Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 8

UNIT 4

- Transference: giữ nguyên từ gốc (banh mi, pho)


- Descriptive equivalent: giải thích bằng khái niệm
- Cultural substitution: khái niệm văn hóa tương đương

I. Vocabulary

No. Source text Target text Notes


1 Hungry Ghost Festival Rằm tháng 7, Lễ xá tội
vong nhân
2 Taoists and Buddhists Các tín đồ Đạo giáo và /'tɑ:ouist/
Phật tử
3 Manoeuvre Động tác tỉ mẩn, cẩn thận /mə'nu:və[r]/

4 Anarchist Người theo chủ nghĩa vô /'ænəkist/ mang


trị/ Người đảo phá xã hội, thái độ ủng hộ việc
người chống phá nhà loại bỏ tất cả các
nước chính quyền cưỡng
ép, nghĩa là nhà
nước.
5 Unhinged Người bị thần kinh, có /ʌn'hindʒ/
vấn đề về tâm lý
6 Labyrinthine Nhiều ngóc ngách như /læbə'rinθin/
mê cung
7 Incineration Hóa vàng, đốt vàng mã /in,sinə'reiʃn/

8 Offering Vật phẩm vàng mã/ Đồ


cúng
9 Cardboard replicas Bản sao bằng bìa cứng

10 The deceased Người âm, người đã /di'si:st/


khuất

II. English - Vietnamese Translation


1. Pre-translation exercise

Students work in groups and answer the following questions:

1. What is the purpose of the text? (to introduce/ describe/ explain/ discuss/ narrate
something)
The purpose of the text is to describe and explain the tradition of burning offerings
during the Hungry Ghost Festival in Hanoi's Old Quarter, particularly focusing on the
actions of a shop-owner named Hien.

2. What can be the target readers of the text? (General readers/experts)


The target readers of the text could be general readers interested in cultural practices
and traditions, particularly those related to spirituality and beliefs in East Asia.

3. What is the type of language used in the text? (Difficulty level, writing style/tone).
The language used in the text is descriptive and explanatory, with a narrative element
to engage the reader. It employs a casual tone while still conveying information about
a cultural practice. The difficulty level is moderate, with some specific cultural
references and terms related to the festival and Vietnamese beliefs.

4. Any other issues for translators to consider? (Cultural concepts/ items which
have no equivalence in Vietnamese)
Translators should consider the cultural concepts and items mentioned in the text that
may not have direct equivalence in Vietnamese. Additionally, they should ensure that
the tone and narrative style are maintained in the translation to effectively convey the
story and information to the target audience.

2. English-Vietnamese Translation exercise

VIETNAMESE GHOSTS ARE HUNGRY FOR IPHONES

It's 8pm in Hanoi's labyrinthine Old Quarter and a shop-owner places her last $100
bill on the crackling street-side fire. I've watched her burn through thousands of
dollars, but it's still not enough. Crouched over the blaze and dripping with sweat, she
has exhausted the cash. So she unpacks a box of personal items, pre-prepared for
incineration: a gold Rolex, a pair of designer sunglasses, a pack of Cuban cigars and
an iPhone X. Finally, she turns to a black Toyota Camry. The car is larger so getting
the flames to catch is more of a challenge, but after a few careful manoeuvres, it's
ablaze. Smoke drifts into passing traffic, but aside from a few glances, passers-by pay
little attention.
Đó là vào lúc 8 giờ tối ở khu phố cổ nhiều ngõ ngách ở Hà Nội và chị chủ cửa hàng
Trần Thu Hiền đặt tờ 100 đô la cuối cùng của mình trên đống lửa bên đường. Tôi đã
xem cô ấy đốt hàng ngàn đô la, nhưng thế vẫn chưa đủ. Chị Hiền, cúi mình trên ngọn
lửa và mồ hôi nhỏ thành giọt, đã đốt hết số tiền mặt. Vì vậy, chị mở một hộp vật dụng
cá nhân, chuẩn bị sẵn sàng để đốt: một chiếc Rolex bằng vàng, một cặp kính râm thời
trang, một gói xì gà Cuba và một chiếc iPhone X. Cuối cùng, chị Hiền chuyển sang
một chiếc Toyota Camry màu đen. Chiếc xe lớn hơn nên việc đốt nó [có vẻ] khó khăn
hơn nhiều, nhưng sau một vài thao tác cẩn thận, nó đã bốc cháy. Khói bay vào phía
con đường, nhưng ngoài một vài cái liếc mắt, người đi đường chẳng mấy chú ý.

