: 0 1 2 3 4 5 6 FCF5 = 43/(1,12)1 + 48/(1,12)2 + 72/(1,12)3
Doanh thu 1.000 1.120 1.254 1.355 1.463 1.580 1.643 + 78/(1,12)4 + 84/(1,12)5 = 225 tyû ñoàng
TN hoaït ñoäng 134 151 163 176 190 197 - Hieän giaù sau 5 naêm ñaàu (thôøi kyø coøn laïi):
Thueá 38 42 46 49 53 55 PV(RVt2) = 114/[(1,12)5 x (12% - 4%)] = 808 tyû
TN sau thueá 97 108 117 126 137 142 - Giaù trò coâng ty: V = 225 + 808 = 1.033 tyû ñoàng
Chi ñaàu tö TS roøng 54 60 45 49 53 28 - Giaù trò voán chuû sôû höõu: 1.033 – 250 = 783 tyû
FCF (Tyû ñoàng) 43 48 72 78 84 114 - Giaù trò moãi coå phaàn: 783 tyû/100 tr = 7.830 ñ/cp

5
4.6 Lôïi suaát coå phieáu 4.6.1 Coå phieáu öu ñaõi (tt)
4.6.1 Coå phieáu öu ñaõi
Neáu thay giaù thò tröôøng hieän taïi (P0) cho giaù trò Ví duï 6:
lyù thuyeát (V) trong coâng thöùc tính giaù trò lyù thuyeát
cuûa coå phieáu öu ñaõi chuùng ta coù ñöôïc: Giaù thò tröôøng hieän taïi cuûa coå phieáu öu
P0 = Dp/kp ñaõi coù meänh giaù laø 100.000 ñoàng traû coå
Troùng ñoù: töùc 10% laø 91.250 ñoàng.
Dp laø coå töùc haøng naêm cuûa coå phieáu öu ñaõi
Lôïi suaát ñaàu tö coå phieáu naøy laø:
kp laø tyû suaát chieát khaáu thích hôïp
=> kp = Dp/P0 kp = 100.000 x 10%/91.250 = 10,52%

4.6.2 Coå phieáu thöôøng


Töông töï nhö trong tröôøng hôïp coå
phieáu öu ñaõi, chuùng ta cuõng thay theá giaù
trò lyù thuyeát (V) trong coâng thöùc:
V = D1/(ke - g) baèng giaù trò thò tröôøng
hieän taïi (P0) chuùng ta seõ coù ñöôïc:
P0 = D1/(ke - g)
=> ke = D1/P0 + g

6
NỘI DUNG CHÍNH
*********
Chương 5 5.1 Khái niệm, đặc điểm và phân loại tài
PHÂN TÍCH VÀ QUYẾT ĐỊNH sản ngắn hạn.
ĐẦU TƯ NGẮN HẠN 5.2 Phân tích và quyết định tồn quỹ tiền
mặt.
5.3 Phân tích và quyết định đầu tư khoản
phải thu.
5.4 Phân tích và quyết định tồn kho.

5.1 Khái niệm, đặc điểm và phân loại 5.1 Khái niệm, đặc điểm và phân loại tài
tài sản ngắn hạn. sản ngắn hạn (tt).
Tài sản ngắn hạn của doanh nghiệp là những tài Phân loại tài sản ngắn hạn (TSNH):
sản thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp, có thời
gian sử dụng, luân chuyển, thu hồi vốn trong 1 năm - Theo vai trò của TSNH trong SXKD:
hoặc một chu kỳ kinh doanh. Tài sản ngắn hạn của TSNH ở khâu dự trữ; TSNH ở khâu sản xuất;
doanh nghiệp có thể tồn tại dưới hình thái tiền tệ, TSNH ở khâu lưu thông; ….
hiện vật (vật tư, hàng hóa) dưới dạng đầu tư ngắn
hạn và các khoản nợ phải thu ngắn hạn. - Phân loại theo hình thái biểu hiện: vật tư
Đặc điểm cơ bản của tài sản ngắn hạn: chỉ tham hàng hóa: nguyên vật liệu, thành phẩm, hàng
gia một chu kỳ kinh doanh và chuyển dịch toàn bộ hóa, …; Tiền: tiền mặt, tiền gửi ngân hàng ….
một lần vào trong giá trị sản phẩm mới được tạo
thành và được thu hồi toàn bộ một lần sau khi hàng - Phân loại theo nguồn hình thành: TSNH
hóa dịch vụ được tiêu thụ. hình thành từ vốn chủ sở hữu và từ vốn vay.

5.2 Phân tích và quyết định tồn quỹ tiền 5.2.2 Quyết định tồn quỹ tiền mặt mục
mặt. tiêu.
5.2.1 Những lý do khiến doanh nghiệp Tiền mặt ở đây hiểu theo nghĩa rộng bao
giữ tiền mặt. gồm tiền mặt tại quỹ và tiền gửi thanh toán ở
- Đáp ứng các giao dịch hàng ngày. ngân hàng.
- Nắm bắt những cơ hội đầu tư thuận lợi Tồn quỹ mục tiêu là tồn quỹ mà công ty
trong kinh doanh. hoạch định lưu giữ dưới hình thức tiền mặt.
- Đáp ứng nhu cầu chi tiêu khi có những sự Quyết định tồn quỹ mục tiêu tức là quyết
cố bất ngờ xảy ra ảnh hưởng đến hoạt động định xem công ty nên thiết lập và duy trì mức
bình thường của doanh nghiệp. tồn quỹ bao nhiêu là hợp lý.

1
5.2.2 Quyết định tồn quỹ tiền mặt mục 5.2.2 Quyết định tồn quỹ tiền mặt mục tiêu (tt).
tiêu (tt). Chi phí
Tổng chi phí giữ Chi phí cơ hội
Quyết định tồn quỹ tiền mặt công ty phải tiền mặt
đánh đổi giữa chi phí cơ hội do giữ nhiều tiền
mặt và chi phí giao dịch do giữ ít tiền mặt (chi
phí chuyển đổi ra tiền mặt).
Nếu công ty giữ nhiều tiền mặt thì chi phí Chi phí giao dịch
giao dịch sẽ nhỏ nhưng chi phí cơ hội sẽ lớn.
Tổng chi phí giữ tiền mặt chính là tổng chi
C* Quy mô tiền mặt
phí cơ hội và chi phí giao dịch.
C*: Tồn quỹ tiền mặt tối ưu.

5.2.2.1 Mô hình Baumol. 5.2.2.1 Mô hình Baumol (tt).


Mô hình này được ứng dụng nhằm thiết lập
tồn quỹ mục tiêu. Giả sử công ty K bắt đầu tuần lễ 0 với tồn
Những giả định của mô hình: quỹ là C = 1,2 tỷ đồng và số chi vượt quá số
thu 600 triệu đồng một tuần. Như vậy, tồn
- Công ty áp dụng tỷ lệ bù đắp tiền mặt
không đổi. quỹ công ty sẽ bằng 0 sau 2 tuần lễ và tồn quỹ
- Không có số tiền mặt trong kỳ hoạch định. trung bình trong thời gian 2 tuần sẽ là 1,2 tỷ/2
- Không có dự trữ tiền mặt cho mục đích an = 600 triệu. Cuối tuần lễ thứ 2 công ty phải bù
toàn. đắp số tiền mặt đã chi tiêu bằng cách bán
- Dòng tiền tệ rời rạc chứ không phải liên chứng khoán đầu tư ngắn hạn hoặc vay ngân
tục. hàng.

5.2.2.1 Mô hình Baumol (tt). 5.2.2.1 Mô hình Baumol (tt).


Tình hình tồn quỹ được thể hiện qua đồ thị: Vấn đề đặt ra là làm sao để thiết lập tồn
Giá trị quỹ tối ưu. Để giải quyết vấn đề này ta đặt
một số chỉ tiêu sau:
Tiền mặt đầu kỳ: F: Chi phí cố định phát sinh khi bán chứng
C = 1,2 tỷ
khoán ngắn hạn.
Tiền mặt bq: T: Tổng số tiền mặt mới cần thiết cho mục
C/2 = 0,6 tỷ đích giao dịch trong thời kỳ hoạch định là một
năm.
Tuần
Tiền mặt cuối kỳ:
C = 0 tỷ K: Chi phí cơ hội do giữ tiền mặt.
0 1 2 3 4

2
6.3 Ñoøn baåy taøi chính (tt) 6.4 Toång hôïp ñoøn baåy hoaït ñoäng vaø ñoøn baåy taøi
chính
Ñoä baåy taøi chính cuûa phöông aùn duøng Khi ñoøn baåy taøi chính ñöôïc söû duïng keát hôïp vôùi ñoøn
coå phieáu öu ñaõi DFLEBIT = 1,34 cao hôn baåy hoaït ñoäng chuùng ta coù ñoøn baåy toång hôïp (Combined
or total leverage).
ñoä ñaåy taøi chính cuûa phöông aùn duøng nôï Ñoä baåy toång hôïp (Degree of total leverage - DTL) ño
vaø phöông aùn keát hôïp, coù nghóa laø möùc löôøng möùc ñoä thay ñoåi EPS khi soá löôïng tieâu thuï thay ñoåi.
Ta coù coâng thöùc tính nhö sau:
bieán ñoäng cuûa EPS khi EBIT bieán ñoäng
ñoái vôùi phöông aùn taøi trôï baèng coå phieáu Ñoä baåy toång hôïp ôû
möùc saûn löôïng Q =
Phaàn traêm thay ñoåi cuûa EPS

öu ñaõi cao hôn möùc bieán ñoäng EPS khi ñôn vò (hoaëc doanh Phaàn traêm thay ñoåi cuûa saûn löôïng (hoaëc
thu S ñoàng)
EBIT bieán ñoäng ñoái vôùi phöông aùn taøi trôï doanh thu)

baèng nôï vaø phöông aùn keát hôïp. DTLQ hoaëc S = %∆


∆EPS / %∆
∆Q hoaëc %∆
∆EPS / %∆
∆S

6.4 Toång hôïp DOL vaø DFL (tt)


Ta coù:
%∆
∆EBIT %∆
∆ EPS
DOL = DFL =
%∆
∆Q hoặc %∆
∆S %∆
∆ EBIT

=> DTLQ hoaëc S = DOL x DFL

Q.(P – V) EBIT
DOL = DFL =
Q.(P – V) – F PD
EBIT – I –
(1 – t)

Q.(P – V)
=> DTL = PD
Q.(P – V) – F – I –
(1 – t)

5
7.2.3.1 Vay ngân hàng hay tín dụng 7.2.3.2 Vay ngân hàng hay phát hành tín
thương mại (tt). phiếu cty.
Cơ sở để quyết định chính là so sánh chi
Ví dụ 1 (tt):
phí vay ngân hàng và phát hành tín phiếu.
Chi phí để thay thế khoản tín dụng thương - Trong trường hợp vay ngân hàng, công ty
mại: nhận số tiền là P ở hiện tại và sau này hoàn trả
98tr x 1,2% x 20/30 = 0,784 triệu số tiền là FV. Chi phí khoàn vay này tính theo
năm là:
Trong khi lợi ích khi lấy chiết khấu là 2 i = (FV – P) x 365/P.n
triệu đồng. Như vậy, trường hợp này công ty
Trong đó n là số ngày của thời hạn vay
nên lấy chiết khấu.

7.2.3.2 Vay ngân hàng hay phát hành tín 7.3 Quyết định nguồn vốn dài hạn
phiếu cty (tt).
7.3.1 Nhu cầu tài trợ dài hạn
- Trong trường hợp phát hành tín phiếu,
công ty sẽ phát hành tín phiếu có mệnh giá là Xuất phát từ nhu cầu đầu tư vốn vào các dự
Par và bán ra thị trường với giá bán đã trừ chi án, đầu tư vào tài sản cố định và đầu tư vào tài
phí phát hành là P khi đó chi phí phát hành sản lưu động thường xuyên.
tính theo năm là:
7.3.2 Các nguồn vốn tài trợ dài hạn
Ycp = (Par – P) x 365/P.n
Trong đó n là thời hạn của tín phiếu. - Nguồn vốn cổ phần thường, phần vốn góp.
Với hai mô hình trên việc lựa chọn phương - Nguồn vốn vay dài hạn.
án nào chỉ cần so sánh i và Ycp. - Nguồn vốn cổ phần ưu đãi.

