SKALA TERAPII POZNAWCZEJ

Cognitive Therapy Scale (copyright © 1980, J.E. Young & A. T. Beck)

CTPB korzysta ze skali w celach szkoleniowych za osobistą zgodą profesora . A.T Becka

Terapeuta Pacjent Data sesji

Nr. Materiału Oceniający Data oceny

Nr. sesji( ) nagranie video ( ) nagranie audio ( )obserwacja własna

Wskazówki: Dla każdej kategorii oceń terapeutę na skali od 0 do 6 pod względem każdej kompetencji i
wpisz ocenę obok numeru kompetencji. Opisy dotyczą parzystych punktów na skali. Jeśli ocena terapeuty
wypada pomiędzy dwiema pozycjami, zastosuj numer nieparzysty(1,3,5). Na przykład, jeżeli terapeuta
przedstawił bardzo dobry plan, ale nie ustanowił priorytetów, przypisz ocenę raczej 5 niż ocenę 4 lub 6.
Jeśli czasem zdarzy się, że konkretnapozycja nie odnosi się do ocenianej sesji, opuść ten element i posłuż się
bardziej generalna skalą umieszczoną poniżej:

0 1 2 3 4 5 6

źle bardzo słabo miernie zadowalająco dobrze bardzo dobrze doskonale

Oceń każdą z kompetencji, nie pozostawiając żadnej pozycji pustej. Dla każdej pozycji skup się na
umiejętnosci terapeuty, biorąc pod uwagę jak trudnym przypadkiem wydaje się być pacjent.

CZĘŚĆ I. Ogólne umiejętności terapeuty

1. PLAN SESJI

0 Terapeuta nie ustalił planu sesji

2. Terapeuta ustalił plan w sposób niejasny, niekompletny lub jednostronny.

4. Terapeuta współpracował z pacjentem w celu wspólnego ustalenia planu spotkania, który uwzględniał
konkretne problemy (np. lęk w pracy, niezadowolenie z małżeństwa.)

6. Terapeuta współpracował z pacjentem w celu wspólnego ustalenia planu z precyzyjnie ustalonymi celami
dostosowanym do czasu trwania spotkania. Po ustaleniu priorytetów, postępowanie zgodnie z planem sesji.

2. INFORMACJE ZWROTNE

0. Terapeuta nie zapytał w jaki sposób pacjent zrozumiał poruszane tematy oraz jakie były jego odczucia
związane z sesją terapeutyczną.

2. Terapeuta czasami pytał o informacje zwrotne od pacjenta, ale nie zadawał wystarczającej ilości pytań,
aby upewnićsię, czy pacjent zrozumiał sposób rozumowania terapeuty lub, aby upewnić się, czy pacjent był
zadowolony z sesji.
4. Terapeuta podczas sesjizadał wystarczającą ilość pytań. Terapeuta w odpowiednich momentach
dostosował swoje zachowanie do informacji zwrotnych pacjenta.

6. Terapeuta w trakcie całej sesji w sposób doskonały i systematyczny reagował na werbalne oraz
niewerbalne informacje zwrotne (np., wywoływanie reakcji na przebieg sesji, systematyczne sprawdzanie w
jakim stopniu pacjent zrozumiał stosowane strategie i techniki w trakcie sesji, pomoc w podsumowaniu
najważniejszych zagadnień na koniec sesji).

3. ZROZUMIENIE

0.Terapeuta demonstrował notoryczny brak dokładnego zrozumienia wypowiedzi pacjenta i w związku z

tym permanentnie wypaczał jej sens. Niski poziom empatii.

2. Terapeuta zwykle był w stanie odzwierciedlić lub sparafrazować, co dokładnie powiedział pacjent, lecz
miał permanentne trudności z reakcją na bardziej subtelne komunikaty. Ograniczona umiejętność słuchania i
empatii.

4. Terapeuta posiadał generalną umiejętność uchwycenia „wewnętrznego świata” pacjenta wyrażonego w

sposób dosłowny oraz bardziej subtelny. Dobry poziom umiejętnosci słuchania i empatii.

6. Terapeuta wykazywał dokładne zrozumienie „wewnętrznego świata” pacjenta i był w stanie okazywać to
zrozumienie poprzez werbalne i niewerbalne reakcje(np., ton głosu wyrażał współodczuwające zrozumienie
przekazu pacjenta). Doskonała umiejętnosc słuchania i empatia.

4. UMIEJETNOŚCI INTERPERSONALNE

0. Umiejętności interpersonalne terapeuty były niezadowalające. Sprawiał wrażenie wrogiego, poniżającego

lub w inny sposób wpływającego destruktywnie na pacjenta.

2. Terapeuta nie robił wrażenia destrukcyjnego, jednak wykazywał znaczące problemy interpersonalne.
Chwilami terapeuta okazywał niepotrzebne zniecierpliwienie, wycofanie, nienaturalność lub miał trudności
z manifestowaniem pewności siebie i kompetencji.

