AMATÖR BALIKÇILIK

Doç. Dr. Hamdi AYDIN

Sportif/amatör balıkçılık tanımları ülkeler ve kültürler arasında farklılık göstermektedir.

Türkiye’de, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yayımlanan “Amatör Amaçlı Su
Ürünleri Avcılığının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğlerde” Amatör Balıkçılık, Rekreasyonel
Balıkçılık ve Sportif Balıkçılığın tanımları ayrı ayrı yapılmıştır.

Amatör Balıkçılık; Rekreasyon, spor veya dinlence amacıyla yapılan, maddi ve ticari kazanç
gayesi gütmeyen, avlanılan ürünün satılmadığı balıkçılık etkinliğidir.
Rekreasyonel Balıkçılık; İnsanların dinlenme, eğlence ve spor amacı ile gönüllü olarak
katılabilecekleri şekilde lagünlerde, nehirlerde, baraj gölü, göl ve düzenlenmiş bir alanda
yürütülen istihsal faaliyetidir.

Sportif Balıkçılık ise sportif balık avcılığı federasyonlarınca konulan kurallara dayalı olarak,
yakalanan balığa zarar vermeme, sağlıklı ve canlı olarak suya iade edilmesi gibi temel
prensipler içeren bireysel balık avcılığı etkinliğini ifade eder” olarak tanımlanmıştır.
Türkiye’de belirli aralıklarla yayımlanan bu tebliğlerin amacı, amatör balıkçılığın belirli
kurallar çerçevesinde yapılmasını sağlamak üzere kullanımına izin verilen avlanma araçları ile
ticari amaç dışı su ürünleri avcılığı yapacak olanların avlanmalarına ilişkin usul ve esasları
belirlemektir.

Balık tutmak yüzyıllardan beri insanı doğayla buluşturan keyifli bir hobi olmuştur. Hem dünya
çapında hem de Türkiye'de milyonlarca insan, bu büyüleyici ve sakinleştirici aktiviteye
katılarak amatör balıkçılığın cazibesine kapılmaktadır. Amatör balıkçılık sadece bir hobi
olmanın ötesinde; insanlara doğanın güzelliğini keşfetme, stresi atma ve ailesi ve arkadaşları
ile kaliteli zaman geçirme fırsatı sunmaktadır.

Amatör balıkçılık, modern yaşamın karmaşıklığından kaçıp doğayla bağlantı kurmak isteyen
insanlar için mükemmel bir seçenektir. Kalabalık şehir hayatının yorgunluğu, stresi ve trafik
gürültüsünden bunalan insanlar, göl, nehir, deniz ve akarsuların sakin sularında balık tutmanın
meşguliyeti ile sakinleşip doğanın güzelliklerini keşfetme imkanına sahip olmaktadırlar.

Dünya genelinde amatör balıkçılık okyanuslar, nehirler, göller ve hatta derin denizlerde bile
yapılmaktadır. Bu hobiyle uğraşanlar, doğanın sunduğu dinginlik ve sessizlikte teselli ve
sükunet bulmakta, günlük hayatın stresinden uzaklaşma imkanı bulmaktadırlar. Balık tutmanın
heyecanının yanı sıra, insanlar çevrelerindeki doğal güzellikler sayesinde unutulmaz anılar
yarama fırsatı elde edebilmektedirler.

Türkiye, üç tarafı denizlerle çevrili olup iç bölgelerindeki göller, nehirler ve barajları ile sportif
amatör balıkçılık için son derece elverişli su kaynaklarına sahiptir. Ege, Akdeniz, Marmara ve
Karadeniz sularında çeşitli balık türleri bulunurken, sahil şeridinde yer alan kıyı kasabaları ve
balıkçı köyleri, balık tutmak isteyenler için ideal noktalardır. Aynı zamanda iç bölgelerdeki
göller ve akarsular da balıkçılık için popüler yerlerdir.

