Download as pdf
Download as pdf
You are on page 1of 29
Dang 1. Dinh ut Om cho toan mach (mach kin) A. KIEN THUC COB. 1. Mach kin co’ ban (gom nguon va dién tré thuan): Er -—£ - 7 Rer (R 1a dign tré cia mach ngoai; E, r 1a suat dién dng va dign tré trong cua nguén). 4 2. Mach kin gém nhiéu ngudn dién va may thu mac noi tiép voi dién tro thuan: SE- XE’ Er R+5r+5"" —> (R 1a dign tré tuong duong cia mach ngoai; E, r 1a suat dién déng va dién tro trong cia nguén; BE, 1’ 1a suat dién déng va dién tro trong cia may thu dién voi Bor quy ude: ngudn khi dong dién di vao tit cue am va di —r>- ra tir cue duong; may thu khi dong dién di vio tir ewe . duong va di ra tir cuc Am). May thu 3. Mach kin gom nhiéu ngudn giéng nhau (E, r) mic thanh b@ va din tré thuan: E, R+4, fl Nguén dién (R la dién tro trong fl duong cia mach! ngoai; Ey, ry 1a suat dién dong va dién tré trong cla bd nguén) 1 E r Song song 4 ramen’ bog Hin hop déi xing + Néu nngu6n gidng nhau mic ndi tiép thi: E, = nE; rm — m + Néun nguén giéng nhau mic song song thi: Ey = E; r= + Néu N nguén giéng nhau mic hén hop z =. E,r E,r 46i xing thinh m day, méi diy com a oop or HI r ngudn thi: Ey = ne; n=. or m Néi tiép B. ViDU MAU 225 Vi dy 1: Dén 3V — 6W mic vio hai cuc ac quy (E = 3V, r = 0,5Q). Tinh dién tro dén, cudng 40 dong dien, higu dign thé va cong suat tieu thu cita dén. Huong din giai U 2 Dién tro cua dén: R= —2™ ve 1,5Q dm 6 sno do done di’, 5 E 3 Cutng 46 dang dign qua dén: 1= =1,5A Rer 5+0,5 Hiéu dién thé cia dén: U =IR = 1,5.1,5 = 2,25V. Céng suit tigu thu cia dén: P = RP = 1,5.1,5? = 3,375W. Vi du 2: Khi mac dign tré R; = 5Q. vao hai cuc cia mét nguon dién thi hiéu dién thé mach ngoai 14 U1 = 10 V, néu thay Ri boi dién tro Ro = 110 thi hiéu dién thé mach ngoai 1a U2 = 11 V. Tinh suat dién déng ctia nguén dién Huéng dan giai Khi mac dién tré R, vao hai cue cita ngudn dién thi E=U,+1r=10+2r (1) + Khi mic dién tré Ro vao hai cue cia nguén dién thi: U. L,==2=1(A sR TIA) E=U,+1,r=1l+r (2) F=12(V) r=1Q +r aa@uase | Vi dy 3: Hai dién tro Ri = 20, Ro Er Er = 6Q mic vao nguén (E, r). Khi 1 Ri, Ro néi tiép, cudng dd trong ' k mach Iy = 0,5A. Khi Ri, Ro song 1 song, cong dé mach chinh Is =| Rt R: pot 1,8A. TimE, r. R IE Huong din giai — Khi [Rint Ro] > Rv =Ri + R2=2+6=8Q. >= 5 os=-E (1) Ry+r Sar 226 = Khi[Ri// Rk] > RY = > Is= (2) 1546 — Tw(1) va (2), suyra: {FF O5"F Eo B= asv 2.7+18r=E Vay: Suat dién déng va dién tro trong ca ngudn la E=4,5V var = 10 Vi du 4: Cho mach dién nhu hinh. Biét nguén dién c6 suat dign déng E = 12V va cé din tro tt trong r = 10, cae dién tro Ri = 10Q, Ro = 5Q va E,r R3=8Q. a) Tinh téng tré Ry ctia mach ngoai. Ri Ro Rs b) Tinh cuéng do dong dign I chay qua nguOn dién va hiéu dién thé mach ngoai U c) Tinh higu dién thé U; gitta hai dau dign tro Ri. d) suat H cia nguén dién. e) Tinh nhiét lugng toa ra 6 mach ngoai trong théi gian 10 phitt. Huong dan giat a) Téng tré mach ngoai: Rv= Ri + Re +Rs= 230 =? <0,5(a) Ry+r 2341 + Higu dign thé mach ngoai U: U= LR, =0,5.23=11,5(V) LRi=0,5.10=5V b) Curing dé dong dién chay qua nguén: I= c) Higu dién thé gitra hai dau dign tré Ry U 100% 15 100% = 95,83% E 12 e) Nhiét lurong toa ra trong 10 phut & mach ngoai Q=FR,t=0,5°23.(10.60) = 3450(J) =3.45(KJ) d) Hiéu suat cua nguén dién: H = Vi du 5: Cé mach dién nhu hinh vé. Nguon dién cé suat dién dién E = 12V va co dién tro trong r= 0,5 Cée dién tro mach ngoai Ri = 4,59, 4Q, Rs = mach ngoai, higu suat ctia nguén dién khi a) Kmé. b)_K dong. 227 a) Khi K mé mach gém Ri ndi tiép Re ndi tiép Rs + Téng tré mach ngoii li: Ru = Ri + Ro + Rs = 11,50 + Déng dign trong mach: Se (A) =1, =1(A) 7 + Céng suat ta nhiét mach ngoai: P. PRy=115W + Hiéu sudt nguén: H aU _BRu _LILS = 95,83% EE 12 b) Khi khoa K dong, A va B ciing dién thé nén chap A, B, mach dién vé lai nh hinh Er + Téng tré mach ngoai li: Ri = Ri + Ro= 7,5 iP + Dang