KOSZTY I PRZYCHODY ISTOTNE W PODEJMOWANIU DECYZJI

Typowe decyzje

√ Wyprodukować
Przyjąć
czy
czy
kupić
odrzucić zamówienie
-

Produkt A
Utrzymać
Produkcja w
czy
zaprzestać produkcji ograniczonych zasobach
Produkt B ?
Produkt C

2
 Decyzje zarządu

Podjąć czy odrzucić Wybrać jedną z możliwych

działanie opcji

Tak Nie Działanie A Działanie B Działanie C

Z reguły wyceniane są na okres 1 roku (brak możliwości estymacji

długoterminowej)

3
Proces podejmowania decyzji
1. Zdefiniowanie problemu

2. Określenie możliwych rozwiązań

3. Wyeliminowanie rozwiązań
nierealnych

Opcja A Opcja B Opcja C Opcja D

4
 Proces podejmowania decyzji
1. Zdefiniowanie problemu

2. Określenie możliwych rozwiązań

3. Wyeliminowanie rozwiązań
nierealnych
Opcja A Opcja C

4. Ocena kosztów i korzyści każdego z rozwiązań Korzyści: 100 tyś zł Korzyści: 150 tyś zł
(ISTOTNYCH) Koszty: 30 tyś zł Koszty: 100 tyś zł

Kontroler finansowy!

róznica: 5. Porównanie kosztów i korzyści istotnych dla

Informacja ISTOTNA, pełna, 20 tyś zł każdego rozwiązania
wiarygodna i dostarczona na czas !
np. jakość produktów, zgodność ze strategią firmy,
6. Ocena czynnik niemierzalnych
wpływ na pozostałą działalność jednostki

7. Wybór rozwiązania

5
 Informacje istotne

Mogą również zawierać

Informacje, które ulegną zmianie w informacje niemierzalne.
PRZYSZŁOŚCI
w wyniku podjętej decyzji

Przyszłość Ulegną zmianie

Są wyrażone poprzez przepływ
FUTURE środków pieniężnych INCREMENTAL

CASH FLOW

Zapominamy o zasadzie memoriałowej, tu

działa zasada KASOWA

6
 Przykład nr 1 - informacje istotne
Pan Marek rozpoczął właśnie nową pracę i zastanawia nad wyborem sposobu dojazdu do pracy. Może on
dojeżdżać własnym samochodem, który zakupił dwa miesiące temu w cenie 45 000 zł lub komunikacją miejską.
Pan Marek ponosi następujące koszty związane z samochodem:
Ubezpieczenie na rok - 500 zł
Przegląd techniczny raz na rok - 100 zł
Paliwo na miesiąc - 200 zł
Pan Marek zamierza posiadać samochód niezależnie od wybranego sposobu komunikacji do pracy. Gdyby
wybrał dojazd samochodem musiałby opłacić parking - koszt 40 zł na miesiąc. Koszt benzyny wzrósłby do 300
zł miesięcznie.
Gdyby Pan Marek zdecydował się na komunikację miejską w takim wypadku musiałby ponieść koszt biletu
miesięcznego w wysokości 150 zł.
Którą z opcji Pan Marek powinien wybrać?

7
 Przykład nr 1 - informacje istotne
Pan Marek rozpoczął właśnie nową pracę i zastanawia nad
Opcja I
wyborem sposobu dojazdu do pracy. Może on dojeżdżać DOJAZD SAMOCHODEM
własnym samochodem, który zakupił dwa miesiące temu w Wydatek całkowity na rok
cenie 45 000 zł lub komunikacją miejską. Pan Marek ponosi
następujące koszty związane z samochodem:
Ubezpieczenie na rok - 500 zł
Ubezpieczenie na rok - 500 zł
Przegląd techniczny raz na rok - 100 zł
Paliwo na miesiąc - 200 zł Przegląd techniczny - 100 zł
Pan Marek zamierza posiadać samochód niezależnie od
wybranego sposobu komunikacji do pracy. Gdyby wybrał
dojazd samochodem musiałby opłacić parking - koszt 40 zł Paliwo: 300 zł x 12 miesięcy = 3 600 zł
na miesiąc. Koszt benzyny wzrósłby do 300 zł miesięcznie.
Gdyby Pan Marek zdecydował się na komunikację miejską
Opłata parkingowa:
w takim wypadku musiałby ponieść koszt biletu 40 zł x 12 miesięcy = 480 zł
miesięcznego w wysokości 150 zł.
Którą z opcji Pan Marek powinien wybrać?

