Chương 8:

THOÂNG TIN THÍCH HÔÏP

CHO VIEÄC
RA QUYEÁT ÑÒNH NGAÉN HAÏN

1 11/18/2023
 Muïc tieâu
 Hieåu ñöôïc vai troø cuûa keá toaùn quaûn trò trong chu trình
ra quyeát ñònh.
 Nhaän bieát ñöôïc caùc ñaëc ñieåm cuûa thoâng tin thích hôïp.
 Bieát caùch söû duïng caùc coâng cuï cuûa keá toaùn quaûn trò
ñeå chöùng minh cho caùc quyeát ñònh trong quaù trình
hoaït ñoäng

2 11/18/2023
 Noäi dung
 Chu trình ra quyeát ñònh
 Nhaän dieän thoâng tin thích hôïp
 Caùc coâng cuï keá toaùn quản trị chöùng minh cho việc
quyeát ñònh trong quaù trình hoaït ñoäng
 ÖÙng duïng kỹ thuật phaân tích thoâng tin thích hôïp cho
vieäc ra quyết ịnh một số tình huống kinh doanh cơ
bản.

3 11/18/2023
 VAI TROØ CUÛA KEÁ TOAÙN VIEÂN QUAÛN TRÒ TRONG
VIEÄC RA QUYEÁT ÑÒNH CUÛA NHAØ QUAÛN TRÒ

 Caùc keá toaùn vieân quaûn trò ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc ra quyeát ñònh
cuûa nhaø quaûn trò, ñoù laø: thu thaäp, xöû lyù vaø cung caáp thoâng tin thích hôïp cho
moãi tình huoáng kinh doanh caàn ra quyeát ñònh.

Thiết kế; tổ chức Các nhà quản lý trong

Kế toán viên
thực hiện hệ thống các lĩnh vực sản xuất,
quản trị
thông tin kế toán tiếp thị, tài chính,v.v...

Ra các quyết định

kinh tế

4 11/18/2023
 QUY TRÌNH RA QUYẾT ĐỊNH

Xác định vấn đề ra quyết định

Lựa chọn tiêu chuẩn

Phân tích
Xác định các phương án
định lượng

Xây dựng mô hình ra quyết định

Vai trò chủ yếu

Thu thập dữ liệu
của kế toán quản trị
Phân tích
định tính

Ra quyết định
5 11/18/2023
 TIEÂU CHUAÅN ÑOÁI VÔÙI THOÂNG TIN THÍCH HÔÏP

 Thông tin có liên quan đến tương lai không?

---> thông tin phải liên quan đến sự kiện trong tương lai
---> thông tin quá khứ ít thích hợp cho việc ra quyết định

 Thông tin phải có sự khác biệt giữa các phương án so sánh?

---> thông tin giống nhau giữa các phương án so sánh thì không thích hợp cho
việc ra quyết định.

6 11/18/2023
Sự cần thiết phải nhận diện thông tin thích hợp

Cần nhận diện

thông tin
Thích hợp

Giảm thiểu được

Hạn chế tình trạng
thời gian và ngân
quá tải thông tin
sách trong việc thu
thập, xử lý thông
tin

Company Name
 Quy trình phân tích thông tin thích hợp
 Böôùc 1: Taäp hôïp taát caû thoâng tin veà thu nhaäp vaø CP lieân
quan ñeán töøng phöông aùn. (Löu yù caùc khoaûn thu nhaäp vaø
CP ôû ñaây khoâng chæ laø thu nhaäp, CP thöïc teá, öôùc tính maø
coøn bao goàm caû thu nhaäp, CP tieàm aån, CP cô hoäi)

Böôùc 2: Loaïi boû caùc CP chìm (nhöõng khoaûn CP ñaõ phaùt

sinh, khoâng theå traùnh vaø luoân luoân toàn taïi ôû moïi phöông
aùn so saùnh).

 Böôùc 3: Loaïi boû caùc khoaûn thu nhaäp, CP seõ phaùt sinh nhö
nhau trong töông lai ôû taát caû caùc phöông aùn.

 Böôùc 4: Ra quyeát ñònh döïa vaøo caùc thoâng tin coøn laïi
(thoâng tin thích hôïp)

8 11/18/2023
 Ví duï 1: CP chìm khoâng phaûi laø thoâng tin thích hôïp:
Cty TH ñang xem xeùt phöông aùn mua thieát bò môùi thay theá thieát bò cuõ
ñang söû duïng taïi phaân xöôûng SX. Caùc taøi lieäu coù lieân quan nhö sau:

Chæ tieâu Söû duïng maùy Mua maùy

cuõ ( PA I) môùi (PA II)
Nguyeân giaù thieát bò ( ñoàng) 100.000.000 125.000.000
Giaù trò coøn laïi cuûa thieát bò treân soå 80.000.000 -
KT
Thôøi gian söû duïng coøn laïi 4 naêm 4 naêm
Giaù baùn thieát bò hieän taïi 60.000.000 -
Giaù baùn thieát bò 4 naêm sau - -
Chi phí hoaït ñoäng haøng naêm 45.000.000 25.000.000

9 Doanh thu haøng naêm 75.000.000 75.000.000

11/18/2023
 Quan nieäm sai laàm:
 Khoâng ñaàu tö thieát bò môùi do:
 Neáu baùn thieát bò ñang söû duïng: Cty loã 20.000.000 ( (=
60.000.000- 80.000.000)
 Cty ñaõ ñaàu tö thì phaûi coá gaéng thu hoài voán, söû duïng thieát
bò ñeán luùc hö hoûng
 Ñeå ñi ñeán keát luaän cuoái cuøng, cần nghieân cöùu baûng
phaân tích toùm taét keát quaû kinh doanh döï kieán cuûa 2
phöông aùn treân.

10 11/18/2023
 Bước 1: Tập hợp tất cả thông tin liên quan của từng phương án

Chæ tieâu PA (I) PA (II)

1.Doanh thu 4 năm 300.000.000 300.000.000

2. CP hoaït ñoäng 4 năm (180.000.000 (100.000.000)

3. Khaáu hao maùy môùi (125.000.000)

4. Khaáu hao maùy cuõ (80.000.000) (80.000.000)

5.Thu nhập do baùn thieát bò cuõ 60.000.000

11 11/18/2023
 Bước 2: Loại bỏ CP chìm: 80.000.000 ( Vì đây là khoản CP
đã phát sinh dù chọn PA I hay PA II)

Chỉ tiêu PA II PA I
1 Doanh thu 4 năm 300.000.000 300.000.000
2. CP hoạt động 4 năm (100.000.000 (180.000.000)
3. CP Khấu hao máy mới (125.000.000)
4. Thu nhập bán máy cũ 60.000.000

12 11/18/2023
 Bước 3: Loại bỏ các khoản DT và CP như nhau ở 2
phương án

Chỉ tiêu PA II PAI

1. CP hoạt động (100.000.000) (180.000.000)
2. CP khấu hao máy mới (125.000.000)
3. Thu nhập bán máy cũ 60.000.000

13 11/18/2023
 Bước 4: Báo cáo thông tin thích hợp

Chỉ tiêu PA II PA I Chênh lệch

1. Chênh lệch CP hoạt động (100.000.000) (180.000.000) 80.000.000

2. Chênh lệch CP khấu hao máy mới (125.000.000) (125.000.000)

3. Chênh lệch thu nhập bán máy cũ 60.000.000 60.000.000

Lợi nhuận tăng do sử dụng máy mới 15.000.000

14 11/18/2023
 Ví duï 2: Caùc khoaûn thu nhaäp vaø CP nhö nhau khoâng phaûi
thoâng tin thích hôïp.