4. Terapeuta okazywał zadowalający poziom ciepła, uwagi, pewności, szczerości i profesjonalizmu. Mało
znaczące trudności interpersonalne.

6. Terapeuta okazywał optymalny poziom ciepła, uwagi, pewności i szczerości, całkowicie odpowiedni w
przypadku tego pacjenta, w tej konkretnej sesji terapeutycznej.

5.WSPÓŁPRACA

0. Terapeuta nie próbował stworzyć relacji opartej na współpracy z pacjentem.

2. Terapeuta starał się stworzyć relację z pacjentem opartą na współpracy, lecz miałtrudność ze
zdefiniowaniem ważnego dla pacjenta problemu lub osiągnięciem porozumienia.

4. Terapeuta był w stanie współpracowaćz pacjentem, skupić się na problemie, które zarówno pacjent jak i
terapeuta uznali za ważny oraz osiągnąć porozumienie.

6. Współpraca terapeutyczna była doskonała. Terapeuta zachęcał pacjenta w trakcie sesji do aktywnego
udziału. Praca zespołowa.
 6. TEMPO I EFEKTYWNE WYKORZYSTANIE CZASU

0. Terapeuta nie starał się nadać sesji struktury czasowej. Sesja była pozbawiona celu.

2. Sesja była w pewien sposób ukierunkowana, ale terapeuta miał znaczące trudności w nadaniu jej struktury
i odpowiedniego tempa (np., za mało struktury, brak elastycznosci w zakresie struktury, za wolne lub zbyt
szybkie tempo pracy).

4. Terapeuta efektywnie wykorzystywał czas sesji i utrzymywał odpowiednią kontrolę nad przebiegiem oraz
tempem dyskusji.

6. Terapeuta dobrze wykorzystał czas sesji poprzez taktowne ograniczanie drugorzędnych i

nieproduktywnych dyskusji i nadawanie odpowiedniego dla pacjenta tempa sesji.

CZĘŚĆ II. FORMUŁOWANIE PRZYPADKU, STRATEGIA I TECHNIKA

7. UKIERUNKOWANE ODKRYCIE

0. Terapeuta posługiwał się wyłącznie formą debaty, perswazji lub wykładu. Rozmowa z pacjentem była
zbliżona do formy przesłuchania, umieszczenie pacjenta w defensywie lub narzucanie mu własnego punktu
widzenia.

2. Terapeuta zbytnio polegał na perswazji i debacie raczej, zamiast na ukierunkowanym odkryciu. Styl pracy
terapeuty był na tyle wspierający, że pacjent nie czuł się atakowany i spychany na pozycję obronną.

4. Przez większość czasu terapeuta starał się pomóc pacjentowi w dostrzeganiu nowych perspektyw poprzez
stosowanie ukierunkowanego odkrywania a nie debaty. (np., analizowanie materiału, uwzględnianie
alternatyw, ważenie dobrych i złych stron). Odpowiednio zastosowane pytania.

6. Terapeuta doskonale posługiwał się metodą ukierunkowanego odkrywania dla zbadania problemów i
wsparcia pacjenta w wyprowadzaniu jego własnych konkluzji. Osiągnął doskonałą równowagę między
umiejętnym zadawaniem pytań i innymi formami interwencji.

8. SKUPIENIE NA KLUCZOWYCH PRZEKONANIACH I ZACHOWANIACH

0. Terapeuta nie próbował dotrzeć do konkretnych myśli, założeń, wyobrażeń, znaczeń lub zachowań.

2. Terapeuta zastosował odpowiednie techniki dla dotarcia do przekonań lub zachowań, jednak miał
trudności ze znalezieniemnajistotniejszychlub zbytnim skupieniem na na przekonaniach/zachowaniach,
które były nieistotne dla kluczowych problemów pacjenta.

4. Terapeuta skupił sie na zasadniczych przekonaniach lub zachowaniach odnoszących sie do problemu
wyjściowego. Jednak terapeuta mógłby skupić się na bardziej centralnych przekonaniach lub zachowaniach,
które dawałyby lepsze rokowania na poprawę.

6. Terapeuta bardzo umiejętnie skupił się na kluczowych myślach, założeniach, zachowaniach, itp., które
najbardziej odnosiły się do zakresu problemu i stanowiły dobre rokowanie na osiągnięcie poprawy.

9. STRATEGIA DLA ZMIANY (Uwaga: dla tego elementu skup się na jakości zastosowanej przez
terapeutę strategii dla zmiany, nie zaś na tym, jak efektywnie strategia była wprowadzona lub czy zmiana
faktycznie wystąpiła.)
0. Terapeuta nie wybrał technik poznawczo-behawioralnych.

2.Terapeuta wybrał techniki poznawczo-behawioralne, jednak całościowa strategia wprowadzenia zmiany

nie była jasna lub nie wyglądała obiecująco w procesie pomagania pacjentowi.

