౩. చక్క వత్తిసుత్తం
Cakkavattisuttaṃ
అత్తదీపసరణతా
౮౦. ఏవం మే సుతం – ఏకం సమయం
భగవా మగధేసు విహరతి మాతులాయం.
తత్ర ఖో భగవా భిక్ఖూ ఆమన్తేసి – ‘‘భిక్ఖవో’’తి.
‘‘భద్దన్తే’’తి తే భిక్ఖూ భగవతో పచ్చ స్సో సుం.
భగవా ఏతదవోచ – ‘‘అత్తదీపా, భిక్ఖవే,
విహరథ అత్తసరణా అనఞ్ఞసరణా,
ధమ్మ దీపా ధమ్మ సరణా అనఞ్ఞసరణా.
కథఞ్చ పన, భిక్ఖవే, భిక్ఖు అత్తదీపో విహరతి dhammadīpo dhammasaraṇo anaññasaraṇo? Idha,
అత్తసరణో అనఞ్ఞసరణో, ధమ్మ దీపో
ధమ్మ సరణో అనఞ్ఞసరణో? ఇధ, భిక్ఖవే, భిక్ఖు sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
కాయే కాయానుపస్సీ విహరతి ఆతాపీ
సమ్ప జానో సతిమా వినేయ్య లోకే
అభిజ్ఝా దోమనస్సం. వేదనాసు
వేదనానుపస్సీ …పే॰… చిత్తే చిత్తా నుపస్సీ … attasaraṇo anaññasaraṇo, dhammadīpo dhammasaraṇo
పే॰… ధమ్మే సు ధమ్మా నుపస్సీ విహరతి
ఆతాపీ సమ్ప జానో సతిమా వినేయ్య లోకే
అభిజ్ఝా దోమనస్సం. ఏవం ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు
అత్తదీపో విహరతి అత్తసరణో అనఞ్ఞసరణో,
ధమ్మ దీపో ధమ్మ సరణో అనఞ్ఞసరణో.
‘‘గోచరే, భిక్ఖవే, చరథ సకే పేత్తికే విసయే.
గోచరే, భిక్ఖవే, చరతం సకే పేత్తికే విసయే న
లచ్ఛ తి మారో ఓతారం, న లచ్ఛ తి మారో
ఆరమ్మ ణం 1. కుసలానం, భిక్ఖవే, ధమ్మా నం
సమాదానహేతు ఏవమిదం పుఞ్ఞం పవడ్ఢతి.
దళ్హనేమిచక్క వత్తిరాజా
౮౧. ‘‘భూతపుబ్బం , భిక్ఖవే, రాజా దళ్హనేమి
నామ అహోసి చక్క వత్తీ 3 ధమ్మి కో
ధమ్మ రాజా చాతురన్తో విజితావీ
జనపదత్థా వరియప్ప త్తో
3.
Attadīpasaraṇatā
80. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā
magadhesu viharati mātulāyaṃ. Tatra kho bhagavā
bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhaddante’’ti te
bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca
– ‘‘attadīpā, bhikkhave, viharatha attasaraṇā
anaññasaraṇā, dhammadīpā dhammasaraṇā
anaññasaraṇā. Kathañca pana, bhikkhave, bhikkhu
attadīpo viharati attasaraṇo anaññasaraṇo,
bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī
Vedanāsu vedanānupassī…pe… citte cittānupassī…
pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī
sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu attadīpo viharati
anaññasaraṇo.
‘‘Gocare, bhikkhave, caratha sake pettike visaye.
Gocare, bhikkhave, carataṃ sake pettike visaye na
lacchati māro otāraṃ, na lacchati māro ārammaṇaṃ 2.
Kusalānaṃ, bhikkhave, dhammānaṃ samādānahetu
evamidaṃ puññaṃ pavaḍḍhati.
Daḷhanemicakkavattirājā
81. ‘‘Bhūtapubbaṃ , bhikkhave, rājā daḷhanemi nāma
ahosi cakkavattī 5 dhammiko dhammarājā cāturanto
vijitāvī janapadatthāvariyappatto
sattaratanasamannāgato. Tassimāni satta ratanāni
సత్తరతనసమన్నా గతో. తస్సి మాని సత్త ahesuṃ seyyathidaṃ – cakkaratanaṃu hatthiratanaṃ
రతనాని అహేసుం సేయ్య థిదం – assaratanaṃ maṇiratanaṃ itthiratanaṃ
gahapatiratanaṃ pariṇāyakaratanameva sattamaṃ.
చక్క రతనంఉ హత్థిరతనం అస్స రతనం
Parosahassaṃ kho panassa puttā ahesuṃ sūrā
మణిరతనం ఇత్థిరతనం గహపతిరతనం
vīraṅgarūpā parasenappamaddanā. So imaṃ pathaviṃ
పరిణాయకరతనమేవ సత్తమం. sāgarapariyantaṃ adaṇḍena asatthena
పరోసహస్సం ఖో పనస్స పుత్తా అహేసుం dhammena 6 abhivijiya ajjhāvasi.
సూరా వీరఙ్గరూపా పరసేనప్ప మద్దనా. సో
ఇమం పథవిం సాగరపరియన్తం అదణ్డేన
అసత్థేన ధమ్మే న 4 అభివిజియ అజ్ఝా వసి.

౮౨. ‘‘అథ ఖో, భిక్ఖవే, రాజా దళ్హనేమి 82. ‘‘Atha kho, bhikkhave, rājā daḷhanemi bahunnaṃ
బహున్నం వస్సా నం బహున్నం vassānaṃ bahunnaṃ vassasatānaṃ bahunnaṃ
vassasahassānaṃ accayena aññataraṃ purisaṃ
వస్స సతానం బహున్నం వస్స సహస్సా నం
āmantesi – ‘yadā tvaṃ, ambho purisa, passeyyāsi
అచ్చ యేన అఞ్ఞతరం పురిసం ఆమన్తేసి –
dibbaṃ cakkaratanaṃ osakkitaṃ ṭhānā cutaṃ, atha me
‘యదా త్వం, అమ్భో పురిస, పస్సే య్యా సి āroceyyāsī’ti. ‘Evaṃ, devā’ti kho, bhikkhave, so
దిబ్బం చక్క రతనం ఓసక్కి తం ఠానా చుతం, puriso rañño daḷhanemissa paccassosi. Addasā kho,
అథ మే ఆరోచేయ్యా సీ’తి. ‘ఏవం, దేవా’తి ఖో, bhikkhave, so puriso bahunnaṃ vassānaṃ bahunnaṃ
భిక్ఖవే, సో పురిసో రఞ్ఞో దళ్హనేమిస్స vassasatānaṃ bahunnaṃ vassasahassānaṃ accayena
పచ్చ స్సో సి. అద్దసా ఖో, భిక్ఖవే, సో పురిసో dibbaṃ cakkaratanaṃ osakkitaṃ ṭhānā cutaṃ, disvāna
yena rājā daḷhanemi tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā
బహున్నం వస్సా నం బహున్నం
rājānaṃ daḷhanemiṃ etadavoca – ‘yagghe, deva,
వస్స సతానం బహున్నం వస్స సహస్సా నం
jāneyyāsi, dibbaṃ te cakkaratanaṃ osakkitaṃ ṭhānā
అచ్చ యేన దిబ్బం చక్క రతనం ఓసక్కి తం cuta’nti. Atha kho, bhikkhave, rājā daḷhanemi
ఠానా చుతం, దిస్వా న యేన రాజా దళ్హనేమి jeṭṭhaputtaṃ kumāraṃ āmantāpetvā 8 etadavoca –
తేనుపసఙ్క మి; ఉపసఙ్క మిత్వా రాజానం ‘dibbaṃ kira me, tāta kumāra, cakkaratanaṃ
దళ్హనేమిం ఏతదవోచ – ‘యగ్ఘే, దేవ, osakkitaṃ ṭhānā cutaṃ. Sutaṃ kho pana metaṃ –
జానేయ్యా సి, దిబ్బం తే చక్క రతనం yassa rañño cakkavattissa dibbaṃ cakkaratanaṃ
osakkati ṭhānā cavati, na dāni tena raññā ciraṃ
ఓసక్కి తం ఠానా చుత’న్తి. అథ ఖో, భిక్ఖవే,
jīvitabbaṃ hotīti. Bhuttā kho pana me mānusakā
రాజా దళ్హనేమి జేట్ఠపుత్తం కుమారం
kāmā, samayo dāni me dibbe kāme pariyesituṃ. Ehi
ఆమన్తా పేత్వా 7 ఏతదవోచ – ‘దిబ్బం కిర మే, tvaṃ, tāta kumāra, imaṃ samuddapariyantaṃ
తాత కుమార, చక్క రతనం ఓసక్కి తం ఠానా pathaviṃ paṭipajja. Ahaṃ pana kesamassuṃ ohāretvā
చుతం. సుతం ఖో పన మేతం – యస్స kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ
రఞ్ఞో చక్క వత్తిస్స దిబ్బం చక్క రతనం pabbajissāmī’ti.
ఓసక్క తి ఠానా చవతి, న దాని తేన రఞ్ఞా
చిరం జీవితబ్బం హోతీతి. భుత్తా ఖో పన మే
మానుసకా కామా, సమయో దాని మే దిబ్బే
కామే పరియేసితుం. ఏహి త్వం, తాత
కుమార, ఇమం సముద్దపరియన్తం పథవిం
పటిపజ్జ. అహం పన కేసమస్సుం ఓహారేత్వా
కాసాయాని వత్థా ని అచ్ఛా దేత్వా అగారస్మా
అనగారియం పబ్బ జిస్సా మీ’తి.

౮౩. ‘‘అథ ఖో, భిక్ఖవే, రాజా దళ్హనేమి
జేట్ఠపుత్తం కుమారం సాధుకం రజ్జే
సమనుసాసిత్వా కేసమస్సుం ఓహారేత్వా
కాసాయాని వత్థా ని అచ్ఛా దేత్వా అగారస్మా
అనగారియం పబ్బ జి. సత్తా హపబ్బ జితే ఖో
పన, భిక్ఖవే, రాజిసిమ్హి దిబ్బం చక్క రతనం
అన్తరధాయి.
83. ‘‘Atha kho, bhikkhave, rājā daḷhanemi
jeṭṭhaputtaṃ kumāraṃ sādhukaṃ rajje samanusāsitvā
kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā
agārasmā anagāriyaṃ pabbaji. Sattāhapabbajite kho
pana, bhikkhave, rājisimhi dibbaṃ cakkaratanaṃ
antaradhāyi.

‘‘అథ ఖో, భిక్ఖవే, అఞ్ఞతరో పురిసో యేన రాజా ‘‘Atha kho, bhikkhave, aññataro puriso yena rājā
ఖత్తియో ముద్ధా భిసిత్తో 9 తేనుపసఙ్క మి; khattiyo muddhābhisitto 11 tenupasaṅkami;
upasaṅkamitvā rājānaṃ khattiyaṃ muddhābhisittaṃ
ఉపసఙ్క మిత్వా రాజానం ఖత్తియం
etadavoca – ‘yagghe, deva, jāneyyāsi, dibbaṃ
ముద్ధా భిసిత్తం ఏతదవోచ – ‘యగ్ఘే, దేవ,
cakkaratanaṃ antarahita’nti. Atha kho, bhikkhave, rājā
జానేయ్యా సి, దిబ్బం చక్క రతనం khattiyo muddhābhisitto dibbe cakkaratane antarahite
అన్తరహిత’న్తి. అథ ఖో, భిక్ఖవే, రాజా ఖత్తియో anattamano ahosi, anattamanatañca paṭisaṃvedesi. So
ముద్ధా భిసిత్తో దిబ్బే చక్క రతనే అన్తరహితే yena rājisi tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā rājisiṃ
అనత్తమనో అహోసి, అనత్తమనతఞ్చ etadavoca – ‘yagghe, deva, jāneyyāsi, dibbaṃ
పటిసంవేదేసి. సో యేన రాజిసి cakkaratanaṃ antarahita’nti. Evaṃ vutte, bhikkhave,
rājisi rājānaṃ khattiyaṃ muddhābhisittaṃ etadavoca –
తేనుపసఙ్క మి; ఉపసఙ్క మిత్వా రాజిసిం
‘mā kho tvaṃ, tāta, dibbe cakkaratane antarahite
ఏతదవోచ – ‘యగ్ఘే, దేవ, జానేయ్యా సి,
anattamano ahosi, mā anattamanatañca paṭisaṃvedesi,
దిబ్బం చక్క రతనం అన్తరహిత’న్తి. ఏవం na hi te, tāta, dibbaṃ cakkaratanaṃ pettikaṃ
వుత్తే, భిక్ఖవే, రాజిసి రాజానం ఖత్తియం dāyajjaṃ. Iṅgha tvaṃ, tāta, ariye cakkavattivatte
ముద్ధా భిసిత్తం ఏతదవోచ – ‘మా ఖో త్వం, vattāhi. Ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati, yaṃ te ariye
తాత, దిబ్బే చక్క రతనే అన్తరహితే cakkavattivatte vattamānassa tadahuposathe pannarase
12
అనత్తమనో అహోసి, మా అనత్తమనతఞ్చ sīsaṃnhātassa uposathikassa
uparipāsādavaragatassa dibbaṃ cakkaratanaṃ
పటిసంవేదేసి, న హి తే, తాత, దిబ్బం
pātubhavissati sahassāraṃ sanemikaṃ sanābhikaṃ
చక్క రతనం పేత్తికం దాయజ్జం. ఇఙ్ఘ త్వం, sabbākāraparipūra’nti.
తాత, అరియే చక్క వత్తివత్తే వత్తా హి. ఠానం
ఖో పనేతం విజ్జతి, యం తే అరియే
చక్క వత్తివత్తే వత్తమానస్స తదహుపోసథే
పన్న రసే సీసంన్హా తస్స 10 ఉపోసథికస్స
ఉపరిపాసాదవరగతస్స దిబ్బం చక్క రతనం
పాతుభవిస్స తి సహస్సా రం సనేమికం
సనాభికం సబ్బా కారపరిపూర’న్తి.

