HUK101U - HUKUKUN TEMEL KAVRAMLARI

Dönem Sonu Deneme Sınavı

1 ) Din kuralları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A ) Dinsel kuralların etkin olduğu toplumlarda hukuk kuralları teokratik temellere dayanmaktadır.
B ) Din kuralları Tanrı ile insanlar arasındaki ilişkileri düzenleyen, Tanrı’nın emir ve yasaklarını içeren kurallar bütünüdür
C ) Din kurallarının değişmezliği ve dogmatikliği din kurallarının toplumsal yaşamın gerisinde kalmasına yol açabilmektedir.
D ) Din kurallarına uyulmadığı takdirde kişinin günah işleyeceği, Tanrı tarafından cezalandırılacağına inanılır.
E ) Laikleşme hareketi (özellikle Avrupa’da yaşanan Reform hareketi) saf din kurallarının toplumsal yaşamdaki etkisini arttırmıştır.

Çözüm : Laikleşme hareketi (özellikle Avrupa’da yaşanan Reform hareketi) saf din kurallarının toplumsal yaşamdaki etkisini azaltmıştır.
Din kuralları kişinin uhrevi (öbür dünya ve tanrıyla olan) ilişkilerini ilgilendiren alanla sınırlı kalmış; sosyal yaşamda eski önemini
yitirmiştir
Doğru cevap E şıkkıdır.
2 ) Değerler sistemi içinde, insan davranışları hakkında “doğru” ya da “yanlış” bulma açısından yapılan değerlendirmelerin bütünü,
toplumsal bir kurum olarak neyi oluşturmaktadır?
A ) Görgü
B ) Nezaket
C ) Hukuk
D ) Ahlak
E ) Din

Çözüm : Değerler sistemi içinde, insan davranışları hak-kında “doğru” ya da “yanlış” bulma açısından ya-pılan değerlendirmelerin
bütünü, toplumsal bir kurum olarak ahlakı oluşturmaktadır (Özekes, s. 70).
Doğru cevap D şıkkıdır.
3 ) Hukukun temelini, idealini ve son amacını hangi kavram oluşturmaktadır?
A ) Kamu
B ) Saygı
C ) Adalet
D ) Sevgi
E ) Kamusal olma

Çözüm : Hukukun temelini, idealini ve son amacını adalet kavramı oluşturmaktadır.

Doğru cevap C şıkkıdır.
4)

Aşağıdakilerden hangisi hukukun yazılı kaynaklarından birisi değildir?

A)

kanunlar

B)

uluslararası antlaşmalar

C)

yönetmelikler

D ) örf hukuku
E ) anayasa

Çözüm :

Gelenek Hukuku (Örf-Adet Hukuku) Hukukun yazılı olmayan ve asli nitelik taşıyan kaynağı gelenek hukukudur. Gelenek hukuku,
yetkili bir organ tarafından bilerek istenerek konulmuş olan kurallar değil, toplumda kendiliğin[1]den oluşan kurallardır. Bu yönü
itibarıyla gelenek hukuku kuralları herhangi bir yerde yazılı olmayıp toplum vicdanında doğar.

Doğru cevap D şıkkıdır.

Anadolu Üniversitesi tarafından hazırlanmış olan bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının Anadolu Üniversitesi'nin yazılı izni olmadan
kopya edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali
külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.
 5 ) Yargısal içtihatlar hukukun yardımcı kaynağıdır ancak ....................... kararları bu kuralın istisnası niteliğindedir.

Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A ) İçtihadı birleştirme
B ) İçtihadı toplama
C ) İçtihadı ayırma
D ) İçtihadı gönderme
E ) İçtihadı iptal etme

Çözüm : Yargısal içtihatlar hukukun yardımcı kaynağıdır ancak içtihadı birleştirme kararla-rı bu kuralın istisnası niteli-ğindedir.
Doğru cevap A şıkkıdır.
6 ) Kanunun yorumunda kanun koyucunun sübjektif iradesinin dikkate alındığı yorum yöntemi aşağıdakilerden hangisidir?
A ) Lâfzî (dil bilgisel) yorum
B ) Tarihsel yorum
C ) Amaçsal yorum
D ) Yargısal yorum
E ) Bilimsel yorum

Çözüm :

Sorunun doğru cevabı “B” seçeneğidir. Çünkü kanunun yorumunda kanun koyucunun sübjektif iradesi dikkate alınıyorsa tarihsel yorum
yön​temi söz konusu olur. Bu yorum metodu ise ta​rihsel olaylara önem verdiği ve güncel gelişmeleri dikkate almadığı için
eleştirilmektedir.

