10.sinif Fizik Konu Anlatimi Ve Calisma Sorulari 2021 2022

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 18

FİZİK – 10. SINIF – Konu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10.

Haftaların Sayfa 1 / 18
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1. BÖLÜM (1/2): 1. Ünite:
Konu
A-) ELEKTRİK AKIMI, GERİLİM Elektrik ve
Anlatımı
ve DİRENÇ KAVRAMLARI Manyetizma

Kazanımlar: Çözüm:
10.1.1.1. Elektrik akımı, direnç ve  Yüklerin mutlak değerce toplamı
potansiyel farkı kavramlarını açıklar. q = |-15| + |+25|
q = 40 Coulomb olur.
Elektrik Akımı?
Ι = 40 / 10
 İletkenin dik kesit alanından,
Ι = 4 A’dir.
 birim zamanda geçen,
 Akımın yönü negatif yüklerin
 + ve − yük miktarı
hareket yönünün tersi yönünde
toplamıdır.
olacağından 2 yönünde oluşur.
 Gösterimi (=Sembolü)= I (veya i)
 Birimi (SI’da)= Amper (A)
Elektrik Devresi – Su Tesisatı
 Ölçen Alet= Ampermetre
Benzerliği
 Temel ve skaler bir büyüklüktür.
 Elektrik akımının yönü, üretecin
“+” kutbundan “−” kutbuna
doğrudur.
 Akımın yönü ile elektronların
yönü birbirine zıttır.

Akımı Bulmanın Kısayolu (=Formülü):  Su pompası : Üreteç / Pil


 Borular : İletken tel
 bağıntısıyla bulunur.  Kıvrımlı boru : Direnç
  Ι : Akımın şiddeti (amper)  Vana : Anahtar
 q : Geçen net yük (coulomb)
 t : Zaman (saniye) Sıvılarda İletkenlik
 İyonik bağlı bileşiklerin sıvı
Örnek Soru: çözeltilerinde pozitif ve negatif
İçerisinde iyon iyonlar oluşur ve bu iyonlar
içeren çözelti elektrik akımına neden olur.
bulunan K-L  Saf su, içerisinde iyon
tüpünün S kesitinden 10 saniyede 1 bulundurmadığı için elektrik
yönünde 15 Coulomb’luk negatif akımını iletmezken tuzlu su ise
iyon, 2 yönünde ise 25 Coulomb’luk içerisinde iyon bulunduğu için
pozitif iyon geçmektedir. elektrik akımını iletir.
Buna göre S kesitinden geçen
yüklerin oluşturduğu akımın
şiddetini ve yönünü bulunuz.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mehmet Şerif VARLIK (WhatsApp: 05330166279 e-posta: msvarlikfizik@gmail.com) Eğitim Yılı: 2021 – 2022
FİZİK – 10. SINIF – Konu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10. Haftaların Sayfa 2 / 18
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gazlar ve Plazmalarda İletkenlik


 Gazlar yalıtkandır ama yüksek
gerilimle plazma hâline
dönüştüklerinde ise iletken
özellik kazanır.
 Gaz olduğu için daha önce
yalıtkan olan hava, yıldırım gibi
yüksek bir gerilime maruz
kaldığında plazma hale
dönüştüğü için artık iletkendir.
 Floresan ve neon lambaları
gazların iletkenlik kazanmasından
yararlanılarak yapılmıştır.

Potansiyel Fark?
(Gerilim = Volta j = Potansiyel Fark)
 Birim yükün devreyi dolaşması
için gerekli enerjidir.
 Gösterimi = V
 Birimi (SI’da) = Volt (V),
 Ölçen Alet = Voltmetre

Direnç?
 İletkenin, elektrik akımına karşı
gösterdiği zorluktur.
 Gösterimi = R
 Birimi (SI’da) = ohm (Ω)
 Ölçen Alet = Ohmmetre

