Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 18

1

MTB-MLE
Ikatulong Kwarter – Modyul 10: Pag-ila
sa Aspeto (Tense) sa Punglihok Diha sa
mga Hugpulong
MOTHER TONGUE – Unang Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikatulong Markahan – Modyul 10: Pag-ila sa aspeto (Tense) sa
punglihok diha sa mga Hugpulong
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon
ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman,
kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng
akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o
tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na
ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban
sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga
ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa


anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon


Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Development Team of the Module


Writer: June Ve A. Galagate
Editor/ Reviewer: Victoria S. De Asis – Division MTB-MLE Coordinator
Layout Artist: Jessie P. Batosin
Management Team:
Dr. Ramir B. Uytico, CESO IV Anthony H. Liobet, CESO VI
Pedro T. Escobarte, Jr., CESO V Dennis G. Develos
Elena P. Gonzaga, PhD Antonio G. Uy
Donald T. Ginene Jessie P. Batosin
Celestino S. Dalumpines Rosadille B. Vierneza
Michael S. Dalipe

Inilimbag sa Pilipinas ng ________________________


Department of Education Region VI - Western Visayas
Office Address: Duran Street, Iloilo City 5000
Telefax: (033) 509-7655
E-mail Address: clmd_depedro6@yahoo.com

ii
1

MTB-MLE
Ikatulong Markahan – Modyul 10:
Pag-ila sa Aspeto (Tense) sa
Punglihok Diha sa mga Hugpulong

iii
Pasiuna
Alang sa tigdumala:
Malipayong pagdawat sa asignaturang MTB-MLE 1 sa
Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul alang sa
leksiyon sa Pag-ila sa aspeto sa punglihok diha sa mga
Hugpulong.
Kin inga modyul gitabangan og disenyo, gipalambo ug
gituki-tuki sa mga edukador gikan sa publiko ug
pribadong institusyon aron giyahan ka, ang
magtutudlong tigdumala aron makatabang sa mga
tinun-an nga ilahang makab-ot ang mga sukdanan
gitakda sa Kurikulum sa K to12 samtang ilahang gidaog
o gilupig ang pangkaugalingon, pangkatilingbanon, ug
pang-ekonomikong hagit sa pagtungha.

Ginalaoman niining modyul nga mahasumpay ang


mga tinun-an sa magiyahon ug gawasnong pagtuon
sa mga buluhaton sumala sa ilang katakos,
kapaspason ug oras. Tumong usab niini ang
makatabang sa mga tinun-an aron maangkon ang
mga kahanas nga pang-21 ka siglo samtang gitan-aw
ang ilahang mga panginahanglan ug kahimtang.
Isip dugang nga materyal sa nag-unang teksto,
Makita ninyo kining kahon isip timailhan niini nga
modyul.

Mga Talamdan Alang sa Magtutudlo


Kini naglakip og mga pahimangno, mga
estratehiyang magamit sa paggiya sa mga tinun-an.

iv
Isip tigdumala, gilaoman nga imong mahatagan og
pasiunang kaalam ang mga tinun-an kon unsaon
paggamit niining modyul. Kinahanglan usab nga
imong masundan ug marekord ang ilang kalamboan
samtang gipasagdan sila nga dumalahan ang ilang
kaugalingong pagkat-on. Gawas pa ani, ginalaoman
gikan nimo nga imo pang agnihon ug giyahan ang
tinun-an samtang iyang gibuhat ang mga buluhaton
nga anaa sa modyul.
Alang sa tinun-an:
Malipayon nga pagdawat sa MTB-MLE 1sa Alternative
Delivery Mode (ADM) sa Pag-ila sa mga aspeto sa
punglihok diha sa mga hugpulong.
Gihimo kini nga modyul isip tubag sa imong
panginahanglan. Ang katuyoan niini nga
matabangan ka sa imong pagtuon samtang wala ka
sa sulod sa lawak-saringan o klasrum. Tumong usab
niini nga mahatagan ka og mga mahinungdanong
kahigayonan sa pagkat-on.
Ang modyul adunay mga parte ug icon nga angay
nimong masabtan.