dién trong mach: | R E 3 I= =15(A)>1,=15(A Kerr PSA) S I =ES(A) . ; R A=B + Cong sudt toa nhiét mach ngoai: P.,,,., = PR =16,875W | + Higu sudt nguén: y-U_IR 175 _ 93 750% EE Vi du 6: Cho mach dién nhu hinh vé. Nguén dién cé suat dién déng E = 9V va dién tré trong r = 10. Cac dién tré mach ngoai R; = R: = R3 = 30, Ry= 6Q. a) Tinh cwéng d6 dang dién chay qua céc dién tré va hiéu dién thé hai ddu méi dién tro. b) Tinh hiéu dién thé gitta hai diém C va D. c) Tinh higu dign thé hai ddu nguén dién va higu sudt cia nguén dién. Huong din giai RR. R,+R. + Tong tré ctia mach ngoai: Rng = Ras + Ry = 8Q a) Taco: Ra = Ro + R3 = 62> Ryy= + Cudng do dong dién trong mach chinh: I= mg tT + Higu dién thé gita hai dau Ry: U, =1,R,=6(V) + Hiéu dién thé gira hai diém A, B: U,, =IR,, =2(V)= U, =U,, =2(V) 228 + Déng dign qua Rs: I, = pte FA) + Dong dién qua R2 va Rs la: 1; = 1, U,=1R, =1(V) U,=1LR, =1(V) b) Higu dién thé giita hai digm C va D: Ucp =U, + U, =14+6=7(V) c) Higu dién thé hai dau nguén: U =E-Ir=9-1=8(V) 8 + Hiéu suat cua nguén: H = U_8 =88,89% E 9 + Hiéu dién thé giita hai dau mdi dién tro Ro va R3 1a: { Vi du 7: Cho mach dién nhu hinh: E = 12 V, r= Ric R 1Q, Ri =R2=4, Rs =30, Ri = 50. a) n tré trong duong mach ngoai. A B b) Tim cudng dé dang dign mach Rs p Ry chinh va Uas. c) Timcudng dé dong dién trong i mdi nhénh va Ueo. r Hwéng dan giai R, =R, +R, =80 a)Taco: }? 2 R,,=R, +R, =80 + Dién tr trong duong ctia mach ngoai: R,, = b) Curing dé dong dién trong mach chinh: I= = =2,4(A) r + Higu dign thé gitta hai diém A, B: Uan = LRag = 9,6 V ¢) Do Ruz va Rss bang nhau, ma chting mac song song nén: Uap =—48 =1,2(A = a =12(A) 2 I Vi dy 8: Cho mach dign nhu hinh vé: E=48V, 1 = 10, Ri = Ro =R3=3Q, Ra= 1Q, Ry rat lon. a) Tim s6 chi ciia von ké. b) Thay von ké bing ampe ké c6 Ra = 0. Tim s6 chi ctia ampe ké. 229 Huéng dan giai a) Sé chi ctia von ké Vi Ry rat 16n nén mach duoc vé lai nhu sau: Sé chi cia von ké bing Uan Dign tro mach ngoai: Ry=Re+ RuRo#Ry) _ 1, 3G+3) _ 59 Er R,+R,+R, 34343 HH Cusng 6 ding dign qua mach chinh: Ri p= = 48 Lia _te Rytt 341 => Us= IRy= 12.1 =1,2V R OR U LR U3=bR; = —42.R, = ——A2. 23, R,; voi Ry = R: + R3=3+3=60 RR 2 => Rap = —123 = 3% L950 == 223 12v R+R,, 346 6 Vay: S6 chi ctia von ké la: Uer = Ucn + Up = Us + Us = 1,2 + 1,2 = 2,4V. b)S6 chi cia ampe ké Khi thay von ké bang ampe ké c6 Ra = 0 thi mach duge vé lai nhur sau: Sé chi cia ampe ké bang: Lb + ks. a a xi. RyzaRo Dién tro mach ngoai: Ry = —4+—- , nat RR voi Riw= Ri + 28s 234 3! 3.750 y= 2B3 - 5 R,+R, 341 3,75+3 3 Cudng 6 ding dign qua mach chinh: 1 Es Ie oth Ri A bl Rw B=C >} Ro . LR, b = = = Ra = 08.1 =0,2A R, R, -R,(R,+R,) RyeR, 341 Vay: $6 chi cia ampe ké: b+ Is = 1+0,2= 1,24. 230 Vi dy 9: Cho mach dién nhu hinh vé. Nguén dién co suat dién dong E = 6V, va Ri Br dign tro trong r = 0,50. Cac dién tre 1 mach ngoai Ri = Rz = 20, Rs = Rs = 40, Ry = 6Q. Dién td cia ampe ké khong R © Rs dang ké. A B a) Tinh cudng d6 ding dién chay Roop Rs qua cae dign tré. b) Tim sé chi cia ampe ké, tinh cng sudt toa nhiét cua mach ngoai va higu suat nguén dién. Huong dan giai a) Vi ampe ké cé dign tro khong dang Er ké nén C va D c6 cing dién thé nén ° chip C va D vé lai mach din nhu hin. -—S RR, R{] R Rs R= + a R, + R, Ta cé: x SD iB Ri Rs + Do dé: Ry =Ry, +R,, =3,52 + Téng tré mach ngoai: Ru= Ri + Raw = 5,5Q + Dong dign trong mach chinh: I = > = =1(A)>1, =1(A) ‘d U, =U, =U, =1,R, + Ta 06: by = hs =1= 1 (A) > “ “) tv =Uss = Ty. Rag Fy R + Do do: ° (A) > 1, = hs -1,=0,5(A) b) Dé tim so chi ampe ké ta phai quay vé mach géc, va phai chi ra due dong dién qua ampe ké theo chigu C dén D hay nguoc lai. + Nhn thay: 1, =0,75(A)> 1, =0,5(A) = dong dién ti R, chia lam hai nhanh, mét nhanh qua ampe ké va mét nhénh qua R3. Hay dong dién qua ampe ké theo chiéu C dén D va sé chi cia ampe ké khi dé 1a: 1, =1, -1, =0,25(A) + COng suat