8
 Przykład nr 1 - informacje istotne
Opcja I OPCJA II
DOJAZD SAMOCHODEM Koszty/Przychody różnicowe
DOJAZD K. MIEJSKĄ
Wydatek całkowity na rok (ISTOTNE)
Wydatek całkowity na rok

Ubezpieczenie na rok - 500 zł Ubezpieczenie na rok - 500 zł Ubezpieczenie na rok - 0 zł

Przegląd techniczny - 100 zł Przegląd techniczny - 100 zł Przegląd techniczny - 0 zł

Paliwo: 300 zł x 12 miesięcy = 3 600 zł Paliwo: 200 zł x 12 miesięcy = 2 400 zł Paliwo: 1 200 zł

Opłata parkingowa:
Opłata parkingowa - 0 zł Opłata parkingowa - 480 zł
40 zł x 12 miesięcy = 480 zł

Koszt biletu miesięcznego: Koszt biletu miesięcznego:

150 zł x 12 miesięcy = 1 800 zł (1 800 zł)

9
 Przykład nr 1 - informacje istotne
Opcja I OPCJA II
DOJAZD SAMOCHODEM Koszty/Przychody różnicowe
DOJAZD K. MIEJSKĄ
Wydatek całkowity na rok (ISTOTNE)
Wydatek całkowity na rok

Paliwo: 300 zł x 12 miesięcy = 3 600 zł Paliwo: 200 zł x 12 miesięcy = 2 400 zł Paliwo: 1 200 zł

Opłata parkingowa: Opłata parkingowa - 0 zł Opłata parkingowa - 480 zł

40 zł x 12 miesięcy = 480 zł

Koszt biletu miesięcznego: Koszt biletu miesięcznego:

150 zł x 12 miesięcy = 1 800 zł (1 800 zł)

RAZEM: 4 080 zł RAZEM: 4 200 zł (120 zł)

10
Rachunki kosztów rachunkowość zarządcza
Rachunek kosztów zmiennych Rachunek kosztów decyzyjny

Podział kosztów na stałe i zmienne niezależnie czy Prezentacja tylko kosztów istotnych z punktu widzenia
są produkcyjne czy też nie podejmowanej decyzji

Stosowany przy podejmowaniu decyzji zarządczych Stosowany przy podejmowaniu decyzji zarządczych

Niezgodny z UoR Niezgodny z UoR

Rachunkowość zarządcza

11
 Koszt ISTOTNY (z ang. relevant cost)
Zmieniający się
(incremental)
(wraz z podjętą decyzją)

Możliwy do uniknięcia
jeżeli dana decyzja nie zostanie podjęta Koszt Przyszły (future)
(avoidable)
ISTOTNY

Kontrolowany przez Wyrażony w

jednostkę przepływach pieniężnych
(controllable) (cash flow)

12
 Koszt nieistotny
▪ Utopiony (sunk cost), inaczej zapadły - tj. już poniesiony, np. koszt
zakupionego już sprzętu.
▪ Przesądzone (committed) - np. koszt wynajmu w ramach umowy
leasingowej.
▪ Stały - ponoszony niezależnie od wyboru opcji.
▪ Nie związany z przepływem pieniądza - nie wyrażony w pieniądzu np.
koszt amortyzacji.
▪ Nie do uniknięcia (non - avoidable) - nie można uniknąć takiego kosztu
niezależnie od podjętej decyzji.
▪ Nie będący pod kontrolą jednostki (uncontrollable) np. alokacja
kosztów stałych.

13
 Założenia w przypadku informacji istotnych
▪ Zachowanie kosztów jest znane i można je podzielić albo
na zmienne albo na stałe.
▪ Koszt zmienne, stałe, ceny oraz popyt są znane.
▪ Celem podjętej decyzji jest maksymalizacja zysku/marży
(cel krótkoterminowy).
▪ Informacje ISTOTNE są pełne, wiarygodne i dostarczone
na czas.

