Download as pdf
Download as pdf
You are on page 1of 76
rin |: Fae (ees Children os KY NANG SONG DE THANH CONG LL DANH CHO THANH NIEN Fierstein Bi sovetne chitaren © Tai ligu nay dugc sén xudt véi sy tai tro ciia Lién minh Chau Au. NGi dung ciia tai ligu thude erdch nhiém cla TS chic Clu tro Tré em va Trung tam Hé tro Phat trién Bén ving Céng ding céc dan téc mién nil (SUDECOM) va khéng nhét thiét phén énh quan diém ca Lién minh Chau Au THONG TIN CHUNG VE KY NANG SONG DE THANH CONG Ching ta ai cing vay, thuing xuyén bain khodin wy dat cau héi cho ban than. Cau hei cé thé sau stic nhu:“Minh la ngudi nhu thé nao?" hote:*Tueng lai cla minh sé nhu thé nao?" cGng c6 thé cu thé nhu:“Trong hoan cénh dy, minh cu xt nhu vay cé phi hgp khéng?”. Co khi cau hei rét don gién nhu trude khi ra khéi nha, ta ban khodn diing crude tii quan éo va ty lam bam: "Mee 66 nao bay gic?” Dé co thé ty tra [di mét cach hoan chinh hang ngan cau hi dé, mdi chung ta déu can mét qua trinh tap luyén lau dai nhiing KY NANG CON NGUGI - nhiing kg nang ing xt hgp ly véi ban than minh va vai ngudi khae, gidi quyét duge nhiing van dé gaip phai va ung pho mét céch tich cute déi vdi nhiing th thach cua cudc séng. Nam nhém Kg nang séng dé thanh cong da dude Té chife Cilu trg Tré em can nhac va lya chon, bao gém nhiing kg néing cin thiét nhét cho thanh nién thudc dia ban dy én “Su tham gia: Nang cao nding luc cho cdc doan thé, té chuc x4 hgi va thanh nién dan toc thiéu s6 tham gia tich cuc vao viée khoi nghigp, ra quyét dinh kinh té - xa hoi tai Yen Bai, Viet Nam’ do Lién minh Chau Au tai tr¢ tai huyén Tran Yén, tinh Yén Bai theo két qué danh gié nhu cdu nang cao nding lye ciia thanh nién vao thang 10/2020. Y thuc tich cuc ERE Ky nang giao tiép LCC CVU LTH pa CU CEU] ET MUC LUC 10 7 19 2 25 26 30 38 0 47 48 52 55 56 7 59 61 62 7 n 73 THONG TIN CHUNG VE KY NANG SONG BE THANH CONG NHOM 1. ¥ THUC TICH CUc VE BAN THAN 1. Tynh§n thie ban than 2. Xée dinh gid tr] ban than 3. Kham pha xu hudng tinh cach cua ban than 4, Xae dinh myc tieu cuge song 5. Tuduy tich cue NHOM 2. KY NANG TY KIEM SOAT 1. Quan ly cam xtc 2. Quan ly thoi gian higu qua va lap ké hoach 3. Duy tri ky lugt ban than 4, Quan ly tai chinh cd nan NHOM 3. KY NANG TU DUY BAG CAO 1. Giai quyét van a8 va ra quyét din 2. Tw duy sang tao NHOM 4. KY NANG XA HOL 1. Ky nang gop y tich ewe 2. Ky mang tit ch6i 3. KY nang quan ly mau thudn NHOM 5. KY NANG GIAO TIEP 1. Nguyen téc giao tiép higu qua 2. Ky mang lang nghe tich cuc 3. Ky nang trinh bay 4. Ky nang giao tiép tai noi lam viee Nhom 1. ¥ thuc tich cuc vé ban than Y thie tich cute vé ban than cé lién quan dén su nhan thite dude cde diém manh va tiém nang cua ban than, Né bao gdm cdc khfa canh cm xtic, x& hi, va. nhéin thi. Cam xtc: long tf trong, long ty tén va sit of tin & XG hi: thai d6 phi hgp vdi hoan cénh v8 ban than minh *& Nhén thie: thie dude dim manh, nding lve etia ban than va nhiing tinh wic cn cdi thién Nhom 2. Kg nding ty kiém soat La kha nang tri hodin su hai lang, kiém soat sy béc déng, tép trung su chi g va digu chinh hanh vi dé phi hgp nhdt cé thé trong méi truéng nhiéu kich thich, cém dé hay ép lve Nhom 3. Kg nang tu duy bac cao La nhiing kg néing thiét yéu dé thanh céng trong méi trudng lam viée va trong méi truéng ca nhdn, cé tung quan dén nhau, bao gém kj nding gidi quyét van dé, tu duy phan bién, dat muc tiéu/lap ké hoach, va ra quyét dinh. Nhom 4. Kg nang xa hoi La tGp hgp nhiing kg nding cfin thiée dé hop tac dugc thanh céng, bao gdm tén trong ngudi khac, ting xut phi hdp vdi hoan canh, thé hién su ddng cam va tudn th theo nhiing chudn myc x6 héi. Ddng théi, xt lj nhiing mau thudin mét cach hop ly, Nhom 5. Kg nang giao tiép Giao tiép la céu néi gitta con ngudi va con ngudi, la phugng tién dé chung ta higu nhau hon dé tit dé ching ta xdy dung mét gia dinh, mét tap thé tét. ——_————— HNJH9 SNYN AM WOHN § — HOC TAP THONG QUA THAM GIA MOI TRUONG HOC TAP THUG HANH VATRAI NGHIEM Ho TRO TRONG THUC TE CAC PHUONG PHAP, HOAT BONG VA CHINH SACH THUG BAY BINH BANG GIOI VA SY THAM GIA CUA THANH THIEU NIEN ALL en ene yee Ld eee” NCU LU ee PEAY v2iniem 7] Theo téc gid Germain Duclos’, ty nhén thiic bén than la kha nding nhdn thitc duge gid tri cua ban than ma duge ngudi khée thita nhén trong nhiing linh vue khde nhau. Cling cé thé hiéu dé la ‘oan bé nhiing thai dé va long tin cho phép ching ta doi dién vdi moi ngudi va hién thuc xa hi. Con theo tée gié Jean Monbourquette?, ty nhén thic bén than la cam gidc yeu thuong, dugc yeu thuong, duoc col la cé niing luc va c6 {ch voi nguai khac. Nhin chung, téc gié nay dinh ghia nhdn thie ban than nhu mét céch ty nhin nan, cém nhan vai ty béc 16 bén than. Véi quan niém 46, tée gid da dua ra sy khéc biét r6 rét gica cée gié tri cla cé nhan va gid tri ca nding lye va tal nding. Téc gié cho rang ty nhdn thite tbe sé giuip ching ta cé thé néi ra nhiing cau:“Téi co kha ning ...","T6i sé than céng....”.Trong khi ty nhdn thiic kém s@ néi:"Téi khéng thé thanh céng”, "Téi s® khOng dot duge myc tiéu’”. Nhin chung, ching ta rdt khé 6 thé wy nhan thie vét néu ngay ti dau da khéng dude dap ung céc nhu cdu ¢¢ bén cia bén thén hut nhu cdu séng (Gn, 6, mac...); su an toan vé tam li dé hinh thanh EL vane Kg nding ty nhén thite gitip ca nhan: nnén sy tin tung vao bén than va ngudi khéc: quan hé gn bé véi mét howe nhigu ngu’i khéc quan trong d6i véi chting ta. Ty nhGn thitc khéng 6 nghia la kiéu cdng, ich ki, mé mui. Ty nh@n thitc chinh la ty tin vao bén than, nhan thie du¢e chinh minh, cém théy gan giii va than quen vdi mét nhém, cam thdy minh cd Ki nding va ay khéing dinh dude ban than, mde tién trinh nhan thi tai néing, sy khéo Iéo cing nhu khé khan va hen ché cua ching ta. Tu dé, phat trién sf ty tin vao bén than cé thé xem nhu phét trién duge Ki nang tut nhan thie vé ban than. Ki nang ty nhan thifc ban than la mt trong nhiing Ki nang séng co ban cia con ngudi. Dé la kha nang giup ca nhan hiéu ro vé ban than minh: dic diém, tinh céch, thél quen, thai 46, y kién, céch ‘suy nghi, cam xtc, nhu cau cua chinh minh, céc méi quan hé x@ héi cing nhu nhing dic diém tich eve va han ché ciia ban than... Tt 6 nhiing yéu 06 trén tgo dying lén mét edi nhin chung clia ca nhan vé ban thé - hay cén goi dé la hinh anh bén than cla mdi nguai. “& Biét minh 6 nhing kha nang gi, c6 nhitng diém manh, diém yéu nao, tit dé biét céch phét huy nhiing diém manh va khéc phyc nhiing diém yéu dé hoan thién minh. & Biée minh cdn gi, mun gl, dé biée chinh xéc con dung minh sé di, khéng lac Idi vé bét b6i r6i crude cée lua chon quan trong trong cube di ~@ Bide didu gi la quan trong d6i véi minh, diéu gi dem lai hanh phiic cho minh, ti d6 gitip c& nhan xée dinh duce mye dich, muc tiéu va y nghia cudc sng cia minh ‘® Gidp cam théy ty tin, biét khang dinh ban sac riéng cia minh, déng thdi biét tén trong ban than, tén trong nhiing ngudi khdc, thifa nhdn va hoc hei nhiing diém t6t ctia ngudi khéc dé hoan thién hen. * Tém loi, vige ty nhéin thie gidp chiing ta hiéu vé ban thén minh hon, xéy dying hinh énh va quén li ban than t5t han, hoa nhap véi moi ngudii han, séng déc lp va hanh phic hon. Sach “Long uy trong - Ho chiéu cic cude séng”,2000 Sach "Lam 200 dé tha thi”, 2018 | \ Hinh anh ban than Ki nang ty nhan thi la mét Id nang séng coi ban cila con nguéi. Dya trén két qué cla hoat déng ty nhan thitc, 6 nhdn mdi cé thé séng, hda nhdp va phét trién; ddng thai thy hién t6t cdc Ki nding séng khde nhut Ki nang quén li cam xc, Ki nding déit muc tiéu, lap ké hoach, ki néing kién dinh, tit chéi, ki nding ra quyét dinh va gidi quyét van d@ higu qué... Két qua cua ki nang ay nhdn thie dem dén cho cd nhan mét san pham quan trong, dé la hinh anh ban than. Hinh anh ban than cé mot sé dic diém co ban nhu sau: p> Hinh anh ban than khong bét bién “& Hinh dnh ban than khéng phéi la mét san phém sinh ra dé cé.Né dude hinh thanh dn dan theo qué. trinh truéng thanh va phat trién cua méi cé nhdn, théng qua qué trinh cé nhan nhén thiic vé ban than minh, * Hinh anh ban thén dinh hinh sém, ti 5 - 7 tudi tré da cé mét hinh anh ban than euong déi én dinh. Nhuing hinh dnh ban than khéng phdi la yéu t6 “nhdt thanh bat bién”. Chung cé thé thay déi theo méi truéng, miic 46 thanh céng, mile 46 trai nghiém va nhitng bién cé quan trong ma cé nhan gp phai trong cudc séng. de> Hinh anh ban than co khuynh huéng ty khang dinh Théng thudng mdi ngudi déu muén tgo dung & ngudi khéc mét hinh dnh tét vé ban thén minh vi hinh nh dé tao ra nhiing yéu t6 quan trong trong moi tueng téc xa héi. Nhiing nguiii ¢é hinh anh bén than tich eye thuéing c6 khuyah huéng hénh dong thanh céng trong cudc sng va trong quan hé véi ‘moi ngudi. Sy phan hdi tich eye tir bén ngoal sé gidp ¢é nhén cling cé nhang hanh vi tich eye va hinh nh bén thén theo huéng tich eye hon. Khi may mén duige ngudi khéc tin tuéng va hd tre vai nhitng ki vong thyc ¢é,¢6 nhén sé cé khé nding phét huy ti da tiém nang cia ban than va né luc lam nhiing viée ma néu khéng 6 su iing hé 4, ho khéng bao gid vucn téi. Ngudc Iai, nhing ngudi cé nhan thi tiéu ove vé ban than, coi minh nhu ké that bai, khéng cé kha naing thi chi lam dugc 6 mét miic dé nao dé va he thudng tw gidi han nding luc cia minh be Su hinh thanh hinh anh ban than chiu anh huong boi nhang nguoi than thugc & Trong qué trinh sinh séng va phat trién cé nhén chiu téc dong tit nhting ngudi xung quanh, dejc biée la nhang ngudi than thudc, gan gai va c6 g nghia dic bigt d6i vdi chiing ta (nguBi than thudc trong gia dinh, ban bé than thiée, thay c6 giéo, dng nghiép hay cép trén...). Chinh cach ho d6i xt véi chiing ta nhu thé no, dénh gié chting ta ra sao sé anh hung nhiéu nhat d6i véi céch ching ta nhin nhan vé bén thén minh. Qua sy tvong téc véi ho, chéing ta biét minh duce yéu thucng hay khéng dude yéu thudng, dude céng nhan hay khéng dude céng nhén, duige tén trong hay bi coi ré, duge coi la thanh céng hay thét bai. be Hinh anh ban than anh huong dén tinh chét méi quan hé cua chung ta vi ngudi khac ‘& Néu chiing ta c6 mét thai d6 tiéu eve vé bén than, théng qua léng kinh cé nhén chting ta thuding Ii gidi mét céch tiéu eve céc tac déng tif bén ngoai. Ngudi cé mac cam, trude mét l&i néi hoan toan “trung lap” cing nghi rang ngudi kia dang tén céng minh. Khi thiéu uy tin, mOt ca nhan dé bj nh huéng béi nhiing ngudi xung quanh, khéng cé Idp truéng riéng va khéng dém bao vé g kién ca minh ngay cé Khi g kién dé la diing vi ho sd bi ché cui. Vicé nhitng diém khéng ty tin nén ho thiéu cdi md va thudng cé phan ting ty vé. Ngudi nhu thé ré kh tao dung méi quan hé hai hoa véi nhtng ngudi