toa nhiét mach ngoai: Y.,., = PR, =5,5W gosi 231 ong U 15,5 + Higa swat nguém: H == =F = 91.67% Vi du 10: Cho mach dién nhu hinh R, ve R/=R2=60,R:=30,r= 4 | Np 5Q, Ra =0. Ampe ké chi 0,6A. RM oR Tinh E va s6 chi cita ampe ké A2 (A) _ Huéng din gidi__ Vi dign tro cia cic ampe ké bing 0 nén ta cé thé vé lai mach dién nhu hinh sau [Ri // Ro// Rs]: > L Rs (A) ~ Bs > ak dy B bh OR RM) R Al} re @ -—— E,r Sé chi cia ampe ké"A, bing ting f; va Ix: b+ Is = 0,6A = bs Use. b2 o99 6 => Une = bbs. Ras = 0,6.2 = 12V > = R 1 U, 2 >h= a = Me =0,2A vals = bs — b= 0,6 -0,2=04A Sé chi cia ampe ké A; bing tng [) va ly: 1) + 1 = 0,2 + 0,2 =0,4A. Tim E: Ta c6: 1= —P_ 3 E=1(Ry+) Rytr voi: I= h+bh+b=02+0,2+0,4=08A Lotito t _ tii_2 3 — = tt 5 St tis lS Rwe R, R, R, R, 663 3 2 va E = 0.8.(1,5 +5) = 5,2V. Vay: Suat dién déng cia nguén 14 E = 5,2V; sé chi Az 1a 0,4A. = 150 Vi dy 11: Cho mach dign nhu hinh vé: ® E=24V,r= 10, A B Ri = 3Q, Ro= R3 = Ry =6Q, Ri ¢| Rp Re R Tim s6 chi cua ampe ké. Ra Er ° 232 Huong din giai Vi Ra = 0 nén mach duoc vé lai nhu sau: S6 chi ctia ampe ké bing tong dong dién qua Ro va R3 Rig Ry Dién tro mach ngoai: Ry = —24—3- Ry AR | A RR 3.6 Gi Rig =Re+ —2 =6+2° = 80 Wor Ros= Re R,+R, 346 =249 7 Ry Curing d6 ding dign qua mach chinh: z 2 toy p= E_ = 74 = 18 A Cc IB Ry 244, LU Re 7 Ri => Un= IRv= 108.24 = 270y 31°7~~ Bl Er _ 576 _ 96 qd) “316 31 576 279 By SU e= tk = 2 31.8 31 some = 14 4, Q) 316 31 24-96 _ 120 Tir (1) va (2) suy ta: +1 = 420 = 10 4 (v8.2) suy 3131 SI 120 Vay: 86 chiampe ké bing A : Cho mach dién nhw hinh vé: Rs = 400, Ry = 300, r= 0. Ampe ké chi 0,5A. a) Tinh suat dig b) Déi chd ngudén va ampe ké. Tim sé chi ctia ampe ké. 233 Huéng dan giai a) Sudt dién dong cua nguén Viampe ké co Ra = 0 nén mach c6 thé duoc vé lai nhu sau: 6 chi cia ampe ké bing: bh + y= 0,5A a) VIR=R=> babs B (2) , . . ; Tit (1) va (2), ta c6: > (3) 1 Er tk 1,R ko oR Mit khac, ta c6: 5 = 4-4 GALS B 13 b ® RR, . R véi Ra = 4944040 _ goQ pb R\+R, 40+ 40 i J a 14.300 1, I S>h=t.t (4) "R 60° (2 I Tir (3) va (4), ta 06: t 1, =0,5 => 1.=0,4A. UH LR.= _ _— _ 04 Do dé: Uns = WRs=0,4.30= 12V val = 1+ b= 0,4 + =~ = 0,68 Mat khac: Uan = E —Ir > E= Ung + Lr= 12 + 0,6.10 = 18V. Vay: Suat dién déng cia ngudn 1a E = 18V. b) Sé chi ciia ampe ké Er Khi 4éi ch3 ngudn va ampe ké, mach le fi dién duge vé lai nhu sau: 1 Re h Sé chi ciia ampe ké bing: In + Is BATH c . . Rp R. 1 Bs Dién tro mach ngoai: Ry = —23—4+ > 123 #Ry 4, R D— J RR : ; R b Voi: Ros= Ry + PRS - 494 0 600 R,+R, 40+40 So voi cau a thi Rios khéng déi nén dong dién qua mach van khéng d6i: 1=0,6A val, =0,4A L DoRi=R3 => =b= 2 = 0430 Loa 2 Ryy-2 60.2 Vay: S6 chi ciia ampe ké 1a: ly + bk = 0,4 + 0,1 = 0,5A. 234 Vi dy 13: C6 n acquy (E,) gidng nhau néi v6i dign wo mach ngoai R. Tim diéu Kin dé cudng d9 dong dign qua R khi n acquy ndi tiép hod song song déu nhu nhau. Huong dan giai iép, ta c6: Ey = nE va my = nr. __nE R+s, R+nr qd) — Khinacquy song song, ta cb: Ey = Evan, = © D E . Sept = E Q) th opt n : . : — Dé dong dign qua R khi n acquy néi tiép hodc song song déu nhu nhau thi: Isto ee Soper r+ oR R=r R+or t Ret n Vay: Dé dong dién qua R khi n acquy néi tiép hoac song song déu nhu nhau thi Re=r. Vi du 14: Dién tré R = 2Q mic vao mét bé nguén gdm hai pin gidéng nhau. Khi hai pin néi tiép, wong dé qua R 1a [, = 0,75A. Khi hai pin song song ewéng d6 qua R i L = 0,6A. Tim e, ro cia méi pin. Huong dan giai Khi 2 pin mic ndi tiép: Ey = 2e; m = 2ro. E ° > 075= 2424, 0 w — Khi 2 pin mic song song: Ey =e; n= 2 Taco: = th 0,75 + 0,75t ‘ E, Taco: b= & 0,6= R+r, 2+ 2,4 + 0,6r0 = 2 Q) 0.75 +0755 =€ _, [i =10 2.4 + 0,67) = 2c ©=1,5V - THC, 406: { Vay: Sudt dign dong va dién tro trong cua mdi pin lie = 1,5V vary = 10 Vi du 15: Co 18 pin gidng nhau, mdi pin c6 e = 1,5V, ro = 0,20 duge mac thanh 2 235 diy song song, moi day 9 pin noi tiép. Dign tro R = 2,10 