Hibaloa Niining bahina, imong mahibaloan ang mga angay


nimong makat-onan sa modyul.
Sulayi Kini Niining pagsulay, atong makita kon unsa ang imong
nahibaloan sa lesksiyon sa modyul. Kon imong nakuha ang tanan nga
ensaktong tubag (100%),mahimong nimong laktawan kini nga
bahin.

Balik-lantaw Kining mao ang mga mubong pagbansay aron ikaw


matabangan pagsumpay sa leksiyon karon ug ang miaging leksiyon.
Diskobreha Niining bahina, ipaila-ila kanimo ang bag-ong leksiyon
sa daghang pamaagi sama sa usa ka estorya, kanta, balak,

v
suliran, buluhaton o sitwasyon.
Tukia Dinhing bahina, hatagan ka og hamubong paghisgot kabahin sa
leksyon. Ang katuyoan niini mao nga matabangan ka aron masabtan og
maayo ang bag-ong konsepto bag-ong konsepto ug mga
pagbansaybansay.

Palamboa Naglangkob kini sa mga buluhaton alang sa paggiya ug


gawasnong pagbansaybansay aron sa paglig-on sa imong nasabtan ug
kahanas kabahin sa leksiyon. Mahimo nimong korehian ang imong mga
tubag sa pagbansaybansay gamit ang Yawe sa Pagtul-id sa kataposan
bahin sa modyul.

Hunahunaa Naglangkob kini sa mga pangutana o pagtubag ang


mga blangko sa hugpulong o parapo aron masuta o mahibaloan kon
unsa ang imong nakat-onan gumikan sa leksiyon.

Buhata Naglangkob og mga buluhaton nga makatabang


kanimo aron magamit ang bag-ong nakat-onan o kahanas sa tinuod na
sitwasyon o realidad sa kinabuhi.

Sukda Kini mga buluhaton nga Ang katayoan mao ang pagsukod sa
ang-ang sa kahibalo sa n.akat-onang kompetensi.
Dugang Niining bahina, adunay ihatag
Buluhaton kanimo nga mga laing pang buluhaton aron mapalambo
ang imong kahibalo o kahanas gumikan sa nakat-onang leksiyon.

Yawe sa Pagtul-id Dinhi makita ang mga ensaktong tubag sa


tanang buluhaton sa modyul.

Sa kataposan niining modyul, makit-an pod nimo ang:

Pakisayran Mao kini ang listahan sa tanang gikuhaan sa sinulat o nag-andam


niini nga modyul.

vi
1. tubagon ang mga buluhaton.
2. Obserbahan ang pagkamatinud-anon sa
paghimo sa mga buluhaton ug sa pagtsek sa
mga tubag.
3. Humana sa ang imong gibuhat nga buluhaton sa
dili pa mobalhin sa laing buluhaton.
4. Ibalik kining modyul sa tigdumala o sa imong
magtutudlo kon nahuman na nimo og tubag
ang tanang mga buluhaton dinhi.

Kon naglisod ka sa pagtubag sa mga buluhaton nga


anaa dinhi, ayaw kaulaw nga mangutana sa imong
magtutudlo o sa tigdumala. Pwede usab ikaw mangayo
og tabang sa imong papa o mama, o sa imong
magolang nga igsuon o kinsa man sa imong kuyog sa
balay nga mas labaw og edad
kanimo. Kanunayng ibutang sa imong hunahuna nga
wala ka nag-inusara.

Galaom kami, nga pinaagi niining modyul, makasulay


ka sa mabulukong pagkat-on ug makakuha ka og
lawom nga pagsabot mahitungod sa mga kompetensi.
Mahimo nimo ni!