చక్క వత్తిఅరియవత్తం Cakkavattiariyavattaṃ

౮౪. ‘‘‘కతమం పన తం, దేవ, అరియం 84. ‘‘‘Katamaṃ pana taṃ, deva, ariyaṃ
చక్క వత్తివత్త’న్తి ? ‘తేన హి త్వం, తాత, cakkavattivatta’nti ? ‘Tena hi tvaṃ, tāta,
dhammaṃyeva nissāya dhammaṃ sakkaronto
ధమ్మంయేవ నిస్సా య ధమ్మం సక్క రోన్తో
dhammaṃ garuṃ karonto 16 dhammaṃ mānento
ధమ్మం గరుం కరోన్తో ధమ్మం మానేన్తో
13
dhammaṃ pūjento dhammaṃ apacāyamāno
ధమ్మం పూజేన్తో ధమ్మం అపచాయమానో dhammaddhajo dhammaketu dhammādhipateyyo
ధమ్మ ద్ధజో ధమ్మ కేతు ధమ్మా ధిపతేయ్యో dhammikaṃ rakkhāvaraṇaguttiṃ saṃvidahassu
ధమ్మి కం రక్ఖావరణగుత్తిం సంవిదహస్సు antojanasmiṃ balakāyasmiṃ khattiyesu
అన్తో జనస్మిం బలకాయస్మిం ఖత్తియేసు anuyantesu 17 brāhmaṇagahapatikesu
అనుయన్తేసు 14 బ్రాహ్మ ణగహపతికేసు negamajānapadesu samaṇabrāhmaṇesu migapakkhīsu.
Mā ca te, tāta, vijite adhammakāro pavattittha. Ye ca
నేగమజానపదేసు సమణబ్రాహ్మ ణేసు
te, tāta, vijite adhanā assu, tesañca
మిగపక్ఖీసు. మా చ తే, తాత, విజితే
dhanamanuppadeyyāsi 18. Ye ca te, tāta, vijite
అధమ్మ కారో పవత్తిత్థ. యే చ తే, తాత, విజితే samaṇabrāhmaṇā madappamādā paṭiviratā
అధనా అస్సు , తేసఞ్చ khantisoracce niviṭṭhā ekamattānaṃ damenti,
ధనమనుప్ప దేయ్యా సి 15. యే చ తే, తాత, ekamattānaṃ samenti, ekamattānaṃ parinibbāpenti, te
విజితే సమణబ్రాహ్మ ణా మదప్ప మాదా kālena kālaṃ upasaṅkamitvā paripuccheyyāsi
పటివిరతా ఖన్తిసోరచ్చే నివిట్ఠా ఏకమత్తా నం pariggaṇheyyāsi – ‘‘kiṃ, bhante, kusalaṃ, kiṃ
akusalaṃ, kiṃ sāvajjaṃ, kiṃ anavajjaṃ, kiṃ
దమేన్తి, ఏకమత్తా నం సమేన్తి, ఏకమత్తా నం
sevitabbaṃ, kiṃ na sevitabbaṃ, kiṃ me karīyamānaṃ
పరినిబ్బా పేన్తి, తే కాలేన కాలం
dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya assa, kiṃ vā pana me
ఉపసఙ్క మిత్వా పరిపుచ్ఛే య్యా సి karīyamānaṃ dīgharattaṃ hitāya sukhāya assā’’ti?
పరిగ్గణ్హేయ్యా సి – ‘‘కిం, భన్తే, కుసలం, కిం Tesaṃ sutvā yaṃ akusalaṃ taṃ abhinivajjeyyāsi, yaṃ
అకుసలం, కిం సావజ్జం, కిం అనవజ్జం, కిం kusalaṃ taṃ samādāya vatteyyāsi. Idaṃ kho, tāta, taṃ
సేవితబ్బం, కిం న సేవితబ్బం, కిం మే ariyaṃ cakkavattivatta’nti.
కరీయమానం దీఘరత్తం అహితాయ దుక్ఖా య
అస్స , కిం వా పన మే కరీయమానం
దీఘరత్తం హితాయ సుఖాయ అస్సా ’’తి?
తేసం సుత్వా యం అకుసలం తం
అభినివజ్జేయ్యా సి, యం కుసలం తం
సమాదాయ వత్తేయ్యా సి. ఇదం ఖో, తాత, తం
అరియం చక్క వత్తివత్త’న్తి.

చక్క రతనపాతుభావో Cakkaratanapātubhāvo

౮౫. ‘‘‘ఏవం, దేవా’తి ఖో, భిక్ఖవే, రాజా 85. ‘‘‘Evaṃ, devā’ti kho, bhikkhave, rājā khattiyo
ఖత్తియో ముద్ధా భిసిత్తో రాజిసిస్స muddhābhisitto rājisissa paṭissutvā ariye
cakkavattivatte 20 vatti. Tassa ariye cakkavattivatte
పటిస్సు త్వా అరియే చక్క వత్తివత్తే 19 వత్తి.
vattamānassa tadahuposathe pannarase sīsaṃnhātassa
తస్స అరియే చక్క వత్తివత్తే వత్తమానస్స
uposathikassa uparipāsādavaragatassa dibbaṃ
తదహుపోసథే పన్న రసే సీసంన్హా తస్స cakkaratanaṃ pāturahosi sahassāraṃ sanemikaṃ
ఉపోసథికస్స ఉపరిపాసాదవరగతస్స sanābhikaṃ sabbākāraparipūraṃ. Disvāna rañño
దిబ్బం చక్క రతనం పాతురహోసి khattiyassa muddhābhisittassa etadahosi – ‘sutaṃ kho
సహస్సా రం సనేమికం సనాభికం pana metaṃ – yassa rañño khattiyassa
సబ్బా కారపరిపూరం. దిస్వా న రఞ్ఞో muddhābhisittassa tadahuposathe pannarase
sīsaṃnhātassa uposathikassa uparipāsādavaragatassa
ఖత్తియస్స ముద్ధా భిసిత్తస్స ఏతదహోసి –
dibbaṃ cakkaratanaṃ pātubhavati sahassāraṃ
‘సుతం ఖో పన మేతం – యస్స రఞ్ఞో
sanemikaṃ sanābhikaṃ sabbākāraparipūraṃ , so hoti
త్తి ద్ధా త్త
ఖ యస్స ము భిసి స్స తదహుపోసథే rājā cakkavattī’ti. Assaṃ nu kho ahaṃ rājā
పన్న రసే సీసంన్హా తస్స ఉపోసథికస్స cakkavattīti.
ఉపరిపాసాదవరగతస్స దిబ్బం చక్క రతనం
పాతుభవతి సహస్సా రం సనేమికం సనాభికం
సబ్బా కారపరిపూరం , సో హోతి రాజా
చక్క వత్తీ’తి. అస్సం ను ఖో అహం రాజా
చక్క వత్తీతి.

‘‘అథ ఖో, భిక్ఖవే, రాజా ఖత్తియో ముద్ధా భిసిత్తో ‘‘Atha kho, bhikkhave, rājā khattiyo muddhābhisitto
ఉట్ఠా యాసనా ఏకంసం ఉతరాసఙ్గం కరిత్వా uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ utarāsaṅgaṃ karitvā vāmena
hatthena bhiṅkāraṃ gahetvā dakkhiṇena hatthena
వామేన హత్థేన భిఙ్కా రం గహేత్వా దక్ఖిణేన
cakkaratanaṃ abbhukkiri – ‘pavattatu bhavaṃ
హత్థేన చక్క రతనం అబ్భు క్కి రి – ‘పవత్తతు
cakkaratanaṃ, abhivijinātu bhavaṃ cakkaratana’nti.
భవం చక్క రతనం, అభివిజినాతు భవం
చక్క రతన’న్తి.

‘‘అథ ఖో తం, భిక్ఖవే, చక్క రతనం పురత్థిమం ‘‘Atha kho taṃ, bhikkhave, cakkaratanaṃ
దిసం పవత్తి, అన్వ దేవ రాజా చక్క వత్తీ సద్ధిం puratthimaṃ disaṃ pavatti, anvadeva rājā cakkavattī
చతురఙ్గినియా సేనాయ. యస్మిం ఖో పన, saddhiṃ caturaṅginiyā senāya. Yasmiṃ kho pana,
bhikkhave, padese cakkaratanaṃ patiṭṭhāsi, tattha rājā
భిక్ఖవే, పదేసే చక్క రతనం పతిట్ఠా సి, తత్థ
cakkavattī vāsaṃ upagacchi saddhiṃ caturaṅginiyā
త్తీ
రాజా చక్క వ వాసం ఉపగచ్ఛి స ద్ధిం senāya. Ye kho pana, bhikkhave, puratthimāya disāya
చతురఙ్గినియా సేనాయ. యే ఖో పన, భిక్ఖవే, paṭirājāno, te rājānaṃ cakkavattiṃ upasaṅkamitvā
పురత్థిమాయ దిసాయ పటిరాజానో, తే evamāhaṃsu – ‘ehi kho, mahārāja, svāgataṃ
రాజానం చక్క వత్తిం ఉపసఙ్క మిత్వా te 23 mahārāja, sakaṃ te, mahārāja, anusāsa,
ఏవమాహంసు – ‘ఏహి ఖో, మహారాజ, mahārājā’ti. Rājā cakkavattī evamāha – ‘pāṇo na
hantabbo, adinnaṃ nādātabbaṃ, kāmesumicchā na
స్వా గతం తే 21 మహారాజ, సకం తే, మహారాజ,
అనుసాస, మహారాజా’తి. రాజా చక్క వత్తీ caritabbā, musā na bhāsitabbā, majjaṃ na pātabbaṃ,
ఏవమాహ – ‘పాణో న హన్తబ్బో , అదిన్నం yathābhuttañca bhuñjathā’ti. Ye kho pana, bhikkhave,
puratthimāya disāya paṭirājāno, te rañño cakkavattissa
నాదాతబ్బం, కామేసుమిచ్ఛా న చరితబ్బా ,
anuyantā 24 ahesuṃ.
ముసా న భాసితబ్బా , మజ్జం న పాతబ్బం,
యథాభుత్తఞ్చ భుఞ్జథా’తి. యే ఖో పన,
భిక్ఖవే, పురత్థిమాయ దిసాయ పటిరాజానో, తే
రఞ్ఞో చక్క వత్తిస్స అనుయన్తా 22 అహేసుం.

౮౬. ‘‘అథ ఖో తం, భిక్ఖవే, చక్క రతనం 86. ‘‘Atha kho taṃ, bhikkhave, cakkaratanaṃ
పురత్థిమం సముద్దం puratthimaṃ samuddaṃ ajjhogāhetvā 26 paccuttaritvā
dakkhiṇaṃ disaṃ pavatti…pe… dakkhiṇaṃ
అజ్ఝో గాహేత్వా 25 పచ్చు త్తరిత్వా దక్ఖిణం
samuddaṃ ajjhogāhetvā paccuttaritvā pacchimaṃ
దిసం పవత్తి…పే॰… దక్ఖిణం సముద్దం
disaṃ pavatti, anvadeva rājā cakkavattī saddhiṃ
అజ్ఝో గాహేత్వా పచ్చు త్తరిత్వా పచ్ఛి మం caturaṅginiyā senāya. Yasmiṃ kho pana, bhikkhave,
దిసం పవత్తి, అన్వ దేవ రాజా చక్క వత్తీ సద్ధిం padese cakkaratanaṃ patiṭṭhāsi, tattha rājā cakkavattī
చతురఙ్గినియా సేనాయ. యస్మిం ఖో పన, vāsaṃ upagacchi saddhiṃ caturaṅginiyā senāya. Ye
భిక్ఖవే, పదేసే చక్క రతనం పతిట్ఠా సి, తత్థ kho pana, bhikkhave, pacchimāya disāya paṭirājāno, te
రాజా చక్క వత్తీ వాసం ఉపగచ్ఛి సద్ధిం rājānaṃ cakkavattiṃ upasaṅkamitvā evamāhaṃsu –
‘ehi kho, mahārāja, svāgataṃ te, mahārāja, sakaṃ te,
చతురఙ్గినియా సేనాయ. యే ఖో పన, భిక్ఖవే,
mahārāja, anusāsa, mahārājā’ti. Rājā cakkavattī
పచ్ఛి మాయ దిసాయ పటిరాజానో, తే
evamāha – ‘pāṇo na hantabbo, adinnaṃ nādātabbaṃ,
రాజానం చక్క వ త్తిం ఉపసఙ్క మిత్వా kāmesumicchā na caritabbā, musā na bhāsitabbā,
ఏవమాహంసు – ‘ఏహి ఖో, మహారాజ, majjaṃ na pātabbaṃ, yathābhuttañca bhuñjathā’ti. Ye
స్వా గతం తే, మహారాజ, సకం తే, మహారాజ, kho pana, bhikkhave, pacchimāya disāya paṭirājāno, te
అనుసాస, మహారాజా’తి. రాజా చక్క వత్తీ rañño cakkavattissa anuyantā ahesuṃ.
ఏవమాహ – ‘పాణో న హన్తబ్బో , అదిన్నం
నాదాతబ్బం, కామేసుమిచ్ఛా న చరితబ్బా ,
ముసా న భాసితబ్బా , మజ్జం న పాతబ్బం,
యథాభుత్తఞ్చ భుఞ్జథా’తి. యే ఖో పన,
భిక్ఖవే, పచ్ఛి మాయ దిసాయ పటిరాజానో, తే
రఞ్ఞో చక్క వత్తిస్స అనుయన్తా అహేసుం.

౮౭. ‘‘అథ ఖో తం, భిక్ఖవే, చక్క రతనం
పచ్ఛి మం సముద్దం అజ్ఝో గాహేత్వా
పచ్చు త్తరిత్వా ఉత్తరం దిసం పవత్తి,
అన్వ దేవ రాజా చక్క వత్తీ సద్ధిం
చతురఙ్గినియా సేనాయ. యస్మిం ఖో పన,
భిక్ఖవే, పదేసే చక్క రతనం పతిట్ఠా సి, తత్థ
87. ‘‘Atha kho taṃ, bhikkhave, cakkaratanaṃ
pacchimaṃ samuddaṃ ajjhogāhetvā paccuttaritvā
uttaraṃ disaṃ pavatti, anvadeva rājā cakkavattī
saddhiṃ caturaṅginiyā senāya. Yasmiṃ kho pana,
bhikkhave, padese cakkaratanaṃ patiṭṭhāsi, tattha rājā
cakkavattī vāsaṃ upagacchi saddhiṃ caturaṅginiyā
senāya. Ye kho pana, bhikkhave, uttarāya disāya
రాజా చక్క వత్తీ వాసం ఉపగచ్ఛి సద్ధిం paṭirājāno, te rājānaṃ cakkavattiṃ upasaṅkamitvā
చతురఙ్గినియా సేనాయ. యే ఖో పన, భిక్ఖవే, evamāhaṃsu – ‘ehi kho, mahārāja, svāgataṃ te,
ఉత్తరాయ దిసాయ పటిరాజానో, తే రాజానం mahārāja , sakaṃ te, mahārāja, anusāsa, mahārājā’ti.
Rājā cakkavattī evamāha – ‘pāṇo na hantabbo,
చక్క వత్తిం ఉపసఙ్క మిత్వా ఏవమాహంసు –
adinnaṃ nādātabbaṃ, kāmesumicchā na caritabbā,
‘ఏహి ఖో, మహారాజ, స్వా గతం తే, మహారాజ , musā na bhāsitabbā, majjaṃ na pātabbaṃ,
సకం తే, మహారాజ, అనుసాస, మహారాజా’తి. yathābhuttañca bhuñjathā’ti. Ye kho pana, bhikkhave,
రాజా చక్క వత్తీ ఏవమాహ – ‘పాణో న uttarāya disāya paṭirājāno, te rañño cakkavattissa
హన్తబ్బో , అదిన్నం నాదాతబ్బం, anuyantā ahesuṃ.
కామేసుమిచ్ఛా న చరితబ్బా , ముసా న
భాసితబ్బా , మజ్జం న పాతబ్బం,
యథాభుత్తఞ్చ భుఞ్జథా’తి. యే ఖో పన,
భిక్ఖవే, ఉత్తరాయ దిసాయ పటిరాజానో, తే
రఞ్ఞో చక్క వత్తిస్స అనుయన్తా అహేసుం.

