Tuyen Tap Phuong Trinh Vo Ty Hay Va Kho

DIỄN ĐÀN TOÁN THPT
www.k2pi.net
t
ne
pi.
PHƯƠNG TRÌNH VÔ TỶ ÔN THI
k2
ĐẠI HỌC 2014
w.
ww
Hà Nội, tháng 1 năm 2014

t
Mục lục
ne
Lời nói đầu 3
pi.
1 Tuyển tập các bài toán 4
1.1 Từ câu 1 đến câu 20 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
1.2 Từ câu 21 đến câu 40 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
1.3 Từ câu 41 đến câu 60 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

k2
1.4 Từ câu 61 đến câu 80 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
1.5 Từ câu 81 đến câu 100 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
1.6 Từ câu 101 đến câu 120 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
1.7 Từ câu 121 đến câu 140 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66

w.
1.8 Từ câu 141 đến câu 160 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
1.9 Từ câu 161 đến câu 180 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
1.10 Từ câu 181 đến câu 200 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
1.11 Từ câu 201 đến câu 220 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

ww
1.12 Từ câu 221 đến câu 240 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115
1.13 Từ câu 241 đến câu 260 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125
1.14 Từ câu 261 đến câu 282 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133
2 Bài tập tự luyện 144
www.k2pi.net Trang 2
t
Lời nói đầu
ne
Phương trình vô tỷ là dạng toán thường xuất hiện trong đề thi tuyển sinh Đại học Cao đẳng. Dù nhiều khi
nó không trực tiếp xuất hiện mà ẩn đằng sau những hệ phương trình, bất phương trình. Đây là câu phân loại
học sinh rất tốt.
pi.
Ta cũng biết rằng với sự sáng tạo không ngừng của những người học toán. Phương trình vô tỷ xuất hiện rất
nhiều trên các diễn đàn, trên Google với những hình thức, ý tưởng mới mẻ và đặc sắc
Topic Phương trình vô tỷ ôn thi Đại học 2014 do anh Phạm Kim Chung lập ra nhằm là nơi trao đổi,
thảo luận các bài toán phương trình vô tỷ phục vụ cho việc ôn thi Đại học. Nó đã rất thành công khi rất nhiều
k2
bài toán đặc sắc được đưa ra thảo luận. Xin cảm ơn các thành viên đã tham gia thảo luận, đã đưa ra những bài
toán đặc sắc cùng những lời giải ấn tượng
Bản tổng hợp chia làm 2 phần chính, phần 1 là tuyển tập các bài toán cùng những lời giải, phần 2 là những
bài tập rèn luyện cho bạn đọc. Bố cục của bản tuyển tập được trình bày rất công phu và khiến chúng ta cảm
tưởng như đọc một cuốn sách vậy. Bạn đọc hoàn toàn có thể kích vào đường dẫn trong Mục lục để nhảy đến
w.
nơi cần xem. Quá thuận lợi phải không ?
Tuyển tập được hoàn thành và ra mắt vào những này cuối tháng 1 năm 2014, tức là những ngày cuối của
năm Quý Tỵ. Năm mới, năm Giáp Ngọ đang đến rất gần. Xin mạn phép thay mặt BQT diễn đàn k2pi, chúc
anh chị em trên diễn đàn cùng bạn đọc một năm mới an khang thịnh vượng, vạn sự như ý, cùng đón một cái Tết
thật ấm áp bên gia đình.
ww
Người tổng hợp

Nguyễn Minh Tuấn (Popeye)
Sinh viên K62CLC Khoa Toán Tin - Đại Học Sư Phạm Hà Nội
t
Chương 1
ne
Tuyển tập các bài toán
pi.
1.1 Từ câu 1 đến câu 20
♥ Bài 1 ♥
Giải phương trình sau :
3x − 1
2x − 3 + √ =0
3 − 2x2 + 2 − x
Lời giải
k2
r r
3 3
Điều kiện − ≤x≤ .
2 2
Có dạng phân thức thử nghĩ đến nhân liên hợp xem sao?
Phương trình được viết lại dưới dạng
√
√

(3x − 1) 3 − 2x2 − 2 + x 3 − 2x2 + x − 2
2x − 3 + = 0 ⇔ 2x − 3 + =0
−3x2 + 4x − 1 1−x
w.
p p
⇔ 3 − 2x2 − 2x2 + 6x − 5 = 0 ⇔ 3 − 2x2 = 2x2 − 6x + 5
Nhẩm được nghiệm x0 = 1 nên ta cứ bình phương phương trình một cách bình thường
 
 2x2 − 6x + 5 ≥ 0  2x2 − 6x + 5 ≥ 0
⇔ ⇔ ⇔x=1
 4x4 − 24x3 + 58x2 − 60x + 22 = 0  (x − 1)2 4x2 − 16x + 22 = 0

ww
Đối chiếu thấy nghiệm thỏa mãn.

Vậy phương trình có nghiệm duy nhất x = 1.
Lời 
giải
 3 − 2x2 ≥ 0 r
3
r
3
Đk: p ⇔− ≤x≤
 3 − 2x2 6= 2 − x 2 2
Nhận thấy
+ Nếu biến đổi tương đương ( quy đồng mẫu rồi bình phương ta sẽ thu được phương trình bậc cao, và khá dài.
1.1 Từ câu 1 đến câu 20 5
Vậy ta hãy nghĩ đến cách khác)
+ Nếu đạt ẩn phụ, trong phương trình không có các nhóm số hạng giống hoặc biểu diễn qua nhau dẽ dàng vậy
phương án này cũng không đặt nhiều hy vọng.
t
+ Do chứa mẫu có căn và nhìn khá phức tạp, ta thử nghĩ đến việc nhân liên hợp để làm đơn giản cái mẫu, cụ
thể như sau (và thấy mọi chuyễn dường
" r như dễ thở )
ne
r #
3 3
Do 3 − 2x2 > x − 2 với mọi x ∈ − nên ta có:
p
;
2 2
√
(3x − 1) 3 − 2x2 − 2 + x
pt ⇔ 3 − 2x =
2x2 − x2 + 4x − 4
3 −√
(3x − 1) 3 − 2x2 − 2 + x
⇔ 3 − 2x =
p(3x − 1) (1 − x)
2
⇔ 2x − 6x + 5 = 3 − 2x2
pi.
Đến đây hơi bí, đầu tiên ta thử bình phương xem sao. ( Nếu không được có thể nghĩ đến việc đặt ẩn phụ đưa về
hệ đối xứng loại II, phân tích các vế thành một bình phương....)
Bình
 phương ta được: 
 2x2 − 6x + 5 ≥ 0  2x2 − 6x + 5 ≥ 0
⇔ ⇔ ⇔x=1
 4x4 − 24x3 + 58x2 − 60x + 22 = 0  (x − 1)2 4x2 − 16x + 22x = 0

Kết hợp điều kiện bài toán ta có x = 1 là nghiệm của phương trình.
k2

♥ Bài 2 ♥
r
√

2 2
(2x − 5) 2x + 3 = x+1 x−1
3 3
w.
Lời giải
5
Đk căn có nghĩa và 2 vế cùng dấu là x ≥ .
2
s
1 2 1
Khi đó : P t ⇔ 2x − 5 = x − 1 ⇔ (2x − 5)2 = 4x2 − 9

(2x + 3)
3 3 27
57
⇔ 104x2 − 540x + 684 = 0 ⇔ x = 3(n)V x = (l).
ww
26
Vậy Pt có 1 nghiệm x = 3.
♥ Bài 3 ♥
17x + 1
√ = 2x − 3
3 − 2x2 + 2 − x
Lời giải
6 Chương 1. Tuyển tập các bài toán
Hình thức giống bài 1 nhưng ta lại không nhân liên hợp được nên cứ quy đồng xem sao?
Viết lại phương trình dưới dạng
p
2x2 + 10x + 7 = (2x − 3) 3 − 2x2
t
Đặt u = 3 − 2x2 ⇒ 2x2 = 3 − u2 và phương trình trở thành
p
ne
3 − u2 + 10x + 7 = (2x − 3) u ⇔ u2 + (2x − 3) u − 10x − 10 = 0
Coi đây là phương trình bậc hai với ẩn là u và tham số là x ta được
∆u = (2x − 3)2 + 4 (10x + 10) = 4x2 − 28x + 49 = (2x − 7)2

3 − 2x + 2x − 7

 u= = −2
Suy ra  2
3 − 2x − 2x + 7 . Do u ≥ 0 nên chỉ nhận nghiệm
pi.
u= = 5 − 2x
2
 x≤ 5

p
2
u = 5 − 2x ⇔ 3 − 2x = 5 − 2x ⇔ 2
 3 − 2x2 = 4x2 − 20x + 25
(vô nghiệm). Vậy phương trình đã cho vô nghiệm.

k2
♥ Bài 4 ♥
√
8x2 + 3x + 4x2 + x − 2 x+4=4
Lời giải
√ 2 √
Pt ⇔ x + 4 + 4x2 + x − 2 x + 4 + 8x2 + 2x − 8 = 0,(1)
2
w.
∆√x+4 = 4x2 + x − 6
 √
x+4+2=0 (V N )

(1) ⇔ 
√

x + 4 + 4x2 + x − 4 = 0
√ 2 √
⇔ x + 4 − x + 4 − 4x2 − 2x = 0, (2)
∆√x+4 = (4x + 1)2
√
ww

 √ 1− 65
x + 4 = −2x  x= 8
 
(2) ⇔ 
 ⇔ ... ⇔ 
√
 √
−3 + 57

x + 4 = 2x + 1 x=
8
Lời giải
ĐK: x ≥ −4
√ √
Phương trình viết thành: 2(4x2 + x − 2) + x + (4x2 + x − 2) x + 4 = 0 ⇔ (4x2 + x − 2)(2 + x + 4) + x = 0 (1)
Nếu x = 0 ta thấy không thỏa mãn pt=> x = 0 không là nghiệm
x(4x2 + x − 2) √
Xét x 6= 0 phương trình (1) tương đương với: − √ + x = 0 ⇔ (4x2 + x − 2) = 2 − 4 + x ⇔
√ √ 2− x+4
( x + 4)2 − x + 4 − 4x2 − 2x = 0(2)
√
t
Đặt t = x + 4 ≥ 0 thì (2) thành: 2 2
 t − t − 4x − 2x = 0 ⇔ (t + 2x)(t + 2x − 1) = 0
2x ≥ 0 √
√

1 + 65
Với t = 2x ⇒ x + 4 = 2x ⇔ ⇔x=
ne
4x2 − x − 4 = 0
 8

1 − 2x ≥ 0 √
√

5 − 73
Với t = 1 − 2x ⇒ x + 4 = 1 − 2x ⇔ ⇒x= (TMĐK)
4x2 − 5x − 3 = 0
 8
♥ Bài 5 ♥
Giải phương trình sau : √
pi.
x−3 1
√ =√ √
2x − 1 − 1 x+3− x−3
Lời giải
ĐK: x ≥ 3
√ √
Phương trình đã cho tương đương với: x2 − 9 − (x − 3) = 2x − 1 − 1 ⇔ x2 − 9 − 2x − 1 − (x − 4) = 0 (1)
p p
Nhận xét: Nhận thấy pt có nghiệm là x = 5 và x = 4 ta nghĩ đến cách tạo ra nhân tử chung là (x − 4)(x − 5) tuy
k2
nhiên muốn tạo ra nhân tử này thì thêm bớt nó rất lẻ. Do vậy ta làm như sau:
x2 − 2x − 8 x+2
(1) ⇔ √ √ − (x − 4) = 0 ⇔ (x − 4)( √ √ − 1) = 0
2
x − 9 + 2x − 1 2
x − 9 + 2x − 1
TH1: x = 4 thỏa mãn đk bài toán=>x = 4 là một nghiệm của pt
√
TH2: Quy đồng ta được: x2 − 9 + 2x − 1 = x + 2(2)
p
Đêm (1) cộng (2) ta được: x2 − 9 = x − 1 ⇔ x2 − 9 = x2 − 2x − 1 ⇔ x = 5 (TMĐK)

p
Vậy pt có 2 nghiệm là x = 4; x = 5
w.
♥ Bài 6 ♥
p
6x3 + 15x2 + x + 1 = 3x2 + 9x + 1 x2 − x + 1
Lời giải
ww
Đặt u = x2 − x + 1 khi đó phương trình trở thành

p
u2 − 3x2 + 9x + 1 u + 6x3 + 14x2 + 2x = 0

Coi đây là phương trình bậc hai với ẩn là u và tham số là x ta được

2 2
∆u = 3x2 + 9x + 1 − 4 6x3 + 14x2 + 2x = 3x2 + 5x + 1

3x2 + 9x + 1 + 3x2 + 5x + 1

u = = 3x2 + 7x + 1
Suy ra  2 .

3x2 + 9x + 1 − 3x2 − 5x − 1
u= = 2x
2
√

 x≥0 −1 + 13
Với u = 2x ⇔ x − x + 1 = 2x ⇔ .
p
2 ⇔x=
 x2 − x + 1 = 4x2 6

t
 3x2 + 7x + 1 ≥ 0
Với u = 3x2 + 7x + 1 ⇔ x2 − x + 1 = 3x2 + 7x + 1 ⇔ .
p
 3x 3x3 + 14x2 + 18x + 5 = 0


ne
 3x2 + 7x + 1 ≥ 0

 x=0
⇔

⇔ √ .
5 2

3 + 5
 3x x +
 3x + 9x + 3 = 0 x = −
3 2
( √ √ )
1 + 13 3+ 5
Vậy phương trình có ba nghiệm là x ∈ − ; 0; − .
6 2
♥ Bài 7 ♥
pi.
√ √
(x − 3) 1 + x + x 4 − x = 2x − 3
Lời giải
ĐK: −1 ≤ x ≤ 4
PT đã cho tương đương với:
√ √
(x − 3)( 1 + x − 1) + x( 4 − x − 1) = 0
k2
(x − 3)x x(x − 3)
⇔√ −√ =0
1+x+1 4−x+1
x(x − 3) = 0(1)
⇔√ √
1 + x + 1 = 4 − x + 1(2)
Từ (1) ta có x = 0 hoặc x = 3
3
Từ (2) ta có x =
2
w.
Lời giải
Đk −1 ≤ x ≤ 4
√
Đặt u = x + 1 ⇒ u2 = 1 + x
√
v=  4 − x ⇒ v2 = 4 − x
 u2 + v 2 = 5 (1)
có hệ
3 3 2
u − v − 4u + 4v = 2u − 5 (2)
ww
từ(2) (u − v) u2 + uv + v 2 − 4 (u − v) = (u − v) (u + v)

⇐⇒ u = v ∨ u2 + uv + v 2 − 4 − u − v = 0(∗) lại có (u + v)2 = 5 + 2uv

phương trình (*) thành (u + v)2 − 2 (u + v) − 3 = 0 ⇐⇒ u + v = 3
3
khi u=v ⇐⇒ x = nhận
2
khi u = 3 − v thế (1) ta có v = 1 ∨ v = 2 ⇐⇒ x = 3 ∨ x = 0
3
vậy có 3 nghiệm x = 0, x = 3, x =
2
♥ Bài 8 ♥
p p
(x + 2) x2 − 2x + 4 = (x − 1) x2 + 4x + 7
t
Lời giải
Phương trình đã cho tương đương với
ne
 
 (x + 2) (x − 1) ≥ 0  (x + 2) (x − 1) ≥ 0
⇔ ⇔
 (x + 2)2 x2 − 2x + 4 = (x − 1)2 x2 + 4x + 7  3(x + 2)2 = 3(x − 1)2

Hệ phương trình cuối vô nghiệm.

Vậy phương trình vô nghiệm.
pi.
Lời giải
Thấy căn thử đặt xem sao, không ngờ nó ngon thật thầy ơi
Đặt
p p
x2 − 2x + 4 = a; x2 + 4x + 7 = b (a; b > 0)
Ta có:
b2 − a 2 + 9
•x + 2 =
k2
6
b2 − a 2 − 9
•x − 1 =
6
Khi đó phương trình đã cho trở thành:
b2 − a 2 + 9
2
b − a2 − 9

a= b
6 6
⇔ b2 − a 2 + 9 a = b2 − a 2 − 9 b

w.
⇔ (a + b) (a − 3 − b) (a + 3 − b) = 0
p p
•a − 3 = b ⇔ x2 − 2x + 4 = x2 + 4x + 7 + 3
p
⇒ x2 + 4x + 7 = −x − 2
 
 x≤2  x≤2
⇒ ⇔
 x2 + 4x + 7 = x2 − 4x + 4  7 = 4(V L)
p p
ww
•a + 3 = b ⇔ x2 − 2x + 4 + 3 = x2 + 4x + 7

p  x≥1
⇒ x2 − 2x + 4 = x − 1 ⇒
 4 = 1(V L)
Vậy phương trình đã cho vô nghiệm
♥ Bài 9 ♥
√
(2 2x − 1 + x + 1)2 − 9x2 + 15 = 22x
Lời giải
1
Điều kiện x ≥ .
2
Cứ rút gọn phương trình xem ta được gì?
t
√
2x2 + 3x − 3 = (x + 1) 2x − 1
ne
Nhẩm
 được nghiệm x = 1 nên bình phươnghai vế ta được
 2x2 + 3x − 3 ≥ 0  2x2 + 3x − 3 ≥ 0
⇔ ⇔x=1
 2x2 + 3x − 3 2 = (x + 1)2 (2x − 1)  (x − 1) 2x3 + 7x2 + 4x − 5 = 0

P/s: Phương trình bậc ba chứng minh vô nghiệm trong điều kiện đó, hơi tắt chút các bạn hoàn thiện giúp mình
pi.
Lời giải
Điều kiện:
1
x≥
2
Phương trình đã cho tương đương:
√ 2
k2
2 2x − 1 + x + 1 = (x + 3) (9x − 5)
Đặt căn tiếp nào! Đặt

√
2x − 1 = a (a ≥ 0)
Ta có:
a2 + 3
•x + 1 =
2
a2 + 7
w.
•x + 3 =
2
9a2 − 1
•9x − 5 =
2
Khi đó phương trình đã cho trở thành:
2 2
a2 + 3
2
a +7 9a − 1
2a + =
2 2 2
2
2 2
2

⇔ a + 4a + 3 = a + 7 9a − 1
ww

a=1
⇔ −8 (a − 1) a3 + 5a + 2 = 0 ⇔ 

a3 + 5a + 2 = 0
√
•a = 1 ⇔ 2x − 1 = 1 ⇒ 2x − 1 = 1 ⇒ x = 1
•a3 + 5a + 2 = 0
Dễ thấy a > 0 nên a3 + 5a + 2 > 0

Vậy phương trình đã cho có 1 nghiệm duy nhất x = 1
♥ Bài 10 ♥
√
x3 + 22x2 − 11x − (6x2 + 12x − 6) 2x − 1 = 0
t
Lời giải
Điều kiện:
ne
1
x≥
2
Phương trình đã cho được viết lại thành:
√
x3 + 22x2 − 11x = (6x2 + 12x − 6) 2x − 1
Bình phương 2 vế lên xem sao Khi đó, ta được:
pi.
(x − 1)2 x2 − 18x + 9 x2 − 8x + 4 = 0

 
x=1 x=1

2
 √
⇔ x − 18x + 9 = 0 ⇔  x=9±6 2
  √
x2 − 8x + 4 = 0 x=4±2 3
Đối chiếu với điều kiện Vậy phương trình đã cho có nghiệm:
k2

x=1
 √
 x=9±6 2
 √
x=4±2 3
Lời giải
w.
1
Điều kiện x ≥ .
2
Nhận thấy x0 = 1 là nghiệm của phương trình nên thực hiện nhân liên hợp ta được
√
x3 + 16x2 − 23x + 6 − 6 x2 + 2x − 1

2x − 1 − 1 = 0.
x−1
⇔ (x − 1) x2 + 17x − 6 − 6 x2 + 2x − 1 . √

= 0.
 2x − 1 + 1
x=1
⇔ 6 x2 + 2x − 1 .

ww
2
x + 17 − 6 − √ = 0(1)
2x − 1 + 1
Ta giải phương trình (1). Quy đồng ta được
√
x2 + 17x − 6 2x − 1 = 11x2 + 7x − 6.
Tiếp tục nhân liên hợp ta được
√
x2 + 17x − 6 2x − 1 − 1 = 10x2 − 10x. 

2 (x − 1) x2 + 17x − 6

x=1
⇔ √ = 10x (x − 1) ⇔  √ .
2x − 1 + 1 10x 2x − 1 + 1 = 2 x2 + 17x − 6 (2)

Phương trình (2) tương đương với

√ √ √ 2
5x 2x − 1 = x2 + 12x − 6 ⇔ x2 − 5x. 2x − 1 + 6 2x − 1 = 0.
 √ √ 
√ √ x = 2 2x − 1 x=4±2 3
√ .

⇔ x − 2 2x − 1 x − 3 2x − 1 = 0 ⇔  √ ⇔
x = 3 2x − 1 x=9±6 2
Đối chiếu thấy tất cả các nghiệm đều thỏa mãn.
t
n √ √ o
Vậy phương trình có 5 nghiệm x ∈ 1; 4 ± 2 3; 9 ± 6 2 .
ne
♥ Bài 11 ♥
√ √
4
√ p
x+1+ x−1= x−1+ x2 − 2x + 3
Lời giải
pi.
Đk: x ≥ 1 (*)
√ q q
pt ⇔ 4 x − 1 + (x − 1) + 2 = (x − 1)2 + (x − 1)2 + 2 (**)
p 4
√ √
Xét hàm số: f (t) = t + t + 2 ( t ≥ 0 )
4
1 1
f′ = √ 4 3
+ √ > 0 với mọi t > 0
4 t 2 t+2
Vậy hàm f liên tục và đơn điệu tăng trên tập số thực t > 0

Ta có (**) ⇔ f (x − 1) = f (x − 1)2
k2
⇔ x − 1 = (x − 1)2 ⇔ x = 1; x = 2
Kết hợp điều kiện (*) ta có x = 1 và x = 2 là nghiệm của phương trình.
♥ Bài 12 ♥
p √
3x2 + 33 + 3 x = 2x + 7
w.
Lời giải
√
Đặt t = x, t ≥ 0
Ta có P t :
p
3t4 + 33 = 2t2 − 3t + 7
2
⇔ 3t4 + 33 = 2t2 − 3t + 7
ww
⇔ t4 − 12t3 + 37t2 − 42t + 16 = 0 ⇔ (t − 1)2 (t − 2) (t − 8) = 0
Vậy Pt có 3 nghiệm : x = 1; x = 4; x = 64.
♥ Bài 13 ♥
√ √
2 (5x − 3) x + 1 + 5 (x + 1) 3 − x = 3 (5x + 1)
Lời giải
Điều kiện −1 ≤ x ≤ 3.
Thấysự xuất hiện của hai căn thức nên ta đặt ẩn phụ dạng hai ẩn xem sao?
t
 u = √x + 1
Đặt √ , (0 ≤ u, v ≤ 2) thì ta có u2 + v 2 = 4.
 v = 3−x
ne

2 2
 5x − 3 = 3u − 2v


Đồng nhất hệ số ta phân tích được x + 1 = u2 .

2 2

5x + 1 = 4u − v

Khi đó phương trình đã cho trở thành
2 3u2 − 2v 2 + 5uv 2 = 3 4u2 − v 2 ⇔ 6u2 (2 − u) = v 2 (u + 3)

pi.
Vậy ta có hệ phương trình
 
 6u2 (2 − u) = v 2 (u + 3)  (2 − u)2 (2 + u)2 = v 4
⇔
 u2 + v 2 = 4  36u4 (2 − u)2 = v 4 (u + 3)2

 
 u2 + v 2 = 4 
 u2 + v 2 = 4 
  u=2
⇔ ⇔ ⇔ √
v=0
k2
 36u4 v 4 = v 4 (u + 3)2 (2 + u)2 5 + 145
  u=
6u2 = (u + 2) (u + 3)


 10
√
Với u = 2 ⇔ √ x + 1 = 2 ⇔ x = 3. √ √
5 + 145 √ 5 + 145 7 + 145
Với u = ⇔ x+1= ⇔x= .
10 10 ( √ 10
)
7 + 145
Vậy phương trình có hai nghiệm là x ∈ 3; .
10
w.
♥ Bài 14 ♥
√ √
4x2 + (2x − 5) 4x + 2 + 17 = 4x + (2x + 3) 6 − 4x
Lời giải
√ √
4x2 + (2x − 5) 4x + 2 + 17 = 4x + (2x + 3) 6 − 4x(1)
ww
−1 3
ĐK : ≤x≤ .
2 √2 √
(1) ⇔ (2x + 3) 6 − 4x − (2x − 5) 4x + 2 = (2x − 1)2 + 16
√ √
⇔ (2x + 3) 6 − 4x + (5 − 2x) 4x + 2 = (2x − 1)2 + 16
V T ≥ 16(∗)
√ √ 2
V P 2 = (2x + 3) 6 − 4x + (5 − 2x) 4x + 2

n √ 2 √ 2 o
V P 2 ≤ 2. (2x + 3) 6 − 4x + (5 − 2x) 4x + 2
h i
⇔ V P 2 ≤ 2 −96x2 + 96x + 104 = 2 −24(2x − 1)2 + 128 ≤ 2.128 = 256.

⇒ V P ≤ 16(∗∗)
1
Từ (*) và (**) ⇒ x =
2
Lời giải
t
1 3
Điều kiện : − ≤ x ≤
2 2
Phương trình đã cho tương đương với phương trình :
ne
√ √
16x2 − 16x + 68 = 4 (4x + 2) 6 − 4x + 4 (5 − 2x) 4x + 2
√ √ 3
⇔ 16x2 − 16x + 68 =
6 − 4x + 4x + 2 (1)
2
√ √ t2 − 8
Đặt t = 6 − 4x + 4x + 2, t ≥ 0 ⇒ 16x − 16x = 12 −
2
. Lúc đó phương trình (1) trở thành :
4
2
t2 − 8
pi.
12 − + 68 = t3 ⇔ t4 + 4t3 − 16t2 − 256 = 0
4
√ √ √ √
⇔ t = 4 ⇔ 6 − 4x + 4x + 2 = 4 ⇔ 6 − 4x − 2 + 4x + 2 − 2 = 0
2 (1 − 2x) 2 (2x − 1)
⇔√ +√ =0
6 − 4x + 2 4x + 2 + 2

2x − 1 = 0
⇔ √ √
6 − 4x = 4x + 2
k2
1
⇔x=
2

♥ Bài 15 ♥
w.
√ √ p
(7 − 6x) 4 + 3x + (13 + 6x) 1 − 3x = 5 −9x2 − 24x − 11
Lời giải
√ √
Đầu tiên đặt: u = 4 + 3x; v = 1 − 3x thì:
2 2
u + v = 5.
p
P T ⇐⇒ (5 + 2v 2 )u + (5 + 2u2 )v = u2 v 2 − 4u2 + v 2
ww
p
⇐⇒ (u + v)3 = 5 − u4
⇐⇒ (5 + 2uv)3 + u4 = 5.
Điều này vô lí.
Vậy PT đã cho vô nghiệm
♥ Bài 16 ♥
√ √
3x − 7 + (4x − 7) 7 − x = 32
Lời giải
7
Điều kiện : ≤x≤7
3
t
r !
√ 14
Đặt : a = 7 − x 0 ≤ a ≤
3
Phương trình đã cho trở thành :
ne
p
14 − 3a2 − 4a3 + 21a − 32 = 0
Mà :
p √
• 0 ≤ f (a) = 14 − 3a2 ≤ 14
r
3 14
• g (a) = −4a + 21a − 32, 0 ≤ a ≤ ;
3
g ′ (a) = −12a2 + 21
pi.
√ !
7 √
⇒ −32 = g (0) ≤ g (a) ≤ g = −32 + 7 7
2
√ √
Nên : f (a) + g (a) ≤ −32 + 7 7 + 14 < 0
Hay phương trình đã cho VN.
k2
♥ Bài 17 ♥
4x − 1 11 − 2x 15
√ + √ =
4x − 3 5−x 2
Lời giải
4x − 1 11 − 2x 15
√ + √ =
w.
4x − 3 5−x 2
√ 2 √ 1 15
⇔ 4x − 3 + √ +2 5−x+ √ =
4x − 3 5−x 2
√ √ 2 1 15
⇔ 4x − 3 + 2 5 − x + √ +√ =
√4x − 3 5−x 2
√
√ √ 4x − 3 + 2 5 − x 15
⇔ 4x − 3 + 2 5 − x + p = .(1)
 √ (4x − 3)(5 − x) 2
 4x − 3 + 2√5 − x = a ≥ 0
ww
p
 (4x − 3)(5 − x) = b ≥ 0
a2 − 17
⇒ a2 − 4b = 17. ⇒ b = .
4
4a 15
(1) → a + = .
−17 + a2 2
3 2
⇔ 2a − 15a − 26a + 255 = 0
⇔ (a − 5)(2a2 − 5a + 51) = 0
⇔ a = 5.
 √
 4x − 3 + 2√5 − x = 5 19

x=
⇒ p ⇔  4
 (4x − 3)(5 − x) = 2 x=1

t
♥ Bài 18 ♥
p p
x+ x2 − 3x + 9 = x2 + 2x + 10 + 1
ne
Lời giải
Nhận
 p thấy x = 1 không
p là nghiệm của phương trình nên đưa về hệ
 x2 + 2x + 10 − x2 − 3x + 9 = x − 1
.
 x2 + 2x + 10 + x2 − 3x + 9 = 5x + 1
p p
x−1
5x + 1 −x2 + 7x
Suy ra 2 x2 − 3x + 9 = .
p
− (x − 1) =
pi.
x−1  x−1
 (x − 1) −x2 + 7x ≥ 0
.
p
2 2
⇔ 2 (x − 1) x − 3x + 9 = −x + 7x ⇔
 4(x − 1)2 x2 − 3x + 9 = x2 (7 − x)2


