Professional Documents
Culture Documents
Nataraj Award @) !&
Nataraj Award @) !&
Organized by
Nepal Rastriya Kala tatha Shasnkritik Pratisthan
Regd. Office :KMC 16 - Pakanajole Kathmandu, Nepal, P.O. BOX NO : 11380
Central Directorate :
KMC 15 - Swoyambu Shanubharyan Kathmandu, Nepal
Cell : 9803306491 Email: info@nrksp.com.np Website: www.nrksp.com.np
Office of the World Arts & Cultural Organization's APR - Co-ordination Council / NEPAL
ldlt @)&# ;fn df3 !% ut] zlgjf/sf lbg ;fFem %M#) ah] z'e–dËnsf ;fy sf7df8f}+
dxfgu/kflnsf !^, v'l;a'F :yLt h;dLg kf6L{ Kofn]zsf] laz]if ;efxndf ;+:yfks z]o/wgL
Pj++ ;~rfns ;'>L laGbLof zfSosf] z'e–ljjfxsf] ljz]if sfo{qmd aLr ljlwjt ;+:yfut
z'ef/De ul/of] .
cGt/f{li6«o dfGotf k|fKt
cGt/f{li6«o snf tyf ;f+:s[lts kl/ifb\sf] dxf;+3 / laZj ;f+:s[lts ;+u7gsf] dfGotf
k|fKt o; k|lti7fg laZj snf tyf ;f+:s[lts ;+u7gsf] Plzof k|zfGt If]qLo ;dGjo kl/ifb\sf]
sfof{nosf] ?kdf sfdsfh ug]{ x}lzot k|fKt u/]sf] 5 .
ljz]if sfo{qmd
!= gj k|ltef snfsf/x?sf] /Ëd~rLo dxf;+u|fd k|yd /fi6«JofkL g6/fh ;Ddfg Pjf8{
a[xt ;f+:s[lts dxf]T;j @)&$sf] cfof]hgf ug]{ .
@= k|yd /fli6«o snfsf/ ;Dd]ngsf] cfof]hgf ug]{ .
#= snfsf/x?sf] k|yd Plzof k|zfGt If]lqo ;Dd]ng sf7df8f}df cfof]hgf ug]{ .
sfg'gL dfGotf
M ax'p2]Zo sDkgLsf] ?kdf /x]sf] o; k|lti7fg g]kfn ;/sf/sf] lg0f{o sdf]lhd
sDkgL /lhi6f/sf] sfof{no sf7df8f}+af6 ldlt @)&# ;fn d|l;/ @) ut]sf lbg ljlwjt
btf{eO{ g]kfnsf] k|rlnt sfg"g adf]lhd dfGotf k|fKu ul/of] .
k|lti7fgsf] ;+:yfut z'ef/De M
ldlt @)&# ;fn df3 !% ut] zlgjf/sf lbg sf7df8f}+ dxfgu/kflnsf !^, v'l;a'F :yLt
h;dLg kf6L{ Kofn]zsf] ;efxndf ljz]if sfo{qmd aLr ;+:yfut z'ef/De ul/of] .
cGt/f{li6«o dfGotf k|fKt
laZj ;Dkbfsf] ;'lrdf ;dflji6 :joDe[ dxfr}Tosf] lgs6 :yfkgf ePsf] g]kfn /fli6«o
snf tyf ;f+:s[lts k|lti7fgn] cGt/f{li6«o snf tyf ;f+:s[lts kl/ifb\Lo dxf;+3 /
laZj ;f+:s[lts ;Ë7gsf] dfGotf k|fKt u/]sf] 5 . o; k|lti7fgn] laZj snf tyf ;f+:s[lts ;
+u7gsf] Plzof k|zfGt If]qLo;dGjo kl/ifb\sf] sfof{nosf] x}lzotdf lhDd]jf/Lsf ;fy
sfdsfo{ ug{lhDd]jf/L k|fKt u/]sf] 5 .
k|lti7fgsf] ;b:otf
o; k|lti7fgsf] ;+:yfut ljsf;df ;xsfo{ ug{ O{R5's s'g}klg :jb]zL tyf ljb]zL
snfsf/, snf, ;flxTo / ;f+:s[lts If]q;+u ;/f]sf/ /fVg] ;++3–;+:yf Pj+ ;d'xx?n] ;b:otf tyf
cfa4tf k|fKt ug{ ;Sg]5 .