 Giaû sö,û coâng ty ABC ñang nghieân cöùu mua moät thieát bò saûn
xuaát môùi, ñeå thay theá thieát bò cuõ ñang söû duïng, vôùi muïc tieâu laø
laøm giaûm chi phí nhaân coâng tröïc tieáp, giaûm CP söûa chöõa
thöôøng xuyeân. Nguyeân giaù cuûa thieát bò môùi coù giaù trò laø 80
trieäu ñoàng, döï kieán söû duïng trong 5 naêm. GT coøn laïi cuûa thieát
bò cuõ: 60 trieäu ñoàng, thôøi gian höõu duïng coøn laïi:5 naêm
 Neáu ñaàu tö thieát bò môùi seõ tieát kieäm ñöôïc 40 ñoàng chi phí nhaân
coâng tröïc tieáp cho moãi saûn phaåm saûn xuaát, giaûm CP SC thöôøng
xuyeân haøng naêm: 1.000.000ñ.
 Taát caû caùc khoaûn thu vaø chi coøn laïi ñeàu gioáng nhau giöõa 2
phöông aùn.
 Doanh thu vaø CP hoaït ñoäng haøng naêm ñöôïc trình baøy nhö sau:
15 11/18/2023
 BAÛNG KEÂ THU NHAÄP, CHI PHÍ CUÛA
CAÙC PHÖÔNG AÙN
Phöông aùn
Chæ tieâu Thieát bò
Thieát bò môùi
cuõ
öôùc tính
hieän taïi
1. Soá löôïng saûn phaåm tieâu thuï (SP) 100.000 100.000
2. Ñôn giaù baùn saûn phaåm (ñ/sp) 400 400
3. Chi phí NVL tröïc tieáp (ñ/SP) 100 100
4. Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp 80 40
(ñ/SP)
5. Bieán phí saûn xuaát chung (ñ/SP) 50 50
6. Ñònh phí SX chung:
-CP söûa chöõa thöôøng xuyeân 2.000.000ñ 1.000.000ñ
-Khaáu hao Thieát bò haøng naêm 12.000.000ñ 16.000.000ñ
-Ñònh phí saûn xuaát khaùc 1.000.000ñ 1.000.000ñ
16 11/18/2023
 Böôùc 1: Taäp hôïp taát caû thu nhaäp, chi phí cuûa 2
phöông aùn.
Chæ tieâu Söû duïng thieát Ñaàu tö thieát
bò cuõ ( PA I) bò môùi (PA II)
1.Doanh thu 200.000.000 200.000.000
2.Bieán phí saûn xuaát kinh doanh
- CP NVL tröïc tieáp (50.000.000) (50.000.000)
- CP nhaân coâng tröïc tieáp (40.000.000) (20.000.000)
- Bieán phí SX chung (25.000.000) (25.000.000)
3. Ñònh phí SXKD
- CP SC thöôøng xuyeân (10.000.000) (5.000.000)
- Kh/ hao TSCÑ haøng naêm (60.000.000) (80.000.000)
- Ñònh phí SX khaùc (5.000.000) (5.000.000)

17 11/18/2023
  Böôùc 2: Loaïi boû CP chìm: ñònh phí SX khaùc qua 5 naêm 5.000.000ñ
 Böôùc 3: Loaïi boû khoaûn thu nhaäp, chi phí nhö nhau cuûa hai phöông
aùn, goàm:
 Doanh thu: 200.000.000
 CP NVL tröïc tieáp: 50.000.000
 Bieán phí SX chung 25.000.000
 Böôùc 4: Caùc khoaûn thu nhaäp, CP coøn laïi sau khi thöïc hieän böôùc 2 vaø
3 chính laø thoâng tin thích hôïp, goàm:
 Cheânh leäch CP nhaân coâng tröïc tieáp tieát kieäm ñöôïc: 20.000.000ñ
 Cheânh leäch CP SC thöôøng xuyeân tieát kieäm ñöôïc : 5.000.000
 Khaáu hao thieát bò cuõ: (60.000.000)
 Khaáu hao thieát bò môùi: (80.000.000)

18 11/18/2023
 BAÙO CAÙO THOÂNG TIN THÍCH HÔÏP
Quy öôùc : Caùc khoaûn Thu nhaäp, giaûm chi phi, taêng thu nhaäp ghi (+). Caùc khoaûn
Chi phí, taêng chi phí, giaûm thu nhaäp ghi (-)

Chæ tieâu PA II PA I PA (II – I)

1. Doanh thu 200.000.000 200.000.000 x
2.Bieán phí SXKD
a.CP NVL tröïc tieáp (50.000.000) (50.000.000) x
b. CP NC tröïc tieáp (20.000.000) (40.000.000) 20.000.000
c.Bieán phí SX chung (25.000.000) (25.000.000) x
3. Ñinh phí SX chung
a. CPSC thöôøng (5.000.000) (10.000.000) 5.000.000
xuyeân
b. khaáu hao TSCÑ (80.000.000) (60.000.000) (20.000.000)
c. Ñònh phí SX khaùc (5.000.000) (5.000.000) x
19Keát quaû so saùnh 5.000.000
11/18/2023
 Caùc coâng cuï keá toaùn ñeå chöùng minh cho caùc
quyeát ñònh trong quaù trình hoaït ñoäng

ª Phaân tích thoâng tin thích hôïp

ª Baùo caùo keát quaû kinh doanh theo hình

thöùc soá dö ñaûm phí

20 11/18/2023
 Vận dụng các công cụ KTQT để chứng minh cho một
số quyết định cơ bản:

 Nên sản xuất hay nên mua ngoài

 Tiếp tục hay ngừng kinh doanh 1 bộ phận
 Tiếp tục chế biến rồi bán hay bán tại điểm phân chia
 Chấp nhận hay từ chối các đơn hàng đặc biệt
 Quyết định kết cấu hàng bán