Doğru cevap B şıkkıdır.

7 ) Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve
Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla,
.......çıkarabilirler.

İlgili boşluk hangisi ile doldurulmalıdır?

A ) Kanun
B ) Genelge
C ) Tüzük
D ) Yönetmelik
E ) İdari işlem

Çözüm : Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve
Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler
çıkarabilirler.
Doğru cevap D şıkkıdır.
8 ) Aşağıdakilerden hangisi hukukun organsal kaynakları arasında yer alır?.
A ) Resmî Gazete
B ) Kamu tüzel kişileri
C ) Meclis tutanakları
D ) Hukuk kitapları
E ) İçtihat derlemeleri

Çözüm : Kamu tüzel kişileri

Doğru cevap B şıkkıdır.

Anadolu Üniversitesi tarafından hazırlanmış olan bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının Anadolu Üniversitesi'nin yazılı izni olmadan
kopya edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali
külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.
 9 ) İslam hukukunda, hukuk bilimi aşağıdaki kavramlardan hangisi ile ifade edilmektedir?
A ) Farz
B ) Fıkıh
C ) Vacip
D ) Sünnet
E ) Vesika

Çözüm : “İslam Hukuku” terimi Şeriat olarak da bilinen ve İslam dinince vazedilmiş ilahi ilkeleri ifade etmekde de
kullanılır. Gene terim, modern döneme kadar fıkıh olarak bilinen “Hukuk Bilimi” kavramına karşılık olarak da
kullanılmaktadır.
Doğru cevap B şıkkıdır.
10 ) Aşağıdakilerden hangisi Klasik İslam Hukuk Bilimi tarafından incelenen şeriatın bölümlerinden olan muâmelâtın (işlemler) konuları
arasında değildir?
A)

Sözleşme, tazminata ilişkin hükümler

B)

Mirasa ilişkin hükümler

C)

Evlenme, boşanma

D)

Devletlerarası ilişkiler

E ) Mali veya caydırıcı bazı cezai hükümler

Çözüm : Mali veya caydırıcı bazı cezai hükümler

Doğru cevap E şıkkıdır.
11 ) Aşağıdakilerden hangisi İngiliz hukukunun kaynaklarından biri olan "equity (hakkaniyet)"in çıkış noktasıdır?
A ) İngiltere’yi işgal eden Norman Krallarının adalet hizmetlerini görmek için gezici yargıçlar atanması
B ) Parlamentonun yasa olarak kabul ettiği metinler ile uygulanma esasları

C ) Ortak hukuk uygulamalarının aşırı biçimciliğinin adalet arayışını karşılamadaki yetersizliğini giderme
D ) Hukuksuz bir toplumsal yaşam biçiminden hukuki bir toplumsal yaşam biçimine
geçiş
E ) Sonradan bağımsızlıklarını ilan eden ve federal bir çatı altında birleşerek ortaya çıka hukuki düzeni

Çözüm : Common Law uygulamalarının aşırı biçimciliğinin adalet arayışını karşılamadaki yetersizliğini giderme gereksiniminden
doğmuştur. İngiliz hukuk tarihinde Common Law’ın ilk örnekleri ve sonraki gelişimi her bir davanın karmaşık formüllerle ikame
edilmesini gerektiriyordu. Giderek usuli biçimcilikdeki bu aşırılık, yükümlüler için gerçekleştirilmesi pek güç koşullar ortaya konmasına,
bu yüzden de hak kayıplarına yol açmaya başladı. Equity’nin tarihsel doğuşu, Common Law mahkemelerinde adalet bulamayanların
Kral’a başvurmaları, Kral’ın da bu işlevi Lord Chancellor’a havale etmesiyle ilişkilidir.
Doğru cevap C şıkkıdır.

Anadolu Üniversitesi tarafından hazırlanmış olan bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının Anadolu Üniversitesi'nin yazılı izni olmadan
kopya edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali
külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.
 12 ) Aşağıdakilerden hangileri hukuk sistemleri arasında sayılabilir?

I. Kıta Avrupası Hukuk Sistemi

II. Anglo Amerikan Hukuk Sistemi

III. İslam Hukuku Sistemi

A ) I, II ve III
B ) I ve II
C ) I ve III
D ) II ve III
E ) Sadece III

Çözüm : I, II ve III
Doğru cevap A şıkkıdır.
13 )

Sovyet siyasi tarihinde Stalin (Josef Visarionoviç Çugasvili) dönemine ait kapsamlı girişimin adı olarak anılmakla birlikte, Sovyet hukuk
tarihi bakımından genel mülkiyet sistemindeki dönüşümü ifade eden kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A)

Kollektifleştirme

B)

Araçsalcılık

C)

Demokratik Merkeziyetçilik

D)

Sosyalist Yasallık ilkesi

E)

Sosyalist Demokrasi ilkesi

Çözüm :

Kollektifleştirme

Doğru cevap A şıkkıdır.