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mehmet Şerif VARLIK (WhatsApp: 05330166279 e-posta: msvarlikfizik@gmail.com) Eğitim Yılı: 2021 – 2022
FİZİK – 10. SINIF – Konu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10. Haftaların Sayfa 3 / 18
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1. BÖLÜM (2/2): 1. Ünite:
Konu
B-) DİRENCİN BAĞLI OLDUĞU Elektrik ve
Anlatımı
DEĞİŞKENLER Manyetizma

Kazanımlar: Özdirenç?
10.1.1.2. Katı bir iletkenin direncinin  İletkenin birim uzunluğu ile birim
bağlı olduğu değişkenleri analiz kesit alanının akımın geçişine
eder. karşı gösterdiği dirençtir.
 Gösterimi (sembolü) = ρ (ro)
Direnç?  Birimi (SI’da) = “Ω x m”
 İletkenin, elektrik akımına karşı  Ayırt edici bir özelliktir.
gösterdiği zorluktur.
 Gösterimi = R İletken ve Yalıtkanın Direnci?
 Birimi (SI’da) = ohm (Ω)  İletken, akıma az zorluk çıkarır.
 Ölçen Alet = Ohmmetre  Yalıtkan, akıma çok zorluk
çıkarır.
İletken Telin Dirence Etkileri?  Direnci küçültmek için “kalın” ve
 Uzunluğu  direnç  (doğru orantı) “kısa” tel seçeriz.
 Kesit alanı  direnç  (ters orantı)  Direnci büyütmek için “ince” ve
 Cinsi değişince direnç  veya  “uzun” tel seçeriz.
Karşılaştırma
Akkor Ampulün Direnci?
İletkenin
İletkenin
Direnci  Telin direncini  için
Dik
 uzun,
Uzunluğu Kesit Cinsi  ince ve

Alanı Değişir  direnci yüksek bir madde


ise seçilir.


  Reosta ? (Değişken Direnç)


 
 
 
  

Direnci Bulmanın Kısayolu (=Formülü):


 Devredeki telin uzunluğunu
 bağıntısıyla  veya  devrenin direncini
bulunur. değiştiren sürgülü alettir.
  ρ: İletkenin öz direnci (Ω x m)  Örnek: Radyonun ses, fırının ısı
 ℓ: İletkenin uzunluğu (m) ve lambanın parlaklık ayarı
 A: İletkenin dik kesit alanı(m2) reosta ile yapılır.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mehmet Şerif VARLIK (WhatsApp: 05330166279 e-posta: msvarlikfizik@gmail.com) Eğitim Yılı: 2021 – 2022
FİZİK – 10. SINIF – Konu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10. Haftaların Sayfa 4 / 18
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2. BÖLÜM (1/4): 1. Ünite:
Konu
A-) ELEKTRİK AKIMI, GERİLİM Elektrik ve
Anlatımı
ve DİRENÇ İLİŞKİSİ Manyetizma

Kazanımlar: Direnç, Gerilim ve Akım İlişkisinin


10.1.2.1. Elektrik Akımı, direnç ve Kısayolu (=Formülü):
potansiyel farkı arasındaki ilişkiyi
analiz eder. 

Voltmetre? 

  V : Gerilimi (V)
 I : Akım şiddeti (A)
 R : Direnci (Ω)

Ampullerin/Dirençlerin
 Potansiyel farkı ölçen alettir. Bağlanma Çeşitleri
 Devreye paralel bağlanır.
 İç direnci büyük olduğu için seri
bağlandığında devre çalışmaz.
Seri Paralel
Bağlama Bağlama
Ampermetre?

Seri Bağlama?
 Dirençlerin sadece bir ucunun
birbirine bağlanmasıdır.
 Ampul/Direnç sayısı artırılınca:
 Devrenin eşdeğer (=toplam)
 Geçen akımı ölçen alettir.
direnci (REş) artar,
 Devreye seri bağlanır.
 Devrenin akımı azalır,
 İç direnci küçük olduğu için
 Parlaklıklar azalır.
paralel bağlandığında diğer
kollardan akım geçmez. 

Direnç, Gerilim ve Akım İlişkisi?


