Ý thức là sự phản ánh năng động, sáng tạo thế giới khách quan vào bộ óc con

người, là hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan. Tuy nhiên, không phải cứ thế
giới khách quan tác động vào bộ óc người là tự nhiên trở thành ý thức. Ngược lại,
ý thức là sự phản ánh năng động, sáng tạo về thế giới, do nhu cầu của việc con
người cải biến giới tự nhiên quyết định và được thực hiện thông qua hoạt động lao
động.
- Tính chất năng động, sáng tạo: Tính sáng tạo của ý thức được thể hiện ra rất
phong phú. Thể hiện ở khả năng hoạt động tâm sinh lí của con người trong việc
định hướng tiếp nhận, lưu trữ thông tin và trên cơ sở những thông tin đã có nó có
thể tạo ra những thông tin mới và phát hiện ý nghĩa thông tin được tiếp nhận. Nó
còn được thể hiện trong quá trình con người tạo ra những ý tưởng, giả thuyết,
huyền thoại,... Trong đời sống tinh thần của mình hoặc khái quát bản chất, quy luật
khách quan, xây dựng các mô hình tư tưởng, tri thức trong hoạt động của con
người.
– Ý thức là hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan. Điều đó có nghĩa là nội
dung của ý thức là do thế giới khách quan quy định, nhưng nó không còn y nguyên
như thế giới khách quan mà nó đã được cải biến thông qua lăng kính chủ quan
(tâm tư, tình cảm, nguyện vọng, kinh nghiệm, tri thức, nhu cầu,...) của con người
– Ý thức là một hiện tượng xã hội mang bản chất xã hội: Ý thức ra đời và tồn tại
gắn liền với hoạt động thực tiễn, chịu sự chi phối của quy luật tự nhiên, xã hội và
được quy định bởi nhu cầu giao tiếp xã hội và các điều kiện sinh hoạt hiện thực của
đời sống xã hội. Với tính năng động, ý thức sáng tạo lại hiện thực theo nhu cầu của
thực tiễn xã hội.
.Vd: trước khi lên tàu vũ trụ bay lên mặt trăng, con người đã có rất nhiều thông tin
về mặt trăng. Sau khi đặt chân lên mặt trăng, con người sẽ khám phá những thông
tin mới và loại bỏ những thông tin sai lầm về mặt trăng.