khée @ Nogugc lai, mot ngudii cé cdi nhin tich eve vé chinh minh, thi ho sé céi mé, thanh thuc hen véi nguéi khae. Khi c@ nhdn cam théy hai long, yéu thuong chinh ban than minh thi ho cé kha néing thiét lap. méi quan hé vdi ngudii khéc mot céch sdu sdc va lau ban. Ho d& dude moi ngudi chdp nhan, yéu thich va la ngudi thanh céng trong giao tiép, ving xu. Hinh anh ban than va long ty tin gan bo voi nhau mat thiét. Ca nhan ty théy ban SO eee Rt Un ue Ruka hte nhiéu vao nhan xét, danh gia ngudi khdc, cang nhu nhang su kién thanh cong hay Sa Re Set Reto Ce eae ET L \ Dart oy Gid tri la thai 46, niém tin, cach suy nghi va nhiing diéu ma ngudi dé cho la quan trong, la cé J nghia. Cé thé nhiing diéu nay quan trong vdi ngudi nay nhung lai khéng quan trong véi ngudi kia. Vi du long chung thug, suf hy sinh, su trinh tiét.... Gia tri d6i véi mi ngudi trong cuc séng khéng chi tao nén danh dy, nhan pham cua méi ngudi, ma né cén <6 g nghia giip ta dinh hudng trong ting hanh déng él riéng va cude séng néi chung. Ki nang xac dinh gid tri la kha nang mdi ngudi xac dinh rS nhding théi dé, niém tin, céch suy nght va nhtng digu duge coi la quan trong ciia chinh ban than minh nhém giiip cho c& nhén hanh déng theo phuong huéng phi hép vei (2 | Gia tr] cua mdi ca nhan co thé khac nhau. Cé nguéii cho rng "tién boc la trén hét".Cé ngudi cho rng tinh yéu thung méi la diéu qui gié nhét trong cudc séng ciia ho. Cé nguai coi trong léng trung ‘thu, su binh yén... Didu 46 phy thuée vao céc yéu t6 ve vén hod, xa héi, dao dite, trinh dé nhdn thuic hoc trdi nghiém riéng cua bén thén mBi ngud Trong suét cude dé, chiing ta chiu énh hudng ti gia dinh, thay cé giéo, ban bé, phufong tién truyén théng va céc tréo luu séng cia thdi dai. Khi ching ta xem xét nhiing kinh nghiém ctia ngudi khéc, ching ta sé xudt hién nhding quan diém théi dé cla minh. Ching ta sé dua ra nhting phén xét vé viée moi ngu’i nén séng va cutxtt ra sao. Chinh qua nhting phén xét nhu vay, chiing ta hinh thénh nén nhitng gi tri cia riéng minh va phat trién chting thénh nhing hanh vi xa héi. Nhitng trai nghiém cé nhan cia méi ngudi cling giip hinh thanh nén nhiing gié tri riéng cia ho. Gia tr} cua ca nhdn cé thé tro thanh gid tri cua nhom hay cong déng. Cé nhing gid tri chung mang tinh phé bién trén pham vi toan cau va dude da s6 coi trong. Bé la: Méi quan hé tét vdi gia dinh, nguai than; thanh céng trong céng viée va hoc van; tinh ban; tinh yéu; ty do; hoa binh; céng lsu giau cé; danh vong, dia vi:stic khoé va hanh phic. @) tri cla minh. Gia trl dich thyc? Cé nhiing gia tri séng dich thu, tré thanh nhitng gié tri chung cho nhiéu nguéi va toan xa héi nhu lang trung thie, hoa binh, tén trong, yeu thong, cdng bang, tinh béing hau, long vi tha. Nhung khéng phéi al cing nhin nhdn diing gid tri ciia cudc séng. Cé ngudi cho rng tré thanh ngudi gidu co mdi la "gid tri dich thuc”. Khi dy, ho sé phan dau dé co tién bang moi gid, ké ca giét ngudi, buén lau, trom cdip. Nhung réi céch kiém tién dy dua ngudi ta dén chd pham t6i, lam hai ngudi khéc, lam hei céng ding. *@ Cé ngudi dy danh vong lam thudc do gid tri. Vay la ho 6 géing bing moi cach dé cé duge nhtng chtic vi néo 46. Nhung hi nhiing chiic vi y mat di, bi tudc bd, con ngui tré nén "tréing tay", v6 gid > Cé nguai coi sy nhan ha la gié tri cuéc sing. Ho trén trénh tréch nhiém, ludi lao d6ng, chon nhitng ng viéc, nghé nghiép khéng vat va. Cudi cling, ho chang lam dude gi cho ban than va xa hi ‘@ Cé ban tré cho rang phai hut thudc la, phai biét ding heroin, biét yéu sém, cd quan hé tinh duc vai nhidu ngudi, phéi cam dau béing nhém nao dé... méi la "nguéi hilng", mdi cé gié tri. Vay la céc ban da nhan nham gid tri do, coi dé la gid tri dich thy. Hoc tap dé nhan dien dung dau la gia tri dich thyc cua cudc séng la Rene torr Hiép h6i Gido dye gid tri séng quéc té dua ra 12 gié tri séng co ban mang tinh phé bién trén pham vi toan cu va dugc da sé col trong: ey! 12 GIATRI SONG & - eS Gia tri séng sé dinh huong hanh vi cia ca nhan hay nhom. Gié tri séng cila mi ngudi sé gidip ho quyét dinh nén 6 nhiing han vi nhu thé nao, sng va cém nhan nhu thé nao, déi xi véi moi ngudi va d6i xt! vdi chinh minh ra sao. Nhiing gid tri t6t, tich eye ¢6 lién quan dén nhitng hanh vi cé ich cho xa. hi. Ngude lai, nhitng gié tri xéu, tiéu cue c6 thé gay hal cho x8 hdl hotic dain dén hanh vi ng hy hoa! bén than. Quan diém cia mi ngudi vé nhiing gié tri ma ho coi trong sé co tac déng dén qué trinh ra quyét dinh ‘va gidi quyét van d8, qué trinh giao tiép, wong téc véi ngudi khéc. Vi vay, can ty xem xét,nhin lai dé hiéu 6 théi d6, céch suy nghi va nhan dinh cua minh vé mét van dé vi ching l& ning yéu t6 c6 thé thay déi theo thai gian ciing nhu qua qué trinh tich lug kinh nghiém séng. Higu vé gia tri séng sé giup ban than biét tén trong W kién cua ngudi khac, chép nhan dé ngudi khdc co nhitng quan diém khéc biét vdi minh va khéng tim cach thay doi ho. Nhdin thifc nhu vay sé gop phan diéu chinh anh vi cila 4 nhén trong tudng téc vai ngudi Khéc, g6p phan cing cé méi quan hé ctia bén than véi nguéii Khée. L \ Cae gO ata} Vige xc dinh gid tri giép cho mi ngudi hiéu ré hon minh la ai (minh cé nhting phém chét gi, didu minh theo dudi [a gi...) va quan trong la he théy dude la “minh can phai lam gi” dé la chinh minh, dé khéng cam thy hi tiée va khéng cém théy minh séng vé ich. Dé xée dinh gid tr] ciia ban than, trude mot tinh hudng hay mét vin dé hodic bon ty suy ngéim vé mét diéu gi dé, ban hay tré [ei 4 cdu héi sau: Dieu do co quan trong déi voi cuge A®p séng cisa minh khong? Di khi ching ta danh rét nhidu thai gian hay c6ng stic vao nhiing diéu ma khéng thyc sy quan trong véi minh hotic ban tuéng dé la digu quan trong nhung ki thyc khéng phai thé.Vi du: Cé ban cho ring tién la thi! quan trong nhét véi minh (va vi vay lam moi cdch dé cé tién ke ca la pham ti). Nhung cé rét nbigu thi tién khéng mua dude nh: site khée, thai gian, danh dy, tinh yéu thuong, sy binh yén... @ Dibu do co phai la diéu quy gia ma 42> minh phdi git gin, bao vé khong? Néu la “gid tri” cia ban thi dit ban cS gp khé khan hay gian khé thé nao ban cing quyét tam béo vé nd. Vi dy: Luong thign la gié tri cla ban thi long thign chinh lé thir qug gié ma ban git gin, béo vé, dit khé khéin thé nao ban ciing gid si Luang thién dén cing. @) Diéu do co luon dinh huong/chi phéi 8p hanh dong, hanb vi cua minh khong? Cé nhiing ngudi'néi mét ding lam mét néo” hodic “meng muén thé nay nhutng lai lam thé khéc” thi nhitng diéu dé chua han la gié tri véi ho. Vi du: Khi ban cho la sive khée la thi! quan trong can phai git? gin va bao vé. Vay thi ban sé ban tir chéi nhtng ‘ude nhdu nhet hay ban sé khéng tham gia nhiing tré qué mao hiém (dua xe, dung vii khi....). ® diku 46 c6 y nghia déi voi ban than APD va xa hoi khong? Cé ning diéu c6 J nghia véi cé nhan nhung lei khéng mang lai Ii ich cho céng déng.Vi du: Khi ban dang di xe may trén dudng va ban nhé nudc bot (viée nay c6 thé giup ban tiét kiém thai gian va gidp ban thodi mai nhuing lai tam 6 nhiém méi trung va lam anh hudng tdi ngubi khée). Gié tri \guai mdi khéc va ding dude tén trong nhung vdi diéu kién né khéng lam phuong hai dén gui Khéc, dén céng déng. Néu ngu thé" nhiing gié tri di ngude lai vai Igi ich eva nguéi khac hay c6ng déng thi sé chiu hé qua nhu bj tay cchay, bj php ludt triing tr... néo “tén @ ® GIA TRI SONG cor Lol Trach nhiém Yéu thuong Ton trong Hop tac Q) veutTHuoNs ~S Dibu vé gid ma ban cdn va c6 dé chia sé la Tinh yeu thuong. ‘@ Tinh yéu thuong la nén tang tao dung va nudi dudng céc méi quan hé mét cach chan thanh va ban viing née. Yéu thuong cé nghia la t6i c6 thé tré thanh ngudi ti t8, biét quan tém va théng hiéu ngudi khdéc. Tén trong chinh bén than minh la nén méng cho s¥ tin <@y [dn nhau. Ngudi 6 léng ty tn thi dB dang tiép nhdn va tén trong nhiing ngudi khéc. Hon nia, mdi ngudi déu mang trong minh nihitng gié tri khéc nhau. Néu chting ta thifa nhdin gié tri cla ngudi khéc thi diéu ching ta nhn vé chinh la sy tn trong ciia ho. > Mét phain cia su tn trong la g thitc rang t danh gia. 6 su khdc biét véi ngui Kha trong céch & Bam sinh con nguéi lé qui gid, vi vay cdn tran quy ban than minh va ngudi khéc. D> Hiéu biét vé gid tri ty nhién cia minh va tén trong gid tri cla ngudi khdc la cach thie dich thuc dé cé duge sy ton trong, ‘> Khi sy tén trong dude do luéng dya vao nhiing yéu té bén ngoai thi con ngudi cd xu hugng mong muén duide nguai Khéc thifa nhdn. Mong muén duc thifa nhan cing lén thi nguéi ta cng dé la nan nhan cua sy phy thude vao cam xtic, J mudn cia ngudi khéc, tit dé dan mat sy tén trong ban thén, “S Khi cé sife manh ca sy khiém t6n trong vige t6n trong ban than, sy théng théi sé phé trién, ching ta s€ céng bing hon véi ngudi khée. Moi nguéi trén thé gidi va ca ban than téi, du ¢6 quyén dude tén trong — XS! wortac “© Su hgp tac tn tai khi moi ngudi lam viée cling nhau cho mét muc dich chung. “> Vic hp téc di hei thita nhdn gid tri vé sy! déng gép cia mBi ngudi vac mot thai d6 tich eye. “> Hop téc véi ngudi khdc sé gidip chiing ta x4y dying nhting mong muén tich ave va trong séing ciing vdi ngudi dng hanh trong céng viée dé. “> Khi hp téc, ching ta cn biét diéu gi la cdn thiét. B&i khi ching ta can mét g tuéng, d6i Khi cdn dé g tuéng cia ching ta tréi di. Bi khi chiing ta can phai dan dt, va 461 Khi chting ta can phéi di theo. “> Su hgp tac dude quan li bai nguyén téc t6n trong lan nhau. “© Ngudi nao hop téc sé nhan dude su hep tac. “> GO dau c6 tinh yéu, 6 dé c6 su hop tac. “> Long can dam, su quan tam, cham séc va chia sé tao nén mét nén tang cho su hgp tac. — /— § TRACH NHIEM SS 3_sa—aaaoa> “© Trach nhiém ta thyc hién phn déng gép cia minh. © Tréch nhigm [a chép nhan nhting di hei va ehyc hign nhiém vy véi khé néng tée nhde eta minh, <& Khi mot ngudi ¢é trach nhiém, nghia la he dang déng gép céng site ca minh ‘@ Mét nguéi 6 trach nhiém biét thé no la céng bang, théy rang mdi ngudi cin nhdn dude phan ciia minh, “> Cé quyén loi, nghia la c6 tréch nhiém. ® “Trach nhiém khéng chi la nhiing gi rang bude chiing ta ma cén la nhiing gi cho phép ta dat duge digu minh muén, “> MBi ngudi déu nhan thite thé gidi theo céch riéng cia minh va tim kiém sy can bang gia quyan loi va trach nhiém. ‘@ Trach nhiém la sit dung todn bé ngudn luc ctia ching ta dé tao ra mét sy thay ddi tich eye. | \ ere yuku) il M@i ngudi du cé nhitng gid tri ban than riéng, dé la nhitng nguyén tic va diém manh, thanh tuu dé hode 6 kha néing dat dude. Nhitng gia tri nay dudc hin thanh tif tudi the, duée vun dép va rén luyén trong sudt cudc déi, Khi ta nhdin