Hien, 38, isn't an anarchist. Nor is she unhinged. She's safeguarding the fortunes of
her business and family. The day of my visit, August 15th, is the beginning of the
Hungry Ghost Festival, an annual month-long event celebrated by Taoists and
Buddhists across East Asia. duringIt takes place the seventh month of the lunar
calendar - usually starting in August- and marks the opening of the gates of hell, when
the dead roam free and cause trouble for the living.

Chị Hiền, 38 tuổi, không là một người vô chính phủ. Chị cũng không phải có vấn đề
về tâm thần. Chị chỉ đang bảo vệ cho vận may trong việc kinh doanh và gia đình
mình. Ngày tôi đến, ngày 15 tháng 8, là ngày bắt đầu của Lễ hội ma đói (tạm dịch,
còn gọi là lễ Vu Lan), một sự kiện thường niên kéo dài hàng tháng được tổ chức bởi
các đạo sĩ và Phật tử trên khắp Đông Á. Nó diễn ra trong tháng thứ bảy của năm âm
lịch – thường bắt đầu vào tháng 8 dương lịch – và đánh dấu việc mở cổng địa ngục,
khi người chết tự do đi lang thang và gây rắc rối cho người sống.
Many Vietnamese people burn offerings to their ancestors throughout the year, but
during the festival these ceremonies ramp up. They are also extended to appease other
spirits: lost souls that have led sinful or greedy lives. Hien is one of many believers
burning offerings for these spirits, which are only honoured during the festival. Fake
money and cardboard replicas of modern-day luxuries are commonly thrown onto the
fires, and are meant to waft into the afterlife, materialising as usable gifts for the dead.

Nhiều người Việt Nam đốt lễ vật cho tổ tiên của họ trong suốt cả năm, nhưng trong lễ
hội này, các nghi lễ như thế này tăng lên. Chúng cũng được mở rộng ra để xoa dịu
những linh hồn khác: những linh hồn lạc lối đã sống những cuộc đời tội lỗi hoặc
tham lam. Chị Hiền là một trong nhiều tín đồ đốt các lễ tế vật cho những linh hồn này
mà chỉ được tôn vinh trong lễ hội này [mà thôi]. Tiền giả và các bản sao bằng bìa
cứng của những vật phẩm xa xỉ thời hiện đại thường được ném vào ngọn lửa, và được
dùng để gửi sang thế giới bên kia, biến thành quà tặng có thể sử dụng cho người
chết.

"It's just like people in the West at church," Hien says, poking the fake cardboard car
with a long stick. "People pray there because they believe that something bad will
happen if they don't. This is no different. Nobody wants bad luck." Few Vietnamese
know exactly where the tradition comes from, and academics disagree on its origins.
But Hien is just one of thousands of believers who are conducting their own burning
ceremonies across Hanoi's Old Quarter.

“Điều này cũng giống như những người ở phương Tây tại nhà thờ,” chị Hiền nói,
[trong lúc] dùng một cây gậy dài chọc vào chiếc xe giả bằng bìa cứng. Người dân
cầu nguyện ở đó bởi vì họ tin rằng sẽ có chuyện không hay xảy ra nếu họ không làm
điều đó. Có gì khác biệt đâu. Chẳng ai muốn gặp vận xui cả.” Rất ít người Việt Nam
biết chính xác truyền thống này bắt nguồn từ đâu, và các học giả không đồng ý về
nguồn gốc của nó. Nhưng chị Hiền chỉ là một trong số hàng ngàn tín đồ đang tiến
hành các nghi lễ đốt vàng mã của riêng họ trên khắp khu phố cổ Hà Nội.

Traditionally, roaming souls were satisfied with cremated fake money. But Vietnam's
dead are becoming increasingly demanding, so ceremonies are more elaborate than
ever. "After people die, they need the same things in the afterlife that they had in this
world," explains Hien after the ceremony, wiping sweat from her brow with a damp
cloth. "Much like the living, the recently deceased want iPhones and cars."