 (x − 1) −x2 + 7x ≥ 0
⇔ ⇔ x = 3.
 (x − 3) x3 + x2 + 8x − 4
♥ Bài 19 ♥
k2
1 23 1
√ + x= √ + 3x2 + 11
x−1 2 2x − 3
Lời giải
3
Điều kiện x > .
2
Nhẩm được nghiệm x0 = 2 nên thử nhân liên hợp xem sao?
w.
1 1 23
√ −√ = 3x2 − x + 11
x−1 2x − 3 2

x−2 11
⇔√ √ √ √ = (x − 2) 3x −
x − 1. 2x − 3 x − 1 + 2x − 3 2
ww

x=2
⇔ 1 11

√ √ √ √ = 3x − (1)
x − 1. 2x − 3 x−1+ 2x − 3 2
Phương trình (1) dễ thấy chuyển vế ta được một hàm đơn điệu vậy cái ta cần là tìm được một nghiệm nữa của
phương trình và đó chính là x = 2.
♥ Bài 20 ♥
2−x √ √
= 2x − 3 − 3 x − 1
t
4
Lời giải
ne
2−x √ √
= 2x − 3 − 3 x − 1
4
3
ŒK : x ≥ .
√ 2
x √ x−2
⇔ 2x − 3 − 1 + − 3 x − 1 + =0
2 2
4
2x − 4 (x − 2)(x + 2x − 4) x − 2
⇔√ + + =0
2x − 3 + 1 8A 4
pi.
⇔x=2
x2 + 2x − 4 1

1 3
do : √ + + > 0; ∀x ≥
2x − 3 + 1 8A 4 2

k2
♥ Bài 21 ♥
√
4x2 + 3(x2 − x) x + 1 = 2(x3 + 1)
Lời giải
w.
√
4x2 + 3(x2 − x) x + 1 = 2(x3 + 1)
ĐK : x ≥ −1.
√
⇔ 4x2 − 2x3 − 2 + 3(x2 − x) x + 1 = 0
√
⇔ (x − 1) 3x x + 1 − 2x2 + 2x + 2 = 0


x=1
ww
⇔ √
3x x + 1 = 2x2 − 2x − 2

x=1
⇔
4x4 − 17x3 − 13x2 + 8x + 4 = 0

x=1
⇔
(x2 − 4x − 4)(4x2 − x − 1) = 0
♥ Bài 22 ♥
p p p
x2 + 4x + 3 + x2 + x = 3x2 + 4x + 1
t
Lời giải
đk x ≤ −3 ∨ x ≥ 0,x = −1
ne
Phương trình thành
p p p
(x + 1) (x + 3) + x (x + 1) = (x + 1) (3x + 1)
xét x = −1 thoả mãn
x ≥ 0, phương trình thành
√ √ √
x + 3 + x = 3x + 1 √
−8 + 76
2
loại
pi.
⇐⇒ 3x + 16x − 4 = 0, x ≥ 2 ⇐⇒ x =
3
TH: x ≤ −3
phương trình thành
√ √ √
−x − 3 + −x√= −3x − 1 ⇐⇒ 3x2 + 16x − 4 = 0
−8 − 76
⇐⇒ x =
3
Lời giải
k2

2
 x + 4x + 3 ≥ 0


Điều kiện : x2 + x ≥ 0

3x2 + 4x + 1 ≥ 0


Phương trình đã cho tương đương với :
2 (x2 + x) (x2 + 4x + 3) = x2 − x − 2
p
q
⇔ 2 (x + 1)2 (x2 + 3x) = (x + 1) (x − 2)
w.
 
 x2 − x − 2 ≥ 0 x = −1
⇔ ⇔ √
−8 − 76

 (x + 1)2 3x2 + 16x − 4 = 0

x=
3

♥ Bài 23 ♥
ww
Giải phương trình sau : r

x−2 x+2
+ √ √ 2 = 1
x−1 x+2+ x−2
Lời giải
Nhân liên hợp cái mẫu đưa về
√ √ √ √ √
16 x − 2 + (x + 2)( x + 2 − x − 2)2 x − 1 = 16 x − 1
Phá tung tóe ra được
√ √ √ √ √ √ √
x. x − 2 x − 1. x + 2 = x − 1(x2 + 2x − 8) + x − 2(8 − 2 x − 1 x + 2)
Trong đó x2 + 2x − 8 = (x − 2)(x + 4) nên thấy ngay x = 2 là nghiệm, cái còn lại là
√ √ √ √ √ √
x. x − 1. x + 2 = x − 1. x − 2.(x + 4) + 8 − 2 x − 1 x + 2
Cáo lỗi do nhìn nhầm nên đoạn cuối nãy mình làm sai,nhưng cái phương trình trên vẫn vô nghiệm, có thể làm
t
tạm thời như sau
√ √ √ √
(x + 2) x − 1 x + 2 = 8 + (x + 4) x − 1 x − 2 bình phương 2 vế thu gọn được
ne
√ √
(x − 2)(3x + 13) = 4(x + 4) x − 1 x − 2, lại có nghiệm x = 2
√ √
cái còn lại x − 2(3x + 13) = 4(x + 4) x − 1 vô nghiệm do đk x ≥ 2
Lời giải
ĐK x ≥v2
u 4 x−2
u
1
pi.
x+2
P T ⇔ t x−2 + 2 = 1
3 x+2 + 1
q
x−2
1 + x+2
r
x−2
Đặt t = , (t ≥ 0)
x+2
PT trở thành
2t 1
√ + =1
3t + 1 (1 + t)2
2
2t t2 + 2t
k2
⇔√ =
3t2 + 1 (t + 1)2
2
4t2 t2 + 2t
⇔ 2 =
3t + 1 (t + 1)4
⇔ t3 t3 + 4t2 + 11t + 12 = 0

⇔t=0
Vậy PT có nghiệm duy nhất x = 2
w.
Lời giải
Tạm thời chưa nghĩ ra cách khác đành dùng cách trâu bò nhất
Điều kiện x ≥ 2.
r
x−2 1
+ q 2 = 1
ww
x−1 x−2
x+2 +1
 r
x−2
 u=


Đặt r x − 1 , (0 ≤ u, v < 1) khi đó phương trình trở thành
 x−2
 v=

x+2
1
u+ =1
(v + 1)2
2 1 + v2

2 − u2
Mặt khác x = = . Vì vậy ta có hệ phương trình
1 − u2 1 − v2
1


1

 u=1− 2
 1
 u+
 = 1

 (v + 1)  u=1−
(v + 1)2
  
(v + 1)2 i2
 h 
⇔ 1 ⇔
2 1 + v2
2 − 1 − (v+1)2 2 1 + v2

2(v + 1)4 − v 2 + 2v
2
2 1 + v2

2 − u2
t
i2 = =
  
 =  
1 − v2 (v + 1)4 − (v 2 + 2v)2 1 − v2
  
1 − u2 1 − v2
h
 1− 1− 1 2


(v+1)
1
 
 u=1− 1
ne


2  u=1−

⇔ (v + 1) ⇔ (v + 1)2 ⇔u=v=0⇔x=2
4 + 4v 3 + 8v 2 + 8v + 2 2 1 + v 2
v 6 5 4 3
v + 5v + 11v + 12v = 0
 

 = 
2v 2 + 4v + 1 1 − v2
♥ Bài 24 ♥
5x2 x2 + x + 2 x2 + x + 3
√ + √ 2 + √ 2 = 2
x+1 x2 + x + 2 x2 + x + 3
pi.
Lời giải
 x 2 + √ x + 2 2 ≤ x 2 + 1 x 2 + x + 2

Theo BCS ta có: √

 x2 + x + 3 2 ≤ x2 + 1 x2 + x + 3

5x2 2 5x2 2x2

Suy ra vế trái Pt : V T ≥ √ + 2 ≥√ − 2 +2
x+1 x +1h x+1 x +1
√ √ i
2 5x2 − x + 3 + 1 − x + 1 2
2 2 x

x 5x + 5 − 2 x + 1
k2
⇒VT ≥ √ +2≥ √ +2
(x2 + 1) x + 1 (x2 + 1) x + 1
⇒ V T ≥ 2 = V P.
Và : V T = V P = 2 ⇔ x = 0.
Vậy Pt có nghiệm duy nhất : x = 0.
♥ Bài 25 ♥
w.

√ √
(2x − 9) x + 7 + 3x − 2 + 2x + 9 = 0
Lời giải
2
Điều kiệnx ≥ .
3
Nhẩm được nghiệm x0 = 2 nên thử liên hợp xem sao?
ww
Phương trình được viết lại dưới dạng
√ √
(2x − 9)x+7−3 + 3x − 2 − 2 + 8 (x − 2) = 0

2x − 9 3
⇔ (x − 2) √ +√ +8 =0
x+7+3 3x − 2 + 2
2x − 9 3 2
Mặt khác √ +√ + 8 > 0, ∀x ≥ nên phương trình tương đương với x = 2.
x+7+3 3x − 2 + 2 3
♥ Bài 26 ♥
x3 1
√ =x−
t
x3 + 1 x
Lời giải
ne

 x > −1
Điều kiện :
 x 6= 0
x4
Viết lại phương trình : √ = (x − 1) (x + 1) (*) suy ra : x > 1
x3 + 1
Lúc đó : r
p 1 1
(∗) ⇔ x4 = x2 − 1

x3 + 1 ⇔ x = 1 − 2 x+ 2
x x
pi.
r
1 1
Đặt : a = 1 − 2 > 0; b = x + 2
x x
PT trên trở thành :
a + b2 − 1 = ab ⇔ b2 − ab + a − 1 = 0
∆a = a2 − 4 (a − 1) = (a − 2)2

b=a−1
⇒
b=1
k2
r
1 1
• b = a − 1 ⇒ x + 2 = − 2 (V N )
x x
1
• b = 1 ⇒ x + 2 = 1 (V N do x > 1)
x
Kết luận : Người đẹp vô nghiệm
Lời giải
Hoặc có thể đánh giá bằng bất đẳng thức Cô si như sau
w.
x + 1 + x2 − x + 1
V P = x2 − 1 (x + 1) (x2 − x + 1) ≤ x2 − 1 . .
p
2
2
2x4 − x2 − 1 − 1 − x2

x4 + x2 − 2
= = < x4 = V T
2 2
Nên phương trình vô nghiệm.
♥ Bài 27 ♥
ww

√ √
1 2x − 3 − x − 1 + 2
√ √ √ √ =
3x − 2 x − 1. 2x − 3 x − 1 + 2x − 3 16 (x − 2)
Lời giải
3
Đk: ≤ x 6= 2
2 √ √
1 2x − 3 − x − 1 + 2
Pt ⇔ p = √ √
3x − 2 (2x − 3) (x − 1) 16 2x − 3 − x − 1
√ √ 1
Đặt :t = 2x − 3 − x − 1, − √ ≤ t 6= 0
2 
t=2
t


√

1 t+2
Ta có Pt theo t là : 2

= ⇔ t=2 2−2
t +4 16t 
ne


 √
t = −2 2 − 2 (loi)
 √ √ 
2x − 3 − x − 1 = 2 x = 26

Ta giải 2 Pt : 

⇔


√ √ √  √
q
√
2x − 3 − x − 1 = 2 2 − 2 x = 38 − 24 2 + 4 139 − 98 2
√ √
q
Vậy Pt có 2 nghiệm : x = 26; x = 38 − 24 2 + 4 139 − 98 2.
pi.
♥ Bài 28 ♥
2
3 x2 + 1 − 15 = 8x2
p
2 (2 − x2 )
Lời giải
√
k2
Đk |x| ≤ 2
Đặt a = x + 1, b =
p
2
4 − 2x2 ⇒ a ≥ 1, b ≥ 0
ta
 có hệ
 2a + b2 = 6 (1)
3a2 − 15 = 8b (a − 1) (2)
Từ (1) thế (2): 3b4 + 16b3 − 36b2 − 64b + 48 = 0 ⇐⇒ 3b2 − 2b − 12 b2 + 6b − 4 = 0

√ √
w.
⇐⇒ b = 1 + 37 ∨ b = −3 + 13
√
b = 1 + 37 loại
√ √
q
b = −3 + 13 ⇒ x = ± 3 13 − 9
♥ Bài 29 ♥
ww
s
p p (x2 + 1)3
x4 − x2 + 1 + x (x2 − x + 1) =
x
Lời giải
s
(x2 + 1)3
Có lẽ đề là
p p
x4 + x2 + 1 + x (x2 − x + 1) =
x
Chia 2 vế cho x ta được s
1 3
r r
2
1 1
PT ⇔ x + 2 + 1 + x + − 1 = x+
x x x
1
Để đơn giản, ta đặt t = x + (t ≥ 2)
x
PT trở thành
√ √
t
p
t2 − 1 + t − 1 = t t
⇔ t2 + t − 2 + 2 (t2 − 1) (t + 1) = t3
p
p 2
ne
⇔ (t2 − 1) (t − 1) − 1 = 0
⇔ t2 − 1 (t − 1) − 1 = 0

⇔ t t2 − t − 1 = 0 (vô nghiệm, do t ≥ 2)

Chú ý cũng có thể sử dụng ngay BĐT Bunyakovsky mà không cần bình phương
p √ p √
V T = 1. t2 − 1 + t − 1.1 ≤ (1 + t − 1) (t2 − 1 + 1) = t t = V P
...
pi.
s
(x2 + 1)3
Thực ra nếu đề là x4 − x2 + 1 + x (x2 − x + 1) =
p p
(∗)
x
thì V T (∗) < x4 + x2 + 1 + x (x2 − x + 1) < V P (∗)
p p

♥ Bài 30 ♥
k2
√ √ p
x 1 + x + (x + 2) 1 − x = x + (1 − x) (1 + x) + 1
Lời giải
√ √ p
x 1 + x + (x + 2) 1 − x = x + (1 − x) (1 + x) + 1
ĐK : −1 ≤ x ≤ 1.
√ √
w.
⇔ x2 + x − 1 + x + 2 − x + 1

1−x−x =0
√
x+2− x+1
⇔ x2 + x − 1 1 − √

=0
 1−x+x
x2 + x − 1 = 0
⇔  √ √
x+2− x+1= 1−x+x
√
−1 ± 5

x=
⇔ 2
ww
x=0
♥ Bài 31 ♥
√
3
√ p
3x + 2 + x 3x − 2 = 2 2x2 + 1
Lời giải
a.T H1 : x ≥ 1
√
3
p √ √
Pt ⇔ 3x + 2 − 2 + 3x − 2 2x2 + 1 + x − 3x − 2 3x − 2 = 0
√
3(x − 2) (x − 2)(x + 2) (x − 2)(x − 1) 3x − 2
⇔ q √ + √ + √ = 0 ⇔ x = 2.
3x + 2 2x 2+1 x + 3x − 2
t
3 2 3
(3x + 2) + 2 3x + 2 + 4
2
b.T H2 : ≤ x < 1.
3
√ √
ne
p
P t ⇔ x + 1 − 3 3x + 2 + x 1 − 3x − 2 + 2 2x2 + 1 − 2x − 1 = 0
x3 + 3x2 − 1 3x(1 − x) 4x2 − 4x + 3
⇔ √ q + √ + √ = 0, (1)
2 3 3 2 1 + 3x − 2 2 2x 2 + 1 + 2x + 1
(x + 1) + (x + 1) 3x + 2 + (3x + 2)
Pt (1) vô nghiệm do VT>0
Vậy Pt đã cho có 1 nghiệm : x = 2.
pi.
♥ Bài 32 ♥
√ √ √ √
3+ x x+ x+2 x x + x + 2 x2 + x x + 2 x2 + 3 10
2
√ + 2
√ + 2
√ + √ + √ √ =
x +x x+x+3 x +x x+3 x + x+4 x+x x+4 x x+x+ x+3 3
Lời giải
Điều kiện : x ≥ 0
k2
√ √ √ √
Ta có : 3 + x = ( x + 1) + 2; x + x + 2 = ( x + 1) + (x + 1)
√ √ √ √
x x + x + 2 = (x + 1) + (x x + 1); x2 + x x + 2 = (x2 + 1) + (x x + 1)
x2 + 3 = (x2 + 1) + 2
√ √
Đặt a = 2; b = x + 1; c = x + 1; d = x x + 1; e = x2 + 1
Khi đó phương trình đã cho trở thành :
a+b b+c c+d d+e e+a 10
w.
+ + + + =
c+d+e a+d+e a+b+e a+b+c b+c+d 3
Cộng 5 vào hai vế của phương trình ( cộng 1 vào mỗi phân số ) , ta được :
1 1 1 1 1 25
(a + b + c + d + e).( + + + + )=
c+d+e a+d+e a+b+e a+b+c b+c+d 3
1 1 1 1 1
⇔ 3(a + b + c + d + e).( + + + + ) = 25
c+d+e a+d+e a+b+e a+b+c b+c+d
1 1 1 1 1
Đặt A = 3(a + b + c + d + e); B = + + + +
c+d+e a+d+e a+b+e a+b+c b+c+d
ww
Theo bất đẳng thức AM − GM ta có : A.B ≥ 25

Dấu ” = ” xảy ra khi a = b = c = d = e ⇔ x = 1(T M ŒK)
Vậy phương trình đã cho có nghiệm : x = 1
♥ Bài 33 ♥
x3 1
√ = −x
3
x +1 x
Lời giải
Bài toán này khá đơn giản, nó dựa vào biến đổi:
x3 p 1
= x3 + 1 − √
t
√
3
x +1 3
x +1
Đến đây hàm số 1 phát là ra luôn
ne
♥ Bài 34 ♥
2 1
√ √ + √ =3
x + 1 − x x + x2 + 1
Lời giải
Điều kiện x ≥ 0.
pi.
√ √ p
2 x + 1 + x + x2 + 1 − x = 3.
√ √
Nếu x > 1 khi đó V T > 2 x + 1 + x > 3 = V P , phương trình vô nghiệm.
Nếu 0 ≤ x ≤ 1.
√ √ p 2
Xét hàm số f (x) = 2 x+1+ x + x + 1 − x − 3.
Ta có
k2

1 1 x 1 1 x
f ′ (x) = √ + √ +√ −1= √ −1 + √ +√ > 0, ∀x ∈ (0; 1].
x x+1 2
x +1 x x+1 x+1
Do đó f (x) là hàm đồng biến trên [0; 1]. Nhận thấy f (0) = 0 nên suy ra x = 0 là nghiệm duy nhất của phương
trình
w.
♥ Bài 35 ♥
√ √ 6x − 4
2x + 4 − 2 2 − x = √
x2 + 4
Lời giải
h i
ĐK x ∈ −2; 2
ww
6x − 4 6x − 4
PT ⇔ √ √ =√
2x + 4 + 2 2 − x x2 + 4
2 √ √
⇔ x = hoặc 2x + 4 + 2 2 − x = x2 + 4 (1)
p
3p
(1) ⇔ 4 2 (4 − x2 ) = (x − 2) (x + 4)
h i
Ta thấy V T (1) ≥ 0 ≥ V P (1) do x ∈ −2; 2 , V T (1) = V P (1) ⇔ x = 2
2
Vậy PT có nghiệm x = , x = 2.
3
♥ Bài 36 ♥
√ √ √
3 4 1 + x + 4 1 + 3x = 3 4 1 + 2x + 1
t
Lời giải
1
ĐK x ≥ −
ne
√ 3 √ √
P T ⇔ 4 1 + 3x − 1 = 3 4 1 + 2x − 4 1 + x
√ √ √
1 + 3x − 1 1 + 2x − 1 + x
⇔ √ 4
= 3√4
√
1 + 3x + 1 1 + 2x + 4 1 + x
3x 3x
⇔ √ 4
√ = √ 4
√4
√ √
1 + 3x + 1 1 + 3x + 1 1 + 2x + 1 + x 1 + 2x + 1 + x
√ √ √ √ √ √
Ta quan tâm tới PT 4 1 + 3x + 1 1 + 2x + 1 + x (*)

1 + 3x + 1 = 4 1 + 2x + 4 1 + x
√ √ √
pi.
Để ý các BĐT 1 + x + 1 + 2x ≥ 1 + 1 + 3x
√ √ √
và 4 1 + x + 4 1 + 2x ≥ 1 + 4 1 + 3x
Suy ra V P (∗) ≥ V T (∗), V T (∗) = V P (∗) ⇔ x = 0
♥ Bài 37 ♥
√ √
k2
p
x + 6 x + 1 x + 3 + x2 + 1 = 6 (3x + 4)
Lời giải
Điều kiện x ≥ 0. Nhân liên hợp đưa về phương trình
√ √ 6x + 8 √ √ p
x+6 x+1 . √ = 6 (3x + 4) ⇔ x + 6 x + 1 = 3 x + 3 − x2 + 1
x + 3 − x2 + 1
w.
√ √ p
⇔ x + 6 x + 1 + 3 x2 + 1 − 3x − 9 = 0
p √ √ −6x 6x √
3 x2 + 1 − x − 1 + 6 x + 1 − 1 + x = 0 ⇔ √ +√ + x=0
2
x +1+x+1 x+1+1

x=0
√ √
⇔

6 x 6 x
1+ √ −√ = 0(1)
x+1+1 x2 + 1 + x + 1
ww
√ √ 2 √
6 x x +1+x− x+1
Mặt khác V T(1) = 1 + √ √ > 0, ∀x ≥ 0.
x2 + 1 + x + 1 x+1+1
Vì vậy phương trình có nghiệm duy nhất x = 0.
♥ Bài 38 ♥
Giải phương trình sau : r r
x3 1 x 1 √
− + + = 3x − 2 + 1
3 3x 3 3x
Lời giải
r r
x4 − 1 x2 + 1 √
Pt ⇔ + = 3x − 2 + 1. (Đk : x ≥ 1)
3x 3x
√
t
r r
x 2 + 1 p 2 √ x2 + 1 3x − 2 + 1
⇔ x − 1 + 1 = 3x − 2 + 1 ⇔ = √
3x 3x x2 − 1 + 1
r ! √
x2 + 1

3x − 2 + 1
ne
⇔ −1 + 1− √ =0
3x x2 − 1 + 1
√ √ √ √
x2 + 1 − 3x x2 − 1 − 3x − 2
⇔ √ + √ =0
3x x2 − 1 + 1
x2 − 3x + 1 x2 − 3x + 1
⇔ √ √ √ + √ √ √ =0
3x x2 + 1 + 3x x2 − 1 + 1 x2 − 1 + 3x − 2
√
3+ 5

x =
pi.
⇔ x2 − 3x + 1 = 0 ⇔  2√
3− 5
x= (loi)
√2
3+ 5
Vậy Pt có 1 nghiệm : x = .
2
♥ Bài 39 ♥
k2
3
3+ 7x − 6 3+x
= √
7−x 4 + 7 − 3x
Lời giải
7
Điều kiện : x ≤
3
TH 1 : Với x = −3 thay vào phương trình ta thấy thỏa mãn. Vậy x = −3 là một nghiệm của pt.
TH 2 : Với x 6= −3
w.
Khi đó phương trình đã cho tương đương với phương trình
√
3
√
3+ 7x − 6 (3 + x)(4 − 7 − 3x)
= (1.1)
7−x 9 + 3x
√3
√
3 + 7x − 6 (4 − 7 − 3x)
⇔ = (1.2)
7−x 3
√ √
⇔3 3 7x − 6 = 19 − 4x − (7 − x) 7 − 3x (1.3)
ww
√ √
⇔3 3 7x − 6 − 3x + (7 − x) 7 − 3x − (19 − 7x) = 0 (1.4)
3 −x3 + 7x − 6

3(−x3 + 7x − 6)
⇔ + √ =0 (1.5)
a2 + ax + x2 (7 − x) 7 − 3x + (19 − 7x)

1 1
3
(1.6)

⇔3 −x + 7x − 6 + √ =0
a2 + ax + x2 (7 − x) 7 − 3x + (19 − 7x)
⇔ −x3 + 7x − 6 = 0 (1.7)

√
..... Kết luận : Phương trình đã cho có 3 nghiệm x = −3; 1; 2 Trong đó a = 3
7x − 6
♥ Bài 40 ♥
√ √ √
t

x 1+ 2x + 1 + 2 = x + 2 x + 2x + 1
Lời giải
ne
√ √
Đặt a = x + 2, b = 2x + 1(a, b ≥ 0)
⇒ a2 + (a2 − 2)(b − a) − ab = 0
⇔ −a3 + a2 + 2a + b(a2 − a − 2) = 0
⇔ −a(a2 − a − 2) + b(a2 − a − 2) = 0
⇒ (a2 − a − 2)(a − b) = 0
pi.
 
a=b⇒x=1
 
⇔ a = 2 ⇒ x = 2 

a = −1(l)

k2
♥ Bài 41 ♥
x+1 3
3x + 2 √
√ + = 3x − 2
4
w.
3x − 2
Lời giải
2
Điều kiện : x >
3 √ √
Phương trình đã cho tương đương với : 3 3x + 2. 3x − 2 = 8x − 12 (∗)
3
Để phương trình (*) có nghiệm : 8x − 12 > 0 ⇒ x >
r ! 2
√
ww
5
Đặt : 3x − 2 = a a >
2
8 a2 + 2
r
3 1 4 20
p3 2
a a +4= − 12 ⇔ 3 + 3 + 2 =8
3 a a a
r r !
3 1 4 20 5
Hàm số : f (a) = 3 + 3 + 2 nghịch biến trên khoảng ; +∞ và f (2) = 0
a a a 2
....
Từ đó suy ra : x = 2 là nghiệm duy nhất của PT ban đầu.
Lời giải
3
ĐK có nghiệm : x ≥
2
Với điều kiện đó Phương trình tương đương với:
t
√ √ √ √
3
3x + 2. 3x − 2 = 8x − 12 ⇔ ( 3 3x + 2. 3x − 2)6 = (8x − 12)6
√
⇔ 3 3x + 2(3x − 2) = 64x2 − 192x + 144
ne
r
√ 3 13
Đặt 3x + 2 = t(t ≥
3
)
2
Phương trình trở thành:
64t6 − 9x5 − 832t3 + 36t2 + 2704 = 0
⇔ (t − 2)(64t5 + 119t4 + 238t3 − 356t2 − 676t − 1352) = 0

t=2
⇔
pi.
64t5 + 119t4 + 238t3 − 356t2 − 676t − 1352 = 0 (1)
r
3 13
Xét hàm số F (t) = 64t + 119t + 238t − 356t − 676t − 1352(t ≥
5 4 3 2
)
r 2
3 13
Ta có : F ′ (t) = 320t4 + 476t3 + 714t2 − 712t − 676 > 0∀t ≥
"r # 2
3 13
⇒ F (t) Luôn đồng biến trên ; +∞
2
k2
r "r #
3 13 3 13
Mà F ( ) > 0 Nên F (t) Luôn dương Với Mọi t thuộc ; +∞
2 2
Vậy PT (1) Vô nghiệm.
Với t = 2 ⇒ x = 2
Vậy PT có nghiệm duy nhất x = 2
w.
♥ Bài 42 ♥
√ √ p
(3x − 8) x − 2 − 14 x − 5 − 9x + 36 + 6 (x − 2)(x − 5) = 0
Lời giải
√
Đặt t = x − 5 ⇒ x = t2 + 5, (t ≥ 0)
ww
Pt theo t : 3t2 + 6t + 7
p
t2 + 3 − 9t2 − 14t − 9 = 0
t + 3 9t2 + 14t + 9
p
2
t+3
⇔ t +3− + − 2 =0
2 2 3t + 6t + 7
3 (t − 1)2 3 (t + 1) (t − 1)2
⇔ √ + = 0, (t ≥ 0)
2 (3t2 + 6t + 7)

2 t + 3 + 2 t2 + 3
⇔ (t − 1)2 = 0 ⇔ t = 1
Vậy Pt có 1 nghiệm : x = 6.
♥ Bài 43 ♥
Giải phương trình sau : √ √ √
3x + 1 + x + 3 3−2 x
q
3
= (1 − x) +
t
p
x + 5 + 2 (x2 + 1) 2
Lời giải
ne
Nhìn thấy nhiều căn như này nghĩ ngay đến việc đánh giá
Điều kiện 0 ≤ x ≤ 1.
q √
3−2 x 1
Khi đó vế phải là hàm nghịch biến nên V P ≥ 3
(1 − x) + = .
2 x=1 2
Mặt khác sử dụng bất đẳng thức Bunhiacopski và bất đẳng thức Cô si ta có
√ √ p p
3x + 1 + x + 3 ≤ 2 (3x + 1 + x + 3) = 2 2 (x + 1).
pi.
p
x+5+x+1 x + 5 + 2 (x2 + 1)
≤2+x+1= ≤ .
2 2
1
Do đó V T ≤ .
2
1
Vậy phương trình tương đương với V T = V P = ⇔ x = 1.
2
♥ Bài 44 ♥
k2
√ √ √
3
√
3
1 + 2x + 1 − 2x = 1 + 3x + 1 − 3x
Lời giải
√ √ √ √
Đặt : 1 + 2x + 1 − 2x = 3 1 + 3x + 3 1 − 3x = u
Khi đó :
√
w.
p
• u2 = 2 + 2 1 − 4x2 ≥ 2 ⇒ u ≥ 2
√ √ √ p
• u = 3 1 + 3x + 3 1 − 3x u ≥ 2 ⇒ u3 = 2 + 3.u 1 − 9x2
3
p
3 u3 − 2 1 1
⇒ 1 − 9x2 = >0⇒− <x<
3u 3 3

1 1
Suy ra các bất phương trình sau nghiệm đúng ∀x ∈ − ; :
3 3
√ √
ww
• 1 + 2x ≥ 1 + 3x ⇔ (1 + 2x)3 ≥ (1 + 3x)2 ⇔ x2 (3 + 8x) ≥ 0

3
√ √
• 1 − 2x ≥ 3 1 − 3x ⇔ (1 − 2x)3 ≥ (1 − 3x)2 ⇔ x2 (3 − 8x) ≥ 0
Hay :
√ √ √ √

3 3 1 1
1 + 2x + 1 − 2x ≥ 1 + 3x + 1 − 3x , ∀x ∈ − ;
3 3
Dấu "=" xảy ra khi và chỉ khi x = 0.