7.3.3 Quyết định lựa chọn nguồn vốn dài hạn 7.3.3 Quyết định lựa chọn nguồn vốn dài hạn (tt)
- Lựa chọn dựa vào ưu, nhược điểm của nguồn vốn: - Lựa chọn nguồn vốn dựa vào ngân lưu kỳ vọng của
Loại công ty:
Ưu điểm Nhược điểm
N.Vốn Ngân lưu kỳ vọng của công ty là nguồn mà công ty dựa
- Bắt buộc trả vốn gốc
- Được khấu trừ thuế. vào đó để trang trải tất cả chi phí, kể cả chi phí huy động
và lãi.
- Nợ - Có thể tận dụng lợi thế vốn, và mang lại lợi tức cho cổ đông. Việc lựa chọn nguồn
- Rủi ro tài chính tăng,
đòn bẩy tài chính. vốn sẽ phụ thuộc vào chỉ tiêu EBIT để đem lại EPS cao.
hệ số nợ tăng.
- Cổ tức không được + Nếu EBIT kỳ vọng vượt qua điểm hòa vốn giữa
- Không phải trả vốn gốc.
- Cổ phần khấu trừ thuế. phương án sử dụng vốn cổ phần thường và cổ phần ưu đãi
ưu đãi - Có thể chọn nhiều loại- Khó huy động khối
khác nhau. thì chọn vốn cổ phần ưu đãi sẽ mang lại EPS cao hơn.
lượng lớn.
- Cổ tức không được + Nếu EBIT kỳ vọng vượt qua điểm hòa vốn giữa
- Không phải trả vốn gốc.
- Cổ phần khấu trừ thuế. phương án sử dụng vốn cổ phần thường và nợ vay thì chọn
thường - Không bị áp lực lớn- Có thể ảnh hưởng đến nợ vay sẽ mang lại EPS cao hơn.
trong việc trả lợi tức.
quyền quản ly.
7.4 Xác định chi phí sử dụng vốn 7.4.1 Chi phí sử dụng vốn cổ phần
7.4.1 Chi phí sử dụng vốn cổ phần ưu đãi ưu đãi (tt)
Chính là chi phí mà công ty phải trả cho việc huy
động vốn cổ phần ưu đãi.
Trong đó:
Cổ tức trả cho cổ phiếu ưu đãi thường cố định, PP: Giá cổ phiếu ưu đãi.
nên dựa vào công thức định giá: Pp = DP/Rp DP: Cổ tức mỗi cổ phiếu.
Ta có: RP = DP/Pp
Rp: Lợi suất yêu cầu của nhà đầu tư
Khi huy động vốn, công ty phải tốn chi phí phát
hành, vì vậy số tiền thu được của công ty bằng giá đồng thới cũng là chi phí sử dụng vốn cổ
bán cổ phiếu trừ đi chi phí phát hành và gọi là Pnet. phần ưu đãi.
Khi đó chi phí sử dụng vốn là: Pnet = PP – Chi phí phát hành (F)
RP = DP/Pnet

7.4.2 Chi phí sử dụng vốn cổ phần thường 7.4.2.2 Sử dụng mô hình CAPM
7.4.2.1 Sử dụng mô hình Gordon
Ta có công thức định giá cổ phiếu: Theo mô hình CAPM thì lãi suất kỳ vọng Re
P = D1/(Re – g) = D0(1 + g)/(Re – g) của một khoản đầu tư được xác định:
Từ đó ta suy ra chi phí sử dụng vốn:
Re = Rf + βe(RM – Rf)
Re = (D1/Pnet) + g = [D0 (1 + g)/Pnet] + g
Trong đó: Trong đó:
D0: Cổ tức hiện tại, có thể lấy cổ tức công ty vừa chia Rf : Lợi suất phi rủi ro.
cho cổ động.
P: Giá cổ phiếu, có thể lấy giá đang giao dịch trên thị βe: Hệ số Beta của cổ phiếu
trường. Nếu phát hành thì trừ thêm chi phí phát hành (Pnet). RM: Lợi suất kỳ vọng của thị trường
g: Tốc độ tăng trưởng cổ tức, dựa vào chính sách trả cổ
tức hàng năm của công ty. (RM – Rf): Phần bù rủi ro.

7.4.2.1 Sử dụng mô hình CAPM (tt) 7.4.3 Chi phí sử dụng nợ


Ví dụ 2: Một công ty có hệ số beta 1,2, lãi suất Công ty có thể huy động vốn bằng
đền bù rủi ro thị trường là 8% và lãi suất phi rủi ro
cách đi vay các tổ chức tài chính trung
là 6%. Cổ tức vừa chia của công ty là 2 USD/Cp, tỷ
lệ tăng trưởng kỳ vọng của cổ phiếu là 8%. Giá bán
gian hay phát hành trái phiếu.
chứng khoán trên thị trường là 30 USD/CP. Chi phí Chi phí trả lãi vay được trừ vào lợi
sử dụng vốn CSH là bao nhiêu? nhuận khi tính thuế TNDN, vì vậy chi
Re = 6% + 1,2 x 8% = 15,6% phí sử dụng nợ là chi phí sử dụng nợ đã
Nếu sử dụng mô hình tăng trưởng cổ tức cố định điều chỉnh thuế. Nếu lãi suất huy động nợ
(Gordon) ta có: Re = D0(1 + g)/P + g là RD, TC là thuế suất thì chi phí sử dụng
Re = 2 x (1 + 8%)/30 + 8% = 15,2% nợ là RD.(1 – TC)
7.4.3 Chi phí sử dụng nợ (tt) 7.4.3 Chi phí sử dụng nợ (tt)
Nếu công ty huy động nợ bằng cách phát hành Ví dụ 3: Một công ty phát hành trái phiếu mệnh
trái phiếu, lãi suất huy động nợ chính là lãi suất trái giá 100 USD, lãi suất trái phiếu là 9%, kỳ hạn 3
phiếu đáo hạn. năm, trái phiếu được bán trên thị trường với giá 96
n It M
USD, chi phí phát hành bình quân 1 USD/TP. Lãi
Pnet = ∑ + suất công ty phải trả khi huy động trái phiếu là RD
t (1 + RD)n
t=1 (1 + RD) được xác định bằng cách giải phương trình sau:
Ta có: I = 9% x 100 = 9 USD
Pnet: Tiền thu do bán trái phiếu đã trừ chi phí
phát hành. Pnet = 96 – 1 = 95 USD
It: Tiền lãi trả định kỳ thứ t. 95 = 9/(1+RD)1 + 9/(1+RD)2 + 9/(1+RD)3 +
100/(1+RD)3
M: Mệnh giá trái phiếu.
=> RD = 11,05%/năm
n: Thời gian đáo hạn trái phiếu.

7.4.4 Chi phí sử dụng vốn trung bình 7.4.4 Chi phí sử dụng vốn trung bình (tt)
Chi phí sử dụng vốn trung bình (WACC - Weighted Ví dụ 4: Công ty DC có thông tin sau:
Average Cost Of Capital) là chi phí bình quân gia quyền
của tất cả nguồn tài trợ dài hạn mà doanh nghiệp đang sử
dụng. Chi phí sử Chi phí
Tỷ trọng
Công thức tính: Nguồn tài trợ dụng vốn SDV theo
(W)
WACC = (WD x RD) + (WE x RE) + (WP x RP) (R) tỷ trọng
WD: Tỷ lệ nợ vay Vay dài hạn 40,00% 8,00% 3,20%
RD: Chi phí sử dụng vốn vay (sau thuế). Cổ phần ưu đãi 10,00% 9,00% 0,90%
WE: Tỷ lệ vốn cổ phần thường
Cổ phần thường 50,00% 13,00% 6,50%
RE: Chi phí sử dụng vốn cổ phần thường
WP: Tỷ lệ vốn cổ phần ưu đãi Tổng 100% 10,60%
RP: Chi phí sử dụng vốn cổ phần ưu đãi WACC = 10,60%

7.4.5 Chi phí sử dụng vốn biên tế 7.4.5 Chi phí sử dụng vốn biên tế (tt)
- Điểm gãy (BP – Breaking Points)
- Chi phí sử dụng vốn biên tế (WMCC Để tính toán WMCC thì ta cần xác định điểm
- Weighted Marginal Cost Of Capital) gãy, là điểm mà tại đó khi tổng quy mô các nguồn
tài trợ vượt quá một giới hạn nào đó làm cho chi phí
WMCC là chi phí sử dụng vốn trung của một trong những nguồn tài trợ thành phần sẽ
bình (WACC) của một doanh nghiệp gắn gia tăng.
liền với một đồng tài trợ tăng thêm. Công thức: BPj = AFj/Wj
BPj: Điểm gãy cho nguồn tài trợ j
Công thức tính tương tư như WACC, tuy
AFj: Tổng nguồn tài trợ j
nhiên chỉ tính đối với phần vốn tăng thêm. Wj: Tỷ trọng nguồn tài trợ j
7.4.5 Chi phí sử dụng vốn biên tế (tt) 7.4.5 Chi phí sử dụng vốn biên tế (tt)
Ví dụ 5: Ví dụ 5 (tt):
Công ty DC có cổ tức mong đợi năm tới D1 là Công ty DC có thu nhập giữ lại là 300 triệu
4.000 đồng, giá thị trường hiện hành là 50.000 đồng, thu nhập này có thể xem như là vốn cổ
đồng, tỷ lệ tăng trưởng cổ tức là 5%. phần mới nhưng không tốn chi phí phát hành,
=> RE= 4.000/50.000 + 5% = 13% nên chi phí sử dụng vốn là 13% như đã tính
Giám đốc tài chính công ty dự đoán nếu phát phần trên.
hành cổ phiếu mới để thu hút nhà đầu tư có thể Ngoài ra công ty cũng có thể vay tối đa là
bán giá 47.000 đồng, chi phí phát hành là 2.500 400 triệu đồng với chi phí sử dụng vốn sau
đồng/cổ phiếu. thuế là 8%/năm, nếu vay vượt mức này thì chi
=> RE= 4.000/(47.000 – 2.500) + 5% = 14% phí sử dụng vốn sau thuế là 10,4%.

7.4.5 Chi phí sử dụng vốn biên tế (tt) 7.4.5 Chi phí sử dụng vốn biên tế (tt)
Ví dụ 5 (tt): Ví dụ 5 (tt):
Công ty có cấu trúc vốn là 50% cổ phần BPcp thường = 300 triệu/50% = 600 triệu
thường, 10% cổ phần ưu đãi và 40% vốn vay. BPVay dài hạn = 400 triệu/40% = 1.000 triệu
Như vậy ta thấy có hai điểm gãy: Để tính WMCC (WACC) ta phân qui mô
- Điểm gãy thứ nhất, xuất hiện khi 300 tài trợ vốn mới thành các khoản sau:
triệu đồng thu nhập giữ lại được giữ lại hết. - Từ 0 đến 600 triệu đồng
- Điểm gãy thứ hai, xuất hiện khi 400 triệu - Từ trên 600 triệu đến 1.000 triệu đồng
đồng vay nợ dài hạn được sử dụng hết. - Trên 1.000 triệu đồng

7.4.5 Chi phí sử dụng vốn biên tế (tt) 7.4.5 Chi phí sử dụng vốn biên tế (tt)
Ví dụ 5 (tt): Ví dụ 5 (tt):
- Từ 0 đến 600 triệu đồng - Từ trên 600 triệu đến 1.000 triệu đồng

Tỷ Chi phí Chi phí theo Tỷ Chi phí Chi phí theo
Nguồn tài trợ Nguồn tài trợ
trọng SDV tỷ trọng trọng SDV tỷ trọng

Nợ vay 40% 8,0% 3,20% Nợ vay 40% 8,0% 3,20%


Cổ phần ưu đãi 10% 9,0% 0,90% Cổ phần ưu đãi 10% 9,0% 0,90%
Cổ phần thường 50% 13,0% 6,50% Cổ phần thường 50% 14,0% 7,00%
WMCC (WACC) 10,60% WMCC (WACC) 11,10%
7.4.5 Chi phí sử dụng vốn biên tế (tt)
Ví dụ 5 (tt):
- Trên 1.000 triệu đồng

Tỷ Chi phí Chi phí theo


Nguồn tài trợ
trọng SDV tỷ trọng
Nợ vay 40% 10,4% 4,16%
Cổ phần ưu đãi 10% 9,0% 0,90%
Cổ phần thường 50% 14,0% 7,00%
WMCC (WACC) 12,06%

ệ ứ
ứ ả ổ ứ
ươ ổ ứ ị
Ổ Ứ ệ
ế ậ ổ ứ
ả ổ ứ ằ ổ ế
ổ ế
ạ ổ ế

ệ ứ ứ ệ ứ ứ
ả ổ ứ ả ổ ứ
ệ ả ổ ứ ứ ả ổ ứ
Chi trả cổ tức là việc phân phối lợi nhuận - Trả cổ tức bằng tiền: là việc doanh nghiệp
(thu nhập) sau thuế kiếm được từ hoạt động dùng tiền để chi trả cổ tức, có thể trả một lần
của doanh nghiệp đối với các cổ đông. hoặc nhiều lần trong một năm. Khi trả cổ tức
thì tiền và lợi nhuận giữ lại trên bảng cân đối
Lợi nhuận sau thuế được xác định:
kế toán sẽ giảm xuống.
(Tổng thu nhập - Tổng chi phí).(100% - T) Cô tức tiền mặt được trả tính trên cơ sở mỗi
Trong đó: T là thuế suất thuế thu nhập DN. cô phiếu, được tính bằng % mệnh giá.

