As modalidades textuais

1 A narración
A narración é un texto no que se conta unha sucesión de acontecementos. Características dos textos
narrativos
Se os feitos son ficticios, corresponden a unha narración literaria (conto, Os textos narrativos presentan
novela, poema épico…); se son reais, é non literaria (noticia, biograf ía…). os seguintes trazos:
Nunha narración pódense distinguir os seguintes elementos: 쮿 Predominio dos verbos en
쮿 Narrador. É a voz que relata a historia. Diferéncianse dous tipos: pretérito de indicativo.
쮿 Abundancia de complemen-
앫 En 1.ª persoa. O relato cóntao xa o personaxe principal (narrador tos circunstanciais de tempo e
protagonista), xa un secundario (narrador testemuña). de lugar.
앫 En 3.ª persoa. A historia non a refire personaxe ningún. É omnis- 쮿 Incorporación de pasaxes
ciente cando coñece todos os detalles da acción e dos personaxes. descritivas ou dialogadas.
쮿 Argumento. É a serie de acontecementos que configuran a historia. 쮿 Uso de diversas técnicas na-
쮿 Personaxes. Segundo a súa importancia, son principais ou secundarios. rrativas: narración lineal, ana-
lepse, prolepse, elipse, pausa,
쮿 Tempo. A acción ambiéntase nunha época (a Idade Media, a actualidade, marco narrativo, comezo in me-
o futuro…) e ten unha duración (unha hora, dez días…). dia res… (Para lembralas, podes
쮿 Espazo. O lugar onde se desenvolve a acción pode ser real ou imaxi- consultar os Anexos deste libro).
nario, urbano ou rural, aberto ou fechado…

Características dos textos
descritivos
Os textos descritivos presen-
tan estas características:
쮿 A ausencia de acción tradúce-
se nunha escaseza de verbos
e no predominio do presente e
do copretérito de indicativo.
쮿 Abundancia de adxectivos
cualificativos.
쮿 Nas descricións literarias, é
habitual o uso do símil e da
metáfora.
2 A descrición
Unha descrición é un texto no que se di como é algo ou alguén.
Ao describirmos, reflectimos con palabras o que perciben os nosos sentidos
(formas, cores, sons…), ou ben os trazos que deducimos desas percepcións (por
exemplo, o carácter dunha persoa, a partir do seu xeito de falar).
Segundo a realidade descrita, establécense tres tipos de descricións:
쮿 Descrición de personaxes. Pódese limitar aos trazos f ísicos da persoa
descrita (prosopograf ía), reflectir a súa forma de ser (etopea) ou
referirse tanto ao seu aspecto f ísico como á súa personalidade (retrato).
쮿 Descrición de lugares. Céntrase nunha vila, nunha cidade, nunha
paisaxe, nunha habitación… Recibe o nome de topograf ía.
쮿 Descrición de obxectos, de plantas ou de animais.
As descricións pódense clasificar tamén consonte a actitude e intención do
emisor. Distínguense, por súa vez, dúas clases:
쮿 Descrición científica. O emisor ofrece unha visión obxectiva da
realidade, sen incluír opinións ou valoracións, xa que a súa intención é
transmitir información.
쮿 Descrición literaria. O emisor presenta unha visión subxectiva da
realidade, cunha intención artística.

A argumentación
A argumentación é un texto
onde se achegan razóns (os ar-
gumentos) para xustificar un-
ha opinión (a tese). Nos textos
argumentativos, o emisor pre-
tende persuadir o receptor da
validez das súas opinións ou
puntos de vista. Estudarás con
detalle esta modalidade tex-
tual o vindeiro curso.
4 A exposición
Unha exposición é un texto cuxa finalidade é informar ou proporcionar coñe-
cementos ao receptor sobre un tema determinado.
A través dun texto expositivo pódese definir un concepto, explicar un
proceso ou clasificar un conxunto de obxectos ou de seres vivos.
Os textos expositivos (manuais, enciclopedias, dicionarios…) non inclúen
xuízos de valor ou opinións do emisor. A obxectividade propia desta
modalidade textual tradúcese nos seguintes trazos lingüísticos.
TRAZOS LINGÜÍSTICOS DOS TEXTOS EXPOSITIVOS
Predominio da 3.ª persoa e do A intoxicación por toxinas ASP (Amnesic Shellfish Poison)
presente de indicativo con valor provoca trastornos gastrointestinais que aparecen nas
atemporal (presente gnómico) primeiras 24 h.
Emprego de adxectivos O ácido domoico, presente nas toxinas ASP, é un aminoácido
cualificativos non valorativos neuroexcitador que actúa a nivel do hipocampo.
O límite máximo permitido pola normativa vixente
Inclusión de datos e cifras
é de 20 mg de ácido domoico / kg de vianda.
COMUNICACIÓN
Textos argumentativos
Presentan carácter argumenta-
tivo as críticas de películas, os
editoriais dos xornais, as inter-
vencións dos participantes nun
de bate, os anuncios publici -
tarios, etcétera.
2 A argumentación: concepto e estrutura
Unha argumentación é un texto en que se achegan razóns para xustificar unha
opinión.
Nos textos argumentativos, o emisor pretende convencer ou persuadir o
receptor da validez do seu punto de vista. As razóns que se aducen reciben
o nome de argumentos; a opinión que se defende denomínase tese.
Ademais, unha argumentación consistente debe incluír a refutación dos
contraargumentos ou argumentos que serven para apoiar a tese contraria.
Os textos argumentativos presentan a seguinte estrutura:
쮿 Tese ou opinión cuxa validez se pretende defender.
쮿 Desenvolvemento ou corpo da argumentación, en que se presentan as
razóns ou os argumentos (datos, cifras, citas de autores considerados unha
autoridade na materia, exemplos, experiencias persoais) que serven para
apoiar a tese. Cada argumento adoita ir introducido por un marcador de
orde (en primeiro / segundo lugar, por outra parte, por último…).
쮿 Conclusión, en que se volve enunciar a tese e se engade algunha idea
adicional que se poida deducir dos argumentos. Pode ir encabezada por
un marcador de consecuencia ( en conclusión, para concluír,...)
.