Komputer Świat Biblioteczka 2 - 2021 KURS EXCEL

Biblioteczka
Na DVD
Pliki szkoleniowe
pakiety biurowe
narzędzia pomocnicze
ISO płyty do pobrania z ksplus.pl
zostań mistrzem!
Excel w pigułce
triki dla początkujących
i specjalistów
wskazówki
niezbędne
✔ w pracy
✔ w szkole
✔ w domu
krok po kroku opanujesz:

n korzystanie z podstawowych i zaawansowanych funkcji Excela
n czytelne formatowanie danych n tworzenie efektownych
wykresów n używanie formuł i odwołań n raporty z użyciem
tabel przestawnych n makra i skrypty VBA
z tą książką e-wydanie gratis
Poniżej znajduje się płyta z kodem bonusowym dającym dostęp
do e-wydania tej książki w serwisie KŚ+ (ksplus.pl)
oraz pliku ISO z cyfrową wersją płyty do pobrania.
Na płycie DVD
Płyta dołączona do tej książki zawiera zestaw programów do
ćwiczeń opisanych na łamach tego wydania. Na DVD znajdziemy
bezpłatną wersję próbną Office, pliki szkoleniowe, poprawki
serwisowe do pakietów Office oraz pięć najlepszych, darmowych
Fot. Rikkyal/iStockphoto.com
pakietów biurowych do użytku w domu i firmie. Płyta zawiera
również narzędzie do bezpłatnego pobierania oryginalnych płyt
instalacyjnych Microsoft Office.
Jeżeli brakuje płyty, poinformuj sprzedawcę
lub redakcję: redakcja@komputerswiat.pl
Kod bonusowy należy zarejestrować w KŚ+

(ksplus.pl)
Artemida
krzysztof Dziedzic
zostań mistrzem!
Excel w pigułce
triki dla początkujących
i specjalistów
AUTOR: Krzysztof Dziedzic
REDAKTORZY PROWADZĄCY: Rafał Kamiński, Agnieszka Al-Jawahiri
PRZYGOTOWANIE PŁYTY: Mariusz Michalski
PROJEKT OKŁADKI: Robert Dobrzyński
Skład i łamanie: Mariusz Rybak
KOREKTA: Jolanta Rososińska
Wydawca: RINGIER AXEL SPRINGER POLSKA Sp. z o.o.
02-672 Warszawa, ul. Domaniewska 49
tel. 22 7786102
www.ringieraxelspringer.pl
ISBN 978-83-8250-026-4
© Copyright by Ringier Axel Springer Polska Sp. z o.o.
Warszawa 2021
Business Project Manager: Paweł Bulwan

DRUK I OPRAWA: Drukarnia im. Adama Półtawskiego, Kielce
Egzemplarze archiwalne:
literia.pl, prenumerata.axel@qg.com
e-wydania, E-prenumerata:
ksplus.pl
Kontakt:
redakcja@komputerswiat.pl
Internet:
komputerswiat.pl, ksplus.pl
Płyta DVD jest dodatkiem do książki
1 Wprowadzenie
do Excela 5 wykresy
Excel w pigułce�� 5 Podstawowe informacje o wykresach �� 56
Okno programu Excel�� 6 Formatujemy wykresy �� 60
6
Zaczynamy pracę�� 8 tabele
Zapisujemy dokumenty�� 13 przestawne
Drukujemy skoroszyty �� 14
Czym są tabele przestawne�� 66
Dodatki do programu Excel�� 15
Wybieramy dane źródłowe �� 67
2 Zarządzanie
danymi
Generujemy raporty �� 68
Korzystamy z filtrowania dla tabeli przestawnej 72
Wprowadzamy dane do arkusza�� 16 Dodajemy wiele tabel przestawnych �� 73
Usuwamy puste wiersze�� 18 Tabela przestawna do wykresu przestawnego
Praca na danych zewnętrznych�� 21 dla kalkulatora pożyczki dla zaawansowanych �� 75
Wykresy przestawne�� 77
3 Sortowanie i formatowanie
danych
7 Makra
i skrypty VBA dla ambitnych
Sortowanie i filtrowanie �� 26
Formatowanie danych�� 29 Podstawowe informacje na temat makr i VBA�� 80
Formatowanie skoroszytu Przydatne makra�� 84
poprzez style�� 32 Korzystamy z edytora VBA�� 87
Formatowanie warunkowe �� 34 Powiadomienia aktywne dla kalkulatora
pożyczki�� 90
4 Funkcje
i formuły
Własne funkcje w Excelu��
Nasze funkcje dostępne wszędzie ��
92
94
Formuły a funkcje�� 40
Korzystamy z funkcji��
Kategorie funkcji z wybranymi
43
8 ciekawe
wskazówki
przykładami�� 47 Funkcje tablicowe�� 97
Funkcje zagnieżdżone�� 49 Tworzenie gier w Excelu�� 98
Sprawdzamy formuły�� 50 Tworzymy aktywne obiekty �� 101
Ćwiczenia�� 52 Ciekawostki�� 102
Obliczenia związane z pożyczką �� 54 Przydatne skróty klawiaturowe �� 104
excel w pigułce – triki dla początkujących i specjalistów 3

1 Wprowadzenie
do Excela
Ten rozdział zbiera razem najważniejsze informacje na temat
Excela – to przypomnienie dla osób znających już ten program
i ułatwienie dla początkujących
E xcel to bardzo rozbudowany program,

który wchodzi w skład pakietu Office.
Jego głównym zastosowaniem jest tworzenie
Zanim przejdziemy do omawiania zaawanso-
wanych funkcji, przyjrzyjmy się najważniej-
szym, podstawowym elementom. Dowiemy
arkuszy kalkulacyjnych, w których użytkow- się, jakie są ważne elementy interfejsu, jak two-
nicy mogą wykonywać rozmaite obliczenia, rzyć nowe skoroszyty, korzystać z dostępnych
analizy, tworzyć tabele danych i wykresy na domyślnych szablonów, zapisywać dokumen-
ich podstawie. Co ciekawe, można nawet ma- ty w różnych formatach i lokalizacjach oraz
lować w Excelu – najbardziej znanym artystą – co często sprawia problemy – jak drukować
Excela jest Tatsuo Horiuchi. tabele.
4 excel w pigułce – triki dla początkujących i specjalistów

Excel w pigułce
N a przestrzeni lat interfejs Excela zmie-
niał się dość często. W obecnej wer-
sji 2019, która jest taka sama jak dostępna
w pakiecie Office 365, mamy do dyspozy-
cji Wstążkę górną oraz główny arkusz sko-
roszytu, w którym wprowadzamy dane.
Oczywiście „diabeł tkwi w szczegółach”
i mnóstwo opcji w tle zostało zmienio-
nych, dodano wiele skrótów klawiaturo-
wych, typów wykresów, nowych funkcji,
opcji integracji, zarządzania danymi i dużo
więcej.
Obsługa danych
W celu wykonywania obliczeń w Excelu
musimy wprowadzić dane w poszczególne
komórki, następnie możemy wykorzysty-
wać formuły i funkcje do przetwarzania
danych i wykonywania obliczeń na danych by. Dodatkowo mamy ogromne możliwości
ze źródłowych komórek. Wszelkie zaawanso- formatowania danych, tak aby były prezento-
wane formuły, funkcje i makra, które umoż- wane w sposób klarowny dla odbiorcy oraz
liwiają tworzenie ergonomicznych arkuszy, dla nas podczas tworzenia arkusza. Więcej
poznamy w dalszej części książki, w rozdzia- o tabelach, sortowaniu oraz formatowaniu
łach czwartym i siódmym. dowiemy się z rozdziału trzeciego.
Tabele i formatowanie danych Wykresy

Wartości, które wprowadzamy do komórek, Gdy będziemy już sprawnie wprowadzać
najczęściej są formowane w tabele, które dane, dodawać odpowiednie formuły, wy-
w Excelu mogą być sortowane, transpono- konywać obliczenia i stworzymy tabelę, bę-
wane czy też przekształcane na różne sposo- dziemy mogli na jej podstawie generować
różnego typu wykresy. To
właśnie możliwość prezento-
wania suchych danych w for-
mie atrakcyjnych i czytelnych
dla widza wykresów jest jedną
z kluczowych zalet Excela.
Przecież nawet jeśli wykonamy
świetne obliczenia, a nie zdo-
łamy ich ciekawie przedstawić
– nie będziemy w stanie niko-
go nimi zainteresować. Dlate-
go też wykresom poświęcono
osobny rozdział piąty, w któ-
rym poznamy ich typy i przy-
kłady zastosowania.

Okno programu Excel
P oznajmy interfejs programu Excel – dzię-
ki temu będziemy mogli wykonywać
wszystkie porady z kolejnych rozdziałów,
gdyż pisane są one z myślą o osobach, które
potrafią poruszać się bez problemów po sa-
mym programie i znają podstawy.
Kontrola nad plikami

Gdy klikniemy w lewym górnym A
rogu interfejsu na Plik A , otworzy
się nowy widok, z którego poziomu d
będziemy mogli utworzyć nowy
dokument, zapisać ten, nad którym
aktualnie pracujemy, wydrukować
go, eksportować, udostępnić, a na-
wet zarządzać naszym kontem.
Obszar roboczy
Zdecydowana większość widocznego
interfejsu to obszar roboczy. Składają
się na niego wiersze i kolumny –
w miejscu ich przecięcia znajdziemy
komórki. Każda komórka ma swoją
unikalną współrzędną określoną
poprzez kolumnę oraz wiersz, na
przykład P165 b . Do komórek
wprowadzamy dane, formuły oraz
funkcje, możemy je formatować.
Dodajemy kolejne arkusze

Na dole obszaru roboczego znajduje
się pasek z aktywnymi arkuszami c
w naszym skoroszycie. Klikając
dwukrotnie na aktywny arkusz, wej-
dziemy w tryb edycji jego nazwy. Po
kliknięciu na symbol plusa c obok Przydatna wstążka
aktywnego arkusza dodamy kolejny Wstążka d jest już od wielu lat bardzo
do naszego dokumentu. Przełączanie charakterystycznym elementem inter-
pomiędzy arkuszami następuje po fejsu programu Excel. To właśnie na niej
kliknięciu na odpowiednią kartę na znajdziemy najwięcej przydatnych narzę-
dolnym pasku. Po kliknięciu prawym dzi i funkcji. Warto nauczyć się szybkiego
przyciskiem na kartę konkretnego nawigowania po Wstążce i jej kartach.
arkusza uzyskamy dostęp do za- Omówimy ją bardziej szczegółowo na
awansowanych opcji. kolejnych stronach.

Pasek szybkiego dostępu
Na samej górze okna znajduje się pasek szybkiego dostępu –
umieszczone na nim narzędzia możemy dostosować do własnych
potrzeb. Nawet gdy Wstążka jest schowana, ten pasek jest
widoczny. Domyślnie znajdują się na nim narzędzia do zapisu
pliku oraz cofania i ponawiania wpisywania danych.
e
Nasze konto i udostępnianie
Jeśli korzystając z programu Excel,
zalogowaliśmy się na konto Micro-
soft, będziemy mogli sprawdzić dane
konta, klikając na nasz awatar, a co
ważniejsze – w prawym górnym rogu
pojawi się opcja Udostępnij e .
Dzięki niej możemy umieścić doku-
ment w chmurze, by mieć do niego
dostęp online oraz umożliwić jego
edycję innym osobom, co często
znacznie ułatwia pracę w zespole.
Obsługa tylko klawiaturą

Zaawansowani użytkownicy bardzo
często korzystają z myszy tylko wte-
b dy, kiedy naprawdę muszą – po do-
brym zapoznaniu się z programem
jego obsługa z wykorzystaniem
głównie klawiatury jest znacznie
szybsza i bardziej komfortowa.
Wystarczy jedynie zapamiętać naj-
bardziej przydatne skróty klawiatu-
f rowe. Jeśli naciśniemy klawisz �,
nad każdym elementem programu
Kontrola nad podglądem będzie wyświetlana informacja, jakie
W dolnym prawym rogu okna znajdzie- klawisze dają do niego dostęp.
my suwak f , który służy do kontro-
lowania stopnia powiększenia arkusza. Mo-
żemy też zmieniać powiększenie poprzez
przytrzymanie klawisza � oraz obracanie
rolki myszy. Oprócz tego na dolnym pasku
znajdziemy trzy przyciski widoku – normal-
ny, układ strony oraz podgląd wydruku.

wprowadzenie do Excela
Zaczynamy pracę
W my uzyskać dostęp do skoroszytu. Naj- 2 a chcemy utworzyć kolejny, wystarczy
celu rozpoczęcia pracy w Excelu musi- Jeśli już mamy otwarty jeden skoroszyt,
szybciej osiągniemy to poprzez stworzenie kliknąć w lewym górnym rogu na Plik, a na-
zupełnie nowego dokumentu. To właśnie stępnie ponownie na Pusty skoroszyt.
w skoroszycie będziemy mogli dodawać ko-
lejne arkusze, wprowadzać dane i wykony- Wykorzystujemy gotowe szablony
wać obliczenia. Excel udostępnia dość dużą bazę gotowych
szablonów, czyli dokumentów wstępnie wyge-
Tworzymy nowy skoroszyt nerowanych tak, aby na ich bazie można było
1 Od razu po uruchomieniu programu

Excel klikamy w oknie po prawej stronie
na Pusty skoroszyt.
wygodnie tworzyć konkretne skoroszyty, jak
kalendarz, budżet czy harmonogram pracy.
Warto z nich korzystać, jeśli musimy szybko
wykonać jakieś bardzo znane zadanie.
1 Szablony znajdziemy w głównym menu

po kliknięciu na Plik w skoroszycie, a na-
stępnie po lewej stronie na Nowy.
Pliki szkoleniowe
W kolejnych rozdziałach dowiemy się, jak
korzystać z bardziej zaawansowanych
funkcji. Dla ułatwienia nauki część oma-
2 W celu otworzenia szablonu wystarczy
kliknąć na jeden z dostępnych na liście.
Pojawi się okno ze szczegółowymi informa-
wianych elementów będzie dostępna dla cjami na temat danego szablonu. Po kliknię-
czytelników w formie plików z rozsze- ciu na Utwórz przejdziemy do wygenerowa-
rzeniem XLSX, typowym dla programu nego szablonu.
Excel. Po otworzeniu takiego gotowego
pliku będziemy mogli go wyświetlać
i edytować – dzięki temu będziemy mogli
sprawdzić w praktyce bardziej złożone
funkcje i mechanizmy programu, które
zostały stworzone na potrzeby tej książki.
Pliki znajdziemy na płycie dołączonej do
książki i w KŚ+ (ksplus.pl).

3 Wybór dostępnych szablonów jest duży,
dlatego warto korzystać z narzędzia wy-
szukiwania online. Po wpisaniu odpowied-
kliknąć na ikonę pinezki A , czyli polecenie
Przypnij do listy.
niej frazy wciskamy klawisz �, a po chwili

pojawią się wyniki wyszukiwania. 5 Lista przypiętych szablonów jest widocz-
na w głównym oknie tworzenia nowych
dokumentów, pod polem wyszukiwania.
Efektywnie korzystamy ze Wstążki

Jeśli zamierzamy tworzyć skoroszyty, które
będą służyły do wykonywania zaawanso-
wanych obliczeń, generowania wykresów,
raportów i innych złożonych operacji, musi-
my umieć posługiwać się Wstążką. To na niej
znajdują się wszystkie najważniejsze narzę-
dzia, z których będziemy korzystali podczas
naszej pracy.
1 b
Wstążka została podzielona na karty,
a narzędzia pogrupowane są tematycznie
4 Jeśli często korzystamy z jakichś szablo-

nów, które za każdym razem wyszuku-
jemy – dodajmy je do listy Przypięte. Dzięki
tak, aby pasowały do danej kategorii. Dlatego
też szukając jakiejkolwiek opcji, powinniśmy
myśleć szerzej – do jakiej kategorii pasuje
konkretne narzędzie i po tej ścieżce szybko
je zlokalizujemy.
2 Warto również wiedzieć, że część kart

jest ukryta do czasu, aż sami dodamy je
do skoroszytu, korzystając z opcji zaawanso-
wanych. Nowe, dodatkowe karty pojawiają
się też same, na przykład gdy wstawimy ob-
raz lub dodamy tabelę przestawną c .
c
temu będziemy mogli znacznie szybciej je

otwierać. Wystarczy najechać kursorem na
szablon w polu wyszukiwania, a następnie 3 Dla części pogrupowanych narzędzi do-
stępne są jeszcze bardziej zaawansowane

przyjazne sobie środowisko pracy. Jeśli do-
piero zaczynamy pracę z programem Excel,
d
lepiej nie dokonywać zbyt wielu zmian. Jeże-
li jednak często pracujemy w Excelu, warto
przyjrzeć się możliwościom konfiguracji.
1 W celu dokonania zmian klikamy na

dowolne miejsce Wstążki prawym przy-
ciskiem myszy i z menu wybieramy opcję
Dostosuj Wstążkę.
opcje d . Uzyskamy do nich dostęp, klikając

na strzałkę e w dolnym prawym rogu takiej
grupy.
2 Potem najlepiej wybrać z listy opcję Pole-

cenia, których nie ma na Wstążce. Dzię-
ki temu będziemy mogli wygodniej dodawać
e tylko te opcje, których nie widać na Wstążce.
4 Czasem Wstążka może nam przeszkadzać,

gdyż zajmuje dość dużo miejsca – wystar-
3 Możemy na Wstążce dodać własną kartę

i umieścić na niej zestaw potrzebnych
nam narzędzi.
czy kliknąć dwukrotnie na do-
wolną kartę, by aktywować tryb,
w którym będzie niewidocz-
na f i wysuwana tylko po
kliknięciu. Jeśli chcemy ponow-
nie pokazać na stałe Wstążkę,
należy znowu dwukrotnie klik-
nąć na nazwę dowolnej karty.
Konfigurujemy Wstążkę
Wstążka została zaprojekto-
wana tak, aby można było ją
dostosowywać do własnych
potrzeb. Dzięki temu każdy
użytkownik może stworzyć

Szybkie menu
Zawsze pod ręką mamy do dyspozycji
również szybkie menu, wystarczy
kliknąć prawym przyciskiem myszy
na komórkę, wykres lub inny obiekt,
a pojawi się specjalne pole z ważnymi
skrótami. Skróty i zawartość menu są
dostosowane do obiektu, dla którego
menu zostało wywołane.
staną zablokowane kolumny A oraz B oraz

Blokowanie kolumn, wierszy wiersze od 1 do 4.
oraz okien
Jest to podstawa w pracy ze skoroszytami,
w których znajdują się tabele z wieloma
wierszami lub kolumnami. Ponieważ przy
4 Dzięki temu po przewinięciu widoku
tabeli nasze zablokowane wiersze oraz
kolumny będą zawsze widoczne.
dużej liczbie danych tabele nie mieszczą się
na jednym ekranie, a ciągłe przewijanie wi-
doku, aby przypomnieć sobie, który wiersz
lub kolumna do czego służą, jest bardzo nie-
wygodne, warto korzystać z funkcji blokowa-
nia. Dzięki blokowaniu konkretne kolumny
lub wiersze pozostaną widoczne, nawet jeśli
będziemy przewijać dokument.
1 W celu skorzystania z blokowania prze-

chodzimy do początku arkusza, na Wstąż-
ce w karcie Widok klikamy na Zablokuj
okienka.
2 Do wyboru mamy trzy opcje – blokowa-

nie pierwszej kolumny, pierwszego wier-
5 Jeśli chcemy odblokować wiersze i ko-
lumny, ponownie klikamy w karcie
Widok na Zablokuj okienka, a następnie na
sza lub obszaru na podstawie zaznaczenia. Odblokuj okienka.
Pierwsze dwie opcje są oczywiste, dlatego
przyjrzyjmy się trzeciej.
3 Poi wybraniu
zaznaczeniu na przykład komórki C5
opcji Zablokuj okienka zo-

Szybkie znajdowanie komórek
W arkuszu kalkulacyjnym możemy a zostaniemy przekierowani do wybranej
korzystać z setek różnych komórek komórki.
i czasem nie jest łatwo szybko odnaleźć
jedną konkretną. Istnieje jednak kilka
sposobów na szybkie przechodzenie do
wybranych komórek – jeden z nich polega
2 Dodatkowo możemy w trakcie pracy
definiować nazwy dla zakresów lub po-
jedynczych komórek, aby jeszcze szybciej
na wykorzystaniu Pola nazwy. je wyszukiwać i kojarzyć z konkretnym
zadaniem. Wszystkie zdefiniowane nazwy
1 W lewym górnym
rogu nad obszarem
roboczym znajdziemy
będą dostepne po kliknięciu na symbol
strzałki w Polu nazwy.
Jak definiować takie
Pole nazwy. Po klik- nazwy dla zakresów
nięciu na to pole wystarczy wpisać i komórek, dowiemy się
współrzędne komórki i wcisnąć � , na kolejnych stronach.
Dzielenie arkusza na okna

Jeśli blokowanie arkusza nie jest dla nas od-
powiednim sposobem podziału dokumen-
1 Aby dokonać podziału arkusza, klika-
my na wybraną komórkę. Jeśli chce-
my, aby okna można było przesuwać tylko
tu na niezależne obszary, warto skorzystać wzdłuż jednej osi, zaznaczamy cały wiersz lub
z możliwości dzielenia okna. kolumnę.
Dzięki tej funkcji będziemy mogli jednocześ-
nie pracować na oddalonych od siebie zakre-
sach komórek tego samego arkusza. 2 Nakoniec
karcie Widok klikamy na Podziel i na
ponownie na Podziel.

Zapisujemy dokumenty
Zwykły zapis nowszy XLSX lub XLS dla Excela
Aby zapisać skoroszyt z wy- 1997–2003) klikamy na Zapisz.
braną przez nas nazwą, klika-
my na kartę Plik, a potem po Autozapis
lewej stronie na Zapisz jako. Excel może za nas zapisywać plik
Po prawej stronie wybieramy dzięki funkcji autozapisu, domyśl-
lokalizację zapisu – domyśl- nie taki zapis jest ustalony raz na
nie jest to folder w chmurze 10 minut. Jeśli jednak pracujemy na
OneDrive. By zapisać plik lo- mniej rozbudowanych arkuszach,
kalnie, klikamy na Ten kom- możemy bezpiecznie zwiększyć
częstotliwość zapisu do na przy-
kład pięciu minut. Zapis odbywa się w tle i jest
Arkusz jako PDF niezauważalny dla użytkownika. Jeśli przez
Arkusz Excela możemy także zapisać
nieuwagę zamkniemy dokument bez zapisu
jako PDF, na przykład by uniemożliwić
lub zdarzy się, że komputer straci nagle zasila-
jego edycję. Klikamy na Plik, a potem po
nie, będziemy mogli odzyskać ostatnio zapisaną
lewej stronie na Eksportuj. Klikamy na
automatycznie wersję dzięki funkcji Autoodzy-
Utwórz plik PDF/XPS po prawej stronie.
skiwanie. Dotyczące jej opcje zmienimy w usta-
Nadajemy nazwę plikowi, wskazujemy
wieniach programu w kategorii Zapisywanie.
lokalizację zapisu i klikamy na Publikuj.
puter i wskazujemy miejsce na dysku. Po po-

daniu nazwy i wybraniu formatu (na przykład
Domyślna lokalizacja zapisu

Osoby, które nie korzystają z chmury
OneDrive, powinny zmienić domyślną
lokalizację zapisu na zapis na dysku lokal-
nym. Jeśli korzystamy z Google Drive lub a
Dropboxa, możemy wskazać jako miejsce
zapisu przypisane do nich foldery – wte-
dy nasze pliki będziemy mogli odczytywać
na różnych urządzeniach. b
1 Klikamy na Plik, następnie

w dolnym lewym rogu na
3 W polu Domyślna lokalizacja pliku lokal-
nego wprowadzamy ścieżkę do folderu,
gdzie chcemy przechowywać zapisywane
Opcje. pliki. Możemy podać lokalizację innego dys-
ku chmurowego, który synchronizowany jest
2 Teraz po lewej stronie
przechodzimy do kategorii
Zapisywanie a , a po prawej zaznaczamy
z wybranym folderem na naszym dysku.
opcję Domyślnie zapisz na komputerze b .