snf tyf ;fF:s[lts ljefu
M !_ /fli6«o Pj+ cGt/f{li6«o :t/df g]kfnsf] df}lns k/Dk/fut tyf cfw'lgs
snf, ;flxTo, ;ª\uLt tyf ;f+:s[lts ljljwtf Pj+ k|fs[lts ;Dkbfsf]
ul/dfnfO{ sfod /fVg o;sf] ;+/If0f, ;Dj4{g, k|aw{g tyf
dgf]/~hgfTds If]qsf] ;+:yfut ljsf;sfnflu sfo{of]hgf
tyf kl/of]hgfx?sf] lgdf{0f, sfof{Gjog, ;'kl/j]If0f, cg'udg tyf d'Nof°gsf]
cfwf/df
dfg–;Ddfg / k'/:s[t u/fpg] ;+:s[ltsf] ljsf; ug]{5 .
@_ l;h{gfTds snf / ;f+:s[lts tyf ;ª\uLt If]qnfO{ cfwf/zLnfsf] ?kdf ljszLt
u/fpg :yfgLo, lhNnf, If]qLo tyf /fli6«o Pj+ cGt/f{li6«o :t/df
;ef, ;Dd]ng, uf]i7L tyf cGo ljleGg sfo{qmdx?sf] cfof]hgf ug]{ / laZjJofkL
?kdf cfof]hgf c'g] ljljw ;f+:s[lts cfbfg–k|bfg sfo{qmddf b]zsf]
tkm{af6 k|ltlglwTj ug]{5 .
#_ g]kfn /fli6«o snf tyf ;f+:s[lts k|lti7fgsf] ;+:yfut ljsf;, lj:tf/ / p2]Zo
sfo{fGjogsf] nfuL :jb]z tyf ljb]zsf ljleGg :yfgx?df zfvf
jf ;Dks{ sfof{no :yfkgf ug]{5 .
:s"n ckm cf6{;\ M
/fli6«o Pj+ cGt/f{li6«o :t/df dfGotfk|fKt snf, ;ª\uLt tyf ;f+:s[ltsljifox?sf] ljifout
kf7\oqmd cg"?k tt\ ;DalGw ljifox?df cfjZos tflnd, k|lzIf0f, cWoog tyf cWofkg /
cg';GwgfTds sfo{ ;+rfng ul/ bIf hgzlQm pTkfbg ug]{ .tt\ ;DalGw /Ëd~rLo
sfo{qmdx?sf] ;d]t Joa:yfkg ug]{5 .
>[hgfTds snf M lrqsnf, x:tsnf, d'lt{snf, b[:osnf, g[Tosnf / clego snf cfbLsf] k|
of]ufTds tflnd lbg]] Aoa:yf ul/g] .
;ª\uLt M afWojfbg,–ufog, g[To / gf6s ;DalGw ;}4flGts, Aoaxfl/s / k|
of]ufTds tflnd, k|lzIf0f cflbsf] Aoa:yf ul/g] .
;f+:s[lts >[hgfTds snfsf] pTyfgsf]nflu ;+:s[lt tyf ;fF:s[lts ;DefAotfsf]
cWoog Pj tt\ ;DalGw ;}4flGts, Aoaxfl/s 1fg lbg] .
;Dkbf M g]kfnsf] d't{ jf cd"t{ k|fUP]ltxfl;s, P]ltxf;Ls, ;f+:s[lts tyf k|
fs[lts ;DklQ . h:t} M :df/s tyf s[ltx?, snfs[lt :yn, dfgj a:tL, ;f+:s[lts
ultljlw, k|fs[lts ;Dkbf, k|fs[lts jftfj/0f, k|fs[lts :yn?sf] ;DefJotf
cWoog tyf cg'zGwfgfTds sfo{df ;lqmo /xg] .
/fli6«o snfsf/ d~r
!_ l;h{gfTds snf / ;f+:s[lts tyf ;ª\uLt If]qnfO{ cfwf/zLnfsf] ?kdf ljszLt
u/fpg :yfgLo, lhNnf, If]qLo tyf /fli6«o Pj+ cGt/f{li6«o :t/df
;ef, ;Dd]ng, uf]i7L tyf cGo ljleGg sfo{qmdx?sf] cfof]hgf ug]{ /
tt\ ;DalGw /Ëd~rLo sfo{qmdx?sf] Joa:yfkg ug]{ .