Kết luận : Phương trình có nghiệm duy nhất x = 0
Lời giải
Trước tiên, hãy xét hàm số:
√ √
f (t) = t 1 + at + t 1 − at (ở đây a, t ≥ 0 ) √
t t−1 √ t−1

a. 1 − at − t 1 + at
t
a a
Khi đó: f ′ (t) = √ t−1 + √ t−1 t = p t−1 ≤0
t
t. 1 + at t
t. 1 − at t. t 1 − (at)2
Do vậy, hàm f (t) nghịch biến.
ne
Giờ, bước thú vị nhất: Hãy thay a=x; t lần lượt bởi 2 và 3.
√ √ √ √
Và kết quả sẽ là: 1 + 2x + 1 − 2x ≥ 3 1 + 3x + 3 1 − 3x
Do vậy, PT phải có nghiệm duy nhất. x = 0
♥ Bài 45 ♥
pi.
√ √
(2 + x) (2 − x) = 2 x2 + x − 1
p
2+x+ 2−x+
Lời giải
Đk : −2 ≤ x ≤ 2
p √ √
P t ⇔ 4 + 2 4 − x2 + 2 2 + x + 2 − x + 1 = 4x2 + 4x + 1

√ √ 2
2 + x + 2 − x + 1 = (2x + 1)2
k2
⇔
 √ √
2 + x + 2 − x = 2x (1)

⇔
√ √

2 + x + 2 − x = −2x − 2 (2)
√
p
2 7
(1) ⇔ 4 + 2 4 − x2 = 4x , (0 ≤ x ≤ 2) ⇔ ... ⇔ x = .
p 2
(2) ⇔ 4 + 2 4 − x2 = 4x2 + 8x + 4, (−2 ≤ x ≤ −1)
w.
√ √ √
⇔ 2 + x 2 − x − 2x 2 + x = 0, (−2 ≤ x ≤ −1) ⇔ x = −2.
√
7
Vậy Pt có 2 nghiệm :x = −2; x = .
2
♥ Bài 46 ♥
ww

p
x3 + 5x2 + 3x + 2 =
3
x2 + 10x + 8
Lời giải
Điều kiện: xεR
pt: x3 + 5x2 + 3x + 2 =
p
3
x2 + 10x + 8
p
⇔ x3 + 5x2 + 3x + 2 + x2 + 10x + 8 = x2 + 10x + 8 +
3
x2 + 10x + 8
p
⇔ (x + 2)3 + x + 2 = x2 + 10x + 8 + x2 + 10x + 8
3
p
3
⇔ f (x + 2) = f ( x2 + 10x + 8)
với f (t) = t3 + t với t thuộc R
f ′ (t) = 3t2 + 1 > 0 với mọi t thuộc R
vậy f(t) dồng biến và liện tục trên R, thì f (x + 2) = f (
p
3
x2 + 10x + 8)
t
p
3
⇔ x + 2 = x2 + 10x + 8
⇔ (x + 2)3 = x2 + 10x + 8
ne
⇔ x3 + 5x2 + 2x = 0 √ √
−5 + 17 −5 − 17
⇔ x = 0 hay x = hay x =
2 2
Vậy phương trình cho nhận 3 nghiệm trên làm nghiệm
♥ Bài 47 ♥
pi.
p p p p
3 x (x + 3) + x (x + 8) + x (x + 15) = 13 |x|
Lời giải
ĐK: x ≥ 0 hoặc x ≤ −15
+) x = 0 là một nghiệm của pt
+x ≤ 0 phương trình thành:
k2
√ √ √ √ √ √
3 x + 3 + x + 8 + x + 15 = 13 ⇔ 3( x + 3 − 2) + ( x + 8 − 3) + ( x + 15 − 4) = 0
3(x − 1) x−1 x−1
⇔√ +√ +√ =0
x+3+2 x+8+3 x + 15 + 4
suy ra x=1 là nghiệm.
+)x ≤ −15 lập bảng biến thiên suy ra vô nghiệm
w.
♥ Bài 48 ♥
Giải phương trình sau : p
2 1
x +x+1= x+ x2 + x + 3
3
Lời giải
ww
1
Để pt có nghiệm thì: x ≥ −
3
Bình phương hai về pt ta được: 9(x2 +x+1)2 √
= (3x+1)2 (x2 +x+1) ⇔ 3x3 −7x2 −x+6 = 0 ⇔ (x−2)(3x2 −x−3) = 0
1 + 37
Từ đó tính được nghiệm: x = 2 và x =
6
♥ Bài 49 ♥
Giải phương trình sau : s
r r
4 1 4 3 5 1 3
+x+ −x+ +x −x =3
2 2 2 2
Lời giải
1 3
Đk : − ≤ x ≤
2 2
t
2 s
1 3 1 1 3 1 3
Ta có : +x −x ≤ +x+ −x ≤1⇒ 5
+x −x ≤1
2 2 4 2 2 2 2
v !
ne
r r u r r
4 1 4 3 1 3
Và
u
+x+ − x ≤ t2 +x+ − x ≤ 2, (BCS)
2 2 2 2
r r s
1 3 1 3
Suy ra V T =
4 4 5
+x+ −x+ +x −x ≤3
2 2 2 2
1 3 1
Nên P t ⇔ + x = − x = 1 ⇔ x = .
2 2 2
pi.
♥ Bài 50 ♥
√ √ p x4 + 4x3 + 10x2 + 12x − 11
3+x+ 1−x+ (3 + x) (1 − x) =
8
Lời giải
Đk : −3 ≤ x ≤ 1
k2
2
−x2 − 2x + 3 − 12 −x2 − 2x + 3 + 16
q
p p
2
P t ⇔ 4 + 2 −x − 2x + 3 + −x − 2x + 3 =2
q 8
Đặt t = −x2 − 2x + 3 = 4 − (x + 1) ⇒ 0 ≤ t ≤ 2
p
2
√ t4 − 12t2 + 16 √ t4 − 12t2
Ta có Pt theo t : 4 + 2t + t = ⇔ 2t + 4 − 2 + t =
8 8
t 12t − t3

t (6 − t)
⇔√ + = 0, (0 ≤ t ≤ 2)
2t + 4 + 2 − t 8
⇔ t = 0 (Pt còn lại vô nghiệm vì VT>0)
w.
Vậy Pt có 2 nghiệm : x = −3; x = 1.
♥ Bài 51 ♥
1
8 5 x2 + + 54x2 = 121x − 47
ww
2
x + 4x − 1
Lời giải
1 47
Đk : 54x2 − 121x + 47 ≤ 0 ⇔ ≤ x ≤
s 2 27

1
2
Pt ⇔ 8 5 x + 2 − 13x − 7 + 54 (x − 1)2 = 0
x + 4x − 1
(x − 1)2 151x2 + 724x + 369

⇔ r + 54 (x − 1)2 = 0
1
(x2 + 4x − 1) 8 5 x2 + x2 +4x−1 + 13x + 7
⇔ (x − 1)2 = 0 ⇔ x = 1.
t
♥ Bài 52 ♥
ne
√ √ p
(2x + 3) 2 + x + (2x + 1) 2 − x = 5x + 4 + 4 − x2
Lời giải
Điều kiện: −2 ≤ x ≤ 2
Đặt:
√ √
2 + x = a; 2 − x = b (a; b ≥ 0)
pi.
Khi đó,
•2x + 3 = 2 (x + 2) − 1 = 2a2 − 1
•2x + 1 = 2 (x + 2) − 3 = 2a2 − 3
•5x + 4 = 5 (x + 2) − 6 = 5a2 − 6
Phương trình đã cho trở thành:
2a2 − 1 a + 2a2 − 3 b = 5a2 − 6 + ab

k2
⇔ (a + 1) (2a − 3) (a + b − 2) = 0

a = −1 
3

3 a=
⇔ a=

⇔ 2
 2 a+b=2
a+b=2
3 √ 3 9 1
•a = ⇔ 2 + x = ⇒ x + 2 = ⇒ x =
2 √ 2 √ 4 4
w.
•a + b = 2 ⇔ 2 + x + 2 − x = 2

p p x=2
⇒ 2 4 − x2 = 0 ⇒ 4 − x2 = 0 ⇒ 4 − x2 = 0 ⇔ 
x = −2
Đối chiếu với điều kiện

1
Vậy phương trình đã cho có tập nghiệm: S = ; −2; 2
4
ww
♥ Bài 53 ♥
q q q q
(1 + x)3 + (1 − x)3 + 14 = (4 + x)3 + (4 − x)3
Lời giải
Nhận thấy khi thay x bởi −x thì phương trình không đổi.
Vậy ta có, điều kiện : 0 ≤ x ≤ 4
√ √ √ √
Xét hàm số f (x) = (1 + x) 1 + x + (1 − x) 1 − x − (4 − x) 4 − x − (4 + x) 4 + x + 14 = 0
√ √ √ √
′
√ 1+x √ 1−x √ 4+x √ 4−x
f (x) = 1 + x + − 1−x− − 4+x− + 4−x+
2 √ 2 √ 2 2
3 √ √
= 1+x− 1−x+ 4−x− 4+x
2
t

1 1
= 3x √ √ −√ √ =0
1+x+ 1−x 4+x+ 4−x
Từ bảng biến thiên cho ta f (0) ≥ 0. Suy ra x = 0 là nghiệm của phương trình.
ne
♥ Bài 54 ♥
p
3
√
x2 − 2x + 5 + 5 = x − 2 + 2x
Lời giải
pi.
ĐK: x ≥ 2
Pt tương đương với:
p
3
√ x+1 1
( x2 − 2x + 5 − 2) − ( x − 2 − 1) − 2(x − 3) = 0 ⇔ (x − 3)( √
3
√
3
−√ −
2 2 2
( x − 2x + 5) + 2 x − 2x + 5 + 4 x−2+1
2) = 0
Suy ra nghiệm x = 3
x+1 1
Với x≥ 2 thì √
3
√
3
−√ −2<0
2 2 2
( x − 2x + 5) + 2 x − 2x + 5 + 4 x−2+1
k2
♥ Bài 55 ♥
√ √ p x √
5+x+ 1−x+ (5 + x) (1 − x) = + x + 6
2
Lời giải
w.
Điều kiện: −5 ≤ x ≤ 1
√ √ 2
√ √ 5+x+ 1−x √ x+6
5+x+ 1−x + −3= x+6+ −3
√ 2 √ 2 2
√ √ 5+x+ 1−x √ x+6
⇔ 5+x+ 1−x + = x+6+
2 2
√ √ √ 1 √ √ √

ww

⇔ 5+x+ 1−x− x+6 1+ 5+x+ 1−x+ x+6 =0
2
√ √ √ √ √ √
⇔ 5+x+ 1−x− x+6 =0⇔ 5+x+ 1−x= x+6
⇒ 2 (5 + x) (1 − x) = x ⇒ 4 −x2 − 4x + 5 = x2
p
√ √
2 −8 ± 2 41 −8 + 2 41
⇔ 5x + 16x − 20 = 0 ⇔ x = ⇒x=
5 5
√
−8 + 2 41
Vậy phương trình đã cho có nghiệm duy nhất x =
5
Lời giải
Dạng quen thuộc giải cách quen thuộc
đk −5 ≤ x ≤ 1
√ √ t2
Đặt t = 5 + x + 1 − x ⇔ (5 + x) (1 − x) = − 3 Phương trình thành
p
2
t 2 x+6 √
t
+t−3= + x + 6 − 3(*)
2 2
u2
Xét hàm số f (u) = + u − 3 ⇒ f ′ (u) = u + 1 > 0, u ≥ 0
2 √
ne
√ √ √ −8 + 41
(∗) ⇐⇒ 5 + x + 1 − x = x + 6 ⇐⇒ x =
5
Bài 56
Giải phương trình sau trên tập (−3; 3) :
√
3
√
3
√
5
√
5
x+3+ x−3= x+5+ x−5
pi.
Lời giải
√ √ √ √
P t ⇔ 3 3 + x − 5 5 + x = 3 3 − x − 5 5 − x ⇔ f (x) = f (−x)
1 1
Với : f ′ (x) = q − q
2
3
3 (3 + x) 5 (5 + x)4
5
q q q q
Do −3 < x < 3 ⇒ 5 (5 + x) > 5 (5 + x) > 5 (3 + x) > 3 (3 + x)2
4 2 2
5 3 3 3
Suy ra f ′ (x) > 0, x ∈ (−3; 3) ⇒ f : tăng trên khoảng (−3; 3)

k2
Nên : P t ⇔ f (x) = f (−x) ⇔ x = −x ⇔ x = 0
♥ Bài 57 ♥
√ √
(x + 2) x + 1 − (4x + 5) 2x + 3 = −6x − 23
w.
Lời giải
√
Đặt : t = x + 1 ⇒ x = t2 − 1, (t ≥ 0)
Pt theo t có dạng : t3 + 6t2 + t + 17 − 4t2 + 1
p
2t2 + 1 = 0
t3 + 6t2 + t + 17
p
⇔ 2
2t + 1 − t − 1 + t + 1 − =0
42 + 1
(t − 2) 3t2 + 4t + 8

t (t − 2)
⇔√ + =0
ww
2t2 + 1 + t + 1 4t2 + 1
⇔ t = 2 ( Pt còn lại vô nghiệm do VT>0)
♥ Bài 58 ♥
√ √
q
3 3
x= 1+x+ 1+231+x
Lời giải
√
Đặt y = 3 1 + x. Phương trình đã cho trở thành:
y 3 + y = 1 + 2y +
p p
t
3
1 + 2y ⇒ y = 3 1 + 2y
√
Phương trình có 3 nghiệm x = −2; x = 1 ± 5.
ne
Lời giải
√
Đặt t = 3 1 + x ⇐⇒ t3 = x + 1
√ √ 3 √
t3 − 1 = t + 3 1 + 2t ⇐⇒ t3 + t = 3 1 + 2t + 3 1 + 2t
xét hàm số f (u) = u3 + u ⇒ f ′ (u) = 3u2 √
+1>0
√ 1± 5
ta có t = 3 1 + 2t ⇐⇒ t = −1 ∨ t =
pi.
2
t = −1 ⇐⇒ x = −2
√ √ 3 !
1± 5 1± 5
t= ⇐⇒ x = −1
2 2
Lời giải
Đặt x = 2t, thayqvào ta được:
√ √
k2
3
2t = 3 1 + 2t + 1 + 2 3 1 + 2t
√ √ √
q
3
⇔ 2t + 1 + 2t = 2 1 + 2t + 1 + 2 3 1 + 2t
3 3
√
⇔ f (t) = f 3 1 + 2t
√
Với f = 2k + 1 + 2k hàm f đồng biến mọi k
3
Chú ý: Phương pháp này có thể giải được một loạt các phương trình như dưói đây mà các phương pháp khác (
như đặt ẩn phụ) chưa chắc đã giải quyếtsđược:
w.
r
√ √ √
q q
1). nx = 1 + x + 1 + 1 + x + ... + 1 + 1 + ... + 1+x
(Trong đó số hạng cuối có n dấu căn, do mình không gõ được bằng công thức nên phải chú giải )
2). Các căn bậc khắc cũng tương tự, vấn đề là cáci phương trình cuối f(u)=f(v) có giải được không, giải được là
ok
3). Luyện tập thêm:
Giải các phương trình sau:
ww
r
√ √ √
q q
a). x + 1 + x + 1 + 1 + x = 3 1 + 1 + 1 + x
r
√ √ √
q q
3
b). x = 1 + x + 1 + 3 1 + x + 1 + 3 1 + 3 3 1 + x
3 3 3 3
♥ Bài 59 ♥
r !2
1+x √
r
x x
+ x =2 √ + +1
1−x 1+x+1 1−x
Lời giải
Đk : 0 ≤ x < 1 r
√
r
1+x x(1 + x) x
t
Pt ⇔ +x+2 =2 1+x−1+ +1
1−x 1−x 1−x
r
√
r
x x(1 + x) 1 x
⇔1+x+ +2 + =2 1+x+
1−x 1−x 1−x 1−x
ne
2
√ √
r r
x x 1
⇔ 1+x+ −2 1+x+ +1+ −1=0
1−x 1−x 1−x
2
√
r
x x
⇔ 1+x+ −1 + = 0, (1)
1−x 1−x
Với đk : 0 ≤ x < 1 ⇒ V T (1) ≥ 0 và V T (1) = 0 ⇔ x = 0
pi.
♥ Bài 60 ♥
√ √ 3 p 7
1+x+ 1−x + 1 − x2 =
2
Lời giải
ĐK:−1 ≤ x ≤ 1
√ √ t2 − 2
Đặt t = 1 + x + 1 − x=> 1 − x2 =
p
k2
2
t 2−2 7 3
Pt thành: t3 + = ⇔ (2t − 3)(t2 + 2t + 3) = 0 ⇔ t =
2 2 2√ √
3 √ √ 3 1 3 7 −3 7
Với t = thì 1 + x + 1 − x = ⇔ 1 − x = ⇒ x =
p
2 Λx =
2 2 8 8 8
Lời giải
√ √ √ √ √ √ 3
w.
3 2
P T ⇐⇒ 2 1+x+ 1−x + 1+x+ 1−x = 9 ⇐⇒ 1+x+ 1−x=
2


ww
♥ Bài 61 ♥
√ √ √
(2 − x) 1 − x + (4x − 2) 1 + x = 3x x
Lời giải
Điều kiện : 0 ≤ x ≤ 1
+) Nhận thấy x = 0 là một nghiệm .
r r
2 1 2 1
+) Với x 6= 0, phương trình đã cho tương đương với : −1 −1+ 4− +1=3
x x x x
r
1
Đặt : − 1 = a (a ≥ 0), phương trình đã cho trở thành :
x

t
p a=1
2a2 + 1 a + 2 − 2a2

a2 + 2 = 3 ⇔  p
2a2 + 2a + 3 = 2 (1 + a) a2 + 2 (∗)
ne
Lại có :
p p 2
(∗) ⇔ a2 + 2a + 1 − 2 (1 + a) a2 + 2 + a2 + 2 = 0 ⇔ a + 1 − a2 + 2 = 0

p 1
⇔ a2 + 2 = a + 1 ⇔ a =
2
1 4
Kết luận : Phương trình có các nghiệm x = 0; x = ; x =
2 5
pi.
♥ Bài 62 ♥
p √ √
x2 + 3x 1+ x2 + 1 = 4x + 12 + 4x + 28
Lời giải
Đk căn có nghĩa và 2 vế cùng dấu là : x > 0
k2
√ p √
P t ⇔ x2 + 3x − 2 x + 3 + x2 + 3x x2 + 1 − 2 x + 7 = 0
√ √ p p √
⇔ x + 3 x x + 3 − 2 + x2 + 3x − 4

x2 + 1 + 2 2 x2 + 1 − x + 7 = 0
√
(x − 1) (x + 2)2 x + 3 p 2 (x − 1) (4x + 3)
⇔ √ + (x − 1) (x + 4) x2 + 1 + √ √ =0
x x+3+2 2 x2 + 1 + x + 7
⇔ x = 1 (Pt còn lại vô nghiệm do VT>0)
w.
Lời giải
ĐK : x ≥ −3
p √ √ √ √ √ √ √
PT ⇔ x2 + 3x x2 + 1 − 2 + 1 + 2 x2 + 3x 1 + 2 − 4 − 4 2 = 4x + 12 − 4 + 4x + 28 − 4 2
" #
x2 + 3x (x + 1) √

4 4
⇔ (x − 1) √ √ + 1 + 2 (x + 4) − √ −√ √ =0
x2 + 1 + 2 4x + 12 + 4 4x + 28 + 2 2
TH1:x = 1
x2 + 3x (x + 1) √ 4 4
TH2: √
ww
√ + 1 + 2 (x + 4) − √ −√ √ =0
2
x + 1+ 2 4x + 12 + 4 4x + 28 + 2 2
x2 + 3x (x + 1) √

4 4
⇔ √ √ + 1 + 2 (x + 4) = √ +√ √ ( ** )
2
√ x +1+ 2 √ √ √ 4x + 12 + 4 4x + 28 + 2 2
Do 4x + 12 + 4 ≥ 4, 4x + 28 + 2 2 ≥ 2 2
√
⇒ V T ≤ 1 + 2 (1 ) 
x2 + 3x

≥0 x

≥0
Ta có ⇔
x ≥ −3
 x

= −3
x=-3, pt vô nghiệm
√
x ≥ 0 , VP ( * ) ≥ 4 1 + 2 (2)
Từ (1);(2) pt ( * ) VN
t
♥ Bài 63 ♥
3 p
3
√ + 2x3 − 10 = x
ne
x
Lời giải
ĐK: x > 0 r
3 10
Phương trình đã cho tương đương với: √ + 2 − 3 = 1(1)
3
x 3 x
1 1
Đặt t = √ , t > 0 => 3 = t 2
x3 xp
pi.
Phương trình thành: 3t+ 2 − 10t2 = 1 ⇔ 2 − 10t2 = 1−3t ⇔ 27t3 −37t2 +9t+1 = 0 ⇔ (t−1)(27t2 −10t−1) = 0
3
p3
TH1: t = 1 thì x = 1 √
√
q
5 + 52
Th2: 27t − 10t − 1 = 0 do t > 0 nên t =
2 3
⇒=>x = 77 − 20 13
27
♥ Bài 64 ♥
√ 2
k2

4 1 + 1 + 4x

1 x
√ − = √
x x+1 x + x2 + 3x + 2 + 1
Lời giải
Đk : x > 0 √
1 4 + 4 1 + 4x
Pt ⇔ =
x (x + 1)2
p
x + 1 + (x + 1) (x + 2)
p
x + 1 + (x + 1) (x + 2) √
w.
⇔ 2 = 4x + 4x 1 + 4x
(x + 1)
√
r
1 1 1
⇔ + 1+ = 4x + 4x 1 + 4x
x+1 x+1 x+1
1
⇔ f( ) = f (4x)
x+1
√ √ t
Với f (t) = t + t 1 + t, t > 0 ⇒ f ′ (t) = 1 + t + 1 + √ > 0 ⇒ f : tăng, t > 0
2 1+t
√
ww

1 1 2−1
Suy ra : f = f (4x) ⇔ = 4x, (x > 0) ⇔ x = .
x+1 x+1 2
♥ Bài 65 ♥
p p p
2 2 2
1+x x +1= x −x+1 1+ x −x+2
Lời giải
Để cho gọn ta đặt : y =
p
x2 − x + 1
Pt có dạng :1 + x x2 + 1 = y + y y 2 + 1 ⇔ x x2 + 1 − y y 2 + 1 = y − 1
p p p p
x2 − y 2 x2 + y 2 + 1 y2 − 1
⇔ √ p =
x x2 + 1 + y y 2 + 1 y+1
t
2 2

(x − 1) x + y + 1 x (x − 1)
⇔ √ p =√
x x2 + 1 + y y 2 + 1 x2 − x + 1 + 1

ne
x=1


⇔
x2 + y 2 + 1 x

√ −√ = 0 (1)

p
x x2 + 1 + y y 2 + 1 2
x −x+1+1
√ 2 p 2 √
x2 + 1 − x + y2 + 1 − y 2 x2 − x + 1 − x + 1
Ta có : (1) ⇔ √ p + √ =0
x x2 + 1 + y y 2 + 1 x2 − x + 1 + 1
p p p p
•x x2 + 1 + y y 2 + 1 > 0 ⇔ y y 2 + 1 > (−x) (−x)2 + 1 ⇔ y > −x
pi.

x≥0

p 
⇔ x2 − x + 1 > −x ⇔  ⇔x∈R


 x < 0
 x 2 − x + 1 > x2

x<1

k2
p 
• x2 − x + 1 − x + 1 ≥ 0 ⇔  ⇔x∈R


 x≥1
x2 − x + 1 ≥ x2 − 2x + 1
Suy ra (1) vô nghiệm

w.
♥ Bài 66 ♥
Giải phương trình sau : q p
2
x + 2x 1 − 1 − x2 = 3
Lời giải
q p
pt ⇔ 2x 1 − 1 − x2 = 3 − x2 , (Øk : 0 ≤ x ≤ 1)

ww
p p
⇔ 4x2 1 − 1 − x2 = x4 − 6x2 + 9 ⇔ x4 − 10x2 + 9 + 4x2 1 − x2 = 0

p x = −1 (l)
⇔ 1 − x2 9 − x2 + 4x2 1 − x2 = 0 ⇔ 1 − x2 = 0 ⇔ 

x=1
Vậy : x = 1.
♥ Bài 67 ♥
√ √ √ √
x2 +

x + 1 3 2x + 1 = x x + 1 + 3 2x + 1
t
Lời giải
Với phương trình này, thì tác giả muốn chúng ta thực hiện phép nhân phân phối và bắt nhân tử đây. Thật vậy
ne
ta có phương trình đã cho tương đương với phương trình :
√ √ √ √
x2 − x x + 1 − x 3 2x + 1 + x + 1 · 3 2x + 1 = 0
√ √ √
⇔x x− x + 1 − x − x + 1 3 2x + 1 = 0
√ √
⇔ x − x + 1 x − 3 2x + 1 = 0
pi.
Tới đây xem như bài toán đã giải quyết.
♥ Bài 68 ♥
√ √ p
x 1+x+ 1 − x + (1 − x) (1 + x) + 1 = x
k2
Lời giải
Với phương trình này tác giả luyện cho chúng ta ghi nhớ các phép biến đổi đại số đặc biệt để tạo các hằng đẳng
thức. Nhân toàn bộ phương trình cho 2 ta được phương trình :
√ √ p
2x 1+x+ 1 − x − 1 + 2 (1 − x)(1 + x) + 2 = 0
√ √ p
⇔ [(1 + x) − (1 − x)] 1 + x + 1 − x − 1 + (1 + x) + 2 (1 − x)(1 + x) + (1 − x) = 0
√ √ √ √ √ √ √ √
w.

⇔ 1+x− 1+x 1+x+ 1−x − 1+x− 1−x + 1+x+ 1−x =0
√
⇔x+ 1−x=0
Tới đây là bài toán được giải quyết gọn nhẹ.
♥ Bài 69 ♥
ww

√
q
x3 − 2x2 3 2x + 1 − 2x 1 − (2x + 1)2 = 1
3
Lời giải
√
Pt có dạng :x3 − 2x2 y + 2xy 2 − y 3 = 0, vi : y = 3

2x + 1 ⇔ x = y
√
Suy ra : x = 3 2x + 1 ⇔ x3 − 2x − 1 = 0
√
1± 5
⇔ x = −1; x = .
2
♥ Bài 70 ♥
√ √ √
x+ x+4+ x + 25 + 1 = 2 x + 16
t
Lời giải
ĐK: x ≥ −4
ne
Chuyển vế qua nào:
√ √ √
x + x + 4 + x + 25 + 1 − 2 x + 16 = 0
Đặt f (x) = V T
1 1 1
⇒ f ′ (x) = 1 − √ + √ + √ >0
x + 16 2 x + 4 2 x + 25
⇒ f (x) tăng mà x = 0 là nghiệm nên đó cũng là nghiệm duy nhất
pi.
Lời giải
Đk x ≥ −4
√ √ √
Pt x + x + 4 − 2 + x + 25 − 5 = 2 x + 16 − 8
x x x
⇔x+ √ +√ = 2√
x+4+2 x + 25 + 5 x + 16 + 4
1 1 2
⇔x 1+ √ +√ −√ =0
x+4+2 x + 25 + 5 x + 16 + 4
k2
√
Ta có: x + 16 + 4 ≥ 4
2 1
⇒√ ≤
x + 16 + 4 2
1 1 2
1+ √ +√ −√ = 0 VN
x+4+2 x + 25 + 5 x + 16 + 4
Vậy x= 0
w.
♥ Bài 71 ♥
Giải phương trình sau : q q
x3 + 2 (x + 1)3 + 2 (x + 2)3 = 3x + 4
Lời giải
Đk : x ≥ −1
3
q
3
Ta có : (x + 2)3 = [1 + (1 + x)] 2 ≥ 1 + (1 + x) ⇔ (x + 1)2 (4x + 7) ≥ 0 (đúng với : x ≥ −1)
ww
2
3x + 5
Suy ra : V T ≥ x + 0 + 2.
3 3

= x + 1 + 3x + 4 ≥ 3x + 4 = V P
2
Và : V T = V P ⇔ x = −1
Vậy Pt có 1 nghiệm : x = −1.
♥ Bài 72 ♥
√
x(x2 − 3x + 3) − x3 − 1 = 0
t
Lời giải
Đk: x ≥ 0
ne
√ √ √
P t ⇔ x3 − 3x2 + 3x − 1 = x3 ⇔ (x − 1)3 = x3 ⇔ x − 1 = x
√ !2
√ 1+ 5
⇔x− x−1=0⇔x=
2
♥ Bài 73 ♥
pi.
p √
x2 + 9x − 1 + x 11 − 3x = 2x + 3
Lời giải
√ p p 2
P t ⇔ x 11 − 3x = 2x + 3 − x2 + 9x − 1 ⇒ x2 (11 − 3x) = 2x + 3 − x2 + 9x − 1
3x3 − 6x2 + 21x + 8 p
⇔ − 2 x2 + 9x − 1 = 0
2x + 3
3 3x − 6x2 + 21x + 8
3

p
⇔ − 9x − 8 + 9x + 8 − 6 x2 + 9x − 1 = 0
k2
2x + 3
x 9x2 − 36x + 20 5 9x2 − 36x + 20

⇔ + √ =0
2x + 3 9x + 8 + 6 x2 + 9x − 1

9x2 − 36x + 20 = 0 (1)

⇔

 x 5
+ √ = 0 (2)
2x + 3 9x + 8 + 6 x2 + 9x − 1
 2
w.
x=
 3
•(1) ⇔  (thỏa Pt đã cho)

10

x=
3
2 3 2 15

= 0 (vô nghiệm)
p
•(2) ⇔ x + x2 + 9x − 1 + x − +
2 4
2 10
Vậy Pt có 2 nghiệm : x = ; x = .
3 3
ww
♥ Bài 74 ♥
Giải phương trình sau : √ √
3 3
x+1+ x−1 x
=
2 3
Lời giải
√ √ 2x
Đặt: f (x) = 3
x+1+ 3
x−1−
3
Khi đó:
√3
√ 2
′ x+1− 3x+1
f (x) = √ ≥0
3 x2 − 1
Do vậy: f (x) đồng biến trên toàn tập xác định
t
Nói cách khác: f(x) có nghiệm duy nhất.
Mà: f(0)=0 rồi
ne
♥ Bài 75 ♥
Giải phương trình sau : r r r
x+1 x+2 x+3
+ + = 3x
2 3 4
Lời giải
pi.
Đk có nghiệm
r x>0 r r
x+1 x+2 x+3
pt ⇔ x − +x− +x− =0
2 3 4
2
2x − x − 1 2
3x − x − 2 2
4x − x − 3
⇔ q + q + q =0
2(x + x+1 2 ) 3(x + x+2
3 ) 4(x + x+3
4 )
 