mac vao hai dau bo pin trén. a) Tinh suit dign dong va dién tro trong tong durong ciia b6 ngudn. b) Tinh cudng dé qua R. Huong din giai a) Suit dign dong va dién tro trong tong dirong cita bé ngudn Suat dién déng ciia bd nguén: Ey=9e = 9.1,5= 13,5V. Dign tro trong ciia b6 ngudn: 9 pin _ My _ 9.0.2 0 2 -* b) Cudng 46 dong den quaR 13,5 =0,92. Taco: 1= =4,5A. R+n, 21409 Vay: Cuong d6 dng dign qua R la 1= 4,5A. Vi du 16: Cho mach dién nhu hinh ve, méi pin c6 e = 1,5V, r= 10, R= 60. Tim cuéng dé ding dign qua mach | | chinh. R Huong dan giai Suat dién déng ciia bd ngudn: Ey = Exw + Ems Ta c6:Equ = ne = 2.1,5=3V i M B Eyp=n'e=3.1,5=45V 9 : 1-8 => B,=3+4,5=7,5V | I R Dién tré trong ctia bé nguén: nt, 21 Th= ta + typ = —24n, => y= = 43.1=40 m 2 Ey = 25. 075A Rtn, 644 Vay: Curing dé dong dign qua mach chinh la I= 0,75A. Cudng d6 ding dign qua mach chinh: I= Vi du 17: Cho mach dién nhu hinh vé: = 10, R3=4Q, Ry rat lén. a) Ki dong, Kz mé. Tim sé chi cia von ké. Re b) Ki m6, K2 dong, von ke chi 1,5V. AL} + B Tinh Ra. — J c) Ki, Ky dong, Tim sé chi cita von ké. = = i pin Ep = 1,5V, ro = 20, Ri = 20, Ro Trong cac truong hop trén, cuc duong cia von ké néi voi diém nao? Huong dan giai a) K; dong, K2 mo: Khi K; dong, K> mo, mach dién duge vé lai nhu sau: S6 chi cia von ké bang hiéu dién thé gitta hai dau Ri Tac6: Ey =ne =2.1,5=3V; = 8S = 2-20, Ri m Ry=Rit R.=2+1=30 ch Cudng 43 ding dign qua mach chinh: Ei o_- 3 6a Ld 342 Ra 0,64; Ur = Ri = 0,6.2 = 1,2V Vay: S6 chi ctia von ké la 1,2V. b) Ki mo, K2 dong: Khi Ki mé, Kx dong, mach dién duge vé lai nhu sau: Sé chi cua vén ké bang hiéu dién thé hai dau Rs: Us = 1,5V. U, 15 R: =>h=—= =0,375A beg cSt. Ep 20,375 = 3 = Ryt+h, Ryt2 => Ry=6Q Rs Vi: Ry =R3 + Ry => Ry = Ry—R3 = 6 —4=20. Vay: Gia tri cia dién tro Ra la: Ra = 20. c) Ki, K> déu dong: Khi Ki va K> déng, mach dién duoe vé lai nhur sau: Dién tro mach ngoai Mat khac, ta c6: I: — RAR IR AR) _ 2+0.442) _ 56 NY UR|FR,+R,+R, 2414442 Cudng 46 dng dign qua mach chinh: E b 3. 0754 Rytt, 242 Vi Rp =Ri+ R2=2+1=39, Ru =Rs+Ry=4+2=60 = l= 2bs Ma In + ba=1= 0,75 > hi 5A; Thy = 0,254. 237 sh =In=0,5A = Ug, =Ucg = Ril =2.0,5 = 1V va b= [4 =0,25A > Up, =Ucy =Ryly = 4.0.25 = 1V => S6 chi ciia von ké: Uns = Unc + Ucs = -Uca + Ucs =-1 +1 =0. Vay: S6 chi ciia von ké 1a 0. Trong cdc trudng hop trén cue duong ctia von ké luén néi voi A. Vi dy 18: Cé N = 80 nguén gidng nhau, c6 e = 1,5V, ro = 10 mac thanh x day song song, méi day y ngudn noi tip. Mach ngoai 1a dién tro R. Tim x, y dé curdng d6 qua R lén nhat. C. BAL TAP VAN DU: XékhiRbing: a) 5Q b) 62 Bui gai Tacd: By =yE= 1sy;n= 2 = ¥ (1) x x xy=N=80 * oy Cudng d6 dong dign qua dign tre R: po En = LSY _ _LSyx @ |xay R+4, Raz Rx+y x 1,580 _ 120 Rx+y ~ Rx + y Dé y = yous thi M = (Rx + y) dat cue tiéu. Vix, y dou dong nén theo bat ding thie C6-si, ta 06: Rx +y 2 2YRXY_O (RK +Y)pin = 2fRXY Thay (2) vao (3) ta duge: I= Dau ‘=’ xay ra khi Rx=y (4) Kat hop (4) vai (2), taco: [RE=¥ = x= 80 yn | = for xy =80 R x=, /82 a) V6iR=5Q> 3° V5 y = V0.5 = 20 Vay: Véi R = 5Q thi bd nguén gém 4 day va mai day c6 20 acquy. 80, . =,/— = 3,65 b) VéiR=60=> {* 6 ” = {80.6 =21,9 Vix, y nguyén va xy = 80 nén suy rax = 4; y = 20 Vay: Véi R = 69 thi bd nguén gém 4 day va mai day c6 20 acquy. 238 Bai 1. Xét mach kin g6m nguén dién co suat dién dong E = 2 V, dién tro trong r= 0,1 Q mic voi dign tro ngoai R = 99,9 Q. Tim higu dién thé gitta hai cue cua nguon dién. Bai 2. Cho mach dién trong dé nguén dién cé dién tro trong r = 10. Cae dién tro ctia mach ngoai R; = 6, R2 = 20, Rs = 30 mic néi tiép nhau. Dong dién chay trong mach la 1A. a) Tinh suat dién dng ctia nguon dién va hiéu suat cua nguon dién. b) Tinh cOng suat toa nhiét cua mach ngoai va nhiét luong toa ra 6 mach ngoai trong thi gian t= 20 min. Bai 3. Von ké mac vao ngudn (E = 120V, r= 10) chi 119V. Tinh dién tro von ké. Bai 