Drukujemy skoroszyty
E xcel daje dużo możliwości drukowania
tworzonych przez nas dokumentów. War-
to na przykład pamiętać, że nie zawsze musi-
na którą składa się wiele kolumn, lepiej wybrać
orientację poziomą, by było wygodniej przeglą-
dać późniejszy wydruk.
my drukować cały skoroszyt – jeśli potrzebu-
jemy na wydruku mieć tylko część danych,
możemy wydrukować jego wycinek. Warto
też korzystać z widoku podglądu wydruku.
3 Jeżeli arkusz nie mieści się w całości na
jednej stronie, możemy skorzystać z opcji
dopasowania – Dopasuj arkusz do jednej stro-
ny (bardzo rozbudowanego arkusza nie da się
Drukujemy cały arkusz w ten sposób wydrukować czytelnie).
1 Na dole obszaru robocze-

go wskazujemy arkusz,
który chcemy wydrukować,
klikamy na kartę Plik i po le-
wej stronie na Drukuj.
2 Po prawej stronie będzie widoczny pod-

gląd wydruku. Po lewej stronie natomiast
możemy skonfigurować opcje wydruku. Bar-
dzo ważne jest wybranie odpowiednich mar-
ginesów a i orientacji b . Jeśli mamy tabelę,
4 PoDrukuj.
dokonaniu ustawień klikamy na
Drukujemy wycinek arkusza

1 Zaznaczamy fragment arkusza, wykres
lub tabelę. Przechodzimy do okna druko-
wania tak jak w poprzedniej poradzie i klika-
my na Drukuj aktywne arkusze.
b c
d
a

2 Następnie z rozwiniętego menu wybie-
ramy opcję drukowania zaznaczenia
lub zaznaczonej tabeli .d
c
3 Możemy również na widoku skoroszytu

przejść do karty Układ strony, kliknąć
na Obszar wydruku, a następnie na Ustaw
e
obszar wydruku e .
4 Zostanie zdefiniowane wtedy nowe

pole nazwy dla zaznaczonego obszaru
o identyfikatorze Obszar_wydruku. Od tej chwili przy drukowaniu zostanie zawsze wy-
drukowany domyślnie tylko aktywny obszar
wydruku.
Dodatki do programu Excel

W arto wiedzieć, że możemy korzystać
z dużej bazy dodatków, które wzboga-
cają możliwości Excela. W kolejnych rozdzia-
łach poznamy ciekawe rozwiązania, które
można zrealizować za pomocą dodatków,
a teraz zobaczmy, gdzie się one znajdują i jak d
ich używać.
Korzystamy z dodatków
1 Wstawianie i w polu Dodatki kli- 4 Pobierz dodatki.
Na Wstążce przechodzimy do karty
a
kamy na nazwę dodatku, na przykład na
Więcej dodatków znajdziemy, klikając na
b
e
People Graph c .
a
b c
2 Następnie
kowi . d
klikamy na Ufaj temu dodat-
3 W naszym przykładzie w prawym górnym

rogu okna klikamy na ikonę ustawień,
wskazujemy dane do przetwarzania, podajemy
tytuł, wybieramy motyw i możemy cieszyć się
nowym wyglądem wykresu e .

2 Zarządzanie
danymi
Excel służy głównie do obliczeń, a żeby je wykonywać,
musimy mieć dane. Z tego rozdziału dowiemy się wszystkiego
o wprowadzaniu danych, ich imporcie, automatycznym
wypełnianiu skoroszytu i o sprawdzeniu zgodności
Wprowadzamy dane do arkusza

Z anim przejdziemy do wykonywania ob-
liczeń oraz do korzystania z formuł, mu-
simy wprowadzić dane do arkusza.
z różnych innych źródeł, na przykład stron
internetowych, dokumentów itp.
1 Najprościej jest wprowadzić dane, klika-

jąc na pojedynczą komórkę, a następnie
2 Warto jednak wiedzieć, że możemy
korzystać z zaawansowanych funkcji
Wklejania.
po prostu wpisując je z klawiatury. Zatwier-
dzamy klawiszem �.
2 Jeżeli chcemy wprowadzić zmiany, na-

leży dwukrotnie kliknąć na wypełnioną
komórkę – wtedy będziemy mogli modyfiko-
wać jej zawartość. Je-
śli tylko zaznaczymy
komórkę i zaczniemy
pisać, dane zostaną
zastąpione.
Korzystanie z funkcji kopiowania

i wklejania
1 Najprostszym sposobem na skopiowa-
ze skrótu �+C, a następnie wklejenie 3 skopiowaniu danych klikamy prawym

nie danych w Excelu jest skorzystanie W celu skorzystania z tych opcji po
ich przy użyciu �+V. W ten sam sposób przyciskiem myszy na komórkę i wybieramy
możemy skopiować i wkleić do Excela dane jedną z dostępnych możliwości.

Opcje te służą kolejno do:
■ wklejania z zachowaniem
formatowania,
■ wklejania tylko wartości
(bez formatowania),
■ wklejania formuł (bez
formatowania),
■ transpozycji, czyli prze-
kształcenia wierszy na A
kolumny i odwrotnie A ,
■ wklejania samego forma-
towania (bez danych),
■ wklejania linku do danych.
Na końcu mamy dodatkowe opcje specjalne.
3 Jeśli zaznaczymy komórki, które mają do-
datkowo zastosowane formatowanie lub
zawierają serie po przeciągnięciu, pojawi się
dodatkowy przycisk. Po kliknięciu na niego
Zautomatyzowane wprowadzanie zobaczymy dodatkowe menu, z którego mo-
danych żemy wybrać, w jaki sposób zostaną wypeł-
Bardzo często podczas pracy w Excelu mu- nione nowe komórki. Możemy na przykład
simy wprowadzać różnego typu ciągi: licz- skopiować jedynie formatowanie.
by porządkowe, daty, dni tygodnia. Zamiast
wykonywać tę pracę komórka po komórce
ręcznie – możemy skorzystać z narzędzia
przeciągania, aby automatycznie wypełnić
komórki danymi.
1 Wprowadzamy
datę do dwóch
kolejnych komórek Wypełniamy komórki
– mogą być one pseudolosowymi wartościami
obok siebie lub W kolejnym rozdziale, gdy przejdziemy do
pod sobą. Zazna- formuł i funkcji, będziemy potrzebować
czamy obydwie zestawów danych do testowania działania
komórki, klikamy przeprowadzanych przez nas obliczeń. War-
na uchwyt w dol- to wtedy wypełnić arkusz pseudolosowymi
nym prawym rogu danymi, zamiast ręcznie wprowadzać liczby
i przeciągamy. Da- do komórek.
ne zostaną automatycznie uzupełnione w ko-
lejnych komórkach. Możemy przeciągać wie-
le wierszy i kolumn jednocześnie z różną
zawartością.
1 W celu utworzenia w komórce warto-
ści pseudolosowej klikamy na komórkę,
wprowadzamy polecenie =LOS()*100 i wcis-
kamy �.
2 Jeśli wprowadzamy dane w wybranej

kolumnie, Excel zawsze
będzie nam podpowiadał i sta-
rał się uzupełniać frazy, które
wystąpiły już wcześniej. By za-
twierdzić sugestię programu,
2 LOS() to funkcja programu Excel, która
zwraca wartości pomiędzy 0 a 1. Zazna-
czamy komórkę z wpisaną funkcją i prze-
wystarczy wcisnąć �. ciągamy ją na kolejne. Za każdym razem

wartości we wszystkich komórkach będą
ponownie generowane. Losowe a pseudolosowe
Liczba losowa jest generowana w trakcie
działania określonego mechanizmu
losującego, który nie zawiera żadnej
prawidłowości czy regularności. Przykła-
dem może być liczba oczek na rzuconej
przez nas kości do gry. W przypadku
komputerów uzyskanie liczb losowych
jest bardzo trudne, dlatego też wpro-
wadzono specjalne algorytmy, które
pozwalają na uzyskanie liczb pseudolo-
sowych – mechanizm ich uzyskiwania
3 W wyniku tej operacji uzyskaliśmy ko-
mórki z różnymi liczbami. Jeśli potrzebu-
jemy liczb całkowitych, wystarczy rozszerzyć
ma pewne ukryte regularności, które
można teoretycznie wykorzystać, ale
są one nieistotne z punktu widzenia
naszą funkcję i wprowadzić taki wpis: zwykłego użytkownika.
=LICZBA.CAŁK(LOS()*100)
cji ZAOKR: =ZA-

OKR(LOS()*100;2)
gdzie liczba po śred-
niku oznacza liczbę
cyfr po przecinku.
4 Jeżeli natomiast chcemy, aby wartości

zwracane przez funkcję z kroku 1 były
zaokrąglone do konkretnego miejsca po prze-
Warto wiedzieć: Aby wygenerować losową
liczbę rzeczywistą z przedziału od a do b, na-
leży użyć następującego wzoru:
cinku, należy skorzystać z dodatkowej funk- =LOS()*(b-a)+a
Usuwamy puste wiersze

C zasami po przekopiowaniu gotowej ta-
beli musimy ją poprawić i usunąć część
wartości. Po takiej operacji zostaną nam pu-
Możemy również wcisnąć klawisz �, a na-
stępnie kliknąć na Specjalnie.
ste wiersze, które można usuwać ręcznie,

znacznie lepiej jest jednak skorzystać z auto-
matycznego rozwiązania.
2 W kolejnym oknie wybieramy opcję Pu-
ste i klikamy na OK. Zostaną zaznaczo-
b
ne tylko puste wiersze.
1 Zaznaczamy tabelę, z której

chcemy pozbyć się pustych
wierszy. Na karcie Narzędzia
3 Teraz na zaznaczeniu kli-
kamy prawym przyciskiem
myszy i wybieramy opcję Usuń,
główne w polu Edytowanie Wiersze tabeli.
klikamy na strzałkę przy opcji
Znajdź i zaznacz i wybieramy
opcję Przejdź do – specjalnie A .
A
4 Pozostaną
chwili zbędne wiersze
usunięte.

Szybkie usuwanie
kolumn i wierszy
Jeśli po prostu
chcemy usunąć
kolumnę lub
b wiersz, klikamy
na jego nazwę
prawym przy-
ciskiem myszy
i w ybieramy
opcję Usuń.
Pozbywamy się duplikatów
Jeśli kopiujemy często dużo danych do na-
szych skoroszytów, może się zdarzyć, że sko- kamy na Zaznacz wszystkie d . Na koniec
piujemy coś kilkakrotnie. Ręczne wyszukiwa- klikamy na OK.
nie duplikatów jest czasochłonne, dlatego też
warto skorzystać z narzędzia wbudowanego
w Excel.
d c
1 Zaznaczamy zakres komórek, który ma

być przeszukiwany pod kątem dupli-
katów. Na Wstążce przechodzimy do karty
Dane i w polu Narzędzia danych klikamy na
Usuń duplikaty.
3 Po chwili pojawi się okno z informacją

o liczbie wyszukanych i usuniętych du-
plikatów. Klikamy na OK.
2 Teraz, jeśli zaznaczyliśmy tabelę wraz

z wierszem nagłówkowym, zaznaczamy
pole przy Moje dane mają nagłówki i kli-
c
Grupujemy dane
W przypadku gdy nasze ta-
bele rozrastają się do dość
sporych rozmiarów i ich
przewijanie zajmuje zbyt
dużo czasu, warto skorzy-
stać z narzędzia grupowania
wierszy lub kolumn. Dobrym
przykładem wykorzystania
tej funkcji może być zgrupo-
wanie wierszy dla wszystkich
faktur lub wydatków z kon-
kretnego miesiąca w roku.

zarządzanie danym
Wtedy właściwie będziemy widzieli jedynie danych, które umożliwia szybką weryfikację
12 wierszy, które mogą kryć w sobie wiele danych w skoroszycie.
innych. Pogrupowane wiersze lub kolumny
łatwo rozpoznać, bo będzie przy nich cha-
rakterystyczny symbol plusa. Po kliknięciu
na ten symbol lista pogrupowanych danych
1 Zaznaczamy zakres danych, których po-
prawność chcemy sprawdzić. Następnie
na karcie Dane w polu Narzędzia danych kli-
zostanie rozwinięta. kamy na Poprawność danych.
1 Zaznaczamy zakres, który chcemy po-
stępnie na Wstążce klikamy na kartę Dane 2 ży wprowadzić kryteria sprawdzania

grupować – wiersze lub kolumny – a na- Pojawi się nowe okno, w którym nale-
i w polu Konspekt na Grupuj .E poprawności – jakie wartości są dozwolone

E F
oraz w jakim zakresie. Potem przechodzimy
do zakładki Alert o błędzie.
2 Obok zaznaczonych danych pojawi się

dodatkowe oznaczenie. Klikając na ikonę
minusa, zwijamy zgrupowane elementy.
3 Konfigurujemy wiadomość i styl alertu

i klikamy na OK.
3 Wna celu rozgrupowania danych wystarczy

Wstążce kliknąć na Rozgrupuj . F
Sprawdzamy poprawność danych

Podczas wprowadzania danych mogą wkraść
się różnego typu błędy. Najczęściej dotyczą
one zakresu wartości lub nieodpowiedniego
typu, na przykład zamiast danych liczbowych
są dane tekstowe.
Warto pamiętać, że do automatycznej kon-
troli danych służy narzędzie Poprawność

4 Teraz przy próbie wpisania niepopraw-
nej wartości do zaznaczonego zakresu
pojawi się alert. Po kliknięciu na Nie możemy
wprowadzić nową, poprawną wartość.
5 dane, możemy je sprawdzić, klikając na 6 niające warunków dane zostaną zakre-

Jeśli w danym zakresie już wcześniej były W naszym zakresie wszystkie niespeł-
strzałkę przy narzędziu Poprawność danych, ślone. Po poprawieniu danych zaznaczenia

a następnie klikając na Zakreśl nieprawidło- automatycznie znikną. Jak widać na tym
we dane G . przykładzie, mimo że teoretycznie wartości
wydają się spełniać naszą regułę, to tak na-
prawdę przez to, że zostały skopiowane z in-
ternetu i mają biały znak
(spację) pomiędzy setka-
mi a tysiącami, Excel nie
G rozpoznał ich jako liczby
– zrobi to dopiero, gdy
usuniemy te białe znaki.
Praca na danych zewnętrznych

Jsię eśli często pracujemy w Excelu, zwykłe
kopiowanie i wklejanie danych może stać
uciążliwe. Dodatkowo nie zawsze możemy
wkleić dane w taki sposób, jak są one skon-
figurowane w materiale źródłowym. Dlatego
też warto nauczyć się pobierać do Excela dane
zewnętrzne, czyli z aplikacji lub źródeł spoza
tego programu, może być to baza danych, stro-
2 Wskazujemy plik z bazą
programu Access i klika-
my na Otwórz.
na internetowa czy plik tekstowy.
Importujemy dane z bazy

Microsoft Access
3 Podajemy niezbędne dane logowania
(na następnej stronie) i klikamy na OK.
A
1 Przechodzimy na kartę Dane i po lewej

stronie klikamy w polu Pobieranie da-
nych zewnętrznych na Z programu Access.
4 W kolejnym oknie wybieramy, która tabe-
la ma zostać zaimportowana do naszego
skoroszytu. Jeśli chcemy pobrać więcej tabel,

A
zaznaczamy opcję Włącz zaznaczanie wielu

tabel b , wybieramy konkretne tabele i kli-
kamy na OK.
6 Po wybraniu opcji Nowy arkusz każda
zaznaczona tabela trafia do nowego ar-
c
kusza .
Importujemy dane ze strony WWW

b
1 W celu pobrania danych bezpo-
średnio ze strony internetowej kli-
kamy na karcie Dane na Z sieci Web.
2 W pasek adresowy wpisujemy, czy wkle-

jamy adres strony, z której chcemy pobrać
dane. Klikamy na strzałkę przy danych, które
chcemy zaimportować. Klikamy na Importuj.
5 Na koniec musimy wybrać, w jakiej for-

mie chcemy wstawić nasze dane. Do
wyboru jest tutaj również tabela przestawna
oraz wykres przestawny, o których dowiemy
się więcej w kolejnych rozdziałach.
3 Potem wybieramy, do którego arkusza chce-

my zaimportować dane, i klikamy na OK.

d
4 Po chwili dane zostaną zaimportowane

d i będziemy mogli wykorzystać je do
własnych obliczeń. Oczywiście może się oka-
być rozpoczęty import oraz czy dane zawie-
rają nagłówki g i klikamy na Dalej.
zać, że trzeba je nieco sformatować, jednak

i tak zyskamy bardzo dużo czasu w stosunku
do tego, ile zajęłoby nam ręczne przepisywa-
4 W kolejnym oknie wskazujemy ogranicz-
niki, jakimi rozdzielane są dane – naj-
częściej w plikach typu CSV stosowane są
nie danych. przecinki h . Klikamy na Dalej i na Zakończ.
Importujemy dane z pliku CSV

Często wykorzystuje się również im-
port wygenerowanych w różnych pro-
gramach danych z plików CSV – są to h
pliki zawierające wartości oddzielone
przecinkiem. A dzięki temu, że każda
wartość jest oddzielona od innych
w ten sam sposób, możemy przy im-
portowaniu łatwo dokonać podziału
na kolumny.
1 Rozpoczynamy od kliknięcia
na karcie Dane na Z tekstu.
2 Następnie wskazuje-
my w oknie Eksplo-
ratora plik z rozszerze-
e
f
niem CSV i klikamy na
Otwórz. g
3 Teraz w oknie kreatora importu

tekstu wskazujemy typ pliku – Roz-
dzielany , od jakiego wiersza ma
e f

3 Możemy w ten sam sposób lin-
kować dane z innych skoroszy-
tów, wtedy na pasku formuły będzie
dodatkowa informacja zawierająca
nazwę skoroszytu w nawiasach
kwadratowych k .
i k
5 Dzięki takiej metodzie importu dane od

razu są rozdzielone na odpowiednie ko-
i
mórki i możemy na nich pracować.
Linkujemy dane
Już wcześniej wspominaliśmy o możliwości
linkowania danych. Jest to bardzo przydat-
na funkcja, która pozwala stworzyć kopię
4 Warto wiedzieć, że jeśli w skoroszycie
lub źródle zewnętrznym dokonamy
zmian w trakcie, gdy skoroszyt z podlinkowa-
lustrzaną danych z innego arkusza lub nawet nymi materiałami będzie zamknięty, po jego
skoroszytu. Jeśli będziemy linkować dane otworzeniu pojawi się informacja z prośbą
w wielu miejscach, a wkradnie się do nich o aktualizację danych zewnętrznych. Należy
błąd, wystarczy, że poprawimy go w mate- kliknąć na Aktualizuj.
riale źródłowym, a po odświeżeniu danych
we wszystkich podlinkowanych miejscach
zostanie on również poprawiony.
1 Zaznaczamy dane źródłowe i kopiujemy
do którego chcemy dodać link, klikamy pra- 5 pliku źródłowego, będziemy musieli
je. Następnie przechodzimy do arkusza, Jeśli zmienimy nazwę czy lokalizację
wym przyciskiem myszy na dowolną komór- podać aktualną lokalizację lub nazwę. Na
kę i wybieramy opcję Wklej link. karcie Dane klikamy na Edytuj linki w polu
Połączenia.
2 To, że dane są podlinkowane, łatwo
i zwracając uwagę na pasek formuły. Zamiast 6 niać źródła, przerywać linki i sprawdzać
rozpoznać, klikając na jedną z komórek W tym oknie możemy wygodnie zmie-
wartości widać nazwę arkusza, wykrzyknik ich stan.

i współrzędne komórki j .

Odświeżanie danych zewnętrznych przykład do programu Word i klikamy na
Możemy również odświeżać dane na żąda- wolne miejsce dokumentu. Z menu wybie-
nie, klikając na Odśwież wszystko na karcie ramy opcję wklejania specjalnego, na przy-
Dane. Dotyczy to wszystkich typów danych kład jako link l .
2 Zaletą wstawienia danych jako link jest

możliwość ich aktualizacji na podsta-
wie dokumentu źródłowego. Oznacza to,
że możemy pracować w programie Excel
i zmodyfikować w nim tabelę, a następnie
po zaktualizowaniu dane będą takie same.
zewnętrznych. Automatycznie, w czasie rze- m

czywistym, skoroszyty otwarte na naszym
urządzeniu są aktualizowane. Jednak jeśli
pracujemy w sieci lokalnej i różni współ-
pracownicy mają dostęp do różnych plików,
należy ręcznie wymuszać odświeżanie.
3 Dostęp do aktualizacji danych w pro-
gramie Word jest nieco utrudniony –
klikamy na kartę Plik, następnie po lewej
Uwaga! W przypadku bazy danych Access stronie na Informacje i na koniec w dolnym
również należy odświeżać dane ręcznie, na- prawym rogu na Edytuj linki do plików m ,
wet gdy baza jest lokalnie uruchomiona na gdzie możemy dokonać niezbędnych aktu-
naszym urządzeniu. alizacji danych.
Osadzanie danych
w Wordzie
lub PowerPoincie
Jeśli korzystamy z innych
programów pakietu Office,
na przykład z Worda lub Po-
werPointa, możemy osadzać
w nich dane bezpośrednio
z naszych skoroszytów. Za-
miast po prostu skopiować
i wkleić dane, lepiej wybrać
opcję linkowania lub na
przykład wstawienia tabeli
czy też wykresu jako obrazu. l
Wtedy mamy pewność, że
nasze formatowanie z Excela
zostanie zachowane i żadna
kolumna nam nie zaginie.
1 Zaznaczamy dane w sko-

roszycie i kopiujemy,
następnie przechodzimy na

3 Sortowanie
i formatowanie
danych
W tym rozdziale poznamy sposoby na sortowanie
i formatowanie danych. Dzięki temu nawet przy dużej
ilości danych będziemy mogli szybko się wśród nich
zorientować i odczytać potrzebne nam wartości
Sortowanie i filtrowanie
Z acznijmy od sortowania, które
pozwala organizować i w okreś-
lony sposób prezentować dane.
Dzięki zastosowaniu sortowania A
możemy znacznie łatwiej odnaleźć
w arkuszu potrzebne nam informa-
cje, zwłaszcza w przypadku, gdy
tabela zawierająca dane ma bardzo
dużo wierszy. Dane można sorto-
wać według jednej kolumny bądź
też kilku, na przykład uwzględnia-
jąc zarówno kategorie wydatków,
jak i ich wysokość. Proste sortowanie
Skoroszyt z budżetem 1 By posortować zakres danych, wystarczy

A
kliknąć na wybraną komórkę w ko-
lumnie, która ma zostać posortowana – nie
domowym musimy zaznaczać całego zakresu danych.
Na potrzeby książki został stworzony
specjalny skoroszyt z przykładowym
budżetem domowym. Na jego przykła-
2 Następnie na górnym pasku klikamy na
Dane i w celu posortowania wybieramy
jedną z dostępnych gotowych opcji – Od A
dzie będą prezentowane wskazówki do Z lub Od Z do A.
dotyczące sortowania oraz formatowania,
a w następnych rozdziałach będziemy do-
dawać kolejne funkcjonalności. Skoroszyt
ten jest dostępny na płycie dołączonej do
wydania oraz w KŚ+ (ksplus.pl).

3 Warto zwrócić uwagę, że
mimo iż nie zaznaczyliśmy
kolumny obok, Excel sam odpo-
wiednio przeniósł wartości od-
powiadające każdej kategorii b
– nie musimy nic poprawiać.
b
Zaawansowane sortowanie
Nie zawsze jednak Excel sam do-
myśli się, w jaki sposób dane mają
być połączone i posortowane –
zwłaszcza gdy kolumn jest więcej. Dlatego
też warto poznać narzędzie Sortuj, które
umożliwia pełną kontrolę nad danymi.
4 Możemy dodawać wiele poziomów, tak
aby uzyskać oczekiwany wynik. Zatwier-
dzamy zmiany, klikając na OK.
Warto wiedzieć: Po kliknięciu na Opcje
1 Klikamy na dowolną komórkę

z zakresu danych, a następnie
na Sortuj.
możemy zmienić orientację, dzięki czemu
będziemy mogli sortować według wierszy,
a nie kolumn.
Sortowanie po kolorze
Warto również wiedzieć, że
możemy sortować ze względu
d na format komórki, na przykład
kolor.
1 Zaznaczamy komórkę, która

wchodzi w zakres sformato-
wany różnymi kolorami, i klika-
my na Sortuj.
2 teriów sortowania. Wybieramy kolumnę, 2 nie opcję Kolor komórki i definiujemy

Teraz możemy rozpocząć dodawanie kry- Następnie wybieramy w polu Sortowa-
według której ma się odbywać sortowanie, kolejność . e

następnie czego ma do-
tyczyć, a na koniec – jaka
ma być jego kolejność c .
3 Żeby precyzyjniej
określić sortowa-
nie, klikamy na Dodaj e
poziom d i podaje-
my kolejne warunki
sortowania.