2x + 1 3x + 2 4x + 3
(x − 1)  q + q + q =0
x+1 x+2 x+3
2(x + 2 ) 3(x + 3 ) 4(x + 4 )
k2
⇔ x = 1 ( Trong ngoặc luôn dương với x>0)
♥ Bài 76 ♥
√ √
x3 + 12x + 7 2 + x + 7 8 − x = 6x2 + 9
w.
Lời giải
Viết phương trình về dạng:
√ √
x3 − 6x2 + 12x + 19 + 7( x + 2 − 1) + 7( 8 − x − 3) = 0
7 7
Khi đó có: (x + 1)(x2 − 7x + 19 + √ −√ ) = 0.
x+2 8−x+3
7 7
Biểu thức x2 − 7x + 19 + √ −√ > 0 với −2 ≤ x ≤ 8.
x+2 8−x+3
Nên phương trình có nghiệm duy nhất x = −1.
ww
♥ Bài 77 ♥
√ √
4x2 − 10x − 61 + (2x + 3) 2x + 1 + 2 x = 0
Lời giải
ĐK x ≥ 0
√ √
PT⇔ 4x2 − 4x − 48 + (2x + 3)

2x + 3 − 3 + 2 x − 4 = 0
2x − 8 x−4
⇔ 4 (x + 3) (x − 4) + (2x + 3) √ + 2√ =0
2x + 1 + 3 x+2
2 2
⇔ x = 4or4 (x + 3) + (2x + 3) √ +√ = 0(∗)
x +2
t
2x + 1 + 3
Do x ≥ 0 nên pt ( * ) VN
Vậy x=4
ne
♥ Bài 78 ♥
7 5 3 3 1 1 1 1
x +x +x +x=2 2 + + +
x7 x5 x3 x
pi.
Lời giải
Đk x 6= 0 r
4 3 3 x2 + 1
pt ⇔ (x + 1)(x + x) = 2 2(x4 + 1)(
r x7
2
x +1
⇔ (x4 + 1)(x2 + 1) = 2
3
2(x4 + 1)( 10
s x
b
⇔ a.b = 2 3 2.a
(a − 1)2 .x2
k2
16ab
⇔ a 3 b3 = 2
x (a − 1)2
4
⇔ ab = (Vì a.b khác 0)
x(a − 1)
⇔ x11 + x9 + x7 + x5 − 4 = 0
⇔ x = 1 ( Nghiệm duy nhất vì f(x) đồng biến)
w.
♥ Bài 79 ♥
√ √ √
x−2+ 4−x+ 2x − 5 = 2x2 − 5x
Lời giải

5
ĐK: x ∈ ;4
2
√ √ √
PT ⇔ 2x − 5 − 1 − 2x2 − 5x − 1 = 0
ww

x − 2 − 1 + 4−x−1 +
1 1 2
⇔ (x − 3) √ −√ +√ − (2x + 1) = 0
x−2+1 4−x+1 x−2+1
1 1 2 5
Mặt khác, ta thấy: − + − (2x + 1) < 0, với mọi x ∈ ;4
1 1 1 2
1 1 2 5
nên √ −√ +√ − (2x + 1) < 0, với mọi x ∈ ;4
x−2+1 4−x+1 x−2+1 2
⇔x−3=0⇔x=3
Đối chiếu điều kiện, x = 3 là nghiệm duy nhất của PT
1.5 Từ câu 81 đến câu 100 47
♥ Bài 80 ♥
√ √ p
4 x + 1 − 1 = 3x + 2 1 − x + 1 − x2
t
Lời giải
Đk x ∈ [−1; 1]
ne
√ √
Đặt x + 1 = a , 1 − x = b a, b ≥ 0
PT đã cho trở thành :2a2 + ab − b2 − 2 (2a − b) = 0
⇔ (2a − b) (a + b − 2) = 0
−3
+/ Nếu 2a = b ⇔ x =
5
+/ Nếu a + b − 2 = 0 ⇔ x = 0

♥ Bài 81 ♥
pi. 2x + 1
= √
2
k2
2x2 + 6x + 5 2
x + x + 10x + 10
Lời giải
Biến đổi phương trình thành
p
2x2 + 11x + 10 − (2x + 1) x2 + 10x + 10 = 0
Nhân chéo, chuyển vế thôi

w.
Dạng này????? Ẩn phụ không hoàn toàn

Đặt t = x2 + 10x + 10. Đưa về phương trình
p
t2 − (2x + 1)t + x2 + x = 0
Có ∆t = 1.Bài toán trở nên đơn giản hơn nhiều

ww
♥ Bài 82 ♥
q q √
15x2 + 10 (x + 1)3 + 26 = 6 (x + 1)5 + 30 x + 1
Lời giải
√
Đặt :t = x + 1 ⇒ x = t2 − 1, (t ≥ 0)
2
Pt theo t có dạng : 15 t2 − 1 + 10t3 + 26 = 6t5 + 30t
⇔ f (t) = 6t5 − 15t4 − 10t3 + 30t2 + 30t − 41 = 0, (t ≥ 0)

′ 2
2
f (t) = 30 t − t − 1 ≥ 0


Ta có : .Suy ra Pt theo t có nghiệm duy nhất : t = 1.

t

f (1) = 0

Vậy Pt đã cho có 1 nghiệm x = 0.
ne
♥ Bài 83 ♥
1 10 3 2
3
+ 2+ +√ =0
x x x −10x − 1
Lời giải
pi.
1 + 10x 2x
Pt ⇔ +3+ √ =0
x2 −10x − 1
x 10x + 1 1
Đặt : t = √ ⇒ 2
=− 2
−10x − 1 x t
1
Pt theo t có dạng :− 2 + 3 + 2t = 0 ⇔ 2t3 + 3t2 − 1 = 0
t
1
⇔ t = −1 hoặc t = .
√ 2 √
Suy ra : −10x − 1 = −x hoặc −10x − 1 = 2x
k2
√
⇔ ... ⇔ x = −5 ± 2 6
♥ Bài 84 ♥
p √
3
(3x − 2)2 + (x + 1) 3 3x − 2 + 3x − 6 = 0
w.
Lời giải
√ t3 + 2
Đặt :t = 3
3x − 2 ⇔ x =
33
t +2
Pt theo t có dạng : t +
2
+ 1 t + t3 − 4 = 0 ⇔ t4 + 3t3 + 3t2 + 5t − 12 = 0
3

t=1
⇔ t2 + 2t − 3 t2 + t + 4 = 0 ⇔ 

t = −3
ww
25
Vậy : x = 1; x = − .
3
♥ Bài 85 ♥
√
4
√
4
√
10 − x + x−1= 3
Lời giải
Đk x ∈ [1; 10]
1.5 Từ câu 81 đến câu 100 49
√ √
Đặt 10 − x = a , x − 1 = b
PT trở thành :
√

a + b = 3

t
 a 4 + b4 = 9

√
⇔ a = 0 hoặc a = 3
ne
⇒ x = 1 hoặc x = 10 là nghiệm của PT
♥ Bài 86 ♥
p p p
1 + x2 − x2 + x + 4 = x2 + x + 5 + x
pi.
Lời giải
Đặt t = x2 + x + 4, t ≥ 0
p

p p p p
x2 + 1 − x = t2 + 1 + t ⇐⇒ (−x)2 + 1 + (−x) = t2 + 1 + t
u
xét hàm số f (u) =
p p
u2 + 1 + u ⇒ f ′ (u) = √ + 1 > 0 −x = t ⇐⇒ −x = x2 + x + 4 ⇐⇒
 u2 + 1
 x≤0
k2
⇐⇒ x = −4
x = −4
♥ Bài 87 ♥
√ √ q
2x + 1 + 1 = 3 2x + 1 (x + 1)2
3
(2x + 1) 1 +
Lời giải
w.
1
Đk: x ≥ −
2 √ √
pt⇔ 2(x + 1) + ( 2x + 1)3 − 3 2x + 1. 3 (x + 1)2
p
√ √
Đặt u = 3 x + 1 ∧ v = 2x + 1 >= 0
⇒ 2u3 − v 2 = 1 (*)
v
Phương trình trở thành: 2u3 + v 3 − 3u2 v = 0 ⇔ (u − v)2 (2u + v) = 0 ⇔ u = v ∨ u = −
2
+TH1: Với u=v thế và (*) ta được: u=v=1 suy ra x=0
ww
v v3
+TH2: Với u = − thế vào (*) ta được − − v 2 = 1 (Vô nghiệm so v>=0)
2 4
Vậy phương trình có nghiệm duy nhất x=0 !
Lời giải
1
Đk : x ≥ −
2 √ √
3 2 √
P t ⇔ 2 (x + 1) + 2x + 1 = 3 3 x + 1 2x + 1
√ √
Pt có dạng : 2a3 + b3 = 3a2 b, vi : a = 3 x + 1, b = 2x + 1


b = −2a
⇔ (2a + b) (a − b)2 = 0 ⇔ 
b=a
√ √
t
3 1
 2x + 1 = −2 x + 1 (V N : x ≥ − 2 )
Suy ra :  ⇔ x 8x2 + 11x + 4 = 0

 √ √
ne
2x + 1 = 3 x + 1
♥ Bài 88 ♥
p √ √ √ √
3
(4x + 1)2 + x + 1 3 4x + 1 = (x + 1)( 3 4x + 1 + x + 1)
pi.
Lời giải
ĐK x ≥ −1
√ √
Đặt a = 3 4x + 1, b = x + 1
Ta có
a2 + ab = b2 (a + b) ⇐⇒ a (a + b) = b2 (a + b) ⇐⇒ a = −b ∨ a = b2 √
1 13 − 189
k2
2 3 3 2
a = −b ⇒ (4x + 1) = (x + 1) ⇐⇒ x − 13x − 5x = 0, x ≤ − ⇐⇒ x =
4 2
2
√
3 1
a = b ⇒ 4x + 1 = x + 1, x ≥ −
4 √
2 −3 + 13
⇐⇒ x = 0 ∨ x + 3x − 1 = 0 ⇐⇒ x = 0 ∨ x =
2
♥ Bài 89 ♥
w.
q q
(1 + x) − (1 − x)3 = 3x
3
Lời giải
Điều kiện
 : −1 ≤ x ≤ 1.
√
u = 1 + x

Đặt : √ , (u, v ≥ 0) ⇒ u2 + v 2 = 2; u2 − v 2 = 2x
ww
v = 1 − x

3 2 3
u3 − v 3 = u − v 2 = 0 ⇔ (u − v) u2 + uv + v 2 = (u − v) (u + v)

2 2

3
⇔ (u − v) u2 + uv + v 2 − (u + v) = 0
3
√ √
Với u − v = 0 ⇔ u = v ⇔ 1 + x = 1 − x ⇔ x = 0.
3 3
Với : u2 + uv + v 2 − (u + v) = 0 ⇔ (u + v)2 − uv = (u + v) (1)
√ 2 √ √ 2
Đặt : t = u + v = 1 + x + 1 − x, 2 ≤ t ≤ 2.
1.5 Từ câu 81 đến câu 100 51
t2 − 2
Ta có : uv = .
2 
−2 t23 t = 1(loại)
Khi đó (1) trở thành : t2 − = t ⇔ t2 − 3t + 2 = 0 ⇔ 
t
2 2 t=2
√ √
Với t = 2 ⇔ u + v = 2 ⇔ 1 + x + 1 − x = 2 ⇔ 1 − x2 = 1 ⇔ x = 0.
p
ne
Vây phương trình đã cho có nghiệm duy nhất x = 0.
♥ Bài 90 ♥
1 1
2− √ =
2−x x
pi.
Lời giải
1
Điều kiện:0 < x < 2; 2 − √ ≥ 0 Bình phương 2 vế ta có:
2−x
1 1 √ √
2− √ = 2 ⇒ 2x2 2 − x − x2 = 2 − x
2−x x
√
Đặt: 2 − x = t (t ≥ 0) ⇒ x = 2 − t2
k2
Khi đó,
Phương trình được viết lại thành:
2t5 − t4 − 8t3 + 4t2 + 7t − 4 = 0

⇔ (t − 1) t2 + t − 1 2t2 − t − 4 = 0

 
t=1 t=1
√ √
−1 ± 5 −1 + 5
 
w.
 
⇔ t=
 ⇔ t=

2√ 2√
1 ± 33 1 + 33
 
t= t=
√ 4 4
•t = 1 ⇒ 2 − x = 1 ⇒ 2 − x = 1 ⇒ x = 1
√ √ √ √
−1 + 5 √ −1 + 5 3− 5 1+ 5
•t = ⇒ 2−x= ⇒2−x= ⇒x=
2√ √2 2√ 2 √
1 + 33 √ 1 + 33 17 + 33 1 + 33
•t = ⇒ 2−x= ⇒2−x= ⇒x=−
4 4 8 8
ww
Đối chiếu với điều kiện √

1+ 5
Vậy phương trình đã cho có 2 nghiệm: x = 1; x =
2
♥ Bài 91 ♥
6 1 1
=√ +p √
x+3 1+x −2 + 3 1 + x
Lời giải
 √ 
 1+x=a  a2 = x + 1
Đặt : (a, b > 0) ⇒ √ ⇒ a2 − b2 + 3a = (x + 3)
 −2 + 3√1 + x = b
q
 b2 = 3 1 + x − 2
t
6 1 1
ne
= +
a2 − b2 + 3a a b
⇔ a3 − b3 + 3a2 − 3ab + ba2 − ab2 = 0
⇔ (a − b) a2 + b2 + 3a = 0 ⇔ a = b

Thay trở lại cho ta : x = 0; x = 3
pi.
♥ Bài 92 ♥
√ √ √ √ √ √
x= 2−x 3−x+ 3−x 6−x+ 6−x 2−x
Lời giải
Đk :0 ≤ x ≤ 2
√ √ √
k2
2
Pt ⇔ 2 − x + 3 − x + 6 − x = 11 − x
√ √ √ √
⇔ 3 − x + 6 − x = 11 − x − 2 − x
√ √ √ √
⇔ 9 − 2x + 2 3 − x 6 − x = 13 − 2x − 2 11 − x 2 − x
√ √ √ √
⇔ 3 − x 6 − x = 2 − 11 − x 2 − x
√ √
⇒ 18 − 9x + x2 = 26 − 13x + x2 − 4 11 − x 2 − x
 √
2−x=0
w.
√ √
⇔ x = 2 (thỏa Pt đã cho)

⇔ 11 − x 2 − x = 2 − x ⇔ 
√ √

11 − x = 2 − x
Lời giải
Điêu kiện : 0 ≤ x ≤ 2
ww
Cộng hai vế của phương trình cho ( 2 - x ) ta được :

√ √ √ √ √ √
x + 2 - x = 2 - x + 2 − x. 3 − x + 3 − x. 6 − x + 6 − x. 2 − x
√ √ √ √
⇒ ( 2 − x + 3 − x).( 2 − x + 6 − x) (1)
Tương tự ta cũng có các điều sau :
√ √ √ √
3 = ( 3 − x + 2 − x).( 3 − x + 6 − x) (2)
√ √ √ √
6 = ( 6 − x + 2 − x).( 6 − x + 3 − x) (3)
Nhân 3 phương trình (1), (2), (3) vế theo vế và lấy căn bậc hai ta được :
√ √ √ √ √ √
( 2 − x + 3 − x).( 2 − x + 6 − x).( 3 − x + 6 − x) = 6 (4)
Từ (1), (2), (3), (4) ta có hệ sau :
1.5 Từ câu 81 đến câu 100 53
√ √




 3 − x + 6 − x = 3(5)
 √ √
2 − x + 6 − x = 2(6)
t
√ √



 2 − x + 3 − x = 1(7)

Từ phương trình (5), bình phương hai vế rồi chuyển vế ta được :
ne
x = (3 − x).(6 − x)
p
⇔ x2 = (3 - x).(6 - x) ⇔ x = 2
Tương tự cho các phương trình khác ta có :
(6) ⇔ (6 - x).(2 - x) = (x - 2)2 , với x ≥ 2
⇔x=2
(7) ⇔ (2 - x).(3 - x) = (x - 2)2 với x ≥ 2
⇔x=2
pi.
Vậy phương trình đã cho có một nghiệm là x = 2
♥ Bài 93 ♥
Giải phương trình sau : q
x + 2 (2x + 1)3 = 3x2 + 6x + 2
k2
3
Lời giải
Các bài toán có căn cứ mạnh dạn đặt t=căn xem sao.
√ t2 − 1
Đặt t = 2x + 1 ≥ 0=> x = .
2
2
(t − 1) 3 (t2 − 1)2 t2 − 1
Khi đó pt thành: + 2t3 = 3 +6 + 2 ⇔ t6 − 9t4 + 16t3 − 9t2 + 1 = 0
8 4 2
Phương trình này hay dạng rồi. May quá.
w.
+) Với t = 0 không là nghiệm

1 1 1 1
+) t =6 0 chia cả hai vế cho t3 ta được: t3 + 3 − 9(t + ) + 16 = 0 ⇔ (t + )3 − 12(t + ) + 16 = 0 ⇔
t t t t
1 2 1
(t + − 2) .(t + + 4) = 0
t t
1
*) Với t + − 2 = 0 ⇔ t = 1 ⇒ x = 0
t
1
*) Với t + + 4 = 0 do t > 0 nên pt vô nghiệm.
ww
♥ Bài 94 ♥
√

1+x
2 x+ +5=3 1+ 1+x
x+2
Lời giải
√
Đặt t = 1 + x ≥ 0=>x = t2 − 1
t
Khi đó pt thành: 2(t2 − 1 + ) + 5 = 3(1 + t) ⇔ 2t4 − 3t3 + 2t2 − t = 0 ⇒ t(t − 1)(2t2 − t + 1) = 0 ( ta thấy
t2 +1
2t2 − t + 1 > 0 mọi t)
*) t = 0 suy ra x = −1
t
*) t = 1 suy ra x = 0
ne
♥ Bài 95 ♥
√ p
(3x + 1)2 − (2x + 2) 3x + 1 = (4x + 2) 4x2 + 5 − 3x − 7
pi.
Lời giải
√ 2 p 2
P t ⇔ x + 1 − 3x + 1 + 2x + 1 − 4x2 + 5 = 0
 x + 1 − √3x + 1 = 0

⇔ p ⇔ x = 1.
2x + 1 − 4x2 + 5 = 0
♥ Bài 96 ♥
k2
4 1 1
2
−√ =
9x 3x + 2 2
Lời giải
−2
Điều kiện: x 6= 0; x ≥
√ 3
Đặt 3x + 2 = a (a ≥ 0)
Khi đó, phương trình trở thành:
w.
41 1 2 2
= ⇔ 8a − 2 a2 − 2 = a a2 − 2
2 −
(a2 − 2) a 2
⇔ (a − 2) a + 2a − 2 a2 + 2a + 2 = 0
2

 
a=2 a=2
⇔ √ ⇔ √
a = −1 ± 3 a = −1 + 3
√ 2
ww
•a = 2 ⇔ 3x + 2 = 2 ⇔ x =
3 √
√ √ √ 2−2 3
•a = −1 + 3 ⇔ 3x + 2 = −1 + 3 ⇔
3
√
2−2 3 2
Vậy phương trình đã cho có nghiệm x = ;x =
3 3
♥ Bài 97 ♥
p p
13 2x2 − x4 + 9 2x2 + x4 = 32
1.5 Từ câu 81 đến câu 100 55
Lời giải
Điều kiện : 2x2 - x4 ≥ 0
Áp dụng bất đẳng thức BCS ta có :
t
√ p √ p
VT2 = ( 13. 13.(2x2 − x4 ) + 3 3. 3.(2x2 + x4 ))2 ≤ (13 + 27).x2 .(32 - 10x2 ) = 4.10.x2 .(32 - 10x2 )
Tiếp tục ta có :
ne
10x2 + 32 − 10x2 2
4.10.x2 .(32 - 10x2 ) ≤ 4.( ) = 322 = VP2
2
Dấu
 p bằng xảy ra khi p
:
13.(2x 2 − x4 ) 3.(2x2 + x4 ) √
√ = √

 2 10
13 3 3 ⇔x=±
10x2 = 32 − 10x2
 5
♥ Bài 98 ♥
pi.
p
2 x3 − 2x2 + x + 4 = x2 − 2x + 5
Lời giải
Điều kiện : x3 - 2x2 + x + 4 ≥ 0
Phương trình đã cho được viết lại dưới dạng :
2 (x + 1).(x2 − 3x + 4) = (x + 1) + (x2 − 3x + 4)
p
k2
√
Đặt a = x + 1 và b = x2 − 3x + 4 , với ab ≥ 0
p
Khi đó phương trình trở thành :

a2 + b2 - 2ab = 0
⇔ (a - b)2 = 0 ⇔ a = b
√
Suy ra x + 1 = x2 − 3x + 4
p
⇔ x + 1 = x2 - 3x + 4
w.
⇔ x2 - 4x + 3 = 0 ⇔ x = 1 hoặc x = 3 ( chọn cả hai )

Vậy phương trình có hai nghiệm : x = 1 ; x = 3
♥ Bài 99 ♥
1 x 1
ww
√ + √ + √ =1
1 + 1 + x 1 + 1 + 2x 1 + 1 + 3x
Lời giải
1
Đk: x ≥ −
√3 √ 2
Ta có :
p p
1 + x + 1 + 3x = 2 + 4x + 2 1 + 4x + 3x2 ≤ 2 + 4x + 2 1 + 4x + 4x2 = 4 (1 + 2x)
√ √ √
Suy ra : 1 + x + 1 + 3x ≤ 2 1 + 2x, (1)
1 1 x 4 x
Vế trái Pt : V T = √ + √ + √ ≥ √ √ + √
1 + 1 + x 1 + 1 + 3x 1 + 1 + 2x 2 + 1 + x + 1 + 3x 1 + 1 + 2x
4 x
⇒VT ≥ √ + √ , (do : (1))
2 + 2 1 + 2x 1 + 1 + 2x √
x+2 x+2 x + 1 − 1 + 2x
⇒VT ≥ √ ⇒VT −VP ≥ √ −1= √
t
1 + 1 + 2x 1 + 1 + 2x 1 + 1 + 2x
x2
⇒VT −VP ≥ √ √ ≥0
1 + 1 + 2x x + 1 + 1 + 2x
ne
Và : V T − V P = 0 ⇔ x = 0.
♥ Bài 100 ♥
p √
2 x2 + 2x + 2 x2 + 2x + 2 + (x − 1) x + 2 = 0
pi.
Lời giải
3
√
q
2
Pt ⇔ 2 (x + 1) + 1 = (1 − x) x + 2
h i3
⇔ 4 (x + 1)2 + 1 = (1 − x)2 (x + 2) , (1) (đk : −2 ≤ x ≤ 1)
Ta có : V T (1) − V P (1) ≥ 4 − (1 − x)2 (x + 2) = (2 − x) (x + 1)2 ≥ 0, (vi : −2 ≤ x ≤ 1)
Và V T (1) − V P (1) = 0 ⇔ x = −1.
k2
Vậy Pt có 1 nghiệm : x = −1.

w.
♥ Bài 101 ♥
p √
x2 − 6x + 11 x2 − x + 1 = 2 x2 − 4x + 7 x−2
Lời giải
ww
√ √ √
x2 − x + 1 2x2 − 8x + 14 x2 − x + 1 − x − 2 x2 − 2x + 3
Pt ⇔ √ = 2 ⇔ √ = 2
x−2 x − 6x + 11 x−2 x − 6x + 11
x2 − 2x + 3 x2 − 2x + 3
⇔√ √ √ = 2
x−2 x2 − x + 1 + x − 2 x − 6x + 11
√ p √ p
⇔ x − 2 x2 − x + 1 + x − 2 = x2 − 6x + 11 ⇔ x2 − x + 1 − x − 2 x2 − x + 1 − 6 (x − 2) = 0
p √ p √
⇔ x2 − x + 1 − 3 x − 2 x2 − x + 1 + 2 x − 2 = 0
p √ √
⇔ x2 − x + 1 = 3 x − 2 ⇔ ... ⇔ x = 5 ± 6.
1.6 Từ câu 101 đến câu 120 57
♥ Bài 102 ♥
√ p
x 1+ 1 + 2x + 1 = (x2 + x + 1) (3x + 2)
t
Lời giải
−1
ne
Điều kiện : x ≥
2
Khi đó phương trình đã cho được viết dưới dạng :
√
(x + 1) + ( x 2x + 1 - (x2 + x + 1).(3x + 2) ) = 0
p
x2 .(2x + 1) − (x2 + x + 1).(3x + 2)

⇔ (x + 1) + ( √ p )=0
x 2x + 1 + (x2 + x + 1).(3x + 2)
(x + 1)2 .(x + 2)
⇔ (x + 1) - √ p =0
x 2x + 1 + (x2 + x + 1).(3x + 2)
pi.
(x + 1).(x + 2)
⇔ (x + 1).(1 - √ p )=0
x 2x + 1 + (x2 + x + 1).(3x + 2)
√
Suy ra (x + 1)(x + 2) = x 2x + 1 + (x2 + x + 1)(3x + 2) với x ≥ 0
p
⇔ (x + 1)2 (x + 2)2 = 5x3 + 6x2 + 5x + 2 + 2x (1 + 2x)(x2 + x + 1)(3x + 2)

p
⇔ 2 x2 (2x + 1)(x2 + x + 1)(3x + 2) = x4 + x3 + 7x2 + 7x + 2

p
⇔ 2 (x4 + x3 + x2 )(6x2 + 7x + 2) = (x4 + x3 + x2 ) + (6x2 + 7x + 2)

p
Đặt a = x4 + x3 + x2 và b = 6x2 + 7x + 2 với a, b ≥ 0

p p
k2
Khi đó ta có : 2ab = a2 + b2
⇔ (a - b)2 = 0 ⇔ a = b
Suy ra : x4 + x3 + x2 = 6x2 + 7x + 2
p p
⇔ x4 + x3 + x2 = 6x2 + 7x + 2
⇔ x4 + x3 - 5x2 - 7x - 2 = 0
⇔ (x2 - 2x -1)(x2 +3x + 2) = 0
√
w.
⇔ x2 - 2x - 1 = 0 ⇔ x = 1 ± 2
√
Giao với điều kiện phương trình có nghiệm : x = 1 + 2
♥ Bài 103 ♥
p √ p
3 x2 + 4x − 5 + x−3= 11x2 + 25x + 2
ww
Lời giải

2
 x + 4x − 5 ≥ 0


Điều kiện: x≥3

11x2 + 25x + 2 ≥ 0


Bình phương 2 lần lên ta được:
x2 + 7 x2 − 21x + 70 = 0

√
2 21 ± 161
⇔ x − 21x + 70 = 0 ⇔ x =
2
Đối chiếu điều kiện √ √
21 + 161 21 − 161
Vậy phương trình đã cho có nghiệm x = ;x =
2 2
t
♥ Bài 104 ♥
ne
√ √
q q
3
1 + (1 + x) = x + 1 + x 1+ 1+x
Lời giải
Điều kiện : x ≥ 0
Khi đó phương trình đã cho được viết lại dưới dạng :
√ √ √ √ √
q
(1 + 1 + x)3 - 3 1 + x(1 + 1 + x) = (x + 1 + 1 + x + 1 - 2) 1 + 1 + x
pi.
√
Đặt t = 1 + 1 + x , với t ≥ 1
√
t3 - 3t(t - 1) = ((t - 1)2 + t - 2) t
√
⇔ t(t2 - 3t + 3) = (t2 - t - 1) t
√
Suy ra t(t2 - 3t + 3) = t2 - t - 1
⇔ t(t2 - 3t + 3)2 = (t2 - t - 1)2
k2
⇔ t5 - 7t4 + 17t3 - 17t2 + 7t - 1 = 0
⇔ (t - 1)(t4 - 6t3 + 11t2 - 6t + 1) = 0
√
Trường hợp 1 : t = 1 ( chọn ). Khi đó ta có : 1 + 1+x = 1
⇔ x = -1 ( loại )
Trường hợp 2 : t4 - 6t3 + 11t2 - 6t + 1 = 0
Chia hai vế của phương trình cho t2 , ta được :
1 1
(t + )2 - 2 - 6(t + ) + 11 = 0
w.
t t
1 1
⇔ (t + - 3) = 0 ⇔ t + - 3 = 0
2
t t √
3± 5
⇔ t - 3t + 1 = 0 ⇔ t =
2
√ 2
3+ 5
Suy ra : t = . Khi đó ta có :
2 √
√ 3+ 5
1 + 1+x =
ww
√2 √
√ 1+ 5 1+ 5
⇔ 1+x = ⇔x= ( nhận )
2 2 √
1+ 5
Vậy phương trình đã cho có nghiệm : x =
2
Lời giải
√
q
Đặt 1 + 1 + x = a (a ≥ 0)
 √
 1 + x = a2 − 1
Suy ra:
 x = a2 − 1 2 − 1 = a4 − 2a2

1.6 Từ câu 101 đến câu 120 59
2
a (a + 1) a2 − a − 1 = 0
t

a=0 
a=0
√

⇔  a = −1 √ ⇔ 

1+ 5

1± 5 a=
ne
a= 2
√2
•a = 0 ⇔ x + 1 = −1(L)
√ √ √
1+ 5 √ 1+ 5 1+ 5
•a = ⇔ x+1= ⇒x=
2 2 2
√
1+ 5
Vậy phương trình đã cho có nghiệm duy nhất x =
2
pi.
♥ Bài 105 ♥
2 1 p p
x + 2 1 + 1 + x = 2 1 + 1 + x2
2
x
Lời giải
k2
Điều kiện : x 6= 0
Khi đó phương trình đã choqtrở thành :
x4 + (1 + 1 + x2 ) = 2x2 1 + 1 + x2
p p
q
⇔ (x - 1 + 1 + x2 )2 = 0
p
2
q
⇔ x = 1 + 1 + x2
p
2
⇔ x4 = 1 + 1 + x2 ⇔ 1 + x2 ( x2 + 1(x2 − 1) − 1) = 0
p p p
w.
Suy ra : 1 + x2 (x2 − 1) = 1 ⇔ (1 + x2 )(x2 - 1)2 = 1

p
⇔ x2 (x4 - x2√- 1) = 0
1± 5
⇔ x2 =
2
√ s √
1 + 5 1+ 5
Suy ra x =
2
⇔x=±
2 2 s √
1+ 5
ww
Vậy phương trình đã cho có nghiệm : x = ±