‘‘అథ ఖో తం, భిక్ఖవే, చక్క రతనం ‘‘Atha kho taṃ, bhikkhave, cakkaratanaṃ
సముద్దపరియన్తం పథవిం అభివిజినిత్వా samuddapariyantaṃ pathaviṃ abhivijinitvā tameva
rājadhāniṃ paccāgantvā rañño cakkavattissa
తమేవ రాజధానిం పచ్చా గన్త్వా రఞ్ఞో
antepuradvāre atthakaraṇapamukhe 28 akkhāhataṃ
త్తి న్తే
చక్క వ స్స అ పురద్వా రే
maññe aṭṭhāsi rañño cakkavattissa antepuraṃ
అత్థకరణపముఖే 27 అక్ఖాహతం మఞ్ఞే అట్ఠా సి upasobhayamānaṃ.
రఞ్ఞో చక్క వత్తిస్స అన్తేపురం
ఉపసోభయమానం.

దుతియాదిచక్క వత్తికథా Dutiyādicakkavattikathā

౮౮. ‘‘దుతియోపి ఖో, భిక్ఖవే, రాజా 88. ‘‘Dutiyopi kho, bhikkhave, rājā cakkavattī…pe…
చక్క వత్తీ…పే॰… తతియోపి ఖో, భిక్ఖవే, రాజా tatiyopi kho, bhikkhave, rājā cakkavattī… catutthopi
kho, bhikkhave, rājā cakkavattī… pañcamopi kho,
చక్క వత్తీ… చతుత్థో పి ఖో, భిక్ఖవే, రాజా
bhikkhave, rājā cakkavattī… chaṭṭhopi kho,
చక్క వత్తీ… పఞ్చ మోపి ఖో, భిక్ఖవే, రాజా
bhikkhave, rājā cakkavattī… sattamopi kho,
చక్క వత్తీ… ఛట్ఠో పి ఖో, భిక్ఖవే, రాజా bhikkhave, rājā cakkavattī bahunnaṃ vassānaṃ
చక్క వత్తీ… సత్తమోపి ఖో, భిక్ఖవే, రాజా bahunnaṃ vassasatānaṃ bahunnaṃ vassasahassānaṃ
చక్క వత్తీ బహున్నం వస్సా నం బహున్నం accayena aññataraṃ purisaṃ āmantesi – ‘yadā tvaṃ,
వస్స సతానం బహున్నం వస్స సహస్సా నం ambho purisa, passeyyāsi dibbaṃ cakkaratanaṃ
అచ్చ యేన అఞ్ఞతరం పురిసం ఆమన్తేసి – osakkitaṃ ṭhānā cutaṃ, atha me āroceyyāsī’ti. ‘Evaṃ,
devā’ti kho, bhikkhave, so puriso rañño cakkavattissa
‘యదా త్వం, అమ్భో పురిస, పస్సే య్యా సి
paccassosi. Addasā kho , bhikkhave, so puriso
దిబ్బం చక్క రతనం ఓసక్కి తం ఠానా చుతం, bahunnaṃ vassānaṃ bahunnaṃ vassasatānaṃ
అథ మే ఆరోచేయ్యా సీ’తి. ‘ఏవం, దేవా’తి ఖో, bahunnaṃ vassasahassānaṃ accayena dibbaṃ
భిక్ఖవే, సో పురిసో రఞ్ఞో చక్క వత్తిస్స cakkaratanaṃ osakkitaṃ ṭhānā cutaṃ. Disvāna yena
పచ్చ స్సో సి. అద్దసా ఖో , భిక్ఖవే, సో పురిసో rājā cakkavattī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā
rājānaṃ cakkavattiṃ etadavoca – ‘yagghe , deva,
బహున్నం వస్సా నం బహున్నం
jāneyyāsi, dibbaṃ te cakkaratanaṃ osakkitaṃ ṭhānā
వస్స సతానం బహున్నం వస్స సహస్సా నం
cuta’nti?
అచ్చ యేన దిబ్బం చక్క రతనం ఓసక్కి తం
ఠానా చుతం. దిస్వా న యేన రాజా చక్క వత్తీ
తేనుపసఙ్క మి; ఉపసఙ్క మిత్వా రాజానం
చక్క వత్తిం ఏతదవోచ – ‘యగ్ఘే , దేవ,
జానేయ్యా సి, దిబ్బం తే చక్క రతనం
ఓసక్కి తం ఠానా చుత’న్తి?

౮౯. ‘‘అథ ఖో, భిక్ఖవే, రాజా చక్క వత్తీ 89. ‘‘Atha kho, bhikkhave, rājā cakkavattī
జేట్ఠపుత్తం కుమారం ఆమన్తా పేత్వా jeṭṭhaputtaṃ kumāraṃ āmantāpetvā etadavoca –
ఏతదవోచ – ‘దిబ్బం కిర మే, తాత కుమార, ‘dibbaṃ kira me, tāta kumāra, cakkaratanaṃ
osakkitaṃ, ṭhānā cutaṃ, sutaṃ kho pana metaṃ –
చక్క రతనం ఓసక్కి తం, ఠానా చుతం, సుతం
yassa rañño cakkavattissa dibbaṃ cakkaratanaṃ
ఖో పన మేతం – యస్స రఞ్ఞో చక్క వత్తిస్స osakkati, ṭhānā cavati, na dāni tena raññā ciraṃ
దిబ్బం చక్క రతనం ఓసక్క తి, ఠానా చవతి, jīvitabbaṃ hotīti. Bhuttā kho pana me mānusakā
న దాని తేన రఞ్ఞా చిరం జీవితబ్బం kāmā, samayo dāni me dibbe kāme pariyesituṃ, ehi
హోతీతి. భుత్తా ఖో పన మే మానుసకా కామా, tvaṃ, tāta kumāra, imaṃ samuddapariyantaṃ
సమయో దాని మే దిబ్బే కామే పరియేసితుం, pathaviṃ paṭipajja . Ahaṃ pana kesamassuṃ ohāretvā
kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ
ఏహి త్వం, తాత కుమార, ఇమం
pabbajissāmī’ti.
సముద్దపరియన్తం పథవిం పటిపజ్జ . అహం
పన కేసమస్సుం ఓహారేత్వా కాసాయాని
వత్థా ని అచ్ఛా దేత్వా అగారస్మా అనగారియం
పబ్బ జిస్సా మీ’తి.

‘‘అథ ఖో, భిక్ఖవే, రాజా చక్క వత్తీ జేట్ఠపుత్తం
కుమారం సాధుకం రజ్జే సమనుసాసిత్వా
కేసమస్సుం ఓహారేత్వా కాసాయాని వత్థా ని
అచ్ఛా దేత్వా అగారస్మా అనగారియం
పబ్బ జి. సత్తా హపబ్బ జితే ఖో పన, భిక్ఖవే,
రాజిసిమ్హి దిబ్బం చక్క రతనం అన్తరధాయి.
‘‘Atha kho, bhikkhave, rājā cakkavattī jeṭṭhaputtaṃ
kumāraṃ sādhukaṃ rajje samanusāsitvā kesamassuṃ
ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā
anagāriyaṃ pabbaji. Sattāhapabbajite kho pana,
bhikkhave, rājisimhi dibbaṃ cakkaratanaṃ
antaradhāyi.

౯౦. ‘‘అథ ఖో, భిక్ఖవే, అఞ్ఞతరో పురిసో యేన 90. ‘‘Atha kho, bhikkhave, aññataro puriso yena rājā
రాజా ఖత్తియో ముద్ధా భిసిత్తో తేనుపసఙ్క మి; khattiyo muddhābhisitto tenupasaṅkami;
upasaṅkamitvā rājānaṃ khattiyaṃ muddhābhisittaṃ
ఉపసఙ్క మిత్వా రాజానం ఖత్తియం
etadavoca – ‘yagghe, deva, jāneyyāsi, dibbaṃ
ముద్ధా భిసిత్తం ఏతదవోచ – ‘యగ్ఘే, దేవ, cakkaratanaṃ antarahita’nti? Atha kho, bhikkhave,
జానేయ్యా సి, దిబ్బం చక్క రతనం rājā khattiyo muddhābhisitto dibbe cakkaratane
అన్తరహిత’న్తి? అథ ఖో, భిక్ఖవే, రాజా ఖత్తియో antarahite anattamano ahosi. Anattamanatañca
paṭisaṃvedesi; no ca kho rājisiṃ upasaṅkamitvā
ముద్ధా భిసిత్తో దిబ్బే చక్క రతనే అన్తరహితే
ariyaṃ cakkavattivattaṃ pucchi. So samateneva
త్త
అన మనో అహోసి. అన మనతఞ్చ త్త sudaṃ janapadaṃ pasāsati. Tassa samatena janapadaṃ
పటిసంవేదేసి; నో చ ఖో రాజిసిం pasāsato pubbenāparaṃ janapadā na pabbanti, yathā
ఉపసఙ్క మిత్వా అరియం చక్క వత్తివత్తం taṃ pubbakānaṃ rājūnaṃ ariye cakkavattivatte
పుచ్ఛి . సో సమతేనేవ సుదం జనపదం vattamānānaṃ.
పసాసతి. తస్స సమతేన జనపదం పసాసతో
పుబ్బే నాపరం జనపదా న పబ్బ న్తి, యథా తం
పుబ్బ కానం రాజూనం అరియే చక్క వత్తివత్తే
వత్తమానానం.

‘‘అథ ఖో, భిక్ఖవే, అమచ్చా పారిసజ్జా ‘‘Atha kho, bhikkhave, amaccā pārisajjā
గణకమహామత్తా అనీకట్ఠా దోవారికా gaṇakamahāmattā anīkaṭṭhā dovārikā mantassājīvino
sannipatitvā rājānaṃ khattiyaṃ muddhābhisittaṃ
మన్తస్సా జీవినో సన్ని పతిత్వా రాజానం
etadavocuṃ – ‘na kho te, deva, samatena (sudaṃ)
ఖత్తియం ముద్ధా భిసిత్తం ఏతదవోచుం – ‘న
janapadaṃ pasāsato pubbenāparaṃ janapadā pabbanti,
ఖో తే, దేవ, సమతేన (సుదం) జనపదం yathā taṃ pubbakānaṃ rājūnaṃ ariye cakkavattivatte
పసాసతో పుబ్బే నాపరం జనపదా పబ్బ న్తి, vattamānānaṃ. Saṃvijjanti kho te, deva, vijite amaccā
యథా తం పుబ్బ కానం రాజూనం అరియే pārisajjā gaṇakamahāmattā anīkaṭṭhā dovārikā
చక్క వత్తివత్తే వత్తమానానం. సంవిజ్జన్తి ఖో తే, mantassājīvino mayañceva aññe ca 30 ye mayaṃ
దేవ, విజితే అమచ్చా పారిసజ్జా ariyaṃ cakkavattivattaṃ dhārema. Iṅgha tvaṃ, deva,
amhe ariyaṃ cakkavattivattaṃ puccha. Tassa te
గణకమహామత్తా అనీకట్ఠా దోవారికా
mayaṃ ariyaṃ cakkavattivattaṃ puṭṭhā
మన్తస్సా జీవినో మయఞ్చే వ అఞ్ఞే చ 29 యే
byākarissāmā’ti.
మయం అరియం చక్క వత్తివత్తం ధారేమ.
ఇఙ్ఘ త్వం, దేవ, అమ్హే అరియం
చక్క వత్తివత్తం పుచ్ఛ . తస్స తే మయం
అరియం చక్క వత్తివత్తం పుట్ఠా
బ్యా కరిస్సా మా’తి.

ఆయువణ్ణా దిపరియానికథా Āyuvaṇṇādipariyānikathā

౯౧. ‘‘అథ ఖో, భిక్ఖవే, రాజా ఖత్తియో
ముద్ధా భిసిత్తో అమచ్చే పారిసజ్జే
గణకమహామత్తే అనీకట్ఠే దోవారికే
మన్తస్సా జీవినో సన్ని పాతేత్వా అరియం
91. ‘‘Atha kho, bhikkhave, rājā khattiyo
muddhābhisitto amacce pārisajje gaṇakamahāmatte
anīkaṭṭhe dovārike mantassājīvino sannipātetvā ariyaṃ
cakkavattivattaṃ pucchi. Tassa te ariyaṃ
cakkavattivattaṃ puṭṭhā byākariṃsu. Tesaṃ sutvā
చక్క వత్తివత్తం పుచ్ఛి . తస్స తే అరియం dhammikañhi kho rakkhāvaraṇaguttiṃ saṃvidahi, no
చక్క వత్తివత్తం పుట్ఠా బ్యా కరింసు. తేసం ca kho adhanānaṃ dhanamanuppadāsi. Adhanānaṃ
dhane ananuppadiyamāne dāliddiyaṃ
సుత్వా ధమ్మి కఞ్హి ఖో రక్ఖావరణగుత్తిం
vepullamagamāsi. Dāliddiye vepullaṃ gate aññataro
సంవిదహి, నో చ ఖో అధనానం
puriso paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyi.
ధనమనుప్ప దాసి. అధనానం ధనే Tamenaṃ aggahesuṃ. Gahetvā rañño khattiyassa
అననుప్ప దియమానే దాలిద్దియం muddhābhisittassa dassesuṃ – ‘ayaṃ, deva, puriso
వేపుల్లమగమాసి. దాలిద్దియే వేపుల్లం గతే paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyī’ti. Evaṃ
అఞ్ఞతరో పురిసో పరేసం అదిన్నం vutte, bhikkhave, rājā khattiyo muddhābhisitto taṃ
థేయ్య సఙ్ఖా తం ఆదియి. తమేనం purisaṃ etadavoca – ‘saccaṃ kira tvaṃ, ambho
purisa, paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyī’ti 33?
అగ్గహేసుం. గహేత్వా రఞ్ఞో ఖత్తియస్స
‘Saccaṃ, devā’ti. ‘Kiṃ kāraṇā’ti? ‘Na hi, deva,
ముద్ధా భిసిత్తస్స దస్సే సుం – ‘అయం, దేవ,
jīvāmī’ti. Atha kho, bhikkhave, rājā khattiyo
పురిసో పరేసం అదిన్నం థేయ్య సఙ్ఖా తం muddhābhisitto tassa purisassa dhanamanuppadāsi –
ఆదియీ’తి. ఏవం వుత్తే, భిక్ఖవే, రాజా ఖత్తియో ‘iminā tvaṃ, ambho purisa, dhanena attanā ca jīvāhi,
ముద్ధా భిసిత్తో తం పురిసం ఏతదవోచ – mātāpitaro ca posehi, puttadārañca posehi, kammante
‘సచ్చం కిర త్వం, అమ్భో పురిస, పరేసం ca payojehi, samaṇabrāhmaṇesu 34 uddhaggikaṃ
అదిన్నం థేయ్య సఙ్ఖా తం ఆదియీ’తి 31? dakkhiṇaṃ patiṭṭhāpehi sovaggikaṃ sukhavipākaṃ
saggasaṃvattanika’nti. ‘Evaṃ, devā’ti kho,
‘సచ్చం, దేవా’తి. ‘కిం కారణా’తి? ‘న హి, దేవ,
bhikkhave, so puriso rañño khattiyassa
జీవామీ’తి. అథ ఖో, భిక్ఖవే, రాజా ఖత్తియో
muddhābhisittassa paccassosi.
ముద్ధా భిసిత్తో తస్స పురిసస్స
ధనమనుప్ప దాసి – ‘ఇమినా త్వం, అమ్భో
పురిస, ధనేన అత్తనా చ జీవాహి, మాతాపితరో
చ పోసేహి, పుత్తదారఞ్చ పోసేహి, కమ్మ న్తే చ
పయోజేహి, సమణబ్రాహ్మ ణేసు 32 ఉద్ధగ్గికం
దక్ఖిణం పతిట్ఠా పేహి సోవగ్గికం సుఖవిపాకం
సగ్గసంవత్తనిక’న్తి. ‘ఏవం, దేవా’తి ఖో, భిక్ఖవే,
సో పురిసో రఞ్ఞో ఖత్తియస్స ముద్ధా భిసిత్తస్స
పచ్చ స్సో సి.