4. Nguon dién (E, 1), khi dién tro mach ngoai 1 Ri = 20 thi cuong dé dong dign qua R: la I: = 8A. Khi dign tro mach ngoai la R2 = 5Q thi higu dign thé hai dau ngudn 1a Us = 25V. Tim F, r. Bai 5. Mach kin gdm nguén dién (E = 200 V, r = 0,5 Q) va hai din tré Ri = 100 Q, Ro = 500.O mic néi tiép. Mot von ké mic song song véi Ro, thi sé chi cia né 1a 160 V. Tinh dién tré cia von ké. Bai 6. Cho mach dién nhu hinh ve Nguén dién cé E = 12V,va dign tro Er trong r= 0,10. Cée dign tré mach ngoai. -————— D R= R2= 20, Rs = 40, Ry = 4,40. R, a) Tinh cudng 46 dong dién chay L__ Ri qua cde dién to va higu dién R Ry thé hai dau méi dién tro. c b) Tinh higu dién thé Ucn. Tinh céng suat tiéu thu cita mach ngoai va hiéu suat nguén dién. Bai 7. Cé mach dién nhw hinh vé. Cac dién tro E, mach ngoai R; = 6Q, R2 = 5,5Q. Dién tré cia ampe ké va khéa K khéng dang ké, dién tr cha von ké rit ln. Khi K mé von ké chi 6V. Khi K @ G déng vén ké chi 5,75 V, tinh E, r va sé chi ampe Ri ké khi dé. Bai 8. Cho mach dign nhu hinh vé: E = 12V, r=0,1Q, Ri = Ro = 20, R3=4Q, R= 4,40. a) Tim dién tro tuong dwong mach ngoai. b) Tim cudng 49 dong dign qua mach chin va Uan. c) Tim cudng 46 dong dign qua mi nhanh ré va Uco. Bai 9. Mach kin gdm nguén dién (E = 200V; r = 0,5Q) va hai dién tré Ry = 1009, R: 500Q mic néi tiép. Mot von ké mic song song R2, chi 160V. 239 Tinh dién tro cita von ké. Bai 10. Ba dién tro déu bing Ro, mic theo cdc céch khdc nhau va lin luot néi vao mot ngudn dién khong déi xdc dinh. — Khiba dién tré mic néi tiép, cudng d6 dong dién qua méi dién tr bang 0,2A. — Khi ba dién tro mic song song, cudng d6 dong dién qua méi dién tra cing bing 0,2A. a) Tinh cudng d6 dong dién qua mai dign tro trong cac trudng hop con lai. b) Can bao nhiéu dién to Ro va mac thé nio dé khi ndi vio nguén dién khong déi néi trén, cong dé dong dién qua méi dién tro déu bing 0,1A. Bai 11. Cho mach dién nhu hinh ve: E = R 30V, r= 3Q, Ri = 12Q, R2 = 36, R3 = Ri R: F Rs G 18Q, Ra = BH ‘ 0. a a) Tim s6 chi cia ampe ké va chiéu dong dign qua nd. b) Déi chd nguén E va ampe ké (cue duong ctia E ndi voi G). Tim s6 chi va chiéu dong din qua ampe ké. Bai 12. Cho mach dién nhu hinh vé. Ngudn dién c6 sudt dign dong E = 21V, va dign tro trong r = 10. Cae dign tro mach ngoai Ri =2Q, R2= 40, Rs= Ra= 6Q, Rs = 20. Ric R a) Tinh cudng 46 déng dién chay qua céc A ie B dign to va higu dién thé hai dau mdi R op R dién tro. Tinh c6ng suat tiéu thu cia p, fe mach ngoai, Ir b) Tinh hiéu dién thé gitta hai diém C va D. Er c) Tinh hiéu suat cia nguén dién. Bai 13. Cho mach dién nhw hinh vé: E = IL SV, r= 0,80, Ri = 4.2Q, Ro = Rs = Ra= 2,10, Ra= 0, Rv rat In. Tim sd chi ampe ké, von ké néu: a) Ki, Kz m6. b) Ki mé, K2 déng c) Ki déng, K2 mo. d) Ki, Kz dong. Bai 14. Cho mach dign nhu hinh vé: E = 12V, r= 20, Rs = Ri = 20, dign tre cde ampe ké rat nhé. a) K, mé, K2 déng, ampe ké A chi 3A. Tinh Ro. b) Ki déng, Ky m6, ampe ké A; chi 2A. Tinh Ri. c) Ki, Kz déu dong. Tim sé chi cdc ampe ké. E,r Bai 15. Cho mach dign nhw hinh A vé: E = 170V, r = 5Q, Ri = I 195Q, Ro = Rs = 200Q, von ké [JR [Je chi 100V. Tim dign tro von ké. Ra Bai_ 16. Cho mach dién nhu hinh vé, bd Hf ngudn gom 2 day, mdi day 4 pin néi tiép, 0+ méi pin cé: e = 1,5V, ro = 0,250, mach ngoai, Ri = 12Q, Ro = 10, Rs = 80, Rs = 4Q. Biét cuéng d6 dong dién qua R; 1a 0,24A. A oe Tinh: R R a) Suat dién dng va dién tro trong cula b6 nguén tuong duong. b) Uns va curdng d6 déng dién qua mach chinh. c) Gia tri dign tro Rs Rs Ri Rs Bai 17. Cho mach dign nhu hinh vé, mdi nguén c6: e = 1,5V, r= 10, Ri = 60, Ry = 120, Rs Rb =4Q, Tim cuong d6 dong dién qua mach chinh. >t HS Bai 18. Cho mach dién nhu hinh vé, mdi ngudn —e = 12V, ro = 20, R: = 3Q, Rs = dq 6Q, Ri=2Rs, Ry rat lon. R R a) Von ké chi 2V. Tinh Ri, Ry. Ro b) Thay vén ké bing ampe ké cé Ra = 0. Tim sé chi ctia ampe ké. Bs Bai 19. C6 7 nguon dién giéng