21 11/18/2023
 QUYẾT ĐỊNH NÊN SX HAY NÊN MUA
 Những lợi ích của sự hợp nhất trong sản xuất:
 Ít bị phụ thuộc vào các nguồn cung ứng từ bên ngoài
 Có cơ hội kiểm tra chất lượng đầu vào tốt hơn
 Có khả năng đem lại lợi nhuận cho công ty nhiều hơn.
 Bất lợi của sự hợp nhất:
 Khi moät coâng ñoaïn SX bò giaùn ñoaïn seõ phaù vôõ caû heä thoáng saûn
xuaát.
 Gặp khó khăn để kêu gọi sự giúp đỡ của các nguồn cung ứng đã bị
cắt bỏ.
➢ Ñoøi hoûi ñaàu tö voán lôùn hôn, quy trình sản xuất trở nên tốn kém
hơn là mua từ bên ngoài.
→ Treân quan ñieåm keá toaùn quaûn trò, seõ xem xeùt vaán ñeà naøy veà
maët kinh teá laø phöông aùn naøo seõ ñem laïi lôïi nhuaän cho DN
nhieàu hôn.

22 11/18/2023
 QUYẾT ĐỊNH NÊN SX HAY NÊN MUA

Nguyên tắc quyết định:

CP có thể tránh › Giá mua ngoài Nên mua ngoài

23 11/18/2023
 Tröôøng hôïp 1: Neáu khoâng SX baùn thaønh phaåm
thì cuõng khoâng coù phöông aùn KD khaùc thay theá

 Nhö vaäy luùc naøy CP cô hoäi = 0.

Thoâng tin thích hôïp:
- Caùc CP coù theå traùnh ñöôïc ( Bieán phí SX BTP + Ñònh phí gaén vôùi
söï toàn taïi boä phaän SX BTP)
- Giaù mua BTP töø beân ngoaøi.

Giaù mua ngoaøi > Phaàn CP coù theå traùnh ñöôïc→ Neân töï SX

24 11/18/2023
 Tröôøng hôïp 2: Neáu khoâng SX baùn thaønh phaåm vaø coù
phöông aùn KD khaùc thay theá
 Tröôøng hôïp naøy phaûi tính ñeán khoaûn chi phí cô hoäi töø phöông aùn
kinh doanh thay theá. Khoaûn CP cô hoäi naøy chính laø soá dö boä phaän coù
theå ñöôïc mang laïi töø phöông aùn kinh doanh thay theá.

Giaù mua ngoaøi < Khoaûn CP coù theå traùnh + Khoaûn CP cô hoäi → Neân thöïc hieän
vieäc mua ngoaøi vaø taän duïng naêng löïc thöøa thöïc hieän phöông aùn KD thay theá

Giaù mua ngoaøi > Khoaûn CP coù theå traùnh +Khoaûn CP cô hoäi → Neân töï SX

25 11/18/2023
 Ví duï minh hoïa: töï SX hay mua
ngoaøi
 Coâng ty “Cöûu Long” hieän ñang saûn xuaát chi tieát X duøng ñeå saûn
xuaát saûn phaåm chính cuûa coâng ty coù toång möùc nhu caàu haøng
naêm laø 10.000 chi tieát, caùc chi phí lieân quan ñeán quaù trình saûn
xuaát chi tieát X ñöôïc trình baøy qua minh hoïa sau:
 Coù nhaø cung caáp beân ngoaøi ñeà nghò cung caáp chi tieát X naøy vôùi
giaù 42 ngaøn ñoàng/caùi, ñuùng theo chaát löôïng vaø soá löôïng yeâu
caàu. Vaäy trong tröôøng hôïp naøy Coâng ty “Cöûu Long” neân quyeát
ñònh mua ngoaøi hay tieáp tuïc saûn xuaát?
 Vì soá löôïng saûn phaåm tieâu thuï khoâng ñoåi neân duø chi tieát X
ñöôïc mua ngoaøi hay töï saûn xuaát ñeàu khoâng gaây aûnh höôûng gì
ñeán doanh thu cuûa coâng ty.

26 11/18/2023
 Chi phí
Khoaûn muïc chi phí
Ñôn vò Toång soá
1. Nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp 12 120.000
2. Nhaân coâng tröïc tieáp 11 110.000
3. Bieán phí saûn xuaát chung 3 30.000
4. Löông nhaân vieân vaø phuïc vuï 7 70.000
phaân xöôûng
5. Khaáu hao TSCÑ phaân xöôûng 6 60.000
6. Chi phí quaûn lyù chung phaân boå 9 90.000
Coäng 48 480.000

27 11/18/2023
  Giaû söû khoâng coù phöông aùn söû duïng naøo khaùc. Trong
tröôøng hôïp naøy, quaù trình phaân tích seõ ñöôïc tieán haønh
nhö sau:
 Caùc chi phí khaáu hao TSCÑ vaø chi phí quaûn lyù chung
phaân boå, toång coäng laø 6 + 9 = 15 ngaøn ñoàng, seõ khoâng
thay ñoåi duø chi tieát X ñöôïc töï saûn xuaát hay mua ngoaøi.
Vaäy chuùng laø thoâng tin khoâng thích hôïp vôùi quaù trình ra
quyeát ñònh.
 Caùc khoaûn chi phí coøn laïi laø chi phí thích hôïp neân ñöôïc
xem xeùt trong baûng so saùnh ñeå ra quyeát ñònh

28 11/18/2023
 Saûn xuaát Mua ngoaøi Cheânh leäch

Đơn
Toång soá Ñv Toång soá Đvị Toång soá
Vị

Nguyeân lieäu tröïc tieáp (12) (120.000) - - (12) (120.000)

Nhaân coâng tröïc tieáp (11) (110.000) - - (11) (110.000)

Bieán phí saûn xuaát chung (3) (30.000) - - (3) (30.000)

Löông nhaân vieân quaûn lyù (7) (70.000) - - (7) (70.000)
vaø phuïc vuï saûn xuaát
Giaù mua ngoaøi chi tieát X (42) (420.000) 42 420.000

Toång coäng (33) 330.000 (42) 420.000 9 90.000

29 11/18/2023
  Vaäy neáu coâng ty töï saûn xuaát chi tieát X thì seõ tieát kieäm
ñöôïc 90.000 ngaøn ñoàng [(42– 33) x10.000] so vôùi giaù
mua töø beân ngoaøi. Do ñoù coâng ty neân tieáp tuïc saûn xuaát
chi tieát X.
 Tuy nhieân, trong tröôøng hôïp caùc nguoàn löïc vaø phöông
tieän söû duïng trong saûn xuaát chi tieát X coù theå söû duïng ñeå
saûn xuaát saûn phaåm khaùc, hoaëc söû duïng vaøo muïc ñích
khaùc, nhö cho thueâ (coù chi phí cô hoäi) vaø caùch söû duïng
naøy mang laïi khoaûn lôïi nhuaän haøng naêm lôùn hôn 90.000
ngaøn ñoàng thì luùc naøy, coâng ty neân mua chi tieát X töø beân
ngoaøi seõ mang laïi hieäu quaû kinh teá cao hôn.

