Modyul 13: MGA PANSARILING SALIK SA PAGPILI
NG TRACK O KURSONG AKADEMIK, TEKNIKAL-
BOKASYONAL, SINING AT DISENYO, AT ISPORTS
Mula sa pananaw ng isang Alemang pilosoper na si Jurgen
Habermas tungkol sa pagiging indibidwal ng tao na tayo ay
nilikha upang makipagkapuwa at makibahagi sa buhay-sa-
mundo (lifeworld), at itong buhay-sa-mundo ay nabubuo
naman sa pagkomunikasyon ng kaniyang mga kasapi. Dagdag
pa niya, nahuhubog lamang ng tao ang kaniyang
pagkakakilanlan sa pakikibahagi sa kaniyang pakikipag-
ugnayan sa kapuwa.
(Good life for me for us in community)
(what is just for us)
-Ang isang kabataan na nais ng kalayaan ay kailangan na
maikintal sa isip ang kaniyang kapangyarihan na gamitin sa
tama at mabuti ang kaniyang pagpili.
Mga salik sa Pagpili ng tamang track o kursong akademik,
teknikal-bokasyonal, sinig at disenyo at isports:
1. Talento
Mga Talino o Talentong mula sa Teorya ni Dr.
Howard Gardner
a. Visual Spatial
b. Verbal/Linguistic
c. Mathematical/Logical
d. Bodily/Kinesthetic
e. Musical/Rhythmic
f. Intrapersonal
g. Interpersonal
h. Existential
2. Kasanayan (skills)- iniuugnay ditto ang salitang
abilidad, kakayahan (competency) o kahusayan
(proficiency)
Career Planning Workbook, 2006
a. Kasanayan sa Pakikiharap sa mga Tao (People
Skills)
b. Kasanayan sa mga Datos (Data Skills)
c. Kasanayan sa mga Bagay-bagay (Things Skills)
d. Kasanayan sa mga Ideya at Solusyon (Idea
Skills)
3. Hilig – nasasalamin ditto ang mga paboritong
Gawain na nagpapasaya sa iyo dahil gusto mo at buo
ang iyong puso na ibigay ng lahat ng makakaya nang
hindi nakakaramdam ng pagod o pagkabagot.
Jobs/Careers/Work Environments , John Holland
a. Realistic
b. Investigative
c. Artistic
d. Social
e. Enterprising
f. Conventional
4. Pagpapahalaga – ipinapamalas na pagsisikap na
abutin ang mga ninanais sa buhay at makapaglingkod
nang may pagmamahal sa bayan bilang pakikibahagi
sap ag-unlad ng ating ekonomiya.
5. Mithiin- misyon sa buhay
Mga Katanungan na dapat pagnilayan:
1. Mula sa mga natalakay na naunang mga salik na
pinagbatayan mo sa pagpili, anong track o kurso
(akademiko o teknikal-bokasyonal, sining at disenyo
at isports) ang nasa isip mo ngayon?
2. Angkop ba ito sa iyong kakayahan sap ag-abot ng
mga mithiin ayon sa itinakda mong panahon?
3. Alin sa mga itinakda mong mithiin ang pangmadalian
(short-term) at pangmatagalan (long-term)?
4. Positibo ka bang ito ay matutupad ayon sa itinakda
mong panahon na mangyari ito? Kung hindi, anong
alternatibo o iba pang paraan ang naiisip mo?
5. Sino-sino ang posibleng tao na maaari mong
malapitan na higit na makatutulong sap ag-abot mo
ng iyong mithiin?
(freewill at intellect)
IKAAPAT NA MARKAHAN
Edukasyon sa Pagpapakatao 9
Kung magagawa mo ngayon na pumili ng tamang track o
kurso para sa Baitang 11, makakamit moa ng tunay na
layunin nito:
1. Ang pagkakaroon ng makabuluhang hanapbuhay.
2. Tataglayin moa ng katangian ng isang produktibong
manggagawa.
3. Kung masisiguro ang pagiging produktibo sa iyong
mga Gawain, ikaw rin ay nakikibahagi sa
pagpapaunlad ng ekonomiya ng bansa.
Modyul 14: PERSONAL NA PAHAYAG NG MISYON
SA BUHAY
Bakit nga ba mahalaga na magkaroon ng direksiyon ang mga
layunin sa buhay?
1. Sa iyong paglalakbay sa buhay mo ngayon, nasa
kritikal a yugto ka ng buhay. Anuman ang piliin
mong tahakin ay makakaapekto sa iyong buhay sa
hinaharap.
2. Kung hindi ka magpapasiya ngayon para sa iyong
kinabukasan, gagawin ito ng iba para sa iyo
Personal Mission Statement – Personal na Pahayag ng
Misyon sa Buhay (PPMB) – ito ay katulad ng isang personal
na kredo o isang motto na nagsasalaysay kung paano mo
ninanais na dumaloy ang iyong buhay.
Sa paglikha ng PPMB makatutulong na magkaroon ka n
pansariling pagtataya o personal assessment.
“Begin with the end in mind.”
- Stephen Covey
Narito ang mga dapat mong isaalang-alang sa pansariling
pagtataya:
1. Suriin ang iyong ugali at katangian.
2. Tukuyin ang iyong mga pinahahalagahan.
3. Tipunin ang mga impormasyon.
ALL OF US ARE CREATORS OF OUR DESTINY
Sa pagbuo mo ng PPMB, dapat na masasagot nito ang mga
katanungang:
1. Ano ang layunin ko sa buhay?
2. Ano-ano ang aking mga pagpapahalaga?
3. Ano ang mga nais kong marating?
4. Sino ang mga tao na maari kong makasama at
maging kaagapay sa aking buhay?
Ayon kay Stephen Covey, nagkakaroon ng kapangyarihan
ang misyon natin sa buhay kung ito ay:
1. Mayroong kaugnayan sa kaloob-looban ng sarili
upang mailabas ang kahulugan niya bilang isang tao.
2. Nagagamit at naibabahagi nang tama at may
kahusayan bilang pagpapahayag ng ating pagka-
bukodtangi.
3. Nagagampanan nang may balance ang mga tungkulin
sa pamilya, trabaho, pamayanan, at iba pa.
4. Isinulat upang magsilbing inspirasyon, hindi upang
ipagyabang sa iba.
Bokasyon – galling sa salitang Latin na “vocatio”, ibig sabihin
ay calling o tawag. Ito ay malinaw na bawat tao ay tinatawag
ng Diyos na gampanan ang misyon na ipinagkaloob Niya sa
atin.
Propesyon – ay trabaho na ginagawa ng tao upang siya ay
mabuhay. Ito ang resulta ng kaniyang pinag-aralan o matagal
ng ginagawa at naging eksperto na siya dito.
Ang pangunahing sangkap para sa tunay na kaligayahan ng tao
ay magkaroon ng misyon. Ang misyon ay hindi lamang para
kumita ng pera, maging mayaman o maging kilala o tanyagg.
Ang tunay na misyon ay ang maglingkod.
- Fr. Jerry Orbos
Krayterya upang maging kongkreto sa iyo ang iyong
tatahakin sa iyong buhay.
1. Tiyak (Specific)
2. Nasusukat (Measurable)
3. Naaabot (Attainable)
4. Angkop (Relevant)
5. Nasusukat ng Panahon (Time Bound)
MPMacaraig
 f. Kasanayan sa pagkalap at pagproseso ng impormasyon
Modyul 15: LOKAL AT GLOBAL NA DEMAND (information literacy)
Ang demand sa trabahong local o pandaigdigan sa g. Media literacy
kasalukuyan ay hindi problema. Ang lumilitaw na malaking h. ICT literacy
suliranin ay ang kakulangan ng mga kwalipikadong aplikante i. Life and career skills
na pupuno sa mga posisyon na kailangan. j. Pagiging bukas (flexibility)
Ang mga trabahong ito ay hindi lamang nakatuon sa mga k. Kakayahang makatugon sa pagbabago (adaptibility)
kursong pang-akademiko kundi pati na rin sa teknikal- l. Pagkukusa at disiplina sa sarili (initiative and self-direction)
bokasyonal, maging sa karangan ng sining, palakasan at m. Kasanayan sa pakikipagkapwa at pakikibagay (social and
Negosyo. cross-cultural skills)
n. Produktibo at mapanagutan (productivity and accuntability)
o. Kakayahang mamuno at humawak ng responsibilidad
(leadership and responsibility)
Dalawang Uri ng Mithiin
 Short-term goal
 Long-term goal
Hakbang sa Paggawa
1. Magkalap ng kaalaman.
2. Magnilay sa mismong aksiyon
3. Hingin ang gabay ng Diyos
4. Tayain ang damdamin sa napiling isasagawang pasiya
5. Pag-aralang muli ang pasiya