2
Lời giải
đk x 6= 0 √
1 + 1 + x2
q p
x2 + ≥ 2 1 + 1 + x2
x2
AM-GM
p p
x4 = 1 + 1 + x2 ⇐⇒ 1 + x2 x2 − 1 = 1

Đăt t = 1 + x2 ⇔ x2 = t2 − 1
p
phương trình thành: t3 − 2t = 1
√
1+ 5
⇐⇒ t =
2
s √
1+ 5
t
⇐⇒ x = ±
2
ne
Bài 106
Tìm nghiệm lớn nhất của phương trình :
q √
x + 2 (x + 1)3 + 1 = 2x2 + 2x + 2x x + 1
3
Lời giải
Điều kiện : x ≥ -1
pi.
√ √
x3 + 2(x + 1) x + 1 + 1 − 2x2 − 2x − 2x x + 1 = 0
√
⇔ x3 + 1 − 2x2 − 2x + 2 x + 1 = 0
√
⇔ (x + 1)(x2 − 3x + 1) + 2 x + 1 = 0
√ √
⇔ x + 1( x + 1(x2 − 3x + 1) + 2) = 0
√
Suy ra x = −1 hoặc x + 1(x2 − 3x + 1) = −2 với x2 − 3x + 1 ≤ 0 (∗)
Suy ra (x + 1)(x2 − 3x + 1)2 = 4
k2
⇔ x5 − 5x4 + 5x3 + 5x2√− 5x − 3 = 0 ⇔ (x2 − x − 1)2 (x − 3) = 0
1± 5
⇔ x = 3 hoặc x =
√ 2
1+ 5
Suy ra x =
2 √
1+ 5
Vậy nghiệm lớn nhất là x =
2
w.
♥ Bài 107 ♥
p
(x + 1) x2 − x + 2 = x2 + x + 1

x2 − 2x + 3
Lời giải
ww
Điều kiện : x ≥ -1
Khi đó phương trình đã cho đươc viết lại dưới dạng :
p
x3 + x + 2 = (x2 + x + 1) x2 − 2x + 3
p
⇔ x(x2 − 2x − 1) = (x2 + x + 1)( x2 − 2x + 3 − 2)
x2 − 2x + 3 − 4
⇔ x(x2 − 2x − 1) = (x2 + x + 1)( √ )
x2 − 2x + 3 + 2
x2 + x + 1
⇔ (x2 − 2x − 1)(x − √ )=0
x2 − 2x + 3 + 2 √
Trường hợp 1 : x2 − 2x − 1 = 0 ⇔ x = 1 ± 2 ( chọn cả hai )
1.6 Từ câu 101 đến câu 120 61
Trường hợp 2 : x(2 + x2 − 2x + 3) = x2 + x + 1 với x ≥ 0
p
p
⇔ (2x − 1) + x( x2 − 2x + 3 − (x + 1)) = 0
x(x2 − 2x + 3 − x2 − 2x − 1)
t
⇔ (2x − 1) + √ =0
x2 − 2x + 3 + x + 1
2x
⇔ (2x − 1)(1 − √ )=0
2
x − 2x + 3 + x + 1
ne
1
Suy ra : x = hoặc x2 − 2x + 3 + x + 1 = 2x
p
2
Suy ra x2 − 2x + 3 = x − 1 với x ≥ 1
p
⇔ x2 − 2x + 3 = x2 − 2x + 1 , phương trình này vô nghiệm

1 √
Vậy phương trình đã cho có nghiệm : x = ; x = 1 ± 2
2
♥ Bài 108 ♥
pi.
√ √ √
q q q
x2 + x + x + 1 + 1 + x2 − x + x + 1 + 1 = 2 1 + 1 + x
Lời giải
Ta có Đk x ≥ −1
√ √ √ √
q q
pt ⇔ 2x2 + 2 x + 1 + 2 + 2 x2 + x + x + 1 + 1. x2 − x + x + 1 + 1 = 4 + 4 x + 1
k2
√ √
q q
⇔ ( x + x + x + 1 + 1 − x2 − x + x + 1 + 1)2 = 4x2
2
√ √
q q
⇔ ( x + x + x + 1 + 1 − x2 − x + x + 1 + 1) = ±2x
2
Kết
 hợp vớiq phương trình tađược:
√ √
q
u+v =2 1+ x+1 u+v =2 1+ x+1
 
∨
 u − v = 2x  u − v = −2x
√ √
q q
Suy ra x = 2x 1 + x + 1 ∨ x = −2x 1 + x + 1
w.
suy ra x=0 là nghiệm duy nhất
♥ Bài 109 ♥
1 1 2
√ +√ =√
−x2 + x + 1 −x2 − x + 1 1 − x2
ww
Lời giải
1 1 4 4 2
Ta có V T = √ +√ ≥ √ √ ≥ √ p = √ =
−x2 +x+1 2
−x − x + 1 2 2
−x + x + 1 + −x − x + 1 2
2 (2 − 2x ) 1 − x2
VP
Dấu "=" xãy ra khi x=0.
♥ Bài 110 ♥
√ √
3
2x + 4 − 1+x=1
t
Lời giải
ĐK: x ≥ −2
ne
√
Đặt t = 3 1 + x=>x = t3 − 1 
t + 1 ≥ 0

Phương trình thành: 2t + 2 − t = 1 ⇔ 2t + 2 = t + 1 ⇔
p p
3 3
2t3 − t2 − 2t + 1 = 0

 
t + 1 ≥ 0
 t + 1 ≥ 0

⇔ ⇔
(t − 1)(2t2 + t − 1) = 0
 (t − 1)(t + 1)(2t − 1) = 0

pi.
Với t = 1 thì x = 0
Với t = −1 thì x = −2
1 7
Với t = thì x = −
2 8
♥ Bài 111 ♥
k2
p √
x2 + 4x − 3 + x − x2 = 4x + 1 − 2
Lời giải
p √
Pt ⇔ x2 + 4x − 3 − 4x + 1 = x2 − x − 2
x2 − 4
⇔√ √ = (x + 1) (x − 2)
2
 x + 4x − 3 + 4x + 1
w.
x=2

⇔

p √ x+2
x2 + 4x − 3 + 4x + 1 − = 0 (1)
x+1
√ x+2
•V T (1) ≥ f (x) = 4x + 1 − . Do : f ′ (x) > 0 nên :
x + 1
√
f (x) ≥ f −2 + 7 > 0 ⇒ V T (1) > 0 ⇒ (1) : V N
ww
Vậy Pt có 1 nghiệm :x = 2.
♥ Bài 112 ♥
p p p
3x x2 − 2 + 3x2 − 4 = 2. 3x4 − 3x2 − 4
Lời giải
p p p
P t ⇔ 3x x2 − 2 = 2 3x4 − 3x2 − 4 − 3x2 − 4, (1)
1.6 Từ câu 101 đến câu 120 63
Do x2 ≥ 2 ⇒ 3x4 − 3x2 − 4 ≥ 3x2 − 4 ⇒ V P (1) ≥ 0 ⇒ V T (1) ≥ 0
p p
√
Như vậy đk là : x ≥ 2
Khi đó : (1) ⇔ 9x4 − 18x2 = 12x4 − 9x2 − 20 − 4 3x2 − 4 3x4 − 3x2 − 4
p p
t
p p
⇔ 3x4 − 3x2 − 4 − 4 3x4 − 3x2 − 4 3x2 − 4 + 4 3x2 − 4 = 0

p p 2
ne
⇔ 4 2 2
3x − 3x − 4 − 2 3x − 4 = 0
p p
⇔ 3x4 − 3x2 − 4 = 2 3x2 − 4 ⇔ x4 − 5x2 + 4 = 0
Theo Đk chọn được 1 nghiệm : x = 2.
♥ Bài 113 ♥
pi.
p p
(x − 1) x2 + x + 1 + (x + 1) x2 − x + 1 = 2x2
Lời giải
p p 2x
Pt ⇔ x x2 + x + 1 + x2 − x + 1 − √ √ = 2x2
2
x +x+1+ x −x+1 2

x=0

⇔

2
k2
 p p p p
x2 + x + 1 + x2 − x + 1 − 2x x2 + x + 1 + x2 − x + 1 + x2 = x2 + 2 (1)
p p 2 p 2
(1) ⇔ x2 + x + 1 + x2 − x + 1 − x = x2 + 2 , (2)
Do : x2 + x + 1 + x2 − x + 1 > x, x ∈ R
p p
Nên : (2) ⇔ x2 + x + 1 + x2 − x + 1 = x + x2 + 2
p p p
p p
⇔ 2x2 + 2 + 2 x4 + x2 + 1 = 2x2 + 2 + 2x x2 + 2

x≥0
w.



⇔ ⇔x=1

 4
 2 4 2
x + x + 1 = x + 2x
Vậy Pt có 2 nghiệm : x = 0; x = 1.
♥ Bài 114 ♥
ww
p p
(1 + x) x2 − x + 1 + (1 − x) x2 + x + 1 = 2
Lời giải
p p
pt ⇔ (x + 1) x2 − x + 1 − (x − 1) x2 + x + 1 = 2
p p
⇔ (x + 1)( x2 − x + 1 − 1) − (x − 1)( x2 + x + 1 − 1) = 0
(x + 1)(x2 − x) (x − 1)(x2 + x)
⇔√ −√ =0
x2 − x + 1 + 1 x2 + x + 1 + 1
(x + 1)(x2 − x) = 0
⇔ 1 1
√ −√ =0
x2
−x+1+1 2
x +x+1+1
t
x=0
⇔ x = −1
ne
x=1
♥ Bài 115 ♥
√ √ p
x2 x + 3 + 2 5x − 6 = x( 5x2 + 9x − 18 + 2)
Lời giải
pi.
6
5
√ p √
x(x x + 3 − 5x2 + 9x − 18) − 2(x − 5x − 6) = 0
x(x3 + 3x2 − 5x2 − 9x + 18) 2(x2 − 5x + 6)
⇔ √ √ − √ =0
x x + 3 + 5x2 + 9x − 18 x + 5x − 6
x(x3 − 2x2 − 9x + 18) 2(x2 − 5x + 6)
⇔ √ √ − √ =0
x x + 3 + 5x2 + 9x − 18 x + 5x − 6
x(x − 2)(x − 3)(x + 3) 2(x − 2)(x − 3)
k2
⇔ √ √ − √ =0
2
x x + 3 + 5x + 9x − 18 x + 5x − 6
x(x + 3) 2
⇔ (x − 2)(x − 3)( √ √ − √ )=0
2
x x + 3 + 5x + 9x − 18 x + 5x − 6
Trường hợp 1 (x − 2)(x − 3) = 0 ⇔ x = 2 hoặc x = 3 ( chọn cả hai )
√ √
Trường hợp 2 x(x + 3)(x + 5x − 6) = 2(x x + 3 + 5x2 + 9x − 18)
p
√ p p
⇔ x x + 3( 5x2 + 9x − 18 − 2) + (x2 (x + 3) − 2 √5x2 + 9x − 18) = 0 (∗)
√ 6 105
Đặt a = x x + 3 và b = 5x2 + 9x − 18 với a ≥ và b ≥ 0
p
w.
25
Khi đó phương trình (∗) trở thành : a(b − 2) + (a2 − 2b) = 0 ⇔ (a + b)(a − 2) = 0
√
Suy ra : a = 2 ⇔ x x + 3 = 2 ⇔ x2 (x + 3) = 4
6
⇔ x3 + 3x2 − 4 = 0 ⇔ (x − 1)(x + 2)2 = 0 , phương trình này vô nghiệm vì x ≥
5
Vậy phương trình đã cho có nghiệm : x = 2; x = 3
Lời giải
ww
6
Đk : x ≥
√5 √ √ √
P t ⇔ x2 x + 3 − x x + 3 5x − 6 − 2x + 2 5x − 6 = 0
√ √ √
⇔ x x + 3 x − 5x − 6 − 2 x − 5x − 6 = 0
√ √
⇔ x − 5x − 6 x x + 3 − 2 = 0 ⇔ ...
⇔ x = 2; x = 3.
1.6 Từ câu 101 đến câu 120 65
♥ Bài 116 ♥
t
 s 
3
1 √
1 + x2 + x + 1 x +  = 1 − x3

1+ 2 1−x
x +x+1
ne
Lời giải
Đk: x ≤r
1
1
Đặt u= 1 + 2 >1
√ x +x+1
v= 1 − x ≥ 0
1 1
Khi đó phương trình trở thành : 1 + (1 − v 2 + u3 ) = 2 v3
u2 −1 u −1
v 3 +rv 2 = u3 + u2 ⇒ v = u
pi.
1 √
vậy (1 + 2 = 1−x
x +x+1
1
1+ 2 =1−x
x +x+1
x + x + x + 1 = 0 ⇔ (x + 1)(x2 + 1) ⇔ x = −1
3 2
VẬY phương trình có một nghiệm x=-1

k2
♥ Bài 117 ♥
p p p
x x2 + x − 2 + 3x x5 − 1 = (x2 + 3)(3x7 − 2x2 + x − 2)
Lời giải
Đk : x ≥ 1
√ p √
w.
p
Dùng BCS cho 2 bộ số : x2 + x − 2; x 3 x5 − 1 , x; 3
Ta có : V T ≤ x2 + x − 2 + 3x2 (x5 − 1) x2 + 3 = V P
p p
√ √ √
x2 + x − 2 x 3 x5 − 1
Pt ⇔ V T = V P ⇔ = √
x 3
9 4 2
⇔ f (x) = x − x − x − x + 2 = 0, (x ≥ 1)
f ′ (x) = 9 x8 − x3 + 5 x3 − x + 3 (x − 1) + 2 > 0, (do : x ≥ 1)

ww
Và : f (1) = 0
Vậy Pt có 1 nghiệm :x = 1.
♥ Bài 118 ♥
√
3x − 2 = x2
Lời giải
2
Đk: x ≥
3
Bình phương hai vế ta được x4 − 3x + 2 = 0 ⇔ (x − 1)(x3 + x2 + x − 2) = 0
t
♥ Bài 119 ♥
√
(2x + 3) 4x + 1 = 8x + 5
ne
Lời giải
√ 2 √
Pt ⇔ 4x + 1 − 2 (2x + 3) 4x + 1 + 12x + 9 = 0
√ √
⇔ 4x + 1 − 3 4x + 1 − 4x − 3 = 0 ⇔ ...
⇔ x = 2.
pi.
♥ Bài 120 ♥
x+1
(x − 4)(x + 1) + 4(x − 4) +3=0
x−4
Lời giải
ĐK x ≤ −1 ∨ x > 4
k2
TH1 x > 4 t = (x + 1) (x − 4), t ≥ 0
p
t2 + 4t + 3 = 0 vô nghiệm
TH2 x ≤ −1
t2 − 4t + 3 = 0 ⇐⇒ √t = 1 ∨ t = 3
3 − 29
t = 1 ⇐⇒ x =
2√
3 − 61
t = 3 ⇐⇒ x =
w.

♥ Bài 121 ♥
ww

√ √ p
4x − 3 + x + 1 = 2 4x2 + x − 3 + 5x − 22
Lời giải
√ √
Đặt t = 4x − 3 + x + 1, t ≥ 0
t2 − t − 20 = 0 ⇐⇒ t = 5
p
2 4x2 + x − 3 = 27 − 5x ⇐⇒ ...
1.7 Từ câu 121 đến câu 140 67
♥ Bài 122 ♥
√ √
t

x 2+ x + 1 + 1 = (x + 1) 3x + 2
Lời giải
ne
√
Đặt : a = x + 1 (a ≥ 0)
Ta có :
p
a2 − 1 (2 + a) + 1 = a2 3 (a2 − 1) + 2 ⇔ a3 + 2a2 − a − 1 = a2 3a2 − 1
p
p
⇔ a2 3a2 − 1 − a − 1 − a2 + a + 1 = 0

2 2 a2 − a − 1 = 0

2a a − a − 1
pi.
− a2 − a − 1 = 0 ⇔ 

⇔√ p
3a2 − 1 + a + 1 2a2 = 3a2 − 1 + a + 1
♥ Bài 123 ♥
x2 1
k2
√ + √ =1
3+ 9−x 2 4(3 − 9 − x2 )
Lời giải
Đk: −3 < x < 3.
Đặt u = 3 + 9 − x2 , v = u = 3 + 9 − x2 > 0 => u.v = x2
p p
1 1
pt trở thành : v + =1⇔v=
4v √ 2
w.
p 1 11
⇒ 3 − 9 − x2 = ⇒ x = ±
2 2
♥ Bài 124 ♥
√ √ √ √ √
4−x+ 10 − 3x = 1+x+ 3−x 7 − 2x
ww
Lời giải
Đk: −1 ≤ x ≤ 3
√ √ 2 √ √ 2
Pt ⇔ 4 − x + 10 − 3x = (7 − 2x) 1 + x + 3 − x
p p
⇔ 14 − 4x + 2 (4 − x)(10 − 3x) = (7 − 2x) 4 + 2 (1 + x)(3 − x)
p p
⇔ 14 − 4x − 2 (4 − x)(10 − 3x) + 2 (7 − 2x) (1 + x)(3 − x) = 0
√ √ 2 √ 2 p
⇔ 4 − x − 10 − 3x + 2 7 − 2x (1 + x)(3 − x) = 0
√ √ √ 2 p
⇔ 4 − x − 10 − 3x = 7 − 2x (1 + x)(3 − x) = 0
♥ Bài 125 ♥
√ √ √
t
p
x + 4 + 4 x + 1 = −x2 + 2x + 4 − 1 − x + 5
Lời giải
ne
Đặt : x = 1 − t
√ √ √
Pt theo t : 5 − t + 4 2 − t = 5 − t2 − t + 5, (0 ≤ t ≤ 2)
p
√ p √ √ √
⇔ 2 2 − t − 5 − t2 = 2 − 5 − t + 2 1 − 2 − t − t−1
(t − 1)(t − 3) t−1 2(t − 1) t−1
⇔ √ √ = √ + √ − √
2 2−t+ 5−t 2 2+ 5−t 1+ 2−t 1+ t

t=1
pi.

⇔

 t−3 1 2 1
√ √ = √ + √ − √ (1)
2 2−t+ 5−t 2 2+ 5−t 1+ 2−t 1+ t
1 2
V P (1) ≥ √ + √ − 1 > 0 > V T (1) ⇒ (1):vô nghiệm.
2+ 5 1+ 2
k2
♥ Bài 126 ♥
p √
x2 + 3 = (2 − x) 2x2 + 3 + x 1 − 4x
Lời giải
p 2 p √
Pt ⇔ 2x2 + 3 − 2 (2 − x) 2x2 + 3 + 3 − 2x 1 − 4x = 0
√ 2
w.
∆√2x2 +3 = x + 1 − 4x
 p √
2x2 + 3 = 2 + 1 − 4x (1)
Suy ra : 

√
p
2x2 + 3 = 2 − 2x − 1 − 4x (2)
√ √
•(1) ⇔ 2x2 + 3 = 5 − 4x + 4 1 − 4x ⇔ x2 + 4x − 1 = 2 x + 1 − 4x

√ √ √
⇔ x + 1 − 4x x − 1 − 4x = 2 x + 1 − 4x
 √
ww
1 − 4x = −x
 √
⇔  ⇔ x = −2 − 5
√
1 − 4x = x − 2 (V N )
p √
•(2) ⇔ 2x2 + 3 + x − 2 + x + 1 − 4x = 0
x2 + 4x − 1 x2 + 4x − 1
⇔√ + √ =0
2x2 + 3 − x + 2 x − 1 − 4x
  √
x2 + 4x − 1 = 0 x = −2 ± 5
 
⇔ ⇔
√
 p  p
2
2 + 2x + 3 = 1 − 4x (x + 1)2 + 2 + 2 2x2 + 3 = 0 (V N )
1.7 Từ câu 121 đến câu 140 69
√
Thử lại ta chọn được nghiệm : x = −2 − 5.
t
♥ Bài 127 ♥
√ √ p
3 1 + x + 1 − x = (x + 4) 1 − x2
ne
Lời giải
Đk : −1 < x < 1 ,( vì x = 1; x = −1 không phải nghiệm)

3 1
Pt ⇔ √ +√ = x + 4, (1)
1−x 1+x
6 2 x+4
Theo AM − GM ⇒ V T (1) ≥ 2 ≥ x + 4 = V P (1) . Đẳng thức xảy ra khi : x = 0
pi.
+ =
2−x 2+x 1− x 4
Vậy Pt có nghiệm : x = 0.
♥ Bài 128 ♥
√ √ √ √
k2
1+x+ 1 + 3x 1 + 2x = 2 1 + 4x
Lời giải
1
Đk : x > −
√ 4 √
1 + x + 1 + 3x 2
Pt ⇔ √ =√ , (2)
1 + 4x √ 1 + 2x
1 + 1 + 4x 1 1
Ta có : V T (2) ≥ √
w.
=1+ √ ≥1+ √ ≥ V P (2)

1 + 4x 1 + 4x 1 + 4x + 4x2
Đẳng thức xảy ra khi : x = 0
♥ Bài 129 ♥
ww
p p p
4
p
4
x2 + x + 1 + x2 − x + 1 = x4 + x2 + 1 + x4 − x2 + 1
Lời giải
p
4
p
4
p
4
AM − GM ⇒ V T ≥ 2 x4 + x2 + 1 ≥ x4 + x2 + 1 + x4 − x2 + 1 = V P
Đẳng thức xảy ra khi : x = 0.
♥ Bài 130 ♥
√ √
3
√
4
1 + 2x + 1 + 3x + 1 + 4x = 3 (x + 1)
t
Lời giải
−1
ĐK: x ≥
ne
4
Pt √
đã cho √ √
1 + 2x − (x + 1) + 3 1 + 3x − (x + 1) + 4 1 + 4x − (x + 1) = 0
−x2 −x2 (x + 3) −x2 (x2 + 1 + 4x + 1)
⇔√ +p √ + √ √ =0
1 + 2x + (x + 1) 3
(1 + 3x)2 + (x + 1) 3 1 + 3x + (x + 1)2 [ 1 + 4x + (x + 1)][ 1 + 4x + (x + 1)2 ]
4
−1 −(x + 3) −(x2 + 1 + 4x + 1)
⇔x = 0 ∨ ( √ +p √ + √ √ <0
1 + 2x + (x + 1) 3
(1 + 3x)2 + (x + 1) 3 1 + 3x + (x + 1)2 [ 4 1 + 4x + (x + 1)][ 1 + 4x + (x + 1)2 ]
pi.
Lời giải
−1
4
Khi đó ta có :
p p p 1 + 2x + 1 1 + 1 + 1 + 3x 1 + 1 + 1 + 1 + 4x
V T = 1.(1 + 2x) + 3 1.1.(1 + 3x) + 4 1.1.1.(1 + 4x) ≤ + + =
2 3 4
3(x + 1) = V P
k2
Dấu ” = ” xảy ra khi :
√ √ √
1 + 2x = 3 1 + 3x = 4 1 + 4x ⇔ x = 0

w.
♥ Bài 131 ♥
√ √
2x3 + 2x2 + 1 = 1 + 2x 3 1 − 3x
Lời giải
Điều kiện: 2x + 1 ≥ 0
ww
Ta nhận thấy:
V T = 2x3 + x2 + x2 + 1 = x2 (2x + 1) + x2 + 1
Vơí điều kiện đầu bài thì vế trái luôn dương Suy ra:
√ √ √
1 + 2x 3 1 − 3x > 0 ⇔ 3 1 − 3x > 0
1.7 Từ câu 121 đến câu 140 71
Ta có:
√ p 1 + 2x + 1
1 + 2x = (1 + 2x) .1 ≤ =x+1
√ 2
1 − 3x + 1 + 1
t
3
p
1 − 3x = 3 (1 − 3x) .1.1 ≤ =1−x
√ √ 3
⇒ 1 + 2x 3 1 − 3x ≤ (1 + x) (1 − x) = 1 − x2
ne
Ta cần chứng minh:
2x3 + 2x2 + 1 ≥ 1 − x2 ⇔ 2x3 + 3x2 ≥ 0
⇔ x2 (2x + 3) ≥ 0 ⇔ x2 [(2x + 1) + 2] ≥ 0, ∀2x + 1 ≥ 0
Do đó:
VT ≥VP
pi.
Dấu = xảy ra:

 1 + 2x = 1


⇔ 1 − 3x = 1 ⇔ x = 0


x=0

Vậy phương trình đã cho có nghiệm duy nhất x = 0

k2
♥ Bài 132 ♥
√ √ √
2 x2 + x + 1 =

1 + x + 1 − x 1 + 2x
Lời giải
−1
w.
Điêu kiện : ≤x≤1

2
Phương trình đã cho được viết lại dưới dạng :

p p
2(x2 + x + 1) = 2x2 + 3x + 1 + −2x2 + x + 1
Ta có :
p p 1 + 2x2 + 3x + 1 + 1 − 2x2 + x + 1
V P = 1(2x2 + 3x + 1) + 1(−2x2 + x + 1) ≤ = 2x + 2
2
ww
−1
V T = 2(x2 + x + 1) ≥ 2x + 2 ⇔ 2x2 ≥ 0 đứng với ≤x≤1
2
Dấu
 ” = ” xảy ra khi :
p p
 2x2 + 3x + 1 = −2x2 + x + 1

⇔ x = 0 (TMĐK)
x = 0

♥ Bài 133 ♥
√ √ √ √
t
1 + 2013x + 1 − 2013x = (1 + 2014x) 1 − 2014x + (1 − 2014x) 1 + 2014x
Lời giải
ne
Ta có:
√ √
V T 2 = ( 1 + 2013x + 1 − 2013x)2 ≥ 4 1 − (2013x)2
p
x2 ≥ 0 ⇒ (2014x)2 ≥ (2013x)2 ⇒ 1 − (2014x)2 ≤ 1 − (2013x)2

p p
⇒4 1 − (2013x)2 ≥ 4 1 − (2014x)2
⇒ V T 2 ≥ 4 1 − (2014x)2
p
pi.
√ √ 2
V P 2 = (1 − 2014x) 1 + 2014x + (1 + 2014x) 1 − 2014x

⇒ V P 2 ≤ 2 (1 − 2014x)2 (1 + 2014x) + (1 − 2014x)(1 + 2014x)2

Đặt 1 − 2014x = a; 1 + 2014x = b ⇒ a + b = 2

√
⇒ V T 2 ≥ 4 ab; V P 2 ≤ 2(a2 b + ab2 )
k2
√
Ta cần chứng minh: V P 2 ≤ 4 ab
√ √
⇒ 2(a2 b + ab2 ) ≤ 4 ab ⇒ 2ab(a + b) ≤ 4 ab
√ √ √
⇒ 4ab ≤ 4 ab ⇒ ab(1 − ab) ≥ 0
√ √ √
ab > 0 ⇒ 1 − ab ≥ 0 ⇒ ab ≤ 1
w.
√ √
Luôn đúng do 2 = a + b ≥ 2 ab ⇒ ab ≤ 1 Dấu bằng xảy ra
√ √
⇒ 1 − 2014x = 1 + 2014x ⇒ x = 0

ww
♥ Bài 134 ♥
√ p p
2 x2 + x + 1 x+ x2 − x + 1 = (2 + 3x) x2 + 1
Lời giải
−1
2
1.7 Từ câu 121 đến câu 140 73
√ √
Đặt a = 1 + x; b = 1 + 2x; a, b ≥ 0

a − 2a2 b + b3 = 0
t

Khi đó ta có hệ sau :
2a2 − b2 = 1

√ √
ne
Suy ra : a − (b2 + 1)b + b3 = 0 ⇔ a = b ⇔ 1+x= 1 + 2x ⇔ x = 0(T M ŒK)
Vậy phương trình có nghiệm : x = 0
♥ Bài 135 ♥
pi.
p √
2(x + x3 + 1) = 4 15 − x − 4
Lời giải
Điều kiện : −1 ≤ x ≤ 15.
Từ điều kiện này ta có các đánh giá sau :

Thứ nhất ta luôn có : x + x3 + 1 ≥ −1 ⇒ 2 x + x3 + 1 ≥ −2.
p p
Dấu đẳng thức xảy ra khi và chỉ khi x = −1.

k2
√
Thứ hai ta luôn có : 4 15 − x − 4 ≤ −2 (1).
√
Thật vậy, từ (1) ta có : 4 15 − x ≤ 2 ⇔ 15 − x ≤ 16 ⇔ −1 − x ≤ 0 (luôn đúng)
Dấu đẳng thức xảy ra khi và chỉ khi x = −1.
Từ hai đánh giá này, ta đi đến kết luận phương trình đã cho có nghiệm duy nhất x = −1
w.
♥ Bài 136 ♥
3 1 2
− x3 + x− =1
3 9
Lời giải
2
ĐK : x ≥
9 r
ww
r r ! r
3 1 2 2 3 1
− x3 + x − = 1 ⇔ x − x − + (1 − x) − − x3 = 0
3 9 9 3
9x2 − 9x + 2 9x2 − 9x + 2
⇔ q + q q =0
9 x + x − 29 2 3 1 3 1
2
3 (1 − x) + (1 − x) 3 − x +3 3
3 −x
1

2  x= 3
⇔ 9x − 9x + 2 = 0 ⇔  2
x=
3
♥ Bài 137 ♥
t
r
3 600 960 512
−512x + 960x − 536x + 165 = 125 − + 2 − 3 .
x x x
ne
Lời giải
Viết lại phương trình dưới dạng: r !

5 5 2
f −4x + =f − .
2 2 x
Với f (t) = t3 + 4t; f (′ (t) > 0 Ta có: r

5 5 2
−4x + = − .
2 2 x
pi.
Điều kiện:
5
−4x + ≥ 0; x 6= 0.
2
Bình phương và rút gọn ta có:
16x5 − 20x3 + 5x + 2 = 0.
Có ai thấy hương thơm quyến rũ từ nàng lượng giác không ta?

k2
cos 5x = 16 cos5 x − 20 cos3 x + 5 cos x.
Hihi, quả vậy, nếu cho rằng −1 ≤ x ≤ 1 thì ta đặt x = cos t, t ∈ [0; π]
cos 5t + 2 = 0.
Phương trình vô nghiệm.

w.
Không tán được nàng rồi,hic.

Tuy nhiên ta chỉ mới xét một miền nhỏ thôi mà, còn miền ngoài [-1; 1] nữa.
Tìm cách khác tiếp cận nàng, kaka.
Trương hợp |x| > 1, tồn tại duy nhất u ∈ R; |u| > 1 mà:

1 1
x= x+ .
2 x
ww
p
u = x + x2 − 1 ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗x > 1.
p
u = x − x2 − 1 ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗ ∗x < −1.