Hibaloa Kini
Kini nga modyul gihimo alang sa mga batang sama nimo
nga naa unang ang ang aron maka-ila mka sa kung
kinsa ang tigsulti sa sugilanon /estorys o balak nga
nadungog. Ang mga buluhaton nga makit-an dinhi sa
modyul gilaoman nga makatabang kanimo aron mailhan

1
kung kinsa ang tigsulti sa estoya /sugilanon o balak nga
nadungog.
Ang kini nga modyul makatubag sa:
 Pag-ila sa Aspeto sa punglihok diha sa mga
hugpulong.
Pagkahuman sa mga buluhaton niining modyul gilaoman
nga ikaw:
 Mailhan ang Aspeto sa punglihok diha sa mga
hugpulong

2
Sulayi Kini
Pangitaa ang nagkalain-laing pulong nga nagpakita
og lihok sa crossword puzzle. Isulat kini sa imong papel.
n a l i g o s a a t
a b u r a t u l m u
h a k n w o l a b l
u k s a w s t p a o
l g o b i l i k k g
o s l u s h k a o m
g a s a i n o m g s
b b t k k y a y u o
l i n g k o d o s t
r a b n m p y t o d

LEKSIYON
Pag-ila sa Aspeto sa

1 Punglihok diha sa Hugpulong

Dinhi nga leksiyon imong makat-unan kung unsaon


pag-ila sa Aspeto sa Punglihok diha sa mga
Hugpulong.

3
Balik-lantaw

Kompletoha ang table sa imong papel. Isulat ang


kapulong ug suhingpulong.
Pulong Kapulong Suhingpulong
1.sadya
2.niwang
3.init
4.daghan
5.hawod

Diskobreha
Basaha ang balak. Ilha ang mga pulong nga gibaglisan .

Tubaga ang mga pangutana sa ubos.

Nagtinabangay
Sinulat ni June Ve A. Galagate

Sabado nga adlaw. Naa ang tibuok pamilya


ni Ador sa ilang panimalay. Gatinabangay sila sa
paglimpyo sa ilang balay. Si Tatay Pedro gaputol
sa sanga sa kahoy. Si Nanay Alma galimpyo sa
sulod sa balay. Si manong Ronel gabisbis sa
tanum. Si manang Rosel gasilhig sa tugkaran. Si
Lito gatabang sa iyang mama sa sulod sa balay.
Madasigon sila nga gatinabangay sa mga
buluhaton sa balay. Pagkahapon moadto sila sa
Parisian Mall aron motan-aw og sine. Mokaon sad
sila sa Jollibee.

4
Tubaga ang mga pangutana:
1.Unsa ang ulohan sa parapo?_____________
2. Unsa nga adlaw sila naa sa balay? _____________
3. Kinsa ang nagtinabangay sa balay? ____________
4.Unsa ang ilang gibuhat? ______________,
______________,_______________,______________
5. Unsa ang gipasabot o gipakita sa mga pulong?
6. Kaus-a nahitabo ang gibuhat nga lihok? __________
7. Unsa ang ilang buhaton paghuman og panglimpyo?

Ang ilang gibuhat mao ang:


1.Gatinabangay, gaputol, galimpyo, gabisbis, gasilhig

Kini nga mga pulong nagpakita og aksyon.


Ang pulong nga gipakita og aksyon gitawag og
Pulonglihok o punglihok.
1.Adunay mga punglihok nga nahitabo sa pangkaron
nga panahon.
Pananglitan: Gakaon si Dodong og Saging.

2. Motan-aw, Mokaon
Kini nga mga pulong nagpakita og aksyon nga pang-
umaabot pa nga panahon
Pananglitan: Motan –aw mi og sine sa Sabado.