Türkiye'deki birçok kişi, hafta sonlarında veya tatil zamanlarında bu doğal güzelliklerde balık
tutarak keyifli vakit geçirmektedir. Bu bağlamda, sportif/amatör balıkçılık birçok kişi için
keyifli ve rahatlatıcı bir hobidir. Hem dünya genelinde hem de Türkiye'de, sportif/amatör
balıkçılık giderek popüler hale gelmektedir.
TÜRKİYE’DE AMATÖR BALIKÇILIK

Dünya genelinde sportif, amatör veya rekreasyonel balıkçılıkla uğraşan kişi sayısı hakkında
kesin bilgilere ulaşmak kolay değildir. Çünkü bu tip aktiviteler ile uğraşan kişilerin bazı
ülkelerde belge alma zorunluluğu var iken, bazı ülkelerde ise belge alınma zorunluluğu yoktur.
Bununla birlikte, sportif balıkçılık, dünya çapında milyonlarca insanın zevk aldığı popüler bir
eğlence etkinliğidir ve bu etkinlikle katılımı oranları ile ilgili birçok çalışma mevcuttur ve bu
çalışmalarda dünyada yetişkin nüfusun yaklaşık %10’unun bu eğlenceli aktiviteyi
gerçekleştirildi bildirilmiştir.

Spor balıkçılığı yapan bireylerin sayısı ülkeden ülkeye ve bölgeden bölgeye önemli ölçüde
değişebilir. Kültürel gelenekler, su kütlelerine erişim ve yerel düzenlemeler gibi faktörler, farklı
alanlarda sportif balıkçılığın popülaritesini etkileyebilir. Sportif amaçlı balıkçılıkla uğraşan kişi
sayısına ilişkin en güncel ve doğru bilgileri elde etmek için, balıkçılık dernekleri, Tarım ve
Orman Bakanlığı il müdürlükleri, Devlet Su İşleri, belediyeler ve çevre kuruluşlara başvurmak
gerekmektedir.

Tablo 1. Türkiye’de illere göre amatör balık avcılığı dernek sayıları (Anonim, 2022)
İl Dernek Sayısı İl Dernek Sayısı
Kocaeli 5 Kahramanmaraş 1
Ankara 5 Manisa 1
İstanbul 4 Malatya 1
Adana 4 Kırşehir 1
Antalya 3 Kütahya 1
Konya 3 Kayseri 1
Mersin 3 Aksaray 1
Şanlıurfa 3 Balıkesir 1
Sakarya 2 Bursa 1
Eskişehir 2 Çanakkale 1
Denizli 2 Diyarbakır 1
İzmir 2 Elazığ 1
Afyonkarahisar 2 Gaziantep 1
Osmaniye 1 Hatay 1
Uşak 1 Karaman 1
Muğla 1
TOPLAM 58

Amatör balıkçılık, dünya genelinde ve Türkiye'de doğanın içinde huzur bulmanın ve keyifli
zaman geçirmenin bir yoludur. Bu hobinin popülerliği, insanların doğa ile bağlantı kurma
isteğinin bir yansımasıdır. Ancak balıkçılığın sürdürülebilirliği ve doğal kaynakların korunması
için bilinçli olmak önemlidir. Amatör balıkçılık, doğayı keşfetmenin, stresten uzaklaşmanın ve
anılar biriktirmenin mükemmel bir yoludur. Tüm bu nedenlerle, balık tutmak tutkulu bir hobidir
ve insanlar için unutulmaz deneyimler sunar
Şekil 1. Avrupa ülkelerinde eğlence amaçlı deniz balıkçılığının tahmini sayısı ve son 12 ayda
deniz balıkçılığı yapan kişilerin nüfusun oranı.

Şekil 2. Avrupa'da rekreasyonel deniz balıkçılığının tahmini yıllık harcaması (balıkçı başına
ortalama harcama ve toplam harcamalar)