(Ohm Kanunu)
 Gerilim ile akım arasındaki sabit
orana “Ohm Kanunu” denir.
 Gerilim ve akım doğru orantılı.
 Direnç ve akım ters orantılı.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mehmet Şerif VARLIK (WhatsApp: 05330166279 e-posta: msvarlikfizik@gmail.com) Eğitim Yılı: 2021 – 2022
FİZİK – 10. SINIF – Konu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10. Haftaların Sayfa 5 / 18
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

 Ampullerden biri çıkarılırsa veya


patlarsa diğer ampuller de söner.
 Dikkat: Ampuller de bir dirençtir.

Not: Ampul parlaklığı ve akım


 Ampullerden biri çıkarılırsa veya
arasında doğru orantı var.
patlarsa diğer ampuller sönmez.
 Ampuller özdeş ise üzerilerinden
Paralel Bağlama?
geçen akım miktarı da birbirine
 Dirençlerin bir uçlarının bir
eşittir.
noktada, diğer uçlarının da başka
 Paralel bağlı devrelerde seri bağlı
bir noktada birleştirilmesidir.
olan devrelere göre ampuller
 Ampul/Direnç sayısı artırılınca:
daha parlak yanacağı için pil
 Devrenin eşdeğer (=toplam)
daha çabuk biter.
direnci (REş) azalır,
 Devrenin akımı artar,
Not: Binalarımızda ampuller
 Parlaklıklar değişmez.
(Çünkü ampullerin akımı birbirine paralel bağlanır.
değişmez.)

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mehmet Şerif VARLIK (WhatsApp: 05330166279 e-posta: msvarlikfizik@gmail.com) Eğitim Yılı: 2021 – 2022
FİZİK – 10. SINIF – Konu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10. Haftaların Sayfa 6 / 18
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2. BÖLÜM (2/4): 1. Ünite:
Konu
B-) ÜRETEÇLERİN BAĞLANMASI Elektrik ve
Anlatımı
(Pillerin Bağlanması) Manyetizma

Kazanımlar: Üreteçlerin Paralel Bağlanması?


10.1.2.2. Üreteçlerin seri ve paralel
bağlanma gerekçelerini açıklar.

Üreteç?
 Pil, akümülatör (akü), jeneratör,
dinamo gibi enerji kaynaklarıdır.

Elektromotor Kuvveti (Emk)? (Gerilim?)  Üreteçlerin aynı işaretli


 Elektrik devresinde birim yükün kutuplarının aynı noktaya
devreyi dolaşabilmesi için bağlanmasıdır.
üretecin yaptığı iştir.  V=
 Sembolü = ℇ (epsilon)
 Birimi = Volt (V) = J / C
Üreteçlerin Ters Bağlanması?
Üreteçlerin İç Dirençleri?
 Üretecin bir iç direnci (r) vardır.
 Üretecin akımı, hem devre
elemanları hem de üretecin iç
direnci tarafından kullanılır.
 İç dirençte harcanan elektrik
enerjisi üreteci ısıtır.

Üreteçlerin Seri Bağlanması?  Üretecin aynı kutuplarının


birbirine bağlanması durumudur.
 V=

Üreteçlerin Tükenme Süresi?


 Üretecin, devreye akım verme
süresidir.
 Tükenme süresi, üreteçten
 Üreteçlerin zıt kutuplarının çekilen akım şiddetiyle ters
birbirine bağlanması durumudur. orantılıdır.
 V=  Seri üreteçler, daha kısa sürede;
paralel üreteçler ise daha uzun
sürede tükenir.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mehmet Şerif VARLIK (WhatsApp: 05330166279 e-posta: msvarlikfizik@gmail.com) Eğitim Yılı: 2021 – 2022
FİZİK – 10. SINIF – Konu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10. Haftaların Sayfa 7 / 18
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2. BÖLÜM (3/4): 1. Ünite:


Konu
C) ELEKTRİK ENERJİSİ ve Elektrik ve
Anlatımı
ELEKTRİKSEL GÜÇ Manyetizma

Kazanımlar: Örnek: Evlerde kullanılan elektrik


10.1.2.3. Elektrik enerjisi ve enerjisi; ütü, fırın, çamaşır ve bulaşık
elektriksel güç kavramlarını makineleri, televizyon, bilgisayar,
ilişkilendirir. cep telefonu gibi birçok elektrikli
araçta mekanik enerjiye, ısı, ışık ve
Elektrik Enerjisi (W)? ses enerjisine dönüşür.
 Elektrik devresinde toplam yükü
dolandırmak için yapılan iştir. Örnek Soru
 Bu enerji, dirençlerde açığa çıkan Günde 12 saat çalıştırılan bir klima,
ısı enerjisine eşittir. 30 günde 360 TL’lik elektrik enerjisi
 Formülü: tüketmektedir.
 Elektrik enerjisinin 1 kilowatt-saat
 ◄ (V=i.R ise) (kWh)’i 0,5 TL olduğuna göre bu
 ◄ (i=V/R ise) klimanın gücü kaç kilowatt (kW)’tır?
Çözümü:
 Birim Tablosu (SI’da):
 Klima günde 12 saat çalışır ise
30 günde: 30x12=360 saat
çalışmış olur.
 1 kWh 0,5 TL ise
Elektriksel Güç (P)? ? kWh 360 TL’dir
 Elektrik devresinde, birim Doğru Orantı var
zamanda harcanan enerjidir.  ? = 720 kWh =Harcanan Enerji (W)
 
 Formülü: = 720 kWh / 360 h
 ◄ (W=V.i.t ise) = 2 kW
 ◄ (V=i.R ise)
Lamba Parlaklığı?
 ◄ (i=V/R ise)  Birim zamanda ışığa
dönüştürülen enerjidir.
 Parlaklık = Elektriksel Güç
Elektrik Enerjisi Dönüşümleri  Özdeş lambalar için iki durum:
 Enerji korunumlu olduğundan,
üretilen enerji başka enerji  Gerilimin karesi ile
türlerine dönüşmektedir. doğru orantılıdır.
 Akımın karesi ile
doğru orantılıdır.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mehmet Şerif VARLIK (WhatsApp: 05330166279 e-posta: msvarlikfizik@gmail.com) Eğitim Yılı: 2021 – 2022
FİZİK – 10. SINIF – Konu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10. Haftaların Sayfa 8 / 18
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2. BÖLÜM (4/4): 1. Ünite:


Konu
Ç) ELEKTRİK TEHLİKESİNDEN Elektrik ve
Anlatımı
KORUNMA Manyetizma

Kazanımlar:
10.1.2.4. Elektrik akımının
oluşturabileceği tehlikelere karşı
alınması gereken sağlık ve güvenlik
önlemlerini açıklar.

Elektrik Çarpmasından Korunmak?


 Elektrikli aracı;
 ustası tamir etsin,
 çalışırken taşıma,
 ısınmaması için dinlendir,
 Prizle ilgili;
 fazla fiş takma,
 deliklerini kurcalama,
 telleri açıkta olmasın,
 topraklama hattı çek,
 Tamirat öncesi;
 sigortaları kapat,
 eldiven tak,
 ayakkabı giy,
 Eskiyen kabloyu değiştir,
 Koruyan uygun sigortalar taktır,
 Islak elle dokunma,
 Islak yerde elektriği kullanma,
 TSE onaylı şarj aletlerini kullan.

Elektrik Çarpana Yardım?


1-) Sigortayı kapat,
2-) Çıplak elle dokunma,
3-) Giysisinden tutarak veya yalıtkan
bir maddeyle dışarı çek.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mehmet Şerif VARLIK (WhatsApp: 05330166279 e-posta: msvarlikfizik@gmail.com) Eğitim Yılı: 2021 – 2022
FİZİK – 10. SINIF – Konu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10. Haftaların Sayfa 9 / 18
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
→ 1. Ünite:
Konu 3. BÖLÜM:
Elektrik ve
Anlatımı MIKNATIS ve MANYETİK ALAN
Manyetizma

Kazanımlar: Mıknatısın Manyetik Alanı Nedir?