ệ ứ ứ ệ ứ ứ
ả ổ ứ ả ổ ứ
ứ ả ổ ứ ứ ả ổ ứ
Chi trả cổ tức là do quyết định của hội đồng quản
- Trả cổ tức bằng cổ phiếu: Đây là hình thức kết trị, việc chi trả cổ tức được ghi nhận vào một ngày
hợp giữa phân chia lợi nhuận và việc huy động vốn cụ thể.
của doanh nghiệp. Khi doanh nghiệp có nhu cầu giữ Trước khi chi trả cổ tức, ngoài việc công bố cổ tức
lại lợi nhuận để đầu tư phát triển, họ có thể sử dụng được hưởng, công ty còn phải chuẩn bị danh sách cổ
đông chính thức được thụ hưởng.
cổ phiếu được phép phát hành hay cổ phiếu quỹ để
Các mốc thời gian của cơ chế chi trả cổ tức: Ngày
trả cổ tức. Khoản cổ tức cho mỗi cổ phiếu theo cách công bố, ngày khóa sổ, ngày xác lập quyền hưởng cổ
trả này là phần cổ phần thay cho khoản tiền. tức và ngày chi trả.
ổ ứ ị ổ ứ ị

ổ ứ ế ượ
Chính sách cổ tức gần đây được Tình huống Doanh nghiệp bạn đang có một cơ
xem là một trong những quyết định hội đầu tư tốt, vấn đề nằm ở chỗ nên tài trợ cho dự
án này bằng nguồn vốn nào đây? Giả sử lượng vốn
chủ yếu của quản trị tài chính doanh cần thiết để tài trợ cho dự án này vượt quá khả năng
nghiệp, ảnh hưởng đến giá trị cổ đi vay của doanh nghiệp. Do đó, buộc phải huy
động đến nguồn vốn chủ sở hữu nếu không muốn
phiếu cũng như giá trị của doanh bỏ qua cơ hội đầu tư triển vọng này. Vấn đề là nên
nghiệp. lựa chọn nguồn vốn chủ sở hữu nào?

ổ ứ ị ổ ứ ị

ổ ứ ế ượ
Nếu sử dụng lợi nhuận giữ lại và hạn chế việc trả cổ tức: ạ
Chính sách này sẽ làm nản lòng những nhà đầu tư mà mối
quan tâm hàng đầu của họ là thu nhập từ cổ tức chứ không Câu hỏi
phải từ lợi nhuận do tăng giá cổ phiếu trong tương lai. Nhà
đầu tư này sẽ bán cổ phiếu mà họ đang nắm giữ, từ đó sẽ làm Có phải nhà quản trị doanh nghiệp có
giảm giá thị trường của cổ phiếu, điều này mâu thuẫn với
mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận của các cổ đông mà doanh toàn quyền trong việc đưa ra các quyết
nghiệp theo đuổi. Ngoài ra, việc cổ phiếu doanh nghiệp giảm
giá do các nhà đầu tư bán đi cổ phiếu mà họ đang nắm giữ sẽ
định liên quan đến chính sách cổ tức
đặt doanh nghiệp tăng nguy cơ bị thao túng. không?

ổ ứ ị ổ ứ ị
ệ ệ

ạ ạ
- Ngoài ra, thông thường trái phiếu của chủ
- Mặc dù cổ đông là những người chịu nợ trước tài sản của doanh nghiệp được ưu
rủi ro cao nhất, nhưng những đối tượng tiên hơn trái phiếu dành cho các cổ đông. Để
khác như chủ nợ, người lao động cũng đảm bảo quyền lợi của các đối tượng này, hệ
phải gánh chịu rủi ro. thống pháp lý hạn chế việc doanh nghiệp trả
cổ tức vượt quá lợi nhuận.
ổ ứ ị ổ ứ ị

ị ệ

Để phân tích chính sách cố tức tác động
- Những điều khoản áp đặt bởi các chủ nợ
như thế nào đến giá trị doanh nghiệp chúng
cũng hạn chế phần nào quyền quyết định của
ta xem các tình huống sau:
ban quản trị trước các chính sách cổ tức của
doanh nghiệp. Tình huống 1: Doanh nghiệp sử dụng toàn
- Một số loại hình doanh nghiệp đặc biệt còn bộ lợi nhuận để chia cổ tức cho cổ đông.
phụ thuộc vào quyết định của cơ quan quản lý Doanh nghiệp không huy động thêm vốn để
nhà nước. bù đắp cổ tức đã chia.

ổ ứ ị ổ ứ ị

ị ệ
ị ệ
Ví dụ 1: Doanh nghiệp A tạo được khoản lợi
nhuận ròng vĩnh viễn hàng năm (D) là 1.000 triệu Tình huống 2:
đồng. Doanh nghiệp sử dụng toàn bộ lợi nhuận
này để chi trả cổ tức cho các cổ đông và không - Doanh nghiệp sử dụng 50% lợi nhuận
huy động vốn để bù đắp. Giả sử tỷ suất lợi nhuận để chia cổ tức cho cổ đông.
đòi hỏi của cổ đông là ke = 10%/năm, giá trị vốn
- Doanh nghiệp không huy động thêm
chủ sở hữu doanh nghiệp (V0) sẽ là:
vốn để bù đắp cổ tức đã chia.
ệ đồ

ổ ứ ị ổ ứ ị
ị ệ
ị ệ
Ví dụ 2 (tt):
Ví dụ 2: Hiện tại doanh nghiệp A tạo được
khoản lợi nhuận ròng (D) là 1.000 triệu đồng. Trường hợp 1: ROI = ke = 10%
Bắt đầu từ năm tới doanh nghiệp sử dụng Giá trị vốn chủ sở hữu doanh nghiệp (V0) sẽ là:
50% lợi nhuận này để chi trả cổ tức cho các V0 = D.(1 - 50%)/(ke – 50%.ROI)
cổ đông và không huy động vốn để bù đắp. = 1.000 (1 – 50%)/(10% -50% x 10%)
Giả sử tỷ suất lợi nhuận đòi hỏi của cổ đông
= 10.000 triệu đồng
là ke = 10%/năm và ROI của doanh nghiệp
được xem xét trong 3 trường hợp sau: => Giá trị không thay đổi so với TH1
ổ ứ ị ổ ứ ị
ị ệ ị ệ
Ví dụ 2 (tt): Ví dụ 2 (tt):
Trường hợp 2: ROI = 15% > ke = 10% Trường hợp 3: ROI = 5% < ke = 10%
Giá trị vốn chủ sở hữu doanh nghiệp (V0) sẽ là: Giá trị vốn chủ sở hữu doanh nghiệp (V0) sẽ là:
V0 = D.(1 - 50%)/(ke – 50%.ROI) V0 = D.(1 - 50%)/(ke – 50%.ROI)
= 1.000 (1 – 50%)/(10% - 50% x 15%) = 1.000 (1 – 50%)/(10% - 50% x 5%)
= 20.000 triệu đồng = 6.667 triệu đồng
=> Giá trị tăng so với TH1 => Giá trị giảm so với TH1

ổ ứ ị ổ ứ ị

ị ệ
ị ệ Ví dụ 3: Doanh nghiệp A tạo được khoản lợi nhuận
ròng vĩnh viễn hàng năm D = 1.000 triệu đồng. Doanh
Tình huống 3:
nghiệp sử dụng toàn bộ lợi nhuận này để tái đầu tư tạo ra
- Doanh nghiệp sử dụng toàn bộ lợi một khoản lợi nhuận ròng mãi mãi là 200 triệu
đồng/năm. Doanh nghiệp không huy động thêm vốn. Giả
nhuận để tái đầu tư mà không chia cổ tức sử tỷ suất lợi nhuận đòi hỏi của cổ đông là ke =
cho cổ đông. 10%/năm, giá trị vốn CSH doanh nghiệp (V0) sẽ là:
- Doanh nghiệp không huy động thêm V0 = (D + Lợi nhuận ròng tăng thêm)/ke
vốn. = (1.000 + 200)/10% = 12.000 triệu đồng

ổ ứ ị ổ ứ ị

ị ệ
ị ệ
Ví dụ 4: Doanh nghiệp A tạo được khoản lợi
Tình huống 4: nhuận ròng vĩnh viễn hàng năm (D) là 1.000 triệu
đồng. Doanh nghiệp sử dụng toàn bộ lợi nhuận
- Doanh nghiệp sử dụng toàn bộ lợi này để chia cổ tức, đồng thời để có vốn mở rộng
nhuận để chia cổ tức cho cổ đông. hoạt động doanh nghiệp phải phát hành cổ phiếu
tổng trị giá 1.000 triệu đồng để tái đầu tư và tạo ra
- Doanh nghiệp phải huy động bổ một khoản lợi nhuận ròng mãi mãi là 200 triệu
sung vốn để đầu tư mở rộng hoạt động. đồng/năm. Giả sử tỷ suất lợi nhuận đòi hỏi của cổ
đông là ke = 10%/năm.
ổ ứ ị ổ ứ ị
ệ ữ độ đế ị
ị ệ ệ đế ổ ứ
- Mức độ quan tâm của các cổ đông đối với thu
Ví dụ 4: nhập từ cổ tức.
- Cổ tức trong tương lai có rủi ro hơn cổ tức
Giá trị vốn chủ sở hữu (V0) sẽ là: ngày hôm nay không?
V0 = (D + LNR tăng thêm)/ke - Ảnh hưởng của chính sách thuế tới chính sách
cổ tức.
= (1.000 + 200)/10% - Các nhà đầu tư có suy diễn chính sách cổ tức
của doanh nghiệp như là thông điệp về sự phồn
= 12.000 triệu đồng vinh trong tương lai.

ế ậ ổ ứ ế ậ ổ ứ
ả ổ ứ đầ ư ả ổ ứ ổ đị
- Lập dự toán vốn đầu tư. Có hai mô thức mà doanh nghiệp có thể thiết
lập:
- Xác định cơ cấu vốn mục tiêu.
- Ổn định theo kết quả kinh doanh có tính chu
- Tài trợ các dự án đầu tư bằng cách kết hợp
kỳ của doanh nghiệp. Chính sách này tùy thuộc
giữa nợ và vốn sở hữu phù hợp với cơ cấu
vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp, doanh
vốn mục tiêu.
nghiệp sẽ trích một tỷ lệ cố định trên lợi nhuận
- Nếu có thu nhập dư ra, thì chi trả phần còn sau thuế để chia cổ tức.
dư dưới dạng cổ tức. - Ổn định theo tỷ số cố định.

ế ậ ổ ứ ế ậ ổ ứ
ả ổ ứ ỏ ệ
ả ổ ứ ỏ ệ Những mục tiêu đó bao gồm:
- Tránh cắt giảm dự án có NPV dương để chi trả cổ
Bất kỳ chính sách chi trả cổ tức đều có tức.
những ưu, nhược điểm nhất định, vì vậy để - Tránh cắt giảm cổ tức để dành tiền đầu tư.
- Tránh phát hành cổ phiếu để huy động thêm vốn
dung hòa các mục tiêu khác nhau, nhà quản
cổ phần.
trị thường sẽ theo đuổi chính sách chi trả cổ - Duy trì tỷ lệ nợ vốn đúng mục tiêu.

tức thỏa hiệp. - Duy trì tỷ lệ trả cổ tức mục tiêu.


ả ổ ứ ằ ổ ế ả ổ ứ ằ ổ ế ổ
ổ ế ế
ệ ả ổ ứ ằ ổ ế
ệ ả ổ ứ ằ ổ ế
ổ ế
ổ ế
ề ặ ế :
Trả cổ tức bằng cổ phiếu là một hình thức trả cổ
tức cho các cổ đông bằng cổ phiếu. Đây là hình + Với chi trả cổ tức bằng cổ phiếu, trị giá cổ tức
thức kết hợp của việc phân chia lợi nhuận và huy được chuyển từ tài khoản lợi nhuận giữ lại sang tài
động vốn, số lượng cổ phiếu trên thị trường sẻ tăng. khoản vốn.
Chia tách cổ phiếu hay chia nhỏ cổ phiếu, đó là + Với chia tách cổ phiếu, dù cho doanh nghiệp
một hành động của doanh nghiệp cổ phần làm tăng có áp dụng tỷ lệ chia tách nào đi nữa cũng không
số lượng cổ phiếu đang lưu hành theo một tỷ lệ làm ảnh hưởng đến giá trị của cổ phiếu (mặc dù
thích hợp của mỗi doanh nghiệp. biểu hiện của mỗi cổ phiếu là giảm giá).