Anadolu Üniversitesi tarafından hazırlanmış olan bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının Anadolu Üniversitesi'nin yazılı izni olmadan
kopya edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali
külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.
 14 ) ..............................ikinci derece adlî yargı mahkemeleri olup, bölgelerin coğrafi durumları ve iş yoğunluğu göz önünde tutularak
belirlenen yerlerde, Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun olumlu görüşü alınarak Adalet Bakanlığı tarafından kurulur. ..................................
yargı çevrelerinin belirlenmesine, değiştirilmesine veya bu mahkemelerin kaldırılmasına ise, Adalet Bakanlığı’nın önerisi üzerine
Hakimler ve Savcılar Kurulu karar verilir.

Yukarıdaki boşluğa gelmesi gereken kavram hangisidir?

A ) Bölge Adliye Mahkemeleri

B ) İdare mahkemeleri
C ) Asliye ceza mahkemesi
D ) Sulh hukuk mahkemesi
E ) Ağır ceza mahkemesi

Çözüm :

Bölge Adliye Mahkemeleri Bölge adliye mahkemeleri, ikinci derece adlî yargı mahkemeleri olup, bölgelerin coğrafi durumları ve iş
yoğunluğu göz önünde tutularak belirlenen yerlerde, Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun olumlu görüşü alınarak Adalet Bakanlığı
tarafından kurulur. Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevrelerinin belirlenmesine, değiştirilmesine veya bu mahkemelerin
kaldırılmasına ise, Adalet Bakanlığı’nın önerisi üzerine Hakimler ve Savcılar Kurulu karar verilir.

Doğru cevap A şıkkıdır.

15 ) "..., davalının, davacının ileri sürdüğü olay ve dava konusunu kabul etmekle birlikte, kendi edimini yerine getirmekten çekinmesini
haklı gösterecek karşı sebepleri ileri sürmesidir."

Boşluğu tamamlayan ifade aşağıdakilerin hangisidir?

A ) İkrar
B ) Def’i
C ) İtiraz
D ) Ahde vefa
E ) İnkâr

Çözüm : Def’i, davalının, davacının ileri sürdüğü olay ve dava konusunu kabul etmekle birlikte, kendi edimini yerine getirmekten
çekinmesini haklı gösterecek karşı sebepleri ileri sürmesidir.

B şıkkı Def’i doğrudur. Diğer şıklar bu bağlamda uygun değildir.

Doğru cevap B şıkkıdır.

16 ) Aşağıdakilerden hangisi aile hukukunun konuları arasında yer almaz?

A ) Evlenme ve nişanlanma
B ) Vesayet
C ) Nafaka
D ) Aile vakıfları
E ) Kişiler arasındaki hısımlık ilişkileri

Çözüm : Yanıtınız yanlış ise ''Aile hukuku'' konusunu yeniden gözden geçiriniz.
Doğru cevap E şıkkıdır.

Anadolu Üniversitesi tarafından hazırlanmış olan bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının Anadolu Üniversitesi'nin yazılı izni olmadan
kopya edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali
külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.
 17 ) Hukuk açısından, vesayet konusunu tanımlarken hangi ifadenin doğru olduğu söylenebilir?
A ) Vesayet, vesayet organları ve kayyımlık, kişiler hukukunun ele aldığı konulardandır.
B ) Vesayet organları, kan veya kayın hısımlığı, işçilik, çıraklık veya benzeri sebeplerle ya da koruma ve gözetme ilişkisi içinde ev halkı
olarak bir arada yaşayanların hepsidir.
C ) Özel vesayet, vesayet makamı ve denetim makamından oluşan vesayet daireleri tarafından yürütülür.
D ) Vesayet makamı, asliye hukuk mahkemesi, denetim makamı, sulh hukuk mahkemesidir.
E ) Vesayeti gerektiren haller olan küçüklük, kısıtlamayı gerektiren akıl hastalığı veya akıl zayıflığı, savurganlık, alkol veya uyuşturucu
madde bağımlılığı, kötü yaşama tarzı, kötü yönetim de aile hukuku içinde incelenir.