thie duge nhiing diém manh, diém riéng dé sé tao nén sy oy tin tif vie xd dinh duge gid tri cia c& nhan. M8i con ngudi due sinh ra déu la duy nhér, l& mén qué ma tao hod va cha me trao ting, ban than vie chiing ta 66 co thé, c6 tri tué va cam xtc da la mét gid tri co ban cao cd. Ban hay suy ngdm va phat hign ra nhing gi tri dang quy clic minh vé hinh thitc va néi dung (pham chét, nding lve, nhting thn qual thanh tich, nhiing né lic, kinh nghiém. mat, s6ng mii, ‘@ Dé la tai san kién thiéc ma ban dau tv bao site luc, tri tug, thdi gian dé cé dude. Ban hay nghi ban than ban la nguéi c6 ich. ‘@ Hay tran trong nhitng mdi quan hé tinh cam minh dang cé ti cha me, anh chi em rugt, gui than trong gia dinh, ho hang, ban ba, dng nghiép, hang xém, céng ding xa héi danh cho ban. ‘@ Hay wy nhi:"Ai cling déi xt t6t vdi minh, yeu qui minh theo céch riéng ciia ho. Minh la mét phan quan trong cia cud dai ho va nguéc lai, hho l& thanh phan khOng thé thiéu dude trong ude 48 minh”. ‘@ Kiém lgi nhiing gi minh dang sé hitu nhu tai san, vat chét minh dang c6, hay gin gitt ching Vi dé chinh la céng site lao déng vat vé cua bén than, eta cha me ban, ela nhdng ngudi than mé cé duge. hay than hinh, dang véc, chiéu cao, co bép, nudc da, bé téc, anh ham réing, nu cui, giong néi, cf chi than thin...) “® Xay dying nhiing nguyén téic c4 nhdn, che hién va tén trong chiing trong hoc tap vai lam + Tim hidu cdc sé thich c& nhan, théng tét dep ca gia dinh ma ban than ban dong ¢6. Doc ra nhiing pham chét tét dep cla ban than, hay gin gid, tén trong va duy tr. ‘& Can tim hiéu, thyc hién va tén trong cae quyén co ban cia con nguéi ‘@ Chép nhén nhiing di8u khéng hodn héo cia ban than, méi nguéi la mot c4 thé riéng biét trong x@ Agi. Khi gap thét boi, ta cd thém bai hoc kinh raghiém qug cho ban than. Khéng nan lang va khéng dé mat niém tin cudc séng, 6 la dong luc dé ban di dén thanh céng trong céng viéc. ‘& Khém phd nhang khd nding tiém ting, sé trudng ca nhén cua ban, gin git, phat trién va. sit dung chting vao viée cé ich. eee RS er CR Roe Ue CM eect he RG Re SR ee RRS Ue ne Ree eC Rn Cen tere et ee Ree ae eet DR aC aCe cen) Dee ee es oe} aeRO eR aa ten eee eae mene tie Cec unt L | ere ches [ Ai cling la ngudi quan trong. Ai cing gié tri. Méi ngudi dau cé hing gié tri riéng, ban can tn trong ngudi khdc. Ban can xée dinh tam quan trong cia mdi nguBi xung quanh ban déi véi ban, vdi ngudi khéc, ‘ydi céng viéc va x hi va thé hién tén trong gid tri cua ho. Bon nén qui trong ca nhing gi he quy trong, tim hiéu didu hay 1é phai véi con mét thign chi vé nhting diéu ho say mé tam huyét. Dé la gid tri cia ho, ta cain tén trong cdc gid tri riéng cua ho.Vi du ho rat yeu con méo, ho dau tu bao céng stéc, thai gian, tinh cam dé cham séc con méo, ho bé qua tat cd nhiing gi gay khé chiu ti con méo. Nhung ban thi nguidc lai rét ghét méo, chi nhin théy su quéy nhiéu, ban, héi, va mt thdi gian, Vay khi ban 6 bén ngudi ban dé ban sé t6 thai d6 nhu thé nao dé t6 ra “minh tén trong hang gid tri riéng cua ho"? ‘& Nén thin chi véi ho, luén cau chic cho ho due thanh céng, hanh phic trong cuéc séng. dam béo su an toan cho cé hai trong quan hé tinh duc, Dae bigt tim hiéu va tn trong cde quyén cing nhu tréch nhiém lién quan téi céc ‘© Thc hign chan chan vige quan tm, chia ey Tee aang Ké ed sle knoe sinh dong cam va e6 tréch nhiém véi méi thanh vign, nhitng ngudi trong gia dinh, nguéi than, déng nghiép, cong déng va de biét nhitng ngudi thiée thei (khuyét tGt, nguéi cd hoan anh khé khan, ngudi cé H). “@ Luén niém né, hoc héi, than thién va hop téc y6i moi nguai trong céng viée. “ Trong tinh yéu va tinh duc cn c6 su tén trong ban than va tén trong ngudi yéu, can cé sy dng thud cia ca hai nguéi va c6 tréch nhiém, san, site khée tinh dye. @ Viée xée dinh gid trj ca ngudi khée la can ‘thiét. Vi du trong Khi théo luén vai d6i téc v8 mét céng viée cy thé, viée xde dinh gié tri cua d6i tac la rdt quan trong. Tu d6 ta dua ra hang ting xi hop IG, thao ludn céng vie <6 chuén bi ki ludng hon (khéng xem thudng déi tc) nhu vay higu qua céng vige dat cao han, giém bét rili ro déng tiéc hon. L G | ree hin CET nia al Bon sé yéu, say mé, nhiét tinh, c6 tréch nhiém va tam huyét hon véi céng vic khi xéc dinh r6 loi ich, § ghia cia céng viée bon dang tién hanh vai cong dng, xa hol va cudc sng riéng cla ban. Vay ban hay: @ Ligt ké nhing Igi ich cia céng viée sng ctia ban/ gia dinh ban. ude “@ Nhiét thanh, tgp trung, thc hién cho dén hoan thanh céng viée da dé ra. *@ Thy huéng cém gide thamh cong khi ban hoan thanh céng viée. Didu nay sé la tién 8 tao dong le cho cée hoat dng khéc cla cuéc séng L \ Loi ich cua viéc thuc hién mét cong viéc al Nogoai viée ¢6 thu nhGp kinh té tiv cng viée, ban con hoc dude ra nhiéu diéu cé Igi khi thye thi céng viée: ‘@ Khi ban duge tuyén dung thye hién céng viée (duge giao va duge thye thi céng vige), ban sé § thc dude ban than ban l& ngudi cé ich cho xa hdi, déng gép thanh qué cho xa héi va ban cam théy cude déi cé nghia hen véi ban. * Céng viée gitip ban duce thit nghiém rén luyén tay nghé. Cé co héi rén g chi, long quyét cam, (18) righ lye va tinh kién tri de bit khi gdp khé khéin, edn tré xay ra. Qua céng viée ban 6 thém cde méi quan hé dng nghiép, lol mét thir théch mdi v8 nhting ting xtr trong giao tiép véi ding nghiép ngang cp, thi: trudng, cdp dudi hay déi tée d cdc bo phén cé lign quan véi céng viée @ Qua céng vige ban diic két duce nhiu kinh nghiém séng, ‘& Phén déu trong céng viéc, c6 cdm gide hanh phic ctia thanh céng, rdi duge nang luong, ‘thang chile, ban s& gj thife duge minh la aguéi 6 ich, minh la nguai gié tri. ‘@ Céng viéc ban dang tién hanh dem Iai nhigu didu bé ich cho cudc séng cia ban nhu vay cé le nao Iai khéng nhiét tinh, khong yéu cong viée. Ban nén dau tu céng stfc, thei gian mét cach c6 ké hoach cho cng vige ma ban dang lam. S Cé nhigu ban khéng xée dinh duge gia tri cng viée dang lam, chi nhin thdy toan khé khan, chén nén, diing nui no tréng nui kia, lién tuc 431 nghé, cudi cing sau nhiéu théi gian van khéng <6 mét tay nghé ndo én dinh ving chéc. Ban cdn xéc dinh céng viée nao cting 6 ich cho xa héi trong dé cé ban va gia dinh ban. Miecte te Rann aT eke eek Cu ene Cnty CSR ee ues ee OL Ue i CRC ek ee SOC Tem Te Cee Ee Khéi niém xu hudng tinh céch cle con ngudi duge tién st William Moulton Marston dua ra tit nam 1928 trong nghién ctu “Cam xuc cua nguéi binh thudng”, thé hién sy phan ting cua con ngudi déi vai méi truéing xung quanh theo mét xu huéng nhét dinh, dude phén ra lam 4 nhém chinh: Théng tri (Dominance) Hoa déng (Steadiness) Anh huéng (Influence) Tuan tha (Compliance) ‘@ Nhom D cé tinh céch xéng x60, manh mé, oy tin, ban Tinh, chu déng, quyét tam, tap trung, nang déng, hhuéng tdi két qua céng vig. ‘& Nhom I cé tinh céch nhiét tinh, séng tao, thuyét phyc, cdi md, vui vé, hoat bét, hda nha, lac quan, thich cdi mai, dé thich nghi, hung tai con nguai. ‘@ Nhom S cé tinh cach diém dam, ti tén, én dinh, trung thanh, chin chén, kién dinh, ndng ém, sau séic, lang nghe 6 ké hoach, dang tin cdy, tan tam, tréch nhiém, quan tam ti con nguéi ‘%@ Nhom C cé tinh cach chuan xac, inh tinh, cau toan, nghiém tic, can trong, lich lam, trat ty, ding dén, tp trung, cong bang, ré rang, than trong, ky lua, logic, hudng edi kg thud. DISC tp trung vao nhiing hanh vi cé thé quan sét va béc lé ra bén ng bing cach sti dung thang do v sy thang than va cdi md - difa trén viée nhin va nghe nhitng hanh vi, biéu [6 ra bén ngoai cua ngudi khéc. ® on eo i f a Te Sena OC) Te] arr iri) 1 ahs Huéng ngoai Huéng ngooi Huéng noi Huéng néi Xu huong 2. | tinh cach S Hoa ding Tuan thi DThéng eri 1 Anh huéng déi lap Xéng pha lam ngay a ey ang cong Tut tén hon, chi | fe dn ao, 481 3 hudng d8i hei, yéu edu: | kéu la hai: céng | 49n9 4 tlm céng | cha oe oe céng cu ciia téi dau, lam | cu dau? ey eingeyturebic: cai gi 1 Kai tam Thudng top trung, ic | Guong mat rée aera ee mw Tép trung cng aan hotie khéng cudi hén hd, tuoi cud shang vige, khéng cudi Via lam via] tuoi cudi, dé ca Ma cing. as Can mén cham Khi tam | Lem SP trung, ai cling | nhting eh ung | nig sé, nung | chi am viee ko mun quén lj céng vie, | quanh. Céng a bi téc déng bei 5 | viee : : rie hin ln hau | ste feng Oe , | d& eranh c&i do méi | c6 thé chua xong, mdi trugng bén dong agi | fron? © | hung dé tam |" i gual mee nung vin vui vé | MNO 8S Um | ngoai, xong thi hé hao, 6 vi lin dai tho ian ° | thai nha ‘ ‘Diém dam, Thue, PHU) bn, nin, | Chinh xd, huang i ets Tage chan thanh, chin | chi tiét, ngan nép, Xéc vae,néing nd, hung con adi pd chan, than thién, | dung, cdn trong, kée qués nding dng, 8p | £2 3. de ggp | Kiba dinh, nding | ich kim, inh i, trung, chi: déng, quyét igus lo, ‘4m, trung thanh, | cdu toan, nghiém tm, manh mé, ere tip, ot an | chung thiy, diém | cic, huéng ki 5 uah i | fin ban inh, kh ehé, en a iém | sinhhda nha, séu | thugt, trata bat | Bf kh6idéng.tiénphong, |p Ege a" sde, léng_nghe,| chuan myc, cap : thu his, nhay bén, sith | 2°86 PO | quan tam con | trung, _tréch dng, 46i méi, bao quée, ae ae ngudi, dang tin | nhiém, déc lap, dang han, hanh dong | ope anes, | Cou than trong, | logic, cong bing, nhanh. oa "| yéu héa inh, | sng phéng,khoa ve tu, hai hude, | YO an fe 6 k& hogch, chi | hoc,ré rang, than nhigu théng tin, | 5 Te thich nah | Sét trae wy eréch | erong. 2 nhigm, tan tam. Nhuoc L@ md, cham | Kho tinh, bao thi, 7 | Giem Ap dat, gia truang Ham vui chap, so rui ro, | it ni, it cudi, cau hay do dy roan Cech | rhé hign ra bén ngoai,| TH hiED cd TE AL2 bien cam | Khong thé hign 8 | thehien | or aa ala sae, xe 78 rang, rust | oe esgy | com xtc ra ban cam nate | UeU @ yeu ghée la ghée | 4.5 nue ra ban ngoai | “oP @) Mét long. lank, Mat hudng v8 phia ae ae trude, hudng lén lén.Tay | "9 '*| Migng cudi nhe | Guong mit ko Biéu “ huéng v phia | Meng cue vung/chém manh, theo * | nhang, tran thy 9 | hien phi " n° | crude. Hay sit |" a ‘ huéng ap die. Dang 8 S| gidn, guong mat | nhan loi. Nghiém ngon tu. dung phi ngén | 9 % ngudi ving chée, ngue Pm gen | Giém dam. tue uén vé phia trudc. ng of oi Net mot tuoi cud thoai mai 10 oe Néi ma khéngnghe —_| Va néi via nghe Nahe ty bing hon nghe, 4 . Can dim dam, | Lich sy, dua ra ay | Nenkni | ee bari) ln Bon a tir tén, mat d6i | nhtng dan ching giao tiép and om mens mét, khen thac| cu thé, sé ligu man ms long, chan thanh | chinh xéc Khong 12.