S.Y.

2023 - 2024 - Second Semester

MASUSING BANGHAY ARALIN SA ARALING PANLIPUNAN PARA SA IKA-ANIM

NA BAITANG

Ang Deklarasyon ng Kasarinlan at Unang Republika

I. Layunin
A. Panlahat na Layunin
Nahihinuha ang bawat aral at sakripisyo sa pagkamit ng kasarinlan
B. Tiyak na Layunin
Pagkatapos ng aralin,ang mga mag-aaral ay inaasahang nang;
1. Nakilala ang mga tauhan na malaki ang naging kontribuyon sa pagkamit
ng kasarinlan.
2. Nakapagpapahayag ng kanilang kahalagan dulot ng deklarasyon ng kasarinlan
3. Nasusuri ang bawat kakulangan at kung pano ito tutugunan
4. Naipapaliwanag ang bawat aral na natutunan sa pakikipag kasundo.

II. Nilalaman/ Paksang Aralin

A. Tiyak na Paksa: Ang Deklarasyon ng Kasarinlan at Pagtatag ng Unang Republika
B. Balangkas ng Paksa
1. Pakikidigma ng mga Pilipino at Amerikano sa Espanyol
2. Pagwagayway ng watawat ng Pilipjnas
3. Deklarasyon ng kasarinlan ng Pilinas
4. Ang Unang Republika
5. Panloloko ng mga dayuhan kay Aguinaldo at mga Pilipino

C. Inaasahang Paglalagom/Paglalahat
Inilagda dito ang bawat pangyayari na pinamunuan ni Heneral Aguinaldo upang
wakasan na ang pang aalipin sa bawat pilipinonng mga kastila at mabigyan ang mga pilipino ng
kanilang sariling kasarinlan.

D. Pagpapahalaga- Walang tinatamasang kalayaan ang bansang Pilipinas kung

walang mga taong lumaban at nag sakripisyo upang mabigyan lamang tayo ng kalayaan.

E. Sanggunian
1. Palu,I.P. 2010 Makabayan Kasaysayang Pilipino 5: Quezon City, LG &M
Corporation
2. Tiamson,EA B. 2009 Pikipunas Serye ng Heograpiya ,Kasaysayan, at Sibika
6: Sampaloc, St Augustine Publication,Inc.,186-187

3. Santiago, R.M 2002 Pilipinas Perlas ng Silanganan 6: Manila, Innovative

Education Materials, Inc.,148-153
 F. Kagamitan
 Laptop, Projector
 PowerPoint presentation
 Paper
 Pencil
 Whiteboard
 Marker

III. Pamamaraan

A. Panimulang Gawain

Gawain ng Guro Gawain ng Mag−aaral

1. Pang araw-araw na gawain Panginoon, maraming salamat po sa araw ito!

a.Panalangin Kami po at nag pupuri at niluluwalhati ang

Magsitayo ang lahat para sa panalangin inyong mga kaloob na biyaya sa amin.

(Susundan ng bata ang pagbigkas ng guro ng Gabayan po ninyo kami sa muling pag tuklas

panalangin ) ng panibagong aralin na huhubog sa aming

katauhan at kaalaman.
Ang lahat ng ito ay hinihiling namin sa
daking pangalan mo Hesus aming ama.

2. Pagbati

Magandang araw minamahal kong mag-aaral

Magandang araw din po sir!

Maganda ba ang simula ng araw ninyo?

Yes, Sir!

Mainam naman kung ganon.

3. Drill
Bago tayo tumungo sa panibangong aralin ako ay nag
handa ng ilang salita na may kaugnayan sa ating
paksang tatalakayin maari kayong mag bigay ng
inyong ideya patungkol sa salitang nabanggit.
Naiintindihan niyo ba mga mag-aaral ?
Opo Sir
ang mga salita ay ito:

Emilio Aguinaldo
( Ang mga mag-aaral ay sasagot sa mga naturang
Hunyo 12 1898 salita )
Watawat

Espanya

Mahusay dahil kayo ay may ideya sa mga salitang

nabanggit ,sa ilang saglit lamang ay matutuklasan
natin kung anu-ano nga ba ang papel ng mga
salitang iyan sa nasabeng paksa.

4. Balik-Aral

Noong nakaraang lunes nag karoon tayo ng

masayang diyalogo patungkol sa paksang ating
tinalakay kaya ako'y nag prepara ng ilang
katanungan na susubok kung totoo nga bang kayo
at natuto at nakinig. Maari niyong itaas ng inyong
kamay upang sumagot. Naiintindihan niyo ba mga
mag-aaral ?

Opo ma'am
unang katanungan
Sir ako po! (Nag taas ng mga kamay ang mga
1.Sino ang tinaguriang "Visayang Joan of Arc" dahil
mag-aaral)
sa kanyang husay sa pakikipaglaban ?
(Pipili ang guro sa mag-aaral) Ang sagot po ay si Teresa Magbanua
Tama, Siya ay tubong iloilo at natapos bilang guro
ngunit iniwan niya ang pagtuturo at sumali sa
labanan.