3 kres
Na koniec klikamy na OK, a za-
zostanie posortowany.
Filtrujemy dane
Dopełnieniem sortowania jest g
filtrowanie, które z kolei umożli-
wia wyświetlanie tylko ważnych
dla nas wyników, a więc takich,
które spełniają z góry określone
kryteria. Pozostałe wyniki są ukry-
wane, co ułatwia zapoznanie się z danymi figurować każdą wartość z osobna. Można
wynikowymi. również skorzystać z pola wyszukiwania,
jeśli szukamy tylko określonej wartości.
1 W przypadku filtrowania musimy zazna-
następnie kliknąć na Filtruj na karcie Dane. 4 danych jest bardzo czasochłonny, dla-
czyć zakres, który ma być filtrowany, Taki proces w przypadku dużej ilości
tego warto skorzystać z zaawansowanych

metod filtrowania. Po najechaniu kursorem
na Filtry liczb pojawi się lista z operatorami
filtrowania h . Pozwalają one na precyzyjne
określenie warunków filtrowania.
2 Przy pierwszych komórkach kolumn po-

jawią się strzałki filtrowania. Po kliknię-
ciu na strzałkę zobaczymy menu z opcjami
h
filtrowania.
5 Wybieramy jeden z operatorów, poda-

jemy wartość i zatwierdzamy, klikając
na OK.
3 Teraz możemy ręcznie usuwać zazna-
mają być prezentowane . Możemy skon- 6 zwizualizowane podświetlanymi na

f
czenia przy wartościach, które nie
g
Dane zostaną wyfiltrowane, będzie to

niebiesko numerami wier- i
szy oraz zmienioną ikoną
(zamiast strzałki – filtr i )
przy kolumnie, która jest
filtrowana.
Formatowanie danych
W ygląd danych w arkuszu ma ogromne
znaczenie, niezależnie od tego, czy
nasze dane będą bezpośrednio prezento-
wane na slajdach prezentacji, czy są jedynie
potrzebne do wyciągania wniosków. Odpo- b
wiednie formatowanie pozwoli łatwiej od-
czytać kluczowe informacje. Nawet jeśli po
kilku miesiącach wrócimy do uprządkowa-
nego arkusza, szybko się w nim odnajdziemy. a
Formatowanie dotyczy zmiany koloru, sty-
lu, rozmiaru, ale również zarządzania całymi
wierszami czy też kolumnami.
Przy okazji formatowania warto też wspo-
mnieć o możliwości formatowania liczb.
2 Teraz wybieramy typ operacji
b, przesuwanie komórek spo-
woduje dodanie jedynie kilku no-
Dzięki tej opcji możemy na przykład zdefi- wych, które zaznaczyliśmy, z kolei
niować pewne dane liczbowe jako dane wa- opcje Cały wiersz i Cała kolumna
lutowe lub czasowe. powodują dodanie całych wierszy
lub kolumn.
Podstawowe operacje Jeśli chcemy szybko dodać wiersze
na komórkach lub kolumny, możemy je zaznaczyć
Zaczniemy od podstaw, czyli dodawania, i po kliknięciu prawym przycis-
usuwania i ukrywania komórek. kiem myszy wybrać opcję
Podczas tworzenia arkusza może się zdarzyć, Wstaw.
że zapomnimy o wprowadzeniu jakichś da- Dodatkowo oczywiście
nych i będziemy musieli je dodać w środku wszystkie operacje wsta-
już wprowadzonego ciągu. Może też będzie- wiania możemy wyko-
my musieli usunąć zbędne kolumny lub do- nywać, korzystając z od-
dać całe wiersze. Zobaczmy, w jaki sposób powiednich przycisków
najwygodniej to robić. dostępnych na Wstążce
w zakładce Narzędzia główne. Wystarczy
Dodajemy komórki, wiersze rozwinąć listę wyboru przy opcji Wstaw
i kolumny i wybrać polecenie.
1 Zaznaczamy komórkę lub zakres komó-

rek w miejscu, w którym chcemy dodać
nowe komórki. Następnie klikamy prawym
Usuwamy komórki, wiersze
i kolumny
przyciskiem myszy na zaznaczenie i z menu Proces usuwania jest bardzo podobny do pro-
dialogowego wybieramy opcję Wstaw a . cesu dodawania, musimy wykonać dokład-

sortowanie i formatowanie danych
sze lub kolumny, klikamy prawym przycis-

kiem myszy i wybieramy opcję Odkryj c .
Jeśli w jakimś arkuszu mamy dużo ukrytych
zakresów, możemy odkryć je wszystkie jed-
nocześnie – zaznaczamy cały arkusz, klikając
w jego lewym górnym rogu, a następnie wy-
bieramy z menu dialogowego opcję Odkryj.
nie te same kroki z tą różnicą, że klikamy na
Usuń w menu dialogowym lub na Wstążce. Ustalamy rozmiar komórek
Następnie wybieramy opcję usuwania i za- Domyślnie każda komórka w arkuszu ma
twierdzamy, klikając na OK. szerokość 72 pikseli oraz wysokość 22 pik-
Uwaga! Jeśli chcemy usunąć jedynie za- seli. Możemy ręcznie zmieniać te wartości,
wartość samej komórki, należy skorzystać przytrzymując lewym przyciskiem myszy
z klawisza �. Nie musimy w takim wy- krawędź kolumny lub wiersza i przeciągając
padku dodawać i usuwać całych komórek ją, by dopasować rozmiar.
ani zakresów.
Ukrywamy komórki
Bardzo często przy złożonych obliczeniach
musimy wspierać się wyliczeniami pomocni-
czymi, które przy końcowej prezentacji arku-
sza potrafią sprawić, że nie jest on czytelny.
Ukrywając je i pozostawiając tylko najważ- Nie jest to najwygodniejsza forma konfigu-
niejsze dane, sprawiamy, że arkusz zyska na racji tej opcji i jeśli zależy nam na precyzji,
czytelności. lepiej skorzystać z opcji zaawansowanych.
1 kolumny, które chcemy 1 komórki, któ-

Zaznaczamy wiersze lub Zaznaczamy
ukryć, klikamy na nie pra- rych wysokość

d
wym przyciskiem myszy lub szerokość

i z menu wybieramy opcję chcemy zmody-
Ukryj. fikować – pamię-
tajmy, że zmiany e
2 Od teraz wybrane wier-
sze lub kolumny będą
ukryte, ale dane w nich za-
będą dotyczyć ca-
łych wierszy bądź
też kolumn, a nie
h
warte będą dostępne i bę- indywidualnych

dziemy mogli wykonywać komórek. Następ-
na nich obliczenia. nie na górnym
pasku klikamy na
3 Jeśli chcemy odkryć ukryte kolumny lub

wiersze, zaznaczamy przylegające wier-
Narzędzia główne
i na Formatuj d
w polu Komórki.
c 2 Teraz klikamy
na przykład na Szerokość kolumny ,
f
wpisujemy szerokość i akceptujemy, kli-
e
kając na OK.

ono do kopiowania formatowania wybranej
komórki do innych komórek. Dzięki niemu
f po skonfigurowaniu jednej z komórek może-
g
my szybko i wygodnie przekopiować forma-
towanie na pozostałe.
Zdarza się, że po wpisaniu dużej wartości
do komórki nie jest ona widoczna – zamiast j
niej pojawiają się znaki ### g . Oznacza to,
że komórka jest zbyt mała, aby można było
zaprezentować w niej całą jej wartość. Warto
wtedy skorzystać z narzędzia autodopasowa-
nia rozmiaru (Narzędzia główne, Formatuj).
Po kliknięciu na Autodo-
pasowanie szerokości
kolumn h dane będą
prezentowane w całości.
Formatowanie wyglądu komórek

Jeśli zależy nam na modyfikacji samego wy-
glądu komórek, najlepiej skorzystać z narzę-
dzi dostępnych w zakładce Narzędzia główne
w polu Czcionka.
Należy zaznaczyć zakres komórek, z któ-

rego nastąpi kopiowanie, kliknąć na Ma-
larz formatów, a następnie zaznaczyć za-
kres komórek, które mają otrzymać nowe
Pozwalają one zupełnie odmienić wygląd ar- formatowanie.
kusza. W bardzo prosty sposób możemy też
wyróżnić istotne dla nas dane, na przykład Korzystamy z różnych formatów
zwiększając czcionkę oraz stosując pogru- liczbowych
bienie i . Wprowadzając dane do naszego arkusza, nie
Warto również zapoznać się z narzędziem zawsze chcemy korzystać ze standardowego
Malarz formatów j z pola Schowek. Służy formatu ogólnego. Jeśli na przykład tworzy-

sortowanie i formatowanie danych
my arkusz dotyczący budżetu, znacznie lepiej rzędzia główne w polu Liczba k wybieramy
jest skorzystać z formatu walutowego. z listy formatowanie, które nam odpowiada,
na przykład Walu-
1 By zmienić format
liczbowy, zazna-
towe l .
czamy komórkę lub

zakres komórek, a na-
stępnie w zakładce Na-
2 Po chwili dane
zostaną odpo-
wiednio przefor-
matowane.
Warto wiedzieć:
l
W podobny spo-
sób możemy ko-
rzystać z forma-
tów daty i innych.
Formatowanie skoroszytu poprzez style

M ożemy również sformato-
wać od razu cały arkusz
lub wyznaczoną tabelę w jed-
nym stylu. Zamiast krok po kro-
ku wprowadzać drobne zmiany,
wystarczy, że zastosujemy goto-
we style przygotowane w pro-
gramie Excel, które pozwolą na
kompleksową zmianę wyglądu
naszej tabeli lub arkusza.
1 Zaznaczamy komórki, któ-

re mają podlegać zmianie,
a następnie klikamy na karcie a
Narzędzia główne na jeden z do-
stępnych stylów lub klikamy na strzałkę po motywu wy-
prawej stronie, aby rozwinąć widok wszyst- gląd wcześ
kich stylów a . niej skonfi-
Warto wiedzieć: Style dostępne do wy- gurowanych
boru są uzależnione od motywu skoroszy- pól ulegnie
tu. Po zmianie motywu wszystkie style są zmianie. Dla-
aktualizowane. tego też zale-
ca się wybra-
2 Motyw skoroszytu
wybieramy na kar-
cie Układ strony w polu
nie motywu
przewodnie-
go dla całego
Motywy po rozwinięciu skoroszytu
poprzez kliknięcie na na początku
b
strzałkę b . Po wybraniu pracy.

Własne style
Warto również wiedzieć, że w Excelu może-
my korzystać z własnych stylów. Tworzone d
przez nas dokumenty
mogą mieć unikalny
i spójny styl, który
będzie ułatwiał nam
pracę, a także sprawi,
że nasze prezentacje
danych będą rozpozna-
walne dla innych.
1 Na karcie Narzędzia
główne klikamy na
4
Style komórki, a na- Następnie zaznaczamy, jakie opcje
stępnie na Nowy styl formatowania ma zawierać nasz styl d .
komórki a . Po kliknięciu na OK – styl zostanie dodany
do okna wyboru stylów.
2 Wprowadzamy na-
5
zwę stylu i klikamy a Odnajdziemy go w polu
na Formatuj b . Niestandardowe.
b 6 Możemy go w każdej
chwili zmodyfi-
kować, wystarczy
3 Teraz możemy wprowadzać zmiany

do naszego stylu zarówno w zakładce
Czcionka c , jak i innych, na przykład
kliknąć na niego
praw ym przy-
ciskiem myszy
dotyczących typów danych. Po zakończeniu i wybrać opcję
modyfikacji klikamy na OK. Modyfikuj.

Korzystamy z formatowania
dla tabel
Najczęściej w trakcie pracy z Excelem korzy-
3 Po chwili nasza tabela zostanie sforma-
towana, a dodatkowo zaznaczony zakres
będzie zawsze łatwo dostępny poprzez wy-
stamy z tabel – dane są w nich bardzo czytelne szukiwanie w polu nazw (patrz strona 12).
i łatwo je przetwarzać. Zamiast więc korzy-
stać ze stylów dla całego dokumentu, możemy
szybko sformatować dane jako tabele.
1 Zaznaczamy komórki, które mają zostać

sformatowane jako tabela, klikamy na
karcie Narzędzia główne na Formatuj jako
tabelę i wybieramy styl tabeli.
4 By zmienić do-
myślną nazwę,
zaznaczamy tabelę,
przechodzimy do kar-
ty Projektowanie
i w polu Właściwości,
Nazwa tabeli: wprowa-
dzamy nową nazwę.
2 Zatwierdzamy for-
matowanie, za-
znaczamy opcję Moja
Warto wiedzieć:
W celu rozszerzenia
tabeli zaznaczamy jej
tabela ma nagłówki, obszar, klikamy na
jeśli tak jest, i klikamy Wstaw, Wstaw ko-
na OK. lumny tabeli z lewej.
Formatowanie warunkowe
W arto również wiedzieć, że filtrowanie
i sortowanie danych może odbywać się
nie tylko ze względu na wartość komórki, ale
typu warunków logicznych, które trzeba wpro-
wadzać ręcznie, możemy zdecydować się na sko-
rzystanie z automatycznych narzędzi formatowa-
również format, czyli kolor, czcionkę, a także nia warunkowego. Jeżeli zależy nam jedynie na
specjalne ikony tworzone za pomocą formato- formatowaniu dla jednego typu danych, na przy-
wania warunkowego. Koncepcja takiego for- kład zależnym od ich wartości, możemy w kilka
matowania polega na stosowaniu z góry ustalo- kliknięć sformatować całą kolumnę lub tabelę.
nego formatu dla wyznaczonych komórek lub
zakresów na podstawie warunków logicznych.
Wygodne formatowanie
1 Zaznaczamy komórki z danymi, które
mają być sformatowane, następnie kli-
kamy na opcję Szybka analiza w dolnym
uzależnione od wartości prawym rogu zaznaczenia i z karty Forma-
Jeśli nie chcemy korzystać ze skomplikowanych towanie wybieramy typ warunkowego for-
metod formatowania uzależnionych od różnego matowania, na przykład Skala kolorów a .

większa niż 100, ma być podświet-
lona na żółto itp. W tym celu wy-
korzystamy reguły wyróżniania
komórek.
a
1 Zaznaczamy dane, które mają
podlegać formatowaniu, i na
karcie Narzędzia główne klikamy
na Formatowanie warunkowe, a po-
tem na przykład na Większe niż.
2 Po chwili formatowanie zostanie zasto-

sowane. Domyślnie im wyższa wartość,
tym bardziej zielony
kolor, a im niższa – tym
bardziej czerwony.
Bardziej złożone typy
formatowań możemy
znaleźć, klikając na For-
matowanie warunko-
we na karcie Narzędzia
główne, gdzie nawet
dla opcji Skale kolorów
b mamy duży wybór
konfiguracji.
2 Teraz należy w nowym oknie podać war-

tość, od której ma nastąpić formatowa-
nie, i dodatkowo wskazać format. Przy wybo-
rze opcji Format niestandardowy będziemy
mogli sami wskazać odpowiadający nam
format komórki. Na koniec klikamy na OK.
3 sowane.
Po chwili formatowanie zostanie zasto-
Różne opcje formatowania

warunkowego
Docelowo jednak z formatowania warunko-
wego będziemy korzystać w ramach różnego
rodzaju warunków logicznych, na przykład
jeśli wartość w konkretnej komórce jest

Możemy korzystać z wielu różnych formatów możemy zastosować kilka
warunkowych dla naszych danych. Najważ- typów, a jednym z nich, dość
niejsze to przeanalizować ich przydatność prostym w realizacji, jest typ
dla nas i starać się unikać błędów. pierwszy – formatowanie na
podstawie wartości c .
Tworzymy złożone reguły
dla formatowania
Opisane wcześniej gotowe reguły i typy for-
matowań są dobre na początek, jeśli jednak
3 Wystarczy, że wybierze-
my styl formatowania,
na przykład Skala 3-koloro-
zamierzamy zastosować formatowanie do wa d , określimy, dla jakich
naszych potrzeb, musimy stworzyć własne typów ma być stosowane
reguły. Czasem oznacza to również stworze- formatowanie oraz w jakim
nie reguł wielopoziomowych. kolorze.
Różnica kosztów przykład

W skoroszycie Budzet_Domowy, w arkuszu
Budzet (na DVD i w KŚ+) została stworzona
4 W naszym przykładzie
wybrana metoda forma-
towania nie pomogła jednak wystarczająco
kolumna Różnica, w której obliczana jest poprawić czytelności danych, wypróbujmy
różnica w kosztach planowanych do kosz- więc formatowanie poprzez opcję Formatuj
tów realnych dla naszego budżetu domo- tylko komórki zawierające e . W tym wy-
wego. Dla lepszego przedstawienia danych padku określamy, jaki format ma mieć komór-
dodamy teraz do tej kolumny formatowanie ka, gdy jej wartość jest mniejsza lub większa
warunkowe, które pozwoli na wyróżnienie niż ustalony poziom.
poszczególnych wartości.
1 Rozpoczynamy standardowo od zazna-

czenia komórek, dla których ma być
zastosowane formato-
e
wanie, a następnie kli-

kamy na Formatowanie
warunkowe i na Nowa
reguła.
2 Teraz wybieramy typ reguły, która ma

zostać utworzona. W naszym przykładzie
c
5 W tym wypadku tworzy-
my dwie reguły , dla f
wartości mniejszych oraz dla
większych niż zero. Dzięki
temu nasze dane będą znacz-
nie czytelniejsze.
d
6 Możemy podejrzeć aktu-

alne reguły formatowania
warunkowego, zaznaczając
zakres komórek, a następnie

f
klikając na Formatowanie warunkowe i na klikamy na Formatowanie warunkowe, Nowa

Zarządzaj regułami oraz wybierając opcję reguła g .
Pokaż reguły formatowania dla: Bieżące
zaznaczenie.
Koszty planowane
2 Następnie wybieramy opcję Użyj formuły
do określenia komórek... , wprowa-
h
dzamy formułę, która ma zostać zastosowa-
a koszty rzeczywiste przykład na – jeśli warunek ma być sprawdzany dla
Możemy również utworzyć reguły forma- wszystkich komórek z zakresu, wystarczy, że
towania dotyczące kolumn z kosztami. Na podamy adres pierwszych komórek, a reszta
przykład jeśli koszt w kolumnie wydatków zostanie skonfigurowana automatycznie. Wy-
rzeczywistych będzie wyższy niż w kolum- bieramy format i klikamy na OK.
nie wydatków planowanych, komórka zosta-
nie odpowiednio sformatowana.
1 W tym przypadku najlepszym wyjściem

jest zastosowanie formuł w połączeniu
z warunkiem logicznym. Zaznaczamy komór-
kę w kolumnie koszt rzeczywisty, a następnie h
3 Tworzymy kolejną regułę dla wartości

większych od zera z kolorem na przykład
zielonym i sprawdzamy, jak są prezentowane
nasze dane.
g W ramach ćwiczeń możemy również dodać
kolejną regułę, która dla wartości równych
sobie wypełni komórki na przykład kolorem
białym i (patrz kolejna strona).

Jeśli jednak pracu-
i jemy w tym samym
skoroszycie, może-
my te same reguły
wykorzystywać
wielokrotnie, kopiując je za pomocą narzę-
dzia Malarz formatów. Wystarczy zazna-
czyć komórkę źródłową, kliknąć na Malarz
formatów i wskazać komórkę docelową
Zapisywanie i kopiowanie reguł (oczywiście działa to również dla zakresów
formatowania komórek).
Reguł formatowania nie da się zapisać na Uwaga! Jeśli nie chcemy utracić reguł forma-
stałe, tak jak ma to miejsce w wypadku sty- towania warunkowego, możemy przenieść,
lów. Za każdym razem w nowym skoroszycie korzystając z Malarza formatów, wszystkie
musimy tworzyć nowe reguły uzależnione od tworzone przez nas reguły w osobnych ko-
dostępnych dla nas danych. mórkach w bezpieczne miejsce w arkuszu,
Oznaczamy wiersze kolorami na przemian dla zaawansowanych

Efekt kolorowania na przemian można
uzyskać, definiując pewien zakres komórek
jako tabelę (już wiemy, jak robić). Czasami
2 Następnie przeciągamy
formułę dla wszystkich
wierszy, które mają zostać
jednak nie jest to nam potrzebne lub nie mo- pokolorowane.
żemy tego zrobić i musimy przeprowadzić
takie kolorowanie na własną rękę. Przy-
datne w tym wypadku będą funkcje, które
lepiej poznamy w kolejnym rozdziale, ale już
3 Jak łatwo zaobserwo-
wać, co wiersz wartość
obliczana przez funkcję
tutaj musimy je zastosować. Będziemy reali- jest większa o 1. Teraz,
zować to zadanie krok po kroku, aby lepiej korzystając z funkcji MOD
zrozumieć zasady działania formatowania i dzielenia przez 2 liczby
z wykorzystaniem złożonych funkcji. wierszy, uzyskamy resztę z takiej operacji
– czyli na przemian 1 i 0 :
1 Obok komórek, dla których chcemy

wprowadzić taki typ formatowania,
rozpoczynamy wpisywanie naszej formuły:
=MOD(ILE.WIERSZY($A$3:A3);2) b
i również przeciągamy dla wszystkich
komórek.
=ILE.WIERSZY($A$3:A3) a .
Ten zapis pozwoli nam na zliczanie wierszy
w nowej kolumnie w zakresie od bezwzględ-
nie zadeklarowanej komórki $A$3
4 Dzięki temu, że Excel rozpoznaje wartości
logiczne PRAWDA oraz FAŁSZ również
b
a

j
z którego ich nie usuniemy. Jeśli pozbędziemy edycji reguł formatowania warunkowego,
się wszystkich wartości z komórek zawierają- wystarczy, że klikniemy na karcie Narzędzia
cych formatowanie warunkowe, reguły, które główne na Formatowanie warunkowe, Zarzą-
były zastosowane, również zostaną usunię- dzaj regułami, wybierzemy regułę i kliknie-
te na stałe. Jeśli natomiast chcemy dokonać my na Edytuj regułę j .
jako odpowiednio 1 i 0, nie

musimy już właściwie nic więcej
przeliczać ani przekształcać, gdyż
nasza funkcja złożona jest gotowa,
by skorzystać z formatowania.
7 Po zastosowaniu takiego formatowania
co drugi wiersz zostanie pokolorowany
5 Zaznaczamy obszar
komórek, które mają
mieć na przemian kolo-
według wyznaczonego przez nas formatu e .
rowe wiersze. Klikamy na

Formatowanie warunko-
we, Nowa reguła.
f
6 Wybieramy ostatnią opcję Użyj formuły...
c w polu Wybierz typ reguły, a poniżej
w polu Edytuj opis reguły wprowadzamy 8 Jeśli chcemy, aby dodatkowo pozostałe
białe wiersze były kolorowane innym
naszą formułę d , dodatkowo ustalamy styl kolorem, wystarczy wprowadzić drobną
formatowania i klikamy na OK. zmianę do formuły:
=MOD(ILE.WIERSZY($A$3:A3)-1;2)
– teoretycznie odejmujemy jedynie 1,
ale w praktyce zmieniamy wartość logiczną
z PRAWDA na FAŁSZ i na odwrót. Dodajemy
kolejną regułę z nową formułą i innym kolo-
c rem i zatwierdzamy f . Oto efekt g .
g
d

4 Funkcje i formuły
Funkcje w Excelu to jedno z najważniejszych zagadnień,
właśnie dzięki nim Excel jest najbardziej uniwersalnym
narzędziem do pracy biurowej. Zaawansowane obliczenia
matematyczne są głównym zastosowaniem tego programu
Formuły a funkcje
Z anim przejdziemy do funkcji,
warto zapoznać się z formu
łami. W dużym uproszczeniu są
A
to równania matematyczne, któ

re umożliwiają wykonywanie
obliczeń na podstawie danych
wprowadzonych do komórek
arkusza kalkulacyjnego.
Wyniki formuł są prezentowa
ne bezpośrednio w komórce, wzorów matematycznych. Formuły możemy
w której umieszczona jest sama formuła. Po dowolnie rozbudowywać i przeprowadzać
zatwierdzeniu formuły będziemy widzieli je w ten sposób skomplikowane obliczenia.
dynie jej wynik, a nie ciąg operacji matema Takie podejście jest znacznie lepsze niż ko
tycznych, do których dostęp mamy jedynie rzystanie z kalkulatora, gdyż uzyskujemy
poprzez pasek formuły A . natychmiast wynik bez zapamiętywania
Najprostsze zastosowanie formuł to szybkie danych pośrednich.
wyliczanie danych na podstawie różnych
Wprowadzamy formułę
Operatory w Excelu W celu wprowadzenia formuły wystar
czy przejść do komórki, w której ma być
+ dodawanie wyświetlony wynik.
– odejmowanie Następnie na pasku formuły rozpoczynamy
edycję formuły od wprowadzenia znaku =.
* mnożenie Potem możemy klikać na poszczególne ko
/ dzielenie mórki, a ich adresy zostaną bezpośrednio
^ potęgowanie dodane do naszej formuły.
Pomiędzy komórkami wprowadzamy opera
% procent tory matematyczne.