14
 Przykład nr 2 koszty istotne
Jednostka „Budex” produkuje cegły. Do produkcji cegieł potrzebuje specjalistycznej wypalarki, która zużywa się
całkowicie po roku pracy (ok. 10 000 godzin maszyny). Dzięki wypalarce jednostka produkuje w ciągu roku
średnio 180 000 cegieł.
2 stycznia, dyrektor produkcji kupił nowy typ wypalarki firmy Semens, który kosztował 50 000 zł i pozwoli
wyprodukować 195 000 cegieł w ciągu roku. Po tym czasie wypalarka również będzie do wymiany.
Po zakupie wypalarki Semens, 4 stycznia do firmy spłynęła oferta konkurencyjnego producenta wypalarek,
który oferuje wypalarkę Bosz w cenie 60 000 zł. Wypalarka Bosz umożliwi produkcję 215 000 szt cegieł do
końca roku. Pozostałe zasoby pozwalają na zwiększenie wydajności do tego poziomu. Wypalarka Bosz podobnie
jak inne modele ulegnie całkowitemu zużyciu i konieczna będzie jej wymiana po roku pracy.
C z y j e d n o s tk a p o w i n n a ko nt y nu o w a ć Miesiąc
Typ kosztu

produkcję przy pomocy wypalarki Semens czy

Cena sprzedaży
zainwestować w wypalarkę Bosz? 8 zł

Dane dotyczące kosztów i cen dla cegły Koszty bezpośrednie produkcji na 1 szt 4 zł zmienny

produkowanej przez Budex są następujące: Koszty pośrednie wydziałowe 37 500 zł stały

Koszty sprzedaży
3000 zł stały

Koszty zarządu 5 000 zł stały

15
 Przykład nr 2 informacje istotne
Miesiąc Typ kosztu

Cena sprzedaży 8 zł

Koszty bezpośrednie produkcji na 1 szt 4 zł zmienny

Koszty pośrednie wydziałowe 37 500 zł stały

Koszty sprzedaży 3000 zł stały

(215 000 szt - 195 000 szt)x 4 zł = 80 000 zł
Koszty zarządu 5 000 zł stały

RÓŻNICA TJ. PRZYCHODY I

OPCJA A: Wypalarka Semens OPCJA B: Wypalarka Bosz
KOSZTY ISTOTNE

Przychody ze sprzedaży produktów 195 000 szt x 8 zł = 1 560 000 zł 215 000 x 8 zł = 1720 000 zł 160 000 zł

(-) Koszty zmienne wyrobów sprzedanych 195 000 szt x 4 zł = (780 000zł) 215 000 x 4 zł = (860 000 zł) (80 000 zł)

(-) Koszty stałe produkcyjne 37 500 zł x 12 = (450 000 zł) 37 500 zł x 12 = (450 000 zł) 0 zł

(-) Koszt wypalarki (50 000 zł) (50 000 zł)+ (60 000 zł) (60 000 zł)

(-)Koszty stałe sprzedaży i ogólnego zarządu 8 000 zł x 12 = (96 000 zł) 8 000 zł x 12 = (96 000 zł) 0

Wynik przyrostowy 184 000zł 204 000 zł 20 000 zł

16
 RÓŻNICA TJ. PRZYCHODY I
OPCJA A: Wypalarka Semens OPCJA B: Wypalarka Bosz
KOSZTY ISTOTNE

Przychody ze sprzedaży produktów 195 000 szt x 8 zł = 1 560 000 zł 215 000 x 8 zł = 1720 000 zł 160 000 zł

(-) Koszty zmienne wyrobów sprzedanych 195 000 szt x 4 zł = (780 000zł) 215 000 x 4 zł = (860 000 zł) (80 000 zł)

(-) Koszty stałe produkcyjne 37 500 zł x 12 = (450 000 zł) 37 500 zł x 12 = (450 000 zł) 0 zł

(-) Koszt wypalarki (50 000 zł) (50 000 zł)+ (60 000 zł) (60 000 zł)

(-)Koszty stałe sprzedaży i ogólnego zarządu 8 000 zł x 12 = (96 000 zł) 8 000 zł x 12 = (96 000 zł) 0

Wynik przyrostowy 184 000zł 204 000 zł 20 000 zł

OPCJA A: Wypalarka Semens OPCJA B: Wypalarka Bosz RÓŻNICA TJ. PRZYCHODY I

INFORMACJE ISTOTNE INFORMACJE ISTOTNE KOSZTY ISTOTNE

Przychody ze sprzedaży produktów 15 000 szt x 8 zł = 120 000 zł 35 000 x 8 zł = 280 000 zł 160 000 zł

(-) Koszty zmienne wyrobów sprzedanych 15 000 szt x 4 zł = (60 000 zł) 35 000 x 4 zł = (140 000 zł) (80 000 zł)

(-) Koszty stałe produkcyjne 0 zł 0 zł 0 zł

(-) Koszt wypalarki 0 zł (60 000 zł) (60 000 zł)

(-)Koszty stałe sprzedaży i ogólnego zarządu 0 zł 0 zl 0

Wynik przyrostowy 60 000 zł 80 000 zł 20 000 zł

17
 Czynniki niemierzalne

▪ jakość urządzeń firmy Bosz vs. Semens

▪ solidność dostawcy - zapewnienie serwisu,

części zamiennych,

▪ zgodność ze strategią firmy.