ả ổ ứ ằ ổ ế ả ổ ứ ằ ổ ế
ổ ế ổ ế
ệ ả ổ ứ ằ ổ ế ệ ả
ổ ế
ổ ứ ằ ổ ế ặ ổ
ề ụ đ :
ế
+ Với trả cổ tức bằng cổ phiếu, nhằm mục đích
chính là đáp ứng nhu cầu chia lợi nhuận đồng thời - Thứ nhất: Ban quản lý doanh nghiệp
huy động vốn của các doanh nghiệp. cho rằng cổ đông vẫn có lợi vì giá cổ
+ Với chia tách cổ phiếu, chủ yếu nhằm mục đích phiếu không giảm theo một tỷ lệ chính
làm cho cổ phiếu trên thị trường trở nên hấp dẫn hơn xác như tỷ lệ tăng số cổ phần đang lưu
và có cơ hội tăng giá trong tương lai. hành trên thị trường.

ả ổ ứ ằ ổ ế ả ổ ứ ằ ổ ế
ổ ế ổ ế
ệ ả ổ ứ
ằ ổ ế ặ ổ ế ạ ế
Thứ hai: Doanh nghiệp muốn tiết kiệm tiền. - Làm nản lòng một số nhà đầu tư.
Nếu đang cần tiền, doanh nghiệp có khuynh hướng
thích trả cổ tức bằng cổ phiếu. - Làm giảm giá thị trường của cổ phiếu.
+ Tích cực: Doanh nghiệp muốn tiết kiệm tiền để - Đứng trước nguy cơ bị thao túng mua.
đầu tư vào các dự án có triển vọng tốt.
- Khó có thể duy trì một cách liên tục.
+ Tiêu cực: Điểm yếu khó khăn về tài chính ít
nhiều làm ảnh hưởng đến giá cổ phiếu - Tốn chi phí in thêm cổ phiếu.
ạ ổ ế ạ ổ ế
ạ ổ ế ứ ạ ổ ế
- Thứ nhất: Tăng tỷ lệ sinh lời trên cổ phiếu ớ ố đị : mua trực tiếp
cho các cổ đông. từ các cổ đông của mình bằng một cách đưa
- Thứ hai: Khi doanh nghiệp có một lượng ra một mức giá, thông thường giá đưa ra cao
tiền nhàn rỗi chưa có dự án đầu tư. hơn giá thị trường.
- Thứ ba: Sụt giảm về giá cổ phiếu.
ạ ổ ế ị trườ : mua
- Thứ tư: Giảm quyền sở hữu của nhóm cổ cổ phiếu trên thị trường chính thức, OTC, hay
đông nào đó ….
thương lượng riêng để mua lại từ những
- Thứ năm: Giảm thiểu sự pha loãng cổ người nắm giữ lượng lớn các cổ phần.
phiếu.

ạ ổ ế ạ ổ ế
ứ ạ ổ ế ứ ạ ổ ế
ố ề ạ ả năng
ệ đị ộ độ ể ượ : Các cổ đông có quyền bán
ố ổ ế đị ạ Những lại cho doanh nghiệp ở một mức giá thực hiện
cổ đông quan tâm đến chương trình này xác định trong một khoảng thời gian nhất
sẽ gửi đến doanh nghiệp một đề nghị bán định.
lại với mức giá tối thiểu mà họ có thể ạ ổ ế ụ Là phương
pháp mua lại cổ phiếu nhằm vào một mảng cổ
chấp nhận.
đông nhất định.

ạ ổ ế ạ ổ ế
ợ ấ ợ ạ ổ ợ ấ ợ ạ ổ ế
ế ấ ợ
ợ + Lấy đi lượng tiền mặt đáng kể của doanh nghiệp.
+ Làm gia tăng lợi nhuận cho nhà đầu + Có thể ảnh hưởng đến tính hiệu quả hoạt động
tư. khi chi phí cơ hội cao.
+ Làm cho cổ phiếu hấp dẫn hơn trên + Có thể ảnh hưởng đến giá trị của doanh nghiệp.
thị trường . + Nếu doanh nghiệp phải vay vốn để mua lại cổ
+ Tác động làm tăng giá cổ phiếu. phiếu thì cơ cấu vốn của doanh nghiệp sẽ thay đổi.
Ch ng 1
T NG QUAN V TÀI CHÍNH DOANH NGHI P

Câu 1:
Trình bày sự khác biệt, ưu nhược điểm của các loại hình doanh nghiệp, bao gồm: doanh
nghiệp tư nhân, công ty hợp danh và công ty cổ phần.
Câu 2:
Trình bày bày và cho ví dụ minh họa các quyết định chủ yếu của tài chính công ty.
Câu 3:
Môi trường thuế có ảnh hưởng như thế nào đến tài chính công ty?
Câu 4:
Trình bày các quan hệ tài chính của công ty.
Câu 5:
Trình bày các loại tổ chức tài chính chủ yếu trong hệ thống tài chính quốc gia.
Câu 6:
Trình bày các loại công cụ tài chính trong hệ thống tài chính quốc gia.
Ch ng 2
TH I GIÁ TI N T VÀ MÔ HÌNH CHI T KH U DÒNG TI N

Bài t p 1:
Một người gửi vào Ngân hàng một khoản tiền là 200.000.000 VND với lãi suất đơn là
8%/năm với mong muốn nhận được một khoản tiền là 230.000.000 VND trong tương lai.
Hỏi người đó phải mất bao nhiêu thời gian.
Bài t p 2:
Bạn gửi 100 triệu đồng vào tài khoản, định kỳ 1 tháng tính lãi kép một lần với lãi suất
10%/năm. Sau 2 năm số tiền gốc và lãi bạn sẽ thu được là bao nhiêu?
Bài t p 3:
Bạn muốn có số tiền 1.000.000.000 đồng trong 5 năm tới để thực hiện một dự án kinh
doanh, biết rằng ngân hàng trả lãi kép 10%/năm và tính lãi hàng năm. Hỏi bây giờ phải gửi
ngân hàng bao nhiêu tiền để sau 5 năm bạn thu về cả gốc và lãi là 1.000.000.000 đồng?
Bài t p 4:
Bạn vay ngân hàng 500 triệu đồng với lãi suất thay đổi như sau:
- 10%/năm trong 2 năm đầu.
- 13%/năm trong 2 năm tiếp theo.
- 16%/năm trong 2 năm tiếp theo.
- 14%/năm trong 2 năm cuối cùng.
Yêu c u: Tính lãi suất trung bình của số tiền vay và tính tổng số tiền bạn phải trả khi đáo
hạn trong hai trường hợp:
a. Lãi suất đơn.
b. Lãi suất kép.
Bài t p 5:
Tìm lãi suất hay tỷ suất lợi nhuận trong mỗi trường hợp sau (tính theo lãi kép):
a. Bạn vay 7.000 USD và hứa trả lại 8.000 USD vào cuối năm thứ 2.
b. Bạn vay 85.000 USD và cam kết trả lại 202.000 USD vào cuối năm thứ 10.
Bài t p 6:
Bạn đầu tư một số tiền ban đầu là 50.000.000 và muốn đạt giá trị tích luỹ là 75.000.000
VND sau 5 năm. Hỏi tỷ suất sinh lời (lãi suất kép %/năm) mà bạn đạt được là bao nhiêu?
Bài t p 7:
Bạn gửi vào ngân hàng một số tiền với mong muốn nhận được số tiền là 85.000.000 VND
sau 5 năm theo lãi suất kép với điều kiện như sau:
- 2 năm đầu tiên: lãi suất kép là 8%/năm.
- 2 năm tiếp theo: lãi suất kép là 9%/năm.
- Năm cuối cùng: lãi suất kép là 10%/năm.
Bạn phải gửi vào ngân hàng số tiền ban đầu là bao nhiêu?

1
Bài t p 8:
Bạn muốn có số tiền 2.740.000.000 đồng để mua 1 căn hộ trong 5 năm tới. Hiện bạn có một
khoản tiền là 1.350.000.000 đồng để gửi vào tài khoản tiết kiệm ngân hàng được trả lãi kép
hàng năm. Bạn mong muốn ngân hàng trả lãi bao nhiêu để sau 5 năm bạn có được số tiền
trên?
Bài t p 9:
Bạn muốn có số tiền 1.800.000.000 đồng để mua 1 căn hộ. Hiện bạn có một khoản tiền là
890.000.000 đồng để gửi vào tài khoản tiết kiệm ngân hàng được trả lãi kép hàng năm là
9%/năm. Vậy bạn phải gửi bao nhiêu năm?
Bài t p 10:
Tìm giá trị tương lai của 500 triệu đồng ký gửi đầu kỳ trong những trường hợp sau:
a. Lãi suất danh nghĩa 10%/năm, ghép lãi mỗi 6 tháng, thời gian 5 năm
b. Lãi suất danh nghĩa là 10%/năm, ghép lãi hàng quí, thời gian 5 năm.
c. Lãi suất danh nghĩa là 10%/năm, ghép lãi hàng tháng, thời gian 2 năm.
Bài t p 11:
Hoa vay Ngân hàng ACB một khoản tiền là 250.000.000 VND với điều kiện như sau:
- Cuối năm thứ 2, Hoa trả 80.000.000 VND
- Cuối năm thứ 3, Hoa trả 110.000.000 VND
- Cuối năm thứ 5, Hoa trả 145.000.000 VND
Xác định lãi suất của khoản vay này.
Bài t p 12:
Cành vay Ngân hàng VCB một số tiền với lãi suất là 11,5%/năm. Cành phải trả các số tiền
là 10.000.000 VND, 20.000.000 VND, 40.000.000 VND và 50.000.000 VND lần lượt vào
cuối năm thứ 2, 4, 5, 7. Xác định khoản tiền đã vay.
Bài t p 13:
Hãy xác định giá trị hiện tại và giá trị tương lai của một chuỗi tiền tệ đều phát sinh cuối kỳ
gồm 10 kỳ, số tiền trả mỗi kỳ là 10 triệu đồng, lãi suất 8%/ kỳ.
Bài t p 14:
Một doanh nghiệp X vay vốn của Ngân hàng Y với những điều kiện sau:
- Mỗi quý, doanh nghiệp phải trả ngân hàng 150 triệu đồng.
- Thời hạn vay là 3 năm.
- Lãi suất danh nghĩa là 8,5%/năm.
- Lần trả đầu tiên ngay sau ngày ký hợp đồng.
Xác định số vốn doanh nghiệp đã vay.
Bài t p 15:
Một người muốn có một số tiền là 100 triệu đồng trong tương lai. Người đó đã gửi vào ngân
hàng những số tiền bằng nhau vào đầu mỗi năm, liên tiếp trong 5 năm. Lãi suất tiền gửi ở
ngân hàng là 6,5%/năm. Xác định số tiền người đó phải gửi mỗi năm.

2
Bài t p 16:
Một doanh nghiệp vay một khoản tiền trong vòng 10 năm. Vào đầu mỗi năm, doanh nghiệp
phải trả những số tiền bằng nhau là 210 triệu đồng. Tổng giá trị mà doanh nghiệp phải trả là
3.400 triệu đồng. Tính lãi suất vay vốn mà doanh nghiệp phải chịu.
Bài t p 17:
Một khoản vay 650 triệu được trả dần trong 20 quý, cuối mỗi quý trả 45 triệu. Xác định lãi
suất vay áp dụng cho mỗi quý.
Bài t p 18:
Một người mua một thiết bị. Nếu trả ngay, người đó phải trả 500 triệu đồng. Nếu trả chậm,
người đó trả dần vào đầu mỗi tháng một số tiền là 23 triệu đồng trong vòng 2 năm, lãi suất
danh nghĩa i là 9,5%/năm. Người đó nên chọn phương thức nào.
Bài t p 19:
Một công ty mua một dây chuyền thiết bị. Có ba phương thức thanh toán như sau:
- Phương thức 1: Trả ngay 1 tỷ đồng.
- Phương thức 2: Trả làm 3 kỳ, mỗi kỳ trả 475.000.000 đồng, kỳ trả đầu tiên cách ngày
nhận thiết bị 1 năm, kỳ thứ hai sau kỳ đầu tiên 2 năm và kỳ cuối cùng cách kỳ thứ hai 3
năm.
- Phương thức 3: Trả trong 4 năm, mỗi năm trả 300.000.000 đồng, kỳ trả đầu tiên 1 năm sau
ngày nhận thiết bị.
Công ty nên chọn phương thức thanh toán nào, biết lãi suất thoã thuận giữa hai bên mua và
bán là 9%/năm.
Bài t p 20:
Một công ty muốn có một số tiền tích luỹ là 1 tỷ đồng. Mỗi năm, công ty có thể tích luỹ 100
triệu đồng. Nếu gửi số tiền đó vào Ngân hàng vào đầu mỗi năm với lãi suất là 8%/năm thì
sau bao lâu, công ty đạt được số vốn mong muốn.
Bài t p 21:
A vay của B các khoản tiền như sau:
- Cuối năm 1, 15.000.000 VND với lãi suất là 9%/năm
- Cuối năm 3, 20.000.000 VND với lãi suất là 9,5%/năm
- Cuối năm 5, 30.000.000 VND với lãi suất là 10%/năm
A phải trả hết nợ cho B vào cuối năm thứ 10. Xác định số tiền A phải trả.
Bài t p 22:
Ông A gửi vào ngân hàng vào cuối mỗi quý trong vòng 3 năm các khoản tiền như sau:
- Trong năm đầu tiên, mỗi quý gửi 3.000.000 VND
- Trong năm thứ hai, mỗi quý gửi 3.500.000 VND
- Trong năm thứ ba, mỗi quý gửi 5.000.000 VND
Lãi suất ngân hàng đưa ra như sau:
- Trong 2 năm đầu, i là 9,5%/năm
- Trong năm thứ ba, i là 10,5%/năm
Xác định số tiền ông A nhận được vào cuối năm thứ 3.