10.1.3.1. Mıknatısların oluşturduğu  Manyetikliğin etkili olduğu
manyetik alanı ve özelliklerini bölgedir/alandır.
açıklar.  Gösterimi (Sembolü) = B
 Birimi (SI’da) = Tesla (T)
Mıknatıs Nedir?  Vektöreldir.
 Demir (Fe), nikel (Ni) ve kobalt  Mıknatıstan uzaklaştıkça azalır.
(Co) gibi maddeleri çekme  Manyetik alan çizgilerinin sık
özelliği gösterendir. olduğu yerde şiddeti büyük,
 Üç çeşittir: seyrek olduğu yerde ise küçüktür.
1-) Doğal (Fe2O3 bileşiği),
2-) Yapay, Manyetik Alan Çizgileri?
3-) Elektromıknatıs.
 Kuzey (N) ve Güney (S) olmak
üzere iki kutbu vardır.
 Bir mıknatısı kaç parçaya
bölersek bölelim, her zaman iki
kutbu vardır.
 Hayali çizgiler olup, alanı temsil
etmek için çizilmiş bir modeldir.
 Kapalı eğrilerdir (çember gibi).
 Birbirlerini asla kesmezler.
 Yönü: mıknatısın dışında, N
Kutup Nedir? kutbundan S kutbuna doğrudur.
 Mıknatıslığın kuvvetli olduğu uç.  Yönü: mıknatısın içinde ise S
 N ve S isimli iki kutup var. kutbundan N kutbuna doğrudur.
 Şiddetleri aynıdır.  Üç boyuttadır.
 Aynı kutuplar birbirini iter.  Sonsuz sayıdadır.
 Manyetik alan şiddetinin büyük
olduğu yerlerde, daha sık/fazla
çizilir.
 Pusulanın mıknatıs olan iğnesi,
 Zıt kutuplar birbirini çeker.
manyetik alan çizgisine teğettir.
 Mıknatısın çevresinde, pusula
iğnesinin N kutbu: mıknatısın S
kutbuna doğru olacak şekilde
yön değiştirir.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mehmet Şerif VARLIK (WhatsApp: 05330166279 e-posta: msvarlikfizik@gmail.com) Eğitim Yılı: 2021 – 2022
FİZİK – 10. SINIF – Konu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10. Haftaların Sayfa 10 / 18
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Manyetik Kuvvet Nedir?


 İki mıknatısın manyetik
alanlarının etkileşimiyle birbirine
karşı uyguladığı temassız
itme/çekme kuvvetidir.
 Nelere Bağlı Olarak Değişir?:
 Kutup şiddetine (doğru orantı),
 Uzaklığın karesine (ters orantı),
 Bulunduğu ortama bağlıdır.
 İtme kuvvetleri birbirine eşit
büyüklükte ve zıt yönlüdür.

 Çekme kuvvetleri birbirine eşit


büyüklükte ve zıt yönlüdür.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mehmet Şerif VARLIK (WhatsApp: 05330166279 e-posta: msvarlikfizik@gmail.com) Eğitim Yılı: 2021 – 2022
FİZİK – 10. SINIF – Konu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10. Haftaların Sayfa 11 / 18
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
4. BÖLÜM: 1. Ünite:
Konu
AKIM ve MANYETİK ALAN Elektrik ve
Anlatımı
(1/2) Manyetizma

Kazanımlar: Elektromıknatıs Nedir?