5 1 5 1 3 1 1
16x = u + 5 + 5 u + 3 + 10 u + .
2 u u u
" 3 #
1 1 1 1
= u5 + 5 + u + −5 u+ .
2 u u u

1 1
= u + 5 + 20x3 − 5x.
5
2 u
1.7 Từ câu 121 đến câu 140 75
Do đó phương trình đã cho tương đương với

1 5 1
u + 5 + 2 = 0.
2 u
t
Ta tìm ra:
√
u5 = −2 − 3.
ne
√ √
q q
1 5 5
⇒ x = ( −2 − 3 + −2 + 3.
2
Nghiệm này thỏa mãn các điều kiện.
Vậy phương trình có nghiệm duy nhất:
√ √
q q
1 5 5
x = ( −2 − 3 + −2 + 3).
2

pi.
♥ Bài 138 ♥
x+3 √
3
= (x + 2) x + 2
x +x
Lời giải
k2
Điều kiện ....
x+3 √
= (x + 2) x+2
x3 + x
x+3
⇔ √ = x3 + x
(x + 2) x + 2
1 1
⇔√ + √ = x3 + x
x + 2 (x + 2) x + 2
w.
♥ Bài 139 ♥
p p
x2 + 2 x2 + x + 1 = x + x4 + x2 + 1 + 3
Lời giải
Ta cóx4 + x2 + 1 = (x2 + x + 1)(x2 − x + 1)
p
ww
a = x2 + x + 1


Đặt p
 b = x2 − x + 1

Khi đó phương trình tương

b2 + 2a = ab + 4 ⇔ (b − 2)(b − a + 2) = 0
♥ Bài 140 ♥
Giải phương trình sau : q q
3
p p
2 x + x + 1 + 3 −x + x2 + 1 = 5
2
Lời giải
Đặt :
p p 1
a=x+ x2 + 1 ⇒ −x + x2 + 1 = , a > 0
t
a
√ 3
Phương trình thành : 2 a + √ =5
3
a
√ 3
ne
f (a) = 2 a + √ ⇒ f ′ (a) = 0 ⇐⇒ a = 1
3
a
xét dấu của f ′ (a)
suy ra
a = 1 ⇐⇒ x = 0
pi.
♥ Bài 141 ♥
Giải phương trình sau : √ r
6x − 5 1 + x 1−x
√ + =0
2+3 1+x 1+x
k2
Lời giải
Điều kiện −1 < x ≤ 1.
Phương trình đã cho được biến đổi thành :
√ r
6x − 5 1 + x 2
√ +3+ −1=3
2+3 1+x 1+x
√
r
2
⇔2 x+1+ − 1 = 3 (1)
w.
1+x
√
Đặt t = x + 1, t > 0. Lúc đó (1) trở thành :
r r
2 2
2t + −1=3⇔ − 1 = 3 − 2t
t2 t2
⇒ 2t4 − 6t3 + 5t2 − 1 = 0 ⇔ (t − 1)2 2t2 − 2t + 1 = 0

√
1+ 3
Giải ra và thử lại ta thu được t = 1; t = .
ww
√ 2
3
Từ đó ta thu được x = 0; x = .
2
♥ Bài 142 ♥
√ √ √
10x + 35 + 3x2 2x + 7 = 2x2 + (7 + 3 5)x
Lời giải
√ 2 √ √ √
Pt ⇔ x 2x + 7 − 3x2 + 5 2x + 7 + 3x 5 = 0
1.8 Từ câu 141 đến câu 160 77
 √ √
x 2x + 7 = 5
√ √ √ 
⇔ x 2x + 7 − 5 2x + 7 − 3x = 0 ⇔ 

√
t
2x + 7 = 3x
√
−5 + 65
⇔x= ; x = 1.
4
ne
♥ Bài 143 ♥
√ √
q
x −1 + 2 x + 2 + 4 x + 2 = 0
Lời 
giải
pi.
 x ≥ −2
Đk: √
−1 + 2 x + 2 ≥ 0

 x ≥ −2
⇔
x ≥ − 7 ⇔ x ≥ − 7
4 4
+ Với x ≥ 0thì pt vô nghiệm..
7
+ Với − ≤ x < 0.
4
√ √
q
k2
pt ⇔ x + 2 = −x 2 x + 2 − 1
4
√ √
⇔ x + 2 = 2x2 x + 2 − x2
√ x2 1
⇒ x+2= 2 ( với x = − √ không phải là nghiệm.
2x − 1 2
Bình phương hai vế một lần nữa ta được :
4x5 + 7x4 − 4x3 − 8x2 + x + 2 = 0
⇔ (x + 1)(x2 + x − 1)(4x2 − x − 2) = 0...
w.
Lời giải
√ √

7
q
4
P t ⇔ x + 2 = −x −1 + 2 x + 2. Œk : − < x < 0
4
√ 2
√ 2 2
√
⇔ x + 2 = x −1 + 2 x + 2 ⇔ x = 2x − 1 x + 2
x 2x2 − 1 √ 2 1
⇔√ = ⇔ x+2− √ = 2x −
x+2 x x
x+2
√ √

2 1 1
ww

⇔ 2x − x + 2 + √ − = 0 ⇔ 2x − x + 2 1 + √ =0
x+2 x x x+2
√
x + 2 = 2x

⇔ ⇔ ...
√

x x + 2 = −1
√
−1 − 5
⇔ x = −1; x = .
2
♥ Bài 144 ♥
√
4x2 + 5 − 13x + 3x + 1 = 0
t
Lời giải
Ta đưa bài về hệ đối xứng dễ làm
ne
√
Để thu được hệ này ta phải đặt αy + β = 3x + 1
Từ đây ta có hệ sau:
 
 (αy + β)2 = 3x + 1  α2 x2 + 2αβ − 3x + β 2 − 1 = 0
⇔
 4x2 + 5 − 13x = −αy − β  4x2 − 13x + αy + β + 5 = 0
pi.
Công việc giờ là giải hệ trên
Ta lấy (1) .k + (2) với một mong muốn nhỏ nhoi là ra x = y tức sẽ có nhân tử chung x − y
Do đó, ta phải có được:
α2 2αβ − 3 β2
= =
4 α − 13 5+β

 α = −2
k2
Ap dụng vào bài toán nè nè ta tìm được:
 β=3
−1
Điều kiện: x ≥
3
Đặt:
√

3
3x + 1 = − (2y − 3) y ≤
2
w.
Do đó, ta có hệ:

 (2x − 3)2 = 2y + x + 1
⇒ (x − y) (2x + 2y − 5) = 0
 (2y − 3)2 = 3x + 1
√
15 − 97
•x = y ⇒ x =
8 √
11 + 73
•2x + 2y − 5 = 0 ⇒ x =
8
ww
Đối chiếu với điều kiện

Vậy phương trình đã cho có nghiệm
√ √
11 + 73 15 − 97
x= ;x =
8 8
Lời giải
Hướng đi nhanh nhất, đơn giản nhất của bài toán là phương pháp nhân tử CaSiO
1.8 Từ câu 141 đến câu 160 79
√
4x2 − 13x + 5 + 3x + 1 = 0
√
⇔ 4x2 − 15x + 8 + 2x − 3 + 3x + 1 = 0

t
√ √
⇔ 2x − 3 + 3x + 1 2x − 2 − 3x + 1 = 0
 √
2x − 3 + 3x + 1 = 0
ne
⇔ √
2x − 2 − 3x + 1 = 0
♥ Bài 145 ♥
pi.
√
2x3 + x2 − 3x + 1 = (6x − 2) 3x − 1
Lời giải
1
Điều kiện x ≥
3
√
⇔ (6x − 2) x − 3x − 1 + (2x + 1) x2 − 3x + 1 = 0
k2

2 (3x − 1) x2 − 3x + 1

+ (2x + 1) x2 − 3x + 1 = 0

⇔ √
x + 3x− 1
2 2 (3x − 1)
+ 2x + 1 = 0 ⇔ x2 − 3x + 1 = 0

⇔ x − 3x + 1 √
x + 3x − 1

w.
♥ Bài 146 ♥
√
2x3 + 7x2 + 5x + 4 = (6x − 2) 3x − 1
Lời giải
√ 3 √ 2 h i
P t ⇔ 2 3x − 1 + 3x − 1 − 2 (x + 1)3 + (x + 1)2 = 1
√
ww
3x − 1 − f (x + 1) = 1, vi : f (t) = 2t3 + t2 là hàm tăng t ≥ 0

⇔f
√ √
Suy ra : f

3x − 1 − f (x + 1) = 1 > 0 ⇒ f 3x − 1 > f (x + 1)
√
⇔ 3x − 1 > x + 1 ⇔ ... Vô nghiệm.
♥ Bài 147 ♥
p
x3 − 4x2 − 5x + 6 =
3
7x2 + 9x − 4
Lời giải
p
(x − 5) x2 + x − 1 + x + 1 − 7x2 + 9x − 4 = 0
3
(x − 5) x2 + x − 1

2

t
⇔ (x − 5) x + x − 1 + √ q =0
(x + 1)2 + (x + 1) 3 7x2 + 9x − 4 + 3 (7x2 + 9x − 4)2
⇔ (x − 5) x2 + x − 1 = 0

ne

♥ Bài 148 ♥
√ √
x + 1 + x2 + 2 x − 1 − 3 = x x2 + 2

6 (x − 1)
pi.
Lời giải
Đk : x ≥ 1
√ 2 √ 2
P t ⇔ x2 + 2 x−1−1 + 6 (x − 1) x + 1 − 1 + x (x − 2)2 + 4 (x − 1)2 + 20 = 0
Phương trình vô nghiệm.
k2
♥ Bài 149 ♥
4 28 27
2 27x2 + 24x + =1+ x+6
3 2
Lời giải
Điều kiện :....
Ta có
w.
s
√
r r
27x 27x 27x
1+ + 6 = 1.1 + 3. +2≤ 4 +3
2 6 6
Từ đó suy ra
r s
4 2
28 27x
2. 27x + 24x + ≤ 4 +3
3 6
2
28 27x 28
2
⇔ 16 27x + 24x + ≤ 16 2
+ 3 ↔ 36 27x + 24x + ≤ (27x + 18)2
ww
2 3 6 3
9x 2
⇔ 12 −1 ≤0⇔x=
2 9
2
Vậy phương trình đã cho có nghiệm x =
9
♥ Bài 150 ♥
2x + 4x2 − 5x + 1 4
= 2
5x − 1 x +5
1.8 Từ câu 141 đến câu 160 81
Lời giải
√ √ √ √
P T ⇐⇒ (x − 2 x − 1 + 4x − 1)(x + 2 x − 1 − 4x − 1) = 0
t

ne
Lời giải 
4x2 − 5x + 1 ≥ 0

Điều kiện 1
x 6=

5
KHi đó phương trình tương đương
5x − 1 4
√ = 2
2
(5x − 1)(2x − 4x − 5x + 1) x +5
pi.
1 4
⇔ √ = 2
2x − 4x2 − 5xp +1 x +5
⇔ x2 + 5 = 8x − 4 4x2 − 5x + 1
p
⇔ x2 − 8x + 5 = −4 4x2 − 5x + 1
⇒ x4 − 16x3 + 10x2 + 9 = 0
⇔ (x2 − 8x + 9)2 = 72(x − 1)2
k2
♥ Bài 151 ♥
2
4
3x (2x − 1) x − x + 1 + −3=0
3x
Lời giải
4
Điều kiện : 0 < x ≤ . Phương trình đã được biến đổi tương đương với phương trình :
w.
9
r
3 2 1 4
2x − 3x + 3x − 1 + − 2 = 0 (1)
3x 3x
r
4 1 t2 + 3
Đặt t = − 3, t ≥ 0. Từ cách đặt này ta có : = . Lúc đó (1) trở thành phương trình :
3x 3x 4
8x3 − 12x2 + 12x − 4 + t3 − 3t = 0

ww
⇔ (2x − 1)3 + 3 (2x − 1) + t3 + 3t = 0

h i
⇔ (2x − 1 + t) · (2x − 1)2 − (2x − 1) t + t2 + 3 = 0 (2)
t 2 3t2

Ta có : (2x − 1) − (2x − 1) t + t + 3 = 2x − 1 −
2 2
+ + 3 > 0. Do đó từ (2) ta có :
2 4
r
4 4
t = 1 − 2x ⇔ − 3 = 1 − 2x ⇔ − 3 = (1 − 2x)2
3x 3x
√
⇔ 3x3 − 3x2 + 3x = 1 ⇔ (1 − x)3 = 2x3 ⇔ 1 − x = 2x
3
1 √
3
√
3
⇔x= √
3
=1− 2+ 4
2+1
√ √
Đối chiếu điều kiện ta có nghiệm của phương trình là : x = 1 − 2 + 4
3 3

t
♥ Bài 152 ♥
ne
x3 − 2x √
r
1−x
+ 2x + 1 = (1 + x2 )
x+1 1+x
Lời giải
1
Điều kiện: − ≤ x ≤ 1.
2
Thực hiện quy đồng, biến đổi và nhân liên hợp ta được:
pi.
p p √ 2x3 −x3 (x + 1)(x + 2)
x3 + 2x( 1 − x2 − 1) = (x + 1)[(x + 1) 1 − x2 − 2x + 1] ⇐⇒ x3 − √ = √ √
1 − x2 + 1 (x + 1) 1 − x2 + 2x + 1
+TH1: x = 0 là 1 nghiệm của PT đã cho.

(x + 1)(x + 2) 2
+TH2: Ta chứng minh PT: 1+ √ √ =√ vô nghiệm. Thật vậy, sử dụng AM −GM
2
(x + 1) 1 − x + 2x + 1 1 − x2 + 1
cho đánh giá:
(x + 1)(x + 2) (x + 1)(x + 2) x+2
√ √ ≥ =
k2
2
(x + 1) 1 − x + 2x + 1 (x + 1) + (x + 1) 2
1
Với − ≤ x ≤ 1 ta tiếp tục chứng minh được BĐT sau đây:
2
x+2 2 p p
1+ >√ ⇐⇒ x( 1 − x2 + 1) + 4 1 − x2 > 0 (∗)
2 1 − x2 + 1
1
• Nếu < x ≤ 1 thì BĐT (∗) đúng.
2 √ √
w.
√
2 2−1 3
1 1 1 + 1 − x 7 1 − x 7. 2 −1
• Nếu − ≤ x ≤ thì V T (∗) ≥ 4 1 − x2 − > 0. Suy ra (∗) cũng
p
= ≥
2 2 2 2 2
đúng.
Do đó, trường hợp này vô nghiệm.
Vậy, x = 0.
ww
♥ Bài 153 ♥
√ √
x4 + 3x2 + 2 − (x − 2) 2x + 5 = 2x3 − 6x − 5 + (x + 1) 4x + 2
Lời giải
2 r !2
1√

2 13x 1
2 1
Pt ⇔ x − x + + + x−2− 2x + 5 + x + 1 − x + = 0, (1)
2 4 2 2
√ √
⇔ (x − 2) x3 − 2x + 5 + (x + 1) 3x + 3 − 4x + 2 + 4 = 0, (2)

•T H1 : x > 0 ⇒ V T (1) > 0 ⇒ (1) vô nghiệm
1.8 Từ câu 141 đến câu 160 83
1 √
•T H2 : − ≤ x ≤ 0 ⇒ 3x + 3 > 4x + 2 ⇒ V T (2) > 0 ⇒ (2) vô nghiệm
2
Tóm lại : Pt vô nghiệm.
t
♥ Bài 154 ♥
ne
2x2 + 2 1 √
−x x− = 1−x
3 3
Lời giải
r r
√ 1 2x2 + 2
⇔ 1−x+x x− =
3 3s
r r
√ 2(x2 + 1)

1 C−S 1
pi.
VT = 1−x+x x− ≤ (x2 + 1) 1 − x + x − = =VP
3 3 3
q
√ x − 31
Đẳng thức xảy ra khi 1 − x =
x
2 1 3 2 1
⇔ x (1 − x) = x − ⇔ x − x + x =
3 3
√ 1 √ √
⇔ 3x3 − 3x2 + 3x − 1 = 0 ⇔ (x − 1)3 = −2x3 ⇔ x − 1 = − 2x ⇔ x = (1 − 2 + 4
3 3 3

3
k2
Lời giải
1
ĐK ≤ x ≤ 1
3 r r
2 (x2 + 1) 1 √
Phương trình thành: = x x − + 1 − x(∗)
r 3 3
2
mà BCSV P (∗) ≤ (x2 + 1) .
3 r
√ 1
Đẳng thức xảy ra khi và chỉ khi x 1 − x = x − ⇐⇒ 3x3 − 3x2 + 3x − 1 = 0
w.
3
√ 1
3 3 3
⇐⇒ (x − 1) = −2x ⇐⇒ x − 1 = − 2.x ⇐⇒ x = √ thoả mãn
1+ 32
♥ Bài 155 ♥
√
x3 + 8 = 3x2 + 4 3
x+2
ww
Lời giải
√
Đặt

3
x + 2 = y Pt trên tương
 đương với hệ sau:
x3 + 8 = (3x2 + 4)y x3 + 8 = (3x2 + 4)y
⇔
 y3 = x + 2  4y 3 = 4x + 8
Cộng từng vế hệ trên ta được:
x3 + 4y 3 = (3x2 + 4)y + 4x ⇔ x3 + 4y 3 − 3x2 y − 4(x + y) = 0 ⇔ (x + y)(x − 2y)2 − 4(x + y) = 0 ⇔
(x + y)(x − 2y − 2)(x − 2y + 2) = 0
⇔ x = −y hoặc x = 2y − 2 hoặc x = 2y + 2
*. Với x = −y thay vào pt 2 của hệ
x3 + x + 2 = 0 ⇔ (x + 1)(x2 − x + 2) = 0 ⇔ x = −1
x+2
*. Với x = 2y − 2 ⇔ y =
t
2
x+2 3

=x+2
2 √ √
ne
TH này ta thu được x = −2; x = −2 − 2 2 và x = −2 + 2 2
x−2
*. Với x = 2y + 2 ⇔ y =
2
x−2 3

=x+2
2
TH này ta thu được x = 6
√ √
Kết luận: Pt đã cho có nghiệm x = −1 ; x = −2 ; x = 6 ; x = −2 + 2 2; x = −2 − 2 2
pi.
♥ Bài 156 ♥
1 √ √
+ 2x − 1 + 4 4x − 3 = x + 2
x
Lời giải
3
ĐK: x ≥ .
k2
4
√ √ 1 x2 + (2x − 1) √ √ √
• 2x − 1 + 4 4x − 3 = x + 2 − = ≥ 2 2x − 1 ⇒ 4 4x − 3 ≥ 2x − 1;
r x x
√ (4x − 3) + 1 √
4
• 2x − 1 = ≥ 4x − 3.
√ √ 2
Do đó 2x − 1 = 4 4x − 3 ⇐⇒ x = 1.
♥ Bài 157 ♥
w.

x + x2 + 1 2
+ 2 =0
x−4 4x + 1
Lời giải
Có thể
√ giải bài này bằng cách sau
x + x2 + 1 2
+ 2 =0
ww
x−4 4x + 1
p
⇔ 4x3 + x + 4x2 + 1

x2 + 1 + 2x − 8 = 0
p
⇔ 4x3 + 3x − 8 + 4x2 + 1 x2 + 1 = 0
p 2 2
⇛ 4x2 + 1 x2 + 1 − 8 = 4x3 + 3x
p
⇔ 16 4x2 + 1 x2 + 1 = 65
Tới đây thì đơn giản nhé. Với phép đặt t = x2 để giảm bậc cho gọn
Lời giải
1.8 Từ câu 141 đến câu 160 85
ĐK: x 6= 4. Phương trình tương đương với:
2 1 8
t
p p
= √ ⇐⇒ (x + x 2 + 1)2 − √ = 0 ⇐⇒ x + x2 + 1 = 2
4x2 + 1 (x − 4)(x − x2 + 1) x + x2 + 1
ne
♥ Bài 158 ♥
p p
3x2 + (x + 6)
3 3
x2 − x + 3 1 − x2 − x + 3 + 6 = 4x
pi.
Lời giải
3x2 − 4x + 6 p
3
2 p
3
Pt ⇔ +1= x − x + 3 − x2 − x + 3 + 1
2
x+6
3 x2 − x + 3 + 3 p3
2 p
3
⇔ = x2 − x + 3 − x2 − x + 3 + 1
x+6
p
⇔ 3 a3 + 1 = (x + 6) a2 − a + 1 , vi : a = x2 − x + 3
3
k2
⇔ 3 (a + 1) = x + 6 ⇔ 3a = x + 3
⇔ 27 x2 − x + 3 = x3 + 9x2 + 27x + 27

x 3

3 x
⇔ (x − 3) = √ 3
⇔x−3= √ 3
√ 2 2
332
⇔x= √ 3
.
2−1
w.
♥ Bài 159 ♥
p
x4 + x 3x5 + 5x4 − 4x3 − 5x2 + 3x + 1 = x2
3
Lời giải
1
Xét x 6= 0 thì chia cả 2 vế cho x2 và đặt: t = x −
x
Khi đó phương trình viết lại thành:
ww
p
t2 + 1 +
3
3t2 + 5t + 2 = 0
3t2 + 5t + 3
⇔ t2 + √ 2 √ =0
3
3t2 + 5t + 2 − 3 3t2 + 5t + 2 + 1
PT vô nghiệm
♥ Bài 160 ♥
t
r
√ √ q
3
+ 3 (2x + 1)2
3 3
3
2x = 1 + 2x 3 1 + 2x − 2x x2
ne
Lời giải
√
Đặt : y = 3
1 + 2x
Pt trở thành : 2x3 = y (3y − 2x) x2 + 3y 2 , (1)
p
1 x
• TH 1: Nếu y < 0 ⇒ x ≤ − < 0 ⇒ t = > 0
2 y
Chia 2 vế cho y ta có Pt : 2t = (2t − 3) t3 + 3, (2)
p
3 3
3
+Do t > 0 ⇒ V T (2) > 0 ⇒ V P (2) > 0 ⇒ t >
pi.
2
(2t − 3)2 + t2 + 3

3
Khi đó : V P (2) ≤ < 2t3 ⇔ t2 (4t − 5) + 12 (t − 1) > 0, Øng : t >
2 2
Suy ra (2) vô nghiệm.
• TH 2: Nếu y > 0 thì (1) trở thành:
p p
2t3 = (3 − 2t) t2 + 3 ⇔ 2t3 + 4t − 6 + (2t − 3) t2 + 3 − 2 = 0
2−1

(2t − 3) t
⇔ 2 (t − 1) t2 + t + 3 + √

=0
k2
t2 + 3 + 2

t=1

⇔ 
p
2 t2 + t + 3 t2 + 3 + 6t2 + 3t + 9 = 0 (V T > 0)
√
Suy ra : x = y, (y > 0) hay : x = 3 1 + 2x, (x > 0) ⇔ ...
√
1+ 5
Vậy Pt có 1 nghiệm : x = .
2
w.

♥ Bài 161 ♥
√ √ √ √
ww

4
1 + 1 + 2 4 x + 2 = 4 x + 3 + 4 2x + 3
Lời giải
3
Đk : x ≥ −
√2 √ √ √
P t ⇔ 1 + 4 x + 2 + 4 2x + 4 = 4 x + 3 + 4 2x + 3, (1)
 √
4
√
4
1 + x + 2 ≥ x + 3


Ta luôn có : ⇒ V T (1) > V P (1) ⇒ (1) : V N
 √ √

 4 4
2x + 4 > 2x + 3
Vậy Pt vô nghiệm.
1.9 Từ câu 161 đến câu 180 87
♥ Bài 162 ♥
t
2x − x − 1 2x
√ = √
2x + x − 1 4x + 1 + 16x4 + 4x2 + 1
2
ne
Lời giải
Điều kiện .... •
√
2x − x − 1 2x
√ = √
2x + x − 1 4x + 1 + 16x4 + 4x2 + 1
2
√ √
( x − 1) (2 x + 1) 2x
⇔ √ √ = 2 p
( x + 1) (2 x − 1) 8x +2
+ (4x − 2x + 1) (4x2 + 2x + 1)
2
pi.
2
√
4x2 + 2x + 1 − 4x2 − 2x + 1

(2x − 1) − x 4x
⇔ √ = √ √ 2 = √ √ 2
(2x − 1) + x 2 2
4x − 2x + 1 + 4x + 2x + 1 4x2 − 2x + 1 + 4x2 + 2x + 1
√ p p
(2x − 1) − x (4x2 + 2x + 1) − (4x2 − 2x + 1)
⇔ √ = √ √
(2x − 1) + x 4x2 − 2x + 1 + 4x2 + 2x + 1
p p √ p √ p
⇔ (2x − 1) (4x2 − 2x + 1) + (2x − 1) (4x2 + 2x + 1) − x (4x2 − 2x + 1) − x (4x2 + 2x + 1)
k2
p p √ p √ p
= (2x − 1) (4x2 + 2x + 1) − (2x − 1) (4x2 − 2x + 1) + x (4x2 + 2x + 1) − x (4x2 − 2x + 1)
p √ p
⇔ (2x − 1) (4x2 − 2x + 1) = x (4x2 + 2x + 1)
Tới đây bình phương hai vế lên rồi giải.
Lời giải
Chú ý: 16x4 + 4x2 + 1 = [(2x − 1)2 + 2x][(2x − 1)2 + 6x]. Vì x = 0 không thoả mãn PT nên thực hiện chia cả tử
w.
√ 2x − 1
lẫn mẫu VT cho x, VP cho x và đặt t = √ ta được:
x
t−1 2 t−1 4
= p ⇐⇒ = √ √
t+1 t2 + 4 + (t2 + 2)(t2 + 6) t+1 ( t2 + 2 + t2 + 6)2
√ √
t−1 t2 + 6 − t 2 + 2 p p √
⇐⇒ =√ √ ⇐⇒ t2 + 6 = t t2 + 2 ⇐⇒ t = 2.
t+1 t2 + 6 + t 2 + 2
ww
Tiếp tục giải tìm x.
♥ Bài 163 ♥
p p p
x3 + x2 + x 1 + x4 + x2 + 1 = (x + 1) x2 + x + 1 + x2 − x + 1
Lời giải
pt⇔ ( x2 + x + 1 + x2 − x + 1)(x x2 + x + 1 − x − 1) = 0
p p p
p
⇔ x x2 + x + 1 − x − 1 = 0 
x+1  x>0
(Đk có nghiệm )
p
⇒ x2 + x + 1 =
x x < −1
t
⇒ x4 + x3 − 2x − 1 = 0
1 2 1
⇒ 4 + 3 − −1=0
x x x
ne
1 1 2 1 1
⇒( 2 + ) −( 2 + )−1=0
x x x x
√

1 1 5+1 1 1 1  x>0
⇒( 2 + )= (Vì 2 + ≥ − vi )
x x 2 x x 4 x < −1
√ p √
5−1+ 6 5−1 x+1
⇒x= (vì > 0)
4 x √ p √
5−1+ 6 5−1
Vậy phương trình có duy nhất nghiệm x =
pi.
4
♥ Bài 164 ♥
√ 3 p
x + 1 + 1 = x3 + 2
Lời giải
k2
ĐK: x ≥ −1
Bình phương hai vế ta được:
√ √
( x + 1 + 1)6 − x3 − 2 = 0 ⇔ (6x2 + 32x + 32) x + 1 + (3x + 15)(x + 1) + 15(x + 1)2 = 0 ⇔
√ √ √ √
x + 1[(6x2 + 32x + 32) + (3x + 15) x + 1 + 15(x + 1) x + 1] = 0 ⇔ x + 1 = 0 ⇒ x = −1
Lời giải
√
Đặt t = x + 1,t ≥ 0
w.
Suy ra x = t2 − 1
PT trở thành
q
(t + 1) = (t2 − 1)3 + 2
3
3
⇔ (t + 1)6 − t2 − 1 = 2
⇔ (t + 1)3 6t2 + 2 = 2

ww
Để ý, với t ≥ 0 thì (t + 1)3 6t2 + 2 ≥ 2

Suy ra t = 0, hay x = −1 là nghiệm duy nhất của PT đã cho.
♥ Bài 165 ♥
√ √
r
p
2 x+1+ 1 − 2x − 1 = 2 1 + 1 − 9x2
Lời giải
1.9 Từ câu 161 đến câu 180 89
√ √

1 1
Đk: x ∈ − ; Ta có: 2 x + 1 − 1 ≥ 1 + 2x
3 3
Khi đó:
t
r
p √ √
P T ⇒ 2 1 + 1 − 9x2 ≥ 1 + 2x + 1 − 2x
ne
r r
p p
⇐⇒ 2 1 + 1 − 9x ≥ 2 1 + 1 − 4x2
2
⇐⇒ x2 ≤ 0
Vậy x=0 là nghiệm duy nhất.
♥ Bài 166 ♥
pi.
p p p
x 2 + x4 + x2 + 3 x2 + 1 = 2 x4 + x2 + 3
Lời giải
+ Với x ≤ 0 phương trình vô nghiệm.
+Vớix > 0. pt <=> x4 + x2 x4 + x2 + 3 = 2 x4 + x2 + 3 − 2 x4 + x2
p p p p
k2
Đặt u= x4 + x2 > 0
p
PT trở thành:(2 − u) u2 + 3 = 2u
p
p
⇔ (2 − u)( u2 + 3 − 2) − 4(u − 1) = 0
(2 − u)(u2 − 1)
⇔ √ − 4(u − 1) = 0
u2 + 3 + 2
(2 − u)(u + 1)
⇔ u = 1 (Vì √ − 4 < 0).
u2 + 3 + 2 s√
w.
5−1
Với u=1 ⇒ x4 + x2 = 1 ⇔ x4 + x2 − 1 = 0 ⇒ x =
p