3
Bài t p 23:
Một khoản vay 100.000.000 VND được trả bằng 16 kỳ trả tiền, mỗi kỳ vào cuối mỗi quý.
Số tiền trả mỗi lần trong 8 quý đầu tiên là K, trong 8 quý cuối là 1,25K. Lãi suất của khoản
vay này là i là 10,5%/năm. Xác định K.
Bài t p 24:
Một chuỗi tiền tệ phát sinh cuối kỳ gồm 12 kỳ khoản, kỳ khoản đầu tiên là 100 triệu đồng
và kỳ khoản sau nhiều hơn kỳ khoản trước 10 triệu đồng, lãi suất là 9,5%/kỳ. Xác định hiện
giá và giá trị tương lai của chuỗi tiền tệ trên.
Bài t p 25: Một chuỗi tiền tệ phát sinh vào đầu kỳ gồm 15 kỳ, kỳ khoản đầu tiên là 75 triệu
đồng và kỳ khoản sau tăng 20% so với kỳ khoản trước, lãi suất là 8,5%/kỳ. Xác định giá trị
tương lai và hiện giá của chuỗi tiền tệ trên.
Bài t p 26:
Một người gửi vào Ngân hàng vào đầu mỗi năm những khoản tiền như sau:
- 5 năm đầu tiên, mỗi năm gửi 50 triệu đồng.
- 4 năm tiếp theo, mỗi năm gửi 75 triệu đồng.
- 3 năm cuối cùng, mỗi năm gửi 80 triệu đồng.
Nếu lãi suất tiền gửi Ngân hàng áp dụng trong suốt thời gian trên là 7,5%/năm thì cuối năm
thứ 12, người đó có một số tiền là bao nhiêu?
Bài t p 27:
Ông A gửi ngân hàng vào đầu mỗi quý 30 triệu đồng liên tiếp trong 3 năm, lãi suất tiền gửi
là 2,2%/quý. Kể từ đầu năm thứ tư, ông A rút ra mỗi quý là 35 triệu đồng. Xác định số tiền
ông A còn lại trong tài khoản vào đầu năm thứ năm.
Bài t p 28:
Cuối mỗi năm một người gửi tiền đều đặn vào ngân hang, liên tiếp trong 5 năm: Năm đầu
tiên gửi 150 triệu đồng và năm sau tăng hơn năm trước 10 triệu đồng. Ba năm sau ngày gửi
cuối cùng, người đó rút tiền ra đều đặn hàng năm những khoản tiền bằng nhau trong bốn
năm thì tài khoản hết tiền. Xác định số tiền người này rút ra hằng năm biết lãi suất tiền gửi
là 8,5%/năm.
Bài t p 29:
Một công ty A bán trả chậm một hệ thống thiết bị với tổng số tiền thanh toán là 1 tỷ đồng,
phương thức thanh toán như sau: trả ngay 200 triệu đồng, số còn lại thanh toán trong 5 năm
với số tiền trả mỗi năm bằng nhau. Người mua thiết bị đề nghị với công ty chỉ trả một lần
vào cuối năm thứ hai sau ngày nhận thiết bị một số tiền là 900 triệu đồng. Lãi suất trả chậm
là 10,5%/năm.
a. Công ty A có nên bán thiết bị không?
b. Nếu công ty A đồng ý số tiền thanh toán là 900 triệu đồng thì công ty nên yêu cầu người
mua trả lúc nào là hợp lý.
Bài t p 30:
Bạn hãy lập bảng hoàn trả nợ vay trong hai trường hợp sau:
- Bạn vay 2.200.000.000 VND với lãi suất 11% tính lãi kép hàng năm, phải trả đều vốn và
lãi trong vòng 10 năm tới, trả cuối mỗi năm.
- Bạn vay 2.200.000.000 VND với lãi suất 11% tính lãi kép hàng năm, phải trả đều vốn gốc,
lãi trả theo dư nợ giảm dần trong vòng 10 năm tới, trả cuối mỗi năm.

4
Ch ng 3
NH GIÁ VÀ QUY T NH UT CH NG KHOÁN N

Bài t p 1:
Hưởng ứng lời kêu gọi của Chính phủ, ngân hàng ACB tham gia đấu thầu tín phiếu kho
bạc. Kết quả đấu thầu, ngân hàng ACB trúng thầu 55 tỷ đồng tín phiếu kho bạc với lãi suất
trúng thầu là 4,25%/năm và kỳ hạn T = 12 tuần. Biết rằng tín phiếu được bán với giá chiết
khấu.
a. Hỏi ngân hàng ACB phải trả bao nhiêu tiền để mua số tín phiếu trúng thầu trên?
b. Giả sử Ngân hàng ACB mua và nắm giữ 60 ngày, giờ muốn bán lại, theo bạn ACB nên
bán với giá bao nhiêu? Biết lãi suất tín phiếu hiện hành là 4,5%.
Bài t p 2:
Hai trái phiếu chính phủ A và B đều có mệnh giá 100.000.000 đ, trả lãi cuối kỳ với lãi suất
7%/năm. Trái phiếu A có thời hạn 5 năm, trái phiếu B có thời hạn 3 năm.
a. Giá của 2 trái phiếu này là bao nhiêu nếu nhà đầu tư đòi hỏi tỷ suất lợi nhuận bằng lãi
suất thị trường là 7%?
b. Nếu lãi suất thị trường tăng lên đến 8%, thì giá trái phiếu sẽ là bao nhiêu?
c. Nếu lãi suất thị trường giảm xuống 6%, thì giá trái phiếu sẽ là bao nhiêu?
Bài t p 3:
Công ty cổ phần X đã phát hành một loại trái phiếu có mệnh giá là 100.000.000 đồng, lãi
suất trái phiếu là 10,2%/năm, mỗi năm trả lãi một lần vào cuối năm với thời hạn 5 năm.
Loại trái phiếu này đã lưu hành 3 năm và trả lãi 3 lần. Hiện trái phiếu đang được rao bán
với giá là 102.000.000 đồng. Một nhà đầu tư dự tính nếu đầu tư vào trái phiếu trên thì tỷ
suất sinh lời đòi hỏi là 10%/năm và nắm giữ cho đến khi đáo hạn. Vậy người đó có nên mua
trái phiếu với giá rao bán trên không?
Bài t p 4:
Công ty cổ phần Y phát hành một loại trái phiếu có thông tin sau:
- Mệnh giá là 200.000.000 đồng, lãi suất là 9%/năm, tiền lãi mỗi năm trả một lần vào cuối
năm, thời hạn 5 năm.
- Nếu tại thời điểm đầu năm thứ 2, một nhà đầu tư muốn mua trái phiếu này thì ông ta nên
mua với giá bao nhiêu? Biết rằng tỷ suất sinh lời đòi hỏi của nhà đầu tư này là 10%/năm.
- Nếu tại thời điểm đầu năm thứ tư, giá mua bán trái phiếu này trên thị trường là
192.000.000 đồng. Do lãi suất thị trường có xu hướng tăng lên, nên một nhà đầu tư đòi hỏi
mức sinh lời là 11%/năm, vậy nhà đầu tư có nên đầu tư vào loại trái phiếu này hay không?
Bài t p 5:
Công ty cổ phần X phát hành một loại trái phiếu với mệnh giá 100.000.000 đồng, lãi suất
ghi trên trái phiếu là 10%. Thời hạn là 3 năm.
- Hãy xác định giá trái phiếu vào đầu năm thứ 2 với tỷ suất sinh lời đòi hỏi là 10,5%
- Giả sử trái phiếu này đã được lưu hành 2 năm và hiện đang được bán với giá là
98.000.000 đồng. Nếu là nhà đầu tư, anh chị có mua trái phiếu này không?. Biết rằng tỷ
suất sinh lời đòi hỏi là 11%.

1
Bài t p 6:
Công ty cổ phần C phát hành trái phiếu với thời hạn 5 năm, lãi suất ghi trên trái phiếu là
10%, mệnh giá là 200.000.000 đồng, giá đã phát hành là 205.000.000 đồng. Ông A đã mua
loại trái phiếu này với giá trên cách đây 2 năm và đã nhận tiền lãi 2 lần, bây giờ ông ta
muốn bán trái phiếu này với giá 198.000 đồng.
- Nhà đầu tư B có ý định mua trái phiếu nhưng đang xem xét về giá mua, theo bạn nhà đầu
tư B nên mua với giá bao nhiêu nếu biết nhà đầu tư B mong muốn tỷ suất lợi nhuận là
11,5%/năm.
- Nếu nhà đầu tư A bán được với giá trên, vậy nhà đầu tư A đã đạt tỷ suất lợi nhuận bao
nhiêu?
Bài t p 7:
Bạn đang xem xét đầu tư trái phiếu có mệnh giá 1.000 USD thời hạn 20 năm, lãi suất trái
phiếu là 7%. Chuyện gì xảy ra nếu bạn trả giá cao hơn hoặc thấp hơn mệnh giá?
Bài t p 8:
Trái phiếu BIDV phát hành bằng USD có mệnh giá 1.000 USD, thời hạn 15 năm, được
hưởng lãi suất hàng năm 5%/năm. Nếu bạn mua trái phiếu này ở mức giá thị trường là
1.005 USD và giữ trái phiếu cho đến khi đáo hạn thì tỷ suất lợi nhuận kỳ vọng của bạn là
bao nhiêu?
Bài t p 9:
Bạn hiện nắm giữ trái phiếu có thời hạn 20 năm, mệnh giá 1.000 USD được hưởng lãi suất
hàng năm 4,7%/năm. Giá thị trường của trái phiếu này là 975 USD và tỷ suất lợi nhuận yêu
cầu của bạn là 5,5%/năm.
a. Xác định tỷ suất lợi nhuận kỳ vọng của trái phiếu.
b. Với tỷ suất lợi nhuận yêu cầu là 4,5%/năm, theo bạn giá trái phiếu này nên là bao nhiêu?
Bài t p 10:
Công ty CP nắm giữ trái phiếu chính phủ TP10 và TP05 đang lưu hành trên thị trường. Cả
hai trái phiếu đều có mệnh giá 10 triệu đồng và được hưởng lãi suất 5,5%/năm. Trái phiếu
TP10 có thời hạn 10 năm, trái phiếu TP05 có thời hạn 5 năm.
a. Xác định giá trị của mỗi trái phiếu khi lãi suất thị trường là 4,5%; 5,5% và 6,5%. Giả sử
nhà đầu tư yêu cầu tỷ suất lợi nhuận bằng lãi suất thị trường.
b. Trái phiếu nào có mức độ biến động giá so với lãi suất cao hơn? Giải thích tại sao?
(Dùng lãi suất trái phiếu làm gốc so sánh. Áp dụng công thức: Độ co giản giá trái phiếu =
% thay đổi giá/% thay đổi lãi suất)