1 Klikamy na dowolną komórkę, na przykład
D1. Wpisujemy na pasku formuły znak =. Kolejność działań
Kluczowe przy wprowadzaniu formuł mate-
2 Teraz zaczynamy wprowadzać formułę
– najpierw klikamy na komórkę, która
zawiera dane, jakie mają być przetwarzane
matycznych jest to, by pamiętać o kolejno-
ści wykonywania działań matematycznych
przez Excel. Dlatego też należy stosować
w naszej formule. Następnie podajemy ope nawiasy, aby wykonać w odpowiedniej
rator matematyczny i klikamy na kolejną kolejności takie działania jak dodawanie
komórkę. przed na przykład mnożeniem.
3 Po zakończeniu całego procesu wci

skamy klawisz
formuły.
� w celu zapisania
2 Następnie klikamy na komórkę D1,
w której jest umieszczona nasza formu
ła, po czym na pasku formuły wprowadzamy
4 Taki sposób do tworzenia formuł ma zmianę, na przykład mnożymy całość przez

wiele zalet – możemy w każdej chwili wartość znajdującą się w komórce E1. Uwa-
szybko i wygodnie modyfikować dane, a na ga! Pamiętamy o nawiasach.
dodatek możemy z tych samych danych ko
rzystać w wielu różnych formułach.
3 Poła zostanie
zatwierdzeniu klawiszem
zmodyfikowana.
� formu
Kopiowanie formuł
Wpisywane przez nas formuły mogą być
Modyfikowanie formuł wykorzystane wielokrotnie w różnych ko
Warto wiedzieć, że formuły, które wprowa mórkach arkusza kalkulacyjnego.
dzamy do poszczególnych komórek, możemy Należy jednak pamiętać, że domyślnie pod
dowolnie i wielokrotnie modyfikować, ko czas kopiowania formuły, na przykład z ko
piować i przenosić. Na prostym przykładzie mórki F7 do F8, zmieni się adresacja komó
zobaczmy, jak prosto można zmodyfikować rek wewnątrz samej formuły.
formułę, którą utworzyliśmy w poprzednim
kroku.
1 Wprowadzamy wartość liczbową do no

wej komórki, która będzie uwzględniona
w naszej formule, na przykład klikamy na ko
mórkę E1 i wpisujemy wartość 2.
Na przykład po przeko
piowaniu do komórki po
wyższej F8 adresacja we
wnątrz formuły zmieni
się na komórki =D8*E8
Oczywiście kopiowanie możemy wykonać
poprzez wciśnięcie kombinacji klawiszy

funkcje i formuły
Ćwiczmy ze skoroszytami Adresacja bezwzględna

Na płycie dołączonej do wydania oraz
w KŚ+ można znaleźć skoroszyty, które
– ściąga
były wykorzystywane przy tworzeniu tej W celu zdefiniowania bezwzględnej ad-
książki i wskazówek, które się w niej resacji dodajemy znak $ przed numerem
znajdują. Większość ćwiczeń i porad wiersza, kolumny lub obu. Istnieją trzy
możemy wykonywać bezpośrednio typy adresacji bezwzględnej:
w nich, krok po kroku poznając funkcje ■ Dodanie znaku $ przed
Excela. numerem wiersza
oraz nazwą kolumny
�+C, a wklejenie przez użycie kombi spowoduje odwoływa-
nacji �+V lub korzystając z narzędzi na nie się tylko do jednej konkretnej
Wstążce. komórki, nawet po skopiowaniu
Dodatkowo jeśli zamierzamy formuły.
skorzystać z tej samej formuły ■ Dodanie znaku $ przed
dla wielu komórek w tej samej numerem wiersza
kolumnie lub wierszu, należy, po zaznaczeniu spowoduje przy ko-
danej komórki, kliknąć na kwadrat wyświet piowaniu, że numer
lany w dolnym prawym rogu danej komórki. wiersza będzie stały, a zmieniać się
Następnie, przy będzie kolumna.
trzymując wciś-
■ D o danie znaku $
nięty po kliknięciu
przycisk myszy, przed nazwą kolum-
przeciągamy kur ny spowoduje przy
sor na kolejne ko kopiowaniu, że nazwa
mórki, które mają kolumny będzie stała, a zmieniać się
korzystać z naszej będzie wiersz.
formuły. Po puszcze
niu przycisku myszy na przykład kurs waluty, przez który będzie
kopiowane formuły my mnożyć wartość końcową. Przy zwykłym
zostaną umieszczo kopiowaniu adresacja się ciągle zmienia, więc
ne w zaznaczonych pojawią się błędy. Jeśli chcemy otrzymać pra
komórkach. widłowe wyniki, na przykład w kolumnie F,
po utworzeniu tam formuły, a następnie jej
Korzystamy z odwołań względnych przekopiowaniu musimy zmodyfikować ją
i bezwzględnych w taki sposób, aby bezwzględnie odwoływała
Powyższe domyślne rozwiązanie kopiowa się do konkretnej komórki z naszą specjalną
nia formuł sprawdza się świetnie w prostych wartością. Najszybciej dodamy bezwzględną
zastosowaniach. Wyobraźmy sobie jednak, adresację, wciskając � po wybraniu komórki,
że w naszej formule chcemy wykorzystać ja której ta adresacja ma dotyczyć. Kolejne naciś
kąś wartość, która zawsze znajduje się tylko nięcia � powodują sterowanie przez różne
w jednej konkretnej komórce, może to być typy adresacji opisane w ramce wyżej.

Szybkie korzystanie z formuł w zdefiniowanych tabelach
Warto wiedzieć, że jeśli utworzymy tabelę znak – A i klikamy na komórkę z kolumny
w programie Excel lub sformatujemy go- Koszt rzeczywisty. Excel sam wprowadzi
towe dane jako tabelę, możemy wygodnie do naszej formuły odpowiednie odwołania
korzystać z jej nazwy i nazwy jej kolumn, do kolumn z tabeli.
A
by bardzo szybko ją rozszerzać i wykony-

wać obliczenia. Nie będą one wymagały
wykorzystywania bezpośrednich współ-
2 Po wciśnięciu klawisza � zostanie
automatycznie dodana cała kolumna
do naszej tabeli, wraz z zastosowaniem
rzędnych komórek, a jedynie odpowiednio naszej formuły do wszystkich jej komórek.
sformułowanych odwołań do kolumn lub Jest to jedna z najwygodniejszych metod
nawet całych tabel. Jest to niezwykle dodawania do tabeli nowych kolumn
przydatne, ponieważ możemy poprzez z gotowymi obliczeniami.
pole nazw szybko odnajdywać
konkretne zakresy. Jako przykładu
użyjemy tabeli Budzet_domu ze
skoroszytu Budzet_Domowy.
1 Jeśli chcemy szybko dodać

kolejną kolumnę, która na
przykład będzie realizowała obli-
czenia różnic wartości z kolumn
Koszt planowany i Koszt rze-
czywisty, klikamy w kolumnie G
na dowolną komórkę na wysokości
naszej tabeli, wpisujemy znak =
i klikamy na odpowiadającą temu
wierszowi komórkę z kolumny
Koszt planowany. Wpisujemy
Korzystamy z funkcji
W iemy już, że formuły to nic innego jak
ciąg operacji matematycznych, które
mogą być wykonywane w ułamku sekundy
znać zasady ich działania – potrzebuje jedynie
nazwy samej funkcji w celu jej wywołania.
Dzięki nim możemy wykonywać operacje na
w jednej komórce i mogą odnosić się do in liczbach, tekstach i innych elementach. Wy
nych komórek. Funkcje natomiast służą rozsze wołanie funkcji następuje poprzez podanie jej
rzeniu tych możliwości. Mogą zawierać w so nazwy i wprowadzenie niezbędnych argumen
bie skomplikowane ciągi operacji i instrukcji, tów, którymi mogą być na przykład komórki
których użytkownik nie widzi i nie musi nawet z naszego arkusza.

funkcje i formuły
Opis funkcji
Zaczynamy od znaku rów A
ności, następnie podajemy
Nazwę funkcji, po czym
w nawiasie podajemy Argu-
menty funkcji, oddzielamy b
je średnikiem. W zależności
od funkcji liczba argumentów może być różna. cej nazwy funkcji i mogą z nich skorzystać,
wpisując początki nazw. Jednak w przypad
ku, gdy szukamy jakiejś konkretnej funkcji,
łatwiej jest użyć narzędzia wstawiania funk
cji. Pozwala ono na wyszukiwanie funkcji
poprzez wybór kategorii lub wprowadzenie
1 W wolnej komórce wprowadzamy znak

równa się i rozpoczynamy wpisywanie
nazwy funkcji.
krótkiego opisu. Następnie po wybraniu
funkcji możemy wygodnie wprowadzić ar
gumenty funkcji, korzystając z wygodnego
w obsłudze kreatora. Zobaczmy, jak przy
użyciu narzędzia wstawiania funkcji zdefi
niować opisaną powyżej funkcję.
2 Program Excel już po wprowadzeniu

kilku znaków podpowiada nam, jakich
1 Klikamy na komórkę, w której ma być
umieszczona funkcja, potem na Wstążce
przechodzimy na kartę Formuły i klikamy
A
funkcji możemy użyć i do czego one służą.
Możemy wpisywać sami dalszą część na c
zwy funkcji lub kliknąć na podpowiadany
element.
3 Następnie otwieramy nawias i podajemy

wartości kolejnych argumentów bezpo
średnio lub klikamy na komórki w arkuszu,
które mają zostać argumentami. Pamiętajmy,
aby oddzielić je średnikiem i zamknąć funk
cję nawiasem.
4 Po zatwierdzeniu klawiszem � w ko

mórce, w której znajduje się funkcja, po
jawi się jej wynik.
po lewej stronie na Wstaw funkcję b . Zoba
czymy okno c .
Wstawianie funkcji
Ze względu na ogromną ilość funkcji, jakie
oferuje do wykorzystania Excel, opisana po
2i Podajemy
e
d
opis szukanej funkcji i klika
my na Przejdź lub wybieramy kategorię
szukamy potrzebnej nam funkcji.
wyżej metoda sprawdzi się w przypadku
nieco bardziej doświadczonych użytkowni
ków, którzy kojarzą na pamięć mniej wię 3 PoOK.wybraniu funkcji klikamy na dole na
d
e
5 W opisie dotyczącym argumentów tej

konkretnej funkcji możemy dowiedzieć
4 Teraz klikamy na pola dla poszczegól

nych argumentów, a następnie wprowa
dzamy liczbę lub adres komórki.
się, że może ona przyjąć do 255 argumentów
f . W celu zatwierdzenia wstawienia funkcji
klikamy na OK.
Szybki dostęp do wybranych funkcji – ściąga

■ Warto wiedzieć, że na karcie Formuły funkcji Średnia, Licznik, Suma na
w polu Biblioteka funkcji możemy dolnym pasku.
znaleźć szybki dostęp do wielu ■ Warto również korzystać ze skrótu
popularnych funkcji. Po kliknięciu na
Niedawno używane. Kryje on listę, na
strzałkę przy nazwie Autosumo-
której znajdują się ostatnio użyte przez
wanie możemy wybrać jedną z do-
nas funkcje. Jest to bardzo przydatne,
stępnych funkcji sumowania.
zwłaszcza gdy często stosujemy te
W celu skorzystania z funkcji klikamy
same funkcje.
na komórkę poniżej komórek, które
mają być zsumowane, a następnie
klikamy na jedną z opcji.
■ Pamiętajmy, że Excel dynamicznie ko-

rzysta z tych funkcji i wyświetla wyniki

funkcje i formuły
Rozwiązujemy problemy z błędami w funkcjach

Najczęściej, jeśli popełnimy jakiś błąd przy
deklaracji funkcji, w komór- A
ce zamiast wyniku pojawi
się informacja o błędzie A .
Po wybraniu komórki z błędem możemy
poznać przyczynę błędu, najeżdżając
kursorem na symbol z wykrzyknikiem.
Po kliknięciu na strzałkę dowiemy się,

jaki to błąd. W naszym przykładzie jest
to Błąd wartości.
W celu uzyskania pomocy klikamy na
Pomoc na temat błędu.
Warto zwrócić uwagę na pozycję

Inny sposób na szybkie uzyskanie pomocy Spostrzeżenia b , gdzie opisane są
to sprawdzenie informacji szczegółowych najczęstsze problemy, jakie użytkownicy
dla samej funkcji. W celu ich wyświetlenia mają z daną funkcją.
zaznaczamy komórkę z funkcją, a na- W naszym przykładzie błąd #ARG pojawił
stępnie klikamy na nazwę funkcji w polu się, ponieważ jeden z argumentów funkcji
tekstowym pod komórką. był typu tekstowego, a nie, jak oczekuje
tego funkcja, liczbowego. Dlatego też
zawsze należy weryfikować argument
po argumencie, jakie wartości mają
poszczególne komórki c .
c

Kategorie funkcji z wybranymi przykładami
P odczas korzystania z kreatora wstawiania
funkcji można wybrać kategorię funk
cji. Jest ich aż 13, a ich nazwy wskazują na
dą, zostanie wyświetlony drugi argument,
jeśli jest fałszem – trzeci argument.
zastosowanie. Poznajmy najpopularniejsze

kategorie, z których użytkownicy korzystają
najczęściej.
Finansowe
Znajdziemy tu funkcje służące do obliczania
amortyzacji, dywidend, kredytów, pożyczek Tekstowe
itp. Ta grupa funkcji jest bardzo przydatna do szyb
Przykład: kiego zarządzania tekstem i wykonywania ope
=PMT(B1;B2;B3) – funkcja ta służy do ob racji na komórkach, które go zawierają.
liczania wysokości raty do spłaty pożyczki Przykłady:
przy stałym oprocentowaniu, gdzie B1 to =USUŃ.ZBĘDNE.ODSTĘPY(H1) – ta funkcja
wysokość oprocentowania, B2 liczba okre pozwala usunąć zbędne białe znaki spomię
sów spłaty, a B3 kapitał pozostały do spłaty. dzy znaków, pozostawiając jedynie pojedyn
czą spację z komórki podanej jako argument.
Matematyczne =LITERY.WIELKIE(G1) – ta funkcja pozwa

W tej kategorii umieszczone zostały funkcje, la na zamianę wszystkich znaków z podanej
które są przydatne w obliczeniach arytme jako argument komórki na wielkie znaki.
tycznych, jak również trygonometrycznych.
Przykłady:
=SILNIA(A1) – zwraca ob
liczoną silnię podanego
argumentu.
=MOD(A1;A2) – zwraca
resztę z dzielenia liczby A1 Statystyczne
przez dzielnik A2. Ta kategoria pozwala wy
korzystać funkcje związane
Logiczne z rachunkiem prawdopo
Jest to bardzo ważna kategoria, która pozwa dobieństwa oraz staty-
la tworzyć skomplikowane funkcje zagnież styką.
dżone i bazuje na funkcjach pozwalających Przykład:
operować na prawach logiki. =MIN(E4:E8) – pozwala
Przykład: na określenie wartości
=JEŻELI(E1>10;”TAK”;”NIE”) – funkcja ta minimalnej z podanego
sprawdza warunek logiczny podany w pierw zakresu bądź też dla ciągu
szym argumencie, jeśli jego wynik jest praw argumentów.

funkcje i formuły
Data i godzina puje jakiś tekst bądź wartość liczbowa. Jeżeli

Funkcje z tej kategorii służą do wykonywania nie – zostanie wyświetlony tekst PRAWDA,
operacji na dacie i czasie. jeśli tak – pojawi się tekst FAŁSZ.
Przykłady:
=TERAZ() – jest to
funkcja, która zwraca
aktualną datę i godzinę
systemową. Uwaga! Ta
funkcja nie wymaga żad
nego argumentu.
=DZIEŃ.TYG(E1;2) – ta funkcja zwraca
konkretny dzień tygodnia z daty podanej Inżynierskie
w pierwszym argumencie. Drugi argument Ta grupa funkcji ma zastosowanie w bardziej
pozwala na kontrolowanie numeracji dni zaawansowanych obliczeniach, które wyma
tygodnia, parametr 2 oznacza, że numera gają wykorzystania liczb zespolonych bądź
cja jest przyporządkowana w następujący bazują na systemach innych niż dziesiętny.
sposób – poniedziałek 1, Przykład:
niedziela 7. =KONWERTUJ(”6,1”;”ft”;”cm”) – pierwszy
Dzięki tej funkcji szybko argument to wartość, którą chcemy poddać
sprawdzimy, w jakim dniu konwersji, drugi to jednostka źródłowa dla
tygodnia się urodziliśmy. konwersji, a trzeci to jednostka docelowa.
Listę jednostek możemy znaleźć w pomocy
Informacyjne do tej funkcji.
Ta grupa funkcji służy do weryfikacji różne
go rodzaju warunków, które najczęściej są
określone w samej definicji funkcji.
Przykład:
=CZY.PUSTA(B2) – funkcja sprawdza, czy
w komórce, która jest argumentem, wystę
Nowe funkcje w Excelu 2019

W Excelu 2019 w stosunku do wersji ■ MAKS.WARUNKÓW
2016 zostało dodanych lub usprawnio- ■ MIN.WARUNKÓW
nych łącznie sześć funkcji: Można z nich korzystać jedynie w nowszej
■ POŁĄCZ.TEKSTY wersji Excela 2019. Warto pamiętać
■ ZŁĄCZ.TEKST o tym, zwłaszcza gdy zamierzamy wysłać
■ WARUNKI plik z nowymi funkcjami do kogoś, kto
■ PRZEŁĄCZ korzysta ze starszej wersji.

Funkcje zagnieżdżone
O pisane wcześniej funk
cje pomagają wyko
nać wiele obliczeń, należy
jednak traktować je jako
pomocnicze, ponieważ
prawdziwie zaawanso
wane obliczenia i analizy
możemy wykonać, tylko
korzystając z funkcji za
gnieżdżonych. W skrócie
są to po prostu funkcje
w funkcji. Jeśli na przykład
argumentem jednej funkcji
będzie kolejna funkcja, jest
to funkcja zagnieżdżona.
Zdecydowanie najczęściej
tego typu operacje wyko
nujemy w przypadku funkcji warunkowych, test logiczny i w przypadku pozytywnego testu
gdzie jeden spełniony warunek powoduje zre wyświetlamy wartość z drugiego argumentu.
alizowanie kolejnej funkcji. Najlepiej uczyć się Trzecim argumentem jest kolejna funkcja JE-
na przykładach, więc przeanalizujmy tworze ŻELI, należy pamiętać, by objąć ją nawiasami,
nie takiej funkcji – w naszej wskazówce będzie ponieważ musi zostać wykonana w całości jako
to równanie kwadratowe, które ma podawać trzeci argument funkcji nadrzędnej. Uzupełnia
wynik delty i możliwe rozwiązania. my ją kolejnymi argumentami, tak aby uwzględ
nić wszystkie możliwe opcje. Oczywiście
=JEŻELI(F6<0;”Delta mniejsza niż 0 – proces ten możemy powtarzać i zagnieżdżać
brak rozwiązań”; JEŻELI(F6>0; ”Delta jeszcze więcej funkcji. Zagnieżdżanie funkcji to
większa od zera – 2 rozwiązania”; ”Delta czasem jedyna możliwość wykonania obliczeń
wynosi 0 – jedno rozwiązanie”)) – warto się go nauczyć. Zamiast wykonywać
obliczenia pomocnicze, może
my wykonać wszystkie operacje
w jednej komórce, sprawdzając
wiele różnych warunków.
Korzystamy z nazw
zdefiniowanych
Jednym z bardziej przydatnych
narzędzi dla osób, które często ko
rzystają z funkcji i wykonują dużo
obliczeń, są nazwy zdefiniowane.
Pozwalają one na utworzenie ła
twych do zapamiętania nazw dla
Zawsze zaczynamy od funkcji nadrzędnej, konkretnych komórek lub całych ich zakresów,
w tym wypadku funkcja JEŻELI akceptuje a nawet formuł. Po zdefiniowaniu nazwy może
trzy argumenty. W pierwszym wykonujemy my później odwoływać się do niej w kolejnych

funkcje i formuły
formułach zamiast podawać adresy komórek. kliknąć na symbol skoroszytu, aby wskazać
Uwaga! Zdefiniowana nazwa jest dostępna tyl zakres zamiast komórki.
ko w skoroszycie, który jest aktywny podczas
jej definiowania.
3 Naklikając
koniec zamykamy Menedżer nazw,
na Zamknij.
1 W celu zdefinio
wania nazwy
przechodzimy do
e
zakładki Formuły,
a a następnie w ob
szarze Nazwy zde-
finiowane klikamy na Menedżer nazw a .
2 Teraz klikamy w lewym górnym rogu na

Nowy, uzupełniamy formularz, wpisując
b c
nazwę , podając zakres i wskazując od
W celu użycia zdefiniowanej nazwy w ar
kuszu możemy w każdej chwili w trakcie
wpisywania formuły kliknąć w polu Nazwy
wołanie d dla naszego zakresu – możemy zdefiniowane na Użyj w formule e i wskazać
potrzebną nam zdefiniowaną nazwę. Może
my też wprowadzać ją ręcznie f .
b
c
f
d
Sprawdzamy formuły
E xcel umożliwia korzystanie z narzędzi,
które pozwalają na inspekcję formuł.
Oznacza to, że możemy krok po kroku prze
nych komórek. Przechodzimy do karty For-
muły i w polu Inspekcja formuł a klikamy
na Śledź poprzedniki b . W naszym arkuszu
analizować działanie bardzo skomplikowanej pojawią się strzałki c wskazujące komórki,
formuły i śledzić w czasie rzeczywistym ko
lejne wyniki cząstkowe. Pozwala to w prosty
sposób wykryć błędy i się ich pozbyć. Poznaj
my sposoby na sprawdzanie formuł.
Śledź poprzedniki
Pierwszym łatwym w użyciu narzędziem jest
śledzenie poprzedników. Klikamy na komór
kę, która zawiera formułę odwołującą się do in
b
c
a
50
z których dane są pobierane. Jeśli
kolejne komórki również zawiera
ją formuły, ponownie klikamy na
Śledź poprzedniki. Dzięki temu
będziemy mieli pełny obraz, skąd
pobierane są dane dla konkretnej h
formuły.
Śledź zależności
Ta funkcja służy do sprawdzania, które
wartości konkretnych komórek zależą od
1 W celu skorzystania z tego narzędzia
klikamy na komórkę zawierającą skom
plikowaną formułę, a następnie klikamy na
których. Korzystamy z tej funkcji podobnie przycisk Szacuj formułę g .
jak z poprzedniej. Klikamy na konkretną ko
mórkę, a następnie na Śledź zależności d .
2 Zobaczymy okno z zapisem formuły oraz
przycisk Szacuj . Za każdym razem,
h
gdy na niego klikniemy, będzie podświetla
d
na część wyrażenia, a następnie jej wynik.
f g
Dzięki temu możemy, sprawdzając komór

kę, w której jest jedynie wartość bez żadnej
formuły, dowiedzieć się, czy jest ona gdzieś
wykorzystywana e .
3 Po kilku iteracjach dojdziemy do wyniku
końcowego lub błędu. Jeśli nie do końca
zrozumieliśmy, co się dzieje w danej formule,
Uwaga! Wszelkie wyrysowane strzałki mo możemy uruchomić cały proces od począt
żemy usunąć, klikając na Usuń strzałki f . ku, klikając na Uruchom ponownie i .
Szacuj formułę
Jeśli stworzymy skomplikowaną for
mułę i końcowy wynik nie jest taki,
jakiego się spodziewaliśmy, możemy
krok po kroku prześledzić jej dzia
łanie, weryfikując na każdym etapie
wyniki pośrednie. Takie rozwiązanie
zwane szacowaniem formuły jest
bardzo pomocne zwłaszcza przy sto i
sowaniu funkcji logicznych.

funkcje i formuły
Ćwiczenia
D ość często problemy, z jakimi spotykamy
się w Excelu, są łatwe do rozwiązania
przy wykorzystaniu odpowiednich funkcji.
Warto więc samemu poćwiczyć i przy oka
zji poznać jeszcze więcej możliwości Excela.
Każde ćwiczenie można wykonywać na do
wolnym arkuszu.
Liczenie dni roboczych pomiędzy

4 Po uwzględnieniu świąt liczba dni
roboczych zostanie zaprezentowana
prawidłowo.
dwoma datami
Jeśli chcemy policzyć, ile dokładnie dni robo
czych jest między dwoma datami, uwzględ
niając również święta, możemy skorzystać
z gotowych funkcji.
1 Wprowadzamy
na przykład do
komórki B2 pierwszą
Jaki dzień tygodnia był w dniu
naszych urodzin
datę, a do komórki B3 Dość ciekawym zagadnieniem jest wskazy
drugą datę w odpo wanie dokładnego dnia tygodnia z konkret
wiednim formacie. nej daty, na przykład urodzin. Wystarczy za
stosować prostą funkcję, a uzyskamy wynik.
2 Teraz w komórce C2 wpisujemy funkcję:

=DNI.ROBOCZE(B2;B3) , gdzie B2 to
a
data początkowa, a B3 to data końcowa.
Można to ćwiczenie wykonać na wiele sposo
bów. Najprościej jednak będzie wykorzystać
jedną z dwóch funkcji:
DZIEŃ.TYG(Liczba_kolejna;
[Zwracany_typ])
a
Funkcja zwraca liczby od 1 do 7 w zależności
od konfiguracji, które odpowiadają dniom
tygodnia.
■ L iczba_kolejna to data, z której chcemy
uzyskać dzień tygodnia.
■ Zwracany_typ to dodatkowy argument,
3 W informacji o funkcji możemy znaleźć do

datkowy argument święta. Wprowadzone
przez nas dane zwracają dni robocze, jednak
który pozwala określić, jaki chcemy przy
jąć sposób liczenia dni tygodnia. W wyni
bez uwzględnienia świąt, które musimy sami

zdefiniować. Każde święto trzeba wprowadzić
osobno, również w formacie daty.

