Sesotho Grade 9

MOQOQO-PALE

ofuta ona oa moqoqo ke moo motho a buang kapa

pa a ngolang ka lintho
lint tse neng li
etsahala, horee li ne li etsahala joang, kae ka nako efe.

Lits’ia tsa Moqoqo-pale

 Sehlooho
 Selelekela
 Bohare
 Bophetoa

Madam Makhauhelo Taole

  Tlotlo-ntsoe, Maele le aelana, ts
ts’ebeliso ea puo
 Qetello

Sehlooho

Sehlooho sa moqoqo se ngoloa

goloa ka llitlhaku tse kholo. Se ngoloa bohareng
areng ba leqephe ha se le se
khuts’oanyane, empa ha se le selelele se qalloa pela mola o letsohong le le les’ehali ‘me se ntse
se ngoloa ka litlhaku tse kholo.

Selelekela

Selelekela sa moqoqo se ngoloa ka mela e meraro ho isa ho e mene. Se lokela ho hohela ‘mali
‘me se be se opang khomo lenaka se ipapisitse le sehlooho sa moqoqo. Momameli kapa,
kapa mali oa
moqoqo a be leseling la se tlo tsoela
tsoela-pele hang ha ho fihloa qetellong ea sona. Se bulele’mali
lemati
ati la ho kena litabeng le mongoli.

Baphetoa

Mophetoa oa sehlooho ke motho ea ngolang ka bo eena.

Baphetoa ba totobale ba be le mabitso ba hhlahe re ba bone.

Bohare

Lirapa tsa bohare li boptjoa ka mela e mehlano ho isa ho e supileng. Mongoli o pheta litaba tse
etsahaetseng, ‘me kaha li etsahetse bonako ba moqoqo e tla ba bokhale. Liketsahalo li lokela ho
hlahlamana hantle ‘meha li ntse li phetoa ‘mali o lokela ho li bona, ho li mamela, ho li utloa, ho
li ts’oara le ho li fofonela. Tema ea moqoqo e ahoa ka makhethe ‘mali a tsebe ho khikhitha le
mopheti.

Tlotlo-ntsoe, Maele le Maelana,

aelana, ts’ebeliso ea puo

Moqoqo o ba monate ha o ena

na le mantsoe a khethiloeng hantle ho o natefisa.

Madam Makhauhelo Taole

Mohlala:

Lefu ke ne ke le bonela haufi

Leha ke ile ka tloha hae ke iponela maokosinyana feela, eitse ha le ntse le phahama lekhamo la
nyoloha ka Bophirima. Metsotso e seng mekae ke le bone ka utloa le se le re kirr! Hoo ke bileng
ka leka ho phahamisa maoto. Ke ne ke e so ee kae ha ke hopola
la hore ho fufuleloa maru
mar a le teng
ke khang le khathatso. Ka tlalloa
loa hobane sefako sona ke ne ke se utloa se etla se hohotla ‘me ke
le ‘mananeng oo ho seng leha e le lehahanyana feela leo na nka ts
ts’abelang
ng ho lona kapa sefate
ho its’ireletsa.
sa. Ka bona hore le ‘na ke tla baloa har’a ba ileng ba ruthuthoa ke se linaka ho fihlela
ba iketse boea-batho.

Qetello

Mona ke moo u lokelang ho thetha litaba tsa hau ka kotloloho, u ipapisitse le sehlooho sa hau. U
ka khothatsa kapa oa eletsa haeba sehlooho sa hau se u dumella ho ets
etsa joalo.

Madam Makhauhelo Taole

 MOSEBETSI

Fetolela litabaa tsena senyesemaneng

Ha ho le mohla Mokete a kileng a ituba ka molaetsa ona, kahaa o ngotsoe ka puo eo a sa e

tsebengg le ho e tseba. Mohats
Mohats’ae o ne a se a e-na le lilemo tse mashome a mabeli a metso e
mehlano a hlokahetse ka mora bokulo ba nako e khuts
khuts’oanyane, ‘me bophelong ba bona ba
lenyalo, ba ne ba ile ba sokola thari. Kajeno a mang a mats’oao
’oao a ileng a bonahala ho mohats’ae
mohats
a kenyeletsang
tsang ho khohlela ha bohloko
bohloko, bothata ba ho hema le ho hlatsa
tsa kapa ho ts’oela
likhohlela tse mali, ‘ma’e
’e ea lil
lilemo li mashome a robeli
li a metso e supileng o a bona ho Mokete.
Eaba o rera ho tsohellisa Mokete ssepetleng se secha sa Thusong lehoja
ja a ne a touta hore na ha se
le seholo hakaalo o tla qala kae, emp
empa mochana oa Mokete ea kileng a nka leeto ka sekolo ho
etela sepetleng se seng Thaba
Thaba- Tseka moo a kenang sekolo teng,, are o nahana lipetlele kaofela
lia ts’oana kaha moo ba neng ba ile ho ne ho ngotsoe: NGOLISONG,KA
NGAKENG,SEIPONENG,MALING,LITLHARENG LE TLHABOLLONG, joalo
joalo-joalo.
Nkhono a utloa hore leha mahlo a se a mo khathatsa empa melaetsa ena eona a ka tseba ho e
bala.

Ka le hlahlamang, batho ba makalisoe ke lerata la motho ea hoelehetsang phachesing ea

sepetlele: “‘Me nese, ‘m’e
’e nese ke kopa thuso ngoanaka oa shoa!”, ke ‘me
‘ oa Mokete eo
kamor’aa ho nyolosa le ho theosa ho hongata a fetana le mehlolo
mehlolo-hlolo
hlolo ea mengolo e kang:
MALE WARD 1, THEATRE, MARTENITY WARD, CASUALTIES le RECEPTION, joalo-
joalo
joalo.

Madam Makhauhelo Taole