18
 RÓŻNICA TJ. PRZYCHODY I
OPCJA A: Wypalarka Semens OPCJA B: Wypalarka Bosz
KOSZTY ISTOTNE

Przychody ze sprzedaży produktów 195 000 szt x 8 zł = 1 560 000 zł 215 000 x 8 zł = 1720 000 zł 160 000 zł

(-) Koszty zmienne wyrobów sprzedanych 195 000 szt x 4 zł = (780 000zł) 215 000 x 4 zł = (860 000 zł) (80 000 zł)

(-) Koszty stałe produkcyjne 37 500 zł x 12 + 50 000 zł = (450 000 zł) 37 500 zł x 12 + 50 000 zł = (450 000 zł) 0 zł

(-) Koszt wypalarki (50 000 zł) (50 000 zł)+ (60 000 zł) (60 000 zł)

(-)Koszty stałe sprzedaży i ogólnego zarządu 8 000 zł x 12 = (96 000 zł) 8 000 zł x 12 = (96 000 zł) 0

Wynik przyrostowy 184 000zł 204 000 zł 20 000 zł

OPCJA A: Wypalarka Semens OPCJA B: Wypalarka Bosz RÓŻNICA TJ. PRZYCHODY I

INFORMACJE ISTOTNE INFORMACJE ISTOTNE KOSZTY ISTOTNE

Przychody ze sprzedaży produktów 15 000 szt x 8 zł = 120 000 zł 35 000 x 8 zł = 280 000 zł 160 000 zł

(-) Koszty zmienne wyrobów sprzedanych 15 000 szt x 4 zł = (60 000) 35 000 x 4 zł = (140 000 zł) (80 000 zł)

(-) Koszty stałe produkcyjne 0 zł 0 zł 0 zł

(-) Koszt wypalarki 0 zł (60 000 zł) (60 000 zł)

(-)Koszty stałe sprzedaży i ogólnego zarządu 0 zł 0 zl 0

Wynik przyrostowy 60 000 zł 80 000 zł 20 000 zł

19
Koszty utraconych korzyści (opportunity costs)

Utracone dochody wynikające z podjętej decyzji, wyniku

której zaniechamy jednego działania na rzecz innego
działania.
Inaczej:
to wartość najlepszej opcji, która została odrzucona w
wyniku dokonanego wyboru.

20
 RÓŻNICA TJ. PRZYCHODY I
OPCJA A: Wypalarka Semens OPCJA B: Wypalarka Bosz
KOSZTY ISTOTNE

Przychody ze sprzedaży produktów 195 000 szt x 8 zł = 1 560 000 zł 215 000 x 8 zł = 1720 000 zł 160 000 zł

(-) Koszty zmienne wyrobów sprzedanych 195 000 szt x 4 zł = (780 000zł) 215 000 x 4 zł = (860 000 zł) (80 000 zł)

(-) Koszty stałe produkcyjne 37 500 zł x 12 + 50 000 zł = (450 000 zł) 37 500 zł x 12 + 50 000 zł = (450 000 zł) 0 zł

(-) Koszt wypalarki (50 000 zł) (50 000 zł)+ (60 000 zł) (60 000 zł)

(-)Koszty stałe sprzedaży i ogólnego zarządu 8 000 zł x 12 = (96 000 zł) 8 000 zł x 12 = (96 000 zł) 0

Wynik przyrostowy 184 000zł 204 000 zł 20 000 zł

OPCJA A: Wypalarka Semens OPCJA B: Wypalarka Bosz RÓŻNICA TJ. PRZYCHODY I

INFORMACJE ISTOTNE INFORMACJE ISTOTNE KOSZTY ISTOTNE

Przychody ze sprzedaży produktów 15 000 szt x 8 zł = 120 000 zł 35 000 x 8 zł = 280 000 zł 160 000 zł