| nen kht | Trénh ding cao hen ho | anh VS 8M) Ta anya | Thanh dp dae vn eh phic top giao tiép De Ung dung cua DISC ‘@ Cung cp mét cai nhin khoa hoe vé tinh cach néi tréi, diem manh va yéu cuia tiing ¢6 nhén, tif do cd duge su Iya chon v8 céng viéc, giao viéc, dam phan...6t cach hiéu qua. ‘@ Théu hiéu d6i tugng giao tiép, tii dé dua ra chién luge giao tiép phis hop, higu qué. ‘& Gitip hidu r6 ban thén minh dé phat huy diém manh va khéc phuc diém yéu trong giao tiép. ‘@ Khém phd céng cu dé gidi quyét va giém thiéu bat ddng mot cdch higu qué. @ Nang cao va phét trién Ki nang hudn luyén va cd vin. XAC DINH MUC TIEU CUOC SONG rer ee Re u cugc séng Muc tieu duge dinh nghia [a nhiing gi ngudi ta muén dat duge trong tong lai, <6 thé do luéng cy thé giip ching ta hon thanh céng viée trong cude séng. Thiét ap muc tiéu la nhin vé tudng lai va quyét dinh nbiing gi ching ta muén dat duge trong mée thai gian xéc dinh bang céch lép ké hoach, chién luge va quy trinh. Thiét lép muc tiéu khéng chi don gidn la quyét dinh nhitng gi ban muén dat dude. Né can la viée chi ra nhiing gi ban cn lam va trong thai gi bao lau dé dat dug két qua mong muén dé. Bude dau tién dé thanh céng la biét noi ban mudn dén. Bude thi! hai la lap ké hogch dé dén 46. Ba tee ei RT Renny dinh huéng muc dich cudc séng va su dung cac nguén luc higu qua. l | Toco rT Cuge sng la da chidu va digu quan trong l& phéi Bong hoa muc tieu cn bang mét cach higu qua céc Tinh we khéc nhau cia cudc s6ng, va uu tién, tap trung nang ugng vao céc tinh ve ma ching wu tién. Trong hoc phan nay, ching ta sé xem xét_ cach lap Muc GIA DINH ‘tigu trong nam khia canh cua cude séng. M@i cé nhan 6 nhdng uu tién eda chinh minh, khéng phéi tét cd moi ngudi sé tap trung vao Svc niing inh wie giéng nhau. Vi du mét s6 ngudi dinh hudng va uu tién theo gia dinh, mot sé gui khée thi dinh huéng theo sy nghiép v.v.. Khi chiing ta thiée lap céc mye tiu riéng trong ‘ding tinh wc, ching ta sé cé thé wu tién va lap ké hoach hanh dong dé thyc hién cée muc tiéu. Cin lap cc ké hoach hoat déng ngén han va thy hign cac ké hoach do dé dat dude muc tiéu. l | Ree ue 1 Nhém dam béo tinh khé thi va thyc t8 cia céc muc tiéu dé ra, nhiing nguyén téc dudi day cé thé gidp ban xéc dinh duge nhiing myc tiéu thy sy higu qué. TAI CHINH JM GIAo Duc pera Cu thé Res err eee Cy thé: Muc tiéu can phai dude xde dinh cy thé va phéi rd rang. Myc tiéu cn mé té chinh xée aiing gi cin dat dude, dat due khi nao va nhu thé néo. Khi cée muc tiéu da cu thé, chiing ta cé thé d& dang danh gid tién 46 hoan thanh cée muc tiéu 46. Do ludng duge: Ching ta cin 6 kha nang do luéng két qua cla myc tigu. Néu myc tigu khéng thé do lu&ing du¢c, ching ta sé khéng biét liu da dat dude nhing gi minh dat ra dé thc hign chu. 7 68 thé dat duge: Ching ta phai di ra cée muc tu hep IY va cé thé dat duge. Mc téu duce dat qué cao hodc qué thép sé tré thanh vé nghia, vi déit ra muc tiéu la dé phén déu dat dude. © Thiét thy: Muc tiéu dat ra can phit hop, thiét thuc véi chi nhan (ngudi thc hién) cia nd. Mot muc tiéu c6 thé dgt dude, cy thé, do luéng dude nhung cé thé Iai khéng phi hdp vdi ban néu Khéng dude xéc dinh trén co sé mong mun, uu tién clia ban trong cudc séng ma bat chude ti inguéi khéc. © Xe dinh thoi gian: Muc tiéu dat ra phai cd thai han cy thé, diém bat dau va diém két thic. ‘Cam két vé thdi han sé gitip ban tap trung né lye dé hoan thanh. Muc tiéu ma khéng 6 thai han hoiic tién d6 hoan thanh thuting khéng thy hién duge. Deon ad a ieee Cea Co Rae kad eer Tide kigm duge bao nhiéu tién (12,000,000) dudi hinh the nao (cai “ khodn ngén hang) Bo luong dugc Béo céo ctia ngan hang sé cho biét s6 du Néu tdi tiét kiém 500.000d mdi thang, ti sé tiée kiém dude 6,000.0004 Sane cr se mi nam vé 12.00.0004 trong 2 ném. “Thiet thuc Toi dy dinh sau 2 néim nda sé sinh con, ¢6i can tién chi tiéu trong 4 théing rghi sinh khéng di lam. C6 xdc dinh thai gian | Trong hai nam. l \ eer crt tr ert) il Tung nhu véi cue séng cua minh, ‘trong d6i véi bén than. M&i nguéi cé thé uu tién bat ki linh vue nao dé thiét lp cdc muc tiéu. Khéng cé gi la ding hodc sai trong vige uu tién mot linh wie cu thé. Né la sy Iva chon ca méi cé nhan. Tuy nhién, chiing ta nén phan tich ve nhaing diém Igi va diém bat Igi cla viée uu tién mdi mét tinh wie cy thé. Chang han: Néu ching ta din lya chon si nghiép hon gia dinh, thi didu gi sé xéy ra va ngudc lai. Cuéi cing, mBi ca nha phai di mete ‘di nhiing hau qué ca sy lye chon cia minh va do dé cdn phéi suy nghi kj trudc khi dua ra su uu tién. ARR, +c l¥a chon wu tién cde céng viéc cu thé, ban ciing cn Iva chon wu tién cae muc tiéu vita dam bdo sy hai héa trong cude séng nhung van dat dude nhiing diéu quan Gia dinh Su ng Uu tign gia dinh v8 bén chat la mong muén Ce ee gia dinh hanh phic, nhung cé nhiéu céch Peete) khac nhau dé cé 1 gia dinh hanh phuc ngoai em va chon danh hét thai gian cho gia inh. Gia dinh hanh phiic khéng thé do mét minh ngudi phu nif lam nén,né luén cin sv déng Ree ee ee SEU IS Ra, cy gop cia moi thanh vién trong gia dinh. Néu luén chi c6 nguéi phu nd hy sinh cho gia inh, s& khéng c6 dude stt hanh phic dé. a nena Deir are RR ur coe can cd ee Raa een uote Da eae nd Pee eee een ea Deer eee Use Eo te Reena carn) ghia la tham gia cée khéa hoc toan théi gion eee cote ee De ce Ue cu Pe nee ee) Sree ae Ue ee Cero kere te ay ee Pr ce eso Reror Dee eee ers ees Canes nr UAH me Lad hors ai Tu duy tich cuc la kha nang suy nghT theo cach ma qua dé, chting ta cé thé chuyén nhiing tinh huéng khé khan thanh nhiing thuan loi.Tu duy tich aye tap trung vao diém man, diém tich exe hay diéu cé thé thay déi dude cla mét vin dé, mét hoan canh ndo dé. Vi dy nhu bi cut tay nhung khéng tp trung suy nghi vé vie cut tay thi khd sé, ma tap trung vao viéc phai lam gi dé vin hoc tét, dé tim dude viée lam, dé ldy dugc v¢ (chéng),... Tu duy tich eye thudng di kém vdi edi nhin lac quan, huéng vé sy thay déi, su thanh céng, su von én. Va do 46 nhiing cém xii tich ewe thuing due ta0 @ Tai chinh ( Hau hét céic muc ti@u trong nhém nay ‘thudng lién quan dén tiét kiém mot Khoan tién cu the trong ngan hang hode git tién mat Tuy nhién phan nay cling cé thé bao gém cé sé hitu tai san hac, tham gia bao hiém, v.v. aT Conca ei ecu) muc tiéu lién quan dén Rice ee en aes Ree ee aan none eaten TA ace ra nhu vui vé, thanh thén,bao dung, hanh phéc hay nim say mé, l6ng nbiét huyét... Nhitng cém xtc nay sé téc dong dén hoat déng, khién cho hoat dong trd nén linh hogt, sang suét hon Tur duy tich cafe khéng phai la céi nhin phién dién, mot chidu chi biét nhin thdy ning cdi t6¢ dep, khéng nhin thay khé khdin, tré ngai. Vic chi tap trung vao nhtng diém xdu, diém yéu khién con guéi han ché khé nang hanh déng va gidi quyée van 48. Vi vay, thay vi chti trong vio nhitng céi tidy oye, ngudi cé suy nghi tich aye sé tap trung yao nhiing diém tich cic dé dinh hudng hanh déng. L | Y nghia cua Tu duy tich cue a CUA BAN Wy, Beak ailarkel ial « ’ ) aXe cd LUQNG y ¥ Pe ee ad ee eR esc pe) Ree ey ac nS Ci ee eee er Ce Rane ats Bieaeng Brlathell (a MASUR To} NANG LUONG ROU C OCR mee Cuno} Pee cen Cea ee Pere) SUR ce ee] Parekura} eee ea L \ Coenen ries / X4e dinh nhang gi cé thé thay déi, kiém soat duge; nhang gi minh cé thé tac dong toi va nhang gi khong thé thay déi, kiém soat. * Mét 56 didu cé thé thay déi dude 8 ban than minh: hoc lve, sy mat ty tin, suy nghi, hanh dng, hanh vi, ‘théi quen, thai d6, cém xii, tam trang, sé thich, hhiém vu, céng viée... ‘& Mét sé digu minh c6 thé téc dong: gio dinh, ban bé, céc méi quan hé, sttc khée, céc tinh huéng... * Mét s6 didu khéng thé thay déi duge: nhing vige da lam trong qué Kht, thién tai, chai 6 ‘@ Vé hinh thite:mét 56 diém khéng thé thay déi dugc hodic cin nhigu diéu kign kinh té dé thay d&i nhut cao thép, khuén méit, mau da,...Tuy nhién, chiing ta ¢é thé lam cho minh dep han bing cach Iya chon trang phuc phi: hop, tp luyén thé duc dé c6 co thé khée man va cén déi va than trong véi viée str dung cae dich vu tham mi gay dnh huéng tdi stic khde. luge ‘ Chip nhan khéng phai la bé qua, la 18 di, quén di, dudi suy nghi d6 di ma chp nhan la nhin nhan rng SU vic dé, thuc té cé cé thc, khdng cé théi dé di hdi né phai thay déi. Ngudi chép nhdn nhitng @ Hoc cach chép nhdn nhang didu khong thé kiém soat, khong thay dé diéu khéng thé thay déi van g thife dudc dé la mét diém yéu, mét diém khéng tét nhung ding thi ciing nhin nhén nhing diém yéu dé nhut mét didu binh thudng trong cude séng. Ai cing 6 thé mac 161 va cé nhing diém chua tét. Ngudi c6 sy chdp nhdn ban than sé khéng ay ha thép minh vi ning diém khéng tét dé. ‘®@ Can luu g: Chép nhan khéng dong nghia vai chiu dung. Chiu dung sé di kém vai su khé chiu, dm uc, nihuing phai ting 18 cém gidc nay di. Cdn chdp nhGn thi sé khéng cdn cam xiic ndy. Va trong long ton tai mot cdm gidc ding cam, ““téi 6 diém han ché nay hung t6i van la ngudi c6 gid tri vi ti cOn nhidu Wu diém khéc hay dn gidn chi vi con nguéi khéng ai la hodn ho va tai efing vay". ‘@ Chép nhén trén co sd c6 théng tin day dui chi khéng phéi chép nhan ngay khi tiép nhan. Vi du nhu khi bj mat xe may: Trude khi chdp nhén viée minh bj mat xe thi phai tap erung vao nhiing viée minh ¢6 thé lam dugc trude tién (tim kiém, bao céng an..). Khi hét moi né lye thi méi chép nhan dé trénh nhing sai lam tiép theo chit khéng phai tinh huéng nao ciing chp nha. Tach minh khol suy nghi tieu cue & Tach vé mat khéng gian: Dang lam viée nay thi tam thai chuyén sang lam viée khée hay sang béi cénh khac. Vi dy dang nam trén giving thi day ra ngoai di dao. ‘@ Tach vé mat tam eri: Ty dat ra cdc cau héi cho chinh minh nhut"“Téi aif suy nghi mac cam... nhu thé 6 gi tét cho t6i khéng?”,“Téi cé cain thay déi khéng?”,“Téi phdi lam gi dé thay ddi suy nghi nay ‘trong téi? ”.. @ Vigc tach minh khéi suy nght tiéu eve gidip glém dain cém xc tiéu exc, gidp cé nhén binh tm tré lal va. dua ra dude céc suy nghi tich aye hon dé thay thé. Thay thé suy nght, hinh anh moi ‘@ Bua ra nhiing suy nghi theo chiéu huéng mdi, khac di, tp trung vao nhiing diém manh, nhitng diéu tuoi séng cia ban thén, cia houn cénh, ee a Sey : Bo z an nee ees : ieee tee he elec Gy aa Een) tor Duy tr suy nghi tich cuc Dé luén cé dude suy nght tich cc can ¢6 sy luyén tp thudng xuyén hang ngay, Bat a! Khi ndo suy nghT tidy aye xudt hién, c6 xu hudng lan chiém toan b6 tém tri va énh huéng khéng t6t tdi cudc séng hang ngay, ching ta déu can thay dai nd. Duy tri dudc diéu nay lau dai ching ta sé thudng xuyén co mét tam trang thodi mai va than théi nhiéu site séng. @® AEN TUES i a a NC y CUT Cém xc la nhiing rung cém cila con ngudi thé hién thai dé ciia ho lién quan dén vige thoé man hay khéng thod man mét nhu cau nao dé. Ai cing c6 nhu cau duge ngudi kde quan tam, khi dugc quan tam chting ta thuding cém théy vui, hanh