Ciena 4:6 ieee td phongskhoang va carte Ch leChuyén trang én Vin - Thuéng Thive Sach “2 [Khéa hoc Van Chuyén sau Kién thite dac biét 2k5] ye, ALBA BAT JEN CHO-BONG SONG? 38 phan 1. Ling cém vé ding Huong trong ki ife cia ngudi nghé si <3 “Vi t6i la ngudi Hud va d@ mot thdi tudi tré nang ng vdi song Huong sudt nhiing mita hé néng brie ngit dé nén t6i nhin sng Huong ludn ludn v6i d6i mat cita ngudi ban. Cit mdi chiéu t6i ciing ban bé thudng ngdi d balcon Cau lac bO thé thao Hué wong rugu va nhin s6ng Huang, nhin mat trdi lgn 6 day nti Trudng Son rai xudng mat séng mét mau vang quy. Co mot ln ngéi cling vdi mét s6 ban ngudi Phap 6 CLB, dng xong lon bia t6i ligng xudng sOng, c6 ban Phap la lén va gitt Idy tay toi nhung khong kip. Tdi hoi vi sao. C6 dy bao la gidng séng nay dep qué khdng nén lieng bat cit cai gi xudng d6, Toi hdi c6 dep bang séng Seine khong. Cé dy bao dep hon nhiéu. Toi da ding bén bd séng Seine nhitng sdng, chiéu, tdi. Séng Seine duc. Séng Huong trong vat. Séng Seine c6 bateau - mouche. Séng Huang c6 dd. Ndi chung khong nén so sdnh sng nay vdi sing kia. Mdi gidng s6ng déu dé lai trong long nhitng diva con rat gan giti nd nhimng kj nigm riéng tu. Kp nigm thi kh quén. Va kj nigm vé mot gidng song thi bao gid cing dep. Toi tin nhc the” (Nhac si Trinh Céng Son) “Hoang Phit Ngoc Tudng la nha van gan nhu chi viet vé mot thé logi dé la bit ky. Ngdi butt ciia dng da ting viet vé nhiéu ving dat song ngudi doc vin dn tugng nhat la nhiing trang viet cita ng vé Hué. Chay sust d6i van va ddi ngudi cita Hoding Phit Ngge Tudng cé Ié ld dong sng Huong néu khdng c6 nhitng trang viet ciia Ong né dai khéng long lanh nhw thé trong ling bao nhiéu ngudi doc dit da dén hay chua dén Hué. Nam 1998 sau mot con bao benh tudng ching nhu khéng thé qua hoi nhung nghi luc sng da thdi thie 6ng guong day dé tiép tuc sng va tip tuc viet. Tinh dén nay nha van da giti dén ban doc 20 déu sdch trong dé c6 16 cudn la viét sau thoi diém lam trong bénh. Tap biit kf 06 tén “Loi ta tic giti mot dong séng” theo xéc nhdn cita chinh dng la cudn sich cudi cing cia mot doi cam bit. Q rweng rete sicn B toeagtaie sich worw.thuongthuesach.com aChuyén trang én Van - Thuéng Thite Sich “2 [Khoa hoc Van Chuyén sau Kién thie dic biét 2k5] Nhiing biit kj vé s6ng Huong ciia Hoang Phit Ngoc Tudng c6 thé néi da trd thanh “inh dién”: “Ai da dat tén cho déng séng” “Sit thi buén”, “Hoa trai quanh téi”,... Boi thé, cho dit trong nhitng trang van ciia éng, ddu chan lit hanh ciia éng da lang thang qua séng Seine nuéc Phép hay sng Volga nudc Nga, di sudt nhiing ding sdng Viet tit séng Héng, sing Dudng, s6ng L6, dén dong Hién Luong, Thach Han qué nha hay yéu dén tan tuy dong Thu Bén xi¢ Quang, séng Cén dat v9, nhiing dong séng phuong Nam day nang va phit sa... thi cudi cing, vdi Hoang Phit Ngoc ‘Tudng vain ld nhiing yeu thuong danh dum cho Idi ta tit hém nay: “Nhu mot ngudi da chiém nghi¢m trong im lang va trong suong khéi chi dé git lai nhitng nét dep sdu thdm ciia thién nhién, ti dudi day kinh nghiem cia mot adi cém but, toi da khong ngdn ngai giti tam hn minh vdo tic phém, vé lai doi minh bang mau nude cia dong séng, né xanh bide va yén tinh nhu mot [@ vinh hing trong céinh vat ed d6”, Doc “ Loi ta tit giti mot dong sdng” ta bat gide gp lai nhiing hinh anh cita thanh phé Hué bén bé con séng Huong nhé nhdn, day chat tho ct dan hién lén qua nhiing cau chuyén, nhiing hodi nigm day tinh cam nhé thuong ciia tac gid. Qua mhiing trang viét ciia éng ngudi doc céim thay mot chit gi nhd nhung ciia mot thai da qua, nhiing gi khéng thé gitt lai duge trong cudc séng hém nay va tong nhue chitng Iai khi nhitng kp niém cia qua khic bong nhién ta vé déy am dp. Doc “Loi ta tit giti mot dong song” ciia Hoang Phi Ngoc Tudng ngudi ta thdy man méc mot ‘Thach Lam véi “Ha Noi ba sau phd phudng” nhung 6 day Hué van vuong va xot xa hon ciia mot thai qua ving, Phai yéu Hué lém, gdn b6 vdi Hué lm tae gid méi dan ngudi doc vao dé ciing véi minh, a8 thay long lang lai, dénh thite ngudi doc hoai niém vé nhiing tinh cam trong trang thiéng ligng ma hdu het moi ngudi da léing quén trong cudc séng v6i va cia hign tai. Cé ngudi ting cho ring néu mai kia Hoang Cam tit gid cudc choi thi sau lung 6ng vin c6 dong séng Dudng dua tién va cing néi theo cach cia Hoang Phit Ngoc Tudng, ring “Mai kia t6i vé ngit trén 6i...", hain dng sé c6 dong séng Huong dua tién véi tat ca tém tinh hao hoa dam mé ma dng dé danh cd ddi van ciia minh dang hién cho linh giang xi Hué. Tap bit ky cudi cing nay duge dng dat tén la “Loi ta tit giti mot dong séng” nhung tdi ciing nhu bao nhiéu ngudi doc yéu mén nhiing trang van cia dng déu nghi sé khéng cd mét cudc ta tit nao cd. Néw mét mai phai rdi bd cudc choi 6 trén thé thi dong séng Huong van liu bong ciia 6ng nhu dong séng Chau Héa thud nao da luu béng hinh anh ciia nang céng chiia Huyén Tran lic qua day vdi mot ndi niém: Nudc non ngan dam ra di. Viing, thé hé nhing ngudi dén Hué sau nay néu doc duge cau: “Thud Huyén Tran cong chtia qua day, chée sng cting xanh nhw vay? Vang, thud dy séng da xanh nhwe bay gid, nhu da xamh tit thud Viet Thudng. Toi la ngudi thu sinh dat Thang Long theo dém cudi Huyén Tran qua day gitta mot ngay dong séng bdi hdi son phan kinh Qrwaing ric sich (G) tosdeg hic sich Gp wnsnvongbucsachcom >Chuyén trang én Van - Thuéng Thite Sich “2 [Khoa hoc Van Chuyén sau Kién thie dic biét 2k5] thanh. Thud dy, déng séng Chau Héa con hoang dai, chim nhan dau day bai, hoa tém xudn moc chen véi cd lau, chinh la hoa tudng vi thom ngat nhig khu vudn bay gid. Toi qua day, yeu mén dong séng nén 6 lai, gidy cd, lat da, tréng cay tic budi dy. Séu, bay tram nam tréi qua, mdi tac dat khat bing nay da udng biét bao nhiéu mé héi va mau. T6i nhin ra 6 noi mdi con ngudi quanh tdi triu nang mot ndi long thong cay nhé Gi, va nét diém tinh cia manh dat ma ho da cay cudc va gieo hat’, Chae rang sé mai ngdm dong s6ng va mang dong séng vao tam tudng cia minh gidng toi ngdy trude dit toi khéng sinh ra va lén lén 6 day nhung da timg song 6 day méy nam, gid cing xa Hué da may nam nhung khi gap lai mhiing trang sich cita Hoang Phit Ngoc Tudng ciing dau dau mot néi niém vdi Hué nhu chinh tac gid vay" (Nha van Hoang Phu Ngoc Tuéng: Dau dau mét néi niém véi Hué, Van Xua) “Nhiing kj) ni@m théi du tho nhw nhiing dém nghe ca Hué div da edich nay hon nia thé ke nhung t6i vdn khéng quén, gay dé nhiing dém ca Hué khéng san khdu den mau, khéng micro, ngudi nghe ngdi bet dudi nén dat dé thudng thitc dm nhgc...Nhiing kj nigm dung di dé da am nh suét nhiing nam thang toi xa song Hudng sau nay, dé bai ky déu tién trong cudc Adi sang tac cita t6i ld con song qué hong? (Hoang Pha Ngoc Tuéng) “Tdi nh6 nhitng con séng v6 bd, v6 man thuyén nhiing dém ndm thao thitc. Ba xa r6i, da law rdi khéng nghe lai tiéng séng than quen dy, nhung dudng nh nhiing tigng séng dy da tao cho t6i 5 chi vuon lén trong cudc sing” (Hoang Pha Ngoc Tudng) “Nhu mot ngudi da chiém nghiem trong im lang va trong suong khdi chi dé gitt ai nhiing nét dep sdu thm cia thién nhién, tit dudi day kinh nghiém cia mot adi cam iit, t6i da khéng ngdn ngai giti tam hén minh vao tac phém, vé lai ddi minh bang mau nude cia dong séng, né xanh biée va yén tinh nhw mot 1é vinh hang trong canh vat cd a6”, (Hoang Pha Ngoc Tuéng) Q rwsoeg rete sich (GB) roudng tase sich G wweshoongthucsechcom :Chuyén trang én Vin - Thuéng Thive Sach “2 [Khéa hoc Van Chuyén sau Kién thite dac biét 2k5] TIS ~ PH LUC EBOOK TAL LEU 32 phan 1. Lang cdm vé dong Huong trong ki te cia nguéi nghé si [TRANG 1] 38 phan. ‘Théng tin co ban vé tac gia, tac pham. [TRANG 2] 3 phan 3. cam nh4n hinh tugng séng Huong qua doan trich - VE DEP CUA SONG HUONG 6 THUONG NGUON VA NGOAI VI THANH PHO HUE. [TRANG 8] 3% phan 4. cam nhén hinh tugng séng Huong qua doan trich - VE DEP CUA SONG HUONG GIUA LONG THANH PHO HUE. [TRANG 16] 36 phan 5. vé dep cia song Huong khi roi xa thanh phé Hué. [TRANG 27] 3% phan 6. vé dep cia dong song Huong trong ba géc nhin: lich siz, vin héa, thi ca va lang kinh @0i thuéng. [TRANG 29] ae Phan 7. [Bai viét mau] - Ai da dat tén cho dong song? - Hoang Phu Ngoc Tudng (PGS - TS Phan Huy Diing) [TRANG 33] ‘38 phan. Dé thiva Dap an nam 2019 (2k). [TRANG 37] ‘3 phan 9, TONG KET NOI DUNG. [TRANG 41] 38 phan 10. TONG KET NGHE THUAT. [TRANG 42] ‘38 phan 11, Phan néng cao - Cai “t6i” Hoang Phi Ngoc Tudng trong bit ki “Ai 4a dat tén cho dong sng?” (Ths. Bui Minh Dic - Trung DHSP Ha NGi 2) [TRANG 43] 32 phan 12. Phong cach ki Hoang Phi Ngoc Tuéng thé hién trong téc phdm “Ai 4a dt tén cho dong séng?” - Nguyén Thi Phugng. [TRANG 51] 3% phan 13, Nhn dinh Li luan vin hoc vé nha van Hoang Phi Ngoc Tuong. [TRANG 60] QO rrceg rie it thadng Tae Shen Gj weshuongtncschcom 4Chuyén trang én Van - Thuéng Thite Sich “2 [Kh6a hoc Van Chuyén sau Kién thife dae biét 2k5] 38 phin 2. Thong tin co ban vé tac gia, tac phém. 24. Vé nha van Hoang Phii Ngoc Tuéng va phong cach sang tac ciia éng: TOM LUGC BANG TU KHOA: + Cudc di cia Hoding Phi Ngoc Tudng gin bé sau sde v6i xtr Hue (sinh ra tai thanh phé Hué, hoc Dai hoc Hué, day hoc tai Truéng Quéc hoc Hué, tham gia phong trao cach mang tai Hué va tré thanh mot tri thie yéu nuéc, mot chién si trong phong trio dau tranh chong Mi — Nguy 6 Thita Thién - Hué), Vi thé, Hoang Phi Ngoc Tuéng li ngudi c6 von hiéu biét sau rong trén nhiéu linh vyc, nhat 1a lich sit, dia li, vin hoa Hué, + Nha van chuyén vé biit ki véi dé tdi kha rng Idn, d6 La cdnh sde va con ngudi khdp moi mién dat nude nhat li nhiing bai viét vé Hue. + Mot tri thie yéu nuéc, tinh than dan t6c gan lién véi tinh yéu danh cho song Huong va con ngudi noi day, gin lién véi truyén thong van héa, lich sir lau di iia xtt Hue. + Net dac sde trong phong cach nghé thuat: C6 su két hgp nhudn nhuyén gitta chat tri tué va tri tinh, gitta nghi ludn sac bén voi duy ta da chiéu duge tng hop tir von kién thife séu rong vé nhiéu linh vuc; Idi viét hudng néi, suc tich, mé ddm va tai hoa tao cho thé loai bat ki mét phong cach riéng, dem