nhau, méi nguén co ® e=6V, = 2a mae nhu hinh vé. Ri =3Q, Ro = 6Q, Rs = 20, Ra = 0. Tim sé chi cita ampe ké. Ry RB Rm 241 Bai 20. Co 16 ngudn giéng nhau, mdi nguén e = 2V, ro = 12, mac thanh hai day song song, méi day x va y nguén néi tiép. Mach ngoai li R = 15Q. Tim x, y dé cung d6 qua mot day bing 0. Bai 21. Co n nguén gidng nhau (¢, r) mac song song. Cé mét nguén mac nguge voi cae ngudn khéc. Tim cudng dé va higu dign thé cia mdi ngudn. D. HUONG DAN GIAI BAI TAP VAN DUNG Bail. + Cuong d6 déng dién trong mach chinh: I= m= =0,02(A) r +Tacé: E=U+Ir=> U=E-Ir=2-0,02.0,1=1,998V Bai 2. a) Dién tré tuong duong mach ngoai: Ru = Ri + R2 + Rs = 110 el= sE=2V +Tac6: I= Ry tt 11+1 + Hiéu dién thé mach ngoai (hiéu dién thé hai dau cuc cua ngudn): U=IR, =11(V) ‘ x U + Higu suat cua nguén: H= >= "> =91,67% b) Céng suat téa nhiét & mach ngoai: Y = PR, =11W + Nbhigt luong toa ra @ mach ngoai trong théi gian t= 20 phat: Q=PRut = 13,2 Kj Bai 3. Goi Ry ld dign tro cua von ké, | 1 curing dé dong dign qua mach. Taco: U=IR,- —F_R Er Rytr | 9 =r- TU = 1019 _ii90 E-U_ 120-119 Vay: Dién tro cia von ké 14 Ry = 11902. Ww) Bai 4. — KhiR=R:=20, tacé: I= 2 = = = ga Retr 244 Er I =>E-8r-16=0 (1) A_< | B — KhiR=R: 2. 42 _ES_ Ta co: Uap = IR2 = — =25 R,+t Str => SE-25r-125=0 Q) E-8r-16=0 E=40V — Tir(1) va (2), ta co: : > SE-25r-S=0 32 Vay: Suat dién déng va dién tro trong ciia ngudn li E = 40V; r= 3. Bai 5. Gia sit dign tré cita von ké khéng qué Ién so véi dign tré cua cde dign tré thudn + Goi Ry 1a dién tro von ké . . R,Ry SOOR. + Dién tro trong duong mach ngoai:R,, 2 1=—— +100 R,+Ry 500+Ry 4+ Dang dign trong mach chinh: 1=—© ae oe FF TY 4. 100,5 500+Ry, | 1, = it +Laicd: I=1,+ly.Voi: {70° Ri Ro 1, = 12 VER > + Do dé ta c6: a HEE r= 2051 +100,5 500+R Bai 6. a) Ta c6: Ras = Ra + Rs = 60 => Ray = RRs iso itRy + Téng tré duong duong ctia mach ngodi: R,,=Ran + Ry=5.9Q =2(A) + Curing d6 dong dign qua Ru: 4 = 1= 2A => Us= L.Ri=8,8V + Cutmg d6 dong dién trong mach chink: 1=—™ Rygtr +Tacé: Usy =L Ray =3V => Uy =U, =3V> +Laicé: 1, U,=LR;=2V b) Hiu dign thé gita hai diém C, D: Ug, =U, +U, =2+8,8=10,8V U =0,5A> 243 + Céng sudt mach ngoai: P, ? 5,9 =23,6W U_IRy _ 2.5; + Hiéu suat nguon: H =— =" = = 98, 33% EE 12 =PRy= oN Bai 7. Khi khod K mé, trong mach khéng ¢é dong dign. Ta c6: Uy = E=6V E 6 R,+R,41r 115+r + Sé chi von ké V chinh la hiéu dién thé hai cue cia ngudén nén: + Khi dong K, trong mach cd dong dién: I= Uy =E-Lr 2 5,75=6- r>1r=0,5 1LS+r + Sé chi ctia ampe ké A chinh 1 déng dién trong mach chinh nén: I, =1=0,5 A Dign tré tong duong ciia Ras va Ri LA: Ri Ry 26 50 R,tRz, 246 Dién tro tuong duong cita mach ngoai la: Ry = Rizs + Ra = 1,5 + 4,4 = 5,90. b) Cudng d6 ding dign qua mach chinh va Uns E = Rytt 5,940.1 Hiéu dién thé gitta hai diém A, B la: Uag = [Rap = IRi23 = 2.1,5 = 3V. c) Cudng d6 dong dign qua méi nhanh ré va Uco Cudng d6 ding dign qua méi nhanh ré: U U = Tab = 3 215A: b= SAB = 3-054 R 2 . 23, Higu dign thé gitta hai diém C, D li: Ucp = Ucs + Usp= Us + Us => Ucn = Rs + LRs = ERs + IRs = 0,5.4 +2.4,4 = 10,8V. Bai 9. | Goi Ry a dién tro cita von ké, Ry 1a dién tro cita mach ngoai. Ros = Cuong d6 dong dign qua mach chinh: I= E Taco: l= —— > IRn+Ir=E - Ryur ———_-——_ = Ux=E-Ir a) Mit khde: Uy = U + Ur=LRi + U2 (2) Tir (1) va (2) suy ra: IR + U2 = E~Ir T 244 } E-U, R\+r = (Ri +n=E-W>1= Ma I=h+h>h Bai 10. _ 200-160 100+ 0,5 = 0,398A a) Cudng dé dong dién qua méi dién tré trong cac truéng hop con lai: Goi E, r lan luot 1a suat dién dong va dién tré trong cia nguén Khi 3 dién tro mac noi tiép: Ro Ro Ro Ta cd: Ras = 3Ro A B = 1-—F_= 02--= | 3Rytr 3Rotr Er <= O6Ry+ 0.21 =E () Re Khi 3 dién tro mac song song: R Ro Tacé: Ruw= 82> = —E A B 3 Ry Ro tr 3 } Vi 3 dién tra déu bing nhau nén dong dién qua mi dién tré 14: V E E Be == 6 025 ——_ > (Bo493 (Boy 3 3 3 © 0.2Ry+ 0,6r=E Q) oo 0,6, + 0,2r=E