Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 5

Simone de Beauvoir (1908–1986)

Simone de Beauvoir Fransız yazar ve feminist filozof. Roman, felsefe, politik


ve sosyal deneme, biyografi ve otobiyografi yazarı, gazeteci. En önemli eseri
1949’da yazdığı, kadınların gördüğü baskıların bilimsel incelemesini yaptığı ve
modern feminizmin temellerini kurduğu İkinci Cins sayılabilir.

İkinci Cins

Simone de Beauvoir'in 1949 tarihli kitabı. Feminizm ve toplumsal


cinsiyet çalışmalarında kaynak kitaplardandır. Eserde Beauvoir kadınların hangi
süreçler neticesinde "ikincil statüye" düşürüldüğünü ele alırken bu durumu
tanımlamak için "öteki" ve "ikinci cins" kavramlarını tercih etmiştir. Kadınların
siyasi, toplumsal ve kamusal alanda görünürlüğünün olmayışı "öteki"
kavramıyla ele alınmaktadır. Beauvoir eserinde kadın doğulmadığı sonradan
kadın olunduğu düşüncesini paylaşmaktadır. Bu düşünceye göre bireyin toplum
içindeki görünürlüğünü saptayacak belirlenmiş temeller
(biyolojik, ruhsal, kalıtımsal) yoktur. Erkek ve kadın cinsiyetleri
birtakım gelişim süreci aşamalarını benzer şiddetlerde yaşarlar ancak toplumsal
alanda görünürlük durumuna gelindiğinde kadın ikinci plana düşürülmektedir.
Simone de Beauvoir önce Kadın: Efsane ve Gerçek adlı denemesini yazar.
Bu denemesinde erkeklerin kadınları, erkekleri yanlış havalara, izlenimlere
sokan gizemli “diğer”ler olarak gördüğünü iddia eder. Ve erkeklerin, bu
“diğer”olma durumunu, kadınları ve onların problemlerini anlamadıklarına,
onlara yardım etmediklerine hatta onlara uyguladıkları baskılara bir neden
olarak kullandıklarını iddia eder. Bu durumun tüm toplumlarda klişeleşmiş bir
hal aldığını ve her zaman hiyerarşiyi elinde tutanların güçsüzleri “diğer” olarak
tanımladığını ve onları etraflarında dolaşan karanlık gölgeler olarak
nitelendirdiğini savunmuştur.

Hélène Cixous (1937- )

Hélène Cixous 1937'de Cezayir'in Vahran şehrinde doğdu. Postmodern


feminizmin ve postyapısalcı düşüncenin önemli isimlerinden biridir. Luce
Irigaray ve Julia Kristeva gibi o da Fransız feminist kuramlarının bir temsilcisi
sayılmaktadır. O da diğerleri gibi psikanaliz, edebiyat ve felsefe alanlarında
etkilidir ve çalışmalarında postyapısalcı düşünürler ve özellikle de Jacques
Derrida etkisi görülür.
Freud, Lacan ve Derrida gibi filozofların etkisinde kalan Cixous,
psikanaliz, edebiyat ve felsefeyi bir araya getiren çalışmalar gerçekleştirdi.

Cixous zengin ve çoksesli olduğunu kabul ettiği dişil yazın türüne verdiği
önemle dikkat çekmektedir. Öyle ki, dişil libido ile dişil yazın arasında
parallellikler kurmanın ötesinde, Cixous, ataerkil düzende ancak dişil yazın
dediği şey ile mücadele edilebileceğine inanır.

Öznelliğin kuruluşu sürecinde bu diyalektik yapıların baskıları söz


konusudur. Cixous bunu Hegel'in efendi-köle diyalektiğinden hareketle
göstermeye çalışır. Burada öznenin, kendinden ayrı gördüğü bir başkasına
gereksinim vardır. Ancak bu öznenin özne olabilmesi, yani kendini bilmesi ve
tanıması için zorunlu bir süreçtir ve bu süreçte başkası bir tehdit olarak algılanır.
Böylece başkası baskı altına alınması gereken bir öge olarak ele alınır ve
baskılanır. Cixous bunu kadın-erkek konusu bağlamında yeniden değerlendirir;
kadın'ın ataerkil toplumlarda Başkası olarak değerlendirildiğini söyler. Cinsel
farklılık, ancak, başkalığın bastırıldığı bir toplumsal yapıda hoş görülür.

Luce Irigaray (1930- )

Luce Irigaray (1930 Belçika), yapısalcılık sonrası gelişen ve etkili olan


Fransız feminist felsefenin ünlü üç isiminden biridir. Bu eğilime postmodern
feminizm denilmesi de söz konusudur. Feminist teorisyen, psikanalizci ve
edebiyat kuramcısı.
Fransız feminizminin kendisiyle birlikte diğer önemli iki ismi Hélène
Cixous ve Julia Kristeva'dır. Her biri kendi başına ve özgün bir düşünür olan bu
üçlü, hem feminist felsefenin hem de daha kapsamlı olarak genel kuramsal
alanın en etkili düşünürleridir. Irigaray da diğerleri
gibi Lacancı psikanalizden etkilenmiştir ve diğerleri gibi o
da öznellik, cinsellik, dil, arzu gibi meselelerde önemli açıklamalar getirmiştir
ve bunlar üzerinden etkili bir kuramsal alan oluşturmuştur.

Julia Kristeva (1941-)

Julia Kristeva edebiyat teorisyeni, psikanalist, yazar ve filozof. 1965’ten


beri Fransa’da Paris’te yaşamakta ve çalışmalarını esas olarak burada
yürütmektedir.

Intertextuality-metinlerarasılık
Monique Witting (1935-2003)

You might also like