2
♥ Bài 167 ♥
p
(x + 1) (x − 7) (x − 11) = 24 + 16 3 − 3x2
ww
Lời giải
Điều kiện −1 ≤ x ≤ 1.
Dễ thấy x = −1 không là nghiệm của phương trình.
r !
24 1−x
(x − 7)(x − 11) + 8(x − 5) − =8 x−5+2 3.
x+1 1+x
x3 − 9x2 + 27x + 13 8(x3 − 9x2 + 27x + 13)
⇐⇒ = q
x+1 x − 5 − 2 3. 1−x
1+x
⇐⇒ x3 − 9x2 + 27x + 13 = 0 (∗)
r
1−x
Vì với −1 < x ≤ 1 ta có x + 1 > 0 > x − 5 − 2 3. .
1+x √
Mặt khác, PT(∗) tương đương với (3 − x)3 = 40 ⇐⇒ x = 3 − 40.
3

t
♥ Bài 168 ♥
ne
√ p p p
x+ x2 + 1 x4 + x2 + 4 + x4 + 1 = x2 + 3
Lời giải
Đk : x ≥ 0
√ p p p
P t ⇔ x + x2 + 1 = x4 + x2 + 4 − x4 + 1
pi.
√ p p p
⇔ x + x2 + 1 + x4 + 1 = x4 + x2 + 4, (1)
p p 2
x2 + 1 + x4 + 1 = x4 + x2 + 2 + 2 (x2 + 1) (x4 + 1) ≥ x4 + x2 + 4
p
•
Suy ra : x2 + 1 + x4 + 1 ≥ x4 + x2 + 4
p p p
√
•V T (1) ≥ x + x4 + x2 + 4 ≥ V P (1). Và : V T (1) = V P (1) ⇔ x = 0
p
k2
♥ Bài 169 ♥
3 r
x3 − x x3 + 3x

3
= 2x +
2 2
Lời giải
w.
Phương trình tương đương với
p
(x3 − x)3 + 4(x3 − x) = (4x3 + 12x) + 4
3
4x3 + 12x
⇐⇒ (x3 − x)3 = 4x3 + 12x
⇐⇒ x x2 (x2 − 1)3 − 4x2 − 12 = 0


x=0
ww
⇐⇒ 
x (x − 1) − 4x − 12 = 0 ⇐⇒ x2 = 3
2 2 3 2
√
Kết quả x = 0, x = ± 3.
♥ Bài 170 ♥
p 1
x2 + x4 + x = 24x4 −
2
Lời giải
1.9 Từ câu 161 đến câu 180 91
+ Nếu x ≤ −1 thì V T < V P .
1
+ Nếu x ≥ thì:
2
1
t
• x + ≤ 3x2 ≤ 12x4 ;
2
p 2
• x4 + x ≤ 16x8 + 128x8 ≤ 12x4 ;
p
Suy ra V T ≤ V P .
ne
1
+ Nếu 0 ≤ x ≤ thì:
2
1
• x2 + ≥ 3x2 ≥ 12x4 ;
p 2
• x4 + x ≥ 12x4 ;
Suy ra V T ≥ V P .
pi.
♥ Bài 171 ♥
√ √
3 x−1
x−1+ x + 26 = 3 +
(1 − 2x) (x + 25)
Lời giải
ĐK: x ≥ 1
√ √ x−1
Pt⇔ x − 1 + ( 3 x + 26 − 3) −
k2
=0
(1 − 2x)(x + 25)
√ x−1 x−1
⇔ x−1+ p √ − =0
3 2
(x + 26) + 3 3
x + 26 + 9 (1 − 2x)(x + 25)
√ √
√ x−1 x−1
⇔ x − 1[1 + p √ + ]=0
3
(x + 26) 2 + 3 3
x + 26 + 9 (2x − 1)(x + 25)
√
⇔ x−1=0
⇒x=1
w.
♥ Bài 172 ♥
√ p
x2 + 4 = 2 x + 1 + x x2 − x + 3
Lời giải
ww
Đk : x≥ −1
√
pt ⇔ x x − x2 − x − 3 = 2 x + 1 − 3
p
x 2
⇔ (x − 3) √ = (x − 3) √
2
x+ x −x+3 x+1+2
x 2
⇔ x = 3 hoặc √ −√ =0
x + x2 − x + 3 x+1+2
x 2
Xét hàm f(x) = √ −√
2
x+ x −x+3 x+1+2
Là hàm đồng biến nên có nghiệm duy nhất x = 3
Vậy pt có 1 nghiệm duy nhất x = 3
♥ Bài 173 ♥
t
s s
2013x − 1 2013x − 1 √ √
2x + √ − 3
2014 − √ = x + 2013 − 3 x + 1.
2 − x2 2 − x2
ne
Lời giải
2013x − 1
+Đặt : y = √
2 − x2
√ √
Pt trở thành :
p p
2x + y − x + 2013 + 3 x + 1 − 3 2014 − y = 0
x + y − 2013 x + y − 2013
⇔ + 2 =0
A+B a + ab + b2
⇔ x + y − 2013 = 0
pi.
2013x − 1
+Suy ra : x + √ − 2013 = 0
2 −x2
p p
⇔ x 2 − x2 + 2013 x − 2 − x2 − 1 = 0
t2
+Đặt : t = x − 2 − x2 ⇒ x 2 − x2 = 1 −
p p
 2
t=0
t2
Ta có PT : − + 2013t = 0 ⇔ 

k2
2 
t = 4026
 p 
x = 2 − x2 x=1
Suy ra : 
 
 ⇔
p
x − 4026 = 2 − x2 VN
w.
♥ Bài 174 ♥
√ √
2x2 + 4x + 3 = 3x x + 1 + (x + 1) 3x + 2
Lời giải
ww
√ 2 √ 2
P t ⇔ x + 1 − 3x + 2 + 3 x − x + 1 = 0
 √ 


 x + 1 = 3x + 2 

 x≥0
⇔ ⇔

 √ 
 2

x= x+1 x −x−1=0

√
1+ 5
⇔x= .
2
1.9 Từ câu 161 đến câu 180 93
♥ Bài 175 ♥
2x + 1 7x + 3 1
+ =√
t
2x − 3x 2 3x − 2 3x − 1
Lời giải
ne
Điều kiện ...
√
2x + 1 7x + 3 1
+ =√
2x − 3x2 3x − 2 3x − 1
√
2 1 7x + 3 1
⇔ + + =√
2 − 3x x (2 − 3x) 3x − 2 3x − 1
√
1 1 7x + 3 1
pi.
⇔ 2+ + −√ =0
2 − 3x x 3x − 2 3x − 1
1 √ 2 − 3x
⇔ 2 + − 7x + 3 = √
x 3x − 1
1 √ 1 √
⇔ 2 + − 7x + 3 = √ − 3x − 1
x 3x − 1
1 1 √ √
⇔ −√ + 2 + 3x − 1 − 7x + 3 = 0
x 3x − 1
√ √
3x − 1 − x 3 + 3x + 4 3x − 1 − 7x − 3
k2
⇔ √ + √ √ =0
x 3x − 1 2 + 3x − 1 + 7x + 3
√ √
3x − 1 − x 4 3x − 1 − 4x
⇔ √ + √ √ =0
x 3x − 1 2 + 3x − 1 + 7x + 3
√

1 4
⇔ 3x − 1 − x √ + √ √ =0
x 3x − 1 2 + 3x − 1 + 7x + 3
w.
♥ Bài 176 ♥
√ p
x4 + 7x2 + 5 = x3 + 4x x+3+ x2 − x + 1
ww
Lời giải
+V T > 0 ⇒ V P > 0 ⇒ x > 0
√ 2 p 2
P t ⇔ 2x − x + 3 + 2 x − x2 − x + 1 + x (x + 1) (x − 1)2 = 0
 √


 2x − x+3=0
p
2
⇔ x− x −x+1=0 (x > 0))


x−1=0

⇔ x = 1.
♥ Bài 177 ♥
t
3x 1 − 1 − x3
√ = √
1 − x3 x + 1 − x3
ne
Lời giải
Điều kiện x < 1, x +
p
1 − x3 6= 0.
+ Nhận thấy x = 0 là một nghiệm của phương trình. 
√
1 − x3 1 3 = b − a
 a2 + 3a + 3 = ab (1)

+ Với x 6= 0 ta đặt a = , b = . Ta có hệ a 1+a ⇐⇒
x x  a 2 b + 1 = b3
  a 2 b + 1 = b3

(2)
Lấy a.P T (1) + P T (2) ta được: (a + 1)3 = b3 ⇐⇒ a + 1 = b, thay vào P T (1) ta có
pi.
3 1
a2 + 3a + 3 = a(a + 1) ⇐⇒ a = − ⇒ b = −
2 2
Từ đó tìm thêm được 1 nghiệm x = −2.
♥ Bài 178 ♥
k2
√
x2 + 2x − 5 = (2x + 1) x − 1
Lời giải
Đặt điều kiện , bình phương 2 vế của pt ta có :
x4 − 6x2 − 17x + 26 = 0
2 √ !2
√

11 17
⇔ x2 + = 17x +
2 2
w.
♥ Bài 179 ♥
p
x2 + 20x = 93 − 2x x2 + 7
Lời giải
ww
p
x2 + 20x = 93 − 2x x2 + 7
p
⇔ x2 + 2x x2 + 7 + x2 + 7 = x2 − 20x + 100
p 2
⇔ x + x2 + 7 = (x − 10)2
♥ Bài 180 ♥
√
x2 − 4x + 1 = (x + 1) 2x − 1
Lời giải
1.10 Từ câu 181 đến câu 200 95
Chém thử bài này. Bình phương tung tóe rồi rút gọn ta được
x4 − 10x3 + 15x2 − 8x + 2 = 0
t
⇔(x − 1)(x3 − 9x2 + 6x − 2) = 0
TH1 : x = 1 không thỏa
ne
TH2 : x3 − 9x2 + 6x − 2 = 0
Đổi biến x = z + 3 đưa phương trình về khuyết thiếu bậc 2. Cụ thể là
z 3 − 21z − 38 = 0
√

1
Tiếp tục đặt z = 7 a + (tất nhiêu kiểu đặt này còn một chút ràng buộc, có thể biện luận vô nghiệm trong
√ √ a
pi.
(−2 7; 2 7)) thay vào và rút gọn ta được
√

3 1
7 7 a + 3 = 38
a
Đây là một phương trình trùng phương rất dễ giải . Ta sẽ ra

√ √
3 19 + 3 2 3 19 − 3 2
a = √ ∨a = √
7 7 7 7
k2
Chú ý là 2 em nghiệm này tích bằng 1 nên cả 2 trường hợp thay lại z chỉ ra cùng một giá trị. Cụ thể là
√ √
s s 
√ 3 19 + 3 2 3 7 7
z = 7 √ + √ 
7 7 19 + 3 2
Vậy suy ra
√ √
s s 
√ 19 + 3 2 7 7 
w.
3 3
x=3+ 7 √ + √
7 7 19 + 3 2

ww
♥ Bài 181 ♥
x2 + 11x + 12 = 2 (2x + 3)3
Lời giải
−3
2
Bình phương 2 vế của phương trình ta có :
x4 − 10x3 + x2 + 48x + 36 = 0
15 2 9 2

2
⇔ x − 5x − = 3x +
2 2
t
♥ Bài 182 ♥
x2 + 7
ne
3
x+ =
x 2(x + 1)
Lời giải
r r
3 2
1 3 3 4
P t ⇔ 2 (x + 1) x + = x + 3 + 4 ⇔ 2 1 + x+ = x+ +
x x x x x
r r !2 r ! r !
1 3 1 3 3 2 3
⇔2 1+ x+ −4 1+ = x+ −4⇔ x+ −2 − x+ =0
x x x x x x x
pi.
r
3
 x+ =2 
 x x=1
⇔ ⇔

r x=3
 3 2
x+ =
x x
♥ Bài 183 ♥
k2
p
x2 + x x2 + 3x + 2 = 3x + 2
Lời giải
Điều kiện x ≥ −1 hoặc x ≤ −2
Đặt x2 + 3x + 2 = t; t ≥ 0 thì 3x + 2 = t2 − x2
p
Phương trình đã cho trở thành x2 + xt = t2 − x2 .

w.
−2
* x2 + 3x + 2 = −x ⇒ x =
p
3 √
3 ± 33
* x2 + 3x + 2 = 2x ⇒ x =
p
6 √
2 3 ± 33
Kết hợp với điều kiện ta có nghiệm x = − ; x =
3 6
♥ Bài 184 ♥
ww

p
15x2 + 3x2 − 6x + 2 x2 − 3x + 1 = 3x3 + 5x
Lời giải
Đặt t = x2 − 3x + 1 (t ≥ 0)
p
⇒ t2 = x2 − 3x + 1 ⇔ 2x2 − 6x + 2 = 2t2
Thế vào pt ta có :
15x2 + x2 + 2t2 t = 3x3 + 5x (*)

1.10 Từ câu 181 đến câu 200 97
Mà 1 = t2 + 3x − x2
nên pt (*) ⇔ 15x2 + x2 t + 2t3 = 3x3 + 5x t2 + 3x − x2

t
⇔ −2x3 + 5xt2 = x2 t + 2t3
⇔ (x + 2t) (x − t) (2x − t) = 0
Đến đây coi như xong.
ne

♥ Bài 185 ♥
p 1 x2
5x3 + 3x2 + 3x − 2 + = + 3x.
2 2
pi.
Lời giải
2
Điều kiện : x >
5
Phương trình đã cho tương đương
2 (5x − 2)(x2 + x + 1) = (x2 + x + 1) + (5x − 2) ⇔ 5x − 2 = x2 + x + 1 ⇔ x = 1, 3

p

k2
Lời giải
Chuyển các thành phần không có trong căn sang một bên rồi bình phương 2 vế (x2 + 6x − 1 ≥ 0)
Ta có:
x4 − 8x3 + 22x2 − 24x + 9 = 0.
Nhận xét x=0 không là nghiệm của phương trình nên chia cả hai vế của phương trình cho x2 ta có:
w.
24 9
x2 − 8x + 22 − + 2 = 0.
x x
3
Đặt y = x + thì y 2 − 8y + 16 = 0 nên y = 4 Với y=4 ta có x = 1 hoặc x = 3
x
♥ Bài 186 ♥
ww
√
x3 = x + 78 + 18.
Lời giải
√ √
⇔ x3 − 18 =
3
x + 78 ⇒ x ≥ 18
√
Xét f(x) = x3 − x + 78 − 18
1 √
Ta có : f(x) = 3x2 − √
′ 3
> 0∀x ≥ 18
2 x + 78
=>Hàm số đồng biến trên tập xác định. → x = 3
♥ Bài 187 ♥
p
x3 − 4x2 − 5x + 6 =
3
7x2 + 9x − 4.
t
Lời giải
Pt ⇔ x3 + 3x2 + 4x + 2 = 7x2 + 9x − 4 +
p p
7x2 + 9x − 4 ⇔ (x + 1)3 + (x + 1) = 7x2 + 9x − 4 + 7x2 + 9x − 4
3 3
ne
Xét hàm f (t) = t3 + t là hàm đồng biến
p
Mà f (x + 1) = f
3
7x2 + 9x − 4
p
3
⇒ x + 1 = 7x2 + 9x − 4
⇔ (x + 1)3 = 7x2 +√9x − 4 √
5−1 − 5−1
⇒ x = 5 hoặc x = hoặc x =
2 2
pi.
♥ Bài 188 ♥
√ √
5( 4x + 1 − 3x − 2) = x + 3.
Lời giải
2
Điều kiện x >
k2
3
5(x + 3) 5
√ √ =x+3⇔ √ √ =1
4x + 1 + 3x − 2 4x + 1 + 3x − 2
Do vế trái đơn điệu giảm nên phương trình này có em nghiệm duy nhất là x = 2
w.
♥ Bài 189 ♥
Giải phương trình sau : s √
5 2+7 √
+ 4x = 3 2 − 9
x+3
ww
Lời giải
Nhìn dạng bài không thể chạy nổi là p
áp dụng bất đẳng
p √thức:
√
√ √
q
5 2+7 5 2+7
Thật vậy: Áp dụng AM - MG ta có: 2 3
+ + 4t ≥ 3 5 2 + 7 = 3 2 + 3
√ 2t 2t
(Với t = x + 3 > 0) p √
√
q
5 2+7
Vậy V T ≥ V P hay phương trình tương đương với: 2 3
= 4t ⇒ 8t = 5 2 + 7
2t
Lời giải
ĐKXĐ : .....
Phương trình được viết lại dưới dạng :
1.10 Từ câu 181 đến câu 200 99
s √
( 2 + 1)3 √
= 3( 2 + 1) − 4(x + 1)
x+1
√
q
t
2+1=a


Đặt √ với a dương và b ≥ 0
 x+1=b

Khi đó phương trình được viết lại dưới dạng :
ne
a3 a3 a3
+ 4b2 = 3a2 ⇔ + + 4b2 = 3a2
b 2b 2b
Áp dụng Bất Đẳng Thức Cauchy ( trực tiếp cho 3 số V T )
√
2−3
Nhận thấy V T ≥ V P . Dấu ” = ” xảy ra khi x = (T M ŒK)
√ 4
2−3
4
pi.
♥ Bài 190 ♥
√ p
x3 − 3x + 4x2 − 2 3x + 2 1 + x2 = 0
Lời giải
" #
1 2

k2
VT ⇔ x − 3x + 3 x − √
p p
3 2
+x +1 x2 + 1 ⇒ V T ≥ x3 − 3x + x2 + 1 x2 + 1
3
Xét hàm f (x) = x3 − 3x + x2 + 1
p
x2 + 1

có f ′ (x) = 3 x2 − x + x x2 + 1
p
1
f ′ (x) = 0 ⇔ x = √
3
Lập bảng biến thiên của hàm số f (x)

1
w.
Dựa vào bảng biến thiên ⇒ Min f (x) = f √ =0

3
hay f (x) ≥ 0 = VP
⇒VT ≥VP
2
1 1
Dấu = xảy ra ⇔ x− √ = 0 và f(x) = f √ =0
3 3
1
⇒ x = √ là nghiệm duy nhất của phương trình.
3
ww
♥ Bài 191 ♥
p p
2x3 + 4x2 + 4x − 16x3 + 12x2 + 6x − 3 = 4x4 + 2x3 − 2x − 1
3
Lời giải
+Đk : x > 0
+Đặt : a = 2x3 − 1, b = 2x + 1, (b > 1)
p
+Pt có dạng : a + b2 − b =
p 3
4a + b3 − b + ab
a 4a
⇔√ = √ 2 √ + ab
2
a+b +b
t
3
4a + b3 + b 3 4a + b3 + b2

a=0

ne

⇔

√ 1 4
= √ 2 √ + b (V T < 1 < V P )
a + b2 + b

3 3 3 3 2
4a + b + b 4a + b + b
1
Vậy :x = √
3
.
2
♥ Bài 192 ♥
pi.
x3 + 8 3x x+1 2
+√ = − +2
3 3
x +8 2 x+1
Lời giải
Điều kiện : x > −2, x 6= −1
√
k2
x3 + 8 3x x+1 2x
+√ = +
3 x3 + 8 2 x+1
√
x3 + 8 x+1
Đặt = u, = v Phương trình đã cho thành
3 2
x x x
u + = v + ⇔ (u − v) 1 − =0
u v uv
√
5 + 393
TH1 : u = v ⇔ x = 1 ∨ x =
w.
8
TH2 : uv = x ⇔ (x + 1) x3 + 8 = 6x
p
Phương trình này có mấy em nghiệm đẹp nên không ngại bình phương, chú ý thêm chút điều kiện bình phương
là −2 < x < −1 hoặc x > 0. Bình phương tung tóe lên ta được
x5 + 2x4 + x3 − 28x2 + 16x + 8 = 0 ⇔ (x − 1)(x − 2)(x3 + 5x2 + 14x + 14) = 0
Vì x3 + 5x2 + 14x + 14 là đơn√điệu tăng nên với −2 < x < −1 hoặc x > 0 nó không thể bằng 0 được
ww
5 + 393
Vậy có nghiệm : x = 1, 2,
8
♥ Bài 193 ♥
1 1 1
+ = √ .
x−1 x+1 2 x
Lời giải
Đk : x ≥ 0 và x 6= 1

1.10 Từ câu 181 đến câu 200 101
2x 1
Pt đã cho ⇔ 2 = √
x −1 2 x
√
⇔ 4x x = x − 1 (*)
2
√
t
Đặt t = x , t ≥ 0
nên pt (*) trở thành : t4 − 4t3 − 1 = 0
ne
⇔ t4 + 4t2 + 1 − 4t3 + 4t − 2t2 − 2t2 − 4t − 2 = 0
2
2 √ √ 2
⇔ t − 2t − 1 − 2t + 2 = 0
√ √ √ √
⇔ t2 − 2 + 2 t − 1 − 2 = 0 hoặc t2 + 2−2 t+ 2−1=0
♥ Bài 194 ♥
pi.
√ √
3
x+6+ x − 1 = x2 − 1.
Lời giải
Đk : x ≥ 1
x−2 x−2
Pt ⇔ √ 2 √ +√ = (x − 2) (x + 2)
3 3
x+6 +2 x+6+4 x−1+1
k2
⇔x=2
1 1
Hoặc √ 2 √ +√ = x + 2 (*)
3
x+6 +2 x+6+4 3 x−1+1
Với mọi x ≥ 1 ⇒ V T (*) < 1 và VP (*) > 1 ⇒ pt (*) Vô nghiệm
Vậy x = 3 là nghiệm duy nhất của pt.
w.
♥ Bài 195 ♥
p
2x2 + x (x − 3) x3 + x2 − 6x + 4 + 3 = 5x
Lời giải
Phương trình đc viết lại :
p
x(x − 3) x3 + x2 − 6x + 4 = −2x2 + 5x − 3
ww
p
⇐⇒ x(x − 3) (x − 1)(x2 + 2x − 4) = (x − 1)(−2x + 3)
√
Nhận thấy x = 1 là một nghiệm còn nếu không thì(x ≥ 1 + 5):
p √
x(x − 3) x2 + 2x − 4 = x − 1(−2x + 3)
Để giải phương trình còn lại ta có thể có hướng liên hợp sau :
√
x2 + 2x − 4 + (2x − 3) x − 1 = 0
p
x2 − 3x
p √ p
⇔ x2 − 3x + 1 x2 + 2x − 4 + (2x − 3) x − 1 − x2 + 2x − 4 = 0

√
Liên hợp biểu thức (2x − 3)
p
x−1− x2 + 2x − 4
Nên phương trình có nhân tử chung x2 − 3x + 1
Phương trình còn lại dễ dàng chứng minh vô nghiệm.
t

ne
♥ Bài 196 ♥
√
x3 + 9x2 − 156x − 144 = 20(x + 2) 5x + 4
Lời giải
Biến đổi phương trình đã cho về dạng
√ √ √
pi.
x3 + 9x2 + 24x = (20 + 16x) 20 + 16x + 9(20 + 16x) + 24 20 + 16x ⇐⇒ x = 20 + 16x
♥ Bài 197 ♥
√
k2
p
2 x2 − 2x + 2 = (x − 2) x + 1 + x 2x2 − 5x + 3

Lời giải 
x + 1 ≥ 0

Điều kiện :
2x2 − 5x + 3 ≥ 0


√
w.
p
(x − 2)(x − 2 − x + 1) = x( 2x2 − 5x + 3 − x)
(x − 2)2 − (x + 1) 2x2 − 5x + 3 − x2
⇔ (x − 2). √ = x. √
x−2+ x+1 2x2 − 5x + 3 + x
2
(x − 2)(x − 5x + 3) 2
x(x − 5x + 3)
⇔ √ =√
x−2+ x+1 2x2 − 5x + 3 + x√ √
5 ± 13 5 + 13
Trường hợp 1 : x − 5x + 3 = 0 ⇔ x =
2
⇒x=
2 2
x−2 x
ww
Trường hợp 2 √ =√
x−2+ x+1 2x2 − 5x + 3 + x
p √
⇔ (x − 2) 2x2 − 5x + 3 + x(x − 2) = x(x − 2) + x x + 1
⇔ (x − 2)2 (2x2 − 5x + 3) = x2 (x + 1) ⇔ (x2 − 5x + 3)(x2 − 2x + 2) = 0
√ √
2 5 ± 13 5 + 13
⇔ x − 5x + 3 = 0 ⇔ x = ⇒x=
2 √2
5 + 13
2
Lời giải
3
Điều kiện : −1 ≤ x ≤ 1 hoặc x ≥
2

1.10 Từ câu 181 đến câu 200 103
Áp dụng bđt Bunhiacopxki cho VP ta có :
√ p 2 h i
(x − 2) x + 1 + x 2x2 − 5x + 3 ≤ (x − 2)2 + x2 2x2 − 5x + 3 + x + 1

t
2 2 2
⇔ (x − 2) x + 1 + x 2x2 − 5x + 3 ≤ 2x2 − 2x + 4 = 2 x2 − 2x + 2
p
⇒VP ≤VT
x−2 x
ne
Dấu = xảy ra ⇔ √ =√
x+1 2
2x − 5x + 3
p
2 2
⇔ (x − 2) 2x − 5x + 3 = x (x + 1)
⇔ (x − 2)2 2x2 − 5x + 3 = x2 (x + 1)

⇔ x2 − 5x + 3 x2 − 2x + 2 = 0

pi.
♥ Bài 198 ♥
2x2 + 4x + x (x + 2)3 + 1 = 0
Lời giải
Điều kiện : x > −2
√
Đặt x + 2 = b > 0 Ta có hệ 
k2
2xb2 + xb3 + 1 = 0

 b2 − 2 = x

Thế x lên (1) ta được

b5 + 2b4 − 2b3 − 4b2 + 1 = 0
⇔(b + 1)(b4 + b3 − 3b2 − b + 1) = 0
1 1
⇔b2 + b − 3 −
w.
+ 2 =0
b b
1
Dễ dàng đặt b − = u chú ý b > 0 ta giải ra
b
 √ q √
−1 − 5+ 2(11 + 5)
 b=

 √ 4
q √
 −1 + 5 + 2(11 + 5)
b=
ww
4
Từ đây giải ra
√ q √ √ q √
−1 + 5− 2(19 + 7 5) −1 − 5+ 2(19 + 7 5)
x= ∨x=
4 4
♥ Bài 199 ♥
p
7x2 − 10x + 14 = 5 x4 + 4
Lời giải
Bình phương 2 vế ta được :

24x4 − 140x3 + 296x2 − 280x + 96 = 0
Nhận xét : x = 0 không là nghiệm của phương trình.
Với x 6= 0 chia pt cho x2 ta có :
t
280 96
24x2 − 140x − + 2 + 296 = 0
x x
2 4
ne
Đặt t = x + ⇒ t = x2 + 2 + 4
2
x x
⇒ pt ⇔ 24 t2 − 4 − 140t + 296 = 0

⇔ 24t2 − 140t + 200 = 0
Lời giải
Nhận xét cả 2 vế của phương trình dương.
Bình phương 2 vế của phương trình, rồi rút gọn:
pi.
6x4 − 35x3 + 74x2 − 70x + 24 = 0.
Nhận xét x=0 không là nghiệm của phương trình, nên chia cả 2 vế của phương trình cho x2 ta có:

2 4 2
6 x + 2 − 35 x + + 74 = 0.
x x
k2
2 √
Đặt t = x + ; |t| ≥ 2 2
x
6t2 − 35t + 50 = 0.
10
⇒t= .
3
Thay lại ta có: √
2 10 5± 7
x+ = ⇔x= .
w.
x 3 3

♥ Bài 200 ♥
p
x 2x2 − 2x − 1 = x3 − 3x − 1

x2 + 3x + 1
ww
Lời giải
Điều kiện : x2 + 3x + 1 ≥ 0
p
x4 + 3x3 − 8x2 − 6x − 1 = (x3 − 3x − 1) x2 + 3x + 1 − (−x4 − 3x3 + 6x2 + 5x + 1)
(x3 − 3x − 1)2 .(x2 + 3x + 1) − (−x4 − 3x3 + 6x2 + 5x + 1)2
⇔ x4 + 3x3 − 8x2 − 6x − 1 = √
(x3 − 3x − 1) x2 + 3x + 1 − x4 − 3x3 + 6x2 + 5x + 1
x(x2 + 3x + 1)(x4 + 3x3 − 8x2 − 6x − 1)
⇔ x4 + 3x3 − 8x2 − 6x − 1 = √
(x3 − 3x − 1) x2 + 3x + 1 − x4 − 3x3 + 6x2 + 5x + 1
Suy ra ta có : x4 + 3x3 − 8x2 − 6x − 1 = 0

1.11 Từ câu 201 đến câu 220 105
3 1 5
⇔ (x2 + .x + )2 = .(3x + 1)2
2 2 4
..........
t
Lời giải
p
x 2x2 − 2x − 1 = x3 − 3x − 1

x2 + 3x + 1[/QUOTE]
ne
p p 1

2
Pt ⇔ x2 + 3x + 1 + x x2 + 3x + 1 − 3 − =0
x
√
p
2
3x + 1 x2 + 3x + 1 x2 + 3x + 1
⇔ x + 3x + 1 = ⇔ − −1=0
x x2 x
pi.
♥ Bài 201 ♥
2 18
x +5= − 20x + 25.
x
Lời giải
k2
−20x2 + 25x + 18
Điều kiện:x 6= 0; ≥0
x
Sau đó bình phương 2 vế của phương trình
x5 + 10x3 − 20x − 18 = 0.
√

1
Đặt x = 2 m −
m
Chuyển pt về:
w.
√

1
4 2 m5 − 5 = 18.
m
Coi đây là pt bậc 2 ẩn m5 ta có: √
9 + 113
5
m = √ .
4 2
Hoặc: √
4 2
ww
5
m =− √ .
9 + 113
√ √
s s 
√ 5 9 + 113 5 4 2 
⇒ x = 2 √ − √ .
4 2 9 + 113
(0<x<1 suy ra x thỏa mãn điều kiên) Vậy phương trình đã cho có nghiệm duy nhất
√ √
s s 
√ 5 9 + 113 5 4 2 
x = 2 √ − √ .
4 2 9 + 113

♥ Bài 202 ♥
t
 s 
2
1
x3 2 + 3+ − x = 8x2 + 6x + 1
x
ne
Lời giải 
(3 + 1 )2 − x ≥ 0

Điều kiện : x
x 6= 0


2x3 + x2 (3x + 1)2 − x3 = 8x2 + 6x + 1
p
pi.
h i
⇔ x4 + 3x3 − 8x2 − 6x − 1 = x2 . (x2 + x) − (3x + 1)2 − x3
p
x4 + 3x3 − 8x2 − 6x − 1
⇔ x4 + 3x3 − 8x2 − 6x − 1 = x2 . p
x2 + x + (3x + 1)2 − x3
Suy ra ta có : ⇔ x4 + 3x3 − 8x2 − 6x − 1 = 0
3 1 5
⇔ (x2 + x + )2 = .(3x + 1)2
2 2 4 √
3 1 5
Trường hợp 1 x + .x + =
2
(3x + 1)
2 2 2 √
k2
3 1 5
Trường hợp 2 : x2 + .x + = − .(3x + 1)
2 2 2
Lời giải
s  s 
2 2
1 1
Pt ⇔  3+ − x + 1  3+ − x − x − 1 = 0
x x
w.
1 2

1
3+ 3+
x x
⇔ ... ⇔ 2
− − 1 = 0, (−1 ≤ x 6= 0)
x x
♥ Bài 203 ♥
√ √
x x2 + 1
ww
x + 3 = (4x − 2) 3x − 1
Lời giải
1
+Đk căn có nghĩa và 2 vế cùng dấu :x ≥
2
+V P ≤ (2x − 1)2 + (3x − 1) = 4x2 − x, (1)
√
+V T ≥ x (2x) x + 3 = x 4x3 + 12x2
p
p
⇒ V T ≥ x (4x3 − 4x2 + x) + (16x2 − 8x + 1) + 5x + (2x − 1)
p
⇒ V T > x 16x2 − 8x + 1 = 4x2 − x, (2)
+Từ (1), (2) suy ra Pt vô nghiệm.