[Source: The Economist]

“Theo truyền thống, các linh hồn lang thang hài lòng với tiền giả hỏa táng. Những
người đã khuất ở Việt Nam chết ngày càng trở nên khắt khe hơn, vì vậy các nghi lễ
được tổ chức công phu hơn bao giờ hết. “Sau khi người ta chết, họ cần những thứ
tương tự ở thế giới bên kia mà họ đã có ở thế giới này,” chị Hiền giải thích sau nghi
lễ, lau mồ hôi trên trán bằng một miếng khăn ướt. “Giống như người sống, những
người đã khuất gần đây muốn có iPhone và xe hơi.”

III. Focused skills: Transfer skills (Dealing with non-equivalence)


Exercise 1: Read the source texts with given translations and identify which
strategies are used to translate the underlined parts

ST1 TT1
Vào đêm giao thừa, các thành viên gia On New Year's Eve, family members
đình quây quần bên mâm cơm với những gather for a dinner of traditional food
món ăn truyền thống như giò, dưa hành, lick giò (pork pie), dưa hành (salted
bánh chưng, xôi gấc. shallots), bánh chung (square cakes
made of sticky rice stuffed with beans
and pork) and xôi gấc (momordica
sticky rice).
=> Transferring by keeping the origins
of the text and giving the explanation in
English.
ST2 TT2
Theo trình tự truyền thông lễ dạm ngõ là In the traditional sequence, the marriage
nghi thức đầu tiên trong đám cưới truyền proposal is the first ritual in the
thống của Việt Nam. Tuy nhiên, trong traditional wedding in Vietnam.
bối cảnh xã hội Việt Nam chịu ảnh However, in the context of Vietnam
hưởng của văn hóa phương Tây, nghi society when there are many European
thức có thể được gỡ bỏ. Đây là cuộc gặp cultures imported, the ritual can be
gỡ chính thức của hai gia đình. removed. It is the official meeting of two
families.
=> Transferring by giving the same
meaning in English of the word “dạm
ngõ”.
ST3 TT3
Cách đây 76 năm, ngày 2 tháng 9 năm 76 years ago, on 2 September 1945, at
1945, tại cuộc mít tỉnh trên Quảng the grand assembly on the historic Ba
trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Dinh Square, President Ho Chi Minh,
Minh - Anh hùng giải phóng dân tộc, our national hero and cultural sage of
Danh nhân văn hóa thế giới, đã đọc the world, read the Declaration of
bản Tuyên ngôn Độc lập, tuyên bố trước Independence, proclaiming before the
quốc dân đồng bào và toàn thế giới sự ra nation and the world at large the birth of
đời của nước Việt Nam dân chủ Cộng the Democratic Republic of Viet Nam-
hòa, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ the Socialist Republic of Viet Nam
nghĩa Việt Nam. today.
=> Transferring by giving the same
meaning in English of the words “Anh
hùng giải phóng dân tộc” & “Doanh
nhân văn hoá thế giới”.
ST4 TT4
Từ thời Lý âm nhạc cung đình đã được Under the Lý Dynasty, Vietnamese
định hình và tiếp tục phát triển trong các imperial court music was introduced and
triều đại sau. Triều Nguyễn đã kế thừa, later developed throughout feudalistic
dùng âm nhạc trong các nghi lễ thường governments. The Nguyen Dynasty then
niên như các ngày kỉ niệm, những ngày used it on annual ceremonial occasions,
lễ tôn giáo, cũng như các sự kiện đặc biệt at significant religious events, and in
như: lễ đăng quang, lễ tế Nam Giao, lễ special circumstances such as the
tang hay các dịp đón tiếp chính thức. coronation of a new king or the national
ceremonial service at Nam Giao where
kings offered their thanks to the
heaven, at royal funerals, and at official
receptions.
=> Transferring by giving the same
meaning in English of the words “thời
Lý”, transferring by giving the
explanation in English.
ST5 TT5
Người Việt Nam có câu: “Lửa thử As the Vietnamese saying goes, "Fire
vàng, gian nan thử sức”. Lịch sử đã tests gold, adversity tests the brave".
chứng mình, trong khó khăn, thách thức History has proven that during hardship,
và gian nan, tinh thần đoàn kết, tương challenge and adversity, the spirit of
trợ, chia sẻ tà liều thuốc quý để chúng ta solidarity, mutual assistance and
cùng nhau đi qua dịch bệnh và tăng empathy shall be the panacea against the
cường các mối quan hệ hợp tác hơn nữa. pandemic, and a boon to our growing
partnership.
=> Transferring by giving the same
meaning in English of the words “Lửa
thử vàng, gian nan thử sức”.