phic: c6n néu khéng duge ai quan tém ching ta thudng cam thdy budn, c6 don, tui than... Thu gian So hai 2 -- Xdu hd Hung phan Ngac nhién dién Théa man Hy vong Tu hao Khudy khéa Quyét tam ive Thich thé pn ich thé Bat luc Sg hai 66 l61 Nhe nhdm Hanh phic Bén chén Yéu thich Ghen tudng Bing long Tén thuong THe gin be Dac diém cua cam xuc “> Xtc cém, tinh cém l& mét than phan quan trong trong thé gidi tam li con ngudi. Da la con ngudi ai ciing c6 cdm xtic, théi d6 trude nhiing tinh hudng, sy kién khée nhau. ‘D Thé gidi cam xiie ctia con ngudi v6 cling phong phi va phitc tap, <6 nhiéu sc thdi, cung bac khac nhau. D6 cé thé la nhitng cam xe ducng tinh nhut Vui vé, hanh phiic otc cém xtc &m tinh nhu budn rau, dau khé, thét vong. @ Trong cing mét loai cam xc ctia con ngudi cling bao gdm rét nhiéu cung bac khac nhau, chang han nnhut cém xtic budn ¢6 thé bao gdm cdc trang théi khac nha nhu: Buén man mac, budn rau, budn dau... (2s) Trudc cing mét sy vat, hién tudng mai ngudi lai cé thé cé nhiing cdm xiic khac nhau, tiy thuée vao_ Gnghia cia sy kign dé d6i véi he. MBI ngubi déu cé Ii do riéng cho céim xtc cila minh va ho can duge ‘tén trong, cém théng, chp nhdn véi nhiing cam xtc cla riéng ho. (Cm xtc ca con nguéil chiu énh huéng nhidu tir yeu té bén ngoal (cée sy vat, hién tugng, tinh hudng din ra lién quan dén cudc séng cua ho) va dic biét cdm xtc chiu su chi phéi, kiém soat cua suy nghi. ‘Con ngudi 6 thé quan Ii dude suy nght cla minh, do dé con ngudi hoan toan cé thé quan li dugc cam xe Cam xtic c6 thé thay déi theo thai gian, thu déng theo sy thay déi clia didu kién khach quan bén got hotic thay déi mét cach chi déng theo sy quén li cia con nguéi be ¥ nghia cua vigc quan ty cam xuc Quan lf cém xic cdn 6 g nghia quan trong gidp cho con ngudi hon ché dude nhiing hau qua nghiém trong do cém xdc tiéu eve géy ra. Nhiu ngudi do tale gid qué mic khéng kiém sodt dugc d& géy ra bao hanh vai nhitng ngudi khac trong gia dinh, thém chi la cé nhiéu ngudi da giét ngudi hodic do qué. budn chan ma dan dén ey a. © Vige quan Ii cam xie gidp ban kiém soat duge cém xtc tiéu ae, thiie day nhing cdm xile tich eye dé ‘tgo nang lugng cho qué trinh lam vige va sinh séng; gitip 4 nha ¢é cdi nhin lac quan va khéch quan han vé céc vin dé néy sinh trong cuéc séng; fing cuting dt cae méi quan hé do biét céch phan ting hgp li trong cae tinh huéng khée nhau. be Séng voi nhang cam xuc, tinh cam cia ban than & Séng ding véi nhiing tinh cém cia bén than, dé la kha nding xc dinh va thi/a nhén va thé hién ching. G nhiing hoan cénh khde nhau, chiing ta cé thé néi “Téi so”,"Téi rét hai lang”," Tai rét béi r6i". Mot trang thdi tinh cam cé thé mang dén mét cam gide dé chiu, dem Iai sy hanh phiic cho chung ta, mat khéc né c6 thé gay ra cém giée khé chiu khién ching ta phéi chiu dung. Trang thai s¢ that bai, sd Khéng ii kha nding larm vige gi 46, sbi si nhuc c6 thé tao ra nhiing rao cén trong qué trinh giao tiép va phn dau trong cuée séng. ~@ Biéu hign hung hang hodic tite gidn thuding giin véi tinh cdch xdu, né sé khién ching ta lan trénh trong sy hé then va t6i I8i.G day, cém xi te gién khéng phai la diéu déng ché tréch ma quan trong la cach thiic thé hin sv tic gidn dé nhu thé nao. Chinh vi vay chting ta mdi cdn biét céch va rén luygn viée quén Ig cam xtc dé thé hign cdm xcde vui miing hay te gidn mét céch phit hop. ‘© Vigc thita nhan va séng vi nhing cém xtc cia ban than la nhan td quan trong dé phat trién lanh manh vé mie thé chét va tinh than, déng thai viée day cho hoc sinh hiéu rang vige din nén sy s¢ hai lo léng, ttle gidn c6 thé gay anh huiéng ldn dén thé chét va tinh than cia con ngudi. Ching ta cing hudng cho hhge sinh biée cach thé hign mét cach hop IY nhing trang thai cém xiic cla ban than, l | renee ett nn nets G I Nhan biét cam xuc cua ban than va cde déu higu vé mat ngén nga, co thé, hanh vi *@ Nhan biét cém xdc cua ban than la mét bude quan trong du tién dé 6 thé thay déi dude nhing diéu minh muén, Dé nhdn biét dude cam xtc cua bén than hay ty déic cdu héi cho chinh minh:Téi dang cam théy nhu thé nao? Cam xc nao dang din ra trong téi? Co thé tdi cé biéu hién gi khi trai qua cam xe 46? MBi cdm xtc khée nhau sé ¢6 nhitng déu higu co thé khée nhau. © Si c&ing thang biéu hign 6 yéu ¢6 co thé, tinh chan, qua suy nghi, qua hanh vi. Hiéu va nha din duige ning dau higu cia sy cng thang cia ban than minh la hée stic edn ehiée ® °@ Quan sat nhing biéu hién co thé ciia minh trude méi cém xtic khdée nhau sé giip ban rén luyén kha nding nhén biée cam xtc cla minh. Viée rén luyén nay can dién ra thudng xuyén trong cudc s6ng hang ngdy. Dudi day 1@ mét s6 déu higu vé mat co thé gliip ban nhan dién tét hon cam xc cla minh hodc cla nguaii khéc. ® Tuc gin: Nong mat, néng ngudi, dé mét, cing ating co nhdt la co tay, nghién rang, trdn mét, do mit, t6c dying, thd hén hén, giong danh va cao... “@ Budn ba: mac ri xudng, khée méi cling ru xudng, van déng cham chap, néi nang cham chop, sc thai mit khéng tuoi. ‘@ Vui, hanh phic: mét long lanh, co mat gidn ra, nét mat rang r8, ma cé thé ting hdng, cam gidc lang lang, néi cudi nhiéu. Tuy nhién, c6 nhiing ngudi cé thé roi vao trang théi vui qué 6 cé nhiing biéu hién nhu: tay chén khua khodng logn lén, déi khi mudn l6t bo hét quan do, mém ho hét, <6 xu hudng 161 kéo ngudi khac vao cuse vui.. © Sg hai: Mét mé to hoa nhdm tit la, tim dap manh, thé gdp, ngudi run lén hod eting lai, n6i Ap ing, toat md héi, cé ngudi cé thé “té” ra quan. © Lo ling: Khé thé (c6 ngudi cém théy nghen thd), tim d@p nhanh, mat nhin huéng xa xm, it d& i dén xuang quanh, bén chdn, khéng yén, tay 6 thé man mé mét vat gi dé mot cach v6 thtic... ‘® Yeu thuong: cam gidc dm ép, vui vé, lac quan, mudn quan tam, cham séc, bao dung... “~@ Cam ghet: dé bye tic, gét gong, néng nay, thiéu kién nhdin, cam xtc khéng 6n dinh... Mot s6 yéu t6 tinh cam khdc khi cé cam gide céng thang: Cé nhidu cém xi lin l6n, thay 431 nhanh; Cém théy bai héi, lo léng, s¢ hai; Cé mac cam t6i Ii; Han hoan cao dé; Néi gidn; Cam théy v6 vong: Cam théy bj dén nén; Cam thdy xa Ig; Mat phuong huéng;: Dé néi néng, ndi cau; Ty dé I6i cho ban than; Cém théy dé bi tn thudng ‘Yéu t6 tu duy, suy nghi: Khé tap trung; Khéng muén suy nghi gi nifa; ¥ nghi quanh quan; Suy nghi chéim, khéng nght ra duce; Knéng nhé: Bj Ldn lon; Suy nght tiéu ce (Vi du: khéng ai can dén minh): Nghi ngé (Vi du: chéc khéng ai qu mén minh nia); Hoang tuéing: Khéng biét quyét dinh thé nao; Hai tudng lai nhiing su buén phién gan day nhae; Cam thay mde long tin. ‘Yéu t6 hanh vi: Khé ngi, an khéng ngon; Néi nang khng ré rang, khé hiéus Néi lién tye vé mot su viée: Hay tranh ludn; Rat lui: Phéng doi: Khéng muén tiép xtc vi ngudi khéec; Ung rudu, bia; Uéng thuéc an than; Khéng muén néng déng nhu binh thuding. Bp. Ha nhiét nhang cam xuc tiéu cuc * Nou ta thudng néi:"Ca gidn mat khén” G mudn néi ring hah déng, [si néi khi tie gin cao dé 8 sai lm va gay hau qué xéu. Nhiing cém xic tiéu eve khée fing vay, néu ching ta hanh déng, ra quyét dinh khi dang c6 cam xtc tiéu aye & mite 4} nghiém trong thuing la nhing quyét dinh khéng séng sudét. Tai théi diém dang qué budn, qué gidn, qué dau khé chiing ta ciing khé cé thé binh tinh, sng sudt dé quan li cdm xic mét cach hiéu qué ngay dude. *@ Do vay diéu quan trong cdn lam dé kiém soat cém xiic hiéu qua la “ha nhiét” cém xtc, tic lam giam miic 46, cudng d6 cam xtic 46, Ban 6 thé ha nhiét cam xtc bang cach: “© Di ra khéi mai trudng dang tao cho minh cdm xiie tiéu exte (vi du: di ra khdi cudc cai va, vao trong phéng, di ra ngoai...).Véi céim xc nie gidn thi c6 thé di ra khéi méi truding 46, nhémm mit lai dém én 30 hay 50 hot v8 nude lén mat. “> Luyén tGp thu gidn tuéng tuong, tap thé sau dé léy lai trang théi théing bang @ © Tam suf véi nguéi ma ban tin tung. Néi ra dude nhiing diéu dang bifc xic trong léng sé gidp ban than gidm cdc cém xe tiéu exe, dain hiéu ra vén dé va dibu chinh cém xtic cila minh. Chia sé vdi mot ngudi khdc la mét céch tét dé cam xtc duge ho nhiét, nhung cn nhé la ngudi dé phai “an toan” vei ban dé cho dit ban néi nhiing cam xtc rat riéng tu cing khéng lo léng. “& Vedi mi ngudi khéc nhau Iai cé thé cé nhiing cach hg nhiét cam xtc ctia riéng minh va ching ta cé thé chia sé, hoc héi cdc cach ha nhiét cém xtc cua nhau. 23 | Tim hiéu ngudn géc cua cam xtc, thay thé béing suy nghr tich cuc “@ Théng thudng moi ngudi hay két lu@n nguyén nhan clia nhing cam xc tiéu ate 1 do cde yéu td bén ngoai (nguéii khéc, su kién bén ngoii..) nhuing thc té c6 nhiing ngudi cing tiép xe véi mt mdi trudng nhu nhau hodc ciing tréi qua nhiing khé khan giéng nhau nhung cé nguéi thi thy rét binh thudng ¢é ngudi Iai tré nén suy syp. Chinh suy nghi, cach nghT cua mdi ngudi la yéu 06 quyée dinh cho méi cam xe va hanh vi cia ho. ‘@ Niniing suy nghi tidu oye hotc thiéu khéich quan vé mét van dB la ngudn gée dan dén cém xiic tidu cae. Chinh vi vay, luyén tap dé c6 suy nghi tich cuc la mét trong nhiing ki nang cin thiét dé quan IF cam xe. HA Luyén tap thuong xuyen suy nghi, cam xtic, hanh vi m © Khi tim ra duge suy nght khéng phi: hdp, hay thay thé bing mét suy nghT mdi va lun wy nhdc nhé minh bang nhiing céu néi tich cue hon, phu hop han. Ue ee ue er ee) OG Des Aaa Cee ee ae ee ee eae nce a Coreen ‘@ DE mét cach nght méi, mét hanh vi méi tét dep tré thanh mét théi quen, mét con duding di quen thud ctla minh thi cdn c6 su luyén tap thuting xuyén, néu khéng ban sé chi la né lé cla cdc cam xtc su eye, ban chi bi cdc cam xtc tiéu eye diéu khién ma khéng thé lam chi dugc ban than minh cing nhu cuéc séng, tong lai ciia minh. ®) CURE Ay Ya Cana ! A | Pa aie ttl i Thdi gian la mét nguén lye ty nt dude ego héa ban cho ching ta 6 dang ngay va dém. Con ngudi hi va gol yéu té nay la thai gian va ngay nay chting ta do thai gian béng ding hd. (Cée ngudn lye khée ma ching ta c6 dude tit ty nhién bao gém khéng khi, nude, dé CChiing ta khéng ‘thé séng khi khéng c6 khéng khi hodic nude va do vay chiing ta coi trong cée ngudn luc nay. Tuy nhién, 46i véi thdi gian, con ngudi dudng nhu chua coi trong ngudn lye nay ding mic. l B | otto eee: VNR RTM Rete tt i Ban da bao gid théng ké mdi ngay ban sit dung bao nhiéu thai gian cho céc loai hinh céng viéc khéc nhau chua? Cac df ligu dui day thé hign kigu su. dung théi gian cua con ng Néu tudi tho cla mét ngudi 1a 100 tudi, thi thai gian ngudi d6 cd = 26 gid x 365 ngay x 100 nam = 876.000 gis Trong sé nay, thai gian dé ngu mdi ngay la 8 gid, 56 giditudin, 240 gid/théng,2920 gidindm =292.000 gid ngit! (33 ném) Thai gian danh cho viée &n uéng, tim gid... (it nhdt 3 gid/ngay) = 