2. Ano ang ginamoanang papel ni Josefa Rizal ,

Gregoria de Jesus at ilan pang kababaihan ng
katipunan paraan makatulong sa
himagsikan ? Sir,sila po ang nag ingat at nagtago ng mga
mahahalagang domumento ng katipunan.

Mahusay mahalagang ingatan ang mga

dokumentong iyon dating naka lagda rito ang mga
pangalan ng mgatumutulong at kasapi ng samahan
sila rin ang nag tatago ng mga armas at timbre ng
katipunan.

3. Sino ang kauna-unahang babaeng miyembro ng

katipunan at tumutulong sa proyektong pinansyal
ng kilusan? Si Marina Dizon Santiago po sir

Tama, Sila ang naging tagapag matyag sa mga

guwardiya sibil upang hindi malaman ang lihim na
pulong ng mga katipunero.

4. Sino ang isa sa pinakamatapang na babae Sir, si Trinidad Tecson po ang tinaguriang ina ng
na tinaguriang "Ina ng Biak-na-Bato." Biak-na Bato

Magaling , natatandaan niyo pa na maliban sa

pakikipaglaban siya rin ang nag gamot sa mga
sugatan kaya siya nabansagang ina ng krus na pula
para sa kanyang pag lilingkod.

5. Ano ang naging taguri kay Marcela Agoncillio?

Sir, tinagurian po siyang Ina ng watawat ng
Pilipinas kasi po siya at ang kanyang anak at
pamangkin ang nagburda sa pambansang
Magagaling dahil naalala niyo pa ang aralin watawat.
patungkol sa "Ang mga kababaihan sa Rebolusyong
Pilipino " mukhang naunawaan niyong maigi ang
paksang ating tinalakay noong huling pagk ikita
 B. Paglinang na Gawain

5. Pagganyak
Ngayong araw mag kakaroon tayo ng maikling
laro.Ganito lamang ang panuto: Hahatiin ko kayo sa
apat na grupo na may pitong miyembro. Mag lalabas
ako sa screen ng mga tanong at nag lalaman ng
Yehey! Ano pong laro yan sir?
tatlong pag pipiliang sagot kailangan niyo lang
pumili ng isang sagot at isulat ito sa inyong Paano po yan laruin sir?
whiteboard ang grupong maka kuha ng anim na
tamang sagot ay may karagdagang puntos sa
nalalapit na pagsusulit. Malinaw ba sa inyo mga
mag- aaral?

Opo sir!
(nagsimula na ang palaro)
6. Paglalahad

Ngayong ay tapos na tayong mag laro at nalaman na

ninyo ang tamang sagot ako naman ay may ilang Okay po sir.
katanungan sa inyo. Ano ang pumapasok sa inyong
ideya kapag nababanggit ang kasarinlan at Sana po tama kami
republika?

(Mga mag-aaral na nag tataas ng kamay)

Tama ang iyong tinuran, Ang bansang Pilipinas ay

may kasarinlan dahil tayo ay malayang bansa ito ay
pinaglaban ng malalaking personalidad na inyong
naaral at patunoy na sinasaluduhan sila ang dahilan
kung bakit tayo mag pagkakilanlan,kalayaan at
pamahalaan ngayon. Ano naman ang opininyon
ninyo tungkol sa pagkampi at pakikipag tulungan ni
Heneral Aguinaldo sa mga Amerikano?
Ang kasarilan po ay ang pagkakilanlan na meron
ang isang tao at bansa ang republika naman po ay
pamahalaan ng isang bansa halimbawa po tayo
meron po tayong kasarinlan at republika dahil
meron tayong sariling pamahalaan at malaya po
tayo sa pananakop ng mga dayuhan.

Maayos naman po sana noong una dahil talagang

 tinulungan tayo ng America at marami silang
dinulot na magaganda at nakinabang ang bansa
ngunit niloko nito si Aguinaldo dahil nakipag usap
sila sa espanyol sa paris upang bilhin ang pilipinas
sa kanilang pananakop.
Tama, Ang aral lang rito ay wag agad-agad
maniniwala kasi naging kampante si Aguinaldo akala
niya maayos at mabuting kaanib ang Amerika pero
hindi nito alam na ito pala ang muling sisira at
sasakop sa ating bansa.Panghuling katanungan
masasabe mo ba na ang bansang Pilipinas ngayon ay
malayang bansa ? Opo sir kasi po ang Pilipinas ay nasa ilalim parin po
ng demokrasya kung saan meron tayong kalayaan
gawin ang mga bagay na pinahihintulutan at
naibibigay parin po ang ating pangangailangan at
higit po sa lahat ang Pilipinas po ay may sariling
Tama naman ang iyong sinambit tayo parin ay nasa pamahalaan.
demokrasya at meron tayong karapatan at halaga
sa ating bansa yan ang ipinaglaban nila Emilio
Aguinaldo ang mabigyan tayo ng kasarinlan at
Republika. Nauunawaan ba ninyo mag-aaral ang
Opo sir
importansya ng kaalaman sa kasaysayan?

