Człowiek aktorem w teatrze świata.

https://arkusze.pl/maturalne/jezyk-polski-2018-czerwiec-matura-podstawowa.pdf - link do tekstu

Życie jest nieprzewidywalne i nie raz potrafi zaskoczyć. Człowiek nie potrafi przewidzieć
nawet najbliższych chwil. Często bywa, że najlepiej przygotowane plany mogą nagle ulec zmianie.
Wtedy człowiek zadaje sobie pytanie: kto steruje naszym losem? Twórcy również się nad tym
zastanawiają, wielokrotnie poruszając w swoich dziełach motyw teatru świata. Człowiek jest
przedstawiany jako marionetka, której losem kierują siły niezależne od niego samego.

Życie człowieka przypomina aktorską grę. Załączony fragment utworu Stefana Chwina pt.
„Syn kamienia” opisuje rozważania i obserwacje bohatera, którym jest Eryk. Chłopak przed lustrem
ćwiczy mięśnie twarzy, ponieważ chce być postrzegany jako radosny, pełen energii. Następnie
wybiera się z rodzicami do teatru, gdzie przygląda się aktorom. Jest zniesmaczony faktem, iż udają
oni przed publicznością kogoś, kim nie są. Wysłuchuje rozmowę na temat aktora Tiedemanna, który
nie rozumie granych przez siebie ról. Człowiek na scenie życia jest aktorem, który odgrywa jedynie
przydzielone angaże – tak jak Eryk przed rodzicami, czy aktorzy, przybierający nieswoje kreacje.

Człowiek jest realizatorem wyższych planów lub manipulatorskich działań. Topos theatrum
mundi, czyli teatru życia, realizuje się w osobie Ignacego Rzeckiego, który nakręca tańczące zabawki i
obserwuje je, twierdząc ze przypominają one ludzi.. Odnajdziemy go także w życiu głównego
bohatera „Lalki” – Stanisława Wokulskiego, który staje się marionetką w rękach Izabeli Łęckiej a
wszystkie jego działania zostają ukierunkowane, by uszczęśliwić kobietę, by zdobyć jej miłość, co tak
naprawdę było nie możliwe, bo czy ona umiała kochać? Stanisław Wokulski zauważa, że człowiekiem
rządzą niezależne od niego siły, gdy znajduje się w Paryżu. Obserwuje jego idealny, wewnętrzny
porządek i logikę. Ludzie, którzy na przestrzeni lat go budowali nawet się nie znali, a stworzyli coś tak
wspaniałego, zupełnie jak pszczoły czy mrówki tworzące idealne konstrukcje, jak gdyby było to
zaplanowane wbrew wolnej woli człowieka.

Życie to teatr, a ludzie odgrywają w nim pewne role. Obraz Jamesa Ensora pt. „Intryga”
przedstawia grupę osób, dość zdeformowanych, z odrażającymi wyrazami twarzy. Ludzie, których
widzimy wyglądają na aktorów, ale nie wiadomo w jakim przedstawieniu grają i jakie przypisano im
role. Nawet dziecko ma przywdzianą maskę. Przypominające lalki osoby mogą być postaciami
dowolnego spektaklu, owe maski pozwalają odegrać przydzieloną im kreację, rolę w świecie, wśród
innych ludzi-marionetek.

Człowiek nie wie, co jest mu pisane. Każda chwila stanowi tajemnicę. Kolejny dzień przynosi
coś nowego, często wbrew założeniom czy zamiarom. Pojawia się pytanie czy człowiek ma wpływ na
wydarzenia? Twórcy udowadniają, że jest jedynie zabawką w rękach nieznanej siły, spełniając pewne
posłannictwo, będąc jedynie błaznem w masce, jaka zostanie mu nałożona, pozerem na scenie życia.