4. Terapeuta zdawał się mieć generalnie spójną strategię dla zmiany, która wyglądała obiecująco i włączała
techniki poznawczo-behawioralne.

6. Terapeuta kierował się spójną strategią dla zmiany, która wyglądała bardzo obiecująco i włączył
najbardziej odpowiednie techniki poznawczo-behawioralne.

10. ZASTOSOWANIE TECHNIKPOZNAWCZO- BEHAWIORALNYCH (Uwaga: dla tego

elementu skup się na tym, jak umiejętnie zastosowano techniki, nie zaś na tym, czy były one odpowiednie
dla osiągnięcia celu lub czy zmiana faktycznie wystąpiła.)

0. Terapeuta nie stosował technik poznawczo- behawioralnych.

2. Terapeuta stosował techniki poznawczo-behawioralne, ale zastosowanie było obarczone znaczącymi

wadami.

4. Terapeuta zastosował techniki poznawczo-behawioralne demonstrując przeciętne umiejętności.

6. Terapeuta w bardzo umiejętny i pomysłowy sposób zastosował techniki poznawczo-behawioralne.

11. PRACA DOMOWA

0. Terapeuta nie zadał pracy domowejwłaściwej dla terapii poznawczej.

2. Terapeuta miał znaczące problemy we włączaniu do procesu terapeutycznego pracy domowej (np., nie
sprawdził poprzednio zadanej pracy domowej, zaproponował nieodpowiednią pracę domową, nie wyjaśnił
jej wystarczająco dokładnie).

4. Terapeuta sprawdził poprzednią pracę domową i zadał „standardową” w terapii poznawczej pracę
domową, generalnie odnoszącą się do spraw poruszanych w czasie sesji. Praca domowa została szczegółowo
wyjaśniona.

6. Terapeuta sprawdził poprzednią pracę domową i w sposób uważny zadał nową, odnosząc ją bezpośrednio
do terapii w nadchodzącej sesji. Zadania wyglądają na dostosowane w taki sposób, aby pomóc pacjentowi
włączyć nową perspektywę, nowe doświadczenia, przetestować hipotezy, eksperymentować z nowymi
zachowaniami dyskutowanymi w czasie sesji.

IV. DODATKOWEOKOLICZNOŚCI

12.(a) Czy w czasie sesji wystąpiły jakiekolwiek dodatkowe problemy (np., niewykonywanie pracy
domowej, kwestie interpersonalne między pacjentem i terapeutą, poczucie beznadziei co do kontynuowania
terapii, regresja?)

( ) TAK ( ) NIE

(b) Jeśli tak:

0. Terapeuta nie był w stanie poradzić sobie z powstałymi problemami.

2. Terapeuta radził sobie odpowiednio ze szczególnymi problemami, ale użył strategii lub sformułowań
niespójnych z terapią poznawczą.

4. Terapeuta próbował radzić sobie ze szczególnymi problemami używając struktury poznawczej i

przejawiał przeciętne umiejętności w stosowaniu technik.

6. Terapeuta w bardzo umiejętny sposób radził sobie ze szczególnymi problemami stosując strukturę terapii
poznawczej.

13.Czy podczas sesji wystąpiły jakieś niezwykłe czynniki, które uzasadniałyby odejście terapeuty od
standardowego podejściamierzonego przez tę skalę?

( ) Tak ( ) Nie

Jeśli tak, opisz poniżej…………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

CZĘŚĆ IV. CAŁOŚCIOWA OCENA I KOMENTARZE

14. Jaka byłaby całościowa ocena klinicysty w tej sesji jako terapeuty poznawczego?

0 1 2 3 4 5 6

zły bardzo słaby mierny zadowalający dobry bardzo dobry doskonały

15. Gdybyś prowadził badania efektywności terapii poznawczej, czy wybrałbyś tego terapeutę, aby w
nich uczestniczył (zakładając, że ta sesja jest typowa)?

0 1 2 3 4

zdecydowanie raczej nie trudno powiedzieć prawdopodobnie tak zdecydowanie tak

16. Czy wydaje Ci się, że trudno było pracować z tym pacjentem?

0 1 2 3 4 5 6

nietrudno-bardzo otwarty średnio trudno wyjątkowo trudno

17. KOMENTARZE I SUGESTIE DLA DOSKONALENIA UMIEJĘTNOŚCI TERAPEUTY

…………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………..

18.OCENA CAŁOŚCIOWA

0 1 2 3 4 5

nieadekwatny mierny zadowalający dobry bardzo dobry doskonały

Używając powyższej skali, dokonaj ogólnej oceny umiejętności terapeuty zademonstrowanych w tym
materiale. Zakreśl odpowiednią cyfrę.

Cognitive Therapy Scale (copyright © 1980, J.E. Young & A. T. Beck)

CTPB korzysta ze Skali w celach szkoleniowych za osobistą zgodą profesora . A.T Becka