5
Tukia

Ang mga pulong nga nagpakita og aksyon kay gitawag


og punglihok. (Verb)
Adunay mga punglihok nga pangkaron nga panahon
buhaton (present tense). Kini nga punglihok nahitabo
karon mismo.
Susama sa: ga~laba ga~kaon ga~mata

Adunay mga punglihok nga panggahapon nahitabo


(past tense). Ang lihok nahitabo na o humana na
nabuhat.
Susama sa: ni/gi ug punglihok nag ug punglihok
Nikaon nagkaon
Giluto nagluto
Adunay mga punglihok nga pang-umaabot pa (future
tense). Ang aksyon wala pa mahitabo.
Susama sa:
Mo~punglihok Ma~punglihok Mag~punglihok Punglihok/on-hon-an

Lutuon
mosimba makuha magsulat Palitan
dalhon

6
Palamboa
Buluhaton 1
Kompletoha ang table. Isulat ang pang-umaabot,
panggahapon sa matag punglihok.

Punglihok Panggahapon Pang-umaabot


1. gabasa
2. gasulat
3. gainom
4. gadagan
5. galakaw

Buluhaton 2

Basaha ang matag pahayag. Ilha kung unsa ang aspeto


sa punglihok nga gibaglisan sa matag pahayag. Isulat
kung panggahapon o pang-umaabot.
____________1. Giguba ang ilang balay gahapon.

____________2. Moadto mi sa Cebu sa Abril.

____________3. Nawala ni Romeo ang iyang libro atong


miaging Lunes.

____________4. Mobisita si Lola diri sa amoa sa sunod


bulan.

____________5. Gipanday ni papa ang among balay.

7
Hunahunaa
Basaha ang mosunod nga parapo. Kompletoha kini
pinaagi sa pagsulat sa hustong pulong.

Pilia ang tubag sa sulod sa kahon.

Panggahapon aspeto pang-umaabot

Adunay nagkalain-laing ___________ (tense)ang


punglihok. Kini nagasulti kon kanus-a gibuhat o
nahitabo ang aksyon.

Adunay aspeto sa punglihok nga ________________o


(past tense). Kini nagpakita ang lihok o aksyon
humana na nabuhat o humana na nahitabo.
Gigamitan kini og mga pulong nga: gahapon, atong
miaging adlaw/bulan/tuig.
Adunay aspeto sa punglihok nga _________________ o
(future tense). Kini nagpakita ang lihok o aksyon wala
pa nahitabo o sa umaabot pa.
Gigamitan kini sa mga pulong nga umaabot sa sunod
adlaw/bulan/tuig, sa pag-abot sa panahon.

8
Buhata

BULUHATON 1

A. Isulat sa papel ang hustong aspeto sa punglihok


nga mokompleto sa pahayag. Pilia ang tubag ug
isulat kini sa imong papel.

1.Si Maritess (nagbakasyon, gabakasyon, mobakasyon)


sa Cebu sa sunod Sabado.
2.(Nagluto, Moluto, Galuto) si mama ug biko karon.
3.Si Manoy Karding (nagpauli, mopauli, gapauli) diri sa
Pilipinas sa Disyembre.
4.Ang isda (galangoy, molangoy, nilangoy) sa dagat.
5.(Palitan, Gipalitan) ko ni Lola Senna og sapatos ugma
sa merkado.

BULUHATON 2

Paghuna-huna og lima ka punglihok.


Kompletoha ang table. Isulat kini sa papel.
Punglihok sa Panggahapon Pang-umaabot
pagkakaron
1.

9
Sukda
Ilha ang saktong punglihok nga gamiton sa pahayag. Pilia ang
saktong pulong ug isulat kini sa imong papel.

1. (Gisul-ob, Mosul-ob) ni Arrah ang puti nga blusa ganihang


buntag.

2. (Gapalit, Mopalit) kami og gamit sa eskwelahan sa Sabado.

3. (Gakanta, Mokanta) si Rizza sa entablado.

4. (Gaapil, Moapil) sa lumba og dagan si Tonio karong


umaabot nga pista.

5. (Gisunog, Mosunog) ang kampo sa tubo gabii.

Dugang Buluhaton

Pagsulat ug lima ka hugpulong nga gigamitan og


punglihok nga pang-umaabot. Isulat kini sa imong
papel.

10
Yawe sa Pagtul-id

11
Pakisayran

Revised MELC for MTB Grade 1

K to 12 Teacher’s Guide in MTB Grade 1

K to 12 Learner’s Materials in MTB Grade

12

You might also like