Tytul ma charakter metaforyczny można go interpretować na

sposoby:Granice moralne i obyczajowe - przekracza je Zenon,

kiedy zdradza zone i kiedy porzuca młodzieńcze ideały jako
prezydent miasta - zostaje politycznym konformistą:2. Granica
psychiczna (emocjonalna) - niektórzy bohaterowie w wyniku
naporu nieszczęśliwych wydarzeń, wpadają w depresję,
szaleństwo albo próbują popełnić samobójstwo (na przykład
Justyna Bogutówna).3. Granice społeczne - świat
przedstawiony to świat podzielony na odrębne klasy
społeczne: granice pomiędzy nimi są niemal nie do
przekroczenia. Dom pani Kolichowskiej to metafora
hierarchicznie zorganizowanego społeczeństwa. Na dole
mieszka biedota, na górze mieszkają wyższe, lepiej uposażone
warstwy.4. Granice poznania (filozoficzna) - chodzi to o to, że
człowiek nie jest w stanie pokonać swoich ograniczeń i wyjść
poza swój subiektywny punkt widzenia. Przykładem jest tu
Zenon, który stworzył wyidealizowany (nieprawdziwy) obraz
samego siebie:Zenon Ziemblewicz-Pochodzi ze zubożałej
szlachty, gardzi ojcem ze względu na jego erotyczne wybryki.
Ambitny, pracowity, nastawiony na rozwój intelektualny. Jako
młody człowiek głosił radykalne postępowe idee. Wraz z
rozwojem kariery (najpierw dziennikarskiej, potem
politycznej) staje się konformistą. W pewnym momencie
wdaje się w romans z Justyną, dziewczyną służącą w
Boleborzy, co kończy się tragicznie. Ostatecznie ponosi klęskę,
zarówno na płaszczyźnie osobistej. jak i zawodowej. Mial
problemy z krytyczną oceną swojego postępowania.Elżbieta
Biecka -Porzucona w dzieciństwie przez matkę. nieufna,
sceptyczna w stosunku do mężczyzn, Ironiczna,
zdystansowana wobec świata, o pesymistycznym spojrzeniu
na rzeczywistość. Po samobójstwie męża. wyjeżdza do matki,
zostawiając syna pod opieką teściowej.Justyna Bogutówna-
Nieślubne dziecko Karoliny Bogutowej. dworskiej kucharki.
Mila, pogodna, ufna dziewczyna. Pod wpływem
nieszczęśliwego romansu z Zenonem, popadła w szaleństwo i
oblewa kwasem swojej byłego kochanka.

Szczeble kariery Zenona można podzielić na kilka okresów.

Pierwszy z nich to czas nauki, drugi - praca jako korespondent
Niwy, trzeci - awans na stopień redaktora Niwy, a ostatni -
działalność polityczna i prezydentura. studiował w Paryżu. Na
naukę starał się sam zapracować - udzielał m.in. korepetycji.
Gdy Zenon zbierał pieniądze na dalszą naukę, spotkał
Czechlińskiego, który zaproponował mu pracę korespondenta
w czasopiśmie Niwa. nowym redaktorem Niwy został Zenon.
Postawiono mu jednak jeden warunek - jego teksty miały być
bardziej stonowane, mniej radykalne, a w razie takiej
konieczności, miały również zatajać lub koloryzować niektóre
fakty. Zenon na wszystko przystał, a wydarzenie to stało się
początkiem rozszerzania moralnej granicy przez bohatera oraz
zapoczątkowało sprzeniewierzanie się własnym idealom.
Kolejnym krokiem w karierze bohatera było dobre
małżeństwo. Ozenek z Elżbietą Biecką pozwolił mu wejść w
kręgi arystokratyczne. Gdy Zenon otrzymał propozycję objęcia
fotela prezydenckiego, oczywiście z niej skorzystał. Chciał w
ten sposób wcielić w życie swe młodzieńcze ideały:
zlikwidować nędzę. zbudować domy dla robotników,
zagwarantować dzieciom mleko i stworzyć im bezpieczne
ogródki do zabawy, dać wszystkim pracę, między innymi
organizując roboty publiczne. Panujący w kraju kryzys
gospodarczy spowodował jednak, iż plany te spelzly na
niczym, a kariera Zenona uległa załamaniu.Został wydany
rozkaz strzelania do zebranych pod ratuszem robotników.
Odpowiedzialność za decyzie spadła na niego. Dodatkowo
jego uwikłanie się w romans z Justyną Bogutówną i ciągnący
się miesiącami niepokój, doprowadziły go do stopniowego
zatracenia wartości moralnych. Ostatecznie przegrał jako
człowiek.