(-) Koszty zmienne wyrobów sprzedanych 15 000 szt x 4 zł = (60 000 zł) 35 000 x 4 zł = (140 000 zł) (80 000 zł)

(-) Koszty stałe produkcyjne 0 zł 0 zł 0 zł

(-) Koszt wypalarki 0 zł (60 000 zł) (60 000 zł)

(-)Koszty stałe sprzedaży i ogólnego zarządu 0 zł 0 zl 0

Wynik przyrostowy 60 000 zł 80 000 zł 20 000 zł

21
 OPCJA A: Wypalarka Semens OPCJA B: Wypalarka Bosz RÓŻNICA TJ. PRZYCHODY I
INFORMACJE ISTOTNE INFORMACJE ISTOTNE KOSZTY ISTOTNE

Przychody ze sprzedaży produktów 15 000 szt x 8 zł = 120 000 zł 35 000 x 8 zł = 280 000 zł 160 000 zł

(-) Koszty zmienne wyrobów sprzedanych 15 000 szt x 4 zł = (60 000 zł) 35 000 x 4 zł = (140 000 zł) (80 000 zł)

(-) Koszty stałe produkcyjne 0 zł 0 zł 0 zł

(-) Koszty stałe wypalarka 0 zł (60 000 zł) (60 000 zł)

(-)Koszty stałe sprzedaży i ogólnego zarządu 0 zł 0 zl 0

Wynik przyrostowy 60 000 zł 80 000 zł 20 000 zł

Wybór opcji A:
Koszt utraconych możliwości

Przychody ze sprzedaży produktów 15 000 szt x 8 zł = 120 000 zł

(-) Koszty zmienne wyrobów sprzedanych 15 000 szt x 4 zł = (60 000)

(-) Koszt utraconych możliwości (80 000 zł)

Wynik przyrostowy (20 000 zł)

22
 OPCJA A: Wypalarka Semens OPCJA B: Wypalarka Bosz RÓŻNICA TJ. PRZYCHODY I
INFORMACJE ISTOTNE INFORMACJE ISTOTNE KOSZTY ISTOTNE

Przychody ze sprzedaży produktów 15 000 szt x 8 zł = 120 000 zł 35 000 x 8 zł = 280 000 zł 160 000 zł

(-) Koszty zmienne wyrobów sprzedanych 15 000 szt x 4 zł = (60 000 zł) 35 000 x 4 zł = (140 000 zł) (80 000 zł)

(-) Koszty stałe produkcyjne 0 zł 0 zł 0 zł

(-) Koszty stałe wypalarka 0 zł (60 000 zł) (60 000 zł)

(-)Koszty stałe sprzedaży i ogólnego zarządu 0 zł 0 zl 0

Wynik przyrostowy 60 000 zł 80 000 zł 20 000 zł

Koszt utraconych możliwości

Wybór opcji B:

Przychody ze sprzedaży produktów 35 000 x 8 zł = 280 000 zł

(-) Koszty zmienne wyrobów sprzedanych 35 000 x 4 zł = (140 000 zł)

(-) Koszty stałe wypalarka (60 000 zł)

(-) Koszt utraconych możliwości (60 000 zł)

Wynik przyrostowy 20 000 zł

23
 Przykład nr 3 koszt utraconych możliwości
Jednostka „Bartex” zdecydowała się na produkcję
dodatkowej ilości wyrobu typu A co oznacza, że musi
ograniczyć produkcję wyrobu typu B o 100 szt. Wyrób
B dostarcza marżę w wysokości 5 zł za sztukę.

Wartość utraconych możliwości = 5 zł x 100 szt = 500 zł

Koszty utraconych korzyści występują najczęściej w przypadku

ograniczonych zasobów.