E-0,2r=0,6R, E=08R, Tir (1) va (2), ta co: > 0.2Ry+ 0,6r = E E-0,6r=0,2Ry =R, Cac cach mic c6n lai: 1 Ro Ro Re pot px tI A x, [oR A Ro B i cI 1, sy L__j,_} Er Er Hinh a Hinh b R, BR, + Véihinha: Ry, = —24R, = 2% 2 245 0,8Ry =— 5 0,48A 2Ry a sz +Ro 3 3 Vi b=2h va + 1)= 0,48 > b= 0,32A va hi = 0,164. b) Can bao nhiéu dign trd Ro va mic thé nio? Vi cutng dé ding dién qua méi dién tré déu bang nhau va bang 0,1A nén chi cé thé mic cdc dién tr ndi tiép hodc song song, Goi n la s6 dign tro Ro: — Truéng hop mic néi tigp, ta c6: Ran = nRo E 0,8Ry S1= © 01=——* > n=7 nRy+t nRy+Ro 4 ‘ P R E — Tnéng hop mic song song, tacé: Ran = —2 > 1= " Oar . n Vicon dién tra Ry mic song song nén dong dién qua mdi dién tré 1a: 0.8R, © 0,1= ——*— => n=7 (+n +r) (—+Ry)a n n Vay: Can 7 dién tré Ry va mac néi tiép hodc song song nhau. 160 160, = 0,398-— =0,0' aRv= = 20519 >1= 0,398 500 0,078A va Rv T 0.078 1 Vay: Dién tro cia von ké 1a Ry = 20512 Bai 11. a) Sé chi cia ampe ké va chiéu dong dién qua no Vi dién tro cia ampe ké Ra = 0 nén mach c6 thé duoc vé lai: Ta co: Dign tro mach ngoai: RAR. Ry=Ri + R283 = 194 3618 < a4 5AR, 36418, Cuong 49 dong dign qua mach chinh: 246 BE _ 30 = Oy Supe: Rytt 243° 9 U, 40 _ 20 >= ee“ 2 R,; 3.18 27 Vi s6 chi ampe ké chinh 14 cusng d6 dong dién qua R; nén s6 chi cia ampe ké la Ba va déng dién cé chiéu tir D dén G. b) Sé chi va chiéu dong dién qua ampe ké khi déi chd nguén va ampe ké Khi ddi chd ngudn E va ampe ké, ta c6 mach dién nhu sau: + Dién tro trong duong mach ngoai: Er RR, 12.36 4 = G = 18+ = 212 RAR, 12436 rN Ry =R,+ Rp + Cuong do dong dign mach chinh: - ra, Bs r E 30 1A A TF } Upp = I'Rn= 1.9=9V > = 82 = — =0,75A R, 12 Vay: Khi déi ché nguén va ampe ké, ampe ké chi 0,75A va dong dién cé chiéu tir F dén B. Bai 12. a) Ta cé: Ric RB R,,=R, +R, =6 maRAR=60 og BeBe yg AL B Ry =R, +R, =120 Rt Ry, sD Rs + Dién uo twong duong cia mach ngoai: | Ry, =Ryy +R, =6Q + Curing d6 dong dign trong mach chinh: 247 [lek + Do dé ta co: n=l, cen) ctcawyicak ca =1(A) |U,=1,R, =6(V);U,=1,R, =6(V) + Céng suat tiéu thu mach ngoai: P,, =1R,, 54(W) b) Ta c6: Uco = Ui + Us =2 V £ x U, 2 c) Hig sudt eta nguén: H=—" =the +6 =0,857=85,7% Bai 13. a) Ki, Ky mo Khi Ki, K2 m6, mach duoc vé lai nhur sau: Lic dé, s6 chi cia ampe ké bing dong dién qua mach chinh I: sé chi cita von ké bang hiéu dién thé Ugs. R,@,+R;) Ri+R, +R; Ri 42.0142) _ yo9 Ac 42421421 Cudng d3 ding qua mach chinh: Ex RB RB BE ous Rytr 4.2+08 Hiéu dién thé hai dau A, B: Uag = LRw = Vay: S6 chi ampe ké 1a 2,3A; s6 chi von b) Ki mé, Kz dong: Khi K; mé, K2 dong, mach dign due vé lai nhu sau: S6 chi cia ampe ké bing Lu: A E _ us _1s = aS Lan Rr 21408 29 br 115 Jes 4 Sé chi cia von ké: U= ,.Rs = LRa = Sop BEE 8BV Dign tro mach ngoai: Ry = Ra + => Rn= 21+ I= =2,3A fy B c) Ki dong, Kr m6: Khi Ki déng, K2 m6, mach dign duge vé lai nhu sau: Ry-Risg Ro+ Ris A 2,1.2,1 x y Ri =42+ =5,250 21421 Er 215,25 _ Ry Ry 2.145,25 << Dign tro mach ngoai: R= . . E Cudng d6 ding dign qua mach chinh: I= = =5A Rytt 1,540.8 248 Vay: S6 chi ctia ampe ké 14 5A; sé chi cita von ké la: Uap = IRw = 5.1,5 = 7,5V- d) Ki, Ky dong: Khi Ki, K2 dong, mach dién durge vé lai nhu sau: Din wo mach ngoai: A 1 1,111 se R, R, R, R, 21 ‘ => Ry=0,70 oo ic R,| Cudng 46 ding dign qua mach chinh: B t= EF - US p67 Ry 07408 Vay: Sé chi ampe ké 1a 7,67A; sé chi vén ké la: Ua = LRy = Fo ~5,37V Bai 14. a) K, mé, Kp dong: Khi K, m6, K2 dong, mach duge vé lai nhwr sau: . E E-Ir _ 12-32 A=D Ta: > R= 2 t= =20 rR, oT 3 Vay: Gid ti clia dién to Ro la Ro = 22 Er = Re b) Ki dong, Kz mé: Khi Ki dong, Kz mé, mach duge vé lai nhur sau: Taco: =2A= Use =Ri = 2Ri c Sls Upc _ 2K, _ Ri Ry 242 2 BoB op Cudng d6 ding dign qua mach chinh: A ny Yh R Re 1+ =2R: + —! =2,5R, (1) Era 2 Re st Lhd, P E Mat khac, ta cé: 1= Cc Rytr R,(R,+R R242 AR Voi: Ry=Ry + SERB) _p, RC+?) 