2
Ch ng 4
NH GIÁ VÀ QUY T NH UT CH NG KHOÁN V N

Bài t p 1:
Cổ tức kỳ vọng của cổ phiếu ACB vừa chia là 2.000 đ/cổ phiếu. Cổ tức này được kỳ vọng
tăng trưởng 9%/năm trong tương lai. Hỏi giá cổ phiếu là bao nhiêu nếu nhà đầu tư đòi hỏi
tỷ suất lợi nhuận là 18%?
Bài t p 2:
Cổ phiếu VCB đang được bán trên thị trường với giá 92.000 đồng/cổ phiếu. Nhà đầu tư X
dự định đầu tư vào loại cổ phiếu này và ông ta thấy nếu đầu tư thì sau 3 năm ông ta có thể
bán được với giá tối thiểu là 105.000 đồng. Theo dự tính của ông X, 3 năm tới cổ tức tăng
ổn định ở mức 7%/năm. Theo anh chị thì ông X có nên đầu tư hay không?
Biết rằng: Cổ tức năm trước là 1.800 đ/cổ phần, tỷ suất sinh lời đòi hỏi của nhà đầu tư là
15%.
Bài t p 3:
Cổ tức kỳ vọng của cổ phiếu STB vừa chia là 3.000 đ/cổ phiếu. Cổ tức này được kỳ vọng
tăng trưởng 8%/năm trong tương lai. Hỏi tỷ suất lợi nhuận là bao nhiêu nếu nhà đầu tư mua
với giá 35.000 đồng/cp
Bài t p 4:
Cổ phiếu SME đang mua bán trên thị trường với giá 25.000 đồng/cổ phiếu. Thu nhập của
công ty được dự đoán sẽ tăng trưởng ở mức 5%/năm trong dài hạn. Công ty hiện trả cổ tức
1.200 đồng/CP.
a. Giả định rằng tỷ lệ tăng trưởng của cổ tức công ty được duy trì liên tục như ở mức tăng
trưởng thu nhập của công ty. Bạn hãy tính tỷ suất lợi nhuận yêu cầu của các nhà đầu tư?
b. Hỏi giá cổ phiếu sẽ là bao nhiêu? Nếu nhà đầu tư đòi hỏi tỷ suất lợi nhuận 15%, trong khi
tốc độ tăng trưởng cổ tức không đổi.
Bài t p 5:
Công ty cổ phần BBT vừa công bố trả cổ tức cho cổ đông thường là 1.100 đ/cổ phần. Đại
hội cổ đông vừa thông qua định hướng phân phối cổ tức tăng trưởng ổn định hàng năm là
6%. Hãy ước lượng giá một cổ phần tại thời điểm hiện hành, biết rằng tỷ suất sinh lời đòi
hỏi của nhà đầu tư là 15%/năm.
Bài t p 6:
Cổ phiếu công ty cổ phần FPT, đang mua bán trên thị trường với giá 80.000 đồng/cổ phiếu.
Thu nhập của công ty được dự đoán sẽ tăng trưởng ở mức 10%/năm trong dài hạn. Công ty
hiện trả cổ tức 3.000 đồng/cổ phiếu. Một nhà đầu tư dự định mua cổ phiếu trên và dự kiến 5
năm sau bán được với giá 98.000 đồng/cổ phiếu. Hỏi tỷ suất lợi nhuận nhà đầu tư đạt được
là bao nhiêu?
Bài t p 7:
Cổ phiếu công ty cổ phần sữa Việt Nam, ký hiệu VNM đang mua bán trên thị trường với
giá 89.000 đồng/cổ phiếu. Thu nhập của công ty được dự đoán sẽ tăng trưởng ở mức
15%/năm trong dài hạn. Công ty hiện trả cổ tức 5.000 đồng/cổ phiếu.
Giả định rằng tỷ lệ tăng trưởng của cổ tức công ty được duy trì liên tục như ở mức tăng
trưởng thu nhập của công ty. Bạn hãy tính tỷ suất lợi nhuận yêu cầu của các nhà đầu tư?

1
Do ảnh hưởng của lạm phát khiến nhà đầu tư đòi hỏi lợi nhuận cao đến 30%, trong khi tốc
độ tăng trưởng cổ tức không đổi. Hỏi giá cổ phiếu sẽ là bao nhiêu?
Bài t p 8:
Đầu năm 2024, nhà đầu tư Y có ý định đầu tư vào cổ phiếu của công ty cổ phần X, giá thị
trường hiện hành của loại cổ phiếu này là 15.500 đồng/cổ phần. Ông Y có thêm tài liệu
đáng tin cậy như sau:
- Mức trả cổ tức mà công ty đã trả cho cổ đông thường năm trước là 1.200 đồng/cổ phiếu.
- Chính sách cổ tức của công ty dự kiến như sau: Trong 5 năm tới mức cổ tức tăng hàng
năm là 5%, và những năm tiếp theo duy trì mức tăng cổ tức hàng năm là 8%.
Theo anh chị, ông Y có nên đầu tư vào cổ phiếu của công ty này không?
Biết rằng: Tỷ suất sinh lời đòi hỏi là 15%/năm
Bài t p 9:
Đầu năm 2024, nhà đầu tư Y có ý định đầu tư vào cổ phiếu của Công ty cổ phần X, giá thị
trường hiện hành của loại cổ phiếu này là 25.000 đồng/cổ phần. Ông Y có thêm tài liệu
đáng tin cậy như sau:
Mức trả cổ tức mà công ty đã trả cho cổ đông thường năm trước là 1.500 đồng/cổ phần.
Chính sách cổ tức của công ty dự kiến như sau:
- Trong 2 năm tới (từ năm 2024) mức cổ tức tăng hàng năm là 5%.
- Trong 3 năm tiếp theo mức cổ tức tăng hàng năm là 6%.
- Những năm tiếp theo duy trì mức tăng cổ tức hàng năm là 4%.
Theo anh chị, ông Y có nên đầu tư vào cổ phiếu của công ty này không?
Biết rằng: Tỷ suất sinh lời đòi hỏi là 17%/năm
Bài t p 10:
Hiện bạn đang tính mua ba loại cổ phiếu A, B, C và nắm giữ trong 10 năm:
- Cổ phiếu A hiện đang trả cổ tức là 1.500 đồng/cổ phiếu; Cổ phiếu A sẽ được chi trả cổ tức
tối thiểu ở mức này mãi trong dài hạn.
- Cổ phiếu B hiện đang trả cổ tức là 2.000 đồng/cổ phiếu; Cổ phiếu B sẽ chia cổ tức với
mức tăng trưởng 10% trong 3 năm tới, sau đó sẽ duy trì tỷ lệ tăng trưởng cổ tức ở mức tối
thiểu mãi mãi là 6%/năm trong dài hạn.
- Cổ phiếu C hiện đang trả cổ tức là 2.500 đồng/cổ phiếu. Cổ phiếu C sẽ chi trả cổ tức với
mức tăng trưởng 12%/năm vào năm tới, sau đó tỷ lệ tăng trưởng cổ tức của cổ phiếu C sẽ
được duy trì ở mức 10%/năm trong vòng 5 năm, sau đó tỷ lệ tăng trưởng cổ tức sẽ bằng 0.
Bạn dự kiến đến cuối năm thứ 10 bạn sẽ bán ba cổ phiếu trên với giá A là 30.000đ/cp, B là
35.000đ/cp, C là 45.000đ/cp.
Yêu cầu: Với tỷ suất lợi nhuận yêu cầu của bạn là 15%, thì bạn nên mua ba loại cổ phiếu
trên với giá bao nhiêu là hợp lý?

2
Ch ng 5
PHÂN TÍCH VÀ QUY T NH UT NG N H N

Bài t p 1:
Công ty BAB sử dụng mô hình Baumol xác định tồn quỹ tiền mặt tối ưu, công ty dự kiến
tổng tiền mặt cần thiết cho năm tới là 21.250.000.000 đồng. Lãi suất ngắn hạn bình quân
trên thị trường là 7,5%. Chi phí giao dịch mỗi khi bán chứng khoán ngắn hạn là 500.000
đồng. Giả sử giao dịch thu, chi của Công ty diễn ra giống các giả định của mô hình
Baumol.
Yêu c u:
a. Tính mức tồn quỹ tối ưu của công ty.
b. Tính chi phí giao dịch, chi phí cơ hội và tổng chi phí.
c. Tính số lần công ty phải bán chứng khoán ngắn hạn.
Bài t p 2:
Giám đốc tài chính Công ty BAL nếu sử dụng mô hình Baumol thì tồn quỹ tiền mặt tối
ưu của công ty là 2.000.000.000 đồng. Lãi suất hàng năm của các loại chứng khoán ngắn
hạn là 7,5%. Chi phí giao dịch mỗi khi bán chứng khoán ngắn hạn là 1.500.000 đồng.
Giả sử giao dịch thu chi của Công ty diễn ra giống các giả định của mô hình Baumol.
Yêu c u: Dựa vào những thông tin trên, hãy suy luận xem mức bồi hoàn tiền mặt hàng
tuần của công ty là bao nhiêu?
Bài t p 3:
Ban giám đốc Công ty BAX đang xem xét để hoạch định chính sách dự trữ tiền mặt tốt
nhất cho công ty. Một số thông tin được thu thập như sau:
- Công ty BAX hiện đang có số dư tiền mặt là 300.000.000 đồng.
- Công ty dự kiến trong suốt năm hoạt động, tiền chi ra vượt mức tiền thu về hàng tháng
là 350.000.000 đồng.
- Mỗi lần mua hoặc bán chứng khoán ngắn hạn, công ty phải trả cho nhà môi giới khoản
chi phí là 400.000 đồng. Ngoài ra không có chi phí khác.
- Lãi suất hàng năm khi đầu tư vào chứng khoán ngắn hạn là 6,5%.
Bạn hãy giúp ban giám đốc công ty ra quyết định về chính sách dự trữ tiền mặt tối ưu
bằng cách trả lời các câu hỏi sau:
a. Số dư tiền mặt hiện tại của công ty đã tối ưu hay chưa?
b. Công ty có thể gia tăng số tiền đầu tư vào chứng khoán ngắn hạn hay không?
c. Trong suốt 12 tháng tới công ty phải bán chứng khoán ngắn hạn bao nhiêu lần để bù
đắp tiền mặt trong chi tiêu?
Bài t p 4:
Công ty BBC và BBM đều quản lý tồn quỹ theo mô hình Miller – Orr. Dòng tiền ròng
hàng ngày của BBC được kiểm soát trong khoảng từ 100 triệu đến 200 triệu đồng, trong
khi dòng tiền ròng của BBM được giữ trong khoảng từ 150 triệu đến 300 triệu đồng. Lãi
suất hàng năm được xem như chi phí cơ hội của BBC và BBM lần lượt là 9% và 10%.
Chi phí giao dịch mỗi khi chuyển đổi từ tiền mặt ra chứng khoán và ngược lại của BBC
là 2 triệu, của BBM là 2,5 triệu.
Yêu c u
a. Tồn quỹ mục tiêu của hai công ty là bao nhiêu?
b. Công ty nào có dòng tiền ròng hàng ngày biến động hơn?
Bài t p 5:
Công ty BBS quản lý tồn quỹ theo mô hình Miller – Orr. Dòng tiền ròng hàng ngày của
BBS được kiểm soát trong khoảng từ 170 triệu đến 420 triệu đồng. Lãi suất vay hàng
năm được xem như chi phí cơ hội của BBS là 10%. Chi phí giao dịch mỗi khi chuyển đổi
từ tiền mặt ra chứng khoán và ngược lại là 1% tồn quỹ mục tiêu.
Yêu c u
a. Tồn quỹ mục tiêu của Công ty là bao nhiêu?
1
b. Tính độ lệch chuẩn của Công ty
Bài t p 6:
Phương sai của ngân lưu ròng hàng ngày của Công ty BBT là 144.000.000 đồng. Chi phí
cơ hội của việc giữ tiền mặt là 10%/năm. Chi phí giao dịch mỗi lần mua bán chứng
khoán ngắn hạn là 500.000 đồng.
Yêu c u: Công ty nên thiết lập định mức tồn quỹ mục tiêu, định mức tồn quỹ tối đa, tồn
quỹ trung bình là bao nhiêu, nếu mức tồn quỹ tối thiểu là 5.000.000 đồng.
Bài t p 7:
Doanh thu thuần bán sỉ hàng năm của Công ty BCC hiện đang ở mức 24 tỷ đồng và kỳ
thu tiền bình quân là 30 ngày. Ban giám đốc công ty đang xem xét để hoạch định chính
sách bán chịu của công ty. Ban giám đốc tin tưởng rằng nếu tiêu chuẩn bán chịu càng
được nới lỏng hơn (theo thứ tự A, B, C, D) thì sẽ mang lại kết quả như sau:
Chính sách bán ch u
Ch tiêu
A B C D
Mức tăng thêm doanh thu của chính sách sau so với
2,7 1,7 1,1 0,5
trước (tỷ đồng)
Kỳ thu tiền bình quân khi áp dụng chính sách mới
45 60 90 144
(ngày)
Mức tổn thất nợ không thể thu hồi của chính sách
1 4 8 12
mới tính trên doanh thu tăng thêm (%)
Biết rằng, giá bán bình quân đơn vị sản phẩm của công ty là 20.000 đồng và biến phí là
17.500 đồng/sản phẩm và chính sách sau càng nới lỏng hơn chính sách trước. Chi phí cơ
hội của việc giữ tiền mặt là 15%/năm.
Yêu c u
a. Nếu không có tổn thất do nợ không thu hồi được thì công ty nên lựa chọn đến chính
sách bán chịu nào? Tại sao?
b. Nếu có tổn thất do nợ không thu hồi được thì công ty nên lựa chọn đến chính sách bán
chịu nào? Tại sao?
Bài t p 8:
Công ty BCP sản xuất thuốc X, doanh thu thuần hàng năm của công ty là 240 tỷ đồng.
Doanh thu này đã vượt qua doanh thu hòa vốn nhưng chưa sử dụng hết công suất nên gia
tăng doanh thu sẽ không làm tăng định phí. Biến phí đơn vị mỗi sản phẩm là 8.000 đồng,
đơn giá bán chưa thuế GTGT là 10.000 đồng/sản phẩm. Công ty dự định đưa ra một
trong hai chính sách bán chịu để tăng doanh thu như sau:
Ch tiêu CS Hi n Chính sách Chính sách
t i A B
Doanh thu bán chịu (tỷ đồng) 240 288 336
Tỷ lệ không thu được nợ so với
5% 9%
doanh thu tăng them
Kỳ thu tiền bình quân 30 ngày 45 ngày 60 ngày
Chi phí thu tiền 2% trên dư nợ bình quân
Chi phí sử dụng vốn (chi phí cơ hội) là 17%.
Yêu c u: Hãy tính toán và góp ý với công ty về chính sách bán chịu trên.
Bài t p 9:
Công ty BDB là công ty kinh doanh thiết bị trường học với mạng lưới chi nhánh và đại
lý bán lẻ rộng khắp. Theo thông tin thu thập được từ phòng kinh doanh, doanh thu bán
chịu hàng năm của công ty khoảng 40 tỷ đồng, kỳ thu tiền bình quân là 60 ngày và chi
phí cơ hội tính trên khoản phải thu là 12%/năm. Nếu thay đổi chính sách bán chịu thành
“2/10 net 30” thì ước tính có khoảng 35% khách hàng sẽ trả nhanh để lấy chiết khấu, do
đó, kỳ thu tiền bình quân sẽ giảm chỉ còn 45 ngày. Theo bạn công ty có nên áp dụng
chính sách mới hay không? Tại sao?
Bài t p 10:
2
Một cửa hàng có tài liệu như sau:
- Nhu cầu hàng hoá cả năm: 1.000.000 đơn vị/năm
- Chi phí lưu kho tính trên một đơn vị tồn kho: 3.500 đồng/đơn vị
- Chi phí cho mỗi lần thực hiện đơn dặt hàng: 65.000 đồng/đơn đặt hàng
Yêu c u:
a. Tính khối lượng hàng mỗi lần cung cấp, tổng chi phí tồn kho dự trữ.
b. Số lần hợp đồng cung cấp vật tư tồn kho.
c. Số ngày nhập kho cách nhau bình quân trong kỳ.
d. Xác định điểm đặt hàng.
e. Giả sử số giờ giao hàng tính từ lúc đặt là 96 giờ, xác định điểm đặt hàng của cửa hàng.
Bài t p 11:
Cửa hàng B bán 240.000 túi xách mỗi năm, giá mua mỗi túi xách là 56.000 đồng chi phí
lưu trữ là 10% so với giá mua và chi phí mỗi lần đặt hàng là 785.000 đồng.
Yêu c u
a. Tính lượng đặt hàng tối ưu và chi phí tồn kho tối ưu.
b. Nếu thời gian từ lúc đặt hàng đến khi hàng về cửa hàng là 5 ngày thì lượng tồn kho đặt
hàng là bao nhiêu?
c. Nhà cung cấp đưa ra chính sách chiết khấu như sau: Lượng đặt hàng từ 8.000 đơn vị
cho đến nhỏ hơn 12.000 đơn vị thì tỷ lệ chiết khấu là 0,5% và nếu lượng đặt hàng từ
12.000 đơn vị trở lên thì tỷ lệ chiết khấu là 1,5%. Hãy xác định lượng đặt hàng tối ưu và
tổng chi phí tồn kho tối ưu trong trường hợp này. (Trong trường hợp này tổng chi phí bao
gồm: tổng giá mua, tổng chi phí đặt hàng, tổng chi phí tồn kho)
Bài t p 12:
Công ty BDF có các số liệu cụ thể như sau: Sản lượng bán hàng hàng năm là 560.000
đơn vị, giá mua mỗi đơn vị là 25.000 đồng, chi phí lưu trữ là 10% giá mua và chi phí đặt
hàng là 783.000 đồng
Yêu c u
a. Tính lượng đặt hàng tối ưu và số lần đặt hàng tối ưu.
b. Nếu lượng bán tăng 100% thì lượng đặt hàng tối ưu tăng bao nhiêu %?
c. Nếu chi phí lưu kho giảm 30% thì lượng đặt hàng tối ưu là bao nhiêu?
d. Nếu chi phí mỗi lần đặt hàng giảm 40% thì lượng đặt hàng tối ưu thay đổi bao nhiêu
%?
e. Nếu thời gian từ lúc đặt hàng đến khi hàng về kho là 2 ngày thì lượng tồn kho đặt hàng
là bao nhiêu?
f. Nếu lượng tồn kho bảo hiểm là 1.000 đơn vị thì tổng chi phí tồn kho tối ưu là bao
nhiêu.