24
 Koszt ISTOTNY (z ang. relevant cost)
Narastający
(incremental)
(wzrasta wraz z podjętą decyzją) + Koszt utraconych
korzyści

Możliwy do uniknięcia
jeżeli dana decyzja nie zostanie podjęta Koszt Przyszły (future)
(avoidable)
ISTOTNY

Kontrolowany przez Wyrażony w

jednostkę przepływach pieniężnych
(controllable) (cash flow)

25
Koszt istotny a rachunek kosztów
 Koszt istotny a rachunek kosztów

zmienne stałe

istotne
nieistotne
(relewantne)
Uwaga! Jeżeli koszt pojawia
się w wyniku podjętej
decyzji to jest ISTOTNY

Materiały Robocizna

27
 Koszt istotny a koszt zapasu materiałów
Materiały

Używany w innych
Dobro rzadkie Bezużyteczny Brak zapasu
projektach

Wykorzystać nadwyżkę Zabrać z innego Wykorzystać obecny

obecnego zapasu oraz projektu zapas Zakupić
dokupić

Koszt istotny = Cena

Koszt istotny = Koszt Koszt istotny = Cena
rynkowa dokupionego Koszt istotny = 0 zł
utraconych korzyści rynkowa
zapasu

28
 Przykład nr 4 koszt istotny - materiały
Jednostka „Budex” planuje w czerwcu rozpocząć produkcję kostki brukowej
(oprócz cegły). Do wytworzenia obu produktów wykorzystywany jest cement.
Na magazynie obecnie znajduje się 20 000 kg cementu, z których 10 000 kg
zostanie zużytych do produkcji cegły.
Do produkcji kostki brukowej w danym miesiącu wymagane jest 10 000 kg
cementu.
Cena rynkowa za 50 kg worek cementu to 30 zł. Cena w jakiej zakupiono
cement znajdujący się na magazynie to 28 zł.
Jaki będzie koszt istotny cementu zużytego do produkcji kostki brukowej?
Cement na magazynie dostępny do produkcji kostki: 10 000 kg
Koszt istotny: 0 zł
Koszt istotny cementu zużytego do produkcji kostki: 0 zł

29
 Przykład nr 5 koszt istotny - materiały
Jednostka „Budex” planuje w czerwcu rozpocząć produkcję kostki brukowej
(oprócz cegły).
Do wytworzenia obu produktów wykorzystywany jest piasek.
Na magazynie obecnie znajduje się 10 000 kg piasku, z których 8 000 kg zostanie
zużytych do produkcji cegły.
Do produkcji kostki brukowej w danym miesiącu wymagane jest 6 000 kg piasku.
Cena rynkowa za 50 kg worek piasku to 20 zł. Cena w jakiej zakupiono piasek
znajdujący się na magazynie to 18 zł.
Jaki będzie koszt istotny piasku zużytego do produkcji kostki brukowej?

Piasek dostępny na magazynie do produkcji cegły : 2000 kg

Piasek, który należy zakupić: 4 000 kg
RAZEM: 2 000 kg x 0 zł + 4 000 kg /50 kg x 20 zł = 1 600 zł

30
 Koszt istotny a koszt zapasu
Materiały

Używany w innych
Bezużyteczny Dobro rzadkie Brak zapasu
projektach

Wykorzystać nadwyżkę Wykorzystać obecny Zabrać z innego

obecnego zapasu oraz zapas projektu Zakupić
dokupić

Koszt istotny = Cena

Koszt istotny = Koszt Koszt istotny = Cena
rynkowa dokupionego Koszt istotny = 0 zł
utraconych korzyści rynkowa
zapasu

31
 Przykład nr 5 koszt istotny - materiały
Jednostka „Budex” planuje w czerwcu rozpocząć produkcję kostki brukowej
(oprócz cegły).
Do wytworzenia obu produktów wykorzystywany jest piasek.
Na magazynie obecnie znajduje się 10 000 kg piasku, z których 8 000 kg zostanie
zużytych do produkcji cegły.
Do produkcji kostki brukowej w danym miesiącu wymagane jest 6 000 kg piasku.
Cena rynkowa za 50 kg worek piasku to 20 zł. Cena w jakiej zakupiono piasek
znajdujący się na magazynie to 18 zł.
Jaki będzie koszt istotny piasku zużytego do produkcji kostki brukowej?

Piasek dostępny na magazynie do produkcji cegły : 2000 kg

Piasek, który należy zakupić: 4 000 kg
RAZEM: 2 000 kg x 0 zł + 4 000 kg /50 kg x 20 zł = 1 600 zł

32
 Koszt istotny a rachunek kosztów

zmienne stałe

istotne
nieistotne
(relewantne)

Materiały Robocizna

33
 Koszt istotny - robocizna
Robocizna

Wykorzystane pełne moce Wykorzystane pełne moce

przerobowe ale można przerobowe i nie można
Wolne moce przerobowe
zatrudnić dodatkowych zatrudnić dodatkowych
pracowników pracowników