190.500 gid (22 nam) Vay thai gian cén Igi cho cée hoat déng khée chi cn 393.500 gié (45 nam)! Tuy nhién, khéng thé vi thé ma chiing ta gidm thei gian ngu, an udng va tém gidt dé tang thdi gian cho di séng san xudt, vi viée dé sé géy ra nhttng te dng tiéu eve nhu céc van dé v8 y té, cding thang, 46 tp trung thép, mét mei, vé sinh kém_ hen, vv... Do vay, can phéi sit dung thai gian san xudt mot cach higu qué, chu khéng phai giém bét céc thai gian khée 48 c6 thém thi gian lam viée. Hoat déng san xudt bao gdm ca céng viée duge tra tidn va céng viéc khéng dude tra tién. Chang han, phy na lam rét nhiéu céng viée khéng dude tra tin trong nha. Néu nam gidi ciing gép phan vio viée hoan thanh céng viée khéng luong trong nha @) An uén, Th eacrcsnien Bw Lam vige va HD nae Biu 48 minh hea phan bd thai gian trong mét dai ngudi thi diéu do sé lam tang chat luong cuéc sing, cai thién céc méi quan hé gita cdc cé nhan, dong thei giiip ho khém phé duce nhitng dic diém nhay cém ‘va nudi duéng ma ho cé. Cn luu g chi la diéu chinh thi gian lam vie mét céch higu qua ma ké ca vige sit dung thai gian cho viée nghi gg, &n udng, céc sinh hoat hang ngay cling cin hap li dé khéng bi lang phi thai gian hod str dung thai gian khéng hiéu qué. Vi dy nhu théi gian nghi ingoi, ng dé tai san xudt nang lugng thi lai suy inghi qué mide, hode lam vige qué mifc... gay anh hudng tdi site khde va hao tén théi gion khéng hop i. Ce) ey Khi ban nhén thite ding vé gié tri cua thai gian, diéu 46 sé gidp ban cé déng lve tét han dé quan ly thai gian mét céch higu qué. ‘Dé tim hiéu gié tr] cla thai gian, ching ta hay thir so sénh thd gian vdi mét ngudn lye khéc, khéng phéil ‘if nhién nhung cé tm quan trong tvong dung trong cude sng cila chiing ta. Bé la tién bac. Vay thai gian va tién bge khée nhau nhu thé no? Bang so sanh thoi gian & tién bac \ ) S Thei gian khong phai la yéu té en eg SD ee ue ae ay SS Rn re acne rd tién cho ngay mai WE eRe OU Jel Bae) cee UR Ren Se Re Se Cee c= Rene See unt rast Ser enters ee Sw Cu ean) aa oR aR UR Ce Fecirnies SN RUC oR) Pic Cie rs Tidn la ngudn lye hau hinh, cén thai gian thi vé hinh. Chang han: Néu ai dé mudn vay tién cia ching ta, ching ta suy nght trude Khi cho vay tién. Nhung néu ai d6 chi kéo chting ta vaio mét cu6e trd chuyén ‘than mat va ching ta tham gia trong mét gid, chang ta khéng suy nghi vé gid tri ciia thai gian ma ching ta da tham gia vio cude tré chuyén dé. Néu mat di tign bac, chiing ta ¢6 thé lay lei duige. Can thai gian da tri qua khéng bao gid lay loi duge. l | Lua chon uu tien va quan ly théi gian Tai sao cdn Iya chon uu tien Noguén life thai gian khéng vé han. M&i ching ta, ai ciing chi c6 24 gid mot ngay va 365 ngay mét nd Tuy nhién, ai cing cé mong muén lam duge that nhidu viéc trong khodng thé gian 46. Céng viée gia dinh, cng vige x8 hdl, céc $6 thich c4 nhén, vv Tat ca ddu cin c6 thé gian dé lam. Liu ching ta cé di ‘thai gian dé lam td cé moi viée? (Cau tra Idi la c6 thé, néu ching ta biét uu tién va lap ké hogch quan ly théi gian tét. @®) Cac tieu chi dé lya chon wu tien ‘Dua ra wu tién la néi vé su la chon cin lam nhiing gi trudc hodc sau va lam khi nao. Dé dua ra uu tién 6 hiéu qué, chting ta cdn nhan biét nhing gi la quan trong, cing nhyf thay sy khdc biét gitta quan trong va cp bach. Khéng phai tat cé cdc céng viée ddu quan trong nhu nhau. Dang thai, cae céng viée giéng nhau sé khdéc nhau vé mic d6 cp bach tiy vao théi gian, do dé uu tién la diéu can thiée. ‘@ Cong viéc quan trong la céng viéc cé lién quan dén cdc muc tiéu cudc séng cia mai ngudi, thuding la dai han, mang tinh chién lude, can thiét cho site khde va hanh phic, mang tinh quan trong va lién quan dén néing sudt cao. Vi du: Y t8,Tiét kim, Gido duc... “@ Cong viéc cdp bach la céng viée <6 lién quan dén yéu t6 théi gian, thudng la cam két rang bude ngdn han, luén luén cin ngay lap tc, da trén thai han nhiéu han, cé thé quan trong hotic khéng quan trong. bj bénh,... Thanh toan héa don, cde vj khéch dén nha dét xuét... quan trong khi thé gian han ché va nhu cdu dung nhu la vé han.Né gidp ching ta phan bé thai gian vao viée gi la can nhét va dude sit dung mét céch khén ngoan nhét. QUAN TRONG CAP BACH eee a) aOR a) Pieroni le) aeRO Cette) _QUANTRONG thép CAP BACH cao pnd Ciera Peren fortes) Vige xac dinh mét céng viée nao dé lé quan trong hay khéng sé dude thyc hién da trén muc tiéu cila cé nbn. Nhitng gi nguéi nay coi la quan trong c6 thé khéng quan trong d6i véi nguéi kha. Tét cé chiing ‘ta déu can phdi dua ra uu tién difa trén muc tiéu va khét vong cua chiing ta trong cude séng. Ching ta hy ciing phén tich biéu dd trén dé higu ré hon vé nd. © s6 1 goc trén phia tay pha: Quan trong cao va cép bach cao. Nhiing céng viée 6 géc phan tu nay thudng dé gay céing thang cho ching ta, thudng la do nguyén nhan khéch quan nhu cép trén giao viée d6t xuét, tai nan xay ra,... hay do nguyén nhén chii quan do ching ta khéng chui dong lap ké hoach ‘trudc khi né tré thanh cap bach. Vi du: khi mdi xudt hién mét vai déu hiéu khéng tét vé sic khoe thi viéc di kham bénh chua [a cdp bach. Nhung néu ching ta khéng cho dé la viéc quan trong va cé ké hoach @ dé thyc hién né thi sau mét thai gian, bénh cé thé da tr nén nding han va viéc di kham sé tré thanh vita quan trong, vita cép bach, gay cng thang va tham chi céc hau qué xdu. © 56 2 goc duoi phia tay phai: Quan trong cao va cap bach thép. Viéc phan biét tinh quan trong va tinh cp béch dic biét cin thiét d6i véi nhimng céng vie & géc phan tu nay Cé rét nhidu vige vi chu. cp bach nén chiing ta cing dé dang danh gid la né khéng quan trong, nhu vi du vé viéc di kham bénh & trén.Tuong oy véi viée tiét kiém, khi chua c6 nhu cau gi dtic biét, ching ta coi né khéng cp bach. Nhung digu dé khéng c6 nghia la viée tiét kiém khéng quan trong. Néu ching ta chi trong va lap ké hoach tiét kigm thuéing xuyén thi sé han ché duge khé nang bi rai vao géc phan tu thit nhét, Khi cé vige bét thuting xy ra va ching ta phéi gidi quyét bang cach di vay mugn tif ngudi khéc. © sé 3 goc trén phia tay trai: Quan trong thép va cap bach cao. Hau hét cac céng viée ma chiing ta lam hang ngay thuding rai vio géc phan tu nay Nhu da néi 6 trén, chting ta thu&ng quan tam dén miic dé cép bach - bao gié phai hoan thanh, nhiéu hon la miic d6 quan trong - gié tri, Iai ich ma mai céng viée mang lai cho ching ta. Do vay, ching ta thuéing dnh phan (én thai gian va céng site vao nhiing céng vie khéng thyc sy! quan trong. © 56 4 goc duoi phia tay tra: Quan trong thép va Cép bach thép. Chiing ta sé dé bi nharm ln nibiing céng viée & géc phan tu s6 2 véi géc phan tu nay, do dénh ding viée khéng cp béch véi khéng quan trong. Nhing céng viée thc sv khéng quan trong va khéng cdp bach la nhiing céng viéc uu tién cudi cling, tham chi cé thé cdn nhac khéng lam, hodc nhd ngudi khac lam. Hay cing xem mét vi du sau déy dé hiéu rd hon vé céch xée dinh uu tién nay. Ban cé 4 céng viée can phéi lam va ban dang cé géng sip xép thi ty uu tién ching: ® Giip em géi én tap cho ki) thi cudi nim S Dén cita hang mua quan do giém gid/chiét khdu vao ngay cudi cling *& Tham mét ngudi ben mdi chuyén nha © Sép xép lai quan do trong ti Két qué mi nguéi dva ra cé thé khéc nhau tily theo céc mye tiéu trong cudc séng ciia ho. Nhitng dibu ma ngudi nay coi la quan trong <6 thé khéng quan trong véi ngudi khac. Chang han, wu tién sép xép lai quan Go trong tu cé thé khéng ném trong géc phan tu sé 4 (khéng quan trong, khéng cép bach) déi vdi mét nguiii rét chil trong vao sy ngan np. Trong trudng hop nay, két qua co thé l Quan trong thép t Ces @ l | roto oe re Poeun 1 Mogi cé nhan can phdi hiéu tam quan trong ctia viée ¢6 théi gian va khéng gian riéng. Néu chting ta hoc cach biét coi treng ban thén, ching ta cé thé tim thy thdi gian dé bing céch thucng lung de cd dude théi gian dé. Day la khéi nigm tinh tu Igi sng sudt/ cude séng ty gidc. Diu nay c6 nghia la mie dai ching ta edn khéng gian va théi gian riéng, nhung ching ta cing can phai thong ludng vé théi gian 6 véi gia dinh ciia ching ta. Digu nay sé mang lai loi ich cho gia dinh, eéc rméi quan hé tét hon va nding cao chat luigng céng viée. Cudec séng khéng phdi lc nao cting chi cé cho di. Ngudi ta phéi mé thai cho bén than théng qua viéc hoc tap kj nding mdi, nghi ngoi va vui choi giai tri. Digu nay lién quan dén ‘hye té rng véi phy nd, ban than la didu it duge uu tién nhét. Néu ching ta hoc cach biét coi trong ban ‘than, ching ta cé thé tim thdy théi gian théng qua thuong lugng dé <6 dude thai gian dé. Vigc c6 théi gian va khéng gian riéng mang lai cho ching ta rét nhidu gi ich, vi dy nhu: ‘> Dép Ung duge cée nhu cdu c& nhan ‘@ Co hi cho sy phat trién cé nhén “@ Khéng gian cho bén than sé dn dén ty nhdn thc va ré rang trong tu duy va tit dé sé cai thién chat lugng giao tiép va kha néing ra quyét dinh. “© Can bang céng viée/cude séng gia dinh “> Mic céing thang thép hon © Tu trong/ty tin hon Co hei hoc héi kién thitc, kg nang méi, vv. el Mot s6 khai niém, thuat nga co ban vé gidi Véi cée chi 8 lién quan dén gidi thuding 6 nhting khdi nigm, thud ngit co ban bao gdm: gidi tinh, gidi, chuan myc (khuén mau) gidi, dinh kién gidi va vai tro gidi. Eee ean ia Gidi tinh La cde dae diém vé cau tgo co thé, lién quan dén khia canh sinh hoe va chife néing sinh sén cla phy nit va nam gidi dude goi la gidi tinh. Bay la nhiing dic diém ma phy na va nam gidi khéng thé déi cho nhau, giéng nhau 6 moi ving, moi quéc gia, dan téc trén thé gidi. Cu thé la phy nif mang thai, sinh con, cho con bi, nam gidi tgo ra tinh tring dé thy thai. Gist La cde die diém vé xa hd, lién quan dén vi tri, tiéng néi, cng viée cila phu nit va nam gidi trong gia dinh va xa hoi duge goi la gidi. Day la nhiing dic diém c6 thé di cho nhau gita nam va nG.Vi dy phy nit c6 thé lam B6 trudng B6 quée phong, nam gidi cé thé tréng tre. phan biét gita Git va Gioi tinh: La nhiing daic diém cia phu nif va nam gi de trung x6 hoi Vid manh mé va phu nd phai diu dang 1: nhiéu xa hdi tin tudng rang dan éng phai ang | La nhiing dic diém cia phu nif va nam gidi mang Be trung sinh hee Vi dy: die trung sinh hoe cua phy ni la cb thé mang thai va sinh con trong khi 46 ic trung sinh hoe etia nam gidi la ¢6 tinh trung @ feirel] Thay déi theo théi gian va khéng gian Vi du: truée kia phu nit thuding duge cho la nén & nha va chéim sé gia dinh nhung hién nay phy no ciing cé thé tham gia cdc hoat déng xa héi va di lam, Hay nhut viée néu cam va cham sé con céi Celtel} Khéng thé thay déi duce ‘Vi du: viée phy nit cé thé mang thai va sinh con hay nam gidi san xude tinh tring la khéng bao. gid