aén nhimg déng gop mdi cho nén van xudi Viét Nam hién dai, + Ki ciia Ong cé sic lién tudng ki diéu, sy hiéu biét phong pha vé kién thite dia Ig, lich sit, van hod nghé thuat va nhiing trai nghiém cia bin than, + Giong digu rat Hué, rat trirtinh va su lang, day suy niém. + Cé long yéu tiéng Viet su séc, ludn tran trong, gitt gin va sing tao “tiéng ta” theo mét céch rat riéng, dong gop cng lao to 1én cho sy phat trién cia ngon ngit van hge Viét Nam. + Von ng6n tir dep, tao nha, tinh té, lich lam; nhimg vi von, so sinh nhan héa gidu chat tho, chat nhac, chat hoa va chat suy cm, hung ndi da lam nén nét thanh tao rat riéng trong chat ki Hoang Phii Ngoc Tuéng. + Cai tdi tai hoa va uyén bac. @ tng ie sch abe Ta Sch (Gj) wenshuongthucsch.com :Chuyén trang én Van - Thuéng Thite Sich “2 [Kh6a hoc Van Chuyén sau Kién thife dae biét 2k5] 2.2. Vé hoan canh sang tac tac pham: “Ai da dat tén cho dong sng?” dugc viet tai Hu€ ng’y 04/01/1981, in trong tap sich cing tén (NXB Thuan Hod, 1986). - Doan trich (SGK) c6 thé chia thanh 3 phan: + Phan 1 (tir dau dén “dudi chan niti Kim Phung’): Song Huong 6 thugng nguén + Phan 2 (tir “Phai nhiéu thé ki...qué huong xit si hé véi kinh thanh Hué + Phan 3 (phan cén lai): Song Huong trong méi quan hé véi lich str dan tdc; Séng Huong véi cudc dai va thi ca. Song Huong nhin trong méi quan 2.3. Ngudn géc cua cai tén song Huong (cé nhiéu cach ké khac nhau): 1. Duge hop thanh tir 2 con s6ng Ta Trach va Hiu Trach, song Huong nhu mot dai lua mém mai, dai mién man, uén lugn chay qua bao cdnh dep xtr Kinh ky mong mo, ti khu vudn Vi Da véi nhing tham cé xanh tugi, qua ngéi chia Thién Mu ¢é6 kinh ving ving tiéng chung ngan nga, rdi ré vao sng Bach Yén dé ling dang phiéu du ciing may gid. Trén hanh trinh ngao du ay, dong sng quyén theo nhimg mii vi va huong thom ctia muén van cé cay hoa 1a va thio méc nhiét déi, tao nén mai thom ngat huong dac trung cho con sng. 2. Trude khi hgp Iuu thanh song Huong, 2 nguén ta trach va hitu trach cia no da chay qua nhing canh ring bat ngit thach xuong bé (mot loai cd, than thio, con c6 tén dan gian li bé bd, bé hoang) 6 hai bén dong s6ng, nhiing cénh hoa thach xuong bé thom ngat da thdm dugm vio déng nudc trong xanh cita song Huong, udn lugn qua thnh phé Hué mang theo c& huang thom cita nd, vi vay con song méi duge dat tén la song Huong. 3, Lién quan dén tén cia con séng con c6 mot truyén thuyét khae, Dé 1a cdu chuyén nén huong (nhang) cia ngudi dan ba nha troi (Thién my) trao cho chia Nguyén Hoang dé tim dat dinh d6, vé sau tré thinh huyén thoai dung d6 ciia triéu Nguyén. Chuyén ké rng chtia Nguyén Hoang tir Dinh Cat thude tinh Quang Tri vao nam, doe dung ha trai nghi ngoi canh déng séng (Huong), thay mot ngudi dan ba nha trdi hign ra, trao cho chia mét nén huong, dan: Hay thdp hung réi di xudi theo dong sOng xinh dep nay, khi nio huong tan hét thi dig lai, day 18 dat thién thu van dai Qrinsong ric sich (B) tosdag hic sien Gp wrwshvongbucsachcom ‘Chuyén trang én Van - Thuéng Thite Sich “2 [Kh6a hoc Van Chuyén sau Kién thife dae biét 2k5] dé vwuong, Chita Nguyén Hoang ca tin ben nghe theo loi dan cia ngudi dan ba nha tréi ma chon duge thi phii Phu Xuan sau nay. Cau chuyén lién quan dén tén cia hai hang muc cé thyc va quan trong trén dat than kinh: Chia Nguyén Hoang nhan nén hhuong linh ma dat tén cho dng s6ng dan duéng chon dat dé nghiép la song Huong, Va ta on ngudi dan ba nha tréi mach bao, ngay trong nam 1601, chia cho xay quéc tu noi da dude ngudi dan ba mach bao bén séng, dat tén la Thién Mu, Nhu vay, theo chuyén ké, ngudi dat tén cho séng Huong la chia Nguyén Hoang, 4. Cé mot tai ligu khdc thi néi rang ngudi xua c6 thoi quen goi tén sdng theo tén lang, xa, huyén, tinh no di qua. Séng Linh Giang (tén ci ctia s6ng huong) chay qua dia phan huyén huong Tra ( tuong duong véi dat huyén Huong Tri va mot phan huyén Phong Dién tinh Thita Thién Hué hién nay) nén tén song cling déi theo: song Huong ‘Tra, va dé cing chinh 1a sy bat nguén ciia cai tén song Huong. Ngoat rain quan dén tén séng theo dia danh cn cé mot mau da s trong chuyén tuan du Phi Xuan, vua Quang Trung héi s6ng dang di thuyén tén 1a Quan than dap ring doan via di qua tén 1a Dan Dién, doan nay tén Huang Tra, con doan truéc nia lai c6 tén Kim Tra. Vua khdng hai long, bao sao lai lay dia danh hau han, thuéng thay déi dé dat tén cho séng dai la thién nhién muén thud, va phan ring tir nay théng nhat goi 1a Huong Giang, tir ngudn cho téi bién, Nhu vay, theo chuyén da str nay, ngudi dat tén cho song Huong la vua Quang Trung. 5. Nha van Hoang Phi: Ngoc Tung da viét 6 doan két bit ki “Ai da dat tén cho déng song?” nhu sau: "C6 nhiéu cach tra 18i cho céu hoi dy; trong d6, toi thich nhat mot huyén thoai ké ring vi yéu quy con s6ng xinh dep cia qué huang, con ngudi 6 hai bé da néu nude tram hoa dé xudng long séng, dé lan nuéc thom tho mai mai. Tdi linh hoi ¥ nghia cia truyén thuyét ay nhu nha th¢ chon bit hiéu cia minh, gti vio day tt cA uée vong mudn dem cai Dep va tiéng Thom dé xay dp van hod va lich sit’. Cui cing thi ta da biét “Ai di dat tén cho dng s6ng?’, cau tra Idi cita nha van 6 cudi bitt ki nhu mé ra cho ta mot canh cita méi dé di tim hiéu vé nhiig huyén thoai 6c dao vé song Huong. Nang ay tya nhu cé mét théi huy hoang véi qua khtr dep dé chang ai bi kip, qua ting chut 16i ké vé thud cai tén Huong giang xuat hién, ta cang thém tran quy dong séng dac biét biét ay. Lat gid timg trang but ki nhu lat tim nhimg géc canh khac nhau, méi goc canh tén lén mot vé rat riéng, méi gc canh 1a hinh anh phan chiéu cia mot bé lich sit trim nam hao hing. Thudag thie Sich (fj) wrwshuongthucsachcom @ tng ie schChuyén trang én Van - Thuéng Thite Sich “2 [Khoa hoc Van Chuyén sau Kién thie dic biét 2k5] 3% phan 3, cém nbén hinh tugng séng Huong qua doan trich - VE DEP CUA SONG HUONG 6 THUQNG NGUON VA NGOAI VI THANH PHO HUE. Ngh@ thuat tiéu biéu: Phong céch d6c dao, tai hoa cing nhdng lién tuéng ki th, ng6n tir goi cm, cdu van dai, chia lam nhiéu vé lién tuc goi day du vang cia trudng ca; thi phap diép cu tric két hgp cae dng tit manh tao 4m hung manh mé cita con s6ng gitta rimg gid. “[..] Trong nhitng dong séng dep 6 cdc nude ma t6i thudng nghe néi dén, hinh nhu chi s6ng Huong la thude vé mot thanh ph duy nhat. Trude khi vé dén ving chau thé ém dém, né la mot ban trudng ca ciua rig gia, rém v9 gitta bong cay dai ngan, ‘mah ligt qua nhiing ghénh théc, cugn xody nhut can léc vito nhiing day vuc bi dn, va. ciing cé hic né tré nén din dang va say dam gitta nhimg dam dai chéi loi mau a6 cia hoa dé quyén ring, Gitta long Trudng Son, sing Huong da song mot nita cude doi ciia minh nhu mot c6 gai Di-gan phéng khoding va man dai. Rimg gia da hun dite cho né mét ban tinh gan da, mot tam hén ty do va trong sang. Nhung chinh ring gid noi day, véi célu trite dac bigt c6 thé ly gidi duge vé mat khoa hoc, da ché ngy si~e manh bin nang 6 ngudi con gai cia minh dé khi ra khdi rimg, song Huong nhanh chéng mang mot sde dep diu ding va tri tug, trd thanh ngudi me phit sa cia ‘mét ving van hod sit s6. Néu chi mai mé nhin ngdém khudn mat kinh thanh ciua nd, t0i nghi rang ngudi ta sé khong hiéu mot cach ddy dit ban chat cia sing Huong véi cuge hanh trinh gian trudn ma né da vugt qua, khong hiéu thdu phan tam hén su thm ctia né ma dng s6ng hinh nhu khéng mudn boc 16, da déng kin lai 6 moi cia ring va ném chia khod trong nhimg hang da dui chan niti Kim Phung. Phdi nhiéu thé ki qua di, ngudi tinh mong doi moi dén danh thite ngudi gai dep nam ngii mo mang giita déng Chau Hod ddy hoa dai. Nhung ngay tit déu vica ra khéi ving nui, sng Huong da chuyén dng mot cach lién tuc, ving gitla khiic quanh dot ngot, won minh theo nhitng dudng cong that mém, nhu mot cude tim kidm c6 § thie dé di ti noi gap thanh pho tuong lai cita né. Tit nga ba Tudn, sing Huong theo hudng nam bac qua dién Hon Chén; vdp Ngoc Tran, no chuyén hudng sang tay bac, vong qua thém dat bai Nguyét Biéu, Luong Quan réi dot ngot vé mot hinh cung that tron vé phia déng bac, 6m ldy chan di thién Mu, xudi dan vé Hue. Tic Tudn vé day, sng Huong vain di trong du vang cia Trudng Son, vuot qua mét long vuc su dudi chan ntti Ngoc Tran se nude trd nén xanh thém, va tit dé nd roi di gitta hai day déi sing sing nhu thanh quéch, véi nhing diém cao dot ngot nhu Vong Canh, Tam Thai, Luu Bao mé tit d6, ngudi ta ludn ludn nhin thay ding séng Thuong Thiic Sich (Ep www.thuongthuesach.com a @ tng ie senChuyén trang én Van - Thuéng Thite Sich “2 [Khoa hoc Van Chuyén sau Kién thie dic biét 2k5] mém nhu tdm lua, véi nhitng chide thuyén xudi nguge chi bé vita bang con thoi. Nhitng ngon déi nay tao nén nhitng méng phén quang nhiéu mau sac trén nén trdi tay nam thanh phé, “sém xanh, trua vang, chiéu tim” nhu ngudi Hué thudng miéu td. Gitta dim quan son 16 x6 dy, la gide ngit nghin nam ciia nhitng vua chiia duge phong kin trong long nhiing rig théng w tich va niém kiéu hanh dm wciia nhiing lang tam dé 6 toa lan khép ca mot ving thugng leu “Bon bé ntti phit may phong ~ Manh trang thién cé bong ting Van Nién”, Dé ld vé dep tram mac nhat ciia song Huong, nhu triét li, nhu cé thi, kéo dai mai dén Itic mat nude phéng ling ciia nd gap tigng chudng chia Thién Mu ngan nga tan bo bén kia, gitta nhiing sém lang trung du bat ngat tiéng ga...” 1. M6 BAI GOI ¥: “Da bao lan dén voi Hué mong mo Toi dm dp mot tinh yéu diu ngot Vé dep Hué ching noi nao c6 duge Nét diu dang pha ldn tram tu” (Hué tinh yéu cia toi - Truong Tuyét Mai) Manh dat Hué thuong da bao lan di vao nhiing trang tho véi cam xtie ngot ngio, tha thiét, ém dém nhu thé, Hué méng, Hué mo, Hué ggi bao thuong nhé, an tinh, Nhé dén Hué, tdi vin nhé vé bong dang nhiing ngudi con gai Hué véi chiée non bai tho va ta 40 dai tim mong mo nim nao; nhé téi vé dep trit tinh cia song Huong niti Ngu bén vé dep tho méng cia cau Trang Tién va nhimg cau hd Hué bén sng. Béi, hiém cé dng séng nao lai dep va duyén dang nhu S6ng Huong xit Hué. Mot dong chay lang 16 ma sau king, nue xanh ménh mang va mat rugi long