‘‘అఞ్ఞతరోపి ఖో, భిక్ఖవే, పురిసో పరేసం ‘‘Aññataropi kho, bhikkhave, puriso paresaṃ adinnaṃ
అదిన్నం థేయ్య సఙ్ఖా తం ఆదియి. తమేనం theyyasaṅkhātaṃ ādiyi. Tamenaṃ aggahesuṃ.
Gahetvā rañño khattiyassa muddhābhisittassa
అగ్గహేసుం. గహేత్వా రఞ్ఞో ఖత్తియస్స
dassesuṃ – ‘ayaṃ, deva, puriso paresaṃ adinnaṃ
ముద్ధా భిసిత్తస్స దస్సే సుం – ‘అయం, దేవ,
theyyasaṅkhātaṃ ādiyī’ti. Evaṃ vutte, bhikkhave, rājā
పురిసో పరేసం అదిన్నం థేయ్య సఙ్ఖా తం khattiyo muddhābhisitto taṃ purisaṃ etadavoca –
ఆదియీ’తి. ఏవం వుత్తే, భిక్ఖవే, రాజా ఖత్తియో ‘saccaṃ kira tvaṃ, ambho purisa, paresaṃ adinnaṃ
ముద్ధా భిసిత్తో తం పురిసం ఏతదవోచ – theyyasaṅkhātaṃ ādiyī’ti? ‘Saccaṃ, devā’ti. ‘Kiṃ
‘సచ్చం కిర త్వం, అమ్భో పురిస, పరేసం kāraṇā’ti? ‘Na hi, deva, jīvāmī’ti. Atha kho,
అదిన్నం థేయ్య సఙ్ఖా తం ఆదియీ’తి? bhikkhave, rājā khattiyo muddhābhisitto tassa
‘సచ్చం, దేవా’తి. ‘కిం కారణా’తి? ‘న హి, దేవ, purisassa dhanamanuppadāsi – ‘iminā tvaṃ, ambho
purisa, dhanena attanā ca jīvāhi, mātāpitaro ca posehi,
జీవామీ’తి. అథ ఖో, భిక్ఖవే, రాజా ఖత్తియో
puttadārañca posehi, kammante ca payojehi,
ముద్ధా భిసిత్తో తస్స పురిసస్స
samaṇabrāhmaṇesu uddhaggikaṃ dakkhiṇaṃ
ధనమనుప్ప దాసి – ‘ఇమినా త్వం, అమ్భో patiṭṭhāpehi sovaggikaṃ sukhavipākaṃ
పురిస, ధనేన అత్తనా చ జీవాహి, మాతాపితరో saggasaṃvattanika’nti. ‘Evaṃ, devā’ti kho,
చ పోసేహి, పుత్తదారఞ్చ పోసేహి, కమ్మ న్తే చ bhikkhave, so puriso rañño khattiyassa
పయోజేహి, సమణబ్రాహ్మ ణేసు ఉద్ధగ్గికం muddhābhisittassa paccassosi .
దక్ఖిణం పతిట్ఠా పేహి సోవగ్గికం సుఖవిపాకం
సగ్గసంవత్తనిక’న్తి. ‘ఏవం, దేవా’తి ఖో, భిక్ఖవే,
సో పురిసో రఞ్ఞో ఖత్తియస్స ముద్ధా భిసిత్తస్స
పచ్చ స్సో సి .

౯౨. ‘‘అస్సో సుం ఖో, భిక్ఖవే, మనుస్సా – ‘యే 92. ‘‘Assosuṃ kho, bhikkhave, manussā – ‘ye kira,
కిర, భో, పరేసం అదిన్నం థేయ్య సఙ్ఖా తం bho, paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyanti,
ఆదియన్తి, తేసం రాజా ధనమనుప్ప దేతీ’తి. tesaṃ rājā dhanamanuppadetī’ti. Sutvāna tesaṃ
etadahosi – ‘yaṃnūna mayampi paresaṃ adinnaṃ
సుత్వా న తేసం ఏతదహోసి – ‘యంనూన
theyyasaṅkhātaṃ ādiyeyyāmā’ti. Atha kho,
ఙ్ఖా
మయమ్పి పరేసం అదిన్నం థేయ్య స తం bhikkhave, aññataro puriso paresaṃ adinnaṃ
ఆదియేయ్యా మా’తి. అథ ఖో, భిక్ఖవే, అఞ్ఞతరో theyyasaṅkhātaṃ ādiyi. Tamenaṃ aggahesuṃ.
పురిసో పరేసం అదిన్నం థేయ్య సఙ్ఖా తం Gahetvā rañño khattiyassa muddhābhisittassa
ఆదియి. తమేనం అగ్గహేసుం. గహేత్వా dassesuṃ – ‘ayaṃ, deva, puriso paresaṃ adinnaṃ
రఞ్ఞో ఖత్తియస్స ముద్ధా భిసిత్తస్స దస్సే సుం theyyasaṅkhātaṃ ādiyī’ti. Evaṃ vutte, bhikkhave, rājā
khattiyo muddhābhisitto taṃ purisaṃ etadavoca –
– ‘అయం, దేవ, పురిసో పరేసం అదిన్నం
‘saccaṃ kira tvaṃ, ambho purisa, paresaṃ adinnaṃ
థేయ్య సఙ్ఖా తం ఆదియీ’తి. ఏవం వుత్తే,
theyyasaṅkhātaṃ ādiyī’ti? ‘Saccaṃ, devā’ti. ‘Kiṃ
భిక్ఖవే, రాజా ఖత్తియో ముద్ధా భిసిత్తో తం kāraṇā’ti? ‘Na hi, deva, jīvāmī’ti. Atha kho,
పురిసం ఏతదవోచ – ‘సచ్చం కిర త్వం, bhikkhave, rañño khattiyassa muddhābhisittassa
అమ్భో పురిస, పరేసం అదిన్నం etadahosi – ‘sace kho ahaṃ yo yo paresaṃ adinnaṃ
థేయ్య సఙ్ఖా తం ఆదియీ’తి? ‘సచ్చం, theyyasaṅkhātaṃ ādiyissati, tassa tassa
దేవా’తి. ‘కిం కారణా’తి? ‘న హి, దేవ, dhanamanuppadassāmi, evamidaṃ adinnādānaṃ
pavaḍḍhissati. Yaṃnūnāhaṃ imaṃ purisaṃ
జీవామీ’తి. అథ ఖో, భిక్ఖవే, రఞ్ఞో ఖత్తియస్స
sunisedhaṃ nisedheyyaṃ, mūlaghaccaṃ 37 kareyyaṃ,
ముద్ధా భిసిత్తస్స ఏతదహోసి – ‘సచే ఖో
sīsamassa chindeyya’nti. Atha kho, bhikkhave, rājā
అహం యో యో పరేసం అదిన్నం khattiyo muddhābhisitto purise āṇāpesi – ‘tena hi,
థేయ్య సఙ్ఖా తం ఆదియిస్స తి, తస్స తస్స bhaṇe, imaṃ purisaṃ daḷhāya rajjuyā
ధనమనుప్ప దస్సా మి, ఏవమిదం pacchābāhaṃ 38 gāḷhabandhanaṃ bandhitvā
అదిన్నా దానం పవడ్ఢిస్స తి. యంనూనాహం khuramuṇḍaṃ karitvā kharassarena paṇavena
ఇమం పురిసం సునిసేధం నిసేధేయ్యం, rathikāya rathikaṃ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ
మూలఘచ్చం 35 కరేయ్యం, సీసమస్స parinetvā dakkhiṇena dvārena nikkhamitvā dakkhiṇato
ఛిన్దేయ్య ’న్తి. అథ ఖో, భిక్ఖవే, రాజా ఖత్తియో nagarassa sunisedhaṃ nisedhetha, mūlaghaccaṃ
karotha, sīsamassa chindathā’ti. ‘Evaṃ, devā’ti kho,
ముద్ధా భిసిత్తో పురిసే ఆణాపేసి – ‘తేన హి,
bhikkhave, te purisā rañño khattiyassa
భణే, ఇమం పురిసం దళ్హా య రజ్జుయా
muddhābhisittassa paṭissutvā taṃ purisaṃ daḷhāya
36 ళ్హ
పచ్ఛా బాహం గా బ నం బ త్వాన్ధ న్ధి rajjuyā pacchābāhaṃ gāḷhabandhanaṃ bandhitvā
ఖురముణ్డం కరిత్వా ఖరస్స రేన పణవేన khuramuṇḍaṃ karitvā kharassarena paṇavena
రథికాయ రథికం సిఙ్ఘా టకేన సిఙ్ఘా టకం rathikāya rathikaṃ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ
పరినేత్వా దక్ఖిణేన ద్వా రేన నిక్ఖమిత్వా parinetvā dakkhiṇena dvārena nikkhamitvā dakkhiṇato
దక్ఖిణతో నగరస్స సునిసేధం నిసేధేథ, nagarassa sunisedhaṃ nisedhesuṃ, mūlaghaccaṃ
akaṃsu, sīsamassa chindiṃsu.
మూలఘచ్చం కరోథ, సీసమస్స ఛిన్దథా’తి.
‘ఏవం, దేవా’తి ఖో, భిక్ఖవే, తే పురిసా రఞ్ఞో
ఖత్తియస్స ముద్ధా భిసిత్తస్స పటిస్సు త్వా తం
పురిసం దళ్హా య రజ్జుయా పచ్ఛా బాహం
గాళ్హబన్ధనం బన్ధిత్వా ఖురముణ్డం కరిత్వా
ఖరస్స రేన పణవేన రథికాయ రథికం
సిఙ్ఘా టకేన సిఙ్ఘా టకం పరినేత్వా దక్ఖిణేన
ద్వా రేన నిక్ఖమిత్వా దక్ఖిణతో నగరస్స
సునిసేధం నిసేధేసుం, మూలఘచ్చం
అకంసు, సీసమస్స ఛిన్దింసు.

౯౩. ‘‘అస్సో సుం ఖో, భిక్ఖవే, మనుస్సా – ‘యే 93. ‘‘Assosuṃ kho, bhikkhave, manussā – ‘ye kira,
కిర, భో, పరేసం అదిన్నం థేయ్య సఙ్ఖా తం bho, paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyanti, te
rājā sunisedhaṃ nisedheti, mūlaghaccaṃ karoti, sīsāni
ఆదియన్తి, తే రాజా సునిసేధం నిసేధేతి,
tesaṃ chindatī’ti. Sutvāna tesaṃ etadahosi –
మూలఘచ్చం కరోతి, సీసాని తేసం ఛిన్దతీ’తి.
‘yaṃnūna mayampi tiṇhāni satthāni kārāpessāma 41,
సుత్వా న తేసం ఏతదహోసి – ‘యంనూన tiṇhāni satthāni kārāpetvā yesaṃ adinnaṃ
మయమ్పి తిణ్హా ని సత్థా ని కారాపేస్సా మ 39, theyyasaṅkhātaṃ ādiyissāma, te sunisedhaṃ
తిణ్హా ని సత్థా ని కారాపేత్వా యేసం అదిన్నం nisedhessāma, mūlaghaccaṃ karissāma, sīsāni tesaṃ
థేయ్య సఙ్ఖా తం ఆదియిస్సా మ, తే సునిసేధం chindissāmā’ti. Te tiṇhāni satthāni kārāpesuṃ, tiṇhāni
నిసేధేస్సా మ, మూలఘచ్చం కరిస్సా మ, satthāni kārāpetvā gāmaghātampi upakkamiṃsu
kātuṃ, nigamaghātampi upakkamiṃsu kātuṃ,
సీసాని తేసం ఛిన్దిస్సా మా’తి. తే తిణ్హా ని
nagaraghātampi upakkamiṃsu kātuṃ,
సత్థా ని కారాపేసుం, తిణ్హా ని సత్థా ని
panthaduhanampi 42 upakkamiṃsu kātuṃ. Yesaṃ te
కారాపేత్వా గామఘాతమ్పి ఉపక్క మింసు adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyanti, te sunisedhaṃ
కాతుం, నిగమఘాతమ్పి ఉపక్క మింసు nisedhenti, mūlaghaccaṃ karonti, sīsāni tesaṃ
కాతుం, నగరఘాతమ్పి ఉపక్క మింసు chindanti.
కాతుం, పన్థదుహనమ్పి 40 ఉపక్క మింసు
కాతుం. యేసం తే అదిన్నం థేయ్య సఙ్ఖా తం
ఆదియన్తి, తే సునిసేధం నిసేధేన్తి,
మూలఘచ్చం కరోన్తి, సీసాని తేసం ఛిన్దన్తి.

౯౪. ‘‘ఇతి ఖో, భిక్ఖవే, అధనానం ధనే 94. ‘‘Iti kho, bhikkhave, adhanānaṃ dhane
అననుప్ప దియమానే దాలిద్దియం ananuppadiyamāne dāliddiyaṃ vepullamagamāsi,
dāliddiye vepullaṃ gate adinnādānaṃ
వేపుల్లమగమాసి, దాలిద్దియే వేపుల్లం గతే
vepullamagamāsi, adinnādāne vepullaṃ gate satthaṃ
అదిన్నా దానం వేపుల్లమగమాసి,
vepullamagamāsi, satthe vepullaṃ gate pāṇātipāto
అదిన్నా దానే వేపుల్లం గతే సత్థం vepullamagamāsi, pāṇātipāte vepullaṃ gate tesaṃ
వేపుల్లమగమాసి, సత్థే వేపుల్లం గతే sattānaṃ āyupi parihāyi, vaṇṇopi parihāyi. Tesaṃ
పాణాతిపాతో వేపుల్లమగమాసి, పాణాతిపాతే āyunāpi parihāyamānānaṃ vaṇṇenapi
వేపుల్లం గతే తేసం సత్తా నం ఆయుపి parihāyamānānaṃ asītivassasahassāyukānaṃ
పరిహాయి, వణ్ణో పి పరిహాయి. తేసం manussānaṃ cattārīsavassasahassāyukā puttā ahesuṃ.
ఆయునాపి పరిహాయమానానం వణ్ణేనపి
పరిహాయమానానం
అసీతివస్స సహస్సా యుకానం మనుస్సా నం
చత్తా రీసవస్స సహస్సా యుకా పుత్తా అహేసుం.