Exercise 2: Translate the following sentences into Vietnamese, paying attention


to the underlined parts

ST1 TT1
The country of Vietnam is developing so Ông nói: “Người dân đất nước Việt Nam
fast, they need to change the attitude and đang tham gia giao thông quá nhanh, cần
the conduct of the people, but it is not thay đổi thái độ, cách ứng xử của người
going to happen in one day," he said. dân, nhưng điều đó không thể xảy ra
Drivers typically don't look before trong ngày một ngày hai được”. Người
darting into traffic or cutting across lái xe thường không quan sát trước khi
multiple lanes of cars, motorbikes and tham gia giao thông hoặc thậm chí là lấn
bicycles in a "you-look-out- for-me" làn ô tô, người điều khiển phương tiện xe
driving culture. đạp và xe máy thì luôn tham gia giao
thông trong trạng thái “đường là của tôi,
bạn phải tự tránh”.
ST2 TT2
Last year, the government launched the Năm ngoái, chính phủ đã phát động
"Safe Drive Save Life" initiative aimed phong trào "Lái xe an toàn, bảo vệ mạng
at reducing road accidents, which were sống" nhằm giảm thiểu tai nạn giao
one of the leading causes of deaths and thông đường bộ-một trong những nguyên
disabilities in this nation. nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật ở
quốc gia này.
ST3 TT3
The term "smiling depression appearing Thuật ngữ “bên ngoài cười nói, bên
happy to others while internally suffering trong khóc thầm” đang ngày càng trở
depressive symptoms-has become nên phổ biến. Các bài viết về chủ đề này
increasingly popular. Articles on the đã xuất hiện trong các tài liệu đại chúng,
topic have crept up in the popular và số lượng tìm kiếm trên Google về tình
literature, and the number of Google trạng này đã tăng lên đáng kể.
searches for the condition has increased
dramatically.
ST4 TT4
Basically, a covidiot doesn't take Về cơ bản, một kẻ hành xử "kém thông
COVID-19 and the risks of the virus minh" giữa đại dịch sẽ không coi trọng
seriously, despite what government COVID-19 và các rủi ro của vi rút, bất
officials and the global health chấp những gì các quan chức chính phủ
community says. At the same time. They và cộng đồng y tế toàn cầu nói. Đồng
may also engage in selfish behavior that thời. họ cũng có thể thực hiện các hành
doesn't look out for the greater good vi ích kỷ không vì lợi ích chung của
when it comes to slowing down and cộng đồng trong việc phòng ngừa và
stopping the spread of the coronavirus. ngăn chặn sự lây lan của vi-rút Corona.
ST5 TT5
Reachable in 12 hours from London, Hà Nội, một thành phố cách London 12
Hanoi is a large and hectic city with giờ đi đường, là một thành phố lớn và
roads that can be notoriously difficult to sôi động với những con đường nổi tiếng
cross thanks to swarms of mopeds at là khó để băng qua do có rất nhiều xe
every turn (if in doubt, just cross gắn máy ở mỗi ngã rẽ (nếu không tin,
confidently and whatever you do, don't bạn có thể tự mình trải nghiệm việc qua
stop). It pays to have a central base đường ở Hà Nội, và dù có bất kể chuyện
within easy reach of the main sights, gì đi nữa, cũng đừng dừng lại). Tốt nhất
something that means you also get to là nên có một cơ sở trung tâm nằm gần
avoid Hanoi's taxi drivers, not all of các điểm tham quan chính, điều đó có
whom graduated from charm school. nghĩa là bạn cũng có thể tránh được các
tài xế taxi ở Hà Nội, bởi không phải tất
cả họ đều có bằng cấp của trường dạy
nghề đâu.
ST6 TT6
The Monkey Buffet Festival is held Lễ hội “bữa tiệc cho khỉ” được tổ chức
annually in Lopburi, Thailand. The hàng năm tại Lopburi, Thái Lan. Cùng
festival was described as one of the với Lễ hội rửa tội cho trẻ sơ sinh có tên
strangest festivals by London's Guardian là Baby Jumping ở Tây Ban Nha, Lễ hội
newspaper along with Spain's baby- “bữa tiệc cho khỉ” được tờ báo Guardian
jumping festival. của Luân Đôn mô tả là một trong những
lễ hội kỳ lạ nhất thế giới.

You might also like