7.Paghahambing at Pagsusuri

Matapos ang ating talakayan patungkol sa

deklarasyon ng kasalinlan at unang republika ay
hahatiin ko kayong muli sa apat na grupo na may
pitong miyembro. Bibigyan ko kayo ng isang kahon
na nag lalaman ng mga salita, pangyayari, lugar at
mga tauhan. Ang kailangan niyo lang gawin ay buoin
ninyo ang nais sabihin ng mga salitang nasaloob ng
kahon na ito at isulat sa whiteboard ng inyong
grupo ito. Narito ang
halimbawa

Ang mga salitang

nakuha ko sa kahon
ang sagot ay ito, ang mga bansang nabanggit sa
deklarasyon ng kasarinlan.Sa Hong Kong nag mula
si Emilio Aguinaldo na kinumbinsi ng isang
Amerikano upang bumalik at makipag tulungan sa
pagbawi at pagpapalaya ng Pilipinas sa bansang
Espanya.

Bibigyan ko lamang kayo ng limang minuto upang

unawaain ang mga salita o pangyayari na inyong
nabunot sa mahiwagang kahon at pagkatapos ninto
ay kailngan na niyong ipresenta at ipaliwang sa harap
ng klase ang inyong sagot. Naiintindihan ba ang mga
ito mga mag-aaral?

Opo sir

(Ang mga mag-aaral ay nagtungo na sa kanilang

grupo at nag simula nang buoin at unawain ang
nilalaman ng kahon)

Ngayong ay natapos na ang inyong oras, ipakita na

ninyo sa harapan at sabihin ang naubong ideya sa
mga salita o pangyayari nainyong nabunot.

Mga Gabay na Tanong:

-Bakit sa tingin niyo yan ang ibig ipakahulugan ng

mga salitang inyong nabunot?

-Ano ang importansya ng mga naturang pangyayari

sa kasalukuyan?

8.Paglalagom/Paglalahat

Ngayon ,naghanda ako ng isang sikat na quote.

Basahin ito at pagkatapos ay ipaliwanag:

"Freedom is never given; it is won"

-Philip Randolph

A. Pangwakas na Gawain
9.Paggamit
Ngayon naman ay gagawa kayo ng slogan patungkol ( Ang mga mag-aaral ay gumawa na ng kanilang
sa deklarasyon ng kasarinlan at unang republika. maikling slogan )
Bibigyan ko kayo ng 4 na minuto upang gawin ito

10.Pagtataya

Ngayon, magkakaroon tayo ng maikling pagsusulit

kaunti lamang ito mga mag-aaral upang nalaman
natin kung naunawaan niyo ba talaga ang paksang
tinalakay natin ngayong araw. Nagkakaintindihan ba
tayo mga mag-aaral? Opo sir

Nag flash sa screen ang sasagutang pagsusulit (kumuha ang mga mag-aaral ng 1/4 sheet of paper at
nag sagot )

Panuto: Ayusin ang mga detalye at pangyayari ayon sa tamang pagkakasunod-

sunod ng mgaito.Gamitib ang mga letra na A hanggang J.

1. Natigil ang himagsikan sa pagitan ng mga Pilipino at mga Español.

2. Bumalik si Aguinaldo sa Pilipinas muka sa Hongkong.
3. Napag-isahan na ipatupad ang pagtatayo ng iba't ibang
sangay ng pamahalaan tuladng lokal at kongreso.
4. Naging pangulo si Aguinaldo sa ilalim ng Pamahalaang Rebolusyonaryo.
5. Magsisilbi lamang na tagapayo ang kongreso ng Malolos at hindi
gagawa ng batas.
6. Nilisan ni Aguinaldo ang Pilipinas kasama abg 36 na regolusyonaryo.
7. Sa payo ni Apolinario Mabini, oubalitan ang
pamahalaang Diktatoryal ngPamahalang
Regolusyonaryo.
8. Itinatag ni Aguinaldo ang isang Pamahalaang Diktatoryal na ang
layunin ay mylingmapag-isa ang mga rebolusyonaryo sa ilalim ng isang
pamahalaan.
9. Agad na pinulong ni Aguinaldo ang mga rebolusyonaryong Pilipino.
10. Pinasinayaan sa Simbahan ng Barasoain
sa Malolos,Bulacan ang Kongreso ng Malolos.
10.Kasunduan
a.Takdang-aralin
Gumuhit sa isang papel ng mga bagay na
natatamasa mo dahil sa deklarasyon ng kasarinlan at
unang republika . Gandahan at pagisipan mabuti ang
iguguhit sa papel, Ipasa ito sakin bukas ng umaga. Okay po sir paalam po Salamat
Paalam na mga mag-aaral .
po.