Araling Panlipunan Reviewer – 3rd Quarterly Examination

Coverage: Mga Samahang Pang-Negosyo, Production Function, at Demand

I. MGA SAMAHANG PANG-NEGOSYO

Pagnenegosyo – may layuning tumubo o kumita

Negosyante – nagmamay-ari o nangangasiwa ng negosyo

• Iba’t ibang anyo ng produksiyon:

1. Time Utility – batay sa panahon
2. Service Utility – hindi na kailangan pa ng pagpoproseso
3. Possesion/Ownership Utility – kailangang ipagbili sa partikular na taong higit na
makikinabang dito
4. Service Utility – binabayarang serbisyo
5. Place Utility – dinala o inilipat sa ibang lugar (importing)
6. Form Utility – sumasailalim pa sa isang proseso (magbabago pa ng anyo)

• Uri ng pagnenegosyo:

1. Batay sa nagmamay-ari

a. Isahang Pagmamay-ari (Sole Proprietorship)

- Madaling itatag at may-ari ang gumagawa ng lahat ng desisyon
- Sa pinansyal ng may-ari nakasalalay ang paglago

b. Korporasyon (>5 members)

- Malaki ang oportunidad na lumago, limited liability, professional, matatag
- Complicated, LIMITADO ang impluwensya ng stockholders sa management,
burukrasya (pamahalaan ng iilang tao lamang)
- May CEO, stockholders, etc.
 c. Kooperatiba (maraming tao ang kasali)
- Limited liability, professional manager (optional), LAHAT NG KASAPI ay
hihingian ng patisipasyon sa pagpapasiya

2. Batay sa Puhunan

a. Micro-Business
- Puhunan (asset) = < 3M , 1-6 manggagawa

b. Small Scale
- 3-15M, 10-99

c. Medium Scale
- 15-100M, 100-199

d. Large Scale
- > 100M, 200+

II. PRODUCTION FUNCTION

- Law of Diminishing Marginal Returns (DMR) - batas ng papaunting karagdagang

balik

• Gatusin sa Prosuksiyon (Production Cost)

- Bawat sangkap ng produksiyon = kabayaran
- Tubo – motibasyon ng prodyuser

FORMULA:
 - FC = TC-VC
- VC = TC-FC
- TC = FC+VC
- AFC = AC-AVC
- AVC = AC – AFC
- AC = AFC+AVC
- MC = TC2-TC1 / Q2-Q1

PYRAMID REPRESENTATION:

1. Fixed Cost (overhead o sunkcost) – gastusin para sa fixed input

2. Variable Cost – gastusin para sa variable input
3. Total Cost – kabuoang gastusin para sa F at V input
4. Average Fixed Cost – gastusin sa bawat produkto batay sa salik na hindi nagbabago
5. Average Variable Cost – gastusin sa bawat produkto batay sa salik na nagbabago
6. Average Cost – gastusin sa bawat produkto batay sa salik ng produksyon
7. Marginal Cost – karagdagang gastos

- Explicit Cost / Accounting Cost / Out of the Pocket Cost – gastos na tinatanggap ng
may-ari ng salik ng produksyon
- Implicit Cost – gastos na ibinabayad ng may-ari sa kaniyang sarili bilang may-ari
III. DEMAND
- Dami ng produkto o serbisyo na gusto/kayang bilhin

1. Demand Function – nagpapakita ng ugnayan ng P (presyo) at Qd (quantity

demanded)
- Qd = f (P) ceteris paribus

2. Demand Schedule – bilang o dami ng produkto na kaya at handang bilhin

3. Demand Curve – graph na nagpapakita ng negatibo o ‘di-tuwirang ugnayan ng y-axis

(P), at ng x-axis (Qd)

• Komputasyon ng pagtutuos ng demand (e.g. of computation in page 141)

- DF (demand function): Qd1-Qd2 / P1-P2
- P (presyo): F – Qd = fqd ÷ PDF = P
- Qd (quantity demanded): Qd = F - PDF (P)
 • Paglalapat ng Datos mula sa demand schedule upang makabuo ng demand curve

• Batas ng Demand
- Magkasalungat ang ugnayan ng presyo sa quantity demanded

Ceteris paribus – presyo lamang ang salik na nakaaapekto sa pagbabago ng quantity

demanded

• Mga salik ng demand na hindi presyo

1. Panlasa – pagbabago nito ay nakakaapekto sa demand
2. Kita – pagtaas ng kita, pagtaas ng demand
- Normal goods: taas demand, taas kita, e.g. lechon
- Inferior goods: baba demand, taas kita, e.g. de-lata
3. Presyo sa kahalili / kaugnay na produkto – may apekto sa demand ang mga
substitute o compliment na produkto, e.g. manok kaysa baboy dahil mas mura ang
manok, bababa demand sa palaman dahil mataas presyo ng tinapay
4. Bilang ng mamimili – bigger population = increased demand
5. Inaasahan ng mga mamimili – e.g. nabalitaan na tataas presyo sa hinaharap kaya’t
namili na ng marami sa kasalukuyan
6. Okasyon – e.g. mabili ang Christmas lights tuwing pasko at bababa rin ang demand
‘pag lipas ng pasko

• Paglipat ng Kurba ng Demand

- Presyo lamang – movement along the curve