10.1.4.1. Üzerinden akım geçen düz  Elektrik akımının manyetik etkisi
bir iletken telin oluşturduğu ile elde edilen mıknatıstır.
manyetik alanı etkileyen değişkenleri  Manyetik Alanı Nelere Bağlıdır?:
analiz eder. 1-) Sarım sayısı doğru
2-) Akım miktarı orantılı
Düz Elektrik Telinin Manyetik Alanı  Yapısı:
 Elektrikli telden belirli bir  demir parçası ve
uzaklıktaki noktanın manyetik  demirin çevresine sarılı
alanı: iletken telden (bobin)
 Akım ile doğru orantılı, oluşur.
 Uzaklık ile ters orantılı,  Elektrik akımı kesildiğinde
 Ortamın cinsine bağlı mıknatıslık etkisi kaybolur.
olarak değişir.  Elektrikle çalışan araçların
 Telin çevresinde daireler şeklinde çoğunda bulunur.
manyetik alan oluşur.
 Yönü sağ el kuralıyla bulunur. Sağ El Kuralı (Elektromıknatısta)?
 Tüm elektrikli cihazlar manyetik
alana sahiptir.

Sağ El Kuralı (Düz Telde)?

  Akımın yönü, bükülen dört


parmakla gösterilir.
 Başparmak ise N yönünü
gösterir.

Yüksek Gerilim Hatları Zararlı Mı?


 Manyetik alan kuvveti çok büyük
olduğu için uzun süre maruz
kalınması sağlığa zarar verir.
  Başparmak ve akım aynı  Kalp pili taşıyanların çok dikkatli
yönde olacak şekilde, teli sağ olması gerekir.
elin içine alırız.  Mobil hatların baz istasyonları da
 Bükülen dört parmağın ucu, manyetik alanı nedeniyle halk
N yönünü gösterir. tarafından istenmemektedir.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mehmet Şerif VARLIK (WhatsApp: 05330166279 e-posta: msvarlikfizik@gmail.com) Eğitim Yılı: 2021 – 2022
FİZİK – 10. SINIF – Konu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10. Haftaların Sayfa 12 / 18
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
4. BÖLÜM: 1. Ünite:
Konu
AKIM ve MANYETİK ALAN Elektrik ve
Anlatımı
(2/2) Manyetizma

Kazanımlar:
10.1.4.2. Dünya’nın manyetik
alanının sonuçlarını açıklar.

Dünya’nın Manyetik Alanı

 Dünya, çubuk mıknatıs gibidir.


 Coğrafi kutuplar ile Dünya’nın
manyetik alanlarına ait kutupları
birbirine zıttır.
 Coğrafi kutup ile Dünya’nın
manyetik kutbu arasında belirli
bir sapma açısı vardır.
 Güneş’in zararlı etkilerinden
bizleri bu manyetik alan korur.
 Bazı canlılar göç ederken
Dünya’nın manyetik alanını bir
pusula gibi kullanarak yönlerini
bulmaktadır.
 Pusula: Yönümüzü bulmamız için
Dünya’nın manyetik alanını
kullanan bir mıknatıstır.
 Kutup ışıkları: Güneş ışığı ile
Dünya’nın manyetik alanının
etkileşimi sonucu oluşur.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mehmet Şerif VARLIK (WhatsApp: 05330166279 e-posta: msvarlikfizik@gmail.com) Eğitim Yılı: 2021 – 2022
FİZİK – 10. SINIF – Konu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10. Haftaların Sayfa 13 / 18
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1. BÖLÜM: 2. Ünite:
Konu
BASINÇ (1/4) Basınç ve
Anlatımı
“Katıların Basıncı” Kaldırma Kuvveti

Kazanımlar:  Katılar, basıncı aynen iletmez.


10.2.1.1. Basınç ve basınç kuvveti  Ağırlığı ve yüzey alanı aynı
kavramlarının katı, durgun sıvı ve oranda artar veya azalır ise
gazlarda bağlı olduğu değişkenleri basınç değişmez.
açıklar.  Aynı cismin küçük/büyük yüzeyi:

Basınç?

 Eğim açısına göre oluşan basınç:


 Birim yüzey alanına etki eden dik
kuvvettir.
 Formülü (=Kısayolu):

 Düzgün şekillinin dikey kesilmes:

 Kuvvet ile doğru orantılıdır.


