Subject Code: GE ELEC 2 Subject Title: SINING NG KOMUNIKASYON

Module No: 3 Topic: MAKRONG KASANAYAN (PAGSASALITA)

KAHULUGAN NG PAGSASALITA
• Ang pagsasalita ang kauna-unahang natutunan ng tao.
• Ang isang bata ay natututo ng limanlibong (500) salita bawat taon o labintatlong salita bawat
araw.
• Mula sa isang salita hanggang sa maging dalawa, patungo sa telegrapiko, hanggang sa
makadebelop ng proseso sa ponolohiya at pagsasatinig ng mga salita, lumilikha ang mga
bata ng mga salita na nagiging kagamitan niya sa pagpapahayag.

HAKBANG SA PAGSASALITA
1. Pag-iyak – kapanganakan
2. Cooing – 6 na lingo
3. Babling – 6 na buwan
4. Intonasyon – 8 na buwan
5. Isang salita – 1 taon
6. Dalawang salita – 18 buwan
7. Salita (word inflection) – 2 ¼ taon (3 taon – 3 buwan)
8. Tanong negatibo – 5 taon
9. Matyur na salita – 10 taon

MGA PANGANGAILANGAN SA MABISANG PAGSASALITA

A. Kaalaman – “you cannot say what you do not know.” Kaya kailangan ang kaalaman sa
mga sumusunod:
1. paksa ng usapan
2. bokabularyo
3. gramatika
4. kulturang pinanggalingan ng wikang ginagamit mo, sa iyong sariling kultura at
kultura ng iyong kausap
B. Kasanayan – kailangang linangin ang mga sumusunod na kasanayan
1. kasanayan sa pag-iisip ng mensahe sa pinakamabilis na panahon
2. kasanayan sa paggamit ng mga kasangkapan sa pananalita
3. kasanayan sa pagpapahayag sa iba’t ibang genre
C. Tiwala sa sarili – ang mga sumusunod ay nagpapakita ng kawalan ng tiwala sa sarili
1. kimi o hindo palakibo
2. mahina ang tinig
 3. garalgal ang boses
4. mabagal magsalita
5. pautal-utal na pagbigkas
6. panginginig, paninigas o pag-iwas sa tingin
7. labis na pagpapawis
8. kabado