Miłość Zenona i Elzbiety - Zenon Ziembiewicz poznał Elżbietę

Biecką w czasach, gdy oboje byli uczniami gimnazjum, a on
udzielał jej korepetycji. Zakochał się w dumnej i
nieprzystępnej pannie, która nie zwracała na niego uwaga i
gardziła nim.Po zakończeniu nauki w szkole, Zenon wyjechał
za granicę, gdzie podjął studia, a Biecka pozostała w
miasteczku, zajmując się zarządzaniem kamienicą, należącą
do jej ciotki. Do ich ponownego spotkania doszło po kilku
latach. Zenon, ujrzawszy przypadkowo Elżbietę, postanowił
odwiedzić ją. by przekonać się, czy nadal darzy ją uczuciami.
Codzienne wizyty i długie, szczere rozmowy sprawiły, iz jego
miłość rozgorzała na nowo, a Elżbieta odwzajemniła jego
uczucia. Po kilku miesiącach rozłąki, wynikającej z
konieczności ukończenia przez Zenona studiów w Paryżu,
zaczęli snuć plany na przyszłość i marzyć o wspólnym
szczęściu. Sytuacja skomplikowała się, kiedy mężczyzna
odnowił romans z Bogutówną i kochanka zaszła w ciążę.
Elżbieta, po rozmowie z Justyną, uznała, że rywalka ma
większe prawo do związku z Ziembiewiczem, i wyjechała do
Warszawy, świadomie rezygnując z miłości. Po kilku
miesiącach Zenon odnalazł ją i ponownie poprosił, aby wyszła
na niego, zapewniając, że rozwiązał problem z kochanką.
Uszczęśliwiona Elzbieta przyjęła jego oświadczyny,
przekonana, że Bogutówna definitywnie zniknęła z ich życia.
Ich miłość początkowo zdawała się być idealną: ufali sobie i
wzajemnie się spierali, Zenon awansował na stanowisko
prezydenta miasta i doczekali się wymarzonego dziecka.
Szczęście i spokój ich domu zaczęły stopniowo niszczyć
żądania Bogutówny i nieustanny lęk mężczyzny przed
ujawnieniem jego powiązań z Justyną. Zenon częściowo
poczucie odpowiedzialności za romans zrzucił na barki żony,
Elżbieta przez cały czas stała się wspierać męża, pomagając
mu w rozwiązywaniu kolejnych problemów z Bogutówną Z
biegiem czasu oboje stracili złudzenia, uświadamiając sobie, iz
zbudowali własne szczęście na tragedii Justyny. Ostatecznie
Zenon obwinil zonę za chorobę psychiczną kochanki. Ich
miłość zakończyła się tragicznie - przytłoczeni problemami i
żyjący w nieustannym lęku, oddalili się od siebie. Zenon,
okaleczony przez Justynę, popełnił samobójstwo, a Elżbieta
po jego śmierci opuściła kraj, zostawiając ukochanego synka
pod opieką teściowej.

