Transport

asymilantów w
roślinie
Transport
asymilantów

pierwotnym produktem fotosyntezy jest

aldehyd 3-fosfoglicerynowy
część wykorzystywana jest na potrzeby
metaboliczne liścia, reszta przekształcona
w sacharozę, transportowana do
pozostałych organów roślin
Sacharoza - forma transportowa cukrów u
roślin, słabo reaktywna, nie wykazuje
właściwości redukujących
posiada dużą aktywność osmotyczną
Transport sacharozy w roślinie
1. Załadunek łyka - przemieszczanie się
sacharozy z komórek donora (dojrzałych liści)
do elementów przechodzących łyka.
2. Pionowy transport sacharozy w górę i w dół
rośliny, który zachodzi w elementach
przewodzących łyka
3. Rozładunek łyka 0 przemieszczanie się
sacharozy z elementów przewodzących łyka do
komórek akceptora (organów, które nie
wytwarzają asymilantów (korzenie) lub
wytwarzają je w niewstarczającej ilości (młode
liście).
Etap 1.
Załadunek łyka
Głównie w liściach.
Z komórek miękiszu asymilacyjnego liści
sacharoza przemieszcza się do komórek
przyrurkowych, następnie do członów
rurek sitowych.
Transport wymaga nakładu energii
zachodzi wbrew różnicy stężeń
 Etap 2. Pionowy Pionowy transport sacharozy odbywa się w
elementach przewodzących łyka, które
transport sacharozy stanowią część symplastu
w elementach u roślin okrytozalążkowych są to rurki
przewodzących sitowe
łyka transport zgodnie z różnicą ciśnień
turgorowych między donorem a
akceptorem
w czasie załadunku łyka we wnętrzu rurek
sitowych następuje zwiększenie stężenia
sacharozy i obniżenie potencjału wody
to pociąga osmotyczny napływ wody z
naczyń do rurek sitowych
powstaje dodatnie ciśnienie
hydrostatyczne, które tłoczy roztwór cukru
Etap 3. Rozładunek
łyka Odbywa się w organach akceptorowych
komórki odbierają sacharozę z elementów
przewodzących łyka
transport z rurek sitowych - czynny lub
bierny
akceptor - organy spichrzowe - wbrew
gradientowi stężeń - wymaga nakładu
energii
akceptor - młode rosnące liście - transport
zgodnie z gradientem stężeń - nie wymaga
nakładu energii
 Transport sacharozy w roślinie
1. Transpiracja powoduje podciąganie wody w naczyniach wiązki przewodzącej
2. Odbywa się załadunek łyka. Sacharoza wyprodukowana w donorach -
przetransportowana do rurek sitowych
3. Sacharoza obniża potencjał wody w rurkach sitowych --> osmotyczny przepływ wody
z naczyń do rurek sitowych. Dzięki temu powstaje ciśnienie hydrostatyczne.
Transport sacharozy w roślinie
4. Odbywa się rozładunek łyka. Sacharoza przetransportowana do komórek akceptora

5. Ubytek sacharozy podwyższa potencjał wody w rurkach sitowych, co pociąga

osmotyczny napływ wody z rurek sitowych do naczyń
Rozładunek łyka u buraka cukrowego
1. Akceptorami są młode, rosnące liście -
rozładunek łyka nie wymaga nakładu energii.
Stężenie sacharozy w komórkach miękiszu
liści jest małe - transport z komórek łyka
odbywa się zgodnie z gradientem stężeń.

2. Akceptorem jest korzeń - rozładunek wymaga

nakładu energii. Stężenie sacharozy w wakuolach
komórek jest bardzo duże. Transport wbrew
gradientowi stężeń.
Donory i akceptory
sacharozy Głównymi donorami sacharozy u roślin są
liście oraz zielone łodygi - tam odbywa się
fotosynteza
Akceptory - zdrewniałe łodygi,
zmodyfikowane łodygi spichrzowe,
korzenie, kwiaty oraz owoce
Niektóre organy roślinne mogą być
zarówno donorami jak i akceptorami -
organy o charakterze spichrzowym.
Donory i akceptory
sacharozy Kiedy roślina fotosyntetyzuje - są
akceptorami - odbierają asymilaty z
donorów, magazynując je w postaci np.
skrobi
Pełnią funkcję donorów gdy roślina
wytwarza nowe pędy (akceptory)