4 AR R,+Ry+R, R,+2+2 44R, 4+R, oie 12 (4+R) 2) 34 AR 16 +8R, 4+R, Tir (1) va (2) 2,5R 2@+R) tr (1) va (2) suy ra: 2,5Ry = ¥ 16+ 8R, <>40R: + 20R7 = 48+ 12R, & 20R} + 28R -48=0 5 12 . =>Ri=10vaRi => <0: (loai). 249 Vay: Gia tricia dién tro Ri laR c) Ki, K2 déu déng: Khi Ky, Ky déu dong, mach due vé lai nhu sau: Ta cé: S6 chi cla A; bang I); s6 chi cul A bang I. R,R, Dién tro mach ngoai: Ry = —2—34_ Rot Ry . R,.R 2.2 v6i: Rig=Rit 4 =14+—— =20 Rj+Ry 242 ViRig=Ri>h =2A. 4 2 2 Vay: S6 chi ctia céc ampe ké 1a 4A va 2A. Bai 15. , — Ap dung dinh luat 6m cho doan mach chira nguén, ta cé: Ucs = E- (Ri + 1) = 170 —1(195 + 5) (1) — Mit khac, s6 chi cita von ké bang 100V nén: Uca= 100 (2) — Tir (1) va (2) suy ra: 170 — 2001 = 100 Er =>1=035A A— I B — Cudng d5 dong dign qua Ro va R3 la | U Ri Rs b= vee = 10 asa R,+R, 200 + 200 ° — Cudng dé dong dign qua von ké la: Iv => Iv = 0,35 —0,25 =0,1A uU Difn tro cua von ké: Ry = Ucw = 100 : , Vay: Dién tré cita von ké 1A Ry = 10000. = 10002 Bai 16. a) Suat dién déng va dién tré trong ctia b6 nguén Suit dién déng ciia bd nguén: Ey = ne = 4.1,5 = 6V Din tra trong ciia bd ngudn: "1 Hh}. MM 4 o25= Rs mm 70:25 = 0,50 hoR R Th= b) Tinh Uns va cudng do dong dign qua mach chinh Hiéu dién thé gitta hai diém A, B 1a: Uap = Ur + U3 = PRi + Rs = h(Ri + Rs)(vi = b) => Uan = 0,24.(12 + 8) = 4,8V. Usg _ 48 RR, 144 Cusng d6 dng dign qua mach chinh: T= Ih + [2 = 0,24 + 0,96 = 1,24. c) Gia tri dién tre Rs Cudng 46 ding dign qua R: la: I: = = 0,96A s E, Tir biéu thie ciia dinh luat Om: I= —*—= Ryl +r = Ep Nt = Un= Eyl =6 -0,5.1,2= 5 4V. Mit khdc: Uy = Uan + Us = Us = Uy — Uns = 5,4—4,8 = 0,6V. Us _ 06 TO 12 =>Rs= =0,52 Bai 17. Sudt dign déng cia bé nguén: Ep = Eqam + Ew + Enc => Ey=etete=3e=3.1,5=45V Dién tré trong cia b6 nguén: 1 = ram +ruw + Tc >= Baten, = 2%) =2:1=20 At M NR Dién tro mach ngoai: FR RR. 6.12 Ry-Rs+ P2244 =8a >a wee RAR, 6+12 a ® c : 5 Cudng 46 ding dign qua mach chink: 1= + = © = 0,454 Ryth, 842 Vay: Cuong d6 mach chinh la I= 0,45A. Bai 18. a) Tinh Ri, Rs Us, _ U Taco: Ey= [= —AB = —AB Rag R,; RR . véi Uap =2V: Roy = 2B 2 3° Log 122 21a R,+R, 346 2 E, — Mat khae: [= —®— = IRy + In = Ey d | Ry tt, | Ri [ ke it AL 1+— 351 Ra E,-ly _ 12-11 =>Rn= = HQ va Ry = Ri + Ros + Ry = 3Rs +Ras = 3Ri +2 a 2 =30 va Ri =2Ri=2.3=60. Vay: Gia tri cde dién tré Ry = 60; Ry=3.0 b) Sé chi cia ampe ké Vi Ra = 0 nén ta cé thé bo Ro va Ra. Curing dé dong dién qua mach: E, 12 >Re RR OF3+1 Vay: S6 chi ampe ké la 1,2A. Bai 19. Vi Ra = 0 nén nguén gitta hai diém mac ampe ké bi ndi tit. 32 hk P My 3 Tacé: Fy=ne=3.6=18V;n=—2=—2=10; 4, "oe eas RR, 5 o Ry=Rs+Rp=Ry+ PR 294 3% 40 11] —— R,4R, 346 I}b R Cudng d ding dign qua mach chinh: Ra E, 18 =—t =— =36A ntRy 1+4 Ro S6 chi ampe ké: a= lo hvoi= 2 —1,8=7,2A. chi cua ampe ké 1a Ia = 7,24. Taco: x +y=16 BE, =Xe=2x: 5, =X1 =x Ey, =ye=2yin,, =yh =¥ x nguon Gia str dong qua day chita x nguén bing0, A ti B ti 6: weteee ae ap done die ae {III I + Cudng do ding dign qua mach chinh: 'y ngubn _ Fe _ dy I= = I R Ren, 15+y > 252 2y.15 _ 30y + Hiéu dién thé hai dau b6 ngudn: Uan = IR = = (a) IS+y 1S+y + Mit khac, dong dién khéng qua day chita x nguén nén ta co: Uns = 2x =2.(16—y) Q) + Ta(1) va (2): 2.06-y) = oy > 2y? + 28y — 480 =0 1S+y => y= 10 va y =-24< 0 (loai) va x = 16-10 =6. Vay: Dé curing d6 qua mét day bang 0 thi s6 ngudn cia mai day 1a 6 va 10. Bai 21. E, =e Trong (n— 1) nguén mac ding, ta co: Es. _— n-l A B X¢ét theo mét vong kin: -e + Ir—E, + Ir, =0 ol(r+n)=e+ Ey = (t lr +) = 20 (B= ep LAL = 2¢— 1-20 DE et n-1 nor Suy ra: Dong dién qua nguén mac nguge bing T= 22—De or Trong (n— 1) nguén mic ding thi déng dign déu bang nhau va bing: I _2m-Ne_2e n-1 n(n-l) or Hiéu dién thé cia mai nguén: Uno we ttre e+ 2=De _ (n=2)e n n ; , Vay: Cudng d6 va hiéu dién thé cia méi nguén 1a: nguén mac nguoc 1a pa Oe cde nguén con ai aT = 2° va p= S22 nr ar A 253

You might also like