ta, Dé réi, dong s6ng dy di chay mot dong chay hién héa vao nhiing trang vin nén hoa nén tho ma khi di vio bit ki “Ai da dat tén cho dong s6ng” cia Hoing Phii Ngoc Tudng, song Huong lai dep mot vé dep déc dao va than thuong dén la. Vé dep dy duge khac hoa rd nét qua nhiing doan trich: “Trong nhitng dong song dep 6 cac nuéc... lang trung du bat ngat tiéng ga 2. THAN BAI: 2.4. LUAN DIEM 1: Thutng thie Sich (Gj) wrwshuongthucsachcom : @ tng ie senChuyén trang én Van - Thuéng Thite Sich “2 [Khoa hoc Van Chuyén sau Kién thie dic biét 2k5] “Nhd Phing Quén ting viet vé Hoang Cam, dai ¥ rang ngity nao dé khi Hoang Cém tit gid cude choi, di sau dng sé cd dong song Dudng va ciing ndi theo cach cia Hoang Phii ring "Mai kia t6i vé ngit trén déi...", hdn dng sé cé dong séng Huong dua tien véi tat cd tdm tinh hao hoa dam mé ma dng da dénh cd déi van ctia minh déing hién cho linh giang xii Hué” (Lé Dite Duc). Boi Hoang Phii Ngoc Tudng 1a ngudi co von hiéu biét sau rong trén nhiéu linh vyc, nhat la lich st, dia li, van hoa Hué; ong da danh cho Huong giang xtr Hu€ mét tinh yéu néng nan tha thiét, dep dé va tron ven v6 ngan, La mét nha van chuyén vé bat ki, nét dic sdc trong sang tac cia 6ng 1a sy nhudn nhuyén gitta chat tri tué va chat trit tinh, gitta nghj luan séic bén véi suy tu da chiéu dugec téng hgp tt v6n kién thie sau rong vé triét hoc, van hoa, lich sit... Tt ca duge thé hién qua Idi hanh van stic tich, mé dim va tai hoa. C6 lé, dinh hon nita doi ngudi gén bé véi ving dat Hu€ thuong, nha van da xem c6 d6 nhu ca bau trdi yéu thuong cia minh, Béi thé, Hué chinh ld nguén cdi, 1a mau thit, 14 ndi nhé nhung ma nha van di mang theo vio trang van. But ki “Ai da dat tén cho dong s6ng?” chinh 1a két tinh tir tinh yéu sau nang ay. Tac phdm 1a bai bitt ki miéu ta vé dep song Huong tit nhieu goc dd nhu thién nhién, van héa, lich si, nghé thuat, dugc tac gia viét tai Hu€ vao nam 1981. Qua nhing suy tu, lién tudng, dong s6ng da tré thanh biéu tugng cho vé dep clia dat c6 dé, tro thanh cai hén cia mot xif Hué than thuong, mo mong va nén tho, Caing nhé dé, ta thém an tugng véi phong cach nghé thuat mé dam va tai hoa ciia tac gia. 2.2. LUAN DIEM 2 - Séng Huong la mét ban truéng ca ciia rimg gia: ‘Tac gid Pham Phi Phong tig xc quyét: “Dong s6ng ciia Hoang Phit Ngoc Tudng khong phai la ding s6ng tinh lang, n6 da duge thudn héa, tra nén gdn gui va in bong con nguéi’. Va c6 18, chinh vi da gn b6, di mang mét tinh yéu, mot ndi nhd thuong da diét ma khi viét vé Hué, vé dong sOng Huong trir tinh véi nhip cdu Trang Tién bat ngang qua, Hoang Phit Ngoc Tudng da dem hét nhing tam tu, nhimg dam sau, nhiing tai hoa nghé thuat ma giti gm hét vio trang viet. Cling vi thé, trén tig con chit dat dio, say dim, song Huong da hign lén véi tat ca vé dep nén hoa, nén tho, déc dao va thi vi cia n6, Tir khiie thugng nguén dén khi vé ngoai vi thanh phé Hué, qua tdi quan sat ti mi, tinh té va cdch miéu ta ti hoa cia tac gia, song Huong déu mang mét vé dep riéng va khong biét, vé dep dy da lam xao xuyén, bang khudng bao ké da ting ghé thim manh dat Hué mong, Hué mo nay. ‘Tam hén nha van rat tinh té, nhay cdm truée cai dep tri tinh, su king cia thién nhién canh vat. Nha van khdng chi nhin n6 bang d6i mat ma con bing ci tim hén cia mot ngudi con xir Hué. Dudi con mat ddc dao cia nha van, S6ng Huong hign lén true mat ngudi doc véi dn tugng dau tién khé phai m6 béi nd duge vi Q rwxtag race sien GB rovimg mie sich GP wrrwthuongthucsechcom .Chuyén trang én Van - Thuéng Thite Sich “2 [Khoa hoc Van Chuyén sau Kién thie dic biét 2k5] nhu “mot ban trudng ca cita rimg gia"- mOt ban trudng ca dugc cat lén tir nhing Am vang manh liét cia niii rig hing vi dai ngan. Ciing gidng nhu dong song Da trong cai nhin tinh té céa nha van “sudt ddi di tim cdi dep"- Nguyén Tuan, song Huong trong cai nhin ctia Hoang Pha Ngoc Tudng cing mang nhiing nét tinh cach d6i lap déc dao, tha vi: khi dit déi, manh mé, khi diu dang, nén tho. Ta nghe dau day nhiing thanh 4m hai héa, dan quyén vao nhau cita mot ban trudng ca mé dm long ngudi, ngan vang gitta dai ngan bat ngat rimg cay voi hai not chit dao. D6 1a nhéing nét manh mé, man dai, hing vi, cudn xody voi nhiing cung bac cao trao va 4m thanh réo rt. DO cling 1a nhing nét King diu dang, ngan nga khi Huong giang di qua “nhing dam dai chdi loi mau dé cia hoa dé quyén ring”. Nguyén Tuan timg nhan xét: “Ki ctia Hoing Phi Ngoc Tudng cé rat nhiéu Anh lita”, © day, “anh lita” ay 4% hién rd qua mau dé “chéi loi” ctia hoa dé quyén rig, Mét “anh lia” 4m nong xua tan di cdi lanh léo, réo rat ciia nhing ghénh thac, cita nhiing con Idc ma khién cho con s6ng tro nén ruc rd, téa sing hon bao gid hét. Bang viée sit dung nhiing d6ng tir manh, tir lay, so sinh lién tung, Hoang Phi Ngoc Tudng da Lim tron cng viée ciia mot nha vin, dem dén cho doc gid ci nhin déc dao, thi vi vé vé dep vita manh liét, vita nén tho cia dong song Huang xt Hué, 2.3. LUAN DIEM 3 - Séng Huong 1A mét cé gai Di-gan phéng khodng va man dai: Lac 6 thugng ngudn, Séng Huong khdng chi la mét “ban trudng ca cita ring gia” ma cén la “mot c6 gai Di-gan phong khoang va man dai”: “Gita long Trudng Son, song Huang da sng mot nita cuge ddi cia minh nhu mot c6 gai Di-gan phéng khoding va man dai. Rig gia dé hun diic cho né mot ban linh gan da, mot tam hon tu do va trong sang’. Véi phép nhan héa day thd vi, Hoang Phi: Ngoc Tudng da khoac lén séng Huong m6t tinh cach that dac biét bing dang vé cita mot ngudi con gai Di-gan “phéng khoang va man dai” nhung cing that quyén ra, bi an cing voi “ban linh gan da, tm hén ty do va trong sang”, Nhu ngudi thiéu nd Da giang v6i mai toc dai v6 tan day vé trit tinh, Huong giang gid day cing da tré thanh mot ngudi con gai nang d6ng, ty do, ching theo quy chun nao, ching chiu gd b6 gi ma ctr phoi bay hét cai sttc sng cng tran, mon mén tudi non cia “tudi tré” Cai sc voc dy that xinh dep ma ciing that hoang dai, that c4 tinh va khién ngudi ta mai miét di tim, 24, LUAN DIEM 4 - Séng Huong I ngudi me pha sa cia mOt ving vin héa xt sé: @ rweongroiesien [B riwong rade sien G wrwamuongvenschcom ]Chuyén trang én Van - Thuéng Thite Sich “2 [Khéa hoc Van Chuyén sau Kién thire dac biét 2k5] Cé Ie, hiém cd dong séng nao ma ding yéu, thu hat dén thé, nhu mét nang tho tinh nghich cia rimg gia Truéng Son. Chinh rimg gia la nguén cdi dé dong song téa sing: “Nhung chinh rimg gia noi day, v6i cau trite dac biét ¢6 thé li giai duge vé mat Khoa hoe, di ché ngu sife manh bin ning cia con gai minh dé khi ra khoi rimg, séng Huong nhanh chong mang mot sdc dep diu dang va tri tué, tro thanh ngudi me phi sa cita mét ving vin héa xif s6’. Bao nhiéu nim tung hoanh uén luon gitta long Truéng Son noi céi ngudn xanh ngit, cd gai Di-gan ay da song mét nifa cude déi minh, giti lai mot phan hén, mot phan nhé noi rimg xanh rgp bong dai ngan, Bao nhiéu nim ay ciing li bay nhiéu ndm ngudi con géi Huong giang nam trong long ché che, bao dung, vi tha cita ngudi cha rimg gid dang kinh. Suét cA cudc doi, ngudi cha dy da hi sinh, manh mé, kién cudng ma nudi dudng ngudi con gai lén khén, ché ngu stic manh ban nang cia ngudi con géi minh dé khi ra khéi rimg gia, ngudi con gai dy da nhanh chong truéng thanh, “mang mot sée dep diu dang, tri tué” va “tré thanh ngudi me phii sa cita mét ving vin héa xtt 86”. Dén day, nha van da nding dong séng Ién thanh “dang sing tao”, da gop phan tao nén, gin gii 40 ton van hda cia mot vung thién nhién xtt sé, Chinh séng Huong di chat chiu timg git phi sa mau md, nudi dudng va kién tao nén van minh, hinh thanh nén van héa xit sé dim da theo dong théi gian tréi chay. Dong s6ng c6 d6 ay mang trong minh vé dep cita thién tinh ni, vé dep ctia ngudi con gai Hué diu dang ma tri tué. Nhung dit la mot c6 gai hay 1a mét ngudi me, Huong giang vin mang vé dep tai séc ven toan béi ngoai hinh xinh dep, trai tim trong sang, ban lin gan da, tri tué uyén bie nhu né vén cé. Bing nhimg hinh anh day 4n tuong két hop v6i phép tu tir nhdn ha, Hoang Phii Ngoc Tudng da goi ra tinh cich ‘man dai’, “manh ligt” cia séng Huong khiic thugng nguén cing voi nét trong sang, tu do, dju dang, dim thém ctia mét ngudi con gai dy thi vi, hdp din va thu hat. Chinh vil dé ma nha van da nhéc nhé ta rang “ngudi ta sé khong hiéu day di ban chat ciia Huong voi cudc hanh trinh day gian trudn ma n6 da vuot qua, khéng thau hiéu phan tam hén sau thdm cia né ma dong s6ng khong muén béc 16, da déng kin lai 6 cta rimg va ném chia khéa trong nhimg hang da duéi chan nui Kim Phung” Qua dé, ta cing cam nhan duge ré nét ngoi bit tai hoa cia tac gia. 2.5. LUAN DIEM 5 - Song Huong dugc vi “nh ngudi con gai dep nim nga mo mang” duge “ngudi tinh mong agi” dén danh thie: Nguge xudi theo ding chay hién hoa, duyén dang cia dong s6ng Huong, bing kha nang quan sat va miéu td tinh té cia minh, Hoang Pha Ngoc Tudng di mot lan nifa phé ra hét cai vé dep nén hoa, nén tho cita dong séng xtr Hué. Néu 6 khic thugng nguén, s6ng Huong 1a mot sinh thé da tinh cach thi khi vé dén @ rwxtag ruse sien GB) rovimg mie sich GP wrrwthuongthucsechcom .Chuyén trang én Van - Thuéng Thite Sich “2 [Khéa hoe Van Chuyén sau Kién thife dac biét 2k5] ngoai vi thanh phé Hué, nha van da cho ngudi doc thay duoc vé dep diu dang, tram mac nhu “ngudi gai dep nam ngii mo mang gitta cinh déng Chéu Hoa day cé dai” cia né: “Phai qua nhiéu thé ki, ngudi tinh mong dgi méi dén danh thitc ngudi gai dep nim ngi mo mang gitia canh déng Chau Héa day cé dai. Nhung ngay tir dau via ra khdi ving nui, sng Huong da chuyén dong mot cach lién tuc, vong giita mét khiic quanh d6t ngét, uén minh theo nhiing dudng cong that mém, nhu mét cudc tim kiém cé y thite dé di téi noi gap thanh phé tuong lai ca no’, Qua géc nhin day tai hoa Ling man, tinh tif cita nha van, séng Huong hién len v6i vé dep day mém mai, duyén dang cia mot ngudi con gai dang pho ra nhiing dudng cong tinh té va tuyét dep cia minh. Ngudi con gai dep dy cir mo mang nh. via bimng tinh sau mét gidc ngii dai trong rimg sau va vuon minh ra khéi rig nui 4m u