‘‘చత్తా రీసవస్స సహస్సా యుకేసు, భిక్ఖవే, ‘‘Cattārīsavassasahassāyukesu, bhikkhave, manussesu

మనుస్సే సు అఞ్ఞతరో పురిసో పరేసం aññataro puriso paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ
ādiyi. Tamenaṃ aggahesuṃ. Gahetvā rañño
అదిన్నం థేయ్య సఙ్ఖా తం ఆదియి. తమేనం
khattiyassa muddhābhisittassa dassesuṃ – ‘ayaṃ,
అగ్గహేసుం. గహేత్వా రఞ్ఞో ఖత్తియస్స
deva, puriso paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ
ద్ధా త్త
ము భిసి స్స దస్సే సుం – ‘అయం, దేవ, ādiyī’ti. Evaṃ vutte, bhikkhave, rājā khattiyo
పురిసో పరేసం అదిన్నం థేయ్య సఙ్ఖా తం muddhābhisitto taṃ purisaṃ etadavoca – ‘saccaṃ kira
ఆదియీ’తి. ఏవం వుత్తే, భిక్ఖవే, రాజా ఖత్తియో tvaṃ, ambho purisa, paresaṃ adinnaṃ
ముద్ధా భిసిత్తో తం పురిసం ఏతదవోచ – theyyasaṅkhātaṃ ādiyī’ti? ‘Na hi, devā’ti
‘సచ్చం కిర త్వం, అమ్భో పురిస, పరేసం sampajānamusā abhāsi.
అదిన్నం థేయ్య సఙ్ఖా తం ఆదియీ’తి? ‘న హి,
దేవా’తి సమ్ప జానముసా అభాసి.

౯౫. ‘‘ఇతి ఖో, భిక్ఖవే, అధనానం ధనే
అననుప్ప దియమానే దాలిద్దియం
వేపుల్లమగమాసి. దాలిద్దియే వేపుల్లం గతే
అదిన్నా దానం వేపుల్లమగమాసి,
అదిన్నా దానే వేపుల్లం గతే సత్థం
వేపుల్లమగమాసి. సత్థే వేపుల్లం గతే
పాణాతిపాతో వేపుల్లమగమాసి, పాణాతిపాతే
95. ‘‘Iti kho, bhikkhave, adhanānaṃ dhane
ananuppadiyamāne dāliddiyaṃ vepullamagamāsi.
Dāliddiye vepullaṃ gate adinnādānaṃ
vepullamagamāsi, adinnādāne vepullaṃ gate satthaṃ
vepullamagamāsi. Satthe vepullaṃ gate pāṇātipāto
vepullamagamāsi, pāṇātipāte vepullaṃ gate musāvādo
vepullamagamāsi , musāvāde vepullaṃ gate tesaṃ
sattānaṃ āyupi parihāyi, vaṇṇopi parihāyi. Tesaṃ
āyunāpi parihāyamānānaṃ vaṇṇenapi
వేపుల్లం గతే ముసావాదో వేపుల్లమగమాసి , parihāyamānānaṃ cattārīsavassasahassāyukānaṃ
ముసావాదే వేపుల్లం గతే తేసం సత్తా నం manussānaṃ vīsativassasahassāyukā puttā ahesuṃ.

ఆయుపి పరిహాయి, వణ్ణో పి పరిహాయి. తేసం

ఆయునాపి పరిహాయమానానం వణ్ణేనపి
పరిహాయమానానం
చత్తా రీసవస్స సహస్సా యుకానం
మనుస్సా నం వీసతివస్స సహస్సా యుకా
పుత్తా అహేసుం.

‘‘వీసతివస్స సహస్సా యుకేసు , భిక్ఖవే, ‘‘Vīsativassasahassāyukesu , bhikkhave, manussesu

మనుస్సే సు అఞ్ఞతరో పురిసో పరేసం
అదిన్నం థేయ్య సఙ్ఖా తం ఆదియి. తమేనం
అఞ్ఞతరో పురిసో రఞ్ఞో ఖత్తియస్స
ముద్ధా భిసిత్తస్స ఆరోచేసి – ‘ఇత్థన్నా మో,
దేవ, పురిసో పరేసం అదిన్నం
థేయ్య సఙ్ఖా తం ఆదియీ’తి పేసుఞ్ఞమకాసి.
aññataro puriso paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ
ādiyi. Tamenaṃ aññataro puriso rañño khattiyassa
muddhābhisittassa ārocesi – ‘itthannāmo, deva, puriso
paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyī’ti
pesuññamakāsi.

౯౬. ‘‘ఇతి ఖో, భిక్ఖవే, అధనానం ధనే
అననుప్ప దియమానే దాలిద్దియం
వేపుల్లమగమాసి. దాలిద్దియే వేపుల్లం గతే
అదిన్నా దానం వేపుల్లమగమాసి,
అదిన్నా దానే వేపుల్లం గతే సత్థం
వేపుల్లమగమాసి, సత్థే వేపుల్లం గతే
పాణాతిపాతో వేపుల్లమగమాసి, పాణాతిపాతే
వేపుల్లం గతే ముసావాదో వేపుల్లమగమాసి,
ముసావాదే వేపుల్లం గతే పిసుణా వాచా
వేపుల్లమగమాసి, పిసుణాయ వాచాయ
వేపుల్లం గతాయ తేసం సత్తా నం ఆయుపి
పరిహాయి, వణ్ణో పి పరిహాయి. తేసం
ఆయునాపి పరిహాయమానానం వణ్ణేనపి
పరిహాయమానానం
వీసతివస్స సహస్సా యుకానం మనుస్సా నం
దసవస్స సహస్సా యుకా పుత్తా అహేసుం.
96. ‘‘Iti kho, bhikkhave, adhanānaṃ dhane
ananuppadiyamāne dāliddiyaṃ vepullamagamāsi.
Dāliddiye vepullaṃ gate adinnādānaṃ
vepullamagamāsi, adinnādāne vepullaṃ gate satthaṃ
vepullamagamāsi, satthe vepullaṃ gate pāṇātipāto
vepullamagamāsi, pāṇātipāte vepullaṃ gate musāvādo
vepullamagamāsi, musāvāde vepullaṃ gate pisuṇā
vācā vepullamagamāsi, pisuṇāya vācāya vepullaṃ
gatāya tesaṃ sattānaṃ āyupi parihāyi, vaṇṇopi
parihāyi. Tesaṃ āyunāpi parihāyamānānaṃ vaṇṇenapi
parihāyamānānaṃ vīsativassasahassāyukānaṃ
manussānaṃ dasavassasahassāyukā puttā ahesuṃ.

‘‘దసవస్స సహస్సా యుకేసు, భిక్ఖవే, ‘‘Dasavassasahassāyukesu, bhikkhave, manussesu

మనుస్సే సు ఏకిదం సత్తా వణ్ణవన్తో హోన్తి, ekidaṃ sattā vaṇṇavanto honti, ekidaṃ sattā
ఏకిదం సత్తా దుబ్బ ణ్ణా . తత్థ యే తే సత్తా
దుబ్బ ణ్ణా , తే వణ్ణవన్తే సత్తే అభిజ్ఝా యన్తా
పరేసం దారేసు చారిత్తం ఆపజ్జింసు.
౯౭. ‘‘ఇతి ఖో, భిక్ఖవే, అధనానం ధనే
అననుప్ప దియమానే దాలిద్దియం
వేపుల్లమగమాసి. దాలిద్దియే వేపుల్లం గతే…
పే॰… కామేసుమిచ్ఛా చారో వేపుల్లమగమాసి,
కామేసుమిచ్ఛా చారే వేపుల్లం గతే తేసం
సత్తా నం ఆయుపి పరిహాయి, వణ్ణో పి
పరిహాయి. తేసం ఆయునాపి
పరిహాయమానానం వణ్ణేనపి
పరిహాయమానానం
దసవస్స సహస్సా యుకానం మనుస్సా నం
పఞ్చ వస్స సహస్సా యుకా పుత్తా అహేసుం.
౯౮. ‘‘పఞ్చ వస్స సహస్సా యుకేసు, భిక్ఖవే ,
మనుస్సే సు ద్వే ధమ్మా వేపుల్లమగమంసు –
ఫరుసావాచా సమ్ఫ ప్ప లాపో చ. ద్వీ సు
ధమ్మే సు వేపుల్లం గతేసు తేసం సత్తా నం
ఆయుపి పరిహాయి, వణ్ణో పి పరిహాయి. తేసం
ఆయునాపి పరిహాయమానానం వణ్ణేనపి
పరిహాయమానానం
పఞ్చ వస్స సహస్సా యుకానం మనుస్సా నం
అప్పే కచ్చే అడ్ఢతేయ్య వస్స సహస్సా యుకా,
అప్పే కచ్చే ద్వే వస్స సహస్సా యుకా పుత్తా
అహేసుం.
౯౯. ‘‘అడ్ఢతేయ్య వస్స సహస్సా యుకేసు,
భిక్ఖవే, మనుస్సే సు అభిజ్ఝా బ్యా పాదా
వేపుల్లమగమంసు. అభిజ్ఝా బ్యా పాదేసు
వేపుల్లం గతేసు తేసం సత్తా నం ఆయుపి
పరిహాయి, వణ్ణో పి పరిహాయి. తేసం
ఆయునాపి పరిహాయమానానం వణ్ణేనపి
పరిహాయమానానం
అడ్ఢతేయ్య వస్స సహస్సా యుకానం
dubbaṇṇā. Tattha ye te sattā dubbaṇṇā, te vaṇṇavante
satte abhijjhāyantā paresaṃ dāresu cārittaṃ āpajjiṃsu.
97. ‘‘Iti kho, bhikkhave, adhanānaṃ dhane
ananuppadiyamāne dāliddiyaṃ vepullamagamāsi.
Dāliddiye vepullaṃ gate…pe… kāmesumicchācāro
vepullamagamāsi, kāmesumicchācāre vepullaṃ gate
tesaṃ sattānaṃ āyupi parihāyi, vaṇṇopi parihāyi.
Tesaṃ āyunāpi parihāyamānānaṃ vaṇṇenapi
parihāyamānānaṃ dasavassasahassāyukānaṃ
manussānaṃ pañcavassasahassāyukā puttā ahesuṃ.
98. ‘‘Pañcavassasahassāyukesu, bhikkhave ,
manussesu dve dhammā vepullamagamaṃsu –
pharusāvācā samphappalāpo ca. Dvīsu dhammesu
vepullaṃ gatesu tesaṃ sattānaṃ āyupi parihāyi,
vaṇṇopi parihāyi. Tesaṃ āyunāpi parihāyamānānaṃ
vaṇṇenapi parihāyamānānaṃ
pañcavassasahassāyukānaṃ manussānaṃ appekacce
aḍḍhateyyavassasahassāyukā, appekacce
dvevassasahassāyukā puttā ahesuṃ.
99. ‘‘Aḍḍhateyyavassasahassāyukesu, bhikkhave,
manussesu abhijjhābyāpādā vepullamagamaṃsu.
Abhijjhābyāpādesu vepullaṃ gatesu tesaṃ sattānaṃ
āyupi parihāyi, vaṇṇopi parihāyi. Tesaṃ āyunāpi
parihāyamānānaṃ vaṇṇenapi parihāyamānānaṃ
aḍḍhateyyavassasahassāyukānaṃ manussānaṃ
vassasahassāyukā puttā ahesuṃ.
మనుస్సా నం వస్స సహస్సా యుకా పుత్తా
అహేసుం.

౧౦౦. ‘‘వస్స సహస్సా యుకేసు, భిక్ఖవే, 100. ‘‘Vassasahassāyukesu, bhikkhave, manussesu

మనుస్సే సు మిచ్ఛా దిట్ఠి వేపుల్లమగమాసి. micchādiṭṭhi vepullamagamāsi. Micchādiṭṭhiyā
vepullaṃ gatāya tesaṃ sattānaṃ āyupi parihāyi,
మిచ్ఛా దిట్ఠియా వేపుల్లం గతాయ తేసం
vaṇṇopi parihāyi. Tesaṃ āyunāpi parihāyamānānaṃ
సత్తా నం ఆయుపి పరిహాయి, వణ్ణో పి
vaṇṇenapi parihāyamānānaṃ vassasahassāyukānaṃ
పరిహాయి. తేసం ఆయునాపి manussānaṃ pañcavassasatāyukā puttā ahesuṃ.
పరిహాయమానానం వణ్ణేనపి
పరిహాయమానానం వస్స సహస్సా యుకానం
మనుస్సా నం పఞ్చ వస్స సతాయుకా పుత్తా
అహేసుం.

౧౦౧. ‘‘పఞ్చ వస్స సతాయుకేసు, భిక్ఖవే, 101. ‘‘Pañcavassasatāyukesu, bhikkhave, manussesu

మనుస్సే సు తయో ధమ్మా tayo dhammā vepullamagamaṃsu. Adhammarāgo
visamalobho micchādhammo. Tīsu dhammesu
వేపుల్లమగమంసు. అధమ్మ రాగో విసమలోభో
vepullaṃ gatesu tesaṃ sattānaṃ āyupi parihāyi,
మిచ్ఛా ధమ్మో . తీసు ధమ్మే సు వేపుల్లం గతేసు
vaṇṇopi parihāyi. Tesaṃ āyunāpi parihāyamānānaṃ
త్తా
తేసం స నం ఆయుపి పరిహాయి, వ పి ణ్ణో vaṇṇenapi parihāyamānānaṃ pañcavassasatāyukānaṃ
పరిహాయి. తేసం ఆయునాపి manussānaṃ appekacce aḍḍhateyyavassasatāyukā,
పరిహాయమానానం వణ్ణేనపి appekacce dvevassasatāyukā puttā ahesuṃ.
పరిహాయమానానం
పఞ్చ వస్స సతాయుకానం మనుస్సా నం
అప్పే కచ్చే అడ్ఢతేయ్య వస్స సతాయుకా,
అప్పే కచ్చే ద్వే వస్స సతాయుకా పుత్తా
అహేసుం.

‘‘అడ్ఢతేయ్య వస్స సతాయుకేసు, భిక్ఖవే , ‘‘Aḍḍhateyyavassasatāyukesu, bhikkhave , manussesu

మనుస్సే సు ఇమే ధమ్మా వేపుల్లమగమంసు.
అమత్తేయ్య తా అపేత్తేయ్య తా అసామఞ్ఞతా
అబ్రహ్మ ఞ్ఞతా న కులే జేట్ఠా పచాయితా.
ime dhammā vepullamagamaṃsu. Amatteyyatā
apetteyyatā asāmaññatā abrahmaññatā na kule
jeṭṭhāpacāyitā.