ku działania tej funkcji uzyskamy liczbową tygodnia. Jeśli zastosujemy format ”ddd”,
reprezentację dnia tygodnia. uzyskamy skróconą nazwę dnia tygodnia.
Więcej informacji na temat możliwych do
1 Wpisujemy w dowolną komórkę datę,

na przykład naszych urodzin. Następnie
w komórce kolejnej wpisujemy funkcję:
wykorzystania formatów znajdziemy, korzy
stając z funkcji pomocy.
=DZIEŃ.TYG(E2;1)
2 Wynik działania tej funkcji da nam war

tość liczbową, którą możemy dalej prze
twarzać. Jeśli jednak chcemy uzyskać war
Ile dokładnie lat lub miesięcy,
lub dni minęło pomiędzy dwoma
tość typu tekstowego, zalecane jest poniższe datami
rozwiązanie. W celu obliczenia tych danych potrzebna
nam będzie funkcja, która wskaże dokładną
różnicę między datami dla odpowiedniego
parametru takiego jak rok czy też miesiąc.
Najprościej w tym celu wykorzystać funkcję
DATA.RÓŻNICA. Mało kto o niej wie, gdyż
TEKST(Wartość; Format_tekst) nie ma do niej dostępu z poziomu okna wsta
wiania funkcji, a Excel nie podpowiada jej
Jest to funkcja umożliwiająca konwertowanie składni podczas wprowadzania. Jest to jedna
różnego typu danych na tekstowe. z ukrytych funkcji, które zostały wprowa
■W artość to data, z której dzień tygodnia dzone dość dawno temu w celu zachowania
chcemy uzyskać. kompatybilności ze skoroszytami z programu
■F ormat_tekst jest to argument, który Lotus 1-2-3. Szczegółowe informacje na jej
pozwala określić formatowanie, w jakim temat na szczęście znajdziemy w pomocy
chcemy uzyskać wynik końcowy. programu.
1 Wpisujemy w dowolną komórkę datę,

na przykład naszych urodzin. Następ
nie w kolejną komórkę wpisujemy funkcję:
DATA.RÓŻNICA(Data_początkowa;
Data_końcowa;Parametr)
=TEKST(E2;”dddd”) ■ Data_początkowa to data, od której roz

poczynamy naliczanie.
■ Data_końcowa to data, do której będzie
my naliczać dni, miesiące oraz lata.
■ Parametr jest to specjalny znacznik forma
towania, który pozwala uzyskać konkretne
wartości, na przykład liczbę lat czy też dni.
2 Formatowanie ”dddd” oznacza, że chce

my uzykać dane końcowe jako pełne dni
1 Musimy wprowadzić do komórek daty po
czątkową i końcową, a następnie funkcję
=DATA.RÓŻNICA($E$3;$F$3;”Y”)

funkcje i formuły
2 Po wypełnieniu danych w tabeli i poda

niu odpowiednich parametrów będzie
my mogli odczytać wynik. 2 Wynik będzie sformatowany tak, jak to
ustalimy w naszej formule.
Ile dokładnie lat lub miesięcy,

3 Jedynym minusem sto
sowania tej funkcji jest
możliwe niepoprawne wyliczanie dni, co
lub dni minęło od daty do daty ma związek z samym działaniem mechani
Jeśli interesuje nas wynik przedstawiony zmu funkcji dla parametru MD. Deweloperzy
w formie liczby lat, miesięcy i dni od daty do Excela zalecają w takim wypadku stosowanie
daty, będziemy musieli skorzystać z innego obejścia:
rozwiązania, które jest już bardziej złożone. =F3-DATA(ROK(F3);MIESIĄC(F3);1)
1 Wprowadzamy
formułę:
do nowej komórki
=DATA.RÓŻNICA($E$3;$F$3;”Y”)&” Lat
”&DATA.RÓŻNICA($E$3;$F$3;”YM”)&”
Miesiąc i ”&DATA.RÓŻNICA($E$3;$F$3;”
MD”)&” Dni” 4 Taka formuła pozwala na precyzyjne wy
znaczenie dni w danym miesiącu.
Możemy oczywiście wszystkie te daty i po
Bardzo ważne jest tutaj zwrócenie uwagi na szczególne zmienne wyliczać bezpośrednio
odpowiednie połączenie funkcji w jeden ciąg i korzystając z przybliżania, określać upły
wraz z dodatkowymi ciągami tekstu. wający czas.
Obliczenia związane z pożyczką

O bliczanie całkowitego kosztu pożyczki
jest ważne dla każdego, kto rozważa
wzięcie kredytu. Przy okazji takich obliczeń
na rata, liczba rat czy też łączna suma odse
tek. Omawiane na potrzeby tego zagadnie
nia przykłady można samemu sprawdzić na
możemy dodatkowo wyliczyć wiele różnych podstawie skoroszytu Kalkulator pożyczki.
pomocniczych wartości, takich jak miesięcz W naszym przykładzie prześledzimy je krok

po kroku. Na potrzeby zadania zakładamy, że
użytkownik podaje dane, takie jak: Kwota
pożyczki (ile chce pożyczyć), Oprocento-
wanie roczne, Okres pożyczki w latach,
Data rozpoczęcia pożyczki.
Wyliczanie liczby rat miesięcznych w ten sposób dane są zwracane przez funk
Jest to najprostsze w realizacji i nie musimy cję PMT. Należy dodać z przodu znak –, aby
tutaj korzystać z żadnej specjalnej funkcji. wartość była dodatnia.
Wystarczy, że pomnożymy liczbę lat przez
liczbę miesięcy w roku.
Całkowity koszt pożyczki

Teraz możemy już przystąpić do oblicze
nia całkowitego kosztu pożyczki, czyli ile
w praktyce zapłacimy, zaciągając pożyczkę
na wskazanych warunkach.
Miesięczna rata
W przypadku obliczenia miesięcznej raty do
zapłaty od pożyczki skorzystamy z funkcji
PMT.
1 Wystarczy w komórkę wpisać formułę:
=D11*D12
gdzie pierwsza wartość to miesięczna rata,
a druga to liczba okresów spłat.
PMT(stopa;liczba_okresów;wb;[wp];[typ])
■ s topa – wartość stopy procentowej po

życzki; jeśli płatność odbywa się co mie
siąc, należy podzielić tę wartość przez 12.
■ l iczba_okresów – jest to całkowita liczba
■w
spłat w ramach pożyczki.
b – wartość bieżąca, czyli wartość po
życzki do spłaty.
2 Wcałkowity
ten sposób szybko możemy sprawdzić
koszt pożyczki.
1 Wprowadzamy w komórkę formułę

=PMT(D6/12;D12;D5)
pamiętając o tym, że liczba w polu D12 jest
Suma odsetek
Jeśli interesuje nas tylko i wyłącznie wy
już obliczoną wartością miesięcy, czyli okre sokość odsetek, jakie będziemy musieli za
sów spłat. płacić, należy odjąć od całkowitego kosztu
pożyczki kwotę wstępną pożyczki.
2 Gotowy wynik jest prezentowany z mi

nusem, co jest zupełnie normalne, gdyż

5 Wykresy
Tworzone przez nas arkusze są często mało czytelne. Patrząc
na tabelę składającą się z setek wierszy, trudno zauważyć
różnego rodzaju zależności, a tym bardziej w klarowny sposób
przedstawić takie dane podczas prezentacji. Dlatego też
warto nauczyć się korzystać z wykresów
Podstawowe informacje o wykresach

W tym rozdziale skupimy się na wykre
sach. Excel pozwala na tworzenie
prawie 60 podstawowych wykresów z go
Wyniki liczbowe, jak na przykład wyso
kość dochodu, to wartości, a krawędzie,
na których prezentowane są wartości – osie
towych szablonów, oprócz tego każdy z nich wartości.
możemy formatować, edytować, konwerto Najczęściej na osi pionowej są wartości,
wać... Do utworzenia wykresu potrzebna jest a na poziomej kategorie, jak kolejne
tabela. To właśnie dane, które są umieszczo miesiące.
ne w tabeli, i jej struktura dyktują, jakiego Na wykresach możemy umieścić kilka se-
rodzaju wykres będzie najbardziej przydatny. rii danych, które mają wspólną oś kategorii,
Użytkownicy Excela najczęściej korzystają a różnią się wartościami.
z wykresów kolumnowych –
to znane wszystkim kolorowe
słupki. Nieraz jednak znacznie
lepiej jest skorzystać z wykre
su kołowego, liniowego czy
powierzchniowego.
Na kolejnych stronach poznamy
najbardziej popularne typy wy
kresów oraz praktyczne przykła
dy ich zastosowań.
Serie danych i wartości

Większość wykresów pokazuje
zależności między danymi.

Podstawowe typy wykresów
Kolumnowy i słupkowy Liniowy i punktowy
Świetnie nadają się do wizualizowania Dobrze sprawdza się wtedy, gdy trzeba wy-
porównań danych występujących w różnych znaczyć trend na podstawie danych, które
okresach. Można je wykorzystać do zobrazo- występują w równych odstępach czasu, jak na
wania sprzedaży różnego rodzaju produktów przykład waga, stan zużycia baterii, dochody,
w konkretnym czasie. wydatki.
Kołowy Warstwowy
Przeważnie ten typ wykresu stosuje się Pomaga zaprezentować wielkości zmian
do zaprezentowania jednej serii danych, w czasie i wyraźnie wskazuje na ogólny
pokazując udział w niej poszczególnych trend. Dobrze nadaje się do przedstawienia
elementów. Chyba każdy kojarzy tego typu stanu finansowego – kolejne warstwy, czyli
wykresy z prezentacją wyników wyborów czy na przykład koszty pracowników, koszty
głosowań. Wykres kołowy pozwala również samochodów, koszty wynajmu, pokazują
zwizualizować na przykład podział środków ogólną strukturę kosztów na jednym wykresie
w budżecie. i w czytelny sposób.
Powierzchniowy Bąbelkowy
Ten typ wykresu pozwala zaprezentować Popularny typ wykresu, który sprawdza się
przebieg jednej wielkości w zależności od w wypadku danych dotyczących ogólnie liczno-
kombinacji dwóch pozostałych. Pozwala ści, gdyż od razu rozmiar „bąbelków” rzuca się
na tworzenie skomplikowanych wykresów, w oczy. Do prezentacji wykorzystywane są trzy
które są wykorzystywane w zaawansowa- wartości. Dwie pierwsze ustalają pozycję „bą-
nych analizach. belka”, a jego rozmiar prezentuje trzecia z nich.

wykresy
posłuży nam jako dane do wykresu. Uwaga!

Wykres Lejkowy Zaznaczamy również pola z nazwami wierszy
i kolumn, gdyż automatycznie to właśnie te
dane zostaną wykorzystane jako nazwy serii
danych i w legendzie.
2 Po zaznaczeniu klikamy na górnym pas

ku na zakładkę Wstawianie, a potem na
jeden z dostępnych wykresów. Jeśli nie wie
my, jaki typ wybrać, warto skorzystać z opcji
Polecane wykresy, wtedy Excel postara się
nam pomóc w wyborze. Po wybraniu typu,
W wersji Excela 2019 wprowadzono nowy który nam odpowiada, klikamy na OK.
typ wykresu – wykres lejkowy, takie wy-
kresy dobrze nadają się do przedstawia-
nia danych na poszczególnych etapach
różnych procesów, jak zmiany budżetu
lub spłata pożyczki (dla wskazywania
pozostałego do spłaty kapitału).
Ogólnie – dobrze jest stosować ten typ
wykresu, jeśli kolejne wartości w na-
stępujących po sobie komórkach mają
tendencję malejącą, gdyż wtedy dane
wizualne będą układały się właśnie
w charakterystyczny kształt lejka.
Wstawiamy wykres
1 Wpierw
celu wstawienia wykresu musimy naj
A
zaznaczyć obszar tabeli , który
3 Jeśli zaznaczyliśmy popraw
nie dane w tabeli, pozostaje
nam jedynie dwukrotnie klik
nąć na pole tekstowe z tytułem
wykresu i zmienić jego nazwę.
Nieregularne zaznaczanie
Jeśli chcemy, aby nasz wykres składał
się jedynie z wybranych wierszy lub ko-
lumn konkretnej tabeli, należy zaznaczać
poszczególne komórki, przytrzymując
klawisz �.
A

Zamieniamy wiersze
z kolumnami
Jeśli zaznaczona przez nas A
tabela została niewłaściwie
zinterpretowana przez Excel
i układ kategorii z seriami
jest niepoprawny, możemy to
szybko naprawić.
By to zrobić, wystarczy zazna-
czyć nasz wykres.
Na górnym pasku pojawi
się nowy obszar Narzędzia
wykresów.
Klikamy na Projektowanie,
a następnie na Przełącz
wiersz/kolumnę A . Dzięki
temu możemy bardzo łatwo
zamienić wiersze i kolumny.
Definiujemy domyślny typ bieramy kategorię i typ wykresu, klikamy na

wstawianego wykresu niego prawym przyciskiem myszy i zazna
Często pracując z Excelem, podczas tworze czamy opcję Ustaw jako domyślny wykres.
nia raportów lub analiz, korzystamy głównie
z jednego typu wykresu. Warto wiedzieć, że
możemy skorzystać ze skrótu klawiaturowe
go �+�, aby wstawić domyślny wykres
3 Od teraz po skorzystaniu ze skrótu
�+� zostanie wstawiony wybrany
przez nas wykres.
– pozostaje nam jedynie
skonfigurować jaki.
1 Klikamy w dolnym
prawym rogu na
strzałkę A w obszarze
Wykresy w celu otwo
rzenia okna z wszystkimi
wykresami.
2 Następnie przecho
dzimy do zakładki
Wszystkie wykresy, wy

wykresy
A b
Formatujemy wykresy
Zmiana wyglądu wykresów
Jeśli chcemy szybko dostosować wygląd na
szego wykresu, najlepiej skorzystać z goto
wych propozycji szablonów zamiast ręcznie
ustawiać każdy element.
1 Po zaznaczeniu wykresu klikamy na Pro-

jektowanie na górnym pasku, następnie
możemy wybrać jeden z dostępnych stylów
A dla danego typu wykresu. Po kliknięciu
na strzałkę b po prawej stronie pojawi się
ich więcej. Zmniejszamy dokładność danych
prezentowanych na osi
2 By zmienić kolory widoczne na na
szym wykresie, klikamy na Zmień ko-
lory, a potem wybieramy paletę, która nam
Często przy korzystaniu z walut automatycz
nie dodawane są dwa miejsca po przecinku
do wartości liczbowej. Na osi wykresu nie
odpowiada. wygląda to zbyt dobrze, zajmuje niepotrzeb
nie miejsce i utrudnia odczyt wykresu. Oto
jak pozbyć się zbyt dużej dokładności.
1 Klikamy na wykres, a następnie na oś,

którą chcemy zmodyfikować.
2 Teraz po prawej stronie klikamy

na Opcje osi, rozwijamy listę
Liczby , usuwamy zaznaczenie
c
Kilka prostych zmian w wyglądzie może cał przy opcji Połączone ze źródłem d i ustala
kowicie odmienić wygląd danych. my format, który nam odpowiada.

Zaawansowane formatowanie wyglądu
Jeśli zależy nam na dostosowaniu wy-
glądu konkretnego elementu naszego
wykresu, musimy przejść do ręcznej
2 W opcjach wypełnienia możemy
wybrać dowolny kolor, a nawet dodać
dodatkowe efekty, na przykład gradient.
konfiguracji.
1 Zaznaczamy nasz wykres, a następ-

nie klikamy prawym przyciskiem
myszy na wybrany element, na
przykład kolumnę lub linię. Teraz
edytujemy Kontur lub Wypełnienie.
Zmieniamy prezentowaną wartość

minimalną i maksymalną
Domyślnie Excel, tworząc wykresy, skaluje je
od wartości 0 do wartości nieznacznie prze
kraczającej najwyższą wartość. Nie zawsze jest
to dobre rozwiązanie, ponieważ może okazać
się, że chcemy, aby nasze dane były zwizu
alizowane inaczej – oto jak dokonać zmiany.
c
1 Zaznaczamy nasz wykres i klikamy na
oś, której prezentowaną wartość chce
my zmodyfikować.
2 Teraz po prawej stronie klikamy

na Opcje osi. Rozwijamy listę
Opcje osi i w polach Granice podajemy
e f
d wartości. Zatwierdzamy je, wciskając �.
e
3 W analogiczny
sposób możemy
również rozszerzyć
f
dokładność, jeśli
nasz wykres przed
stawia na przykład
szczegółowe dane
techniczne.

wykresy
Dzięki poprawnym wartościom minimalnym

i maksymalnym nasz wykres będzie znacznie
czytelniejszy.
tak aby wykres wyglądał jak najbardziej

czytelnie.
Wykresy kołowe
W przypadku tego typu wykresów forma
towanie wyglądu jest bardzo podobne jak
w przypadku wykresów kolumnowych.
Tym, co sprawia najwięcej problemów użyt
kownikom Excela, jest poprawne korzystanie
z etykiet w celu lepszego wyeksponowania Złożony wykres kołowy
danych. Zmieniając typ wykresu kołowego, możemy
dodać do niego dodatkowy wykres, który
Dodajemy etykiety danych posłuży nam do wyszczególnienia jednej
do wykresu kołowego z kategorii. Jest to bardzo przydatne, gdy wi
1 Tworzymy wykres kołowy, zaznaczamy

g
go i klikamy na plus w prawym gór
nym rogu.
zualizujemy dane, w wypadku których musi
my zwrócić szczególną uwagę na konkretne
elementy tabeli.
g
2 Następnie rozwijamy listę Etykiety da-

nych, klikamy na Objaśnienie danych .
Na koniec usuwamy zaznaczenie opcji Le-
h
Wykresy liniowe i punktowe
Tym, na co najbardziej powinniśmy zwrócić
uwagę przy tego typu wykresach, jest stoso
genda, bo w tym momencie jest ona zbędna. wanie ich odpowiednich typów i wybieranie
prostych wykresów zamiast łagodnych, jeśli
3 Poczezastosowaniu zmian możemy jesz

przesuwać każdą etykietę z osobna,
prezentujemy dane techniczne (jest to jeden
z najczęstszych błędów, który prowadzi do

generowania niepoprawnych wizualizacji wykresie j i w sekcji Prognoza k podajemy,
danych). ile okresów ma zostać wygenerowanych.
Dodajemy linie trendu do wykresu

Linia trendu pozwala na oszacowanie przy
szłych wartości wykresu na podstawie wpro
3 Teraz dzięki równaniu linii trendu sami
możemy prognozować kolejne punkty
naszego wykresu, podstawiając odpowied
wadzonych już danych. Oczywiście typ linii nie dane.
trendu musimy dopasować do rodzaju funk
cji, którą przedstawia nasz wykres w możli
wie najbliższym stopniu – dzięki temu sza
cunki będą dokładniejsze.
1 Zaznaczamy wykres, który przedstawia

zbiór punktów formujących funkcję, kli
kamy prawym przyciskiem myszy na punk
ty, a potem wybieramy opcję Dodaj linię
trendu i .
Zapisujemy szablon wykresu

Po wprowadzeniu różnego rodzaju zmian
i dopracowaniu wykresu warto dodać go
do listy szablonów. Dzięki temu będziemy
mogli z niego łatwo i szybko skorzystać pod
czas tworzenia kolejnych wykresów.
1 Zaznaczamy wykres, który ma zostać

zapisany jako szablon.
i
2 Klikamy na niego prawym przyciskiem
myszy i wybieramy opcję Zapisz jako
2 Następnie wybieramy typ linii trendu,

zaznaczamy opcję Wyświetl równanie na
szablon.
3 Podajemy nazwę naszego szablonu i kli

kamy na Zapisz.
j
63
wykresy
4 Od teraz, gdy będziemy wstawiać nowy

wykres i przejdziemy w tym celu do
opcji Wszystkie wykresy, Szablony , l
znajdziemy w tym katalogu zapisany przez l
nas szablon wykresu. Wystarczy go wybrać
i kliknąć na OK.
Zmieniamy typ wykresu

Jeśli stworzyliśmy już wykres na podstawie
określonych danych, w każdej chwili mo
żemy zmienić jego typ. Oczywiście należy
pamiętać o tym, że nie zawsze zmiana typu
będzie zmianą na lepsze, nie warto na przy że zakres ten możemy dowolnie zmieniać,
kład zmieniać wykresu kołowego z wieloma możemy również dodawać dodatkowe serie
seriami danych na wykres punktowy. danych.
1 obszar, przechodzimy na kartę Projekto- 1 pusty obszar wykresu, a następnie na

By zmienić typ wykresu, klikamy na jego
wanie i klikamy na Zmień typ wykresu.

Klikamy prawym przyciskiem myszy na
Zaznacz dane.
2 Teraz w oknie Wybieranie źródła danych

w celu usunięcia serii danych wystarczy
2 Pojawi się okno zmieniania typu wykre

su, gdzie będziemy mogli również na bie
żąco zobaczyć podgląd wykresu po zmianie.
na nią kliknąć. Gdy jest podświetlona, klika
my na Usuń.
W celu zastosowania zmian po wyborze kli

kamy na OK.
3 W celu zmodyfikowania serii zaznaczamy

ją i klikamy na Edytuj, a w oknie Edyto-
wanie serii wprowadzamy zmiany, na przy
kład nową nazwę, lub edytujemy sam zakres.
Edytujemy dane źródłowe

Każdy wykres bazuje na danych źródło
wych, które domyślnie są wskazywane na
etapie tworzenia wykresu. Warto wiedzieć,

Na koniec klikamy na OK, a wykres zostanie
odświeżony. m
Uwaga! Pamiętajmy, że jeśli chcemy rozsze
rzyć zakres danych pokazywanych na wykre
sie, powinniśmy zawsze wprowadzać zmiany
we wszystkich seriach, które są prezentowane Możemy również szybko zarządzać elementa
na osi poziomej, czyli wprowadzając zmiany na mi wykresu. Wystarczy kliknąć na plus obok
przykład w serii X, musimy rozszerzyć zakres wykresu (po zaznaczeniu go) i z listy wybrać
dla serii Y oraz Z. W innym wypadku wykres potrzebne elementy. By włączać i wyłączać
będzie wskazywał błędne lub niepełne dane. elementy, po prostu na nie klikamy.
Dostosowujemy elementy wykresu

Elementy, które znajdują się na naszym wy
kresie, możemy dostosowywać, włączając
je lub wyłączając. W każdej chwili możemy
więc pozbyć się legendy, etykiety danych, ty
tułów osi, linii siatek, a nawet samego tytułu
wykresu. Często takie zmiany pozwalają na
uzyskanie bardziej przejrzystego wykresu.
Filtrujemy dane na wykresie
1 Zaznaczamy nasz
wykres, przechodzi
my na kartę Projektowa-
Dane na każdym wykresie możemy również
szybko filtrować, korzystając z opcji filtrowa
nia na pasku szybkiego dostępu po prawej
nie i klikamy na Dodaj stronie wykresu. Filtrowanie na obszarze wy
element wykresu. kresu pozwala wyłączyć niektóre serie lub
poszczególne dane, co pozwala na prezento
2 Teraz przechodzimy do konkretnego

elementu, jak Linie siatki, i klikamy na
Podstawowe pomocnicze poziome.
wanie różnego rodzaju analiz na podstawie
jednego wykresu.
1 By skorzystać z filtrowa
nia, zaznaczamy wykres,
a potem klikamy po jego
prawej stronie na ikonę Fil-
N
trowanie N .
2 Następnie, usuwa
jąc zaznaczenia,
możemy wyłączyć
wyświetlanie serii,
kategorii i innych
elementów. W celu
zastosowania zmian
3 Wyłączanie elementów wygląda bardzo

podobnie – wystarczy usunąć zaznacze
nie podświetlanej opcji, klikając na nią. W ten
klikamy na Zastosuj.
Warto wiedzieć:
Filtrowanie możemy
sposób wyłączymy dany element dla naszego stosować w odniesie
wykresu. W przypadku niektórych opcji, jak niu do wartości, jak
Legenda, należy kliknąć na Brak m . również do nazw.

6 Tabele
przestawne
Tabele przestawne są jednym z najciekawszych, a zarazem
najtrudniejszych do opanowania narzędzi w Excelu.
Sprawne korzystanie z tabel przestawnych bardzo ułatwia
codzienną pracę z danymi i ich analizę
Czym są tabele przestawne

Tnychabele przestawne to takie tabele, które
do utworzenia wymagają danych pobra-
z innych tabel – chodzi o to, że pobie-
z wybranych klas, porównując ich średnie
ocen ze średnimi dla całych klas w odnie-
sieniu do reszty szkoły.
ramy dane z jednej tabeli, aby przedstawić je Na kolejnych stronach przeczytamy, w jaki
w zupełnie innej konfiguracji w innej tabe- sposób można korzystać z tabel przestaw-
li. Mogą to być zarówno dane liczbowe, jak nych, używając różnego rodzaju danych
i tekstowe. Zaletą tabel przestawnych jest źródłowych.
możliwość prezentowania danych uzyska- Zaczniemy od prostych przykładów na zwy-
nych z danych wejściowych w nowy, zupeł- kłej tabeli zawierającej jedynie same dane,
nie odmienny sposób. a następnie na podstawie skoroszytu Bu-
Dzięki nim można na przykład dane z tabeli dzet_Domowy oraz Kalkulator pożyczki
zawierającej informacje na temat wszystkich poznamy bardziej złożone zastosowania,
uczniów z wszystkich klas w szkole przedsta- w tym możliwość wstawiania wykresów
wić tak, by wskazać jedynie wybrane osoby przestawnych.