thay déi cho dit la trong qué khd, hién tai hay tuong lai hay 6 bét ki noi nao trén thé gid truéc kia dudc coi la viée cia phy nd thi ngay nay va tai mot s6 xa hdi rét nhidu nam gidi da tham gia nhiing céng viée nay. Tai nhiéu xa héi, phy nif cing cé thé tham gia chinh tri, lai xe 8 t6 hode har thudc lé. Day la nihiing viée ma & céc xa h6i khée cho la chi danh cho nam gidi ‘Duge hinh thanh qua gido duc Sinh ra da c6 Vi dy: bé gai sinh ra duge day 48 la phai diu dang trong khi dé bé trai duce gido duc a phai manh mé va khéng duge khéc Vi dy: bé gai va bé trai sinh ra da cé b6 phan sinh duc dé cé thé nhdin biét dugc la bé gai hay bé trai Cac chuén muc hay cén goi la khuon mau gioi Néi dén nhang g tudng ma moi ngudi gén cho phu nd va nam gidi 6 tat cd céc thé hé. Vi du 6 nhidu xa héi, tré géi nén nghe 16 bé me, xinh xéin va dude phép Khéc. Trong khi do, bé trai thi phdi ding cém va khéng duge khéc. Phu nd thi phai <6“Céng, Dung, Ngén, Hanh” con Nam gidi phai la tru c6t gia dinh,... Dinh kién gist Néi dén nhitng quan diém vé khé nang cia tré trai va nam gidi hodic khé nang cia tré gai va phy na. Vi du: phy nd la ngudi néi tré gidi han, cdn nam gidi la ngudi quan Ig tét hon, tré trai thudng gidi togn hon tré gai Vai tro gisi Néi dén nhitng hoat déng ma phu nit va nam gidi lam. Vi du: tré trai gidp 46 bé lam viée ngoai ding, con ‘tré géi giup me lam vige nha. Vai trd gigi c6 thé thay déi nhanh chéng trong Khi cde chudn mic va dinh kién gidi Igi thay 441 cham hen nhiéu. Nhiing chudn myc va inh kin gidi khéng phéi la bat bién ma cé thé thay déi. Ching ta cting da chiing kién nhidu quan niém thay déi mang [gi thuan Igi hon cho cé phy ni va nam gigi. Vi du tai nhiéu nai, niéu nam gidi dé tham gia cng viéc néi tro hay nhigu xé héi khuyén khich phy nit tham gia céc hoat d6ng chinh tri Vai tro va mong doi déi voi phy na M&i ngudi phy nar thuing dam nhan ciing mét le nhiéu vai trd khée nhau dé thea man mong dgi ctia bén than ciing nhu dép ting mong dgi tf nhizng nguéi xung quan. “Vai tré la mét tp hop cdc chudn mye, hanh vi, quyén Ii va nghTa vy dude géin lién véi moet vi thé x8 hoi nhét dinh:” (Theo Joanf Robertson - Chi nhiém Khoa céng tée xa héi tru’ng Dai hoc Wiscosin ~ Hoa Ka). ® NERS en Cee ae Pee Mea eee oe oe nar nT Te Oe eet Oey Ses Rca ieee Ry ir eee] eee ene Benen ne eee mite d6 thuéng xuyén ciing nhu yéu cau vé két qua, chat lugng dé dude coi |é hoan thanh tét vai tré dé. ‘Trong gia dinh, phy nd thuéing dém nhén céc vai tré cia nguai ve, nguai me, ngudi con/con dau, chi/em rugt hay chi/em déu, vv. La mét ngudi me, ngudi phy nit duce mong dgi thuc hién céc céng viée sinh con, cham séc va nuéi day con, hiéu va lam ban vdi con, giip con truéng thanh, la tém guong cho con hoc tap, vv. La mét ngudi con dau, ngudi phy nd duoc mong dgi thé hién sv kinh trong, hiéu tho véi bé me chéng, déi xt tt véi nhéng thanh vién khac trong gia dinh chdng, la cau ndi gia gia dinh minh vdi gia dinh chéng,vv Nigoai xa héi, nguéi phu nit thuéing dm nhan vai tré cla mét nhan vién hotic mét nha quan I,mét ddng nghiép, mét ngudi ban, v.v La mét nhan vién, ngudi phy nd dugc mong oan thanh e6t cng vise duge giao, tuan thu céc quy dinh ca co quan, v.v. La mét déng nghiép, ngudi phu nt dugc mong dgi biét ling rghe, chia sé va hep téc vai nhizng dang nghiép khéc, vv. Do phai dam nhén nhiéu vai tré vai nhing mong d¢i khéc nhau, phu ni thuéing xuyén phéi quan lg ddng ‘thai hai hodc nhidu céng viéc tai mot théi diém. Day chinh la yéu t6 gay cdng thang trong cudc séng. Do vay, he can phai van dung kg nang quan ly théi gian dé 6 thé thyc hién cdc céng viée mot cach tot nhét va han ché céng thang. Dinh kién déi voi gid tri cong vige cua phy na Dinh kién duge hiéu don gidn la niém tin hay céch nhin (thudng la khéng thién cém) ciia mot ngudi! nhém nguéi dinh cho mét nguéilnhém nguéi khéc dia trén co sé khéng chéc chan nhu cém han, die diém bén ngoai hay niém tin elia dém déng,v.v. Dinh kién quyét dinh céich Ging xt clic ho véi ngudi/mhém gua 46 Mac dit dam nhén nhidu vai tré va céng viée nhut vay, nhuing gié tri céng viée ciia phu nit é nhigu ni chia dude coi trong diing mic. Phy nit thuéing dude cho réng lam nhiing céng viée dé dang, khéng mang lai nhiéu ol ich, dae bigt [a d6i véi nhng phy nd khéng di lam, nha lam cée cing vige nha va cham séc gia dink. Tham chi, nhiéu ngudi cén cé quan niém cho ring ngudi phy nti khéng di lam tiéc la khéng lam gi, moi céng vige nha (hay dude goi la cdc "viéc khéng tén") kh6ng cé gié tri gi ‘Tran thyc té thi khéng phdi nhut vay, Nhu chiing ta da ban tdi trong bai Thai gian & gié tri thai gian, loi {ch thu duge ti thai gian khéng nhét thiét phdi la tién va khéng phdi le ndo cing dén ngay lGp tite. Gié tr] ciia nbting céng vige nha, chéim sé¢ gia dinh khéng do dém dude bing tién bac, ma thé hién 6 chée lugng cudc sng gia dinh - diéu ma ti&n bac khéng thé mua dugc. Ngudi phu nit cin g thie rét ré v8 gié tri cla bén than cXing nhu Iai ich do céc céng viée cia minh mang lai, khdng nén vi nhiing dinh kién d6 ma ay ti hay mac cém véi ban than, Ngudc Iai, hay khdng ngiing phét ‘trién ban than dé lam tét hon cdc céng viée clia minh cling nhu ¢é kha néing gidi thich, thuyét phuc nhting gui cé nhitng dinh kién sai lam. Dinh kién khéng phéi la khéng bao gié thay déi,nhiing gi din ra trén thc ¢6 sé dan lam thay ‘én clia x h6i d6i vai gid tri céng viée cua phy na. ® Preah ee kee ma L | renee Khi lap ké hogeh, chiing ta cin lap ké hogch cho tét c& cde céng viée cing mét lie. Nhuing khi thy hign, chiing ta khéng thé thuc hign t&t cd céc cng viée cling mét lic. Khi lp ké hogch, ban cn ¢é céi nhin téng quan vé nhitng viéc cfin lam, théi gian can thiét dé hoan thanh tiing cSng viée cling nhu téng théi gian can thiét dé hoan tat moi viée. Khi thuc hién, nhiing céng viée khéng quan trong cé thé dude thc hién cling mét le - vi du: dn uéng, nghe nhac va doc béo. Nhuing khi cdn phéi thyc hién mét céng viée quan trong, khéng nén lam cling véi nhitng céng viée khéc, vi nhu vay sé mét tp trung va khéng higu qué. Vige té chiic va cé mét trét tu nhét dinh Khi lam viée sé gitip ban gidm sy nham ln va téing cudng tinh hé trd ln nhau gitta cae céng Cau hoi giup lap ké hoach chi tiét *@ Cac hogt déng cin due tién hanh theo thif wy nao? Vige nao trude, viée nao sau? “@ Céng viée da duge sdp xép theo ding trinh ay din ra chua? (Véi tiing vie mét) Viée nay phai hoan thanh trude ngay nao? Can bao nhiéu théi gian dé hoan thanh? ‘© Ai l& nguai chiu tréch nhigm cho méi hogt déng? “@ Cé nguédi nao bi phan céng chdng chéo nhiau vide mét luc khéng? “@ Théi diém nao dién ra nhigu hogt déng? Da cé phuong dn cung cdp du ngudi, tién, may méc thiét bj dé lam tét c6 nhiing viée dé trong théi gian dé chua? Luu g gi khi lop ké hoach hoat dong chi tiét? * Liét ké cdc hoot déng cin lam va sdp xép chiing theo trat ty thai gian dé dé lap ké hoach thai ian va dé d& theo dai, Viée ligt ké chi tiét dén mute nao sé do céc thanh vién lién quan quyét dinh. *@ Cain dam béo sy tham gia cua cée thanh vién lién quan trong vige phan céng ngudi chiu tréch nhiém. Phan céng dting ngudi ding viée la mét vie khéng dé, ddi khi cfin dén c4 khé néing thong lusing. *& Khi lén ké hoach that gian cdin can nhéic ti nhding thai diém nhu:Tét, ngay h6i Biéu dd GANTT Bigu dS GANTT la céng cu don gidn nhét dé lap ké hoach thuc hién céng viéc, giip ngudi quan lj thuc hign va. gidm st céc hoat déng. Biéu 43 GANTT can cho biét sé luong cac hoat dong duge thuc hign tai mot thoi diém va ngudi chiu tréch nhiém. Vi myc dich cua biéu 43 la dé thyc hién, gidm sat cdc hogt déng cy thé, nén biéu dd sé cd mét 56 cOt co ban la: Hot dong, két qué mong dgi, théi gicn, ngudn Ive va ngudi chiu tréch nhiém chinh. Nay 1 5 10 15 2 25 30 Nhigm vu Nhiém vu 2 Nhigm wu 3 a Nhiém vu 4 Nhiém va 5 = (37) Lop ké hoach theo biu dé Gantt nhu thé nao? Ligt ké hoat déng (khéng dude dé thiéu) Mé té két qué mong muén ciia tiing hogt déng Tinh thai gian cho ting hogt dong Sap xép céc hoat déng theo trinh ty nhan quéltrinh ty thé gian Bua vao so 48 ‘Biku chinh lai théi gian cia tiing hogt déng nhé Tinh thai gian cho cé hoat déng én Phan céng ngui phy trdch tiing céng viée (chinh, phéi hop, iam sat) AA ET (A) Ky luat [a su rén luygn daic bit vé tinh than va tinh céch nhdm tao ra sy ty chi, phyc ting. KY luat gidp dao tao con nguéi, nhé cé ky ludt néing lve con nguai dude tap trung dé hudng dén mét muc tiéu, nho 6 ta 6 thé di tdi ch6 thanh céng. Nha gido duc hoc néi tiéng nguéi Nga Anton Semyonovich Makarenko néi "Ky lugt ta ty di thé ban khéng dng g véi cau néi nay, ma néu ding la nhu vay, thi chic chéc ban khéng phai duy nhét. & Véi nhiéu ngudi, ki Lud 1a mOt tis Khéng méy hay ho va n6 dng nghia vai vige thiéu tw do. Nhung trén thifc té, diéu ngudc lai mdi ding. ‘> Mét cau be di tha diéu vai bd, cau hei bé diéu gi dua diéu lén cao? BS céu bao: “La soi déy con a!”. Cau con trai néi:“B6, ré rang la sgi day dang kéo diéu xuéng co ma!”. B6 bdo con quan sdt ri lay kéo cit ditt soi day. Ngay lap uc cénh ditu chao déo rdi sa xuéng dét “& Trong cuéc dai cing vay, déi khi chinh nhiing yéu t6 ta cho ring kiém hém minh, lai la you té chiing ta bay cao, dé chinh la ban chde cét [di cia ky lua, <% agua Stephen R. Covey (mét nha gido duc, mét tée gid, mét doanh nhan, va mét nha dign gié nguai Mg) ting néi: “Nhang ngudi khong co ky luat la no 1@ cho cam xuc, duc vong, va dam me”. Xét vé lau dei, nhting ngudi Khéng cé kij luat sé khéng c6 duce sul ty do di kém véi mot s6 kg néing va nang Wve cy ‘thé - ching han nhu kha nang choi mét loai nhac cu hay sit dung mét ngoai nga. Ky lat ta hanh dong theo nhang gi ban nghi bat ké khi dé cam xuc cua ban la gi. SIC Re eng ae ee eee aa as dau tu cho nhang diéu quan trong nhat trong cude doi. Do dé, ki ludt sé khién ban: © Tiép tue thuc hién mée g tudng hoy mét du én sau khi sy nhiée tinh hao hiing ban dau phai nhat dn. © Tdi phéng tap thé thao trong khi tdt cd nhiing gi ban muén lam lie nay la nm dai trén ghé xem TV. © Day sdm dé danh chdi gian rén luyén bin than. “& Néi"khéng” khi ban thém dn mét mén minh dang cn an kiéng. “& Chi kiém tra hép thu vai lan méi ngay vao nhiing thai diém nhét dinh. L B | NOC CRs CR nC Ty nhan thuc Ky lwat nghia la hanh déng theo nhiing gi bon da xac dinh la tét nhét, bat ké khi dé cam xiic cla ben ra s0.Do 46, die diém dau tién cia ky tuft chinh la sy ty nhan thie. Ban cdn phai xéc dinh xem hah vi ndo sé thé hién tét nhdt cae muc tiéu va gié tri cla minh, Qué trinh nay 4di héi ban phdi ng tim hiéu, ey phan tich ban thn va né sé dot hiéu qua cao nhat khi ban viét nhiing