Wala nang hihigit pa sa uri ng trabaho na puwedeng pasukin o

makuha ng isang tao kung ito ay tumutugon sa
pangangailangan ng industriya. Mahalaga rin na ito ay
naaayon sa moral na batayan ng paggawa at sa iyong hilig,
talento at kakayahan.

Modyul 16: PAGHAHANDA SA MINIMITHING URI NG

PAMUMUHAY
Iba’t ibang Uri ng mga Career Path
1. Steady state - nangangailangan ng panghabambuhay na
pananatili sa isang trabaho lamang at patuloy na pag-unlad ng
kaalaman at kasanayan sa karerang ito.
2. Linear - nangangahulgan ng patuloy na pag-angat o pagtaas,
kung saan mayroon ding patuloy na pagtaas ng posisyon,
kapangyarihan, responsibilidad sa gawain ng ibang
manggagawa sa kumpanya at kinikita.
3. Transitory - nagpapakita ng madalas na pagbabago.
4. Spiral - nangangahulugan ng regular na pagbabago,
kadalasan ay sa loob ng lima o pitang taon.
Kasanayan para sa ika-21 siglo
a. Kasanayan sa pagkatuto at paggawa ng inobasyon (learning
and innovative skills)
b. Mapanuring pag-iisip (critical thinking)
c. Pakikipagtalastasan (communication)
d. Pakikibahagi (collaboration)
e. Pagkamalikhain (creativity)

IKAAPAT NA MARKAHAN MPMacaraig

Edukasyon sa Pagpapakatao 9