tram mac ma chuyén minh lién tue dé thé hién niém khat khao thanh xuan, tuéi tré va tinh yéu mudn déi, Nhu mgt nang céng chtia bi héa phép v6i gidc méng ngan nam, Huong giang dang mong doi “chang hoang tif” dén lay thie ma s6ng tron doi hanh phic voi mdt cu chuyén tinh yéu dep nhu cu chuyén c6 tich than tién, Da ngan ddi nay, Huong giang van gin bé voi c6 dé, van khoe minh u6n lugn quanh co nhimg dudng cong tuyét dep noi xtr Hu€ than thuong, tram mac dy. Hué 6m tron séng Huong vao long, giti vao song Huong mét dang hinh xir sé. Hu€ va song Huong yéu nhau, mét tinh yéu ngot nga, tha thiét, thay chung va duom nghia an tinh. Béi thé, song Huong luGn tim t6i Hué nhu mét 1é ty nhién khong hé thay déi, Day la “mot cudc tim kiém c6 y thiic’, hudng vé “ngudi tinh” mén thuong cita minh véi tat c& niém tin yéu thiét tha va khat khao chay béng. Nhung niém khat khao dy ching phai la niém khdt khao nat théi, béng bét, béc déng cia tudi tré ma duge vun dap nén bang tinh cam. bang trai tim, bang tri tué cita mét ngudi con gai théng minh, yéu kiéu, duyén dang. Toi nhé Giang Héng ting cé nhiing cau tho rat hay vé méi tinh “trdi ban” y thé nay: “Ngay tudi nhé t6i van thudng hoi me Sao nude song Huong lai xanh ngat mau mo Ma 6m t6i vao long vudt mai téc lo tho Nuc séng Huang xanh vi chy qua tréi tim cita Hue” Phai chang, vi chi “thuéc vé mét thanh phé duy nhat’- Hué, phai chang tinh cam 4a qua dam sau ma song Huong cit thé pho bay tat ca tam long minh, phd bay sur chan thanh dim tham cia mét dng s6ng xit s6? Dé ri, gidfa long thanh pho Hué, song Huong da sdng cd mot cudc Adi véi vé dep day nif tinh ciia n6, trao giti ca tém long cho xir Hué m6ng mo. Chi ngin ay thdi ciing dui chtmg té cai phong cach nghé thuat tai hoa va mé dim cia Hong Pha Ngoc Tudng, Hon mét nita @Q rong Tric shen (GD thudng mic sch G wrwthuongthucachcom =Chuyén trang én Van - Thuéng Thite Sich “2 [Khoa hoc Van Chuyén sau Kién thie dic biét 2k5] ddi ngudi séng voi Hué, dng hiéu song Huong nhur hiéu chinh ban than minh, Dui géc nhin nghé thuat, ddng s6ng c6 d6 da thue suf tré thanh mot sinh thé sng v6i tam hén, tinh cach day tht vi lam mé dim long ngudi. 2.6. LUAN DIEM 6 - Thiiy trinh cia song Huong khi bat dau vé xudi tua “mot cugc tim kiém cé ¥ thttc” ngudi tinh nhan dich thyc cia mét ngudi con gai dep trong cau chuyén tinh yéu lang man nhuém mau cé tich, gan véi nhig thanh quach, lang tam cia vua chia thud truée. Nhung hanh trinh tim dén ngudi tinh mong udc nao cé dé dang gi. Men theo thay trinh cia déng séng, men theo nhing duéng cong mém mai, thuét tha cia c6 gai Huong giang, nha van nhu kham pha ra nhiing vat va, gian truan trong cudc hanh trinh ay: “Tir nga ba Tuan, séng Huong theo huéng nam bac qua dién Hon Chén; vap Ngoc Tran, né chuyén huéng sang Tay Bac, vong qua thém dat bai Nguyét Bidu, Luong Quan réi dt ng6t vé mot hinh cung that tron vé phia Dong Bac, 6m lay chan déi Thién My, xudi dan vé Hue”, Day qua la m6t cuéc hanh trinh dai, quanh co, gép khite. Nhung biét 1am sao khi khao khat kiém tim tinh yéu ngudi con gai Huong giang lai manh mé dén vay. Dau co phai “ vong qua” hay “46t ng6t vé mot hinh cung that tron’, “6m" réi “xudi dan”, song Huong van giit nguyén ¥ nghi ban dau cia né, tiép tue chang hanh trinh day vat va, gian truan: “Tir Tuan vé day, sng Huong van di trong du vang cia Truong Son, vugt qua mot long vuc sdu duéi chan nai Ngoc Tran s4e nude tré nén xanh thm, va tir d6 no tréi di gitta hai day déi simg sing nhu thanh quach, voi nhimg diém cao d6t ng6t nhur Vong Canh, Tam Thai, Lytu Bao ma tir 46, ngudi ta ludn ludn nhin thay dong song mém nhu tam Iya, voi nhiing chiée thuyén xudi nguge chi bé vira bang con thoi’, Nhiing danh lam thang canh néi tiéng cia xi Hué Kin lugt duge liét ké trén ting trang vin da ching t6 von kiéu biét sdu rong, kién thutc dia li phong phu cita nha van. Dén day, song Huong nhu khoac lén minh mét tm do choang mém mai nhung déng thdi cing phd dién hét ning dudng cong quyén rit cia minh. Dong chy cir thé uén quanh, lugn vong trong “du vang’, trong sy bao dung, ché che cia rimg gid. Va sic nuée “xanh tham” dy c6 1é chinh 1a phan thudng xting ding cho hanh trinh nhoc nhin ma “ngudi con gai” yéu kiéu da “vugt qua’, Séc xanh thm ciia nuée héa vao ding hinh hung wi cia “hai day Gi simg simg nh thanh quach, véi nhimg diém cao dot ng6t nhu Vong Canh, Tam Thai, Luu Bao" da tao nén mét bite hoa dé tuyét dep ciia dia ngin ménh méng. Sac nude hoa vao sée ni, sde déi, va anh chiéu lén bau tréi Tay Nam thin phé sée mau long ly nhu déa pha dung ma chi riéng Hué méi cé: “som xanh, trua vang, chiéu tim’, Cai sdc mau kh6ng tron lan dy cing clin Doan ‘Thach Bién da thén thie: @ rweongroiesien [B riwong rade sien G wrwamuongvenschcom v1Chuyén trang én Van - Thuéng Thite Sich “2 [Kh6a hoc Van Chuyén sau Kién thife dae biét 2k5] “Da bon Ian dén Hue Véin ta nh tn du Song Huong lo dang chéry Néing tim vuéng chan cau” Cit nhu thé, song Huong nhu duge dip khoac lén minh bé xiém vay xinh dep, long lay. Nhung duéng nhu, nha van khéng chi dé cho Huong giang dep 6 ngoai hinh, cach Ong dac ta vé nang Huong giang khi ning tram mac “nhurtriét li, nhu c6 thi” lac di qua nhiing déi théng u tich, noi phong kin gidc ngit ngan nam cia nhimg vj vua chia va niém kiéu hanh am u cia nhimg King tim d6 sO toa lan khdp mot ving thugng uu... méi chinh li vé dep tinh cach dang tran trong ctia nang tho nay. Song Huong nhu citi cho, khép minh lang 16 nghiém trang truée nhing phong kin cia thdi gian, khong mudn kinh dong dén gide ngi ngin nim cia nhimg vj vua chita. Séng Huong qua ngoi but tai hoa mé dam ctia Hoang Phit Ngoc TuOng thye su da tré thinh mot dong sOng cé linh hén, mang trong minh nhimng vé dep, nhiing cd tinh riéng khién ngudi ta cit mai miét di tim va mé man trong chinh vé dep nén hoa, nén tho ay. 2.7. LUAN DIEM 7 - Danh gia chung: Nguyén Trong Tao da ting nhan xét vé Hong Phii Ngoc Tudng: “Anh la mot nha van v6 cig déc déo, mot cudn ti dién séng vé Hué, va ddi khi nhu mot triét gia thém uyén lang ti, Mot nia doi ngudi song va gén bo voi Hué da béi dap nén mot tam hén nha van nang nghia, nang tinh voi ving dat e6 do. C6 thé néi, “Hoang Phi Ngoc Tudng di tram ca tam hén minh trong khuén mat cude adi cing véi dat tréi, song nude 6 Hue” (T6 Hoai). Dé réi “Hué trong nhiing trang van cita 6ng mang 4m huéng huyén hoje cia nhimg thanh quach réu phong, nhiing khu vudn tram mac cé kinh, nhing rimg théng u tich va cd nét trif tinh cia mai Ngv song Huong” ma tiéu biéu 1A bitt ki “Ai da dat tén cho dong s6ng?”, Qua ting trang van, xudi doc theo chiéu dai cuéc hanh trinh cita con s6ng xif Hué, tir hie c6n 6 thugng nguén cho téi ngoai vi thanh pho, ta nhu cm nhan duge sau sée vé dep vita man dai phéng khong, via mém mai diu dang nit tinh cia mot dong song mang theo ca linh hén cia ving dat Hué méng, Hué mo. Vé dep ay da duge khde tac bing tat ca niém thuong, ndi nhé va tai nang, tam huyét cia mot ngudi nghé si tai hoa dang say sua can man nhu con ong htt mat, g6p nhat timg hinh Anh, cau chit ma tao nén mot ngudi con gai Huong giang dep dé nén tho. Bang sy két hop gitta tai hoa d6c dao va sur uyén bac vé van héa, dia Ii, lich sti, nghé thuat cling trudng lién tuéng, so sanh, vi von phong phi, tha vj va Idi hanh van sic @ roving tie sien (B twvong Tac sich GP wwnshuongthsesach.com -Chuyén trang én Van - Thuéng Thite Sich “2 [Khéa hoe Van Chuyén sau Kién thite dac biét 2k5] tich, huéng ngi, mé dm, dat dio cm xtic, Hoang Phi Ngoc Tudng da hap dn ngudi doc chim dim trong dong chay ém ru, hién hoa ciia mot ngudi con gai Huong Giang tai hoa, diu dang, sc sio, quyén ra, da tinh ma kin dao, ing lo nhung chung tinh, khéo trang sttc ma khéng Ide logt pho truong. Chat tri tué va chat trit tinh di duge khéo léo két hop mét cach nhuan nhuyén dé tao nén nhing trang van nén hoa nén tho. Tat ca da gop phan tao nén nét dac sac trong phong cach nghé thuat mé dam va tai hoa ciia Hoang Phi Ngoc Tuéng. Ong xtmg dang tré thanh mét nha van tiéu biéu va xudt sée khi viét vé dong song eo d6 xinh dep ma mOng mo nay. 3. KET BAI GOI ¥: Gap lai trang van bang bac chat tho trif tinh ciia but ki dac sac “Ai da dat tén cho dong sOng” cing cai toi mé d4m va tai hoa cia Hoang Phi Ngoc Tudng, dudng nhu trong tim tri déc gid con vuong vén mai dang hinh mét dong s6ng tram mac, dju dang, duyén dang va thu6t tha noi mién dat c6 dé xit Hué mong mo nam nao. Dé rdi, dong song dy cit thé chay tr6i, chy vio mot mign thuong, mot mién nhé, mét ving dat xa tham noi trai tim ban doc vé vé dep muén doi, ton tai mai ngan nam: “Hué van thé bao dai nay van thé Huang giang trdi con troi mai ngdin nam” (Theo anh vé Hué - Huynh Minh Nhat) 38 phan 4. cam nhan hinh tugng séng Huong qua doan trich - VE DEP CUA SONG HUONG GIUA LONG THANH PHO HUE. “Tic day, nhu da tim ding dudng vé, song Huong vui tuoi han lén gitta nhing bién bai xanh biée ciia nhing vig ngoai 6 Kim Long, kéo mot nét thing thyc yén tam theo hudng tan nam - dong bac, phia 46, noi cudi duéng, n6 da nhin thay chiée cau trang ciia thanh pho in ngdn trén nén trdi, nh nhdn nhu nhing vanh trang non. Gitip mat thanh ph6 6 Cén Gia Vién, séng Huong udn mot canh cung rat nhe sang dén Con Hen; duidng cong dy lam cho dong séng mém han di, nhc mot tiéng “wing” khong néi ra cita tinh yeu. Va nh vay, gidng nhu song Xen cita Pa-ri, song Da-nuyp cilia Bu-da-pét; song Huong nam ngay giita tong thanh pho yéu quy cia minh; Hue trong téng thé vin git nguyén dang mot dé thi ¢6, trai doc hai ba sng, Daw va cudi ‘ng thanh phd, nhiing nhanh s6ng dio mang nudc sing Huong tod di khap pho thi, vdi nhiing cay da, cay cita e6 thu tod wang ld w sém xudng nhimng xdm thuyén xtim xit; tie nhiing noi dy, van lap loé trong dém nhiing dnh lita thuyén chai ctia mot linh @ rwxtag ruse sien GB) rovimg mie sich GP wrrwthuongthucsechcom 7Chuyén trang én Van - Thuéng Thite Sich “2 [Khoa hoc Van Chuyén sau Kién thie dic biét 2k5] hén mé té xa cii ma khéng mot thanh phé hign dai nao con nhin thy dugc. Nhiing chi luu