30 11/18/2023
 Quyeát ñònh ngöøng hay tieáp tuïc kinh
doanh moät boä phaän

CÔ SÔÛ ÑEÅ QUYEÁT ÑÒNH

Ngöøng kinh doanh moät boä phaän naøo ñoù khi lôïi nhuaän
cuûa coâng ty taêng theâm.
Ñieàu naøy chæ xaûy ra khi ñònh phí tieát kieäm ñöôïc vöôït
qua soá dö ñaûm phí bò maát ñi khi ngöøng kinh doanh.
 Quyeát ñònh ngöøng hay tieáp tuïc kinh
doanh moät boä phaän
Ví duï: Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh taïi 1 coâng ty :
Ñôn vò : 1.000.000 ñoàng
Haøng may Haøng thieát Haøng gia
Chæ tieâu Toång coäng
maëc bò duïng
Doanh thu 400 180 160 60
Bieán phí 212 100 72 40
Soá dö ñaûm phí 188 80 88 20
Ñònh phí boä phaän 43 16 14 13
Soá dö boä phaän 145 64 74 7
Ñònh phí chung 100 45 40 15
Laõi (loã) 45 19 34 (8)

Trong baùo caùo treân, DN ñaõ phaân boå ñònh phí chung cho 3 ngaønh haøng
theo doanh thu
Quyeát ñònh ngöøng hay tieáp tuïc kinh
doanh moät boä phaän
 Qua baûng baùo caùo treân cho thaáy 1 vaán ñeà caàn ñaët ra:
Doanh nghieäp coù neân kinh doanh ngaønh haøng ñoà
gia duïng nöõa khoâng?
 Ñieàu gì seõ xaûy ra neáu ngöøng kinh doanh ngaønh haøng
gia duïng
 Quyeát ñònh ngöøng hay tieáp tuïc kinh
doanh moät boä phaän

Neáu ngöøng kinh doanh ngaønh haøng gia duïng:

DN seõ bò maát ñi moät khoaûn soá dö ñaûm phí laø 20.000.000ñ (1)
ñoàng thôøi giaûm bôùt ñöôïc khoaûn ñònh phí coù theå traùnh ñöôïc laø: 13.000.000ñ.(2)
So saùnh (1) vaø (2), cho thaáy Lôïi nhuaän chung seõ giaûm 7.000.000ñ

Soá dö ñaûm phí bò maát ñi 20.000 ngñ

Ñònh phí coù theå traùnh ñöôïc 13.000
Giaûm lôïi nhuaän chung 7.000 ngñ
Nhö vaäy, khi chöa coù phöông aùn kinh doanh thay theá thì neân tieáp tuïc kinh doanh ngaønh
haøng gia duïng seõ coù lôïi hôn vì neáu ngöøng kinh doanh ngaønh haøng naøy DN seõ bò thieät
haïi nhieàu hôn.( Ñònh phí chung seõ khoâng thay ñoåi cho duø ngöøng hay tieáp tuïc KD
ngaønh haøng naøy)
 Quyeát ñònh ngöøng hay tieáp tuïc kinh
doanh moät boä phaän

Giaû söû doanh nghieäp coù theå thay theá maët haøng giaøy
deùp cho maët haøng ñoà gia duïng vaø ñaõ döï kieán ñöôïc caùc
khoaûn thu vaø chi cuûa maët haøng giaøy deùp nhö sau :

Doanh thu 90 trieäu ñoàng

(–) Bieán phí 50
Soá dö ñaûm phí 40 trieäu ñoàng
(–) Ñònh phí boä phaän 17
Soá dö boä phaän 23 trieäu ñoàng
Quyeát ñònh ngöøng hay tieáp tuïc kinh
doanh moät boä phaän
 Nhö vaäy, vôùi ngaønh haøng giaøy deùp:
 soá dö ñaûm phí boä phaän taêng theâm 20.000.000 (=
40.000.000 – 20.000.000)
 sau khi tröø khoaûn ñònh phí boä phaän taêng theâm
4.000.000 ( =17.000.000- 13.000.000)
 Soá dö boä phaän taêng theâm : 16.000.000
(= 23.000.000- 7.000.000)
DN neân kinh doanh ngaønh haøng giaøy deùp thay theá cho
ngaønh haøng gia duïng.
 QUYEÁT ÑÒNH NEÂN BAÙN TAÏI ÑIEÅM PHAÂN
CHIA HAY TIEÁP TUÏC SX

Ví duï :
– Xí nghieäp loïc daàu coù theå baùn ngay saûn phaåm daàu
thoâ hoaëc tieáp tuïc cheá bieán thaønh xaêng, nhôùt ... Roài môùi
baùn
– Xí nghieäp suùc saûn, coù theå baùn ngay thòt heo hoaëc
tieáp tuïc cheá bieán thaønh thaønh phaåm “cheá bieán nhanh”
roài môùi baùn ...
 Quyeát ñònh Neân baùn ngay taïi ñieåm phaân chia
hay tieáp tuïc cheá bieán roài baùn

Baùn Quy Thaøn h

thaøn h trình sx phaåm Tieâu thuï
phaåm A rieân g A'

Quaù Baùn Quy Thaøn h

Ng.lieäu
trình sx thaøn h trình sx phaåm Tieâu thuï
cô baûn
chung phaåm B rieân g B'

Baùn Quy Thaøn h

thaøn h trình sx phaåm Tieâu thuï
phaåm C rieân g C'

Chi phí Ñieåm

sx keát phaân CPSX keát hôïp laø CPSX phaùt sinh trong quaù trình SX chung vaø
hôïp chia ñöôïc phaân boå theo giaù trò tieâu thuï taïi ñieåm phaân chia cho caùc SP
keát hôïp
Quyeát ñònh Neân baùn ngay taïi ñieåm phaân chia hay
tieáp tuïc cheá bieán roài baùn:

Nguyeân taéc chung ñeå quyeát ñònh laø döïa vaøo

keát quaû so saùnh giöõa doanh thu taêng theâm vôùi chi
phí taêng theâm do tieáp tuïc saûn xuaát :
– Neáu doanh thu taêng theâm > Chi phí taêng
theâm, thì seõ quyeát ñònh tieáp tuïc saûn xuaát roài môùi
tieâu thuï
– Neáu doanh thu taêng theâm < Chi phí taêng
theâm, thì seõ quyeát ñònh baùn ngay baùn thaønh
phaåm taïi ñieåm phaân chia, khoâng saûn xuaát tieáp
tuïc
 Quyeát ñònh Neân baùn ngay taïi ñieåm phaân chia hay
tieáp tuïc cheá bieán roài baùn:
Ví duï : Doanh nghieäp cheá bieán thöïc phaåm ñaõ taäp
hôïp ñöôïc taøi lieäu veà 3 loaïi saûn phaåm keát hôïp töø nguyeân
lieäu thòt heo, trong baûng döôùi ñaây :
Minh hoïa thoâng tin DT vaø CP cho caùc SP keát hôïp
Ñôn vò : 1.000.000 ñoàng
Caùc loaïi saûn phaåm keát hôïp
A B C
1. Giaù trò tieâu thuï ôû ñieåm phaân chia 120 150 60
2. Giaù trò tieâu thuï khi cheá bieán theâm 160 240 90
3. Chi phí SX keát hôïp phaân boå 80 130 40
4. Chi phí cheá bieán taêng theâm 50 60 10
5. Doanh thu taêng theâm khi cheá bieán (2 – 1) 40 90 30
6. laõi (loã) taïi ñieåm phaân chia (1 – 3) 40 20 20
7. laõi (loã) taêng theâm do cheá bieán theâm (5 – 4) (10) 30 20
 CHẤP NHẬN HAY TỪ CHỐI
MỘT ĐƠN HÀNG ĐẶC BIỆT
 Quyết định chấp nhận hay từ chối một đơn hàng đặc biệt khá phổ biến
trong các công ty sản xuất và dịch vụ. Công ty phải đối mặt với việc bán sản
phẩm với giá thấp hơn giá thông thường.
 Để ra quyết định đúng, cần phải phân tích các chi phí và thu nhập thích hợp.

 Khi còn năng lực nhàn rỗi: Các định phí thường là thông tin
không thích hợp, các biến phí là thông tin thích hợp.
 Khi không còn năng lực nhàn rỗi: Chi phí cơ hội phải được xem
xét, nó là thông tin thích hợp cho việc ra quyết định.

41 11/18/2023
 Ví duï 7.5: Baùo caùo theo hình thöùc soá dö ñaûm phí: Ñôn ñaët haøng ñaëc
bieät
Coâng ty R. nhaän ñöôïc ñôn ñaët haøng cuûa coâng ty H.: 30.000 saûn
phaåm; ñoùng goùi ñeå vaän chuyeån: 500 saûn phaåm /kieän; giaù mua: 2,45ngñ
/sp.
Boä phaän keá toaùn cuûa Coâng ty R. thu ñöôïc döõ lieäu nhö sau: saûn
löôïng mong ñôïi haøng naêm: 400.000 saûn phaåm; saûn löôïng cuûa naêm hieän
haønh: 410.000 saûn phaåm; naêng löïc saûn xuaát toái ña 450.000 saûn phaåm. Caùc
thoâng tin boå sung:
Chi phí ñònh möùc ñôn vò:
Chi phí vaät lieäu tröïc tieáp (ngñ/sp) 0,90
Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp 0,60
Chi phí saûn xuaát chung
Bieán phí 0,50
Ñònh phí (100.000ngñ ÷ 400.000 ) 0,25
Chi phí ñoùng goùi/ñôn vò 0,30
Quaûng caùo (60.000 ngñ ÷ 400.000) 0,15
Ñònh phí baùn haøng vaø quaûn lyù khaùc (120.000 ngñ ÷400.000) 0,30
Toång coäng 3,00
Giaù baùn ñôn vò 4,00
Toång chi phí ñoùng kieän öôùc tính (30.000 sp ÷500 sp/kieän) 2.500
42 11/18/2023
 Baûng 7.5. Baùo caùo theo hình thöùc soá dö ñaûm phí: Ñôn ñaët haøng ñaëc
bieät
Coâng ty R.
Phaân tích quyeát ñònh so saùnh
Ñôn ñaët haøng ñaëc bieät - Boä phaän B.
Khoâng coù Coù ñôn ñaët
ñôn ñaët haøng H
haøng H (440.000sp)
(410.000sp) (ngñ)
(ngñ)
Doanh thu 1.640.000 1.713.500
Tröø bieán phí
Vaät lieäu tröïc tieáp (0,9ngñ/sp) 369.000 396.000
Nhaân coâng tröïc tieáp (0,6ngñ/sp) 246.000 264.000
Bieán phí saûn xuaát chung (0,5ngñ/sp) 205.000 220.000
Chi phí bao bì 123.000 125.500
Toång bieán phí 943.000 1.005.500
Soá dö ñaûm phí 697.000 708.000
Tröø ñònh phí
Ñònh phí saûn xuaát chung 100.000 100.000
Ñònh phí quaûng caùo 60.000 60.000
Ñònh phí baùn haøng vaø quaûn lyù 120.000 120.000
Toång ñònh phí 280.000 280.000
Lôïi töùc tröôùc thueá 417.000 428.000
43 11/18/2023
 Ví duï 7.5: Baùo caùo theo hình thöùc soá dö ñaûm phí: Ñôn ñaët haøng ñaëc
bieät Baûng 6.5. Baùo caùo theo hình thöùc soá dö ñaûm phí: Ñôn ñaët haøng ñaëc
Coâng ty R. nhaän ñöôïc ñôn ñaët haøng cuûa coâng ty H.: 30.000 saûn bieät
phaåm; ñoùng goùi ñeå vaän chuyeån: 500 saûn phaåm /kieän; giaù mua: 2,45ngñ
/sp.
Coâng ty R.
Boä phaän keá toaùn cuûa Coâng ty R. thu ñöôïc döõ lieäu nhö sau: saûn Phaân tích quyeát ñònh so saùnh
löôïng mong ñôïi haøng naêm: 400.000 saûn phaåm; saûn löôïng cuûa naêm hieän
haønh: 410.000 saûn phaåm; naêng löïc saûn xuaát toái ña 450.000 saûn phaåm. Caùc
Ñôn ñaët haøng ñaëc bieät - Boä phaän B.
thoâng tin boå sung: Khoâng coù Coù ñôn ñaët
Chi phí ñònh möùc ñôn vò: ñôn ñaët haøng H
Chi phí vaät lieäu tröïc tieáp (ngñ/sp) 0,90
haøng H (440.000sp)
Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp 0,60
(410.000sp) (ngñ)
Chi phí saûn xuaát chung
(ngñ)
Bieán phí 0,50
Ñònh phí (100.000ngñ ÷ 400.000 ) Doanh
0,25thu 1.640.000 1.713.500
Chi phí ñoùng goùi/ñôn vò Tröø bieá
0,30n phí
Quaûng caùo (60.000 ngñ ÷ 400.000) Vaä0,15
t lieäu tröïc tieáp (0,9ngñ/sp) 369.000 396.000
Ñònh phí baùn haøng vaø quaûn lyù khaùc (120.000 ngñ ÷400.000) 0,30
Nhaân coâng tröïc tieáp (0,6ngñ/sp) 246.000 264.000
Toång coäng 3,00
Bieán phí saûn xuaát chung (0,5ngñ/sp) 205.000 220.000
Giaù baùn ñôn vò 4,00
Toång chi phí ñoùng kieän öôùc tính (30.000 sp ÷500 sp/kieän)
Chi phí bao bì
2.500
123.000 125.500
Toång bieán phí 943.000 1.005.500
Soá dö ñaûm phí 697.000 708.000
Tröø ñònh phí
1.640.000 ngñ + (30.000 sp x 2,45 ngñ/sp Ñònh phí saûn xuaát chung 100.000 100.000
Ñònh phí quaûng caùo 60.000 60.000
Ñònh phí baùn haøng vaø quaûn lyù 120.000 120.000
Toång ñònh phí 280.000 280.000
Lôïi töùc tröôùc thueá 417.000 428.000
44 123.000 ngñ + 2.500 ngñ 11/18/2023
 Quyeát ñònh chaáp thuaän hay töø choái ñôn ñaët haøng
ñaëc bieät
Ñôn giaù baùn 2,45 ngñ
Tröø Bieán phí ñôn vò:
Chi phí vaät lieäu tröïc tieáp 0,9 ngñ
Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp 0,6
Bieán phí saûn xuaát chung 0,5 2,00
Soá dö ñaûm phí ñôn vò 0,45 ngñ
Toång soá dö ñaûm phí do ñôn ñaët haøng H mang laïi
(30.000 sp; 0,45 ngñ/sp) 13.500 ngñ
Tröø Chi phí ñoùng kieän 2.500
Lôïi nhuaän do ñôn ñaët haøng H mang laïi 11.000 ngñ