Wybieramy dane źródłowe
Jdaneakprzestawnej
już wiemy, w celu utworzenia tabeli Dodajemy tabelę przestawną
źródłowe, na podstawie których taką ta- 1 na na arkuszu Państwa_tabela, następ-

musimy mieć odpowiednie Otwieramy skoroszyt Tabela przestaw-
belę utworzymy. Aby móc dokładnie prześle- nie przechodzimy do karty Wstawianie i kli-
dzić kolejne wskazówki, warto pobrać z KŚ+ kamy na Tabela przestawna.
(ksplus.pl) skoroszyt Tabela_przestawna.
Znajdziemy w nim tabelę zawierającą dane
dotyczące państw na świecie (stolice, po-
wierzchnia, liczba ludności i inne). Na następ-
nych stronach przeczytamy, jak wykorzystać
te dane do uzyskania tabel przestawnych.
Kroki pokazywane w kolejnych wskazów-
kach możemy też wykonywać na dowolnych
podobnych tabelach. 2 Zostaje uruchomiony kreator tworzenia
tabeli przestawnej. Wybieramy opcję Za-
Ważne informacje o danych dla tabel przestawnych

Jeśli chcemy generować poprawne uniemożliwiają one poprawną analizę
raporty bez informacji o błędach, należy danych oraz wpływają na wyniki działań
odpowiednio przygotować dane źródłowe: funkcji.
■ Tabela źródłowa musi mieć nagłówki; ■ Należy zadbać o odpowiednie zdefinio-
bez nich nie będziemy mogli odpo- wanie danych w tabeli źródłowej. Jeśli
wiednio wskazywać potrzebnych nam na przykład wartości w jakiejś kolumnie
danych. mają być tekstowe, to takie formato-
■ Koniecznie musimy usunąć wszelkie wanie powinno zostać zastosowane do
puste wiersze z tabeli, ponieważ wszystkich komórek z danej kolumny.

tabele przestawne
znacz tabelę lub zakres A . Możemy kliknąć

na symbol wskazywania i zaznaczyć obszar
lub wpisać bezpośrednio nazwę zdefiniowa-
ną naszej tabeli, czyli Panstwa_Tab. Następ-
nie wybieramy opcję Nowy arkusz b , aby po
utworzeniu tabela przestawna znalazła się na
zupełnie nowym arkuszu. Zatwierdzamy całą
operację, klikając na OK.
4 Domyślnie nie będzie ona zawierała żad-

nych danych – będzie pusta, dopiero gdy
po prawej stronie zaczniemy zaznaczać pola
tabeli przestawnej, nasz raport zacznie być
b wypełniany dynamicznie.
3 Pokuszuwykonaniu tych kroków w nowym ar-

pojawi się nasza tabela przestawna.
Generujemy raporty
P onieważ po dodaniu tabeli przestawnej
nie widać w niej żadnych danych i musi-
my najpierw zaznaczyć wybrane pola tabeli,
by pojawił się raport – jako przykład posłużą
nam dane z tabeli Panstwa_Tab. Utworzy- A
my z nich zestawienia państw na wybranych
kontynentach.
Wykazujemy państwa z podziałem

na kontynenty
1 Po wstawieniu tabeli przestawnej w na-
szym przykładzie klikamy po prawej
stronie na Kontynent . To pozwoli na wy-
A
świetlenie wszystkich kontynentów z naszej
tabeli źródłowej.
2 Teraz pojawi się nowa kolumna w tabe-
li przestawnej z nazwami kontynen-
b
tów .

3 Następnie zazna-
czamy pole Pań-
stwo i po chwili
c
b c
pojawią się rozwija-
ne pola dla każdego
kontynentu. Po ich
rozwinięciu będzie-
my mogli zapoznać
się z państwami d ,
które znajdują się na
tych kontynentach.
Uwaga! Przy genero-
waniu raportów dla
tabel przestawnych
ogromne znaczenie
ma kolejność zazna-
czonych pól. Jeśli
najpierw zaznaczy-
d
my pole Państwo,
a następnie Kon-
tynent, uzyskamy
dość mało przydatny
raport e .
Podliczamy państwa
na danym kontynencie
2 Dzięki temu uzyskamy działanie funkcji
sumującej dla każdego kontynentu na
bazie poszczególnych państw.
Teraz, wiedząc już, do czego służą pola
tabeli przestawnej, możemy nieco rozsze-
rzyć nasze umiejętności tworzenia rapor-
tów o zliczanie wartości danego pola lub
pól dodatkowych.
1 Zaznaczamy pole Kontynent, a następ-

nie na liście pól tabeli przestawnej klika-
my na nazwę Państwo (nie na pole wyboru)
i przytrzymując, przeciągamy ją do pola war-
tości w dolnym prawym rogu f .

tabele przestawne
Zmiana nazwy wartości

Domyślnie nazwy tworzone przez kreator
tabeli przestawnej nie są najczytelniejsze,
zwłaszcza gdy będziemy korzystać z dużej
liczby pól i funkcji. Dlatego warto zmieniać
je na takie, które łatwo będziemy mogli
zrozumieć i które będą jasne dla odbiorcy.
1 W celu dokonania zmiany klikamy na

konkretną pozycję w polu Wartości i wy-
bieramy opcję Ustawienia pola wartości.
3 Teraz również nagłówek kolumny

w naszym raporcie zostanie zmieniony.
2 Wprowadzamy zmianę w nazwie i kli-

kamy na OK.
Najbardziej zaludnione kraje

z podziałem na kontynenty g
Nasza tabela źródłowa zawiera informacje na
temat państw, liczby ludności oraz ich poło-
żenia na konkretnym kontynencie, możemy
więc utworzyć raport, który będzie przed-
stawiał państwa z podziałem na kontynenty
wraz z informacjami o liczbie ludności.
1 Zaczynamy ponownie od wybrania pola
macje o najbardziej zaludnionych państwach 4 z Liczby ludności, wybieramy opcję

Kontynent, gdyż chcemy uzyskać infor- Klikamy w obszarze Wartości na Suma
na każdym z kontynentów. Ustawienia pola wartości i wybieramy pod-

sumowanie typu Maksimum h , po czym kli-
2 Następnie zaznaczamy pole Państwo

i przenosimy pole Liczba ludności do
obszaru wartości.
kamy na OK.
3 Rezultat jest jednak mało przydatny w na-

szym przypadku – uzyskaliśmy sumę lud-
g
ności dla każdego z kontynentów . Musimy
h
to zmienić.
70
5 Teraz dla każdego kontynentu prezento-
wane są dane dotyczące kraju z najwięk-
szą liczbą ludności. Musimy jeszcze skorzy-
stać z opcji sortowania, aby odpowiednio
i
zaprezentować wynik.
7 Teraz zaznaczamy opcję Malejąco i wy-

bieramy kolumnę Maksimum z Liczba
ludności . Klikamy na OK.
j
6 Klikamy na strzałkę w komórce Etykie-

ty wierszy, a następnie wybieramy pole
Kontynent i klikamy na Więcej opcji sor-
towania i .
Tylko jedno państwo

Możemy wyświetlać tylko jedno państwo
dla każdego kontynentu – to z największą b
liczbą ludności. Wystarczy, że w raporcie
z naszej wskazówki po rozwinięciu menu
filtrowania i sortowania wybierzemy pole
Państwo, a następnie Filtry wartości, Po zastosowaniu zmian uzyskamy raport
Pierwsze 10 a . z jednym państwem na kontynent, które
ma największą populację.
Teraz wybieramy Górne, 1, Elementy

według, Maksimum z Liczba ludności
b i klikamy na OK.

tabele przestawne
Polecane tabele przestawne

Możemy skorzystać z gotowego
mechanizmu tworzenia raportów na
podstawie danych z tabeli przestaw-
nej. Wystarczy, że po zaznaczeniu
danych na karcie Wstawianie
klikniemy na Polecane tabele
przestawne.
E xc el s am
postara się na
podstawie na-
szych danych
dopasować
przydatną ta-
belę przestawną. Z listy po lewej stro-
nie możemy wybierać propozycje,
które zatwierdzamy, klikając na OK.
8 Teraz uzyskaliśmy raport zawierający

posortowaną listę kontynentów zawiera-
jącą państwa o największej liczbie ludności
i podaną tą liczbą k .
k
l
9 Po powtórzeniu czynności dla pola Pań-

stwo oraz ustawieniu sortowania Male-
jąco, po rozwinięciu znacznika kontynentu
u samej góry zobaczymy państwo z najwięk-
szą liczbą ludności l .
Korzystamy z filtrowania dla tabeli

przestawnej
O prócz możliwości filtrowania danych
opisanych w poprzednich wskazówkach
Liczymy stolice o nazwach zaczy-
nających się na literę W
możemy skorzystać z filtrowania poprzez ob-
szar Filtry. Zastosowanie takiego rozwiązania
pozwala na bardzo wygodne ograniczanie
1 Przeciągamy do
obszaru Wiersze
pola Kontynent oraz
wyświetlanych danych. Państwo.

2 Następnie przecią-
gamy pole Stoli-
ca do obszaru Filtry. b
Będziemy musieli go
jeszcze odpowiednio skonfigurować, aby
filtrowanie pozwalało na uzyskanie odpo-
wiednich wyników.
3 Domyślnie takie filtrowanie jest nieak-

tywne, a nad naszym raportem pojawi
się nowy filtr.
6 Teraz dodajemy do obszaru Wartości

pole Państwo – uzyskamy liczbę państw
4 Rozwijamy listę filtrowania, w polu wy-

szukiwania wpisujemy W* , co pozwa-
a
la na wyszukiwanie stolic o nazwach zaczy-
ze stolicami na W dla każdego kontynentu
oraz łączną sumę dla całego świata.
nających się na literę W. Zaznaczamy opcję

Zaznacz wiele elementów i klikamy na OK.
Możemy również dodawać więcej pól do ob-

szaru filtrowania, na przykład Kontynent,
i wybrać filtrowanie dla Europy.
5 Teraz w naszym raporcie będą wyświet-

lane jedynie państwa, których stolice
mają nazwy rozpoczynają się na literę W .
b
Dodajemy wiele tabel przestawnych

M ożemy również w jednym arkuszu
utworzyć wiele tabel przestawnych,
z których każda będzie realizowała inne za-
Zbieramy dane do wykresu o licz-
bie stolic o nazwach rozpoczyna-
jących się na konkretną literę
dania, co umożliwi utworzenie na przykład W naszym przykładzie utworzymy trzy tabe-
złożonego wykresu z danych, które byłoby le przestawne: jedną dla litery A, jedną dla li-
trudno wybierać ręcznie. tery C i jedną dla litery W. Zasada tworzenia

tabele przestawne
takiej tabeli generalnie jest taka jak w po- a

przedniej wskazówce, jednak poszczególne
kroki mogą się różnić.
1 Wstawiamy do nowego arkusza tabelę

przestawną na podstawie tabeli Pan-
stwa_Tab. Przeciągamy pole Państwo do
obszaru Wartości, a do obszaru Filtry pole
Stolica.
kalizację wstawienia miejsce obok naszego

filtrowania.
2 Teraz filtrujemy nazwy stolic dla litery

A* i zatwierdzamy filtrowanie oraz
a
zmieniamy nazwę pola Liczba z Państwa b
na Stolice na A.
3 Teraz dodajemy kolejną tabelę przestaw-

ną, tym razem jednak wybieramy opcję
Istniejący arkusz i wskazujemy jako lo-
b
Szybkie kopiowanie tabeli przestawnej

Jeśli mamy do utworzenia wiele tabel na. Teraz wystarczy skorzystać ze skrótu
przestawnych bazujących na tych samych �+C, aby skopiować tabelę, i �+V
danych wejściowych, zamiast dodawać w celu wklejenia jej w wolnej komórce.
każdą kolejną ręcznie, możemy użyć Nazwa każdej kolejnej wklejanej tabeli bę-
triku. Dodajemy jedną dzie miała domyślną nazwę
tabelę, a następnie do- TabelaPrzestawnaX, gdzie
dajemy przynajmniej X to iterator, który zwiększa
jedno pole. Klikamy się z każdą dodaną tabelą.
na komórkę naszego
raportu i na karcie
Analiza w polu Akcje
klikamy na strzałkę
przy opcji Zaznacz i na
Cała tabela przestaw-

4 Następnie wykonujemy ponownie kroki
1–3 z tą różnicą, że filtrujemy dla litery C
i również zmieniamy nazwę pola w obszarze
wartości c . Oczywiście czynności powta-
rzamy dla stolic na literę W.
5 Z zestawienia tego typu kilku tabel prze-

stawnych i ich raportów bardzo łatwo
można odczytać tylko te dane, które są nam
c
potrzebne – są one przedstawione w bardzo
przystępny sposób d .
Tabela przestawna do wykresu dla zaawansowanych

przestawnego dla kalkulatora pożyczki
N a podstawie danych ze skoroszytu Kal-
kulator pożyczki utworzymy odpo-
wiednio skonfigurowaną tabelę przestawną,
razem jednak jako źródło danych podajemy
tabelę o nazwie Pożyczka.
a następnie na jej podstawie wykres prze-

stawny. Poznamy przy okazji nieco bardziej
zaawansowane możliwości formatowania
danych i ich odpowiedniej prezentacji – bez
tego nie będziemy w stanie uzyskać czytel-
nego wykresu.
2 Następnie do obszaru Wiersze przecią-
gamy pole Lata , a do Wartości pola
a
1 Tworzymy tabelę przestawną podobnie

jak w poprzednich przykładach, tym
Kapitał, Odsetki, Saldo końcowe . Poja-
b
wi się raport, który jednak nie wygląda zbyt
a
b

tabele przestawne
czytelnie, a co gorsza nie oddaje realnego

stanu pożyczki.
3 Aby to naprawić, rozpoczynamy od pola

Suma z Kapitał – klikamy na nie, a na-
stępnie na Ustawienia pola wartości.
c
d
4 Teraz zmieniamy nazwę na Spłata kwo-

ty, przechodzimy do zakładki Pokazywa-
6 Teraz nasza tabela zaczyna wyglądać co-
raz lepiej, wykonujemy więc takie same
kroki dla pola Suma z Odsetki, zmieniając
nie jako wartości, gdzie wybieramy z listy jego nazwę na Spłata odsetek.
opcję Suma bieżąca w i pole podstawowe
Lata. Dzięki temu w naszym raporcie będzie-
my widzieli narastającą sumę spłat pożyczki.
7 Natomiast pole dotyczące Salda koń-

cowego z Suma zmieniamy na Mak-
simum, nadajemy nazwę Saldo pożyczki
i formatujemy tak jak pozostałe pola.
8 Gotowe – teraz mamy odpowiednio przy-

gotowaną tabelę przestawną do utworze-
nia wykresu.
5 Następnie klikamy na Format liczby,

wybieramy Kategorię – Walutowe ,
ustalamy liczbę miejsc dziesiętnych na 0
c
d
Uwaga! Pamiętajmy, że kolumny od K do N,
które zawierają tabelę przestawną, zostały
i klikamy na OK. ukryte.

Wykresy przestawne
N auczyliśmy się już podstaw stosowania
tabel przestawnych i tego, jak możemy
za ich pomocą uzyskiwać satysfakcjonujące
ostatniej serii – Liniowy ze znacznikami c
i zatwierdzamy, klikając na OK.
nas rezultaty. Teraz musimy jeszcze poznać a

proces tworzenia wykresu przestawnego.
Taki wykres bazuje na danych, które są wy-
świetlane w tabeli przestawnej. Dzięki temu
możemy te same dane zebrane w ogromnej
zwykłej tabeli zaprezentować w zupełnie
inny sposób.
Wykres przestawny dla kalkulatora

pożyczki
1 Na podstawie utworzonej przez nas tabe-
li przestawnej możemy utworzyć wykres
przestawny. Klikamy na dowolną komórkę b
wygenerowanego raportu i na karcie Anali-
za klikamy na Wykres c
przestawny.
4 Wykres po chwili zostanie dodany i bę-

dzie zawierał specjalne etykiety, które
2 Nasz wykres będzie składał się z trzech

serii. Kluczowe jest pokazanie ich w naj-
bardziej czytelny spo-
ułatwiają rozpoznanie poszczególnych pól
i obszarów – jak widać, obszar Wartości to
serie, a obszar Oś to Lata.
sób. W tym przypadku
wizualnie dobrze będzie
się prezentować wykres
typu Kombi – klika-
5 Wmożemy
odróżnieniu od zwykłego wykresu
kliknąć na etykietę Lata i wy-
my na niego z lewej
strony okna.
3 Teraz po pra-
wej stronie
wybieramy opcję
Niestandardowy
złożony A , a na-
stępnie dla pierw-
szej od góry serii
wybieramy typ
Skumulowany ko-
lumnowy b , tak
samo dla drugiej
serii. Natomiast dla

tabele przestawne
brać filtrowanie czy też sortowanie według

naszego uznania d , by szybko zmienić układ
całego wykresu. Wystarczy, że wybierzemy
7 Na koniec pracy z wykresem najlepiej
ukryć przyciski pól. W tym celu klika-
my na wykres, a następnie na karcie Analiza
tylko konkretne lata i klikniemy na OK. klikamy na Przyciski pól i Ukryj wszystko.
6 Jeśli dodamy do obszaru Filtry jakiekol-

wiek pola, będą one widoczne nad na-
szym wykresem również w formie etykiet
i będziemy dzięki nim mogli filtrować wykres.
Odświeżanie danych a
Wykresy przestawne różnią się od zwykłych
wykresów również metodą odświeżania
danych. Przy zwykłych wykresach, gdy tyl-
ko zmienimy dane źródłowe w tabeli
1 W tym celu klikamy prawym przyciskiem
myszy na nasz wykres, następnie na
Opcje wykresu przestawnego a .
– od razu zauważymy to na wykresie.
W przypadku wykresów przestawnych
musimy pamiętać, aby ręcznie odświeżyć
dane. Najprościej takie
2 Teraz przechodzimy do zakładki Dane,
zaznaczamy opcję Odśwież dane pod-
czas otwierania pliku b i klikamy na OK.
odświeżenie wykonać,
klikając na karcie Dane
na Odśwież wszystko.
Możemy również ustawić
automatyczne odświeża-
nie danych przy urucha-
mianiu skoroszytu.
b

Warto wiedzieć: Istnieje jeszcze lepsza me- lub skrypty. Pozwala ona na ustalenie auto-
toda automatycznego odświeżania danych matycznego interwału odświeżania danych
dla tabel przestawnych i wykresów, wy- – poznamy ją w kolejnym rozdziale, który
maga ona jednak zaawansowanej wiedzy przeznaczony jest dla bardziej zaawansowa-
i korzystania z narzędzi takich jak makra nych użytkowników
Szybkie filtrowanie tabel przestawnych – Fragmentatory

Fragmentatory to inaczej dynamiczne przycis-
ki, które służą do przełączania parametrów
wyświetlanych danych. Takie rozwiązanie
bardzo przyda nam się do utworzonej
w poprzedniej wskazówce tabeli przestaw-
nej z budżetem, ponieważ pozwoli dynamicz-
nie wybierać jedną lub kilka kategorii.
wać ten parametr na karcie
1 Klikamy na dowol-
ną komórkę tabeli
przestawnej, a na-
Opcje w polu Przyciski,
zwiększając liczbę kolumn
na przykład do 3.
stępnie na karcie
Analiza na Wstaw
fragmentator. 4 Teraz wystarczy kliknąć na jeden
z przycisków, a zostanie wybrana tylko
jedna kategoria. Przytrzymując klawisz �,
2 W nowym oknie
wybieramy, które
pole ma mieć przypi-
możemy wybierać wiele kategorii.
Fragmentatory można stosować do zwykłych
tabel, ale najbardziej przydatne są właśnie
sane fragmentatory, w tabelach przestawnych.
i klikamy na OK.
3 Zostanie wstawiony fragmentator z dyna-

micznymi przyciskami. Domyślnie jest on
umieszczony w jednej kolumnie. W przypad-
ku większej ilości danych lepiej zmodyfiko-
Budżet domowy – podział wydatków na kategorie

Wykorzystując dane ze skoroszytu Bu-
dzet_Domowy, możemy utworzyć tabelę
przestawną, która będzie zawierała informa-
cje na temat wydatków w każdej kategorii.
Zaznaczamy dane źródłowe dla tabeli
przestawnej, a następnie umieszczamy ją rzeczywisty i Różnica. Uzyskamy dość
w nowym arkuszu. Teraz do obszaru Wier- przejrzystą tabelę przestawną dla budżetu.
sze dodajemy pola Kategoria oraz Opis,
a do Wartości – Koszt planowany, Koszt

7 Makra
i skrypty VBA
dla ambitnych
Często podczas pracy z Excelem wykonujemy powtarzalne

czynności, które warto zautomatyzować. Właśnie takie
zadanie może spełnić nagranie makra czy też utworzenie
skryptu. Poprawne korzystanie z makr może znacznie
poprawić wygodę pracy z Excelem
Podstawowe informacje na temat

makr i VBA
M akra to elementy programów zapisa-
nych w języku VBA, których głównym
zadaniem jest automatyzowanie powtarzal-
działało w ten sam sposób, wykonując ko-
lejno zarejestrowane kroki. Jest to bardzo
ważne do zapamiętania – to my tworzymy
nych czynności wykonywanych podczas makro, dodając do niego krok po kroku czyn-
pracy z Excelem. Zaletą makr jest to, że raz ności w procesie nagrywania.
poprawnie nagrane makro zawsze będzie VBA (Visual Basic for Applications) to edytor
pozwalający na programowanie w języku Vi-
sual Basic w programach pakietu Microsoft
Rozdział Office. Sam język jest dość prosty, jednak kod
dla zaawansowanych możemy pisać jedynie w języku angielskim
– każda funkcja napisana w kodzie musi być
Ten rozdział zawiera treści, które są wprowadzona po angielsku, zgodnie z do-
przeznaczone głównie dla osób mających kumentacją programu, co jest początkowo
przynajmniej średnio zaawansowaną największym problemem dla początkujących.
wiedzę na temat działania programu Excel.
Dodatkowo kod wyświetlany w edytorze Aktywujemy kartę Deweloper
VBA jest dostępny w języku angielskim Zanim będziemy mogli skorzystać ze wspo-
i tylko w nim możemy pisać nasze makra mnianych zaawansowanych narzędzi, musi-
czy też skrypty. Dopiero przy uruchamianiu my aktywować na Wstążce kartę Dewelo-
Excela, korzystając z ustawień regional- per. Jest ona domyślnie wyłączona.
nych, program będzie przekształcał kod
na język polski, jeśli z niego korzystamy
w naszym pakiecie biurowym. 1 Klikamy na Plik, a następnie
na Opcje w dolnym lewym
rogu.

A
2 Po lewej stronie klikamy na Dostosowy-

wanie wstążki, a po prawej w polu Karty Ważne informacje
główne zaznaczamy pole przy pozycji Dewe-
loper i klikamy na OK.
o makrach
■ Jeśli rejestrujemy makro w celu wykona-
nia określonego zestawu zadań opartego
na zakresie w programie Excel, to makro
będzie działało wyłącznie na komórki
z tego zakresu. W przypadku dodania
wiersza lub kolumny do tego zakresu uru-
chomienie makra nie spowoduje wyko-
nania procedury w nowych komórkach,
a jedynie w komórkach należących do
zakresu zarejestrowanego na początku.
3 Od tej pory będziemy na Wstążce mieli

dostęp do karty Deweloper , w której
A
znajdziemy narzędzia służące do rejestrowa-
■ Jeśli planujemy zarejestrowanie długiej
sekwencji zadań, lepiej utworzyć mniej-
sze makra dla poszczególnych etapów
nia makr i uruchamiania edytora VBA. zamiast jednego długiego makra.
■ W makrze nie trzeba rejestrować wy-
Dodajemy pierwsze makro łącznie zadań wykonywanych w pro-
Zanim rozpoczniemy tworzenie makra, gramie Excel. Procedura makra może
warto dokładnie przemyśleć, co ma ono obejmować inne aplikacje pakietu
realizować. W naszym przykładzie makro Office oraz wszelkie inne aplikacje
będzie zmieniało format daty. Wprowadza- obsługujące język VBA. Możemy na
my dowolną datę do komórki, zaznaczamy przykład zarejestrować makro, w ra-
ją i wykonujemy kroki wskazówki. mach którego najpierw aktualizujemy
tabelę przestawną w programie Excel,
1 Na karcie Deweloper w polu Kod klikamy

na Zarejestruj makro. Możemy również
skorzystać ze skrótu �+T+M+R.
a następnie otwieramy program
Outlook i wysyłamy tę tabelę na wy-
brany adres e-mail.
2 Teraz podajemy nazwę naszego makra

i klawisz skrótu (przytrzymując �,
możemy utworzyć skrót z tym klawiszem).
b
Wybieramy lokalizację przechowywania ma-
kra b , wprowadzamy opis i klikamy na OK.
3 Odjestrowane.
tego momentu nasze kroki będą re-
Klikamy na kartę Narzędzia

główne, w polu Liczba rozwijamy listę typów rającej datę i naciśnięciu
danych i klikamy na Więcej formatów liczb. przypisanego do makra
skrótu klawiaturowego
zostanie ono wywołane.
Włączamy obsługę makr

Przy uruchomieniu pliku Excela, w którym
są zapisane makra, domyślnie jest wyłączo-
4 Po lewej stronie klikamy na Data, a po

prawej wybieramy format, który chcemy
często stosować do naszych komórek z data-
na możliwość edycji. Nie będziemy mogli
zmieniać wartości w komórkach ani korzy-
stać z makr. Dopiero po kliknięciu na Włącz
mi. Klikamy na OK. edytowanie c pojawi się taka możliwość.
Istnieje możliwość włączenia na stałe obsługi
makr, tak aby po uruchomieniu takiego pliku
móc od razu pracować:
1 Klikamy na kartę Deweloper, a następnie

na Bezpieczeństwo makr.
5 Teraz klikamy na Zatrzymaj rejestrowa-

nie w polu Kod.
2 Następnie należy wybrać opcję Włącz

wszystkie makra . d
Uwaga! Warto znać tę możliwość, jeśli czę-
6 Od tej chwili nasze makro będzie już za-

pisane i po zaznaczeniu komórki zawie-
sto korzystamy z makr. Jednak włączanie na
stałe wszystkich makr nie jest zalecane ze
Błąd przy zapisie? pamiętajmy o właściwym formacie

Po dodaniu ma-
kra do naszego
skoroszytu przy
próbie zapisania
dokumentu pojawi
się taki błąd. Jest
on związany z ty-
pem pliku. Aby wyeliminować błąd,
musimy zapisać dokument z roz-
szerzeniem .xlsm, czyli w formacie
XLSM (dokument z obsługą makr).