Çözüm : Vesayet, vesayet organları ve kayyımlık, aile hukukunun ele aldığı son konudur. Bu kurumların oluşması, koşulları, sona ermesi
ve sonuçları ayrı ayrı değerlendirilir. Vesayet organları, vesayet daireleri ile vasi ve kayyımlardır. Kamu vesayeti, vesayet
makamı ve denetim makamından oluşan vesayet daireleri tarafından yürütülür. Vesayet makamı, sulh hukuk mahkemesi, denetim
makamı, asliye hukuk mahkemesidir. Vasi, vesayet altındaki küçüğün veya kısıtlının kişiliği ve malvarlığı ile ilgili bütün menfaatlerini
korumak ve hukuki işlemlerde onu temsil etmekle yükümlüdür. Kayyım, belirli işleri görmek veya mal varlığını yönetmek için atanır.
Vesayeti gerektiren haller olan küçüklük, kısıtlamayı gerektiren akıl hastalığı veya akıl zayıflığı, savurganlık, alkol veya uyuşturucu
madde bağımlılığı, kötü yaşama tarzı, kötü yönetim de aile hukuku içinde incelenir.
Doğru cevap E şıkkıdır.
18 ) Miras Hukukuna göre hangi ifadenin doğru olduğu söylenemez?
A ) Mirasbırakanın üzerinde tasarruf etmediği kısım yasal mirasçılarına kalır.
B ) Evlatlık ve altsoyunun evlat edinene mirasçılığı mirasbırakanın kan hısmı gibidir.
C ) Evlilik dışında doğmuş ve soybağı, tanıma veya hâkim hükmüyle kurulmuş olanlar, baba yönünden evlilik içi hısımlar gibi mirasçı
olamazlar.
D ) Mirasçı miras bırakana karşı ağır bir suç işlemişse mirasçılıktan çıkarılabilir.
E ) Kişinin ölümü sonrasında geride kalan malvarlığı üzerindeki hakları ele alır.

Çözüm : Miras hukuku, kişinin ölümü sonrasında geride kalan malvarlığı üzerindeki hakları ele alır. Bu alan, kendine özgü çeşitli
kavramlar içerir. İlk önce mirasçılar tanımlanır. Yasal mirasçılar, mirasbırakanın birinci derece mirasçıları olan altsoyu,
altsoyu bulunmayan mirasbırakanın mirasçıları, ana ve babasıdır. Altsoyu, ana ve babası ve onların altsoyu bulunmayan mirasbırakanın
mirasçıları, büyük ana ve büyük babalarıdır. Mirasbırakandan önce ölmüş olan büyük ana ve büyük babaların yerlerini, her derecede
halefiyet yoluyla kendi altsoyları alır. Ana veya baba tarafından olan büyük ana ve
büyük babalardan biri altsoyu bulunmaksızın mirasbırakandan önce ölmüşse, ona düşen pay aynı taraftaki mirasçılara kalır. Evlilik
dışında doğmuş ve soybağı, tanıma veya hâkim hükmüyle kurulmuş olanlar, baba yönünden evlilik içi hısımlar gibi mirasçı olurlar.
Doğru cevap C şıkkıdır.
19 )

Mirasbırakan, bir mirasçısı ile karşılıksız veya bir karşılık sağlanarak mirastan ………… sözleşmesi yapabilir.

Pasajda boş bırakılan yere aşağıdaki şıklardan hangisi gelmelidir?

A ) pay alımı
B ) kaçınma
C ) ayrılma
D ) dışlanma
E ) feragat

Çözüm :

Mirastan feragat sözleşmesinde mirasbırakan, bir mirasçısı ile karşılıksız veya bir karşılık sağlanarak mirastan feragat sözleşmesi
yapabilir. Feragat eden, mirasçılık sıfatını kaybeder.

Doğru cevap E şıkkıdır.

Anadolu Üniversitesi tarafından hazırlanmış olan bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının Anadolu Üniversitesi'nin yazılı izni olmadan
kopya edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali
külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.
 20 ) Özel hukuk alanında ortaya çıkan uyuşmazlıkların ne şekilde çözüleceğini düzenleyen kurallar hangi hukuk alanında belirtilir?
A ) Medeni Muhakeme Hukuku
B ) Vergi Hukuku
C ) Ticaret Hukuku
D)

Anayasa Hukuku

E ) İdari Yargılama Hukuku

Çözüm :

Medeni Muhakeme Hukuku: Özel hukuk uyuşmazlıklarını çözümüne ilişkin kurallardan oluşması dolayısıyla medeni muhakeme
hukukunun genellikle özel hukuk içinde incelendiği görülmektedir.

Doğru cevap A şıkkıdır.

Anadolu Üniversitesi tarafından hazırlanmış olan bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının Anadolu Üniversitesi'nin yazılı izni olmadan
kopya edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali
külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.