45 11/18/2023
 QUYEÁT ÑÒNH KEÁT CAÁU SP NHAÈM CÖÏC ÑAÏI LÔÏI NHUAÄN
TRONG TRÖÔØNG HÔÏP NAÊNG LÖÏC SX COÙ GIÔÙI HAÏN
Tröôøng hôïp 1: Chæ coù 1 ñieàu kieän giôùi haïn
 Böôùc 1: Xaùc ñònh soá dö ñaûm phí öôùc tính cuûa moãi loaïi saûn phaåm (1)
 Böôùc 2: Xaùc ñònh ñieàu kieän giôùi haïn ñeå saûn xuaát moät ñôn vò SP (2)
 Böôùc 3: Tính toaùn soá dö ñaûm phí cho moät ñôn vò ñieàu kieän bò giôùi haïn
theo töøng ñôn vò SP (3). Ta coù (3) = (1)/(2)
 Böôùc 4: So saùnh ñeå xaùc ñònh SP naøo coù soá dö ñaûm phí cao hôn trong
moái lieân heä vôùi tieàm löïc giôùi haïn cuûa DN→ choïn saûn phaåm ñoù, vì noù
seõ taïo ra toång lôïi nhuaän cao hôn.

 Löu yù: Ñieàu naøy döïa treân giaû ñònh laø saûn löôïng cuûa SP ñöôïc choïn SX ra
bao nhieâu seõ tieâu thuï heát baáy nhieâu. Tuy nhieân, ñieàu naøy khoù dieãn ra
treân thöïc teá. Vì vaäy, caùch toát nhaát maø DN coù theå thöïc hieän laø SX vôùi soá
löôïng cao nhaát coù theå tieâu thuï ñöôïc ñoái vôùi SP ñaõ ñöôïc choïn, vaø tieàm
löïc coøn laïi seõ ñöôïc söû duïng ñeå SX caùc SP khaùc.

46 11/18/2023
 Quyeát ñònh veà keát caáu haøng baùn
Ví duï5: Baùo caùo theo hình thöùc soá dö ñaûm phí: Phaân tích keát caáu haøng baùn
Coâng ty C. ñang phaân tích keát caáu haøng baùn cuûa Coâng ty. Coâng ty saûn xuaát 3
loaïi saûn phaåm cuøng moät thieát bò saûn xuaát: C,S vaø F. Toaøn boä naêng löïc saûn xuaát
ñang ñöôïc huy ñoäng. Döôùi ñaây laø thoâng tin veà töøng loaïi saûn phaåm:
SP. C SP. S SP. F
Soá löôïng Sx vaø tieâu thuï hieän haønh 20.000 30.000 18.000
Soá giôø maùy/saûn phaåm 2 1 2,5
Ñôn giaù baùn (ngñ) 24,00 18,00 32,00
Bieán phí saûn xuaát ñôn vò (ngñ) 12,50 10,00 18,75
Bieán phí baùn haøng ñôn vò (ngñ) 6,50 5,00 6,25
Coâng ty neân baùn saûn phaåm naøo nhieàu; saûn phaåm naøo neân baùn ít hôn.
Naêng löïc sx toái ña: 100.000giôø maùy, keát caáu haøng baùn ra coù lôïi nhaât?
47 11/18/2023
 Quyeát ñònh veà keát caáu haøng baùn Ví duï 7.6: Baùo caùo theo hình thöùc soá dö ñaûm phí: Phaân tích keát caáu haøng baùn
Coâng ty C. ñang phaân tích keát caáu haøng baùn cuûa Coâng ty. Coâng ty saûn xuaát 3 loaïi saûn
phaåm cuøng moät thieát bò saûn xuaát: C,S vaø F. Toaøn boä naêng löïc saûn xuaát ñang ñöôïc huy ñoäng.
Döôùi ñaây laø thoâng tin veà töøng loaïi saûn phaåm:
SP. C SP. S SP. F
Soá löôïng saûn xuaát vaø tieâu thuï hieän haønh 20.000 30.000 18.000
Soá giôø maùy/saûn phaåm 2 1 2,5
Ñôn giaù baùn (ngñ) 24,00 18,00 32,00
Bieán phí saûn xuaát chung ñôn vò (ngñ) 12,50 10,00 18,75
Bieán phí baùn haøng ñôn vò (ngñ) 6,50 5,00 6,25
Coâng ty neân baùn saûn phaåm naøo nhieàu; saûn phaåm naøo neân baùn ít hôn.
Baûng 7.6. Baùo caùo theo hình thöùc Naê
soá ndö
g löïñaû mtoáphí:
c sx i ña:Phaân tích keá
100.000giôø maùty,caá
keáut caá
haøunhaø
g ng baùn ra coù lôïi nhaât?
baùn
Coâng ty C.
Phaân tích keát caáu haøng baùn
Hình thöùc baùo caùo soá dö ñaûm phí
Saûn phaåm Saûn phaåm Saûn phaåm
C (ngñ) S (ngñ) F (ngñ)
Ñôn giaù baùn 24,00 18,0 32,00
Bieán phí
Saûn xuaát 12,50 10,0 18,75
Baùn haøng 6,50 5,0 6,25