dy, cting vdi hai hén déo nhé trén séng da lam gidm han uu tde cia dong nuéc, khién cho séng Huong khi qua thanh phé da tréi di cham, thuc cham, co dé chi la mot mat hé yén tinh, T6i da dén Lé-nin-gnét, c6 lic ding nhin séng Né-va cudn tréi nhiing dam bang 16 x6, nhap nhay tram mau dudi dnh séng cia mat trdi mia xewéin; méi phién bang chd mot con hai du nghich nggm diing co lén mot chan, thich tht véi chiéc thuyén xinh dep cita ching; va doan tau téc hanh la ling ay vdi ning hanh khach ti hon ciia né being béing ludt qua trudc cung dién Pé-téc-bua cit dé ra bé Ban-tich. T6i vita tit trong khdi lita mién Nam dén day, ldu nam xa Hué, va chinh Lé-nin-grat da dénh thitc trong tam hén tdi gide mo long lay cita tudi dai; di, tdi mudi hod lm mot con chim nhw ditng co mot chan trén con tau thu tinh dé di ra bién. Tdi cudng quyt v6 tay, nhung sng Né-va da chay nhanh qué, khéng kip cho ti hai @u ndi mot diéu gi vdi ngudi ban cia chting dang ngdn ngo tring theo. Hai nghin nam trudc, c6 mot ngudi Hi Lap tén la Hé-ra-clit, da khoc sudt adi vi ning dong sdng trai di qué nhanh, thé vay! Lite dy, t6i nhé lai con séng Huong ciia téi, chot thay quy digu chay lang 16 cia n6 khi ngang qua thanh phé... Day la digu slow tinh cfm danh riéng cho hué, c6 thé cam nhan duac bang thi giéc tram qua tram nghin anh hoa dang béng bénh vdo nhitng dém hoi rim thang Bay ti di@n Hon Chén tréi vé, qua Hué béng ngap ngimmg nh mudn di mudn , chao mhe trén mat nude nhu nhiing van vuong ctia mét néi long. Hinh nhw trong khodinh khdc ching lai ciua song nude dy, song Huong da tré thanh ‘mot ngudi tai nit dénh dan lite dém khuya. Ba nhiéu lan t6i that vong khi nghe nhac Hue gitta ban ngay, hodc trén san khdu nha hat. Qué diing nhw vay, toan bo nén dm nhac c6 dién Hué da duge sinh thanh trén mat nude cita déng séng nay, trong mot khoang thuyén nio dé, gitta tiéng nude roi bam am cia nhiing mai chéo khuya. Nguyén Du da bao nam lénh dénh trén quang song nay, véi mot phién trang sdu. Va tit d6, nhimng ban dan da di sudt doi Kiéu. Toi da chitng kién mot ngudi nghe nhan gid, choi din hét nita thé kj, mot budi tdi ngdi nghe con gai doc Kiéu: “Trong nh tigng hac bay qua - Duc nh tiéng sudi mdi sa nita vi". Dén cfu dy, ngudi nghe nhan chgt nhém day v6 diti, chi vdo trang sach Nguyén Du ma thot lén: “D6 chinh la Tit dai canhy” BALLAM GOL 1. MO BAI GOT Y: C6 mét thdi, t6i luén di tim hinh bong Hué trong cau ca cia Trinh, dé réi say sua trong nhing diéu mua buén trén con phd nhé, nhiing cau hat *..Nam Ai, Nam Binh, nghe réi buén vu vo” ma cé nhac si da cé lan timg nhac dén trong bai “Bén @ reatag ruse sien (GB) rovimg mie sich GP wrrwthuongthucsechcom 7Chuyén trang én Vin - Thuéng Thive Sach “2 [Kh6a hoc Van Chuyén sau Kién thite dac biét 2k5] song” nam nao. Chua mot lan nhac dén “Hué” trong ca tir ctia minh, thé nhung v6i “ké du ca vé phan ngudi" dy, Hué da in sau trong timg hoi thé, nhip cam xiie cho dén tan khi 6ng rdi xa “cOi tam’, Hué tho mOng 1a thé, king lé 6m vio long ndi budn “nhat” ctia théi dai 14 thé, va hinh anh Hué cing Huong Giang voi bao niém hoai ¢6 da di vao trang van Hoang Phit Ngoc Tudng mot cach ty nhién dén vay. Mang theo tinh yéu dim sau danh cho manh dat Kinh Ky, dac biét la dong song Huong trit tinh, ém dém tréi theo nam thang, nha van da chap bitt viet nén “Ai da dat tén cho dong séng?” ggi bao du vi thuong nhé. Ning Huong du ciia van nhan ho Hoang da cé luc that duyén dang, tinh té gitta long thanh pho Hué, tya nhu “ngudi tai nti danh dan lie dém khuya’ qua ting cu chit: “Tir day, nhu da tim ding dudng vé, sng Huong... “D6 chinh la Tit dai cémh!™. 2. THAN BAI: 24. LUAN DIEM 1: Con nhé, Bachiuskop di ting dnh tang cho nén van hoe Nga mot ban su ca day day dift va thiét tha ring “Oi tri nhé tham sau cia 6c/ Nguoi sao manh bang tri nhé tim ngudi...”. Qua that, chinh nhiing gi ta khdc ghi trong trai tim sé 1a diéu sOng mai trong tm tudng, diu lop bui cia thdi gian hay can gid tan khée cia thdi dai c6 théi dén, Déi v6i mdi bac van nhan, mot trai tim am nong tinh yéu déi, yéu ting sur song nhd bé dén nhing phan ngudi chju nhiéu dén dau lu6n 1a diéu can thiét dé trang van cita anh thém dugm cai hén ma chinh phuc ling nguéi. Va 6 m6t nha van da trao tron cay bit cia minh dé viet, dé sng voi nhiing ki niém dep vé Hué, vé con sng qué huong trong trai tim va hdi fe nhu thé. Van nhan dy khOng ai khée chinh 1a Hoang Phi Ngoc Tudng- nha van tiéu biéu cia nén van hoe Viét Nam, C6 ngudi khi nhé vé Hoang Phi timg vi: “SOng miét mai chy vé bién 1én khng ngoi nghi va Hoang Phi: Ngoc Tuéng cing chinh la mot dong song, miét mai sang tac khong ngoi nghi dé dong gop cho ddi nhiing ang van tho hay.” Chang thé ma nha van dy da trao di ca néta déi minh dé viet vé thé loai but ki, dé réi sau nay ngudi ta ludn nhé dén Sng la “mot trong s6 may nha van viet ki hay nhat cia van hoc” (Nguyén Ngoc). Ong da gén bé hon nia déi ngudi voi Hué méng mo, “tram ca tim hén trong khuén mat cudc doi clin voi dat trdi, song nude cia Hue’, dae biét 1a dong song Huong trif tinh dim thm, vi thé mi manh dat Kinh Ky da tré thanh mét phan mau thit trong éng, Khong chi vay, noi day con tré thanh nguén edm hing lén théi thie nha van viet nén nhiing trang bit ki lap lanh Anh tho giita di. Tac phdm “Ai da dat tén cho dong s6ng ?" duge sang téc nm 1981 va la bai bit ki ic trong déi cém but ctia Hoang Phi No la su. két hgp nhuan nhuyén gitta chat tri tué va chat trit tinh, git nghi ludn sée bén v6i tur duy da chiéu duge tong héa tir von kién thie sau nang vé nhiéu linh vue. @ rwwong rie sien (B)riwong adc sien G) wrwnwongunvennchcom 7Chuyén trang én Vin - Thuéng Thive Sach “2 [Khéa hoc Van Chuyén sau Kién thifc dac biét 2k5] Tat c nhing yéu t6 ay dugc nha van thé hién 16 nét qua Idi hinh van huéng ndi siic tich, mé dm va tai hoa. Khéng chi vay, trong tac phim cdn Anh lén mot chat tho bing bac trir tinh, vé ra truée mat ngudi doc mot dong sOng Huong véi nhiing vé dep riéng, dc dao dén la lang. 2.2. LUAN DIEM 2 - Séng Huong gp thinh phé nhu 4én véi diém hen tinh yéu, né nhu tim duge chinh minh nén vui tuoi va dic biét cham rai, ém diu, mém mai nhu mét tiéng “vang” khéng néi ra cia tinh yéu. DA c6 lan, dimg truéc dong séng ban chiéu tim biée mong mo, nha the Va Nguyén Dat chap but viét nhiing van tho day xtc cam ring: “Ta vé tham Hué mong Cétu tho ai thé litng (6 trén song Nghe ménh mang thén thtic long Con thuyén budng mai gitta dong Huong giang” Huong giang da khong it lan di vao tho ca nhac hoa nhu thé, nhung mdi lan tim vé véi trang van cia Hoang Pha Ngoc Tudng, ta van thay xuyén xao khong thdi truée vé dep cia dong s6ng da ting tré thanh nang tho cia biét bao van nhan, thi si xua nay dy, Dudi anh nhin cita ng, song Huong hién ra dep tho mong bi nhimg dudng nét udn Iugn mém mai va duyén dang voi nhimg mau sdc hai hoa va binh di, ém dém chay tréi gitta long thanh phé Hué, Trai qua chuyén thay trinh day gian trudn dé di tim “ngudi tinh mong dgi” thud nao cia minh, nang Huong dén day khng con giit mai vé “tram mac nhu triét li c6 thi" nia, ma da “vui tuoi han Ién gitta nhing mién bai xanh biéc’, Tua nhu mot ngudi thigu nit da vugt trai dit day nhiing cung bac, xitc cdm trong tinh yéu, séng Huong khi dén gap thanh phé Hué - diém hen ma nang khong ngai thac ghénh tim dén- da nhu tim duge chinh minh, vi thé cing tré nén vui tuoi, rang ro don nhan “trai ngot” két tu sau nhing hy sinh, Ting cau tir cia nha van cit thé dua ta bude chan vao mot cau chuyén tinh yéu, dam say trong vé dep ém diu, mém mai ma s6ng Huong chi danh tang cho thanh phé than yéu cita n6. Chang thé ma ngudi con gai dy di “kéo mot nét thang thu yén tam theo huéng tay nam- dong bac’, dé réi cm xtc nhu v6 6a béi noi cudi dudng, “no da nhin thay chiéc cdu tréng cia thanh phé in ngan trén nén trdi, nhé nhdn nhu nhiing vnh trang non? Cach miéu ta dic sic ciing nghé thuat nhan héa da dem dén cho ta cam gidc that thanh than, binh yén khi dong sng dy tim thay chinh minh, tim thay tinh yéu cia minh khi vé voi thinh phé - noi hinh ninr chi danh riéng cho né, tén tai vi n6, mot thanh phd @ rwiongtoiesien [Briwong adc sien G wrwanwongvenchcom 7Chuyén trang én Vin - Thuéng Thive Sach “2 [Khéa hoe Van Chuyén sau Kién thite dac biét 2k5] luén dgi ché, ludn tin vio dong sng than yéu tir mién thm thim dai ngin xa xdi. Va vi thé ma séng Huong da chang ngai ngan phé téa tat cd vé dep mém mai, hién hoa von c6 trong anh nhin dam say cia ngudi tinh Hué. Nhiing gam mau sang trong cita “bién bai xanh biéc” ving ngoai 6 Kim Long dén day cing nhu hoa cing mau xanh ciia s6ng nude, cia dat trdi ma vui thay trong khoanh khdc dong song dy dan cham téi diém hen cia tinh yéu. Hinh anh so sinh “Chiéc cau trang ciia thanh phé in ngan trén nén trdi, nh6 nhén nhu nhimg vanh trang non” cang lot ta dug hét vé dep hoa hop ctia Huang giang va xit Hué mong mo gitta khong gian ménh méng s6ng nuéc. Chiéc cau trang cong cong dy tha bong minh duyén dang gitta nhip trdi ém dém ciia nang Huong, tao nén mot bic tranh thuc séng d6ng, phan chiéu tat thay vé dep cia cd thanh phé va con sng trong sy sinh doi hai hoa, Cm xite cia van nhan cing vi thé ma day tu hao va say dm trong cai dep cia dong song Huong. Con dong séng than yéu cia xit Hué sau nhiing gap khic digp tring cudi cling cing cé thé rang r3 dén nhan lay tinh yéu né hing mong méi, v6 6a trong nhiing xtc cdm cia yéu thuong, tran trong, Mang theo trai tim danh tron cho dong s6ng va thanh phé minh gin bé hon nita ddi_ngudi, nha vin Hoang Phi Ngoc Tudng da tiép tuc chp but ghi lai bién chuyén day tinh té va nhé nhat nhat trong tm hén cia ngudi thiéu nit Huong giang sau khi gap g6 ngudi tinh ma nang miét mai theo duéi ké tir khi duge danh thutc gitta cdnh déng Chau Hoa day hoa dai. Chao Hué bang sy e dp vita kin dao vita dat dao tinh yéu thuong, “Séng Huong da udn mot cénh cung rat nhe sang cén Hén” tya nhu nhiing dudng cong mém mai, nét udn lugn tinh ti cia ngudi con gai trong tinh yéu. Véi Idi lién tung day thi vi, dc dao va King man, nha van 4a Lim