phan tich dé ra trén gidy tréng muc den. Ben hay danh thdi gian viét ra cdc muc tiéu, ude me, va hoa bao cia minh. Ma tét hon niia, néu cé thé, ban hay viét han métTuyén bé sii ménh cé nhén.T6i nhdn thay réing viée viét ra sit ménh dé da gidip «61 hiéu ré hon t6i [6 ai, muc dich cua tdi la gi, va gié tri ndo tdi dB cao. Nhan thie c6 g thc Ky luat phu thudc vao suf nhan thie ¢6 y thie v8 nhiing gi ban dang lam va nhitng gi ban dang khéng lam. Ban thir nght ma xem. Néu ban khéng g thite duge rng hanh vi cla minh la khéng cé ky luét, thl lam sao bgn cé thé biét rng minh cn phai hanh dng khde di? Khi bat tay vao rén luygn tinh ky luét, c6 thé nhiéu khi ban sé “bt qué tang” chinh minh dang ¢6 nhiing hanh vi vé ky lat — chang han, cin méng tay, tranh tap thé duc, dn bénh, hay lién tuc kiém tra hép thu. Dé xay dung dic tinh kaj luat, ban cdn phai cé théi gian;va diem méu chét & day la ban phai nhdn thitc duge hanh vi vé ky lu@t cua minh. Dan dan, sy nhdn thife nay sé dén sém hon, tic la thay vi “bat qua tang” minh dang thyc hién hanh vi vé kj ludt, bon sé nhdn thie duce né truée khi ban thyc hién hanh vi 6, Bigu nay cho ban co héi dua ra quyét dinh phi hop hon vai cdc gié tri va myc tiéu cla minh, Quyét tam dp dung ky luae Viét ra cdc muc tiéu va gid tri cla minh théi chua du, Ban phai co long quyét tam thu hién ching. Néu khéng, Khi chuéng ding hd béo thitc kéu lic 5h séng, ban sé v6 tu ma chinh gid “thém 5 phiit nda thei”. Hay khi niém hao hing ban dau vdi mét dy én tréi qua, ban sé chat vat dua né dén méc hoan thanh. Néu ban cam thy khé khan vdi viée thuc hién quyét tam, hay bat dau bang cach dua ra mét quyét dinh cé g thie ring ban sé theo dudi thuc hién nhiing gi ma ban néi minh sé lam = ca vé thai diém va cach thc hign vige 46. Sau d6, tdi khuyén ban nén xay dying mét phuong phap/hé théng dé theo déi qué trinh thyc hign nhting cam két nay. Chang thé ma ngudi ta vain néi:“*Cai gi do lusng duge thi mdi tién trién dude”. Can dam Thuding thi ky lude la mét vige lam eye kj khé khan. Cém xtic, due vong, va. dam mé cé thé la nhitng lye lugng manh mé ma ban phai déi mat. Do d6, tinh ki ludt phu thude rét nhigu vao long can dém. Bling gid v8 rang lam viée nao d6 la d& dang véi ban trong khi trén thyc té, dé Iai la mot cing vige rét khé khan vavhote vat v6. Thay vio dé, hay xay dyng lng can dém dé déi mat vai sy vat va va khé khan nay, Khi ban tich ly duge cho minh ning chién théing riéng nho nhé, l6ng tu tin é ban sé lén manh din, va su can dam von la yéu t6 hé tro cho tinh ky ludt sé dén véi ban mét cach wi nhién hon. ® Ty huong dan ban than ‘Thuéing thi déc thoai la mét théi quen khéng tét, hung né ciing c6 thé tré nén vé cling hitu ich néu ban kiem soat duge né. Khi gap tinh hudng khé khéin, hay ty néi chuyén vdi minh, ey khuyén khich minh, va of trén an ban than. Suy cho ciing, chinh déc thoai lai la hanh vi cé khé nding nhac nhé bon v8 céc muc tiéu cia minh, tgo dung léng can dém, cing cé léng quyét tam, va khién ban duy ti nhan thic vé nhiém wy minh dang lam.M&i khi cém théy tinh ky ludt ctia minh bj thir théch, cn nhé dén cdu néi ndy:""Céi gid clio vigc git ki ludt luén luén thép hen Bi dau cia niém hdi tiéc”. Hay khée séu céu néi nay vo tam tri ban, ‘va nhé lai né mdi khi ban thay minh dang bi thi thach. Né cé thé lam thay i cudc séng cia ban déy Mun thanh dat thi khéng nhiing phai ép minh séng theo kj luat,ma can déit ra cho minh nhiing ky luée va séng theo ky lue dy. QUAN LY TAI CHINH CA NHAN Cé rét nhidu sy khéc biét trong ty «dng cla ngudi gidu va ngudi nghéo. Tuy nhién, khéc biét lén nhét va ré rang nhée la 6 cach quan [i tién bac. Dé lam gidu, bon khéng chi cin biét kiém tién ma con phdi biét git tidn va chi tiéu hop li, ete la quan I tin. Nhigu ngudi cho rang minh chua ¢6 dui tién hote 6 it tién nén khéng can hodic khéng thé quan li, tiét kiém hay chi tiéu cé ké hogch. Tuy nhién, cing it tién ban cang cdn phai hoc cach quan li tin dé ban han ché nhiing khé khan do van dé tién bac gay ra. Quin If tn la khéng hé quan cam dén s6 Luong la bao nhiéu. Quan li dé tit fe tich lug thanh nhidu, tit hon. Tap quan li dé hinh thanh théi quen git tién va tu tudng quy trong tian bac. (se ‘Trude khi bat tay vao céng viée "quan ly tién", chung ta cn tim higu mét sé quan niém co ban it nhiéu sé Bently nh huéng dén hoat déng chi tiéu va céch thiie quén Ig tién bac. Dé la cac khai niém vé tai san, tiéu san va triét ly 3 dng heo gitt tin ma Robert Kiyosaki da pela a 8 cp trong logt sach "Cha giau - Cha nghéo” (da duge xudt ban tai Viét Nam véi ara dé "Day con lam “Tich viéu thanh dai” ~ nguyén ty hang daw trong qué trinh lam giau. (aguen internet) ‘DO thi bén canh mé ta déng tién cla ban. Ban ding Tai san Bertie i) nguén thu nhdp dé trang trai cho céc khodn phi pt ciia minh, Luding tin cén du lai (néu cé), ban sé lam gi? Mua tai sén hay tiéu san? © nhitng thi sé lam tang cét thu nhap —Tiéu san: la nhiing thi chi lam téing cé6t chi phi dy nhu cde chiing khoan sinh lai, cée cho ban. Vi du nhu céc khodn vay ng ngan hang bét dong sén cho thué, céc hang hod kinh doanh otic ngudi khéc dé tiéu sai, céc thiét bj tiéu tn 6 Iai hodic chiéc xe may la phuong tién dé ban nang ludng chi nhéim muc dich gidi tri nhu xe hoi, di chuyén phuc vu cho céng viéc, sinh [8i cho ban. —_ ign thooi di déng dat tién... Nhu vay, khi ban ding khoén tién déi ra cla minh dé mua tai sdn, ti sén dé sé mang thém thu nhdp cho ban va ban tré nén gidu cé hein. Cén khi ban ding khoan tién déi ra ciia minh dé mua tiéu sn, ban sé chi l&m phét sinh thém céc chi phi cho minh va tai chinh clic ban sé bj eo hep han. Vi vay, néu nhu ban muén nhanh chéng dat dén su ty do tai chinh (su ty do tai chinh la ban khéng bi phy thuée vao tién bac), hay luén ghi nhé digu nay khi quan ly tién cua ben: "Hay mua thét nhiéu tai san, han ché mua tiéu san!" ! \ CoO gee ur aas Cy i Dé cé thé kiém sodt tét tui tin ca minh, gidp ban phan bd, can déi hop Ii thu nhdp cho céc khodn chi tiéu sinh hogt, dau tu hién tgi, khéng bi qua sa da vé mét thai cue nao dé lam hong di y nghia cua cud< séng tuai dep nay, Robert Kiyosaki da gidi thiéu mé hinh 3 éng heo git tién dé phan chia ngén séch tai chinh ciia ban thanh 3 phan cho 3 muc dich khéc nhau trong cudc s6ng.D6 la chi heo sinh hoot, heo déiu ‘ut va heo til thign dai dién cho 3 ngudn ngan séch sinh hoat, ngan séch dau tu va ngan séch tf thién cia ban. ¥ nghia cua mé hinh nay la khi phét sinh thu nh@p, ban nén chia khoan thu nhGp nay thanh 3 phan dé nop vao 3 dng heo néi trén. Ty trong phan bé cho tiing ngén séch la tuy thudc vao tinh hinh tai chinh hign tai va muc tiéu tai chinh tufong lai cla mdi ca nha. Chu heo sinh hoat la khodn tién ding cho céc muc dich chi tiéu cho sinh hoat cé nhan, gia dinh, ké c& vige mua cdc tiéu sén nhu xe méy, dién thogi.. Chu heo dau tu la khodn tién ding dau tu vao céc tai sén sinh Igi nhm mye tiéu gia téng thu nhdp trong tudng lai vi dy nhu ddu tu mua may méc d8 mé mét cia hang sila chita xe méy riéng, mét hiéu cf tbe ring. Chu heo tis thign la khodn tién ban ding 4é lam tir thién. Dau bie kiém tién that vét vé,nhung hay nghT la minh van cén may mén hon nhiéu s6 phén bat hanh trong dai la van con c6 thé vat va dé kiém tién va kiém duc tién, Hay dinh mét phan thu nhap dé dap lai su may méin dé va gép phan gidp d&i tuoi dep hen cho di ban chi cdn danh mét khodn tién rét nhé cho hoat déng nay. Vi du nhu gidp 43 mét ngudi nghéo khé qua dudng dam ba nghin, tham gia mét sé hoat déng tif thién. l c J Peer Mat lau es (Rees Mul Mt ir] al Nhigu nguéii uy nhdn théy rng minh tiéu nhidu hon tiét kiém dude va din dén viée ng nan chdng chét. Day la mot chuBi cde hé qué thuding thay Ban can cé ké hogch va ky lude dé 6 thé tranh nhiing hau qué nhu trén. Bude dau tién la thiét lap ngén séch. Ban cé thé cam thdy viée nay la khé phién phife, tuy nhién, lap ngén séch don gidn chi l& kiém soét thu nhap va chi tiéu nhém dinh hung xem ban kiém duige bao nhiéu tién vva s@ tiéu tién vao nhiing muc nao cho hop lj. Mét khi ban da ném ré dude ngan sch cia minh, bude tiép theo la xée dinh xem nhing myc chi tiéu nao c6 the ct giam hodc kiém thém tién dé c6 thé det duge mue tiéu tai chinh. Sau day la mét sé bude cubi cing trong quy trinh lap ngén sach L D | rae RC Rt da) i ‘Dau la nhiing thi ban muén? Dau la nhiing thi ban thée sy cn? Ban hay can nhéc tinh hinh tai chinh cua bén than va nhin nhan mét céch tng quét. Hay lam 2 danh séch - mot la nhiing thf bon muén va mot la nhimng thi ban cdn.Trong qué trinh lap danh séch nay, hay ty ha: (4) © Visao ban muén thi 43? “© Néu ban Kchéng 6 thi dé © Néu ban 6 dude thi’ dé rai hay xéu di) “© Nhiing thi gi thye sy quan trong véi ban? © Didu nay 6 phit hgp vai gid tri cila ban khéng? l E | Perce ure [| Nogén séch cua méi ngudi déu khdc nhau dya trén nhiing khoén can va mudn. Bang Dy théo Ngan sch sé dua ra mot sé hudng din v8 sdp xép céc khodn chi tiéu vao ting muc mét cach hgp Ig. Ban ¢6 thé sé phéi didu chinh va thém yao nhiing muc chi tiéu héng ngay nhu tién di café hay di thé he hang, tuy nhién, diing quén cét giém & muc khac néu thém vao cae muc chi tiéu méi. 6 gi khac kh6ng? 6 nh hung hay thay 4éi gi dén nhiing thi’ khac khéng? (tt hon Quén Ig mic chi tiéu cia ban la mét trdi nghiém mai mé, ciing vita la mét bai hoc giéo duc cho bén than. Céng thifc tinh todn nay sé gitip ban theo dai céc khodin chi tiéu. Git Iai ban ké theo dai va ghi lal nhiing gi ban da tiéu. Bang cdch nay, ban sé cé thé kiém sodt dug tién cua minh va tinh trang tdi chinh hign toi cua ban thén. NGUON THU NHAP HANG THANG Ngudn thu nhdp chinh Mie thu nha hang théng YN Ngudn thu nhap khac Ligt ké cde nguén thu nhdp khac nhu thu hap tii cde céng viéc khéc, cae | VND khoan hé tr¢ ti bd me hove cia volchéng ban. Tro cp Néu ban dang duce hung mét khodn tr¢ cp nao 46, ban hay ghi ra déy. | VND Day ciing la mét ngudn thu ciia bon TONGTHU NHAP HANG THANG (A) VND NHUNG KHOAN CHI PHI CO DINH HANGTHANG Nha cita (itn thué nhay tién tré gép mua nhé néu c6) Khoén danh rigng tré tién thué nha/ tra gép mua nha phéi bao gém ca tién | VND béo hiém, thud, .wy. Thue pham Bao gdm tét cd céc khodn chi tiéu tién quan dén viée chi phi sinh hogt cho viéc Gn udng hang ngay: thc phém bao gdm ca dé ding ca nhan va nha bép. | VND Nhung khéng bao gém nhiing khoan chi tiéu tai nha hang vi dé thuée ngn sch gid tri Chi phi di lat Vi du ban phai di chuyén bing xe may, xe bugt, xe dm hay 6 t6.Téng chi phi bao gdm ca xing xe va céc chi phi cdu duéing, sita chita béo dung phuong tin di lai cho chi phi nay la bao nhiéu! 1 thang VND @

You might also like