48 Toång bieán phí 19,00 15,0 25,00 11/18/2023

Soá dö ñaûm phí ñôn vò (A) 5,00 3,0 7,00
 Quyeát ñònh veà keát caáu haøng baùn Ví duï 7.6: Baùo caùo theo hình thöùc soá dö ñaûm phí: Phaân tích keát caáu haøng baùn
Coâng ty C. ñang phaân tích keát caáu haøng baùn cuûa Coâng ty. Coâng ty saûn xuaát 3 loaïi saûn
phaåm cuøng moät thieát bò saûn xuaát: C,S vaø F. Toaøn boä naêng löïc saûn xuaát ñang ñöôïc huy ñoäng.
Döôùi ñaây laø thoâng tin veà töøng loaïi saûn phaåm:
SP. C SP. S SP. F
Soá löôïng saûn xuaát vaø tieâu thuï hieän haønh 20.000 30.000 18.000
Soá giôø maùy/saûn phaåm 2 1 2,5
Ñôn giaù baùn (ngñ) 24,00 18,00 32,00
Bieán phí saûn xuaát chung ñôn vò (ngñ) 12,50 10,00 18,75
Bieán phí baùn haøng ñôn vò (ngñ) 6,50 5,00 6,25
Baûng 7.6. Baùo caùo theo hình thöùc soá dö ñaûm phí: Phaân tích keát caáu haøng
Coâng ty neân baùn saûn phaåm naøo nhieàu; saûn phaåm naøo neân baùn ít hôn.
Naênng löïc sx toái ña: 100.000giôø maùy, keát caáu haøng baùn ra coù lôïi nhaât?
baù
Coâng ty C.
Phaân tích keát caáu haøng baùn
Hình thöùc baùo caùo soá dö ñaûm phí
Saûn phaåm Saûn phaåm Saûn phaåm
C (ngñ) S (ngñ) F (ngñ)
Ñôn giaù baùn 24,00 18,0 32,00

Bieán phí
Saûn xuaát 12,50 10,0 18,75
Baùn haøng 6,50 5,0 6,25
Toång bieán phí 19,00 15,0 25,00
Soá dö ñaûm phí ñôn vò (A) 5,00 3,0 7,00
Soá giôø maùy ñôn vò (B) 2 1 2,50
49 Soá dö ñaûm phí / giôø maùy (AB) 2,50 3,0 2,80 11/18/2023
 Quyeát ñònh veà keát caáu haøng baùn
Ví duï 7.6: Baùo caùo theo hình thöùc soá dö ñaûm phí: Phaân tích keát caáu haøn
Coâng ty C. ñang phaân tích keát caáu haøng baùn cuûa Coâng ty. Coâng ty saûn xuaát 3
phaåm cuøng moät thieát bò saûn xuaát: C,S vaø F. Toaøn boä naêng löïc saûn xuaát ñang ñöôïc hu
Döôùi ñaây laø thoâng tin veà töøng loaïi saûn phaåm:
SP. C SP. S SP
Soá löôïng saûn xuaát vaø tieâu thuï hieän haønh 20.000 30.000 18
Soá giôø maùy/saûn phaåm 2 1 2
Baûng 7.6. Baùo caùo theo hình thöùc soá dö ñaûm phí: Phaân tích keát caáu haøng
Ñôn giaù baùn (ngñ) 24,00 18,00 3
baùn
Bieán phí saûn xuaát chung ñôn vò (ngñ) 12,50 10,00 1
CoâBieá
ngn phí
ty baù
C.n haøng ñôn vò (ngñ) 6,50 5,00
Phaân tích keát caáCoâ
u nhaøngneâbaù
g ty n n saûn phaåm naøo nhieàu; saûn phaåm naøo neân baùn ít hôn.
n baù
Hình thöùc baùo caùoNaê
soángdö
löïc sx toái ña: 100.000giôø maùy, keát caáu haøng baùn ra coù lôïi nhaât?
ñaûm phí
Saûn phaåm Saûn phaåm Saûn phaåm
C (ngñ) S (ngñ) F (ngñ)
Ñôn giaù baùn 24,00 18,0 32,00

Bieán phí
Saûn xuaát 12,50 10,0 18,75
Baùn haøng 6,50 5,0 6,25
Toång bieán phí 19,00 15,0 25,00
Soá dö ñaûm phí ñôn vò (A) 5,00 3,0 7,00
Soá giôø maùy ñôn vò (B) 2 1 2,50
Soá dö ñaûm phí / giôø maùy (AB) 2,50 3,0 2,80
Soá löôïng sp tieâu thuï toái ña 20.000 30.000 18.000
Soá giôø maùy ñaùp öùng nhu caàu 40.000 30.000 45.000
Soá giôø maùy söû duïng coù lôïi nhaát 25.000 30.000 45.000
50 Soá löôïng sp tieâu thuï coù lôïi nhaát 12.500 30.000 18.000 11/18/2023
 Coâng ty C. ñang phaân tích keát caáu haøng baùn cuûa Coâng ty. Coâng ty saûn xuaát 3 loaïi saûn
phaåm cuøng moät thieát bò saûn xuaát: C,S vaø F. Toaøn boä naêng löïc saûn xuaát ñang ñöôïc huy ñoäng.

Quyeát ñònh veà keát caáu haøng baùn

Döôùi ñaây laø thoâng tin veà töøng loaïi saûn phaåm:
SP. C SP. S SP. F
Soá löôïng saûn xuaát vaø tieâu thuï hieän haønh 20.000 30.000 18.000

Baûng 7.6. Baùo caùo theo hình thöùc soá dö

Soá ñaû
giôø m
maùphí: Phaâ
y/saûn phaå m n tích keát caáu haøng 2 1 2,5

baùnÑôn giaù baùn (ngñ) 24,00 18,00 32,00

Coâng ty BieáC.
n phí saûn xuaát chung ñôn vò (ngñ) 12,50 10,00 18,75
Bieán phí baùn haøng ñôn vò (ngñ) 6,50 5,00 6,25
Phaân tích keát caáu haøng baùn
Coâng ty neân baùn saûn phaåm naøo nhieàu; saûn phaåm naøo neân baùn ít hôn.
Hình thöùc baùo caùo soá dö
Naênñaû mcphí
g löï sx toái ña: 100.000giôø maùy, keát caáu haøng baùn ra coù lôïi nhaât?
Saûn phaåm Saûn phaåm Saûn phaåm
C (ngñ) S (ngñ) F (ngñ)
Ñôn giaù baùn 24,00 18,0 32,00