Makra dostępne we wszystkich skoroszytach
Podczas tworzenia makra możemy zostanie zapisane makro. Dostęp do makr
wybrać opcję przechowywania go w lona naszym komputerze będzie możliwy
kalizacji Skoroszyt makr osobistych. dzięki odwoływaniu się do tego ukrytego
skoroszytu; możemy traktować go jak
schowek dla wszystkich naszych makr.
Uwaga! Jeśli zamierzamy przesłać gdzieś

dalej lub udostępnić nasz skoroszyt i ma on
W przypadku wybrania tej opcji w pro- działać poprawnie, lepiej zapisywać makra
gramie Excel zostanie utworzony (jeśli bezpośrednio w nim. Osoby, którym udo-
jeszcze nie istnieje) ukryty skoroszyt makr stępniamy naszą pracę, nie mają dostępu
osobistych (Personal.xlsb), w którym do naszego pliku Personal.xlsb.
względu na bezpieczeństwo, lepiej jest po- kod uruchomiony z poziomu makra Exce-
zostawić ustawienia domyślne lub włączyć la potrafi wyrządzić wiele szkód, gdyż po
opcję obsługi makr podpisanych cyfrowo. wyrażeniu przez nas zgody ma pełny do-
Wprawdzie każdorazowe ręczne włącza- stęp do systemu. Czasem możemy spotkać
nie edytowania makr jest niewygodne, ale się również z zawartością aktywną, czyli
stanowi zabezpieczenie przed przypadko- skryptami działającymi w tle bez ingerencji
wym uruchomieniem szkodliwego kodu. użytkownika – one również mogą stanowić
Wystarczy pobrać nieodpowiedni plik zagrożenie. Zezwalajmy na włączenie takiej
Excela z niezaufanej strony i go uruchomić, zawartości, tylko gdy wiemy, że plik jest
by komputer został zainfekowany. Złośliwy sprawdzony i bezpieczny.

makra i skrypty VBA
Uruchamia określone makro
Umożliwia testowanie i debugo-

wanie w edytorze Visual Basic.
Otwiera wybrane makro
Po zakończeniu edycji naciska-
w edytorze Visual Basic, ale kod
my klawisz �, by uruchomić
nie zostaje zainicjowany
cały kod, lub klawisz �, aby
Trwale usuwa makro. Nie można uruchomić poszczególne wiersze
przywrócić usuniętego makra kodu. Naciskamy �+Q, żeby
powrócić do programu Excel
Umożliwia modyfikowanie
właściwości, takich jak Klawisz
skrótu i Opis
Dostęp do makr danego skoroszytu sprawdzać skróty klawiaturowe, a nawet je

Jeśli w naszym skoroszycie utworzymy już kil- usuwać. Gdy na karcie Deweloper klikniemy
ka makr, w każdej chwili możemy dotrzeć do na Makra, pojawi się lista makr skojarzonych
ich listy, gdzie będziemy mogli je edytować, z dokumentem.
Przydatne makra
P oznamy teraz kilka przydatnych makr,
z których większość użytkowników pro-
gramu Excel na pewno skorzysta, gdyż każdy
Ważne! Podczas nagrywania makra musimy
dokładnie powtarzać kroki opisane we wska-
zówkach, w przeciwnym wypadku makro
spotyka się z podobnymi problemami. może wykonywać niezamierzone przez nas
czynności i na przykład spowodować utratę
Cofanie zmian danych.
wykonanych przez makra Wygodne usuwanie pustych wierszy

Uwaga! Zmiany wykonane w skoroszycie
Na początku tej książki przeczytaliśmy, jak
przez makra nie mogą być cofnięte tak
można ręcznie usuwać puste wiersze. Jeśli
jak inne zmiany wprowadzane przez
codziennie musimy powtarzać takie usuwa-
użytkownika. Dlatego upewnijmy się, że
nie dla każdego importowanego zakresu,
wiemy, co robimy i jaki efekt uzyskamy
warto zautomatyzować tę czynność. Pierw-
po uruchomieniu makra. Oczywiście moż-
szy wiersz nie może być pusty, aby makro
na obejść problem braku cofania zmian
zadziałało poprawnie.
poprzez zapisanie dokumentu przed
uruchomieniem makra – jeśli po jego
uruchomieniu zmiany nie będą nam od-
1 Otwieramy skoroszyt, w którym są puste
wiersze, lub dodajemy je do dowolnego
arkusza. Następnie na karcie Deweloper roz-
powiadać, możemy zamknąć dokument
bez zapisywania zmian i uruchomić go
poczynamy rejestrowanie makra a .
ponownie, w ten sposób cofając zmiany.
a

2 Naciskamy kombinację
klawiszy �+� (prze-
niesie to nasze zaznaczenie do
pola A1).
3 Na karcie Narzędzia główne w polu

Komórki klikamy na Wstaw, Wstaw ko-
lumny arkusza . Dodamy tym samym po-
b d
mocniczą kolumnę, która umożliwi wygodne
zaznaczenie obszaru wypełnionego danymi.
8 Teraz na karcie
Narzędzia głów-
ne klikamy na Usuń,
b Usuń komórki f . Pu- e
ste wiersze zostaną
4 Teraz naciskamy dokładnie taką kom-

binację klawiszy: �+↓+→+�+↑.
usunięte.
Powinna zostać zaznaczona komórka w ostat-

nim wierszu zakresu danych. 9 Naciskamy kom-
binację �+�
i na tej samej karcie
klikamy na Usuń, Usuń kolumny arkusza g
w celu usunięcia pomocniczej kolumny.
5 Następnie naciskamy �+�+�,

�+→, �+�+→. Tym sposobem
zaznaczyliśmy cały obszar wypełniony da-
nymi c .
f
6 Teraz na karcie g
Narzędzia głów-
ne klikamy na Znajdź
i zaznacz, Przejdź do
specjalnie.
10 Teraz zatrzymujemy rejestrowanie
makra i zapisujemy skoroszyt.
Dzielimy tekst na dwie kolumny

7 Wybieramy opcję Puste d i klikamy na
OK. Zostaną podświetlone na szaro puste
wiersze e z wybranego zakresu.
Często przy imporcie danych okazuje się, że
w jednej z kolumn znajdują się wyrazy, które
wolelibyśmy rozdzielić, na przykład imiona

makra i skrypty VBA
Osadzanie makr w obiektach

Utworzone przez nas makra możemy
umieszczać w obiektach, z którymi mogą
wchodzić w interakcje użytkownicy. Dzięki a
temu nie będziemy musieli pamiętać
skrótów klawiaturowych do makr, a nawet
nie będziemy musieli przypisywać do
nich skrótów. Wystarczy, że powiążemy
konkretny obiekt z makrem i na niego
klikniemy.
3 Wybieramy z listy makro b , a następ-
nie klikamy na OK.
1 Przechodzimy do karty Wstawianie,

następnie klikamy na Kształty – wy-
bieramy prostokąt, rysujemy go w arkuszu
i wstawiamy. b
2 Teraz klikamy prawym przyciskiem

myszy na nowy obiekt i z menu dia-
logowego wybieramy opcję Przypisz
makro a . 4 Od teraz wystarczy kliknąć na wstawio-
ny kształt, aby wywołać makro.
i nazwiska, gdy nam lepiej pracowałoby się

na danych, gdyby imiona były w osobnej ko-
lumnie, a nazwiska w kolumnie obok. Stwo-
3 Teraz na kar-
cie Dane kli-
kamy na Tekst
rzymy makro, które nam pomoże. jako kolumny h . h
1 do rozdzielenia do kolumny A, następnie 4 re się pojawi,

Przenosimy kolumnę zawierającą tekst
rozpoczynamy rejestrowanie makra.

W oknie, któ-
wybieramy opcję Rozdzielany i i Dalej.
2 Wciskamy kombinację klawiszy �+

�, później �+A, co pozwala na
zaznaczenie wszystkich danych w kolumnie.
i
5 Teraz wybieramy ogra-

nicznik, w naszym
przypadku będzie to Spa-
cja j , a potem znowu kli-
kamy na Dalej. j

6 Dla każdej kolumny wybiera-
my Format danych – Tekst
i klikamy na Zakończ.
k
k
ł
7 Uzyskamy tekst rozdzielony na

l
dwie kolumny – klikamy na
Zatrzymaj rejestrowanie . ł
Korzystamy z edytora VBA

P oznaliśmy już podstawy tworzenia makr.
Wykorzystywaliśmy w tym celu narzę-
dzie nagrywania. Można jednak tworzyć ma-
programowania, będziemy mogli pisać makra
i inne miniprogramy bez potrzeby rejestrowa-
nia ich krok po kroku. Są zresztą takie zadania,
kra, skrypty, funkcje poprzez edytor VBA. Tak których nie da się wykonać, nie programując.
naprawdę w trakcie nagrywania makra każda W edytorze VBA a będziemy mogli uzy-
nasza akcja jest automatycznie zapisywana w ję- skać dostęp do kodu, który jest realizowany
zyku programowania Visual Basic i przy uru- w ramach naszych zarejestrowanych makr,
chomieniu makra wykonywany jest po prostu będziemy mogli tworzyć własne fragmenty
zarejestrowany kod. Jeśli poznamy podstawy kodu i edytować już istniejące. Po lewej stro-

nie znajdują się okna dotyczące
całego projektu i aktywnych
skoroszytów, a po prawej są
wyświetlane okna z kodem. b
Automatyczne
odświeżanie tabel
i wykresów przestawnych
Tak jak przeczytaliśmy w rozdziale doty-
5 Spowoduje to automatyczne dodanie
b
do modułu fragmentu kodu , który za
chwilę usuniemy, gdyż nie jest nam potrzebny.
czącym tabel przestawnych – nie są one
obiektami w pełni dynamicznymi, gdyż po
zmianie danych w tabeli źródłowej musimy
odświeżyć dane w naszym skoroszycie, aby
6 Po prawej stronie z listy rozwijanej Pro-
cedury wybieramy
Change. Wewnątrz tej
tabele czy też wykresy przestawne zostały procedury polecenia są
zaktualizowane. Możemy zautomatyzować wykonywane zawsze,
ten proces. Tym razem jednak skorzystamy gdy zajdzie jakakolwiek
również z edytora VBA. zmiana na wskazanym arkuszu.
W tej metodzie obiekty przestawne będą od-
świeżane zawsze, gdy zajdą zmiany w tabeli
źródłowej. 7 Dodany został kolejny fragment kodu do
naszego modułu. Zaznaczamy ten, który
jest zbędny , i naciskamy �.
c
1 Otwieramy skoroszyt zawierający tabelę

przestawną lub wykres przestawny, na
przykład Kalkulator pożyczki.
2 Przechodzimy do karty De- c

weloper i klikamy na Visual
Basic.
3 Teraz klikamy dwukrotnie w oknie Pro-

ject na arkusz, w którym znajdują się
SelectionChange
dane źródłowe do tabeli przestawnej. Usunięty przez nas Event Selection-
Change, który jest dodawany domyśl-
nie, powoduje uruchomienie kodu przy
zaznaczeniu komórki w wybranym
arkuszu. W naszym przypadku jest to
zbędne i znacząco wpłynęłoby na wydaj-
ność pracy ze skoroszytem – zwłaszcza
4 Po prawej stronie pojawi się okno pozwa- w przypadku dużej ilości danych.
lające na wprowadzenie kodu. Zaczyna-
my w tym przypadku od wybrania z listy
rozwijanej opcji Worksheet, gdyż chcemy
utworzyć tak zwany Event.
8 Teraz wprowadzamy nasze polecenie:
ThisWorkbook.RefreshAll – czyli
w tym skoroszycie odśwież wszystko.

Kalkulator pożyczki
Uwaga! Ponieważ w przypadku
skoroszytu Kalkulator pożyczki
tabela źródłowa oraz tabela i wykres
przestawny znajdują się na tym ar-
kuszu, dochodzi do nieprawidłowej
pracy programu Excel. Nasz kod
odświeżania sprawia, że cały Event
wpada w niekończącą się pętlę, gdyż
zmiany zachodzą rekurencyjnie.
Należy wprowadzić drobną modyfikację. Application.EnableEvents = False
Application.EnableEvents = True
1 Wpisujemy do modułu z kodem dodat-

kowe dwie linijki tak jak w przykładzie
obok. 2 Spowoduje to zablokowanie wykonywa-
nia Eventu na czas odświeżania.
9 Polecenie RefreshAll powoduje odświe-

żenie wszystkich danych, nie tylko tych
dotyczących tabel przestawnych. Zupełnie
Weryfikacja działania makra
lub kodu
Stworzony przez nas kod działa w pętli, czy-
tak, jakbyśmy kliknęli li jest wykonywany w tle bez przerwy. Mo-
na przycisk na Wstążce. żemy na bieżąco sprawdzać jego działanie,
Zapisujemy d projekt wprowadzając zmiany w komórkach arkusza.
d
VBA i sprawdzamy, czy Czasem jednak nie jest tak łatwo zweryfiko-
nasz kod działa. wać poprawność działania kodu. Dlatego też
Błąd zapisu
Dodatkowo po
dodaniu kodu może a
pojawić się błąd
przy próbie zapisu
dokumentu.
W celu wyelimino-
wania tego komu-
nikatu klikamy na
kartę Plik, klikamy
na Opcje, wybieramy Centrum zaufania, prywatności i usuwamy zaznaczenie przy
Ustawienia Centrum zaufania, Opcje opcji Usuń dane osobowe a .

warto wiedzieć, jak korzystać z narzędzi do Tworzymy powiadomienie
weryfikacji. Aktywne powiadomienia mogą być urucha-
miane przez różne zdarzenia. Najczęściej
1 Uruchamiamy edytor VBA i przechodzi-

my do modułu zawierającego kod, który
chcemy zweryfikować.
mają one formę okna informacyjnego, we-
wnątrz którego wyświetlane są informacje
generowane przez kod napisany w VB.
1 Otwieramy skoroszyt, a następ-

nie klikamy na karcie Deweloper
na Visual Basic.
e
2 Przy naszym zdarzeniu (Event) klikamy

przy pierwszej linijce po lewej stronie na
2 Teraz klikamy po lewej stronie dwukrot-
nie na Ten_skoroszyt.
szare pole. W wyniku tego działania pojawi

się czerwona kropka e . Jest to tak zwany
stop lub breakpoint.
3 rzenia za każdym razem, gdy zostanie 3

Przy ustawionym stopie dla danego zda- W oknie modułu wklejamy kod:
ono wywołane, automatycznie zostaniemy Private Sub Workbook_Open()

przeniesieni do edytora VBA i zostanie pod- MsgBox „Powiadomienie”
świetlona linijka, która jest wykonywana f . End Sub
W naszym przypadku wystarczy wprowadzić
zmianę w jednej z komórek arkusza.
4 To już potwierdzi nam działanie naszego

kodu, możemy przechodzić przez niego
4 Teraz zapisujemy
skoroszyt, wyłącza-
my go i uruchamia-
krok po kroku, naciskając klawisz �. Po na- my ponownie. Na na-
ciśnięciu � kod zostanie wykonany do koń- szym ekranie powin-
ca. Klikając na czerwoną kropkę, usuniemy no pojawić się okno
znacznik stop. z powiadomieniem.
Powiadomienia aktywne
dla kalkulatora pożyczki
W ykorzystując skoroszyt kalkulatora po-
życzki, utworzymy teraz powiadomie-
nie, które będzie wyświetlane przy urucho-
temat dni pozostałych do spłaty kolejnej raty,
liczby spłaconych rat, liczby rat pozostałych
do spłaty oraz o latach i miesiącach pozo-
mieniu skoroszytu i wyświetli informacje na stałych do zakończenia spłacania pożyczki.

1 Wykonujemy wskazówkę Tworzymy po-
wiadomienie ze strony obok, z tą różni-
cą, że dopisujemy część kodu ponad naszym
miesięcy pomiędzy datami, bez względu na
aktualny dzień.
MsgBox. Zaczynamy od deklarowania zmien-

nych, z których będziemy korzystali w na-
szym kodzie. W tym celu korzystamy z zapisu
4 W kolejnym kroku obliczymy liczbę rat
pozostałych do spłaty, co na tym eta-
pie jest już proste. Mogliśmy wykorzystać
Dim a AS Variant, gdzie a to nazwa zmien- również dane z komórki D12, ale warto
nej, a Variant to rodzaj typu zmiennej. wiedzieć, jak opisywane są operacje mate-
W tym przypadku wybraliśmy Variant, gdyż matyczne w VBA.
jest to typ ogólny. Nazwy kolejnych zmien-
nych można dodawać po przecinku.
5 Na koniec wprowadzamy nasz MsgBox

– łączenie kolejnych elementów odbywa
się z wykorzystaniem znaku &, natomiast
2 Następny fragment kodu pozwala ob-

liczyć dni pozostałe do kolejnej spłaty
raty kredytu. Zastosowano w nim
nowa linia wyświetlana jest poprzez zasto-
sowanie vbNewLine. Dodatkowo wewnątrz
pewne uproszczenia, które nie

mają znaczenia dla zasady działa-
nia kodu. Warto zauważyć, że jeśli
chcemy zastosować funkcję dostęp-
ną w skoroszycie, należy użyć przedrostka edytora VBA, jeśli chcemy przenieść tekst do
WorksheetFunction. Zmienna c służy do nowej linii, zachowując jego ciągłość, musi-
przechowywania liczby dni do następnej my skorzystać ze znaku _. Oczywiście nie
spłaty. musimy dzielić tekstu na nowe linie, jednak
znacznie lepiej czyta się taki kod.
6 Możemy uruchomić
nasz kod, klikając na
symbol odtwarzania na
górnym pasku.
3 liczanie liczby spłaconych rat. Tutaj uży- 7 okno powiadomienia.

Następna część kodu odpowiada za ob- Zostanie wyświetlone
wamy wbudowanej w VBA funkcji DateDiff, Dane prezentowane są

która ma swoją składnię podaną w dokumen- prawidłowo, jednak wy-
tacji. Dodatkowo zastosowaliśmy instrukcję gląd okna można nieco
warunkową, która wykorzystuje wartości poprawić. Dodamy do nie-
obliczone dla zmiennych a oraz b. Jest to go ikonę informacji oraz
konieczne ze względu na działanie funkcji napis tytułowy. W edyto-
DateDiff, która po prostu zwraca liczbę rze VBA na końcu komendy MsgBox doda-
jemy wpis: , vbInformation, ”Informacje
o pożyczce”.

8 Teraz uzyskamy lepiej wyglą-
dające okno informacyjne. Komentarze
Wewnątrz kodu VB możemy dodawać komentarze.
Wystarczy rozpocząć konkretną linijkę od znaku ’
(apostrof), a po nim wpisać tekst. Całość zostanie
podświetlona na zielono, co oznacza, że jest komen-
tarzem, a nie częścią wykonywalnego kodu.
Własne funkcje w Excelu

P rzedstawione wcześniej przykłady doty-
czące makr czy też całych procedur są
realizowane w ramach konkretnego wywo-
Tworzymy moduł do przechowywania
funkcji
Zanim zaczniemy tworzyć funkcje, mu-
łania. W przypadku makra może być to skrót simy dodać moduł, w którym będą one
klawiaturowy, w przypadku eventu – zdarze- przechowywane.
nia edycji komórki. Możemy jednak stworzyć
w edytorze VBA również własne funkcje.
Mogą one działać jedynie w obrębie edytora
i być wykorzystywane na potrzeby różnego
1 Przechodzimy do kart Dewelo-
per i klikamy na Visual Basic.
rodzaju mechanizmów, możemy także stwo-

rzyć funkcję, do której będziemy mieć dostęp
z poziomu skoroszytu. Jeśli więc brakuje nam
2 Teraz po lewej stronie klikamy prawym
przyciskiem myszy na Ten_skoroszyt,
Insert, Module.
jakiejś funkcji w programie Excel, możemy
stworzyć własną, która będzie realizowała
konkretne założenia i będziemy mogli się do
niej odwoływać.
Poziom trudności
Wprawdzie opisywane tu wskazówki,
dotyczące edytora VBA, są zaawanso-
wane i skierowane do osób bardziej
doświadczonych, ale osoby mniej
zaawansowane mogą wykonywać krok
po kroku przedstawione czynności
i nawet bez dobrej znajomości składni
3 Pojawi się nowy moduł Module1, a po
prawej stronie jego okno, w którym bę-
dziemy wprowadzać nasze funkcje.
uzyskiwać opisywane rezultaty.
Warto przynajmniej w ten sposób za-
poznać się z programowaniem w VBA
– możliwości tego języka są naprawdę
bardzo duże.