@_ k|To]s jif{ cfiff9 & ut], h'g @! tfl/ssf] lbgdf kg]{ cGt/f{li6«o ;ª\uLt
lbj; nfO{ dxfpT;jsf] ?kdf ljszLt u/fpg /fli6«o Pj+ cGt/f{li6«o :t/df
ljljw ;fª\uLtLs sfo{qmdx?sf] cfof]hgf ug]{ .
#_ g]kfndf :yfkgf ePsf snf / ;ª\uLt tyf ;f+:s[lts If]q;+u ;/f]sf/ /fVg]
u}/–;/sf/L ;+3–;+:yfx?sf] b]zJofkL ?kdf ;j]{If0f ug]{ / cfd snfsf/Ltfsf]
k]zfut dof{bf nfO{ cg'zf;Lt Pj+ dof{lbt 9Ëaf6 kl/rfnLt x'g. xs, lxt /
clwsf/ tyf hLjg ;'/Iffsf] Uof/]06L u/fpg /fli6«o snfsf/ kl/ro–kqsf]
Joa:yf ug]{ .
;/ud /]sl8{Ë :6]l8of]
snf / ;f+:s[lts tyf ;ª\uLt If]qnfO{ cfwf/zLnfsf] ?kdf ljszLt u/fpg tt\ ;DalGw
lkmNd, 6]lnlkmNd, 8s'd]G6«L, cl8of], lel8of] lgdf{0f tyf /]sl8{Ë :6]l8of] ;
+rfng ;DalGw cfjZos ultljlw ug]{ .
snfsf/ sNof0f sf]if
snfsf/x?sf] hLjgofkg nfO{ ;xh tyf ;'/lIft ?kdf ljs;Lt u/fpg :jf:Yo ljdf ;'ljwf
;lxtsf] snfsf/ sNof0f sf]ifsf] :yfkgf ul/Psf] 5 .
;]jf / ;'lawfx?M
s_ /fli6«o snfsf/ kl/ro–kq k|fKt ;b:o snfsdL{x?sf] hLjgofkg nfO{ ;xh agfpg
cfocfh{gsf] cjz/nfO{ k|f]T;flxt u/fpg ljlQo ;+:yf jf a}° ;
+u ;xsfo{ ul/ nufgL k|jw{g sfo{qmdx? ;+rfng ul/ ;]jf
cfbfg– k|bfg ul/g] 5 .
v_ /fli6«o snfsf/ kl/ro–kq k|fKt;b:o snfsf/x?sf] lhjg ;'/IffnfO{ Wofgdf /flv
c:ktfn ;+u ;dGjo /flv :j:Yo ;]jf pknJw u/fpg] 5 .
u_ /fli6«o snfsf/ kl/ro–kq k|fKt ;b:ox?nfO{ /fHon] lbPsf] / cGt/f{li6«o
If]qaf6 k|bfg ul/g] cGo ;]jf / ;'ljwfx? pknJw u/fpg] 5 .
snfsf/ Go'h 86 sd
*_ snf / ;ª\uLt tyf ;f+:s[lts If]q;+u ;DalGwt kq–klqsf k|sfzg, ;dfrf/ d'ns
j]e;fO{6sf] ;+rfng / Go"h Ph]G;L ;DalGw sfo{ ug]{5 .
kl/b[Zo
M snf / ;+f:s[ltssf] dfWodaf6 afn–aflns, lszf]/–lszf]/L tyf o'jfju{sf] cGtlg{lxt k|
ltef, cg'ej tyf l;h{gfnfO{ k|:km'6g u/fpg ;Sg] Ifdtfsf] clej[l4sf nflu k|f]T;flxt u/fpg]
/ snfsf/Ltfsf] pRr ;Ddfgsf ;fy /fli6«o tyf cGt/f{li6«o :t/df 5jL agfpgd'Vo e'dLsf
/xg]5 .
snf, ;ª\uLt tyf ;f+:s[ltsIf]q;+u ;DalGw /fli6«o tyf cGt/f{li6«o sfo{zfnf uf]i7L tyf
;Dd]ngx?sf] cfof]hgf ul/ a[xt 5nkmn / k/fdz{sf] cfwf/df /fli6«o 3f]if0ff–kq tof/ ug]
{ . pQm 3f]if0ff–kq nfO{ cfwf/zLnfsf] ?kdf ljszLt u/fpg ljleGg of]hgf tyf
kl/of]hgfx?sf] lgdf{0f u/fO{ To;sf] ;'k/j]If0f, cg'udg tyf
d'NofÍgsf]cfwf/dfsnfsf/x?sf] dfg, ;Ddfg, clegGbg Pj+ k'/:s[t u/fpg] ;+:sf/sf] ljsf;
u/fp]g .