Zatrudnić dodatkowych Wykorzystać obecną siłę Zabrać siłę roboczą z

pracowników roboczą innego projektu

Koszt istotny = Obecna Koszt istotny = koszt

Koszt istotny = 0 zł
stawka rynkowa utraconych korzyści

34
 Przykład nr 6 koszt istotny - roboczogodziny
Jednostka „Budex” otrzymała w lipcu dodatkowe zlecenie na produkcję kostki
brukowej w ilości 10 000 szt.
Jednostka posiada wolne moce przerobowe w ilości 2000 roboczogodzin.
Natomiast 10 000 sztuk kostki brukowej będzie wymagało 2 500 roboczogodzin
pracy. Jednostka może zatrudnić dodatkowe osoby do pracy nad zleceniem.
Koszt dodatkowej roboczogodziny - 5 zł. Koszt jednej godziny pracy pracowników
bezpośrednio produkcyjnych już zatrudnionych to 3 zł.

Jaki będzie koszt istotny produkcji dodatkowych 10 000 szt kostki brukowej?

35
 Koszt istotny - robocizna
Robocizna

Wykorzystane pełne moce Wykorzystane pełne moce

przerobowe ale można przerobowe i nie można
Wolne moce przerobowe
zatrudnić dodatkowych zatrudnić dodatkowych
pracowników pracowników

Zatrudnić dodatkowych Wykorzystać obecną siłę Zabrać siłę roboczą z

pracowników roboczą innego projektu

Koszt istotny = Obecna Koszt istotny = koszt

Koszt istotny = 0 zł
stawka rynkowa utraconych korzyści

36
 Przykład nr 6 koszt istotny - roboczogodziny
Jednostka „Budex” otrzymała w lipcu dodatkowe zlecenie na produkcję kostki
brukowej w ilości 10 000 szt.
Jednostka posiada wolne moce przerobowe w ilości 2000 roboczogodzin.
Natomiast 10 000 sztuk kostki brukowej będzie wymagało 2 500 roboczogodzin
pracy. Jednostka może zatrudnić dodatkowe osoby do pracy nad zleceniem.
Koszt dodatkowej roboczogodziny - 5 zł. Koszt jednej godziny pracy pracowników
bezpośrednio produkcyjnych już zatrudnionych to 3 zł.

Jaki będzie koszt istotny produkcji dodatkowych 10 000 szt kostki brukowej?

Wymagana ilość roboczogodzin: 2 500

Wolne moce przerobowe: 2000 godzin
Koszt istotny wolnych mocy przerobowych: 0 zł
Dodatkowe roboczogodziny: 500 godzin
Koszt istotny dodatkowych roboczogodzin: 5 zł x 500 h = 2 500 zł
Razem koszt istotny robocizny: 0 zł + 2 500 zł = 2 500 zł

37
 Przykład nr 7 koszt istotny - roboczogodziny
Jednostka „Budex” otrzymała w lipcu dodatkowe zlecenie na produkcję kostki brukowej w ilości 10 000 szt.
Jednostka posiada wolne moce przerobowe w ilości 2000 roboczogodzin. Natomiast 10 000 sztuk kostki
brukowej będzie wymagało 8 000 roboczogodzin pracy. Jednostka może zatrudnić dodatkowe osoby do
pracy nad zleceniem ale tylko na 5 000 roboczogodzin.
Koszt dodatkowej roboczogodziny - 5 zł. Koszt jednej godziny pracy pracowników bezpośrednio
produkcyjnych już zatrudnionych to 3 zł.
Jednostka mogłaby wziąć moce przerobowe z produkowanej cegły, jednostkowa marża na pokrycie w
przypadku cegły wynosi 4 zł, produkcja jednej sztuki cegły wymaga 1 roboczogodziny.

Jaki będzie koszt istotny produkcji dodatkowych 10 000 szt kostki brukowej?
Wymagana ilość roboczogodzin: 8 000
Wolne moce przerobowe: 2000 godzin
Koszt istotny wolnych mocy przerobowych: 0 zł
Dodatkowe roboczogodziny: 5000 godzin
Koszt istotny dodatkowych roboczogodzin: 5 zł x 5000 h = 25 000 zł
Roboczogodziny zabrane z produkcji cegły: 1 000 godzin
Koszt istotny roboczogodzin: 4 zł x 1 000 h = 4 000 zł
RAZEM: 0 zł + 25 000 zł + 4 000 zł = 29 000 zł

38