Yüzey Alanı ile ters orantılıdır.
 Sembolü= P (İngilizcesi: Pressure)
 Birimi (SI’da)=Pascal (Pa)=N/m2
 Skalerdir. (Bu çok karıştırılıyor.)  Ağırlık artınca basınç da artar.

Katı Basıncı?

 Katının ağırlığından kaynaklanır. Piezoelektrik? (Piezo = Basınç)


 Formülü (=Kısayolu):  Kristal yapılı maddenin, dış
Ağırlık basıncın etkisiyle elektrik
Yüzey Alanı üretmesidir.
 Temas ettiği yüzeye uygular.  Basınç ile üretilen elektrik
 Ağırlık ile doğru orantılıdır. arasında doğru orantı vardır.
Yüzey Alanı ile ters orantılıdır.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mehmet Şerif VARLIK (WhatsApp: 05330166279 e-posta: msvarlikfizik@gmail.com) Eğitim Yılı: 2021 – 2022
FİZİK – 10. SINIF – Konu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10. Haftaların Sayfa 14 / 18
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Günlük Hayatta Katı Basıncı


 Bıçakların kesici yüzeyi,
 Futbolcu ayakkabılarının çivileri,
 Kar ayakkabısı,
 İş makinesi paleti ile traktör
tekerleği,
 Gergedan, deve ve fil gibi ağır
hayvanların ayak tabanları,
 Tren tekerleklerinin çok oluşu vb

Katılarda Basınç Kuvveti?


 Basınç ile yüzey alanının
çarpımına eşittir.
 Basıncın oluşmasına neden olan
dik kuvvetlerin toplamıdır.
 Formülü (=Kısayolu):
 Birimi (SI’da): Newton (N)
 Katı cisim, basınç kuvvetini,
temas ettiği yüzeye aynen iletir.
Örnek: Çivinin geniş yüzeyine
etki eden basınç kuvveti, sivri uca
aynen iletildiği için sivri uçta
büyük bir basınç oluşur.
 Başka bir kuvvet yok ise katı
cismin basınç kuvveti, cismin
ağırlığına eşittir.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mehmet Şerif VARLIK (WhatsApp: 05330166279 e-posta: msvarlikfizik@gmail.com) Eğitim Yılı: 2021 – 2022
FİZİK – 10. SINIF – Konu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10. Haftaların Sayfa 15 / 18
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Sorular 1. Ünite:
1. ÜNİTE:
Elektrik ve
“ÖSYM” ELEKTRİK ve MANYETİZMA
Manyetizma

Soru – 1 - ) “2021 – ÖSYM Sorusu” Soru – 3 - ) “2019 – ÖSYM Sorusu”

Soru – 2 - ) “2020 – ÖSYM Sorusu”

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mehmet Şerif VARLIK (WhatsApp: 05330166279 e-posta: msvarlikfizik@gmail.com) Eğitim Yılı: 2021 – 2022
FİZİK – 10. SINIF – Konu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10. Haftaların Sayfa 16 / 18
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Soru – 4 - ) “2017 – ÖSYM Sorusu” Soru – 5 - ) “2016 – ÖSYM Sorusu”

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mehmet Şerif VARLIK (WhatsApp: 05330166279 e-posta: msvarlikfizik@gmail.com) Eğitim Yılı: 2021 – 2022
FİZİK – 10. SINIF – Konu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10. Haftaların Sayfa 17 / 18
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Soru – 6 - ) “2015 – ÖSYM Sorusu” Soru – 7 - ) “2014 – ÖSYM Sorusu”

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mehmet Şerif VARLIK (WhatsApp: 05330166279 e-posta: msvarlikfizik@gmail.com) Eğitim Yılı: 2021 – 2022
FİZİK – 10. SINIF – Konu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10. Haftaların Sayfa 18 / 18
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Soru – 8 - ) “2013 – ÖSYM Sorusu” Soru – 9 - ) “2013 – ÖSYM Sorusu”

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mehmet Şerif VARLIK (WhatsApp: 05330166279 e-posta: msvarlikfizik@gmail.com) Eğitim Yılı: 2021 – 2022

You might also like