౧౦౨. ‘‘ఇతి ఖో, భిక్ఖవే, అధనానం ధనే
అననుప్ప దియమానే దాలిద్దియం
వేపుల్లమగమాసి. దాలిద్దియే వేపుల్లం గతే
అదిన్నా దానం వేపుల్లమగమాసి.
అదిన్నా దానే వేపుల్లం గతే సత్థం
వేపుల్లమగమాసి. సత్థే వేపుల్లం గతే
102. ‘‘Iti kho, bhikkhave, adhanānaṃ dhane
ananuppadiyamāne dāliddiyaṃ vepullamagamāsi.
Dāliddiye vepullaṃ gate adinnādānaṃ
vepullamagamāsi. Adinnādāne vepullaṃ gate satthaṃ
vepullamagamāsi. Satthe vepullaṃ gate pāṇātipāto
vepullamagamāsi. Pāṇātipāte vepullaṃ gate musāvādo
vepullamagamāsi. Musāvāde vepullaṃ gate pisuṇā
పాణాతిపాతో వేపుల్లమగమాసి. పాణాతిపాతే vācā vepullamagamāsi. Pisuṇāya vācāya vepullaṃ
వేపుల్లం గతే ముసావాదో వేపుల్లమగమాసి.
ముసావాదే వేపుల్లం గతే పిసుణా వాచా
వేపుల్లమగమాసి. పిసుణాయ వాచాయ
వేపు ల్లం గతాయ కామేసుమిచ్ఛా చారో
వేపుల్లమగమాసి. కామేసుమిచ్ఛా చారే
వేపుల్లం గతే ద్వే ధమ్మా వేపుల్లమగమంసు, vepullaṃ gatāya tayo dhammā vepullamagamaṃsu,
ఫరుసా వాచా సమ్ఫ ప్ప లాపో చ. ద్వీ సు
ధమ్మే సు వేపుల్లం గతేసు అభిజ్ఝా బ్యా పాదా
వేపుల్లమగమంసు. అభిజ్ఝా బ్యా పాదేసు
వేపుల్లం గతేసు మిచ్ఛా దిట్ఠి వేపుల్లమగమాసి.
మిచ్ఛా దిట్ఠియా వేపుల్లం గతాయ తయో
ధమ్మా వేపుల్లమగమంసు, అధమ్మ రాగో
విసమలోభో మిచ్ఛా ధమ్మో . తీసు ధమ్మే సు
వేపుల్లం గతేసు ఇమే ధమ్మా
వేపుల్లమగమంసు, అమత్తేయ్య తా
అపేత్తేయ్య తా అసామఞ్ఞతా అబ్రహ్మ ఞ్ఞతా న
కులే జేట్ఠా పచాయితా. ఇమేసు ధమ్మే సు
వేపుల్లం గతేసు తేసం సత్తా నం ఆయుపి
పరిహాయి, వణ్ణో పి పరిహాయి. తేసం
ఆయునాపి పరిహాయమానానం వణ్ణేనపి
పరిహాయమానానం
అడ్ఢతేయ్య వస్స సతాయుకానం మనుస్సా నం
వస్స సతాయుకా పుత్తా అహేసుం.
దసవస్సా యుకసమయో
౧౦౩. ‘‘భవిస్స తి , భిక్ఖవే, సో సమయో, యం
ఇమేసం మనుస్సా నం దసవస్సా యుకా పుత్తా
భవిస్స న్తి. దసవస్సా యుకేసు, భిక్ఖవే,
మనుస్సే సు పఞ్చ వస్సి కా 43 కుమారికా
అలంపతేయ్యా భవిస్స న్తి.
దసవస్సా యుకేసు, భిక్ఖవే, మనుస్సే సు
ఇమాని రసాని అన్తరధాయిస్స న్తి,
సేయ్య థిదం, సప్పి నవనీతం తేలం మధు
ఫాణితం లోణం. దసవస్సా యుకేసు, భిక్ఖవే,
gatāya kāmesumicchācāro vepullamagamāsi.
Kāmesumicchācāre vepullaṃ gate dve dhammā
vepullamagamaṃsu, pharusā vācā samphappalāpo ca.
Dvīsu dhammesu vepullaṃ gatesu abhijjhābyāpādā
vepullamagamaṃsu. Abhijjhābyāpādesu vepullaṃ
gatesu micchādiṭṭhi vepullamagamāsi. Micchādiṭṭhiyā
adhammarāgo visamalobho micchādhammo. Tīsu
dhammesu vepullaṃ gatesu ime dhammā
vepullamagamaṃsu, amatteyyatā apetteyyatā
asāmaññatā abrahmaññatā na kule jeṭṭhāpacāyitā.
Imesu dhammesu vepullaṃ gatesu tesaṃ sattānaṃ
āyupi parihāyi, vaṇṇopi parihāyi. Tesaṃ āyunāpi
parihāyamānānaṃ vaṇṇenapi parihāyamānānaṃ
aḍḍhateyyavassasatāyukānaṃ manussānaṃ
vassasatāyukā puttā ahesuṃ.
Dasavassāyukasamayo
103. ‘‘Bhavissati , bhikkhave, so samayo, yaṃ
imesaṃ manussānaṃ dasavassāyukā puttā bhavissanti.
Dasavassāyukesu, bhikkhave, manussesu
pañcavassikā 45 kumārikā alaṃpateyyā bhavissanti.
Dasavassāyukesu, bhikkhave, manussesu imāni rasāni
antaradhāyissanti, seyyathidaṃ, sappi navanītaṃ
telaṃ madhu phāṇitaṃ loṇaṃ. Dasavassāyukesu,
bhikkhave, manussesu kudrūsako aggaṃ
bhojanānaṃ 46 bhavissati. Seyyathāpi, bhikkhave,
etarahi sālimaṃsodano aggaṃ bhojanānaṃ; evameva
మనుస్సే సు కుద్రూసకో అగ్గం kho, bhikkhave, dasavassāyukesu manussesu
భోజనానం 44 భవిస్స తి. సేయ్య థాపి, భిక్ఖవే, kudrūsako aggaṃ bhojanānaṃ bhavissati.
ఏతరహి సాలిమంసోదనో అగ్గం భోజనానం;
ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, దసవస్సా యుకేసు
మనుస్సే సు కుద్రూసకో అగ్గం భోజనానం
భవిస్స తి.

‘‘దసవస్సా యుకేసు, భిక్ఖవే, మనుస్సే సు దస ‘‘Dasavassāyukesu, bhikkhave, manussesu dasa

కుసలకమ్మ పథా సబ్బే న సబ్బం
అన్తరధాయిస్స న్తి, దస అకుసలకమ్మ పథా
అతిబ్యా దిప్పి స్స న్తి 47. దసవస్సా యుకేసు ,
భిక్ఖవే, మనుస్సే సు కుసలన్తిపి న భవిస్స తి,
కుతో పన కుసలస్స కారకో.
దసవస్సా యుకేసు, భిక్ఖవే, మనుస్సే సు యే
తే భవిస్స న్తి అమత్తేయ్యా అపేత్తేయ్యా
అసామఞ్ఞా అబ్రహ్మ ఞ్ఞా న కులే
జేట్ఠా పచాయినో, తే పుజ్జా చ భవిస్స న్తి
పాసంసా చ. సేయ్య థాపి, భిక్ఖవే, ఏతరహి
మత్తేయ్యా పేత్తేయ్యా సామఞ్ఞా బ్రహ్మ ఞ్ఞా
కులే జేట్ఠా పచాయినో పుజ్జా చ పాసంసా చ;
ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, దసవస్సా యుకేసు
మనుస్సే సు యే తే భవిస్స న్తి అమత్తేయ్యా
అపేత్తేయ్యా అసామఞ్ఞా అబ్రహ్మ ఞ్ఞా న కులే
జేట్ఠా పచాయినో, తే పుజ్జా చ భవిస్స న్తి
పాసంసా చ.
kusalakammapathā sabbena sabbaṃ antaradhāyissanti,
dasa akusalakammapathā atibyādippissanti 48.
Dasavassāyukesu , bhikkhave, manussesu kusalantipi
na bhavissati, kuto pana kusalassa kārako.
Dasavassāyukesu, bhikkhave, manussesu ye te
bhavissanti amatteyyā apetteyyā asāmaññā
abrahmaññā na kule jeṭṭhāpacāyino, te pujjā ca
bhavissanti pāsaṃsā ca. Seyyathāpi, bhikkhave,
etarahi matteyyā petteyyā sāmaññā brahmaññā kule
jeṭṭhāpacāyino pujjā ca pāsaṃsā ca; evameva kho,
bhikkhave, dasavassāyukesu manussesu ye te
bhavissanti amatteyyā apetteyyā asāmaññā
abrahmaññā na kule jeṭṭhāpacāyino, te pujjā ca
bhavissanti pāsaṃsā ca.

‘‘దసవస్సా యుకేసు , భిక్ఖవే, మనుస్సే సు న ‘‘Dasavassāyukesu , bhikkhave, manussesu na

భవిస్స తి మాతాతి వా మాతుచ్ఛా తి వా bhavissati mātāti vā mātucchāti vā mātulānīti vā
ācariyabhariyāti vā garūnaṃ dārāti vā. Sambhedaṃ
మాతులానీతి వా ఆచరియభరియాతి వా
loko gamissati yathā ajeḷakā kukkuṭasūkarā
గరూనం దారాతి వా. సమ్భే దం లోకో
soṇasiṅgālā 50.
గమిస్స తి యథా అజేళకా కుక్కు టసూకరా
సోణసిఙ్గా లా 49.

‘‘దసవస్సా యుకేసు, భిక్ఖవే, మనుస్సే సు ‘‘Dasavassāyukesu, bhikkhave, manussesu tesaṃ

తేసం సత్తా నం అఞ్ఞమఞ్ఞమ్హి తిబ్బో ఆఘాతో sattānaṃ aññamaññamhi tibbo āghāto paccupaṭṭhito
bhavissati tibbo byāpādo tibbo manopadoso tibbaṃ
పచ్చు పట్ఠితో భవిస్స తి తిబ్బో బ్యా పాదో తిబ్బో
vadhakacittaṃ. Mātupi puttamhi puttassapi mātari;
మనోపదోసో తిబ్బం వధకచిత్తం. మాతుపి pitupi puttamhi puttassapi pitari; bhātupi bhaginiyā
పుత్తమ్హి పుత్తస్స పి మాతరి; పితుపి పుత్తమ్హి bhaginiyāpi bhātari tibbo āghāto paccupaṭṭhito
bhavissati tibbo byāpādo tibbo manopadoso tibbaṃ
పుత్తస్స పి పితరి; భాతుపి భగినియా
vadhakacittaṃ. Seyyathāpi, bhikkhave, māgavikassa
భగినియాపి భాతరి తిబ్బో ఆఘాతో
migaṃ disvā tibbo āghāto paccupaṭṭhito hoti tibbo
ట్ఠి
పచ్చు ప తో భవిస్స తి తిబ్బో బ్యా పాదో తిబ్బో byāpādo tibbo manopadoso tibbaṃ vadhakacittaṃ;
మనోపదోసో తిబ్బం వధకచిత్తం. సేయ్య థాపి, evameva kho, bhikkhave, dasavassāyukesu manussesu
భిక్ఖవే, మాగవికస్స మిగం దిస్వా తిబ్బో tesaṃ sattānaṃ aññamaññamhi tibbo āghāto
ఆఘాతో పచ్చు పట్ఠితో హోతి తిబ్బో బ్యా పాదో paccupaṭṭhito bhavissati tibbo byāpādo tibbo
తిబ్బో మనోపదోసో తిబ్బం వధకచిత్తం; manopadoso tibbaṃ vadhakacittaṃ. Mātupi puttamhi
puttassapi mātari; pitupi puttamhi puttassapi pitari;
ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, దసవస్సా యుకేసు
bhātupi bhaginiyā bhaginiyāpi bhātari tibbo āghāto
మనుస్సే సు తేసం సత్తా నం అఞ్ఞమఞ్ఞమ్హి
paccupaṭṭhito bhavissati tibbo byāpādo tibbo
తిబ్బో ఆఘాతో పచ్చు పట్ఠితో భవిస్స తి తిబ్బో manopadoso tibbaṃ vadhakacittaṃ.
బ్యా పాదో తిబ్బో మనోపదోసో తిబ్బం
వధకచిత్తం. మాతుపి పుత్తమ్హి పుత్తస్స పి
మాతరి; పితుపి పుత్తమ్హి పుత్తస్స పి పితరి;
భాతుపి భగినియా భగినియాపి భాతరి తిబ్బో
ఆఘాతో పచ్చు పట్ఠితో భవిస్స తి తిబ్బో
బ్యా పాదో తిబ్బో మనోపదోసో తిబ్బం
వధకచిత్తం.

౧౦౪. ‘‘దసవస్సా యుకేసు, భిక్ఖవే, 104. ‘‘Dasavassāyukesu, bhikkhave, manussesu

మనుస్సే సు సత్తా హం సత్థన్తరకప్పో sattāhaṃ satthantarakappo bhavissati. Te
aññamaññamhi migasaññaṃ paṭilabhissanti. Tesaṃ
భవిస్స తి. తే అఞ్ఞమఞ్ఞమ్హి మిగసఞ్ఞం
tiṇhāni satthāni hatthesu pātubhavissanti. Te tiṇhena
పటిలభిస్స న్తి. తేసం తిణ్హా ని సత్థా ని హత్థేసు
satthena ‘esa migo esa migo’ti aññamaññaṃ jīvitā
పాతుభవిస్స న్తి. తే తిణ్హేన సత్థేన ‘ఏస మిగో voropessanti.
ఏస మిగో’తి అఞ్ఞమఞ్ఞం జీవితా వోరోపేస్స న్తి.

‘‘అథ ఖో తేసం, భిక్ఖవే, సత్తా నం ఏకచ్చా నం ‘‘Atha kho tesaṃ, bhikkhave, sattānaṃ ekaccānaṃ
53
ఏవం భవిస్స తి – ‘మా చ మయం కఞ్చి 51, evaṃ bhavissati – ‘mā ca mayaṃ kañci , mā ca
amhe koci, yaṃnūna mayaṃ tiṇagahanaṃ vā
మా చ అమ్హే కోచి, యంనూన మయం
vanagahanaṃ vā rukkhagahanaṃ vā nadīviduggaṃ vā
తిణగహనం వా వనగహనం వా రుక్ఖగహనం వా
pabbatavisamaṃ vā pavisitvā vanamūlaphalāhārā
నదీవిదుగ్గం వా పబ్బ తవిసమం వా పవిసిత్వా yāpeyyāmā’ti. Te tiṇagahanaṃ vā vanagahanaṃ vā
వనమూలఫలాహారా యాపేయ్యా మా’తి. తే rukkhagahanaṃ vā nadīviduggaṃ vā pabbatavisamaṃ
తిణగహనం వా వనగహనం వా రుక్ఖగహనం వాvā 54 pavisitvā sattāhaṃ vanamūlaphalāhārā
నదీవిదుగ్గం వా పబ్బ తవిసమం yāpessanti. Te tassa sattāhassa accayena tiṇagahanā
వా 52 పవిసిత్వా సత్తా హం vanagahanā rukkhagahanā nadīviduggā
వనమూలఫలాహారా యాపేస్స న్తి. తే తస్స pabbatavisamā nikkhamitvā aññamaññaṃ āliṅgitvā
సత్తా హస్స అచ్చ యేన తిణగహనా వనగహనా sabhāgāyissanti samassāsissanti – ‘diṭṭhā, bho, sattā
jīvasi, diṭṭhā, bho, sattā jīvasī’ti.
రుక్ఖగహనా నదీవిదుగ్గా పబ్బ తవిసమా
నిక్ఖమిత్వా అఞ్ఞమఞ్ఞం ఆలిఙ్గిత్వా
సభాగాయిస్స న్తి సమస్సా సిస్స న్తి – ‘దిట్ఠా , భో,
సత్తా జీవసి, దిట్ఠా , భో, సత్తా జీవసీ’తి.