3
Ch ng 6
ÒN B Y HO T NG VÀ ÒN B Y TÀI CHÍNH

Bài t p 1:
Công ty CP Đức Vinh là một doanh nghiệp mới thành lập. Doanh nghiệp sẽ sản xuất sản
phẩm A và giá bán là 20 USD/sản phẩm. Chi phí cố định là 500.000 USD/năm, chi phí biến
đổi là 8 USD/sản phẩm. Doanh nghiệp kỳ vọng bán được 50.000 sản phẩm/năm và giả sử
thuế thu nhập là 20%. Doanh nghiệp có vốn là 2.500.000 USD. Mệnh giá cổ phiếu là 10
USD/CP
a. Xác định điểm hòa vốn của doanh nghiệp, vẽ đồ thị minh họa.
b. Tính độ bẩy hoạt động, đòn bẩy tài chính và độ bẩy tổng hợp. Giả định công ty sử dụng
100% vốn cổ phần thường.
Bài t p 2:
Công ty CP Đức Vinh là một doanh nghiệp mới thành lập. Doanh nghiệp sẽ sản xuất sản
phẩm A và giá bán là 22 USD/sản phẩm. Chi phí cố định là 500.000 USD/năm, chi phí biến
đổi là 15 USD/sản phẩm. Doanh nghiệp kỳ vọng bán được 50.000 sản phẩm/năm và giả sử
thuế thu nhập là 20%. Doanh nghiệp có tổng nguồn vốn là 2.000.000 USD. Mệnh giá cổ
phiếu là 10 USD/CP
a. Giả định rằng, công ty sử dụng cơ cấu vốn 50% vốn cổ phần và 50% vốn vay ngân hàng
với lãi suất 5%/năm. Tính DOL, DFL và DTL.
b. Giả định rằng, công ty sử dụng cơ cấu vốn 80% vốn cổ phần thường và 20% vốn cổ phần
ưu đãi với cổ tức hàng năm là 10%/năm. Tính DOL, DFL và DTL.
c. Giả định rằng, công ty sử dụng cơ cấu vốn 50% vốn cổ phần thường 30% vốn vay ngân
hàng với lãi suất 5%/năm và 20% vốn cổ phần ưu đãi với cổ tức hàng năm là 10%/năm.
Tính DOL, DFL và DTL.
Bài t p 3:
Công ty CP Phú Khánh sản xuất sản phẩm A với giá bán là 22.000 đồng/sản phẩm. Chi phí
cố định là 500.000.000 đồng/năm, chi phí biến đổi là 12.000 đồng/sản phẩm. Doanh nghiệp
kỳ vọng bán được 60.000 sản phẩm/năm và giả sử thuế thu nhập là 20%. Doanh nghiệp có
vốn cổ phần là 1.000.000.000 đồng, vốn vay ngân hàng là 1.000.000.000 đồng với lãi suất
14%/năm, không có cổ phần ưu đãi. Mệnh giá cổ phiếu là 10.000 đồng/CP
a. Xác định điểm hòa vốn của doanh nghiệp.
b. Tính độ bẩy hoạt động (DOL), đòn bẩy tài chính (DFL) và độ bẩy tổng hợp (DTL).
Bài t p 4:
Công ty CP H&D sản xuất sản phẩm B với giá bán là 25.000 đồng/sản phẩm. Chi phí cố
định là 750.000.000 đồng/năm, chi phí biến đổi là 13.000 đồng/sản phẩm. Doanh nghiệp kỳ
vọng bán được 40.000 sản phẩm/năm và giả sử thuế thu nhập là 20%. Doanh nghiệp có vốn
cổ phần thường là 2.000.000.000 đồng, vốn vay ngân hàng 1.500.000.000 đồng với lãi suất
12%/năm, cổ phần ưu đãi bằng 50% cổ phần thường với cổ tức 15%/năm. Mệnh giá cổ
phiếu là 10.000 đồng/CP
a. Xác định điểm hòa vốn của doanh nghiệp.
b. Tính độ bẩy hoạt động (DOL), đòn bẩy tài chính (DFL) và độ bẩy tổng hợp (DTL).
Bài t p 5:
Công ty BDW là công ty sản xuất máy bơm nước kỳ vọng năm tới kiếm được 2,1 tỷ đồng
lợi nhuận sau thuế từ doanh thu 6,3 tỷ đồng. Giá bán sản phẩm của công ty là 2.000.000
đồng và chi phí biến đổi đơn vị là 500.000 đồng. Công ty có vay nợ 1,2 tỷ đồng với lãi suất
là 10%/năm, thuế suất thu nhập là 20%.
a. Chi phí cố định năm tới của công ty là bao nhiêu?
b. Xác định sản lượng và doanh thu hòa vốn.
Bài t p 6:

1
Công ty BEL chuyên sản xuất và xuất khẩu cân điện tử. Giá bán trung bình mỗi sản phẩm là
500 USD, chi phí biến đổi mỗi sản phẩm 400 USD. Chi phí cố định trung bình hàng năm là
180.000 USD.
a. Xác định sản lượng hòa vốn của công ty.
b. Công ty phải đạt mức doanh thu là bao nhiêu để có được sản lượng hòa vốn.
c. Tính độ bẩy hoạt động ở mức sản lượng sản xuất và tiêu thụ 5.000 sản phẩm.
d. Do tỷ giá USD/VND tăng nên Công ty có thể giảm được 5% giá bán, hãy cho biết sản
lượng hòa vốn của Công ty.
Bài t p 7:
Giả sử bạn đang chuẩn bị một báo cáo phân tích cho công ty HG. Công ty cung cấp bản dữ
liệu hoạt động năm gần nhất như sau:
Đơn vị tính: VND
Ch tiêu S ti n
Doanh thu 52.439.375.000
Chi phí biến đổi 25.137.000.000
Thu nhập trước chi phí cố định 27.302.375.000
Chi phí cố định 10.143.000.000
EBIT 17.159.375.000
Chi phí lãi vay 1.488.375.000
Thu nhập trước thuế 15.671.000.000
Thuế (thuế suất 20%) 3.134.200.000
Thu nhập sau thuế 12.536.800.000
Dựa vào dự liệu trên đây, giám đốc tài chính công ty yêu cầu bạn trả lởi các câu hỏi sau:
a. Ở mức doanh thụ này, độ bẩy hoạt động là bao nhiêu?
b. Độ bẩy tài chính là bao nhiêu?
c. Độ bẩy tổng hợp là bao nhiêu?
d. Doanh thu hòa vốn là bao nhiêu?
e. Nếu doanh thu tăng 30% thì EBIT tăng bao nhiêu phần trăm?
Bài t p 8:
Trong kỳ kinh doanh một doanh nghiệp có các số liệu sau:
Ch tiêu Giá tr
Giá bán đơn vị sản phẩm 10.000 đồng
Biến phí đơn vị sản phẩm 6.500 đồng
Tổng định phí 200.000.000 đồng
Tổng lãi vay 100.000.000 đồng
Khối lượng tiêu thụ 100.000 sản phẩm
Thuế thu nhập doanh nghiệp 20%
Số lượng cổ phiếu thường đang lưu hành 10.000 cổ phiếu
a. Tính EBIT, lãi ròng, EPS ở mức sản lượng 100.000 sp.
b. Sản lượng tăng 30% tính EBIT, lãi ròng, EPS.
c. Tính DOL, DFL, DTL.
d. Vận dụng kết quả câu c nếu khối lượng tiêu thu tăng lên 10% hãy cho biết: Tốc độ tăng
của lãi sau thuế, mức tăng lãi sau thuế, mức lãi sau thuế.
Bài t p 9:
Công ty BFC sản xuất một loại sản phẩm, có thông tin như sau:
Stt Ch tiêu Giá tr n v tính
1 Chi phí khấu hao tài sản cố định 1.120.000.000 Đồng/năm
2 Chi phí quảng cáo (định phí) 140.000.000 Đồng/năm
3 Tiền thuê mặt bằng (định phí) 560.000.000 Đồng/năm
4 Các loại định phí khác 239.400.000 Đồng/năm
5 Tổng nguồn vốn 24.000.000.000 Đồng/năm
2
6 Tỷ trọng nợ trong tổng vốn 40 %
7 Lãi suất vay vốn 12 %/năm
8 Biến phí nhân công 500.000 Đồng/sản phẩm
9 Biến phí nguyên vật liệu 1.500.000 Đồng/sản phẩm
10 Biến phí khác 200.000 Đồng/sản phẩm
11 Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp 20 %
a. Nếu số lượng sản xuất và tiêu thụ là 15.000 sản phẩm, thì có thể chấp nhận giá bán tối
thiểu là bao nhiêu để công ty không bị lỗ?
b. Biết rằng sản lượng tiêu thụ của công ty cả năm là 18.000 sản phẩm và giá bán được tính
ở câu a. Tính DOL, DFL và DTL nêu ý nghĩa từng đòn bẩy.
Bài t p 10:
Công ty BGW sản xuất nước dóng chai, có thông tin như sau:
Stt Ch tiêu Giá tr n v tính
1 Chi phí khấu hao tài sản cố định 1.200.000.000 Đồng/năm
2 Các loại định phí khác 800.000.000 Đồng/năm
3 Tổng tài sản 30.000.000.000 Đồng/năm
4 Lãi suất vay vốn 10 %/năm
5 Giá bán sản phẩm 20.000 Đồng/sản phẩm
6 Biến phí tính trên giá bán 60 %
7 Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp 20 %
a. Xác định điểm hòa vốn?
b. Nếu sản lượng tiêu thụ của công ty cả năm là 300.000 sản phẩm thì công ty có thể vay
bao nhiêu để có lợi nhuận trước thuế bằng 60% EBIT.
c. Sử dụng kết quả câu a, b, tính DOL, DFL và DTL nêu ý nghĩa từng đòn bẩy.