Bieán phí
Saûn xuaát 12,50 10,0 18,75
Baùn haøng 6,50 5,0 6,25
Toång bieán phí 19,00 15,0 25,00
Soá dö ñaûm phí ñôn vò (A) 5,00 3,0 7,00
Soá giôø maùy ñôn vò (B) 2 1 2,50
Soá dö ñaûm phí / giôø maùy (AB) 2,50 3,0 2,80
Soá löôïng sp tieâu thuï toái ña 20.000 30.000 18.000
Soá giôø maùy ñaùp öùng nhu caàu 40.000 30.000 45.000
Soá giôø maùy söû duïng coù lôïi nhaát 25.000 30.000 45.000
Soá löôïng sp tieâu thuï coù lôïi nhaát 12.500 30.000 18.000

51 11/18/2023
QUYEÁT ÑÒNH KEÁT CAÁU SP NHAÈM CÖÏC ÑAÏI LÔÏI NHUAÄN TRONG
TRÖÔØNG HÔÏP NAÊNG LÖÏC SX COÙ GIÔÙI HAÏN

Tröôøng hôïp 2: Coù nhieàu ñieàu kieän giôùi haïn

 Trong tröôøng hôïp naøy, caùch toát nhaát ñeå tìm ra cô caáu
SP coù lôïi nhaát nhaèm ñem ñeán LN cao nhaát maø khoâng
phaûi xem xeùt theo töøng ñieàu kieän moät laø döïa vaøo
coâng cuï toaùn hoïc. Ñoù laø vieäc laäp vaø giaûi baøi toaùn quy
hoïach tuyeán tính.

52 11/18/2023
 QUYEÁT ÑÒNH KEÁT CAÁU SP NHAÈM CÖÏC ÑAÏI LÔÏI NHUAÄN TRONG
TRÖÔØNG HÔÏP NAÊNG LÖÏC SX COÙ GIÔÙI HAÏN

Tröôøng hôïp 2: Coù nhieàu ñieàu kieän giôùi haïn

 Böôùc 1: Öôùc tính soá dö ñaûm phí cuûa moãi ñôn vò SP theo töøng loaïi SP.
 Böôùc 2: Xaùc ñònh haøm muïc tieâu vaø bieåu dieãn theo daïng phöông trình ñaïi soá.
Phöông trình naøy goàm nhöõng aån soá theå hieän keát caáu SP SXKD mang laïi soá dö ñaûm
phí cao nhaát. Do ñònh phí chöa thay ñoåi trong moät giôùi haïn nhaát ñònh, neân vieäc
taêng toái ña veà SDÑP seõ taïo ra möùc taêng toái ña veà lôïi nhuaän. Vì vaäy khi thieát laäp
haøm muïc tieâu laø →max
(Löu yù: Haøm muïc tieâu cuõng coù theå bieåu dieãn chi phí toái thieåu.)
 Böôùc 3: xaùc ñònh caùc ñieàu kieän raøng buoäc va bieåu dieãn chuùng döôùi daïng phöông
trình ñaïi soá
 Böôùc 4: Bieåu dieãn heä phöông trình tuyeán tính treân maët phaúng toïa ñoä vaø xaùc ñònh
vuøng SX toái öu.- laø vuøng bò giôùi haïn bôûi caùc ñöôøng bieåu dieãn caùc raøng buoäc vaø
truïc toïa ñoä.
 Böôùc 5: Xaùc ñònh cô caáu SP toái öu baèng vieäc thay theá toïa ñoä cuûa giao ñieåm cuûa
caùc ñöôøng giôùi haïn vaø truïc toïa ñoä vaøo haøm muïc tieâu. Toïa ñoä naøo thoûa maõn haøm
muïc tieâu coù giaù trò lôùn nhaát ñoù chính laø cô caáu SP toái öu.

53 11/18/2023
 THOÂNG TIN THÍCH HÔÏP QUYEÁT ÑÒNH KINH DOANH NGAÉN HAÏN
PHÖÔNG AÙN KINH DOANH TRONG NHIEÀU ÑIEÀU KIEÄN GIÔÙI HAÏN

O X
54 11/18/2023
 RA QUYẾT ĐỊNH TRONG ĐIỀU KIỆN
NĂNG LỰC SẢN XUẤT CÓ GIỚI HẠN

 Ví dụ minh họa: Công ty sản xuất 2 loại sản phẩm X và Y. Mỗi kỳ, công ty
sử dụng tối đa 36 đơn vị giờ máy và 24 đơn vị NVL. Các số liệu liên quan
đến X và Y như sau:
Sản phẩm
X Y
-Số giờ máy sản xuất 6 9
- NVL sử dụng 6 3
- Số dư đảm phí đơn vị 8 10
- Mức tiêu thụ tối đa 3

 Câu hỏi: Công ty nên sản xuất các sản phẩm như thế nào để đạt lợi ích cao
nhất?
55 11/18/2023
 RA QUYẾT ĐỊNH TRONG ĐIỀU KIỆN
NĂNG LỰC SẢN XUẤT CÓ GIỚI HẠN

Giải: (đây là bài toán ra quyết định với nguồn lực hạn chế)

- Thiết lập hàm mục tiêu:

- Tổng số dư đảm phí: Z = 8X + 10Y ---> Max
- Ràng buộc: 6X + 9Y  36
6X + 3Y  24
Y3
X,Y > 0; X,Y: nguyên

56 11/18/2023
 VÍ DỤ 26

- Giaûi baøi toùan kinh teá [phöông phaùp hình hoïc, phöông phaùp ñaïi soá]

8
6X + 3Y ≤ 24

4
Y≤ 3
3
(2) (3)
(4)
6X + 9Y ≤ 36
(1) (5)
57 11/18/2023
0 4 6 x
 Treân ñoà thò, vuøng SX toái öu laø phaàn giao cuûa 3 vuøng thoûa maõn töøng ñieàu
kieän haïn cheá, giôùi haïn trong 2 truïc toïa ñoä X, Y. Ñoù laø hình nguõ giaùc 5 goùc ,
ñaùnh soá thöù töï theo chieàu kim ñoàng hoà töø (1) ñeán (5). Moïi ñieåm naèm trong
vuøng SX toái öu ñeàu thoûa maõn caùc ñieàu kieän giôùi haïn nhöng theo lyù thuyeát
cuûa quy hoaïch tuyeán tính, ñieåm toái öu laø ñieåm naèm treân goùc cuûa vuøng SX
toái öu.

Vì vaäy ñeå tìm cô caáu SP thoûa maõn yeâu caàu haøm muïc tieâu , ta laàn löôït thay theá
giaù trò cuûa caùc goùc vaøo haøm muïc tieâu, GT coù keát quaû lôùn nhaát laø cô caáu SP caàn
tìm.

Goùc X Y 8X + 10Y
1 0 0 0
2 0 3 30
3 1,5 3 42
4 3 2 44
5 4 0 32
58 11/18/2023
59 11/18/2023