2.Romans Zenona i Justyny Bogutówny - Justyna Bogutówna

jest nieślubnym dzieckiem kucharki,służącej u państwa
Ziembiewiczów. Ich znajomość kończy się romansem, który
dlamłodzieńca był czymś przelotnym i niezobowiązującym.
Zakochana i naiwna Bogutówna jestjednak przekonana, że po
powrocie ukochanego z Paryża będą razem. Po roku rozstania
dochodzido ich przypadkowego spotkania.Ziembiewicz
postanawia pokryć zaległą część wypłaty, jaką jego
rodzicewinni byli Karolinie Bogutowej i to początkowo staje
się głównym powodem kolejnych wizyt Justynyw jego pokoju
hotelowym. Pomimo tego, że jest zaręczony z Elżbietą Biecką,
ponownie wiąże się zBogutówną, zaspokajając w ten sposób
przede wszystkim swoje potrzeby fizyczne. Kiedypostanawia
zakończyć romans, okazuje się, że dziewczyna spodziewa się
dziecka. Bogutówna,zaskoczona reakcją ukochanego na tę
wiadomość, zapewnia go, ze poradzi sobie sama.Zenon
uznaje, iż powinna samodzielnie podjąć decyzję, dotyczącą
ciąży i daje jej pieniądze.Zdesperowana Justyna początkowo
cieszy się z faktu, że zostanie matką, lecz przytłoczona
problemami i zupełnie osamotniona, usuwa ciążę, co wpływa
destrukcyjnie na jej stan emocjonalny. Z biegiem czasu
zaczyna stawiać Zenonowi wymagania, obwiniając go o swoje
nieszczęście. Ziembiewicz, w obawie przed ujawnieniem jego
związku z córką kucharki, dzięki pomocy żony stara się
spełniać żądania kochanki. Justyna, dręczona wyrzutami
sumienia, załamuje się psychicznie. Dla rodziny
Ziembiewiczów sytuacja staje się trudna do zniesienia, niszczy
ich emocjonalnie i zakłóca szczęście ich domu. Bogutówna,
żyjąca w świecie urojen i stopniowo tracąca zmysły, okalecza
Zenona. Ich przelotny romans staje się przyczyną tragedii
trzech osób: Elżbiety, Zenona i Justyny, która w swej
naiwności i prostoduszności nie zauważała różnic, dzielących
ją od stojącego wyżej w hierarchii społecznej Ziemblewicza.
Jej destrukcyjna obecność w życiu Ziembiewiczów niszczy ich
szczęście i doprowadza do samobójstwa Zenona.3.Adela-
Kochanka Zenona z okresu jego pobytu za granicą. Kochała
go. Godziłą się na to, by był znią, nie czując nic do niej. Starsza
od Ziemblewicza, chorowała na gruźlicę. Ich romans był
burzliwy. Zmarła o czym Zenon dowiedział się z listu od Karola
Wąbrowskiego.

Środowiska :Zofia Nałkowska w "Granicy" ukazała prawie

wszystkie środowiska Polski międzywojennej. Nakreśliła
szeroką panoramę środowisk, z którymi powiązani są
pierwszoplanowi bohaterowie. Widzimy bogate ziemiaństwo
pasożytujące na pracy robotników rolnych (rodzina
Tczewskich) oraz tych, którzy sami zubożeni bronią jego
interesów (Walerian Ziembiewicz).Ci pierwsi prowadzą
dostatni tryb życia, uczestniczą w balach i polowaniach,
podróżują za granicę. Ukazani są jako ludzie nieuczciwi i
amoralni, Wojciech Tczewski romansuje z młodymi aktorkami,
w zamian wspiera je finansowo. Walerian Ziembiewicz z kolei
nie szanuje swej żony, uwodzi wiejskie dziewczyny, lecz jest
dumny, że należy do uprzywilejowanej klasy. Widzimy też
Celinę Kolichowską, przedstawicielkę drobnomieszczaństwa,
która opływa w dostatki oraz tych, którzy są przez nią
wykorzystywani - proletariat żyjący w ubóstwie i nękany
rozmaitymi chorobami. Powieść Zofii Nałkowskiej stanowi
oskarżenie rzeczywistości społecznej w Polsce sanacyjnej, jest
obrazem przeciwieństw klasowych - "granicy" społecznej
między postaciami dzieła. Granica ów widoczna jest w
układzie kamienicy pani Kolichowskiej (najniższe piętra
zajmują ludzie ubodzy, wyższe natomiast - inteligencja i
mieszczaństwo). Społeczna rzeczywistość jest źródłem
rozmaitych krzywd, cierpień, nieszczęść.