nIo M =
snfsf/x? d/]/ klg afFRb5g lhljt /xFbf cfkm\g} kl/>d, nug, ;fwgf / d]xgtn]
cuf8L al9 /x]sf x'G5g . st}s'g} :t/af6 k|f]T;fxg / ;'ljwfsf] Joa:yf 5}g . ToxL sf/0fn]
ubf{ snfsfl/tfsf] cJoj:yf / snfsfL{x?sf] g}/f:otf a9\b} uO{/x]sf] oyft{ nfO{ dWogh/
ub}{, snfsf/x?sf] hLjg ;'/Iff, k]zfut d'No / dfGotf nfO{ :yfoLTj u/fpg]sfo{df
lqmofzLn /xg] d'Vo nIo /xg]5 .
efjL of]hgf tyf sfo{qmd M
!= k|lti7fgsf] d'ne"t p4]Zo nfO{ kl/k"tL{ u/fpg ;do / kl/:yLtL nfO{ dWogh/ ub}
{ ;DefJotf :ynut cWoogsf] cfwf/df ljleGg of]hgf, kl/of]hgf tyf ljljw sfo{qmdx?sf]
lgdf{0f ul/g]5 .
@= /fli6«o rf8{ kj{, pT;j / cGt/f{li6«o ;ª\uLt lbj;sf] ljz]if cj;/ kf/]/ /fli6«o Pj+
cGt/f{li6«o :t/df snf tyf ;f+:s[lts If]q;+u ;DalGwt ljljw sfo{qmdx?sf]
cfof]hgf ug]{5 . ljz]iftM k|To]s jif{ g6/fh /fli6«o ;Ddfg k'/:sf/ k|bfg ul/g] 5 .
#= laZj ljVoft JolQmTo, /fli6«o lae"tLx?sf] ;Demgf tyf /fi6«sf] ljlzi7 JolQmx?
sf] ;Ddfgdf k'/:sf/ tyf Pjf8{ :yfkgf ug]{ .
ljz]iftM
g]kfndf :yfkgf ePsf snf / ;ª\uLt tyf ;f+:s[lts If]q;+u ;/f]sf/ u}/–;/sf/L ;+3–;
+:yfx?df sfo{ut ;]jf/t snfsf/x?sf] dof{lbt k]zfut ;'/Iff / cfTd ;Ddfg u/fpg k|yd /fli6«o
snfsf/ ;Dd]ngsf] cfof]hgf ug]{ tof/Ldf h'6]sf 5f}+ .
cGt/f{li6«o ;ª\uLt lbj;sf] kfjg cjz/nfO{ pT;jsf] ?kdf dgfpg] ;Gbe{df g]kfne/sf lzIf0f
;+:yfx?df cWoog/t gj snfsf/ lawfyLx?sf] k|yd /fi6«JofkL/Ëd~rLo k|ltef dxf;+u|fd
g6/fh Pjf8{ a[xt ;f+:s[lts dxf]T;j @)&$ sf] cfof]hgf ug]{ hdsf]{ u/]sf 5f}+ .
+;a}nfO{ :jfut clejfbg ub}{, ;a} If]qsf] ;xof]u, ;xefuLtf / cfk;L ;lxi0f'tfsf] nfuL
xft]dfnf] ul/ cuf8L a9\g cfJxfg ub{5f}+ .
k'/f gfd
=========================================================
= z}IfLs of]Uotf=====================
7]ufgf M
=========================================================
=========================================================
=============
cfkm' ;+nUg /x]sf] ;+:yfsf] gfd M
=========================================================
====================================
cfkm\gf] sfo{If]q M
=========================================================
=========;]jf/t cjwL M ===========================
s'g} ;Ddfg jf Pjf8{ k|fKt ug{' ePsf] 5 eg] M
=========================================================
===================
:jb]z tyf ljb]z e|d0f ug{' ePsf] 5 eg] M
=========================================================
=======================
;Dks{ M df]jfO{n g+ =
========================================= O{d]n M
=========================================================
ldlt M ============================== b:tvt
============================