ఆయువణ్ణా దివడ్ఢనకథా Āyuvaṇṇādivaḍḍhanakathā

౧౦౫. ‘‘అథ ఖో తేసం, భిక్ఖవే, సత్తా నం ఏవం 105. ‘‘Atha kho tesaṃ, bhikkhave, sattānaṃ evaṃ
భవిస్స తి – ‘మయం ఖో అకుసలానం bhavissati – ‘mayaṃ kho akusalānaṃ dhammānaṃ
samādānahetu evarūpaṃ āyataṃ ñātikkhayaṃ pattā.
ధమ్మా నం సమాదానహేతు ఏవరూపం
Yaṃnūna mayaṃ kusalaṃ kareyyāma. Kiṃ kusalaṃ
ఆయతం ఞాతిక్ఖయం పత్తా . యంనూన
kareyyāma? Yaṃnūna mayaṃ pāṇātipātā
మయం కుసలం కరేయ్యా మ. కిం కుసలం virameyyāma, idaṃ kusalaṃ dhammaṃ samādāya
కరేయ్యా మ? యంనూన మయం పాణాతిపాతాvatteyyāmā’ti. Te pāṇātipātā viramissanti, idaṃ
విరమేయ్యా మ, ఇదం కుసలం ధమ్మం kusalaṃ dhammaṃ samādāya vattissanti. Te
సమాదాయ వత్తేయ్యా మా’తి. తే పాణాతిపాతా kusalānaṃ dhammānaṃ samādānahetu āyunāpi
విరమిస్స న్తి, ఇదం కుసలం ధమ్మం vaḍḍhissanti, vaṇṇenapi vaḍḍhissanti . Tesaṃ āyunāpi
vaḍḍhamānānaṃ vaṇṇenapi vaḍḍhamānānaṃ
సమాదాయ వత్తిస్స న్తి. తే కుసలానం
dasavassāyukānaṃ manussānaṃ vīsativassāyukā puttā
ధమ్మా నం సమాదానహేతు ఆయునాపి
bhavissanti.
వడ్ఢిస్స న్తి, వణ్ణేనపి వడ్ఢిస్స న్తి . తేసం
ఆయునాపి వడ్ఢమానానం వణ్ణేనపి
వడ్ఢమానానం దసవస్సా యుకానం
మనుస్సా నం వీసతివస్సా యుకా పుత్తా
భవిస్స న్తి.

‘‘అథ ఖో తేసం, భిక్ఖవే, సత్తా నం ఏవం ‘‘Atha kho tesaṃ, bhikkhave, sattānaṃ evaṃ
భవిస్స తి – ‘మయం ఖో కుసలానం bhavissati – ‘mayaṃ kho kusalānaṃ dhammānaṃ
samādānahetu āyunāpi vaḍḍhāma, vaṇṇenapi
ధమ్మా నం సమాదానహేతు ఆయునాపి
vaḍḍhāma. Yaṃnūna mayaṃ bhiyyosomattāya
వడ్ఢా మ, వణ్ణేనపి వడ్ఢా మ. యంనూన మయం kusalaṃ kareyyāma. Kiṃ kusalaṃ kareyyāma?
భియ్యో సోమత్తా య కుసలం కరేయ్యా మ. కిం Yaṃnūna mayaṃ adinnādānā virameyyāma…
కుసలం కరేయ్యా మ? యంనూన మయం kāmesumicchācārā virameyyāma… musāvādā
అదిన్నా దానా విరమేయ్యా మ… virameyyāma… pisuṇāya vācāya virameyyāma…
కామేసుమిచ్ఛా చారా విరమేయ్యా మ… pharusāya vācāya virameyyāma… samphappalāpā
ముసావాదా విరమేయ్యా మ… పిసుణాయ virameyyāma… abhijjhaṃ pajaheyyāma… byāpādaṃ
pajaheyyāma… micchādiṭṭhiṃ pajaheyyāma… tayo
వాచాయ విరమేయ్యా మ… ఫరుసాయ
dhamme pajaheyyāma – adhammarāgaṃ
వాచాయ విరమేయ్యా మ… సమ్ఫ ప్ప లాపా visamalobhaṃ micchādhammaṃ… yaṃnūna mayaṃ
విరమేయ్యా మ… అభిజ్ఝం పజహేయ్యా మ… matteyyā assāma petteyyā sāmaññā brahmaññā kule
jeṭṭhāpacāyino, idaṃ kusalaṃ dhammaṃ samādāya
బ్యా పాదం పజహేయ్యా మ… మిచ్ఛా దిట్ఠిం
vatteyyāmā’ti. Te matteyyā bhavissanti petteyyā
పజహేయ్యా మ… తయో ధమ్మే
sāmaññā brahmaññā kule jeṭṭhāpacāyino, idaṃ
పజహేయ్యా మ – అధమ్మ రాగం విసమలోభం kusalaṃ dhammaṃ samādāya vattissanti.
మిచ్ఛా ధమ్మం… యంనూన మయం
మత్తేయ్యా అస్సా మ పేత్తేయ్యా సామఞ్ఞా
బ్రహ్మ ఞ్ఞా కులే జేట్ఠా పచాయినో, ఇదం
కుసలం ధమ్మం సమాదాయ వత్తేయ్యా మా’తి.
తే మత్తేయ్యా భవిస్స న్తి పేత్తేయ్యా సామఞ్ఞా
బ్రహ్మ ఞ్ఞా కులే జేట్ఠా పచాయినో, ఇదం
కుసలం ధమ్మం సమాదాయ వత్తిస్స న్తి.

‘‘తే కుసలానం ధమ్మా నం సమాదానహేతు ‘‘Te kusalānaṃ dhammānaṃ samādānahetu āyunāpi

ఆయునాపి వడ్ఢిస్స న్తి, వణ్ణేనపి వడ్ఢిస్స న్తి.
తేసం ఆయునాపి వడ్ఢమానానం వణ్ణేనపి
వడ్ఢమానానం వీసతివస్సా యుకానం
మనుస్సా నం చత్తా రీసవస్సా యుకా పుత్తా
భవిస్స న్తి… చత్తా రీసవస్సా యుకానం
మనుస్సా నం అసీతివస్సా యుకా పుత్తా
భవిస్స న్తి… అసీతివస్సా యుకానం
మనుస్సా నం సట్ఠివస్స సతాయుకా పుత్తా
భవిస్స న్తి… సట్ఠివస్స సతాయుకానం
మనుస్సా నం వీసతితివస్స సతాయుకా పుత్తా
భవిస్స న్తి… వీసతితివస్స సతాయుకానం
మనుస్సా నం చత్తా రీసఛబ్బ స్స సతాయుకా
పుత్తా భవిస్స న్తి.
చత్తా రీసఛబ్బ స్స సతాయుకానం
మనుస్సా నం ద్వే వస్స సహస్సా యుకా పుత్తా
భవిస్స న్తి… ద్వే వస్స సహస్సా యుకానం
మనుస్సా నం చత్తా రివస్స సహస్సా యుకా
పుత్తా భవిస్స న్తి…
చత్తా రివస్స సహస్సా యుకానం మనుస్సా నం
అట్ఠవస్స సహస్సా యుకా పుత్తా భవిస్స న్తి…
అట్ఠవస్స సహస్సా యుకానం మనుస్సా నం
వీసతివస్స సహస్సా యుకా పుత్తా భవిస్స న్తి…
vaḍḍhissanti, vaṇṇenapi vaḍḍhissanti. Tesaṃ āyunāpi
vaḍḍhamānānaṃ vaṇṇenapi vaḍḍhamānānaṃ
vīsativassāyukānaṃ manussānaṃ cattārīsavassāyukā
puttā bhavissanti… cattārīsavassāyukānaṃ
manussānaṃ asītivassāyukā puttā bhavissanti…
asītivassāyukānaṃ manussānaṃ saṭṭhivassasatāyukā
puttā bhavissanti… saṭṭhivassasatāyukānaṃ
manussānaṃ vīsatitivassasatāyukā puttā bhavissanti…
vīsatitivassasatāyukānaṃ manussānaṃ
cattārīsachabbassasatāyukā puttā bhavissanti.
Cattārīsachabbassasatāyukānaṃ manussānaṃ
dvevassasahassāyukā puttā bhavissanti…
dvevassasahassāyukānaṃ manussānaṃ
cattārivassasahassāyukā puttā bhavissanti…
cattārivassasahassāyukānaṃ manussānaṃ
aṭṭhavassasahassāyukā puttā bhavissanti…
aṭṭhavassasahassāyukānaṃ manussānaṃ
vīsativassasahassāyukā puttā bhavissanti…
vīsativassasahassāyukānaṃ manussānaṃ
cattārīsavassasahassāyukā puttā bhavissanti…
cattārīsavassasahassāyukānaṃ manussānaṃ
asītivassasahassāyukā puttā bhavissanti…
asītivassasahassāyukesu, bhikkhave, manussesu
pañcavassasatikā kumārikā alaṃpateyyā bhavissanti.
వీసతివస్స సహస్సా యుకానం మనుస్సా నం
చత్తా రీసవస్స సహస్సా యుకా పుత్తా
భవిస్స న్తి… చత్తా రీసవస్స సహస్సా యుకానం
మనుస్సా నం అసీతివస్స సహస్సా యుకా
పుత్తా భవిస్స న్తి…
అసీతివస్స సహస్సా యుకేసు, భిక్ఖవే,
మనుస్సే సు పఞ్చ వస్స సతికా కుమారికా
అలంపతేయ్యా భవిస్స న్తి.

సఙ్ఖరాజఉప్ప త్తి Saṅkharājauppatti

౧౦౬. ‘‘అసీతివస్స సహస్సా యుకేసు, భిక్ఖవే, 106. ‘‘Asītivassasahassāyukesu, bhikkhave,

మనుస్సే సు తయో ఆబాధా భవిస్స న్తి, ఇచ్ఛా , manussesu tayo ābādhā bhavissanti, icchā, anasanaṃ,
jarā. Asītivassasahassāyukesu, bhikkhave, manussesu
అనసనం, జరా.
ayaṃ jambudīpo iddho ceva bhavissati phīto ca,
అసీతివస్స సహస్సా యుకేసు, భిక్ఖవే,
kukkuṭasampātikā gāmanigamarājadhāniyo 57.
మనుస్సే సు అయం జమ్బు దీపో ఇద్ధో చేవ Asītivassasahassāyukesu, bhikkhave, manussesu ayaṃ
భవిస్స తి ఫీతో చ, కుక్కు టసమ్పా తికా jambudīpo avīci maññe phuṭo bhavissati manussehi,
గామనిగమరాజధానియో . 55 seyyathāpi naḷavanaṃ vā saravanaṃ 58 vā.
అసీతివస్స సహస్సా యుకేసు, భిక్ఖవే, Asītivassasahassāyukesu, bhikkhave, manussesu ayaṃ
మనుస్సే సు అయం జమ్బు దీపో అవీచి మఞ్ఞే bārāṇasī ketumatī nāma rājadhānī bhavissati iddhā
ceva phītā ca bahujanā ca ākiṇṇamanussā ca
ఫుటో భవిస్స తి మనుస్సే హి, సేయ్య థాపి
subhikkhā ca. Asītivassasahassāyukesu, bhikkhave,
నళవనం వా సరవనం 56 వా.
manussesu imasmiṃ jambudīpe
అసీతివస్స సహస్సా యుకేసు, భిక్ఖవే, caturāsītinagarasahassāni bhavissanti
మనుస్సే సు అయం బారాణసీ కేతుమతీ ketumatīrājadhānīpamukhāni.
నామ రాజధానీ భవిస్స తి ఇద్ధా చేవ ఫీతా చ Asītivassasahassāyukesu, bhikkhave, manussesu
బహుజనా చ ఆకిణ్ణమనుస్సా చ సుభిక్ఖా చ. ketumatiyā rājadhāniyā saṅkho nāma rājā uppajjissati
అసీతివస్స సహస్సా యుకేసు, భిక్ఖవే, cakkavattī dhammiko dhammarājā cāturanto vijitāvī
janapadatthāvariyappatto sattaratanasamannāgato.
మనుస్సే సు ఇమస్మిం జమ్బు దీపే
Tassimāni satta ratanāni bhavissanti, seyyathidaṃ,
చతురాసీతినగరసహస్సా ని భవిస్స న్తి cakkaratanaṃ hatthiratanaṃ assaratanaṃ maṇiratanaṃ
కేతుమతీరాజధానీపముఖాని. itthiratanaṃ gahapatiratanaṃ pariṇāyakaratanameva
అసీతివస్స సహస్సా యుకేసు, భిక్ఖవే, sattamaṃ. Parosahassaṃ kho panassa puttā
మనుస్సే సు కేతుమతియా రాజధానియా bhavissanti sūrā vīraṅgarūpā parasenappamaddanā. So
సఙ్ఖో నామ రాజా ఉప్ప జ్జిస్స తి చక్క వత్తీ imaṃ pathaviṃ sāgarapariyantaṃ adaṇḍena asatthena
ధమ్మి కో ధమ్మ రాజా చాతురన్తో విజితావీ dhammena abhivijiya ajjhāvasissati.