MGA KASANGKAPAN NG ISANG NAGSASALITA

A. Tinig
1. angkop sa sitwasyon at damdamin ng nagsasalita
2. angkop ang himig o tono sa mensahe ng kaisipan
B. Bigkas – lakas, bilis, linaw at hinto
C. Tindig
1. tumindig nang maginhawa at maluwag
2. maging anyong kagalang-galang at maginoo sa pagtayo
3. tuwid ang katawan at ulo sa paglakad sa entablado
4. huwag tindig military o tindig marino
5. huwag idukot ang mga kamay sa bulsa
6. ipatong ang bigat ng katawan sa isang paa para maging handa na gumalaw nang
paurong at pasulong
7. pagpalitin sa mga paa ang pagpapatong ng bigat ng katawan sa bawat pagpapalit ng
paksang tinatalakay 8. huwag mamaywang na paraang lilipad na ibon
D. Galaw – panawag-pansin sa mga nakikinig at paghahatid ng kaisipan
1. galaw ng buong katawan (paurong-pasulong, paglipat sa entablado)
2. galaw ng mga bahagi ng katawan
E. Kumpas
1. gawing natural
2. ibagay sa sinasabi
3. kumpas na gamit ang hintuturo – panawag pansin
Halimbawa ng kumpas
1. palad na nakatihaya – pagbibigay o pagtanggap
2. palad na nakataob at ayos patulak – pagtanggi
3. mapuwersang kumpas – pagpalakpak, pagpadyak, pag-iling, pagdagok
4. kumpas na mapaglarawan – pagpapakita ng korte, laki, haba o kinalaglagyan ng isang
bagay
MGA KASANAYAN SA PAGSASALITA
A. Pagtatalumpati – sining ng pasalitang pagpapahayag na may layuning makaakit at
makahikayat sa mga nakikinig.
LAYUNIN PARAAN NG PAGBIGKAS
1. magbigay ng katuwaan 1. pagbasa sa isinulat na talumpati
2. magdulot ng impormasyon 2. pagbigkas mula sa balangkas ng
3. magpahayag ng katuwiran talumpati
4. magbigay ng paliwanag 3. pagbigkas sa isinaulong talumpati
5. mang-akit sa isang kilusan 4. pagbigkas nang hindi pinaghandaan
 BAHAGI NG PAGTATALUMPATI URI NG PAGTATALUMPATI
1. Pambungad – inihahanda ang 1. Panlibang – naririnig sa mga piging at
kaisipan ng mga nakikinig. Layuning salusalo
kawilihan ang mga nakikinig 2. Pampasigla – naririnig sa mga
2. Paglalahad – katawan o anibersaryo, pagtatapos, pagtatalaga
pinakakaluluwa ng talumpati. May sa tungkulin, seminar at kumbensyon
kawastuhan, kalinawan, pang-akit 3. Panghikayat – naririnig sa mga
3. Panindigan – pagpapatunay sa kampanya sa panahon ng eleksyon
talumpati. Layuning mapaniwala at 4. Pangkabatiran – naririnig sa mga
mahikayat ang mga nakikinig panayam at pagbibigay ng ulat
4. Pamimitawan – huling bahagi ng 5. Pagbibigay-galang – pagsalubong sa
talumpati. Nag-iiwan ng kakintalan sa mga bagong kasapi ng isang samahan
isipan ng nakikinig o pagtanggap sa isang bagong
natalaga sa isang tungkulin
6. Papuri – pagbibigay ng parangal ang
layunin nito:
a. parangal – papuri sa isang
namatay
b. pagtatalaga – binubuksang
isang paaralan, gusali,
aklatan, atbp
c. pamamaalam – aalis sa isang
tanggapan at ililipat sa iba o
ng isang magreretiro sa
tungkulin
d. paghahandog – pagpahanga
sa isang punong papaalis na
sa tungkulin, paggawad ng
medalya, katibayan ng
pagkilala dahil sa mabuting
paglilingkod