néi bat len nét mém mai, diu ding cia dong s6ng, khién bao anh nhin phai dm say ma ding chan lang ngém mét héi lau: “duéng cong dy lam cho dong song mém han di, nhu mét tiéng “vang” khng néi ra cia tinh yéu” Sir dung phép so sanh that “dat” ma ciing that dc dao, Hoang Phi di miéu ti dic diém dia li ciia dong s6ng trong su gan ket voi nhing xtic cam ciia ngudi thiéu nif trong tinh yéu. D6i mat véi ngudi tinh mong dgi tir ldu 1a thanh pho Hué mong mo, Huong giang gid day chi cén lai vé e dp, diu dang ma trat bé di tat thay cai a dGi cia ring gid, cia bao thc ghénh hiém nguy minh ting vuot trai, Ngudi con gai dy khong chi manh mé, can dam tién vé phia hanh phite ma ciing cé lac tro nén day ¥ nhi, ngai ngung biét may, nhe nhang tua minh trong nhiing yéu thuong tham néng. Chir“vang” day e dp, vin vuong noi bé méi cia ngudi thiéu nit Huong giang khi nh4n 1di yéu thuong tir ngudi tinh cia minh lai cang khién tam hén ta nhu dim chim hon trong cau chuyén tinh yéu day ngot ngao ay. Vé dep dju dang, Q ring tric sien (B thsone ric sch EG wonshsongtuencheom agChuyén trang én Vin - Thuéng Thive Sach “2 [Khéa hoe Van Chuyén sau Kién thite dac biét 2k5] dim thm cia dong séng quang nay khién bat ctr ai ngéi truée trang van cing phai sting sdt, ngd ngang, dé réi trong khoanh khéc nao dé bat chgt cing muén duge dim chim trong tinh yéu ay, duge mot Lin nghe tiéng “ving” kia ngot ngio 161 mite nao, Ngdi but cia Hoang Phi Ngoc Tudng that ling man, tai hoa biét bao trong nhing edu van dam chat hdi hoa vi am hiéu tam ly nhu thé. Va nhu vay, song Huong da téa sang véi vé dep duyén dang cita ngudi con gai Hué, “Diu dang d6i ngén tay tién/ Gidrho mép Ao lam duyén qua duéng” (Nguyén Binh). 23, LUAN DIEM 3 - Dat song Huong canh nhiing dong séng dep cia nude ngoai, Hoang Phi Ngoc Tudng da kin dao béc 1d tinh yéu qué huang, dat nuéc tha thiét cia minh: ‘Tac gié Pham Phtt Phong khi tim dén nhimg trang bit ki cia van nhan ho Hoang da c6 dip tam dac: “Theo ddi chang dudng sang tae ciia Hoang Phit Ngoc Tudng, ngudi doc dé ding nhdn ra nhitng dau dn mang chiéu sdu ban chat sang tao cita nha van. D6 li su két hgp nhudn nhuyén giita hai yéu t6 trit tinh vé chinh ludn. Thong qua cém hing trit tinh, nggi ca ma dat ra nhitng vain dé mdi me”, Nét moi mé dy khong chi toat ra tir nhiing con chit mém mai, uyén chuyén cia nha van ma cén tir chinh tam hén va niém yéu 6ng danh cho nhing gi minh dang viet vé, dic biét li dong s6ng Huong da khim sau trong tm thie, Nha vin dy vi vay di c6 lan timg béc bach: “Nhu mét ngudi da chiém nghiém trong im lang va trong suong khéi chi dé gitt lai nhiing nét dep sau thim cia thién nhién, tir duéi day kinh nghiém cia mét déi cdm but, t6i da khéng ngan ngai giti tam hén minh vao tée pham, vé lai déi minh bang mau nude cia dong s6ng, no xanh biée va yén tinh nhu mét Ié vinh hing trong canh vat 6 a3” Phai chang vi vay ma méi lan doe bit ki “Ai da dat tén cho déng s6ng?, ta déu thay thap thoang dang hinh cia mét van nhan dang huéng anh nhin day dém say vé con séng Huong than yéu? Nha van dy di mang theo niém ty ho ma dat nang tho cia minh bén canh nhiing con séng néi tiéng trén thé gidi: sng Xen ciia Pa-ri, song Da-nuyp cia Bu-da-pét, dé réi nan ra ring: dau thoi gian dang chay tréi cing nhip song voi va, thé nhung Hué van 6 46, chua timg déi thay véi “nguyén dang mot dé thi cd, trai doc hai bé séng ”. Hué thiiy chung la thé, khoac lén minh tém do tram mac, cé kinh la thé, thanh phé ay cur lang 1é ru hén ta trong nhiing ki niém xua ci nhuém mau hoai niém ma day Ién bao niém luyén luu. Va ta ty hdi long rang, c6 phai song Huong vi qua yéu thanh pho 4y chang, ma khdng ngai ngan trai ra ting ng6c ngach dé dat tréi Hué déu chim trong tinh yéu cia chinh minh ? Ching thé ma: “Dau va cudi ng6 thanh phé, nhiing nhanh séng dao mang nude sng Huong toa di khdp phé thi, voi nhing cay da, cay cia c6 thy téa vang lé u sim xuéng nhiing xom thuyén xtm xit; tir nhimg noi dy, van lap loé trong dém nhimg anh Q ring tric sien (B thsone ie sich G wonshsongthveacheom ngChuyén trang én Van - Thuéng Thite Sich “2 [Khéa hoc Van Chuyén sau Kién thife dac biét 2k5] lira thuyén chai cia mét linh hén mé té xua ci ma khéng m6t thanh phé hién dai nao cén nhin thay duge.” Hinh anh *xom thuyén xi xit’, “anh lia... lap loé", “dém suong" khién cho dong sOng tré nén via gin gai ddi thudng, lai via nhu mang theo néi niém xa xim trong cdi ménh mang ciia cé thi ma vong dén hién tai Nhiing cay da, cay cita c6 thy van con dé, ling lé gia cdi theo dong doi van xoay. Nhéng xom thuyén ven séng van con d6, dém dém van lap le anh lita thuyén chai, Trong cam nhén tinh té ctia nha van, nhimg anh lita dy that thiéng liéng, nhu chifa dung cd mét “linh hén mé té xua ci”, Phai chang, linh hén dy lai chinh 1a cau néi gitia qua khir va hién tai, mét nét dep xua gitia thanh phé ngay nay ? Nhu thé, nang long voi Hué suét bao nam, Hoang Phi Ngoc Tudng dudng nhu da nhin r6 tat thay nhiing déi thay da chi nhé bé nhét cia thinh phé cé kinh- noi luu gitt bao ki niém quy gia cia déi éng, dé rdi mét lan nifa ng chdc chan voi long minh ring, Hué van cén mai vé tram mac ma khéng thé tim thay trong nhiing thanh phé hién dai, nao nhiét khac. Va nha van da ly gidi that rd vé diéu chay chm rai, ém dém cita dong s6ng trong long thanh phé Hué: “Nhimg chi luu ay, cling vi hai hon dao nhé trén séng da lam giam hin luu t6c cia dong nude, khién cho séng Huong khi qua thanh phé da trdi di cham, thyc cham, co dé chi la mét mat hé yén tinh” Séng Huong dén day nhu tit bo nhiing ngan ngai Iie méi quen, dé réi 6m Hué vao long bang tat c4 su diu dang ma né c6, hay dong s6ng ay cOn béi vi thuong nhé, vi luyén Iu ma trdi di that cham, chang mudn chia xa voi ngudi tinh cia minh. Du6i ngdi but tai hoa cita Hoang Phi, song Huong quang nay hién lén that sinh d6ng, that “ngudi” biét may, mang theo néi niém ciia thiéu nif trong tinh yéu ma quyén luyén trdi di, Nhiing xiic cam ay ciia Huong giang, c6 phai ta timg bat gap dau dé trong tho Thu Bén ? “Con séng diing ding con séng khéng chéy Séng chéry vao long nén Hué rat sau.” 2.4, LUAN DIEM 4 - Song Huong 1a “digu slow tinh cam” danh riéng cho Hué. Khong chi mang vé dep nhu biic hoa véi nhiing gam mau sing trong, hai hoa diém 16 cho thanh phé Hué, song Huong cén 1a mét bin nhac, mot “diéu slow tinh em” dinh riéng cho Hué. Trong khoanh khdc chim dim bén nhip chay lang t6 cia song Huong, nha vin da cé dip nhé vé nhiig ki tre voi dong song Né- va noi dat nude Nga xinh dep, dé r6i chp bit viét nén cdu vin day tho mong: “ Toi 43 dén Lé-nin-grit, e6 hic dig nhin song Né-va cuén tri nhiing dim bing 1 x6, nhdp nhay trim mau duéi anh sing céia mat trdi mia xudn; moi phién bing chd mot con hai du nghich ngom dimg co len mét chan, thich thit voi chiéc thuyén xinh dep cia ching; va doan tau téc hanh la ling dy véi nhing hanh @ rweng Tic sich [GF mowong thic sich EP wwwrshuongehuesach.com aChuyén trang én Vin - Thuéng Thive Sach “2 [Kh6a hoe Van Chuyén sau Kién thite dac biét 2k5] khach ti hon ciia né bang bang luét qua truée cung dién Pé-téc-bua cli dé ra bé Ban-tich’, Buéc chan ngudi lit khach nhu dua hén ta phiéu du dén xtr so bach duong xa xdi, noi dy dong Né-va qua bao mia van git mai vé dep thuong nhé. Trong tri nhé cia van nhan, Né-va vi dong chay manh mé luén cuén trdi nhing dm bang 16 x6, lung linh huyén ao dudi énh sang mat tréi mda xuan, Anh ndng y phai chang ciing gidng nhu mau nang thang ba Dudng thi ma Nguyén Tuén da c6 lan nhae dén trong tay bit * Ngudi lai dd Song Da", dé réi khién hén ngudi ctr thé ma ngén ngo, say dém? Vé dep diém Ié cia con song noi dat nuée Nga xinh dep dy dung nhu da luu gid cho van nhan ca mot “gige mo lng ly cia tudi dai” ching, ma sau nhiing nim thang dai ding ding phai xa céch Hué vi bom dan chign trudng, chi mét dong ki ite bat chot vé Lé-nin-grat théi ciing khién 6ng tim thay gide mOng non tré ngay nao minh giti trao. Trong ndi niém thuong nhé Hué nhu khéa lap ca khOng gian, Hoing Phi Ngoc Tudng da ching ngin ngai cam than, “mé toang” cénh cita long minh ra dé s6ng lai c tudi xuan ngay true, ring Ong musn “ hoa lam mét con chim nhu dimg co mot chan trén con tau thug tinh dé di ra bién’”, Nhiing ki tc tir mién xa xm cit thé déi vé trong tm tung, khién nha van chi cdn biét “cudng quyt vd tay’, nhung réi lai ngay lap tite tring tam trang khi ng nhan ra ring, Né-va 1a dong song cia nhiing dong chay nhanh manh, cudn siét, vi thé “ khéng kip cho la hai 4u néi mot diéu gi voi ngudi ban ciia chang dang ngin ngo tréng theo” Cau van nhu mang theo ca niém nu6i tiée bang quo cia Hoang Phi ma tréi di cudn xoay cia dong song nuéc Nga. Thé la nhing chit chim dy phai roi bén ma chua kip cat lén cau tr gid, hoang hoai trong lng mot khoang trong ménh méng vi song tri nhanh qua. ‘Tam long cia van nhan cing vi thé ma day lén su hut hang, tréng trai khon ngudi, chi con biét huéng Anh mat ma “ngén ngo trong theo” Va trong khodnh khdc tréng theo dong chay vi va kia, Hoang Phi Ngoc Tudng da nhé t6i cau chuyén “Hai nghin nam truéc, c6 mt nguéi Hi Lap tén la Hé-ra-clit, da khoc suét ddi vi nhiing dong séng tr6i di qu nhanh’, dé r6i mang theo tiée nudi ma nhé vé con sng qué hong da in sau trong tiém thie, Diéu 46 khong chi cho thay sur nang niu, tran trong nha van danh cho “nang tho” Huong giang cia long minh ma cn nhu Idi nhan manh, khdng dinh vé vé dep ém dém, cham rai, khong trung lap véi bat ki dong séng nao trén thé gidi cia song Huong. Nha van da vi day nhu mOt “digu slow tinh cam dinh riéng cho Hue’, va digu slow dy di bao doi gin lién véi nhiing nét dep trong van héa tam linh cia xtr Hué c6 kinh: “C6 thé cm nhan dugc bang thi gidc qua tram nghin anh hoa dang béng bénh vao nhing dém hdi rim thang Bay tir dién Hon Chén tréi vé, qua Hué bong ngap ning nh muén di muén 6, chao nhe trén mat nude nhu nhing van vuong cia mot coi long? Cau van ctf thé di vao hén ngudi béi thir ngon ngit mugt ma, két hgp cing phép so sinh déc dao nham Idt ta dugc tat thay vé dep ling man ma gidu chat @ twsong tie sien (B riwong rade sien GE) wrwanwongvennchcom -Chuyén trang én Vin - Thuéng Thive Sach “2 [Khéa hoc Van Chuyén sau Kién thife dac biét 2k5] tha, chat hoa cia sng Huong. Ning tho dy gid dy nhu mang theo hoi thd, linh hén cita xit Hué ma ém dém chay tréi trong long ngudi tinh than yéu. Ta ling tai nghe, dau d6 cn 1A néi vén vuong, nia muén di, nifa ching thé rdi ma song Huong ¥ nj thé hién qua nhiing diéu chay “ling to” ciia minh, Va nhur thé c6 thé khang dinh rang, ban tinh ca sng Huong danh tang riéng cho Hué chinh 1 minh chiing tuyét voi nhat cho tém long thay chung, da diét cing tinh yéu su nang ma con s6ng giti trao noi Hué mong mo. 2.5. LUAN DIEM 5 - Song Huong trong géc nhin am nhac. Nha tho Nguyén Khoa Biém da timg chap bitt cho nhiing cau tho day vuong van: “Nhitng budi chiéu, nhitng budi chiéu qué huong Toi da song va tdi chua duge song, Nhung chiéw nay, v6 tinh trong nding mugn, Mat tdi nhin trong suét nude Huong Giang...” Ngudi con cia xis Hué dy trong mot khoanh khdc bat chgt cia doi ngudi dudng nhu da théu suét tat thay nhimg nét tinh cach ma con séng qué huong an gidu duéi lan nuée xanh phan chiéu anh may tréi, dé réi nhung nhé mai khong ngudi nhiing xtic cam len Idi tim hén trong buéi chiéu qué hém nao. Héa ra, song Huong ludn gin véi nhiing ki niém binh di nhu thé, lang lé ru ém gic méng non tré cita biét bao con ngudi. V6i Hoang Phi Ngoc Tudng, séng Huong cé 1é con mang theo ca tudi tho éng cing dm nhac 6 dién Hué di séu vao tiém thitc, Chang thé ma van nhan ay da c6 lan ting tam su: “Nhiing ky niém thdi du tho nhu nhiing dém nghe ca Hué dit dd cach nay hon néta thé ky nhung t6i vn khong quén. Ngay do nhimg dém ca Hué khéng san khau dén mau, khéng “micro”, ngudi nghe ng6i bét duéi nén dat dé thudng thie am nhac. Nhiing ky niém dung di dé i Am Anh suét nhing nam thang tdi xa song Huong, Sau nay, dé bai ky dau tién trong cudc ddi sang tac ciia tdi 1 con séng qué huong...” “Ai da dat tén cho dong s6ng ?” hién nhién khéng phi trang bit ki dau tién dy cia Hoang Pha, thé nhung né da cho thay tinh cam that sau dam 6ng danh cho Hué, cho dong s6ng Huong va cho ca nén 4m nhac cé dién Hué gin lién véi tudi tho. Dusi goc nhin 4m nhac, nha van da goi Huong giang lA “ngudi tai ni danh dan lic dém khuya’, khién cho dong séng hién lén mang vé dep day kiéu diém, kiéu sa véi Q ring tric sien (B thsone ic sich G wonshsongthuencheom ngChuyén trang én Vin - Thuéng Thive Sach “2 [Khéa hoe Van Chuyén sau Kién thite dac biét 2k5] d6i ban tay nhe luét trén nhimg cung dan. Co phai, chi trong dém khuya tinh lang, khi bao én 4, huyén nao va phén hoa cing theo con ngudi chim vao gide méng, ngudi ta méi cé thé thau tron thanh Am tuyét voi cia nhimg ban nhac Hué da truyén lai tir déi nay sang ddi khac chang, dé rdi tac gid ching ngin ngai bay 16: “DA nhiéu lin tdi that vong khi nghe nhac Hué gitia ban ngay, hodc trén sin khdu nha hat” Trong cém nhan cia éng, am nhac cé dién Hué chi thyc sw la chinh n6 khi “duge sinh thanh trén mat nude ciia dong song nay, trong mot khoang thuyén nao d6, gitia tiéng nude roi bam 4m ciia nhiing mai chéo khuya’, Tiéng hat, tiéng dan ha dan v6i tiéng nude chay tréi da ghi sau vao c6i long cita méi ngudi con c6 dé, trai tim ngudi nghé si Hoang Phi ciing vi thé ma gii tron cho nhig thanh am mém diu dy, di qua bao thé gidi néng say thi vi van chi yéu quy va git trong ldng tiéng dan trén séng vio budi dém. Va khi lang say trong nhiing xtc cam khoi lén tir ban din song nuéc dy, van nhén kh6ng chi nhé bong dang “Nguyén Du da bao nam lénh dénh trén quang séng nay, voi mot phién trang sdu” ma cdn nhé téi “nhiing ban nhac da di suét doi Kiéu” - ban nhac sinh thanh tt chinh dong s6ng Huong bao nam gay thuong nhé nay. Cau chuyén vé “ngudi nghé nhan gia choi dan hét nifa thé ky, mOt budi t6i ngdi nghe con gai doc Kiéu: “Trong nhu tiéng hac bay qua - Bye nhu tigng sudi méi sa nita vi Dén cau dy, ngudi nghé nhan chgt nhém day vé dui, chi vao trang sich Nguyén Du ma thét lén: “Dé chinh 1a Tit dai cdnh!” ma Hoang Phit Ngoc Tudng goi nhac duéng nhu da mot lan nia khang dinh chdc chan hon vé méi quan hé gan bo sau sic gitta song Huong va nén 4m nhac c6 dién Hué. Dong séng dy da khién ning ban nhac Hué tré nén tha thiét hon bao gid, cdn Am nhac Hué cudi cing da bién song Huong tré thanh mot sinh thé cé linh hén, hoi thé, eit thé mac nhién di vio trang van ctia Hoang Phi ma day lén trong ta bao niém thuong, néi nhé vé bong dang “ngudi tai nit danh dan dém khuya" voi déi tay nhe nhang, uyén chuyén luot trén nhing cung dan. Nhu vay, song Huong cing vé dep diu dang, dim thdm, nhu “digu slow tinh cam danh riéng cho Hué” sé con mai trong trai tim nhing ngudi yéu, hiéu va tran trong né, tua cach ma Hoang Phar Ngoc Tuong da hét long véi con sng qué huong vay! 2.6. LUAN DIEM 6 - Danh gia chung. Trong bai bao “Séng Huong qua bit ki cila Hoang Phd Ngoc Tudng’, tac gia Trin ‘Thi Thanh Nga timg viet: “Tai hoa cita Hoang Phit Ngoc Tudng la d ché, nha van da truyén duge cém xc cia minh vao trong timg tit ngit, timg hinh anh, ting cau van, dé tit dé ndi ket, lan téa cam xtic tdi ngudi doc. Stic song cia mot tae phém van hoo, thuc su phai bat ngudn tit cém xtc va thang hoa ciing tai nang nghé thuat.” That vay, van hoc vén n&m ngoai quy luat bang hoai cia théi gian, nhung Q ring tric sien (B thvone ic sch G wonshsongtuencheom agChuyén trang én Vin - Thuéng Thive Sach “2 [Khéa hoe Van Chuyén sau Kién thite dac biét 2k5] la khi né mang chita bao tm tu, tinh cém cling su hét minh trong ting con chit ciia méi ngudi nghé si. Va Hoang Phii Ngoc Tudng chinh la nha van da dua nhing trang ki cia minh di qua nhiing mia quén King nhu thé. Lang doc timg trang vin dim chat tho, thm chit tinh cia dng, ta khong chi thay tinh cm su dim nha van danh cho Huong giang ma con thay duge tai nang, phong cach viet d6c dio ciia Ong. DO [a site lién tudng phong phd, ki diéu, 1a su két hop nhuan nhi gitta vOn tri thie réng l6n, da dang vé lich sit, dia li, am nhac, kién trac cung tim hén nghé si tai hoa, bay béng, luén nang long voi dong song qué huang. Ngoai ra, nha van cdn cho thay mét hé théng ng6n tit da dang, phong phi, lot t& duge di day vé dep cia Huong giang, va vi thé ma khgi lén duge bao xtie cam, rung dong trong long ngudi yéu vin éng. Cac phép tu tit so sanh, nhén héa, dn dy, nhip digu cu van chm rai, mém mai tya nh dng chay un Iugn cia con s6ng cing gop phan khién cho trang but ki tré nén song dng, gan gui hon, Du6i 4nh nhin cia Hoang Phi Ngoc Tudng, song Huong hién lén nhu ngudi con gai Hué dep diu dang, dim thdm, can dam, khat khao di tim “ngudi tinh tuong lai” di ng6ng trong bay du, va danh tang cho thanh phé mo mong dy nhiing bin nhac sng nude day say dam, thiét tha, dé rdi ling Ié khdc tac vao long ta nhiing dn tugng khé phai. Ding sau vé dep dy ciia Huong giang con 14 ci toi yéu thién nhién, qué huong, nguyén mét long gan bé su nang voi manh dat di nudi lin bao uéc mo non tré ciia chinh minh noi Hoang Phi Ngoc Tudng, 3. KET BAI GOI ¥: Chiéu nay, luét qua dong séng qué huong da lau chua gap lai, long tdi bat giac mudn tim vé trang van cia Hoang Phi Ngoc Tudng ngay nao, dé réi nhé mai khong quén hinh anh van nhan ay trong nhimg nam thang cudi di, chiéu chiéu ngéi trén xe lan ma di doc bd séng Huong dé lang ngim, lang nghe va King ghi nhé hinh anh con s6ng da bao nam nuéi dudng tim hén ong cho dén tan sau nay. Va trang van “Ai da dat tén cho dong s6ng?” cé 1é cing vi mang chtta thif tinh cam su nang, thm thiét dy cia van nhn ma vin cén vang vong, xanh thm mai chang ? Dé rdi méi ngudi hom nay, khi tim dén trang ki nhudm mau hoai niém ay, long lai luén nhé thuong vé dong séng Huong bao nam ém dém chay tréi, tron long thay chung danh tang manh dat c6 d6 ma ngan vang cau hat: “Da déi ln dén vdi Hué mong mo Toi m dp mot tinh yéu diu ngot Q ring tric sien (B thsone ic sch EG wonshsongtnencheom agChuyén trang én Van - Thuéng Thite Sich “2 [Khoa hoc Van Chuyén sau Kién thie dic biét 2k5] Vé dep Hué chang noi nao c6 dude Nét diu dang pha lan tram tu? 36 phan 5. ve dep cia séng Huong khi rdi xa thanh phd Hué: “Roi khdi kink thanh, song Huong chéch vé hudng chinh bac, 6m lay dio Cén Hen quanh nam mo még trong suong khéi, dang xa dén thanh phé dé liu luyén ra di gitta mau xanh cia tre trite va cia nhiing vudn cau ving ngoai 6 Vi Da... Lai thé dy vang vong khdp tu vuc séng Huong thanh gigng ho dan gian; dy 1a tam lang ngudi dan noi Chau Hod xua mai mai chung tinh vdi qué huang Xit $6” ~ Séng Huong gidng nh “ngudi tinh diu dang va chung thity’ = Con séng xao xuyén tré lai dé n6i mot lai tri dm trwée lie di xa. Cude gap g6 nao cing phai ly tan, ndi nhé thuong di: dam sau cach may van phai ndi Idi tam biét dé duge gap lai vio mét dip nao khac. Bai vi trong cudc déi nay, néu “Ké lam tho khéng duoc dénh mat di tém long tré tho” nhu Vién Mai ting viet thi véi tinh yéu, “ké di yéu” khong thé danh mat di chang hanh trinh céa chinh minh, Song Huong réi khdi kinh thanh, chéch vé huéng chinh bac, 6m lay dio Cén Hén quanh nam mo mang trong suong khéi, xa dan thanh phd. Song Huong luyén luu, bin rin, tinh yéu va ndi nhé trai dai kh6ng nd rdi xa, nang “ra di gidia mau xanh biée ciia tre truc va ciia nhiing vudn cau ving ngoai 6 Vi Da’, cai vudn cau da xudt hién “must qua xanh nhu ngoc’ trong tho Han Mac Tit, nay da lam song Huong quyén luyén. ‘Ting séc mau cia thién nhién nhu troi ém trong dong but ki ling dong tiéng long, mau xanh biée ciia tre trac va cia nhing vuon cau tua nhu cai mau xanh thanh tan trong tréo ciia tudi tré va tinh yéu. Ngudi ta hay vi tinh yéu 1a mau héng say ddim va lang man, diu dang va nén tho, nhung cé lic, toi da nghi rang, tinh yéu la gam mau biéc xanh da tugng trung cho sac lanh ciia tuéi thanh xuan néng nhiét nhat. Niu gitt Huong giang va khién nang phai “ddt ngot ré dong” dé gap lai nhdn m chinh la tinh yéu mét doi ciia nang - xir Hué, nang da gap lai xtr Hué 6 Bao Vinh. Nang Huong lic nay dit phai di hanh trinh cia minh nhung ngudi con gai ay