2.

STRAIN GAGE’LER
2.1. STRAIN GAGE’LERĠN KULLANILDIKLARI
ALANLAR
 BASINÇ
 SICAKLIK
 TĠTREġĠM
 ġEKĠL DEĞĠġĠKLĠĞĠ
 GERĠLME
 POISSON ORANI
 ELASTĠSĠTE MODÜLÜ VB.
STRAIN GAGE NEDİR?
 STRAIN GAGE’LER İLE ŞEKİL DEĞİŞİKLİĞİNİN
TESPİTİ
l
R  .
A
R ı
 .
R k
R, strain gage ' in direnci,
k , strain gage faktörü ,
 STRAIN INDICATOR’LER (Birim uzama ölçer indikatörü)
Strain gage veya diğer Ģekil değiĢikliği algılayıcıları,
kuvvet, basınç, titreĢim, sıcaklık vb. büyüklüklerin
ölçümünde kullanılırlar. Bunların çalıĢma prensibi
‘Wheatstone’ köprüsü esasına dayanır.

Dijital İndikatörler, *Ģekil değiĢikliklerini sayısal olarak

okur, *bunun için, analog-dijital dönüĢtürücü, kodlayıcı ve
displayden oluĢur.
 3. BASINÇ ÖLÇÜMÜ
 Birim yüzeye etki eden kuvvete basınç denir.
 Birimi, Pascal (Pa)’dır. (SI)
 Basınç ölçüm araçları manometre veya barometre
olarak adlandırılır.
 Atmosfer (atm) basıncı referans olarak kabul
edilmiştir.
 1 atmosfer (atm) = 101325 Pa
 1 Paskal (Pa) = 1 N/m^2
 1 mm Hg = 1,333 10^2 Pa
 1 atm = 760 mm Hg
 1 bar = 10^5 Pa (100 kPa)
  bar = 0,1 Pa
 1 torr = 1mm Hg
 1 PSI (1 pound per square inch) = kPa
 MEKANİKSEL BASINÇ ÖLÇÜM ARAÇLARI
Bu manometler,
 U tipi
 Kuyu tipi
 Eğik manometre
p  pa  g .h (  m   f ) -- denge denklemi

 f basıncı ileten akışkanın yoğunluğu

 m tüpteki sıvının yoğunluğu

g yerçekimi ivmesidir.
BOURDON BORULU MANOMETRE
DİYAFRAMLI MANOMETRE
DİYAFRAM ÇEŞİTLERİ VE BASINÇ FARKI ÖLÇÜMÜ
Ġndükleme (manyetik alan değiĢimi) yöntemiyle çeĢitli
basınçtaki gazların arasındaki farkı ölçmek mümkündür.
Mc LEOD MANOMETRESİ
Bu manometre ile 10^-4 – 10^2 Pa
arasındaki basınçları ölçmek
mümkündür.
KÖRÜKLÜ MANOMETRELER
Bu manometre 10^3 –
10^6 Pa arasındaki
basınçları belirlemede
kullanılır.
 PİRANİ TİPİ VAKUMMETRE
 10^-2 - 10^2 Pa arasındaki basınçları ölçebilmektedir.
 Ölçüm elektriksel yöntemle gerçekleĢir.
 Ġçinde direnç teli bulunan bir tüpü vardır.
 Bu tüp vakumu ölçülecek sisteme bağlanır.
 Bu tüpün içindeki gazın basıncı düĢünce tüpün içindeki
direnç telinin sıcaklığı artacaktır.
 Bu artıĢ miktarı köprü devresinin galvanometresinden
basınç olarak okunacaktır.
 ALPHATRON TİPİ VAKUMMETRE
 Alphatron bir radyoaktif iyonizasyon ölçü aracıdır.
 Cihazın radyum kaynağı  tanecikleri yayar ve
sistemdeki gazı iyonlaĢtırır.
 Ġyon miktarı gazın basıncına göre değiĢir.
 Ġyon kollektöründe toplanan iyonlar devredeki elektrik
gerilimini etkiler.
 Devreye bağlanan bir elektrik ölçü aracı ile sistemdeki
vakum değeri belirlenmiĢ olur.
 STRAIN GAGE’LERLE BASINÇ ÖLÇÜMÜ
 Bu manometre üzerine strain gage yapıĢtırılmıĢ bir tüpten
ibarettir.
 Sistemdeki gazın basıncı değiĢince strain gage’in boyu
dolayısıyla elektriksel direnci değiĢecektir.
 Bu direnç değiĢikliği elektrik aracının göstergesine basınç
olarak intikal eder.
BASINÇ ÖLÇERLERİN KULLANILDIKLARI BASINÇ
ARALIKLARI
 BRIDGMAN MANOMETRESİ
 İletkenlerin elektriksel dirençleri sıcaklıkla etkilendiği
gibi basınçla da etkilenir.
 Bu manometrenin çalışma prensibi tel direncinin
basınç altında değişmesine dayanır.
 Bu manometrelerde direnç teli olarak Manganin
kullanılır.
 Yüksek basınç ölçümlerinde kullanılırlar.