Proste przykłady – nazwa arkusza
i jego lokalizacja Funkcja a podprogram
W Excelu brakuje funkcji, która umożliwia Do tej pory nasz kod w edytorze rozpo-
uzyskanie w komórce nazwy skoroszytu lub czynał się od słowa kluczowego sub, co
pełnej ścieżki jego lokalizacji. Dodamy więc oznacza podprogram, w którym mogą być
takie funkcje sami. realizowane różnego rodzaju części kodu,
zarówno obliczenia, jak i przekształcenia
1 Wnaszego
edytorze VBA wprowadzamy kod do
nowego modułu.
czy wywołania itp. Natomiast jeśli nasz
kod będzie rozpoczynał się od słowa klu-
czowego function, będzie to oznaczało,
że tworzymy funkcję, a one służą do
wykonywania obliczeń i zawsze muszą
zwracać wartość.
Skoroszytu(), a w kolejnej komórce =Pel-
2 Składnia wygląda następująco: Func-

tion – deklarujemy funkcję, Nazwa-
Skoroszytu – nazwa naszej funkcji, po niej
naSciezka i obydwa wpisy zatwierdzamy
klawiszem �.
będziemy wywoływać funkcję, As String

– deklarujemy funkcję od razu jako zmien-
ną tekstową. Następnie jest kod funkcji
2 Od razu po rozpo-
częciu wprowadza-
nia nazwy funkcji Excel
i instrukcja kończąca. W tym przypadku sam podpowie nam jej
funkcja nie przyjmuje żadnych danych od pełną nazwę.
użytkownika i jest to przypa-
dek najprostszy.
3 Od razu możemy dodać

kolejną funkcję, która
zwraca pełną ścieżkę do sko-
roszytu. W tym samym module po instrukcji
End Function dodajemy kolejną funkcję. 3 Nasze funkcje są typu String, czyli tekst,
możemy dalej wykorzystywać uzyskane
przez nie dane w kolejnych formułach.
Złożona funkcja obliczania rabatu

Załóżmy, że mamy sklep i chcemy, aby w przy-
padku zamówienia przez klienta 10 sztuk
towaru został naliczony określony rabat, a przy
20 sztukach większy rabat. Tak specyficznej
funkcji nie ma w Excelu; oczywiście dałoby
się ją ułożyć z wykorzystaniem istniejących
już funkcji, jednak byłoby to znacznie bar-
4 Tym razem użyliśmy innego atrybutu dla

zwracanej przez funkcję wartości Full-
Name, czyli pełnej nazwy pliku.
dziej złożone niż finalna wersja napisanej
samodzielnie funkcji.
Korzystamy z własnych funkcji 1 W naszym module tworzymy kolejną

funkcję, tym razem w nawiasach otwar-
1 Pokomórce
zapisaniu skoroszytu w dowolnej
wpisujemy formułę =Nazwa-
tych. Ma ona dwie wartości. Są to argumenty
funkcji, które poznaliśmy już we wcześniej-

szym rozdziale. Podawane są one przez użyt- wysokiego rabatu w zależności od ilości za-
kownika przy wywoływaniu funkcji – po ich mówionego towaru. Pamiętajmy, aby zawsze
przyjęciu będziemy musieli wykonać na nich zakończyć instrukcje warunkowe słowami
określone operacje wewnątrz naszej funkcji. End If oraz funkcję słowami End Function.
W celu skorzystania z naszej funkcji w Excelu
musimy podać dwa argumenty: wpisujemy
nazwę funkcji i wybieramy komórki, które
2 Wprowadzamy część logiczną oraz obli-

czenia do naszego kodu.
przechowują dane dotyczące ilości towaru
oraz ceny i wciskamy �. Własną funkcję
w komórce oczywiście możemy standardo-
wo przeciągać na inne komórki.
Informacje o składni
Funkcje tworzone przez użytkownika nie
wyświetlają domyślnie swojej składni pod-
czas wprowadzania. Czasem jednak jest to
potrzebne, gdyż możemy zapomnieć dokład-
3 Zastosowaliśmy tutaj instrukcje warun-

kowe If, czyli znane nam już JEŻELI,
dodatkowo możemy zagnieżdżać takie in-
ną kolejność argumentów. Warto użyć ukry-
tego sposobu, by je wyświetlić.
strukcje, korzystając z ElseIf. Jak widać,

było to potrzebne do naliczania odpowiednio 1 Zaczynamy wprowadzać funkcję, a na-
stępnie po otworzeniu nawiasu naciska-
my kombinację klawiszy �+�+A.
2 Na pasku formuły zostanie wyświetlona

informacja o wszystkich argumentach
funkcji.
Nasze funkcje dostępne wszędzie

F unkcje, które tworzyliśmy na poprzed-
nich stronach, były domyślnie dostępne
jedynie w skoroszycie, dla którego stworzy-
Dodatki programu Excel
Pierwszym dość dobrym sposobem na umoż-
liwienie sobie korzystania z funkcji tworzo-
liśmy moduł. Jeśli będziemy chcieli korzy- nych w różnych skoroszytach we wszystkich
stać z nich w innych skoroszytach, oczy- arkuszach jest skorzystanie z opcji dodatków
wiście będziemy mogli programu Excel.
wstawić do nich odnie-
sienie, ale gdy zamknie-
my skoroszyt, w którym
są zapisane, pojawią się problemy.
1 Tworzymy zupełnie nowy skoroszyt
Excela, otwieramy edytor VBA, tworzy-
my moduł dla tego skoroszytu i wstawiamy

do niego funkcję, która ma
być dostępna we wszyst-
kich skoroszytach.
2 Następnie klikamy na
karcie Plik na Zapisz
jako, podajemy nazwę,
wybieramy typ Dodatek
programu Excel (*.xlam)
i klikamy na Zapisz.
w nim funkcję, będziemy mogli z niej korzy-

stać w dowolnym skoroszycie – konieczne
będzie jednak poprawne jej wywołanie.
3 Teraz otwieramy nowy skoro-

szyt, przechodzimy do karty
Deweloper i w polu Dodatki kli-
kamy na Dodatki programu Excel.
4 Wskazujemy nazwę pliku za-

wierającego naszą funkcję
i klikamy na OK. 1 Otwieramy plik Personal.xlsb (jeśli go
nie mamy, rejestrujemy dowolne makro
w lokalizacji skoroszytu makr osobistych,
a później otwieramy edytor VBA i przecho-
dzimy do jego modułu).
2 Wklejamy
zmiany.
tam naszą funkcję i zapisujemy
3 Teraz w dowolnym skoroszycie wystar-

czy odwołać się do funkcji, wpisując
5 Od tej pory nasza

funkcja będzie do-
stępna również w tym
w formule informacje o lokalizacji funkcji,
na przykład:
=PERSONAL.XLSB!Moja_Funkcja(F3;G3)
skoroszycie.
Zapisanie funkcji w skoroszycie

makr osobistych
Tak jak czytaliśmy wcześniej w części o re-
jestrowaniu makr, możemy wybrać skoro-
szyt makr osobistych – Personal.xlsb. Jeśli
utworzymy do niego moduł i umieścimy

8 Ciekawe
wskazówki
Excel ma tak wiele możliwości i różnych ukrytych funkcji,
że trudno opisać wszystkie. Te najciekawsze, najmniej typowe
zostały zebrane w tym rozdziale
Z jednej strony znajdziemy tu ciekawe roz-

wiązania, które możemy wykorzystać na
co dzień, a z drugiej – również wskazówki,
które można potraktować jako ciekawostki,
które pokazują, jak bardzo skomplikowane
zadania można realizować za pomocą Excela.
Zabezpieczanie skoroszytów hasłem

Jeśli chcemy uniemożliwić innym osobom
dostęp do treści zawartych w naszym
skoroszycie, najlepiej zabezpieczyć go
3 Podajemy hasło i klikamy na OK. Po
czym podajemy je ponownie i znów
zatwierdzamy.
hasłem. Nie musimy korzystać z progra-
mów firm trzecich, ponieważ sam Excel
umożliwia taką operację.
1 Otwieramy skoroszyt,
który chcemy zabezpie-
czyć, klikamy na kartę Plik,
a następnie po lewej stronie
na Informacje.
2 Teraz po prawej stronie klikamy na
4
Chroń skoroszyt i wybieramy opcję Jeśli nasz dokument jest chroniony, tło
Szyfruj przy użyciu hasła. przy opcji Chroń skoroszyt zostanie
podświetlone na żółto.

Funkcje tablicowe
W rozdziale czwartym pozna-
liśmy najważniejsze funk-
cje Excela. Teraz przyszła pora,
A
by przyjrzeć się funkcjom tabli-

cowym. Mogą one przyjmować
bardzo skomplikowaną składnię;
nie da się wykonać tego, co po-
zwalają zrealizować za pomocą
zwykłych funkcji. Umożliwiają
one zdefiniowanie zakresu jako
tablicy i wykonanie na nim operacji. �+�+� – spowoduje to dodanie na-
wiasów klamrowych do naszej funkcji.
Łatwy przykład: tablicowe mnożenie
Załóżmy, że chcemy uzyskać w jednej ko-
mórce sumę mnożeń dwóch serii danych.
Normalnie musielibyśmy skorzystać z dodat-
kowych pól, podliczyć częściowe dane i je
zsumować. Dzięki funkcji tablicowej może-
my wykonać to zadanie w jednej komórce A .
3 Jest to przykład jednokomórkowej for-
muły tablicowej. Korzystając z tego typu
funkcji, możemy znacząco zredukować roz-
miar naszych tabel, ponieważ nie będziemy
1 Rozpoczynamy wpisywanie formuły tak

jak przy zwykłej funkcji:
=SUMA(E3:J3*E4:J4)
musieli tworzyć wielu, często zbędnych, ko-
lumn pomocniczych.
2 Zatwierdzamy ją, wciska-

jąc kombinację klawiszy
Wielokomórkowe formuły tablicowe a tabele

Niestety, wielokomórkowe formuły
tablicowe nie są dozwolone w ta-
belach. Jeśli spróbujemy w jednym
z wierszy tabeli z nich skorzystać
– pojawi się błąd.
Wielokomórkowe formuły tablicowe
pozwalają na zastosowanie jednej
formuły dla wielu komórek, które
będą zwracały wynik dla określo-
nego zakresu – liczba komórek dla
tej formuły musi być taka sama
jak liczba komórek największego
zakresu.

Uwaga! Funkcje tablicowe zawsze musimy
zatwierdzać poprzez skrót �+�+�; Ciekawy zapis logiczny
w innym wypadku nie zadziałają poprawnie. Jeśli zechcemy, możemy
Ten skrót będziemy dalej określać jako CSE. zaskoczyć niejedną osobę,
pytając ją, czy zapis formuły
Zliczanie znaków w zakresie =F2=F3 jest poprawnym
komórek zapisem i co stanie się, gdy
W Excelu możemy zliczać znaki w każdej w tych komórkach są dane.
z komórek. Korzysta się w tym celu z funkcji Odpowiedź brzmi: taki zapis jest jak naj-
DŁ(). Jeśli jednak bardziej poprawny i służy do sprawdza-
chcemy w jednej nia równości danych umieszczonych we
komórce uzyskać wskazanych komórkach bez korzystania
sumę wszystkich z jakichkolwiek funkcji.
znaków z jakie- Wynikiem takiego
goś określonego zapisu jest FAŁSZ
zakresu, musimy lub PRAWDA, czyli
skorzystać z funk- wartości logiczne,
cji tablicowej. które mogą być
użyte w kolejnych
1 Mając zakres
danych, które-
go znaki chcemy
funkcjach lub wy-
korzystane na przykład przy formatowa-
niu warunkowym.
zliczyć, rozpoczynamy wprowadzanie no-
wej formuły
=SUMA(DŁ(D3:D9))
2 Zatwierdzamy skrótem CSE.

3 Tą jedną zagnieżdżoną funkcją jesteśmy
w stanie zliczać dowolne zakresy komó-
rek – wystarczy tylko określić odpowiednio
zakres.
Tworzenie gier w Excelu

M ało kto wie, że Excel umożliwia nawet
tworzenie gier. Zatem jeśli jesteśmy
kreatywnymi (i dosyć zaawansowanymi)
Stworzenie gry w Excelu wymaga napisania
sporej ilości kodu w języku VBA i nie jest to
zadanie dla początkujących, może być trudne
użytkownikami Excela, możemy sami stwo- nawet dla zaawansowanych użytkowników.
rzyć grę, w którą będziemy mogli grać w sko- W KŚ+ (ksplus.pl) znajdziemy kilka skoro-
roszycie, a gdy szef będzie sprawdzał nasz szytów z takimi grami, tak aby każdy mógł
komputer, nie znajdzie żadnych gier. u siebie sprawdzić ich działanie. Dodatkowo

będzie można przeanalizować kod i poznać
działanie gier od środka.
Kółko i krzyżyk
Wersję „excelową” gry w kółko i krzyżyk
autorstwa Edisona Lima znajdziemy między
innymi na stronie excelgame.net/tictac-
wi swoje trzy znaczniki w jednej linii. Jeśli

gra wydaje nam się prosta, to należy mieć
świadomość, że tak naprawdę do jej działania
niezbędne jest aż 1025 linijek kodu. Każde
porównanie i typ zagrania są zakodowane,
a decyzje podejmowane przez komputer
z pewnej puli możliwych decyzji są pseu-
dolosowe. Tutaj A widzimy, że losowanie od-
bywa się poprzez zastosowanie funkcji Rnd
i wykonaniu kilku dodatkowych operacji ma-
tematycznych. A tu b widoczny jest kod po-
czątku gry, gdzie realizowane jest wybieranie
przycisków początkowych.
toe.asp i w KŚ+ (kolko_krzyzyk.xlsm) b
i możemy rozpocząć rozgrywkę. Po urucho-
mieniu skoroszytu akceptujemy makra i ele-
menty aktywne i klikamy na VS Comp., aby
zagrać przeciwko komputerowi. Następnie

wybieramy poziom trudności gry Easy lub
Impossible.
Teraz możemy klikać na pole gry w dostępne
kwadraty w celu postawienia znaku X. Kom-
puter będzie odpowiadał na nasze zagrania
poprzez stawianie O. Wygrywa ten, kto usta-

ciekawe wskazówki
Granie w Flappy Owl

W internecie można znaleźć mnóstwo gier
tworzonych przez entuzjastów Excela, jed-
ną z nich jest gra Flappy Owl. Jeśli chcemy
w nią zagrać, wchodzimy na stronę wiseowl.
co.uk/blog/s401/flappy-bird-excel-vba-
-intro.htm
Następnie przewijamy widok do sekcji po-
bierania i klikamy na
Flappy Owl v1.02.
Po pobraniu paczki z grą
należy ją wypakować
i uruchomić skoroszyt
Excela. Włączamy zawartość aktywną c .

Następnie klikamy na START GAME i rozpo-
czynamy rozgrywkę.

Tworzymy aktywne obiekty
D obiekty, które będą miały przypisane 4 tak abyśmy łatwo później mogli po na-
o każdego arkusza możemy dodawać Wpisujemy nazwę dla naszego przycisku,
konkretne zadanie, na przykład przypisane zwie rozpoznać, gdzie będzie nas przenosił.
makro lub inny kawałek kodu.
Przyciski do zmiany arkuszy

Jeśli chcemy stworzyć ciekawie wyglądają-
cy skoroszyt, a często musimy przechodzić
pomiędzy wieloma arkuszami, warto bezpo-
średnio w arkuszach umieścić przyciski, któ-
re posłużą nam do przechodzenia pomiędzy
5 Następnie klikamy na
obiekt prawym przy-
ciskiem myszy i wybiera-
arkuszami bez potrzeby klikania na dolnym my z menu dialogowego
pasku. opcję Link.
1 Otwieramy lub tworzymy skoroszyt, tak

aby miał przynajmniej dwa arkusze. 6 Teraz po lewej stronie klikamy na Miej-
sce w tym dokumencie, a po prawej
wskazujemy arkusz b,
do którego będzie-
2 Następnie przechodzimy do karty Wsta- my przenoszeni po kliknięciu na przycisk.

wianie, klikamy na Kształty, wybieramy Zatwierdzamy wybór, klikając na OK.
jeden z kształtów i wstawiamy go do
naszego arkusza.
3 następnie klikamy na niego prawym 7 myszy na ten obiekt spowoduje przenie-

Wybieramy styl wstawionego obiektu, Od teraz kliknięcie lewym przyciskiem
przyciskiem myszy i wybieramy opcję Edy- sienie nas do miejsca wskazanego w linku.
tuj tekst A . Jeśli kiedyś zapomnimy, gdzie dokładnie pro-
wadzi link, wystarczy przytrzymać kursor
nad przyciskiem c . Pojawi się pełna ścieżka
linku.
c
A

ciekawe wskazówki
Ciekawostki
Dodajemy znak wodny do skoroszytu
Jeśli chcemy, aby nasze dokumenty były
bardziej spersonalizowane, a dodatkowo,
4 Wskazujemy plik z naszego dysku lub
wyszukujemy go online, wybieramy
i klikamy na Wstaw.
żeby nikt nie mógł przywłaszczyć sobie ich
własności intelektualnej po wydrukowaniu
– warto dodać znak wodny do naszych ar-
kuszy. Znak wodny to napis widoczny w tle
naszego dokumentu. Może to być logo naszej
firmy lub dowolna grafika.
1 Uruchamiamy program Microsoft Excel

i dowolny skoroszyt.
2 Przechodzimy do
karty Wstawianie
i klikamy na Nagłó- 5 W nagłówku pojawi się charakterystycz-
ny zapis &[Obraz].
wek i stopka.
3 Teraz klikamy
na Obraz w polu
Elementy nagłówka
i stopki.
6 Klikamy na dowolne inne miejsce doku-
mentu, aby wyświetlony został dodany
znak wodny.
Zaznaczamy cały arkusz
Jeśli chcemy zaznaczyć cały arkusz
w programie Excel, wystarczy, że wciś
niemy kombinację klawiszy �+A lub
klikniemy na symbol trójkąta w lewym
górnym rogu arkusza.
7 W celu jego edycji i ustawienia

przezroczystości ponownie
klikamy na Nagłówek i stopka i na
Formatuj obraz.
8 Po zmianie rozmiaru oraz wybraniu efek-

tu rozmycia i jego konfiguracji nasz znak
wodny będzie wyglądał znacznie lepiej.

Zmiana motywu w Excelu 2019
Od wersji Excel 2019 możemy
skorzystać z trybu ciemnego,
który do tej pory był niedostępny.
Domyślnie aktywny jest kolorowy
motyw, jednak wykonując kilka
kroków, możemy to zmienić.
1 Klikamy na kartę
Plik i w dolnym
lewym rogu na Opcje.
2 Następnie po lewej
stronie klikamy na Ogólne, a po
prawej przewijamy do kategorii
Personalizowanie, gdzie przy opcji
Motyw pakietu Office możemy
wybrać jeden z dostępnych mo-
tywów.
3 Zmiana motywu nastąpi po

kliknięciu na OK. Jeśli pracuje-
my w godzinach nocnych, motyw
czarny z pewnością lepiej sprawdzi
się od kolorowego.
Zmiana domyślnej czcionki li tego robić za każdym razem, gdy tworzymy

Jeśli tworzymy duże ilości dokumentów i wy- nowy dokument.
magana jest od nas konkretna czcionka, warto
zmienić domyślnie przypisaną czcionkę do pro-
gramu Excel. Dzięki temu nie będziemy musie- 1 programu
Po uruchomieniu dowolnego skoroszytu
Excel klikamy na kartę Plik,
następnie na Opcje. Teraz
po lewej stronie klikamy
na Ogólne, a po prawej
w polu Podczas tworze-
nia nowych skoroszytów
definiujemy naszą nową
domyślną czcionkę oraz
jej rozmiar. Po zakończe-
niu wprowadzania zmian
klikamy na OK.
2 Od teraz każdy nowo

utworzony skoroszyt
będzie korzystał z ustalo-
nej przez nas czcionki.

Udostępniamy dokument
do edycji online
Jeśli chcemy pracować grupo-
wo nad jakimiś dokumentami
programu Excel, warto je udo-
stępnić – dzięki temu osoby
przez nas wskazane będą mogły
uzyskać dostęp do naszego pli-
ku i edytować go razem z nami.
Uwaga! Do poprawnego dzia-
łania udostępniania wymagane jest konto
Microsoft i umieszczenie pliku na dysku
OneDrive.
3 Teraz, korzystając z naszej listy kon-
taktów, wybieramy osoby, które mają
uzyskać dostęp do naszego pliku, możemy
również ręcznie wpisywać kolejne osoby, po-
1 Przenosimy nasz skoroszyt z dysku lokal-

nego na dysk OneDrive.
dając ich adresy e-mail. Na koniec klikamy
na Udostępnij.
2 Otwieramy go i po prawej stronie klika-

my na Udostępnij. 4 Możemy również
kliknąć u dołu
ekranu na Uzyskaj link do udostępnienia,
a później na przykład na Utwórz link edycji.
Każda osoba, która otrzyma od nas taki link,
będzie mogła edytować nasz dokument.
Przydatne skróty klawiaturowe

S króty klawiaturowe mogą w znacznym
stopniu przyspieszyć pracę w Excelu. Za-
miast szukać kursorem poszczególnych funk-
cji programu, możemy wcisnąć kombinację
różnych klawiszy i natychmiast wykonać
nawet skomplikowane operacje.
�+; Wstaw bieżącą datę.
�+` Przełącza między wyświetlaniem wartości komórek oraz formuł w arkuszu.
�+' Kopiuje formułę z komórki nad aktywną komórką do komórki lub paska formuły.
�+1 Wyświetla okno dialogowe Formatowanie komórek.
�+2 Stosuje lub usuwa formatowanie pogrubione.
�+3 Stosuje lub usuwa formatowanie z użyciem kursywy.
�+4 Stosuje lub usuwa podkreślenie.
�+5 Stosuje lub usuwa przekreślenie.
�+6 Przełącza między ukrywaniem a wyświetlaniem obiektów.
�+8 Wyświetla lub ukrywa symbole konspektu.
�+9 Ukrywa zaznaczone wiersze.
�+0 Ukrywa zaznaczone kolumny.

jak skorzystać z e-wydania ksiąŻki
W KŚ+ znajdziemy e-wydanie tej Biblioteczki, dołączonej do książki.
obraz ISO dołączonej do niej płyty z plikami Wystarczy kliknąć na
szkoleniowymi i programami oraz plik PDF c i przepisać kod.
c
książki do pobrania.
1 Otwieramy stronę ksplus.pl. Loguje-

my się A (używamy konta z serwisu
3 Uzyskamy
w ten spo-
sób dostęp do
d
Komputerswiat.pl). Jeżeli nie mamy e
e-wydania d
konta, klikamy na b , by się zarejestrować.
i do bonusowego
b A obrazu płyty e .
Do serwisu KŚ+
2 Po zalogowaniu się możemy zareje
strować kod nadrukowany na płycie
możemy logować się z dowolnego urządze-
nia z dostępem do internetu.
Uwaga! w KŚ+ za darmo e-wydanie książki oraz plik iso płyty
polecamy inne nasze książki
smart fotografia Kurs JavaScript, HTML, CSS

Kompleksowy poradnik dla Tworząc własne projekty, takie jak
smartfonowych fotografów: jak robić strona internetowa, gra i aplikacje
efektowne zdjęcia i filmy, jak je online, krok po kroku uczymy się
edytować, z jakich aplikacji podstaw JavaScript, HTML, CSS.
i akcesoriów korzystać. Na DVD: Na DVD: narzędzia dla programistów
narzędzia do zdjęć i filmów i pliki projektów.
Nasze książki kupisz na literia.pl

Książki są również dostępne w wersji elektronicznej na ksplus.pl
wszystko o Excelu
Excel jest najbardziej rozbudowanym
i wszechstronnym programem biurowym.
Pozwala wykonywać obliczenia, tworzyć tabele,
wykresy i przeprowadzać analizy danych. Od
naszych umiejętności zależy, w jakim stopniu
wykorzystamy jego możliwości – czy będzie
w naszych rękach prostym liczydłem, czy
Krzysztof zaawansowaną platformą, która pomoże nam
Dziedzic rozumieć i efektownie prezentować dane.
autor książki, Ta książka przeprowadzi nas od podstaw Excela
informatyk do poziomu mistrzowskiego. Nauczymy się z niej
sprawnie wprowadzać, sortować oraz formatować
dane. Dowiemy się, jak korzystać
z funkcji i formuł. Poznamy sposoby najlepszego
prezentowania danych na wykresach. Poznamy
także tabele przestawne i zobaczymy, jak tworzyć
własne makra, ułatwiające i automatyzujące
pracę w Excelu.
Na płycie dołączonej do książki i w serwisie
KŚ+ (ksplus.pl) znajdziemy między innymi pliki
szkoleniowe – arkusze, które ułatwią nam
wykonanie krok po kroku opisanych wskazówek.
CENA 16,90 zł
w tym 5% VAT
Płyta DVD jest dodatkiem do książki Nr 2/2021 (112)
Komputer
Świat
Biblioteczka

Komputer Świat Biblioteczka 2 - 2021 KURS EXCEL

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Komputer Świat Biblioteczka 2 - 2021 KURS EXCEL

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Biblioteczka

krok po kroku opanujesz:

Kod bonusowy należy zarejestrować w KŚ+

Business Project Manager: Paweł Bulwan

excel w pigułce – triki dla początkujących i specjalistów 3

E xcel to bardzo rozbudowany program,

4 excel w pigułce – triki dla początkujących i specjalistów

Tabele i formatowanie danych Wykresy

excel w pigułce – triki dla początkujących i specjalistów 5

Kontrola nad plikami

Dodajemy kolejne arkusze

6 excel w pigułce – triki dla początkujących i specjalistów

Obsługa tylko klawiaturą

excel w pigułce – triki dla początkujących i specjalistów 7

1 Od razu po uruchomieniu programu

1 Szablony znajdziemy w głównym menu

8 excel w pigułce – triki dla początkujących i specjalistów

niej frazy wciskamy klawisz �, a po chwili

Efektywnie korzystamy ze Wstążki

4 Jeśli często korzystamy z jakichś szablo-

2 Warto również wiedzieć, że część kart

temu będziemy mogli znacznie szybciej je

excel w pigułce – triki dla początkujących i specjalistów 9

1 W celu dokonania zmian klikamy na

opcje d . Uzyskamy do nich dostęp, klikając

2 Potem najlepiej wybrać z listy opcję Pole-

4 Czasem Wstążka może nam przeszkadzać,

3 Możemy na Wstążce dodać własną kartę

10 excel w pigułce – triki dla początkujących i specjalistów

staną zablokowane kolumny A oraz B oraz

1 W celu skorzystania z blokowania prze-

2 Do wyboru mamy trzy opcje – blokowa-

excel w pigułce – triki dla początkujących i specjalistów 11

Dzielenie arkusza na okna

12 excel w pigułce – triki dla początkujących i specjalistów

puter i wskazujemy miejsce na dysku. Po po-

Domyślna lokalizacja zapisu

1 Klikamy na Plik, następnie

opcję Domyślnie zapisz na komputerze b .

excel w pigułce – triki dla początkujących i specjalistów 13

1 Na dole obszaru robocze-

2 Po prawej stronie będzie widoczny pod-

Drukujemy wycinek arkusza

14 excel w pigułce – triki dla początkujących i specjalistów

3 Możemy również na widoku skoroszytu

4 Zostanie zdefiniowane wtedy nowe

Dodatki do programu Excel

3 W naszym przykładzie w prawym górnym

excel w pigułce – triki dla początkujących i specjalistów 15

Wprowadzamy dane do arkusza

1 Najprościej jest wprowadzić dane, klika-

2 Jeżeli chcemy wprowadzić zmiany, na-

Korzystanie z funkcji kopiowania

ze skrótu �+C, a następnie wklejenie 3 skopiowaniu danych klikamy prawym

16 excel w pigułce – triki dla początkujących i specjalistów

2 Jeśli wprowadzamy dane w wybranej

excel w pigułce – triki dla początkujących i specjalistów 17

cji ZAOKR: =ZA-

4 Jeżeli natomiast chcemy, aby wartości

Usuwamy puste wiersze

ste wiersze, które można usuwać ręcznie,

1 Zaznaczamy tabelę, z której

18 excel w pigułce – triki dla początkujących i specjalistów