B. Pakikipanayam – pag-uusap ng dalawang tao o grupo – ang kumakapanayam at ang

kinakapanayam.
Layunin
• Makakukuha ng mapanghahawakang mahalagang impormasyon o kabatiran hinggil sa
kinakapanayam, sa ibang tao, sa mga bagay-bagay, Gawain, sa mga pangyayari o
pangkalahatang kalagayan sa lipunan.
Uri ng Pakikipanayam
1. Ayon sa paksa
a. aktwal – ang mga tanong ay sumasaklaw sa mga impormasyon, kuru-kuro o reaksyong
nais malaman
b. Nagtatamok – kinapapalooban ito ng paglalarawan at pagpapahalaga sa mga taong kilala
 c. Patalambuhay – nahihinggil sa pinagdaanang buhay ng isang taong maaaring
ssmakapagbigay ng kawilihan o kaalaman sa mga tao
2. Ayon sa pamamaraan
a. Pormal – karaniwang isinasagawa ito sa larangan ng pangangalakal, sa pagpasok sa
trabaho, sa mga awtoridad, mga dalubhasa, mga artista at iba pang kilalang tao na
kailangang pagtakdaan ng panahon
b. Personal/impersonal – kadalasan ay tanong at sago tang ginagawa ditto. Kahit saan
magkita, madali ang pakikipag-usap, hindi na kailangang itakda pa
3. Ayon sa layunin
a. Karaniwan – sa daigdig ng balita, ito ang tinatawag na balitang pakikipanayam,
isang uri ng pagkuha ng balita na karaniwang pormal sa paraan
b. Kinaugalian – ito’y madalas na pinagbabatayan ng mga nasusulat na mga
natatanging lathalain o artikulo sa mga pang-araw-araw na mga babasahin
c. Pangkatan – nababatay sa bilang ng kumakapanayan at kinakapanayam
Hakbang
1. Tiyakin ang layunin ng pakikipanayam
2. Pumili at magtakda ng taong kakapanayamin
3. Alamin ang oras, lugar at tagpuan ng panayam
4. Sikaping may sapat na kaalaman tungkol sa paksa
5. Siguruhing may sapat na kabatiran tungkol sa kakapanayamin
6. Planuhing mabuti ang mga panimulang pahayag na napapaloob sa introduksyon
7. Makipagkasundo tungkol sa pagrerekord ng impormasyon
Paglikha ng mga Katanungan
1. Oo o hindi (yes-no question)
2. Open-ended
a. mga tanong na humihingi ng maikling kasagutan
b. mga tanong na humihingi ng mahabang kasagutan
3. Follow-up
a. elaboration question
b. clarification question
4. Pagbubuod (summary question)
5. Karagdagang katanungan (continuation question)
Balangkas sa Pagsasagawa ng panayam
1. Introduksyon
2. Katawan
3. Kongklusyon
Mga Dapat Tandaan Habang Nakikipanayam
1. Panatilihin ang kaaya-ayang atitud
2. Maging sensitibo sa mga non-verbal cues
a. eye contact
b. ekspresyon ng mukha
c. postura
d. muwestra
e. espasyo
 C. Pagdedebate – binubuo ng pagtatalo ng dalawang koponan o pangkat na nagkakatuwiran
sa isang proposisyon na napagkasunduan nilang pagtalunan.
Proposisyon – isang paninindigan sa katunayan o kabulaanan ng isang bagay ng
makatotohanan.
D. Pakikipag-usap – pagpapalitan ng damdamin at kaisipan sa pamamagitan ng mga salita.
Kahalagahan
1. Sa pamamagitan ng pakikipag-usap, ang isang tao’y maaaring
a. magkaroon ng mga kaibigan
b. makipagpalitan ng kuru-kuro
c. matuto ng bagong kaisipan
d. makabuo ng paniniwala
e. makabuo o makasira ng mabuting pagsasamahan
f. maaari naming makayamot at makapagpagalit sa kausap
2. Ang karanasan sa pakikipag-usap ay nakatutulong sa isang tao upang maging matalas ang
pakiramdam.
3. Nagagamit ito sa pakikisalamuha sa lipunan.

E. Pagkukuwento
• Kwento – isang uri ng salaysay na nagsasaad ng mga pangyayaring maaaring totoo o kaya
ay kathang-isip lamang.
• Maikling kwento – isang uri ng panitikan na may katamtamang habang salaysay
F. Pangkatang Talakayan – maayos na paraan ng masusing pagpapalitan ng kuru-kuro o
opinion na ang layunin ay makatipon ng mga kaalaman at magbigay-halaga sa mga
mabisang opinion ukol sa isang paksa o kaya’y ihanap ng solusyon ang isang problema.
G. Pagbabalita
• Paglalahad ng mga pang-araw-araw na pangyayari sa ating lipunan.
• Naglalayong ipabatid sa mamamayan ang mga huling kaganapan sa larangan ng
ekonomiya, pulitika at kultura.
H. Pag-uulat
• Isang anyo ng paglalahad na nagbibigay ng isang mahalagang impormasyon sa isang
paksang tatalakayin.
• Halimbawa: pag-uulat sa bagong tuklas na gamut sa larangan ng medisina Ang resulta ng
isang pagsusulit ay ipinapaalam ng guro sa mga mag-aaral
I. Sabayang Pagbigkas – Isang masining na pagpapakahulugan o interpretasyon sa
anumang anyo ng panitikan