3
Ch ng 7
QUY T NH NGU N V N VÀ CHI PHÍ S D NG V N

Bài t p 1:
Ngân hàng VIB phát hành trái phiếu có mệnh giá là 500 triệu đồng và thời hạn là 10 năm để
huy động vốn dài hạn. Lãi suất hàng năm trả cho trái phiếu là 7,5%. Trái phiếu được bán ở
mức giá bằng mệnh giá nhưng phải tốn chi phí phát hành hết 0,5%. Hỏi chi phí huy động
vốn của ngân hàng là bao nhiêu?
Bài t p 2:
Thông tin sau được trích ra từ thông báo phát hành trái phiếu của Ngân hàng VCB. VCB
định phát hành hai loại trái phiếu với tổng mệnh giá mỗi loại 500 tỷ đồng. Tiền lãi trái
phiếu được trả sau hàng năm và trả mỗi năm một lần vào ngày phát hành hàng năm. Tiền
gốc trả một lần khi đáo hạn. Có hai loại trái phiếu được phát hành trong đợt này:
- Trái phiếu kỳ hạn 5 năm: Lãi suất các năm đầu là 9,1%/năm, lãi suất 2 năm cuối là
9,75%/năm.
- Trái phiếu kỳ hạn 10 năm: Lãi suất các năm đầu là 9,45%/năm, lãi suất 5 năm cuối là
10,75%/năm.
Dựa vào thông tin trên, xác định xem chi phí huy động vốn đối với mỗi loại trái phiếu trên
của VCB là bao nhiêu? Giả sử chi phí phát hành bằng 1% giá bán và trái phiếu được bán ở
mức giá bằng mệnh giá.
Bài t p 3:
Ngân hàng SHB phát hành trái phiếu chuyển đổi để huy động vốn dài hạn với mệnh giá
100.000.000 đồng, kỳ hạn 3 năm, lãi suất 7,5%/năm trong khi lãi suất tiền gửi có cùng kỳ
hạn là 9%/năm. Trái phiếu được chuyển đổi theo mệnh giá cổ phiếu.
a. Tại sao nhà đầu tư vẫn chấp nhận mua trái phiếu của SHB thay vì gửi tiền? SHB có
những lợi ích gì qua đợt phát hành trái phiếu này?
b. Chi phí phát hành trái phiếu là 1% mệnh giá, hãy xác định chi phí sử dụng vốn trái phiếu
của SHB.
c. Giả sử khi đáo hạn trái phiếu, giá cổ phiếu SHB trên thị trường là 12.500 đồng, SHB vừa
chia cổ tức 12% và dự kiến tốc độ tăng trưởng cổ tức 5%/năm. Hãy xác định chi phí sử
dụng vốn cổ phần của SHB khi chuyển đổi trái phiếu.
Bài t p 4:
Ngân hàng STB phát hành cổ phiếu bán ra công chúng với giá bằng giá thị trường là 30.200
đồng/cổ phiếu để huy động 500 tỷ đồng vốn cổ phần. Hỏi chi phí huy động vốn cổ phần qua
đợt này là bao nhiêu? Biết năm trước STB trả cổ tức là 1.200 đồng/cổ phiếu và dự định duy
trì tốc độ tăng trưởng cổ tức bền vững mãi ở mức 7%/năm.
Bài t p 5:
Giả sử mức sinh lời không rủi ro hiện thời là 5% và mức bù rủi ro quá khứ của thị trường là
7,5%. Nếu hệ số Beta của Công ty DVN là 0,8 thì chi phí sử dụng vốn chủ sở hữu đối với
việc phát hành cổ phiếu của Công ty là bao nhiêu?
Bài t p 6:
Cổ phiếu HQC có mức rủi ro hệ thống là β = 1,13, Cổ phiếu FLC có mức rủi ro hệ thống là
β = 1,28. Biết lợi nhuận ước tính bình quân của danh mục thị trường RM = 18% và mức lãi
suất phi rủi ro là RF = 4,5%. Theo mô hình CAPM, cổ phiếu nào có chi phí sử dụng vốn cao
hơn?
Bài t p 7:
Một công ty phát hành trái phiếu mệnh giá 100.000.000đ để huy động vốn, lãi suất trái
phiếu là 10,5%/năm trả vào cuối mỗi năm, kỳ hạn 3 năm, trái phiếu được bán trên thị
trường với giá 98.800.000đ, chi phí phát hành tính bình quân là 100.000đ/trái phiếu. Hỏi chi
phí sử dụng vốn công ty phải trả khi huy động vốn là bao nhiêu?

1
Bài t p 8:
Một công ty có cổ tức vừa chia là 1.500 đồng/cổ phiếu, tỷ lệ tăng trưởng kỳ vọng của cổ tức
là 7%, giá bán dự kiến trên thị trường là 21.000 đồng một cổ phiếu, chi phí ước tính 2% giá
bán.
Yêu c u: Chi phí sử dụng vốn của chủ sở hữu là bao nhiêu?
Bài t p 9:
Công ty CP Việt Á đang cần khoảng 100.000.000.000 đồng để đầu tư một dây chuyền sản
xuất. Hiện nay Công ty đang có 2 phương án huy động vốn như sau:
- Phương án 1: Công ty vay ngân hàng, thời hạn vay 5 năm, trả đều vốn gốc và lãi hàng
năm với số tiền là 31.000.000.000 đồng/năm. Tiền trả vào cuối mỗi năm.
- Phương án 2: Phát hành 1.000 tờ trái phiếu mệnh giá 100.000.000 VND, lãi suất trái phiếu
là 12%, kỳ hạn 5 năm, trái phiếu được bán trên thị trường với giá 98.000.000 VND/trái
phiếu, chi phí phát hành tính bình quân là 50.000 đồng/trái phiếu.
Cho biết thuế thu nhập doanh nghiệp là 20%.
Yêu c u: Nếu xem xét chi phí sử dụng vốn đế quyết định thì bạn chọn phương án nào?
Bài t p 10:
Công ty Hùng Thịnh đang cần khoảng 100.000.000.000 đồng để đầu tư một dây chuyền sản
xuất. Hiện nay Công ty đang có 2 phương án huy động vốn như sau:
- Phương án 1: Phát hành 1.000 tờ trái phiếu mệnh giá 100.000.000 VND, lãi suất trái phiếu
là 11%, kỳ hạn 10 năm, trái phiếu được bán trên thị trường với giá 97.90.000 VND/TP, chi
phí phát hành tính bình quân là 40.000 đồng/trái phiếu.
- Phương án 2: Phát hành cổ phiếu thường với giá 20.000 đồng/cổ phiếu, công ty có cổ tức
vừa chia là 2.000 đồng/cổ phiếu, tỷ lệ tăng trưởng kỳ vọng của cổ tức hàng năm là 5%.
Cho biết thuế thu nhập doanh nghiệp là 20%.
Yêu c u: Nếu xem xét chi phí sử dụng vốn đế quyết định thì bạn chọn phương án nào?
Bài t p 11:
Công ty Đức Tín đang cần khoảng 100.000.000.000 đồng để đầu tư một dây chuyền sản
xuất. Hiện nay Công ty đang có 3 phương án huy động vốn như sau:
- Phương án 1: Công ty vay ngân hàng, thời hạn vay 5 năm, trả đều vốn gốc và lãi hàng
năm với số tiền là 31.100.000.000 đồng/năm. Tiền trả vào cuối mỗi năm.
- Phương án 2: Phát hành 1.000 tờ trái phiếu mệnh giá 100.000.000 VND, lãi suất trái phiếu
là 11,5%, kỳ hạn 5 năm, trái phiếu được bán trên thị trường với giá 98.200.000 VND/TP,
chi phí phát hành tính bình quân là 50.000 đồng/trái phiếu.
- Phương án 3: Phát hành cổ phiếu thường với giá 21.000 đồng/cp, công ty có cổ tức vừa
chia là 2.000 đồng/cổ phiếu, tỷ lệ tăng trưởng kỳ vọng của cổ tức hàng năm là 5%.
Cho biết thuế thu nhập doanh nghiệp là 20%.
Yêu c u: Nếu xem xét chi phí sử dụng vốn đế quyết định thì bạn chọn phương án nào?
Bài t p 12:
Công ty Hoàng Nam đang cần khoảng 100.000.000.000 đồng để đầu tư một dây chuyền sản
xuất. Hiện nay Công ty đang có phương án huy động vốn như sau:
- Phát hành 5.000 tờ trái phiếu mệnh giá 10.000.000 VND/TP, lãi suất trái phiếu là
10%/năm, kỳ hạn 5 năm, trái phiếu được bán trên thị trường với giá 99.000.000 VND/TP,
chi phí phát hành tính bình quân là 90.000 đồng/trái phiếu.
- Phát hành 2.500.000 cổ phiếu thường với giá 20.000 đồng/cp, công ty có cổ tức vừa chia
là 1.800 đồng/cổ phiếu, tỷ lệ tăng trưởng kỳ vọng của cổ tức hàng năm là 5%.
Cho biết thuế thu nhập doanh nghiệp là 20%.
Yêu c u: Hãy tính WACC = (D/V).(1 – Tc).RD + (E/V).(RE)
Bài t p 13:
Công ty Hùng Dũng có các thông tin sau:
- Công ty có thể tăng các khoản vay tối đa lên 3.300.000.000 đồng với lãi suất 10%/năm, trả
lãi hàng năm. Nếu vay vượt quá 3.300.000.000 đồng, sẽ phải trả lãi suất 12%/năm.

2
- Cổ phiếu ưu đãi có thể bán với giá 120.000 đồng/cổ phiếu, cổ tức hàng năm là 8.000
đồng/cổ phiếu, chi trả hàng năm. Chi phí phát hành 1.200 đồng/cổ phiếu.
- Cổ phiếu thường hiện đang mua bán với giá 100.000 đồng/cổ phiếu. Công ty vừa chi trả
cổ tức tiền mặt 7.000 đồng/cổ phiếu. Mức tăng trưởng cổ tức dự kiến mãi mãi là 5%/năm.
Nếu Công ty có nhu cầu tăng thêm vốn bằng cách phát hành cổ phiếu mới thì giá mỗi cổ
phiếu dự kiến là 97.000 đồng/cổ phiếu, chi phí phát hành ước tính 2.500 đồng/cổ phiếu và
Công ty có thể bán với số lượng không hạn chế.
- Công ty dự kiến giữ lại thu nhập sau thuế trong năm tới là 4.000.000.000 đồng. Nếu không
có lợi nhuận giữ lại, Công ty sẽ phát hành cổ phiếu mới
- Công ty có thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp là 20%. Cấu trúc tối ưu: Nợ vay 35%, cổ
phiếu ưu đãi 20%, cổ phiếu thường 45%.
Yêu c u:
a. Tính chi phí sử dụng vốn cho từng nguồn tài trợ
b. Xác định các điểm gãy.
c. Tính WMCC (WACC).

3
Chương 8:
CHÍNH SÁCH CỔ TỨC

- Công ty cổ phần CII đang áp dụng chính sách trả cổ tức sau đầu tư, Công ty
muốn duy trì cơ cấu nguồn vốn 40% nợ và 60% vốn chủ sở hữu.
- Lợi nhuận năm nay của công ty là 50.000.000.000 đồng.
- Hiện tại Công ty có 20.000.000 cổ phiếu phổ thông, không có cổ phiếu ưu đãi.
- Dư kiến năm tới Công ty đầu tư 120.000.000.000 đồng.
Yêu c u:
a. Nếu Công ty không phát hành thêm cổ phiếu để huy động vốn thì nguồn vốn tối
đa Công ty có thể chi cho đầu tư là bao nhiêu?
b. Công ty có thể chia cổ tức bằng tiền mặt hay không? Nếu có thì tỷ lệ cổ tức bao
nhiêu?

You might also like