da chon ngoanh dau nhin lai mét Kin niia dé thé nguyén ude hen, dé n6i Idi tri Am: “Dé v6i Hué, noi day chinh la ché chia tay doi xa ngodi mudi dam trudng dinh. Riéng véi song Huong, vdn dang xudi chéy gitia cénh déng phit sa ém di cia né, khiie quanh nay thuc bat ngé biét bao”. La dong sng dang thot lén vi ngo ngang hay chinh nha van dang cam than truéc khiie quanh dac biét nay ma Huong giang phai di qua? Mot khiic quanh dé nha van nhin thay duge diém “rat giéng con ngudi 6 day” - con ngudi xit Hué luén huéng vé c6 nhan, ludn tran trong ki te xua ci va khong bao gid nd rdi @ rwxtag ruse sien GB) rovimg mie sich GP wrrwthuongthucsechcom -Chuyén trang én Van - Thuéng Thite Sich “2 [Khéa hoc Van Chuyén sau Kién thire dac biét 2k5] xa qué huong, Nha vin nhan cach hoa dong séng dé noi thay tiéng long nguoi Hue, béc 16 mét tinh yéu tha thiét danh cho thién nhién va con ngudi noi day. Boi lé nhu nha tho Tran Hitu Phap timg viet: “Dang séng ai da dat tén Dé ngudi di nhd Hué khong quén Xa con s6ng mang theo ndi nhé Ngudi 6 lai thang nam agi cho” Con séng mang theo néi nhé cia ngudi di va ké 6, nhu cach mdi ngudi yeu Hué mang theo ki tre ven nguyén dé dén va di bang mét long riéng tron ven dat lai noi nay. LOi cdm ta cho qué huong dat me duoc giti gam mdt cach tinh té trong ting cach thé hién cia nha van, trong giéy phitt nhin thay khuc quanh dét ngot cita nang Huong, ngudi doc ciing déng thoi nhé vé long thanh cita Hoang Phi dinh cho noi nudi duéng tam hén nha van, noi chimg kién qua trinh 16n lén, trudng thanh cia 6ng. Hué khéng cén chi la mét thanh phé dudng nudi tai hoa mé dim cia Hoang Phil, ma cdn li cai ndi ca bao tai nang thi ca, nhac hoa, khién nha vin nhé vé cau chuyén nang Kiéu da yéu hét minh trong “Truyén Kiéu” cia Nguyén Du. Khong nguyén thé dudi trang nhu Kiéu, nhu méi tinh gitia sng Huong va xtr Hué lai dam sdu kh6 t. Khéng cé6 vat dinh tinh, nhung tinh lai séu gitta dong ti. BO nhu mot “ndi vuang vdn, ed mot chit lang lo kin dao cia tinh yéu” va d6 cling la tam long cia ngudi dan noi Chau H6a xua mai mai chung tinh véi qué huong xtr sé. Song Huong v6i bao bin rin dy da di vao tho Thu Bén that dac biét: “Con séng diing déing con s6ng khéng chéry Song chay vio long nén Hué rat sau’: Nguoi ta vin yéu xt Hué va canh déng Chau Hoa day hoa dai nhu cach séng Huong thiét tha khong né xa rdi, Ngudi ta vin yéu chiée 4o dai, nén 1a vanh tho nhur cach song Huong vin dm say diu dang voi van hoa xt so tua thud ban dau. Trong ting cung bac cita bit ki, ta bat gap timg cung bac ciia long minh. Trong timg cach vi von ciia Hoang Phi, ta bat gap ting chit thuong mén dong Huong dang lan dan trong tém tri. Léi thé “Con non, cén nuidc, con dai, cdn vé, odn nhé..” cia nang Huong ciing 1a 161 thé ty ca riéng nha van danh cho qué huong xi so. Chat ty su va ling man cia Hoang Phi trong but ki mang theo su két hgp tinh té gitta chat tri tué va trif tinh, gitta nghi ludn sée bén véi suy tu da chiéu véi nhiéu kién thie phong pha vé nhiéu linh vyc. Chinh nhiing két hgp hai hoa dy di gidp “Ai da dat tén cho dong @ roving tie sien (B twvong Tac sich GP wwnshuongthsesach.com =Chuyén trang én Van - Thuéng Thite Sich “2 [Kh6a hoc Van Chuyén sau Kién thife dae biét 2k5] song?” tré thanh mét niém vuong van dep dé trong long ngudi doc, nguci timg dén Hué sé cang mong quay lai, ngudi chua dén Hué sé cing thém ngong trong mot chuyén di gp nang Huong va thanh phé tinh tu dy. 3% phan 6. vé dep cia déng song Huong trong ba géc nhin: lich sit, vin héa, thi ca va ling kinh déi thudng: “Hién nhién ld séng Huong da séng nhiing thé kj quang vinh véi nhiém vu lich sit cia né, tit thud né con la mot dong séng bién thuy xa xdi ciia dat nuée cdc vua Hing... - Ai dd dat tén cho dong séng?”. ~ Trong lich sit, song Huong mang vé dep cia mot bin hiing ca ghi dau bao chién céng oanh liét ciia dan toc *... - Trong dai thudng, séng Huong mang vé dep gidin di ctia “mot ngudi con gai din dang cita dat nude”. ~ Séng Huong con la dong séng thi ca, ld nguén cdm hiing bat tan cho cae van nghé si. %n ciua ding séng duge li gidi bang mot huyén thoai mi le: dé la chuyen vé cu dan hai bén bd song ndu nude cia tram lodi hoa dé xudng dong séng cho lan nude thom tho mai mai. Huyén thoai vé tén ding séng da néi én khat vong ciia con ngudi d day mudn dem cai dep va tigng thom dé xéy dip van hod, lich sit, dia ty qué huong minh. Méi dong s6ng déu cé mét dong ki tc, hoai niém, trim minh va ngan vang trong bao vinh quang cia dan tc. Nha tho Hoang Cat timg tam su: “Hodng Phit Ngoc ‘Tudng cé mot phong cach viet biit ki van hoc ciia riéng minh. Thé manh ciia dng la tri thute van hoe, triét hoe, lich sit, dia Ly su va rong, gan nhu dung dén vain dé gi, 6 thoi diém nao va 6 dau thi dng van cé thé tung hoanh thoai mai ngdi but duge’. Va song Huong, hién nhién né da “séng nhiing thé ki quang vinh véi nhigm vu lich sit cita nd, tit thud né cén la mét dong séng bién thiy xa xdi ciia dat nude cic vua Hing”. Dong song Huong duge hién lén trong nét dep, trong sy gin bé cing lich sit, nhur chimg nhan tir qua khit cho dén tan bay gid. Tir dong sng bién thuy trong sach Dia du ctia Nguyén Trai; nhe nhang soi bong kinh thanh Phu Xuan ciia ngudi anh hung Nguyén Hug, hoa minh véi lich sit bi trang ciia cdc cue khdi nghia thé ki XIX, hay 1a chting nhan cho bao tap Cach mang thing Tam “bing nhing chién cng rung chuyén’, cudc Téng tén céng Mau Than nam 1968, Tat c da thé hién sy gan b6 sau dam cia @ roving tie sien (B twvong Tac sich GP wwnshuongthsesach.com -Chuyén trang én Vin - Thudng Thite Sich “2 [Khéa hoc Van Chuyén sau Kién thire dac biét 2k5] dong s6ng nay v6i lich sit ca din t6c, vi manh dat hinh chit than thuong da nang dG, ché che ngudi Viét tu bao doi. “Séng Huong ld vay, ld dong song ciia thi gian ngan vang, cita sit thi viét gitza mau cé ld xanh biéc. Khi nghe ldi goi, n6 biét cach tu hién adi minh lam mét chién céng, dé Tdi n6 tré vé vdi cude séng binh thudng, lam mot ngudi con gai diu dang ciia dat nuée”. Doc nhiing dong nay, bing dung tdi lién tudng dén ngudi di dd sng Da lio luyén ciing ting gop minh vao nhiing “chién cng” khi vugt qua dong thac hung tgn, r6i khi gac tay chéo, 6ng lai tr vé v6i cudc séng binh di, déi thudng gian don. Phai chang nhiing diéu gi qua déi dic biét diéu dén tit su chuyén héa minh dé luén phi hop v6i hoan canh? Dé luén khiém nhudng voi moi diéu xung quanh? Nha van da quan sat, nhin ngdm, yéu va hiéu séng Huong bang tat ca trai tim minh, dé réi chac chan “Séng Huong la vay” mét cach day tran trong. Trong géc nhin ciia Hoang Phi, nang Huong vita li mét ngudi con gai kién cudng véi bao chién céng hién hach, g minh véi lich sit dung nude va gitt nude ctia dn tdc; khi trd vé cudc song d thudng, nang Huong cang gidn don va diu dang nhu cach mét c6 gai Hué e Ié duyén dang trong ta 40 dai méng mo trén duéng phé cé dé. Hinh anh dong s6ng va van hoa Hué cif quyén vio nhau minh liét va day 4p, khién ngudi doc nhu dim chim trong vé dep tuyét mi dé cita Huong giang Mau xanh biée cla song Huong hon mét kin duge cae nhac si nhac vé, tua hé nhu 1n6 di duge thdm céng nhan qua bao mua ndng eda thdi gian: “Oi con sng xanh biéc dnh mat me ngiry xua Gi con séng 6m bong nhiing hang diva Chao dat nude dang ngay ghi thém trang sit Mot dudng rong gid day ta di toi Mot ngdy vui sé vé chang con xa Nhu qué me gitta mita thu théng tém Hué reo ming chd dén rop séng Huong” (Bai hat Tigng hat git song Huong) Mot lén nia nha van lai nhc vé “Hué ngay xua’, mot Hué di ghi dau trong quing ddi dac biét ciia Ong, éng nhé vé mot séc Ao cudi vsi mau 4o diéu luc bang loai vai van thua mau xanh cham léng lén m6t mau dé 6 bén trong, tao thanh mét mau tim n hién, thap thoang theo bong ngudi. Bé cing chinh ki “mau suong khéi trén song @ tring ic sien (B) towong Tai sch Gp ww shuongthueach.com =Chuyén trang én Van - Thuéng Thite Sich “2 [Khéa hoe Van Chuyén sau Kién thite dac biét 2k5] Huong, giéng nhu tam voan huyén do ciia ty nhién’: Bing cach dua ngudi doc khir héi vé mot mién xua ci véi nhiéu Khia canh lich sit, nha van da thdi vao Hué, vio dang song Huong mét linh hén véi tang tang lép 16p nhiing sy kién dan chéo vao nhau, tao nén mét vé lang lang u hoai cita c6 46 cho dén ngay nay. Nha tho Nguyén Trong Tao da viét vé Huong giang nhw giti cd mét niém mé say day thang hoa thé nay: "Con séng dim cudi Huyén Tran BO quén dai lua phi van trén nguén Hen chi thom thao néi buon Niém riéng nhuém tim hoang hén dén gid Con séng nita thuc nita mo Nita mong Li Bach, nita ché Khudt Nguyén" Séng Huong gén bé trong cai néi cia nén am nhac, thi ca dan gian, c6 dién Hué; gan bé véi nhiing tén tudi danh nhan van hoa thé gidi Nguyén Du. Tée gia tudng tuong hai tram nam truéc, Nguyén Du da ting lénh dénh trén dong Huong giang duéi anh trang sng t, nhiing khic dan Kiéu duge lay nén, phi nhudm vé u hoai ngan vang tam trang trong nhiing ban dan cia Truyén Kiéu. Vé dep song Huong én trong chiéu sau linh hén cia song Huong, no chia dung trung va that phong phi cia mét nén van hoa cé dé, ma dong chay cita né khm bao tinh hoa van héa dan t6c suét ty ngan doi, Dé li mét vé dep dim say cita lich sit va vin hoa hoa tron tinh té, Séng Huong con gan minh véi van hoc, véi nhing nha the luén nhin ng’m dong song v6i nhiéu khia canh dae biét, chinh Hoang Pha Ngoc Tudng cing da nggi khen: “dong song dy khéng bao gid ty lap lai minh trong cam hing cita cde nghé si”. No thay mau xanh biéc thanh “Dong s6ng trang -1a cay xanh’ trong cai tinh tinh té cia Tan Da, “nhu kiém dung trdi xanh” trong khi phch cia Cao Ba Quat; né di vao tha Ba Huyén Thanh Quan, rdi tham dam trong tho Té Hau mot site manh phye sinh ciia tm hén. Hay Han Mac Tit timg cdm than trong “Day thn Vi Da”: “Thuyén ai dau bén s6ng trang dé Cé ché traing vé kip toi nay?” Ta nhu hiéu duge vi sao nha van Hoang Phii Ngoc Tuéng lai chon nhan dé hién tai, b@i “cd mot nha tho tix Ha Noi da dén day, toc bac trang, lang ngim dong sOng.... hoi @ Bw60g tic sic ‘Thuong Thi Sich (Ep www.thuongthuesach.com at