జనపదత్థా వరియప్ప త్తో

సత్తరతనసమన్నా గతో. తస్సి మాని సత్త
రతనాని భవిస్స న్తి, సేయ్య థిదం,
చక్క రతనం హత్థిరతనం అస్స రతనం
మణిరతనం ఇత్థిరతనం గహపతిరతనం
పరిణాయకరతనమేవ సత్తమం.
పరోసహస్సం ఖో పనస్స పుత్తా భవిస్స న్తి
సూరా వీరఙ్గరూపా పరసేనప్ప మద్దనా. సో
ఇమం పథవిం సాగరపరియన్తం అదణ్డేన
అసత్థేన ధమ్మే న అభివిజియ అజ్ఝా వసిస్స తి.
మేత్తేయ్య బుద్ధు ప్పా దో
౧౦౭. ‘‘అసీతివస్స సహస్సా యుకేసు, భిక్ఖవే,
మనుస్సే సు మేత్తేయ్యో నామ భగవా లోకే
ఉప్ప జ్జిస్స తి అరహం సమ్మా సమ్బు ద్ధో
విజ్జా చరణసమ్ప న్నో సుగతో లోకవిదూ
అనుత్తరో పురిసదమ్మ సారథి సత్థా
దేవమనుస్సా నం బుద్ధో భగవా.
సేయ్య థాపాహమేతరహి లోకే ఉప్ప న్నో
అరహం సమ్మా సమ్బు ద్ధో
విజ్జా చరణసమ్ప న్నో సుగతో లోకవిదూ
అనుత్తరో పురిసదమ్మ సారథి సత్థా
దేవమనుస్సా నం బుద్ధో భగవా. సో ఇమం
లోకం సదేవకం సమారకం సబ్రహ్మ కం
సస్స మణబ్రాహ్మ ణిం పజం సదేవమనుస్సం
సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛి కత్వా పవేదేస్స తి,
సేయ్య థాపాహమేతరహి ఇమం లోకం
సదేవకం సమారకం సబ్రహ్మ కం
సస్స మణబ్రాహ్మ ణిం పజం సదేవమనుస్సం
సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛి కత్వా పవేదేమి. సో
ధమ్మం దేసేస్స తి ఆదికల్యా ణం
మజ్ఝేకల్యా ణం పరియోసానకల్యా ణం సాత్థం
సబ్య ఞ్జనం కేవలపరిపుణ్ణం పరిసుద్ధం
బ్రహ్మ చరియం పకాసేస్స తి;
సేయ్య థాపాహమేతరహి ధమ్మం దేసేమి
ఆదికల్యా ణం మజ్ఝేకల్యా ణం
పరియోసానకల్యా ణం సాత్థం సబ్య ఞ్జనం
Metteyyabuddhuppādo
107. ‘‘Asītivassasahassāyukesu, bhikkhave,
manussesu metteyyo nāma bhagavā loke uppajjissati
arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno
sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā
devamanussānaṃ buddho bhagavā.
Seyyathāpāhametarahi loke uppanno arahaṃ
sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato
lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā
devamanussānaṃ buddho bhagavā. So imaṃ lokaṃ
sadevakaṃ samārakaṃ sabrahmakaṃ
sassamaṇabrāhmaṇiṃ pajaṃ sadevamanussaṃ sayaṃ
abhiññā sacchikatvā pavedessati,
seyyathāpāhametarahi imaṃ lokaṃ sadevakaṃ
samārakaṃ sabrahmakaṃ sassamaṇabrāhmaṇiṃ
pajaṃ sadevamanussaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā
pavedemi. So dhammaṃ desessati ādikalyāṇaṃ
majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ
sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ
brahmacariyaṃ pakāsessati; seyyathāpāhametarahi
dhammaṃ desemi ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ
pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ
kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ
pakāsemi. So anekasahassaṃ 60 bhikkhusaṃghaṃ
pariharissati, seyyathāpāhametarahi anekasataṃ
bhikkhusaṃghaṃ pariharāmi.
కేవలపరిపుణ్ణం పరిసుద్ధం బ్రహ్మ చరియం
పకాసేమి. సో అనేకసహస్సం 59 భిక్ఖు సంఘం
పరిహరిస్స తి, సేయ్య థాపాహమేతరహి
అనేకసతం భిక్ఖు సంఘం పరిహరామి.

౧౦౮. ‘‘అథ ఖో, భిక్ఖవే, సఙ్ఖో నామ రాజా యో 108. ‘‘Atha kho, bhikkhave, saṅkho nāma rājā yo so
సో యూపో రఞ్ఞా మహాపనాదేన కారాపితో. తం yūpo raññā mahāpanādena kārāpito. Taṃ yūpaṃ
ussāpetvā ajjhāvasitvā taṃ datvā vissajjitvā
యూపం ఉస్సా పేత్వా అజ్ఝా వసిత్వా తం
samaṇabrāhmaṇakapaṇaddhikavaṇibbakayācakānaṃ
దత్వా విస్స జ్జిత్వా
dānaṃ datvā metteyyassa bhagavato arahato
సమణబ్రాహ్మ ణకపణద్ధికవణిబ్బ కయాచకానంsammāsambuddhassa santike kesamassuṃ ohāretvā
దానం దత్వా మేత్తేయ్య స్స భగవతో అరహతో kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ
సమ్మా సమ్బు ద్ధస్స సన్తికే కేసమస్సుం pabbajissati. So evaṃ pabbajito samāno eko
ఓహారేత్వా కాసాయాని వత్థా ని అచ్ఛా దేత్వా vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto viharanto
అగారస్మా అనగారియం పబ్బ జిస్స తి. సో nacirasseva yassatthāya kulaputtā sammadeva
agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti, tadanuttaraṃ
ఏవం పబ్బ జితో సమానో ఏకో వూపకట్ఠో
brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ
అప్ప మత్తో ఆతాపీ పహితత్తో విహరన్తో
abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissati.
నచిరస్సే వ యస్స త్థా య కులపుత్తా
సమ్మ దేవ అగారస్మా అనగారియం పబ్బ జన్తి,
తదనుత్తరం బ్రహ్మ చరియపరియోసానం
దిట్ఠేవ ధమ్మే సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛి కత్వా
ఉపసమ్ప జ్జ విహరిస్స తి.

౧౦౯. ‘‘అత్తదీపా, భిక్ఖవే, విహరథ అత్తసరణా 109. ‘‘Attadīpā, bhikkhave, viharatha attasaraṇā
అనఞ్ఞసరణా, ధమ్మ దీపా ధమ్మ సరణా anaññasaraṇā, dhammadīpā dhammasaraṇā
anaññasaraṇā. Kathañca, bhikkhave, bhikkhu attadīpo
అనఞ్ఞసరణా. కథఞ్చ , భిక్ఖవే, భిక్ఖు అత్తదీపో
viharati attasaraṇo anaññasaraṇo dhammadīpo
విహరతి అత్తసరణో అనఞ్ఞసరణో ధమ్మ దీపో dhammasaraṇo anaññasaraṇo? Idha, bhikkhave,
ధమ్మ సరణో అనఞ్ఞసరణో? ఇధ, భిక్ఖవే, భిక్ఖు bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno
కాయే కాయానుపస్సీ విహరతి ఆతాపీ satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Vedanāsu
సమ్ప జానో సతిమా వినేయ్య లోకే vedanānupassī…pe… citte cittānupassī…pe…
అభిజ్ఝా దోమనస్సం. వేదనాసు dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno
వేదనానుపస్సీ …పే॰… చిత్తే చిత్తా నుపస్సీ … satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Evaṃ kho,
bhikkhave, bhikkhu attadīpo viharati attasaraṇo
పే॰… ధమ్మే సు ధమ్మా నుపస్సీ విహరతి
anaññasaraṇo dhammadīpo dhammasaraṇo
ఆతాపీ సమ్ప జానో సతిమా వినేయ్య లోకే
anaññasaraṇo.
అభిజ్ఝా దోమనస్సం. ఏవం ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు
అత్తదీపో విహరతి అత్తసరణో అనఞ్ఞసరణో
ధమ్మ దీపో ధమ్మ సరణో అనఞ్ఞసరణో.
భిక్ఖు నోఆయువణ్ణా దివడ్ఢనకథా Bhikkhunoāyuvaṇṇādivaḍḍhanakathā
౧౧౦. ‘‘గోచరే, భిక్ఖవే, చరథ సకే పేత్తికే 110. ‘‘Gocare, bhikkhave, caratha sake pettike visaye.
విసయే. గోచరే, భిక్ఖవే, చరన్తా సకే పేత్తికే Gocare, bhikkhave, carantā sake pettike visaye
āyunāpi vaḍḍhissatha, vaṇṇenapi vaḍḍhissatha,
విసయే ఆయునాపి వడ్ఢిస్స థ, వణ్ణేనపి
sukhenapi vaḍḍhissatha, bhogenapi vaḍḍhissatha,
వడ్ఢిస్స థ, సుఖేనపి వడ్ఢిస్స థ, భోగేనపి
balenapi vaḍḍhissatha.
వడ్ఢిస్స థ, బలేనపి వడ్ఢిస్స థ.

‘‘కిఞ్చ , భిక్ఖవే, భిక్ఖు నో ఆయుస్మిం? ఇధ, ‘‘Kiñca , bhikkhave, bhikkhuno āyusmiṃ? Idha,
భిక్ఖవే, భిక్ఖు bhikkhave, bhikkhu
chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ
ఛన్దసమాధిపధానసఙ్ఖా రసమన్నా గతం
iddhipādaṃ bhāveti,
ఇద్ధిపాదం భావేతి,
vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ
వీరియసమాధిపధానసఙ్ఖా రసమన్నా గతం iddhipādaṃ bhāveti,
ఇద్ధిపాదం భావేతి, cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ
చిత్తసమాధిపధానసఙ్ఖా రసమన్నా గతం iddhipādaṃ bhāveti,
ఇద్ధిపాదం భావేతి, vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ
వీమంసాసమాధిపధానసఙ్ఖా రసమన్నా గతం iddhipādaṃ bhāveti. So imesaṃ catunnaṃ
iddhipādānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā ākaṅkhamāno
ఇద్ధిపాదం భావేతి. సో ఇమేసం చతున్నం
kappaṃ vā tiṭṭheyya kappāvasesaṃ vā. Idaṃ kho,
ఇద్ధిపాదానం భావితత్తా బహులీకతత్తా
bhikkhave, bhikkhuno āyusmiṃ.
ఆకఙ్ఖమానో కప్పం వా తిట్ఠేయ్య కప్పా వసేసం
వా. ఇదం ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు నో ఆయుస్మిం.

‘‘కిఞ్చ , భిక్ఖవే, భిక్ఖు నో వణ్ణస్మిం? ఇధ, భిక్ఖవే,
భిక్ఖు సీలవా హోతి,
పాతిమోక్ఖసంవరసంవుతో విహరతి
ఆచారగోచరసమ్ప న్నో , అణుమత్తేసు వజ్జేసు
భయదస్సా వీ, సమాదాయ సిక్ఖతి సిక్ఖాపదేసు.
ఇదం ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు నో వణ్ణస్మిం.
‘‘Kiñca, bhikkhave, bhikkhuno vaṇṇasmiṃ? Idha,
bhikkhave, bhikkhu sīlavā hoti,
pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati
ācāragocarasampanno, aṇumattesu vajjesu
bhayadassāvī, samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Idaṃ
kho, bhikkhave, bhikkhuno vaṇṇasmiṃ.

‘‘కిఞ్చ , భిక్ఖవే, భిక్ఖు నో సుఖస్మిం? ఇధ, భిక్ఖవే, ‘‘Kiñca, bhikkhave, bhikkhuno sukhasmiṃ? Idha,
భిక్ఖు వివిచ్చే వ కామేహి వివిచ్చ అకుసలేహి bhikkhave, bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca
akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ
ధమ్మే హి సవితక్కం సవిచారం వివేకజం
pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati.
పీతిసుఖం పఠమం ఝానం ఉపసమ్ప జ్జ
Vitakkavicārānaṃ vūpasamā…pe… dutiyaṃ
విహరతి. వితక్క విచారానం వూపసమా…పే॰…jhānaṃ…pe… tatiyaṃ jhānaṃ…pe… catutthaṃ
దుతియం ఝానం…పే॰… తతియం jhānaṃ upasampajja viharati. Idaṃ kho, bhikkhave,
ఝానం…పే॰… చతుత్థం ఝానం bhikkhuno, sukhasmiṃ.
ఉపసమ్ప జ్జ విహరతి. ఇదం ఖో, భిక్ఖవే,
భిక్ఖు నో, సుఖస్మిం.

‘‘కిఞ్చ , భిక్ఖవే, భిక్ఖు నో భోగస్మిం? ఇధ, భిక్ఖవే, ‘‘Kiñca, bhikkhave, bhikkhuno bhogasmiṃ? Idha,
భిక్ఖు మేత్తా సహగతేన చేతసా ఏకం దిసం bhikkhave, bhikkhu mettāsahagatena cetasā ekaṃ
disaṃ pharitvā viharati tathā dutiyaṃ. Tathā tatiyaṃ.
ఫరిత్వా విహరతి తథా దుతియం. తథా
Tathā catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi
తతియం. తథా చతుత్థం. ఇతి ఉద్ధమధో
sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena
తిరియం సబ్బ ధి సబ్బ త్తతాయ సబ్బా వన్తం cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena
లోకం మేత్తా సహగతేన చేతసా విపులేన abyāpajjena pharitvā viharati. Karuṇāsahagatena
మహగ్గతేన అప్ప మాణేన అవేరేన అబ్యా పజ్జేన cetasā…pe… muditāsahagatena cetasā…pe…
ఫరిత్వా విహరతి. కరుణాసహగతేన చేతసా… upekkhāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā
పే॰… ముదితాసహగతేన చేతసా…పే॰… viharati. Tathā dutiyaṃ. Tathā tatiyaṃ. Tathā
catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi
ఉపేక్ఖాసహగతేన చేతసా ఏకం దిసం ఫరిత్వా
sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena
విహరతి. తథా దుతియం. తథా తతియం.
cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena
తథా చతుత్థం. ఇతి ఉద్ధమధో తిరియం abyāpajjena pharitvā viharati. Idaṃ kho, bhikkhave,
సబ్బ ధి సబ్బ త్తతాయ సబ్బా వన్తం లోకం bhikkhuno bhogasmiṃ.
ఉపేక్ఖాసహగతేన చేతసా విపులేన మహగ్గతేన
అప్ప మాణేన అవేరేన అబ్యా పజ్జేన ఫరిత్వా
విహరతి. ఇదం ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు నో భోగస్మిం.

‘‘కిఞ్చ , భిక్ఖవే, భిక్ఖు నో బలస్మిం? ఇధ, భిక్ఖవే, ‘‘Kiñca , bhikkhave, bhikkhuno balasmiṃ? Idha,
భిక్ఖు ఆసవానం ఖయా అనాసవం bhikkhave, bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ
cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ
చేతోవిముత్తిం పఞ్ఞా విముత్తిం దిట్ఠేవ ధమ్మే
abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Idaṃ kho,
సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛి కత్వా ఉపసమ్ప జ్జ
bhikkhave, bhikkhuno balasmiṃ.
విహరతి. ఇదం ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు నో బలస్మిం.

‘‘నాహం, భిక్ఖవే, అఞ్ఞం ఏకబలమ్పి ‘‘Nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekabalampi

సమనుపస్సా మి యం ఏవం దుప్ప సహం, samanupassāmi yaṃ evaṃ duppasahaṃ, yathayidaṃ,
bhikkhave, mārabalaṃ. Kusalānaṃ , bhikkhave,
యథయిదం, భిక్ఖవే, మారబలం. కుసలానం ,
dhammānaṃ samādānahetu evamidaṃ puññaṃ
భిక్ఖవే, ధమ్మా నం సమాదానహేతు ఏవమిదం
pavaḍḍhatī’’ti. Idamavoca bhagavā. Attamanā te
పు ఞ్ఞం డ్ఢ
పవ తీ’’తి. ఇదమవోచ భగవా. bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
అత్తమనా తే భిక్ఖూ భగవతో భాసితం
అభినన్దున్తి.

చక్క వత్తిసుత్తం నిట్ఠితం తతియం. Cakkavattisuttaṃ niṭṭhitaṃ tatiyaṃ.