1.11 Từ câu 201 đến câu 220 107
♥ Bài 204 ♥
t
1 1 3
√ +√ = √
3x − 4 3 2
−x + 3x + 9x − 12 2x 3 − x
ne
Lời giải
√ √
Điều kiện : 3x − 4 dương ; −x3 + 3x2 + 9x − 12 dương ; 2x 3 − x dương
p

√ √
√ √

1 3(2x 3 − x + 2 3x − 4)
(2x 3 − x−2 3x − 4) √ √ + √ √ √ √ =
2x 3 − x. 3x − 4 4x 3 − x. −x3 + 3x2 + 9x − 12.(4x 3 − x + 2 −x3 + 3x2 + 9x − 12)
0
√ √ √
⇔ x 3 − x = 3x − 4 ⇔ x2 (3 − x) = 3x − 4 ⇔ (x − 1)3 = 3 ⇔ x = 3 + 1(N )
3
pi.
√
Vậy phương trình có nghiệm : x = 3 + 1
3

♥ Bài 205 ♥
p p p
x3 + x
6 3
x2 + 1 = 8x2 + 6x − 1 9x2 + 6x
k2
Lời giải
√

 x 9x2 + 6x ≥ 0 −3 + 17
+Đk : ⇔x≥
8x2 + 6x − 1 ≥ 0 8
q
+P t ⇔ x2 + 1 − 1 x2 + 1 (x2 + 1)2 = 8x2 + 6x − 1 9x2 + 6x
p p 3
p p
3
+Đặt : a = 9x2 + 6x, b = 8x2 + 6x − 1 ⇒ x2 + 1 = a − b

q q √ √
+Pt trở thành : (a − b)2 − (a − b) (a − b)2 = b. 3 a, (1)
3
w.
• Nếu : (a − b)2 > a ⇒ (a − b)2 − (a − b) > b ⇒ V T (1) > V P (1)

• Nếu :(a − b)2 < a ⇒ (a − b)2 − (a − b) < b ⇒ V T (1) < V P (1)
• Như vậy : (1) ⇔ (a − b)2 = a
2 2
Suy ra : x2 + 1 = 9x2 + 6x ⇔ x2 − 2 = 3 (x + 1)2
√ p √ √ p √
3 + 11 + 4 3 − 3 + 11 − 4 3
Vậy Pt có 2 nghiệm : x = ;x = .
2 2
ww
♥ Bài 206 ♥
√ √
q
2
(1 − x) (1 + x) + 2x 2x + 1 + 2 1 + 2 2x + 1 = 0
Lời giải
√
Điều kiện : 2x + 1 ≥ 0 . Đặt t = 2x + 1; t ≥ 0

√ √
t3 + t2 + t + 2 1 + 2t = x3 + x2 + x + 2 1 + 2x
√
Xét hàm số : f (a) = a3 + a2 + a + 2 1 + 2a; a ≥ 0
t
2
f ′ (a) = 3a2 + 2a + 1 + √ dương . Vậy f (a) là hàm số đồng biến
√ 1 + 2a
Suy ra : f (t) = f (x) ⇔ 1 + 2x = x(x ≥ 0)
ne
√ √
⇔ x2 − 2x − 1 = 0 ⇔ x = 1 ± 2 ⇒ x = 1 + 2
√
Vậy phương trình có nghiệm : x = 1 + 2
♥ Bài 207 ♥
pi.
p
2 1
3x + − 3 2x2 − 3x + 1 = 7x2 − 1
x
Lời giải
p p
Pt ⇔ 2x2 − 3x + 1 + 3x2 x 2x2 − 3x + 1 + 1 − 3x = 0
√ 2x − 3x + 1 + 1 − 3x = 0
p
⇔x 2
2
2x − 3x + 1 1 − 3x
⇔ + =0
x x2
k2
√
2x2 − 3x + 1 2x2 − 3x + 1
⇔ + −2=0
x x2
♥ Bài 208 ♥
p
x3 + 3 =
3
6x3 + 24x2 + 28x + 6.
w.
Lời giải
Pt ⇔ 2x3 + 6 = 2
p
3
6x3 + 24x2 + 28x + 6
p
⇔ (2x + 2)3 + 2 (2x + 2) = 6x3 + 24x2 + 28x + 6 + 2 6x3 + 24x2 + 28x + 6
3
Xét hàm f (t) = t3 + 2t là hàm đồng biến

p
Mà f (2x + 2) = f
3
6x3 + 24x2 + 28x + 6
p
3
ww
⇒ 2x + 2 = 6x3 + 24x2 + 28x + 6

⇔ 2x3 − 4x + 2 = 0
♥ Bài 209 ♥
p √
x2 + 9x − 1 + x 11 − 3x = 2x + 3
Lời giải
Điều kiện xác định x2 + 9x − 1 ≥ 0; 11 − 3x ≥ 0

1.11 Từ câu 201 đến câu 220 109
√
Đặt a = x2 + 9x − 1; b = 11 − 3x; a; b ≥ 0
p
Ta có:
a + xb = 2x + 3 → a = 2x + 3 − xb → x2 + 9x = a2 + 1 = (2x + 3 − xb)2 + 1(1).
t
Mặt khác
ne
(2x + 3 − xb)2 + 1 − (x2 + 9x) = x2 (b2 − 4b + 3) + 3x(1 − 2b) + 10.
= x2 (b − 1)(b − 3) + (11 − b2 )(1 − 2b) + 10.
(Do 3x = 11 − b2 ).
= x2 (b − 1)(b − 3) + (b − 1)(b − 3)(2b + 7) = (b − 1)(b − 3)(x2 + 2b + 7)(2).
pi.
Chú ý x2 + 2b + 7 > 0 do b ≥ 0 nên từ (1) và (2):
b = 1 hoặc b=3.
10 2
⇒x= ;x = .
3 3
Thử lại
10 p 19 19
x= → a − x2 + 9x − 1 = ; 2x + 3 − xb = .
3 3 3
2 7 7
k2
p
x = → a − x2 + 9x − 1 = ; 2x + 3 − xb = .
3 3 3
10 2
Vậy phương trình đã cho có nghiệm x = ; x = .
3 3
♥ Bài 210 ♥
√ p √
x2 + 2x = (x + 1) x + 1
w.
x+
Lời giải
Điều kiện :x ≥ 0
Phương trình tương đương với :
p √ √ p
x2 + 2x − x+1= x( x(x + 1) − 1)
ww
x2 + x − 1 √ p
⇔√ √ = x x(x + 1) − 1
x2 + 2x + x + 1
x2 + x − 1 √ x2 + x − 1
⇔√ √ = xp
x2 + 2x + x + 1 x(x + 1) + 1
1 √
⇔ x2 + x − 1 = 0 ⇒ x = 5−1
2


♥ Bài 211 ♥
p
3+4 x2 + 1 (4x + 5) = 16.
t
Lời giải
ne
Đặt t = 4x, phương trình đã cho trở thành
p
3t + (t + 5) t2 + 16 − 1 = 0.
Xét
p
f (t) = 3t + (t + 5) t2 + 16 − 1.
2t2 + 5t + 16
f ′ (t) = 3 + √ > 0.
pi.
t2 + 16
f (−3) = 0 nên t=-3 là nghiệm duy nhất của phương trình f (t) = 0
3
Từ đó x = − là nghiệm duy nhất của phương trình đã cho.
4
♥ Bài 212 ♥
k2
√ √ √
q q q
x+2+2 x+1+ x + 10 − 6 x + 1 = 2 x + 2 − 2 x + 1.
Lời giải
Điều kiện : x > −1
q√ q√ q√
( x + 1 + 1)2 + ( x + 1 − 3)2 = 2 ( x + 1 − 1)2
w.
√
Đặt x + 1 = t > 0 phương trình trở thành
| t + 1 | + | t − 3 |= 2 | t − 1 |
Ta có | t + 1 | + | t − 3 |>| t + 1 + t − 3 |= 2 | t − 1 |
Kết hợp thêm t > 0 vậy xét TH duy nhất là t > 3. Phương trình trở thành
ww
2t − 2 = 2t − 2
Vậy phương trình đã cho luôn có nghiệm đúng với x > 8
♥ Bài 213 ♥
p
x3 − 4x2 − 5x + 6 =
3
7x2 + 9x − 4.
Lời giải

1.11 Từ câu 201 đến câu 220 111
Đặt y = 7x2 + 9x − 4.
p3
Phương trình đã cho:
t
 
x3 − 4x2 − 5x + 6 = y  x3 − 4x2 − 5x + 6 = y
⇔⇔ ⇔
 7x2 + 9x − 4 = y 3 y 3 + y = (x + 1)3 + x + 1
ne
f (y) = f (x + 1); f (t) = t3 + t; f ′ (t) > 0 ⇒ y = x + 1.
Thay trở lại hệ ta có phương trình chứa x:
x3 − 4x2 − 6x + 5 = 0.
√
−1 ± 5
Vậy phương trình đã cho có nghiệm x = 5; x = .
2
pi.
♥ Bài 214 ♥
p √
x2 + 2x + 92 = x2 + 2x + x − 1 + 1.
Lời giải
Điều kiện : x > 1
k2
p √
x2 + 2x + 92 − 10 = (x2 + 2x − 8) + ( x − 1 − 1)

2 1 x−2
⇔(x + 2x − 8) √ −1 = √
2
x + 2x + 92 + 10 x−1+1

x=2
⇔

1 1
w.
(x + 4) √ −1 = √
x2 + 2x + 92 + 10 x−1+1
Trường hợp 2 loại do vế trái âm, vế phải dương

Vậy có em nghiệm duy nhất x = 2
♥ Bài 215 ♥
ww

p p
(3x + 1) 9x2 + 6x + 2 − x + 1 = 4x 16x2 + 1.
Lời giải
p p
(3x + 1) 9x2 + 6x + 2 + (3x + 1) = 4x + 4x 16x2 + 1
t2
Xét f (t) = t + t t2 + 1 có f ′ (t) = 1 + > 0 nên f (t) tăng.
p p
t2 + 1 + √
t2 + 1
Từ đó suy ra 3x + 1 = 4x ⇐⇒ x = 1

♥ Bài 216 ♥
t
√ √ p
7(x − 2) 2x − 1 + (11 − 8x) 4 − x + 2x + 6 = 5 −2x2 + 9x − 4.
ne
Lời giải
1
Điều kiện : ≤x≤4
2
Phương trình được viết lại :
√ √ √ √ √ √
(2 2x − 1 − 4 − x)( 2x − 1 − 2 4 − x)( 2x − 1 + 4 − x + 1) = 0
√ √ 8
Trường hợp 1 : 2 2x − 1 = 4 − x ⇔ x = (N )
9
√ √ 17
Trường hợp 2 : 2x − 1 = 2 4 − x ⇔ x = (N )
pi.
6
8 17
Vậy phương trình có nghiệm : x = ; x =
9 6
Lời giải
√ √
Đặt 2x − 1 = a ≥ 0; b = 4 − x; b ≥ 0
Biểu diễn 7(x − 2) = 2a2 − 3b2 ; 11 − 8x = −3a2 + 2b2 ; 2x + 6 = 2a2 + 2b2
Thay vào phương rình ta có:
k2
2a3 − 3a2 b − 3ab2 + 2b3 = −2a2 + 5ab − 2b2 .
Đặt a = kb(nếu a, b > 0 thì k > 0), ta có phương trình:
b3 (2k 3 − 3k 2 − 3k + 2) = −b2 (2k 2 − 5k + 2).
⇔ b2 (2k − 5k + 2)(b(k + 1) + 1) = 0.
8 11
w.
⇒ x = ;x = .
9 6

♥ Bài 217 ♥
ww
√ √ p
(6x − 5) x + 1 − (6x + 2) x − 1 + 4 x2 − 1 = 4x − 3.
Lời giải
√ √
Đặt x + 1 = a; x − 1 = b → a2 − b2 = 2
a2 + 11b2 a2 + 7b2
a − (4a2 + 2b2 )b + 4ab = .
2 2
Điều này tương đương với:
(a − b)(a2 − 7ab + 4b2 ) = (a − b)(a − 7b).

1.11 Từ câu 201 đến câu 220 113
Nhận xét a 6= b nên ta cần giải hệ: 
 a 2 − b2 = 2
a2 − 7ab + b2 − a + 7b = 0
t
Đến đây có nhiều cách giải.
Chẳng hạn:
ne
Lấy phương trình thứ nhất nhân với 2 rồi cộng với phương trình thứ hai ta có:
3a2 − (7b + 1)a + 2b2 + 7b − 4 = 0.
⇔ a = 2b − 1; b = 3a − 4.
3 1
Từ đó thay vào hệ ta có a = ; b =
2 2 √
pi.
5 4(5 + 7
Từ đó ta có phương trình có nghiệm x = ; x = .
4 9
♥ Bài 218 ♥
√ √
(x + 2) x + 1 − (4x + 5) 2x + 3 = −6x − 33.
k2
Lời giải
Điều kiện x ≥ −1
√
Chúng ta nhẩm được nghiệm x = 3 nên phân tích ra hạng tử x+1−2
Phương trình đã cho tương đương với:
√ √
(x + 2)( x + 1 − 2) − (4x + 5)( 2x + 3 − 3) − 4(x − 3) = 0.

x+2 8x + 10
w.
⇔ (x − 3) √ −√ − 4 = 0.
x+1+1 2x + 3 + 3
Ta sẽ chứng minh:
x+2 2(4x + 5)
√ <√ + 4; x ≥ −1
x+1+1 2x + 3 + 3
Sử dụng đánh giá:
√ √
3+ 2x + 3 < 2( x + 1 + 2).
ww
(Chứng minh bằng biến đổi tương đương).. Vậy phương trình đã cho có nghiệm duy nhất x = 3.
♥ Bài 219 ♥
√ √
(x + 1) x + 2 + (x + 6) x + 7 = (x + 3)(x + 4).
Lời giải
Điều kiện : x ≥ −2 . Khi đó ta có :
√ √
(x + 1)( x + 2 − 2) + (x + 6)( x + 7 − 3) = (x − 2)(x + 4)

(x − 2)(x + 1) (x − 2)(x + 6)
⇔ √ + √ = (x − 2)(x + 4)
x+2+2 x+7+3
Trường hợp 1 : x = 2
t
x+1 x+6
Trường hợp 2 : √ +√ = x + 4 (∗)
x+2+2 x+7+3
x+1 x+6 x+1 x+6 5x + 15
Ta có : √ +√ nhỏ hơn + nhỏ hơn nhỏ hơn x + 4 với x ≥ −2
ne
x+2+2 x+7+3 2 3 6
Vậy phương trình có nghiệm x = 2
♥ Bài 220 ♥
p √ √
x(2x + 7) − 4 2x2 + 9x + 10 + 10 = (3x + 2)(2 x + 2 − 2x + 5).
pi.
Lời giải
Điều kiện : x ≥ −2
Khi đó phươngt trình được viết lại dưới dạng :
√ √ h √ √ √ i
(2 x + 2 − 2x + 5) x(2 x + 2 + 2x + 5) − 3x − 2 − 2 2x + 5 = 0
√ √ 3
Trường hợp 1 : 2 x + 2 = 2x + 5 ⇔ x = − (N )
√ √ 2 √
k2
Trường hợp 2 : x(2 x + 2 + 2x + 5) − 3x − 2 − 2 2x + 5 = 0
√ √ √
⇔ 2(x − 2) x + 2 + (x − 2)( 2x + 5 − 1) − 2(x + 2 − 2 x + 2) = 0
√
√ (x − 2)(x + 2) 2(x − 2) x + 2
⇔ 2(x − 2) x + 2 + 2 √ − √ =0
2x√+ 5 + 1 x + 2 +2
√

x+2 1
⇔ 2(x − 2) x + 2 1 + √ −√ =0
√ 2x + 5 + 1√ x + 2 + 2
√

x+2 x+2+1
⇔ 2(x − 2) x + 2 √ +√ =0
w.
2x + 5 + 1 x+2+2
⇔ x = 2; x = −2(N )
3
Vậy phương trình có nghiệm : x = −2; x = − ; x = 2
2
Lời giải
Điều kiện x ≥ −2 Đặt
√ √
ww
p
u = 2 x + 2 − 2x + 5 ⇒ u2 = 6x + 13 − 4 2x2 + 9x + 10.
Phương trình trở thành:

u2 − (3x + 2)u + 2x2 + x − 3 = 0.
⇔ u = 2x + 3; u = x − 1.
√ √
1)2 x + 2 − 2x + 5 = 2x + 3.
√ √
⇔ 4(x + 2) − 2x − 5 = (2x + 3)(2 x + 2 + 2x + 5).
√ √
⇔ 2x + 3 = 0; 2 x + 2 + 2x + 5 = 1.

1.12 Từ câu 221 đến câu 240 115
3
⇔ x = − ; x = −2.
2
√ √
2)2 x + 2 − 2x + 5 = x − 1. Do x = 1 không là nghiệm của phương trình nên:
t
√ √ 2x + 3
f (x) = x+2+ 2x + 5 − = 0.
x−1
ne
f (x) là hàm liên tục, đồng biến trên các khoảng (−2; 1) và (1; + ∝)
Do vậy trên mỗi khoảng này, phương trình f (x) = 0 có nhiều nhất 1 nghiệm.
f (−2) > 0 nên trên (−2; 1) phương trình vô nghiệm
f (2) = 0 nên phương trình này có nghiệm duy nhất x = 2
3
Vậy phương trình đã cho có 3 nghiệm x = ±2; x = (TM ĐK)
2
pi.
♥ Bài 221 ♥
r r
4 3 3
x −2= 3−2 −2
k2
x x
Lời giải
3
Điều kiện 0 < x ≤
2
Đặt r
4 3
− 2 = t; t ≥ 0.
x
Thay vào hệ đã cho ta có:
w.
3t p
= 3 − 2t2 .
t4 + 2
√
6
(0 ≤ t ≤ ) Hai vế không âm, bình phương 2 vế ta có:
2
9t2 = (3 − 2t2 )(t8 + 4t4 + 4).
3
Đặt a = t2 ; 0 ≤ a ≤
ww
2
Ta có
−2a5 − a3 + 7a2 − 5a + 12 = 0.
⇒ (a − 1)(a2 + a + 3)(2a2 − 3a + 4) = 0 ⇔ a = 1(T M ).
Thay vào: r
4 3
− 2 = 1 ⇔ x = 1.
x
(Thỏa mãn điều kiện)
Vậy phương trình đã cho có nghiệm duy nhất x = 1.

♥ Bài 222 ♥
√ √
t
p
x+ x+1+3= 1−x+3 1 − x2
Lời giải
ne
Điều kiện : −1 6 x 6 1
√ √
Nhìn vào hình thức chắc chắn sẽ đặt ẩn phụ. Thậm chí là 2 ẩn phụ Đặt x + 1 = a, 1 − x = b a, b > 0
Một phương trình 2 ẩn thì mấu chốt là tách x + 3 = k(1 + x) + l(1 − x) để phân tích nhân tử được
Ở đây sẽ là
√ √ p
2(1 + x) + (1 − x) + x+1= 1−x+3 1 − x2
Tức là
pi.
2a2 + a(1 − 3b) + b2 − b = 0
 
a=b x=0
∆ = (b + 1)2 ⇒  ⇔ 24
2a = b − 1 x=−
25
♥ Bài 223 ♥
k2
p
8x3 − 13x2 + 7x − (x + 1)
3
3x2 − 2 = 0
Lời giải
Khi đó phương trình tương đương
(2x − 1)3 − (x2 − x − 1) = (x + 1) 3 (x + 1)(2x − 1) + x2 − x − 1

p
Đặt 2x − 1 = a, 3x2 − 2 = b. Dựa vào phân tích kia ta có hệ

p
w.
3

a3 − (x2 − x − 1) = (x + 1)b

b3 − (x2 − x − 1) = (x + 1)a


Trừ 2 em cho nhau ta được

(a − b)(a2 + b2 + ab + x + 1) = 0
ww
Dễ thấy
a 2 3(2x − 1)2
a2 + b2 + ab + x + 1 = b + + +x+1>0
2 4
1
Từ đó suy ra a = b ⇐⇒ x = 1 ∨ x = −
8
♥ Bài 224 ♥
p
x(4x2 + 1) − (x2 + x + 1) 2x2 + 2x + 1 = 0

1.12 Từ câu 221 đến câu 240 117
Lời giải
Phương trình ⇔ 2x 4x2 + 1 = 2x2 + 2x + 2
p
2x2 + 2x + 1
p p
⇔ (2x)3 + 2x = 2x2 + 2x + 1

2x2 + 2x + 1 + 2x2 + 2x + 1
t
Xét hàm f (t) = t3 + t là hàm đồng biến
p
⇒ 2x = 2x2 + 2x + 1
ne
♥ Bài 225 ♥
p
3
p
3
x3 + 3x + 1 + x3 − 3x − 1 = 2x
Lời giải
pi.
p p
2x3 + 3 3 (x3 + 3x + 1)(x3 − 3x − 1) x3 + 3x + 1 + x3 − 3x − 1 = 8x3
p 3 3
⇔3.2x. 3 (x3 + 3x + 1)(x3 − 3x − 1) = 6x3

p
 
x=0 x=0
⇔ p ⇐⇒  1
2
3
x6 − (3x + 1)2 = x x−
3
k2
(Nhớ loại nghiệm nhé)
♥ Bài 226 ♥
√
x4 + 6x3 + 14x2 + 15x + 5 = (x3 + 5x2 + 8x + 6) x + 2
w.
Lời giải
Điều kiện x ≥ −2
√
Phương trình ⇔ x3 + 5x2 + 8x + 6 (x + 1) + x2 + x − 1 = x3 + 5x2 + 8x + 6 x + 2

√
⇔ x3 + 5x2 + 8x + 6 x + 1 − x + 2 + x2 + x − 1 = 0

x3 + 5x2 + 8x + 6

2
⇔ x +x−1 √ +1 =0
x+1+ x+2
ww
⇔ x2 + x − 1 = 0
x3 + 5x2 + 8x + 6
Hoặc f (x) = √ +1=0
x + 1 + √x + 2
⇔ x3 + 5x2 + 9x + 7 + x + 2 = 0
1
có f ′ (x) = 3x2 + 10x + 9 + √ > 0 mọi x ≥ −2
2 x+2
nên f (x) ≥ f (−2) = 1
⇒ f (x) = 0 Vô nghiệm
Vậy pt <=> x2 + x − 1 = 0 và x ≥ −2
√
−1 + 5
⇒x=
2

♥ Bài 227 ♥
t
p
4
p
4
x4 + x2 − 1 + x4 − x2 + 1 = 2x
Lời giải
ne
Điều kiện : x4 + x2 − 1 ≥ 0; x ≥ 0 Cách 1 :
Đặt a = x4 + x2 − 1 ; b = x4 − x2 + 1
p
4
p4
nên a4 + b4 = 2x4 và a + b = 2x
a+b 4

4 4
⇒a +b =2
2
⇔ 8 a + b = (a + b)4
4 4

pi.
⇔ 7a4 − 4a3 b − 6a2 b2 − 4ab3 + 7b4 = 0
⇔ (a − b)2 7a2 + 10ab + 7b2 = 0

⇒ a = b ⇒ x4 − x2 + 1 = x4 + x2 − 1
⇒x=1
Cách 2 :
Áp dụng bđt Bunhiacopxki ta có :
2 √
k2
p p p p
x4 − x2 + 1 + x4 + x2 − 1 ≤ 2. 2.2x4 = 4x2
4 4
x4 − x2 + 1 + x4 + x2 − 1 ≤ 2.
p
4
p
4
⇒ x4 − x2 + 1 + x4 + x2 − 1 ≤ 2x
Dấu = xảy ra ⇔ x4 − x2 + 1 = x4 + x2 − 1 → x = 1
♥ Bài 228 ♥
w.
p
6
p
6
x6 + x3 − 2x − 1 + x6 − x3 + 2x + 1 = 2x
Lời giải
Điều kiện : ....
Đặt x6 + x3 − 2x − 1 = a, x6 − x3 + 2x + 1 = b. Chú ý a, b > 0. Ta được
p6
p
6

ww
a + b = 2x

a6 + b6 = 2x6

Suy ra
(a + b)6 = 32(a6 + b6 )
(a + b)3
Sử dụng a3 + b3 > vậy ta có
4
(a2 + b2 )3 (a + b)6
a 6 + b6 > >
4 32

1.12 Từ câu 221 đến câu 240 119
Đẳng thức khi a = b thay lại được
√
3 1+ 5
x − 2x − 1 = 0 ⇐⇒ x =
2
t

ne
♥ Bài 229 ♥
Giải phương trình sau : v
u s r
1 1 1
u
1+ 1+ 1 − x = x.
t
2 2 2
Lời giải
pi.
 r
 x
 y = 1+ 
2y 2 = x + 2 (1)




 2 



 


 

 r 
y
 
+Đổi biến : x → (−x) rồi giải hệ : z = 1 + ⇔ 2z 2 = y + 2 (2) (x < 0 < y, z)


 2 



 


 




r
z 2x2 = z + 2 (3)

−x = 1 +


2
k2
+Ta có : x, y, z là 3 nghiệm thực của Pt : (t − x) (t − y) (t − z) = 0
hay :
t3 − (x + y + z) t2 + (xy + yz + zx) t − xyz = 0, (∗)
+Nên ta cần tính : x + y + z; xy + yz + zx; xyz


2 2

2 x − y = z − x


+Lập các hiệu : 2 y 2 − z 2 = x − y
w.
⇒ 8 x2 − y 2 y 2 − z 2 z 2 − x2 = (x − y) (y − z) (z − x)


2 z 2 − x2 = y − z


• Nếu :(x − y)(y − z)(z − x) = 0 ⇒ hệ vô nghiệm.

1 1
• Nếu : (x + y)(y + z)(z + x) = ⇔ (x + y + z)(xy + yz + zx) − xyz = , (4)
8 8
+(1) + (2) + (3) : 2 x2 + y 2 + z 2 = x + y + z + 6 ⇔ 2(x + y + z)2 − (x + y + z) − 6 = 4(xy + yz + zx), (5)
2a2 − a − 6
+Từ (5) đặt : x + y + z = a ⇒ xy + yz + zx = , (6)
ww
4
4a3 − 2a2 − 12a − 1
+Từ (4) ⇒ xyz = , (7)
8
+(1).y + (2).z + (3).x ⇒ 2 x + y + z 3 = xy + yz + zx + 2(x + y + z)
3 3

2a2 + 7a − 6
⇒ x3 + y 3 + z 3 = , (8)
8
+Ta có HĐT : x3 + y 3 + z 3 − 3xyz = (x + y + z)3 − 3(x + y + z)(xy + yz + zx), (9)
3 1
+Thay (6), (7), (8) vào (9) ta được Pt : 8a3 − 2a2 − 7a + 3 = 0 ⇔ a = −1V a = V a =
4 2
5
1./a = −1 ⇒ xyz = > 0, (loi : x < 0 < y, z)
8
3
2./a = . Thế vào (∗) chỉ có 1 nghiệm thực nên cũng loại
4

1
3./a = . Pt (∗) có 2 nghiệm dương và 1 nghiệm âm là : x = −1.253509322
2
Tóm lại : Pt đã cho có 1 nghiệm duy nhất : x = 1.253509322
t
♥ Bài 230 ♥
ne
p p
12 2x2 − x4 + 9 2x2 + x4 = 32
Lời giải
h √ √ i
Điều kiện : xǫ − 2; 2
p
Ta có pt ⇔ |x| 13 2 − x2 + 9 2 + x2 = 32
p
p 2
⇔ x2 13 2 − x2 + 9 2 + x2 = 1024 (*)
pi.
p
Áp dụng bđt Bunhiacopxki ta có :

p p 2 √ p √ p 2
13 2 − x2 + 9 2 + x2 = 13. 26 − 13x2 + 3 3. 6 + 3x2
p p 2
⇒ 13 2 − x2 + 9 2 + x2 ≤ (13 + 27) 26 − 13x2 + 6 + 3x2 = 40 32 − 10x2

p
Nên x2 13 2 − x2 + 9 2 + x2 ≤ 40x2 32 − 10x2
p
Áp dụng bđt Co-si ta có :

k2
2
10x2 + 32 − 10x2

2 2

10x . 32 − 10x ≤ = 256
2
p p 2
⇒ x2 13 2 − x2 + 9 2 + x2 ≤ 256.4 = 1024
Hay VT (*) ≤ 1024
√
2 + x2
Dấu " = " xảy ra ⇔ 10x = 32 − 10x và 2 − x2 =
p
2 2
√ √ 3
2 10 −2 10
w.
⇒x= ;x = ( thỏa mãn điều kiện của pt )

5 5
♥ Bài 231 ♥
1 1 p
4 1+ 2
+ 2
= x2 + x + 4
x (x + 1)
ww
Lời giải
Điều kiện : x2 + x > 0
2 2
1 1 1 1 1
Để ý : 1 + 2 + = 1+ − = 1+
x (x + 1)2 x x+1 x (x + 1)
s
1 1 1
2 = 1 + x (x + 1) vì x + x > 0
2
⇒ 1+ 2 +
x (x + 1)
p
1
Nên phương trình ⇔ 4 1 + 2 = x2 + x + 4
x +x
Đặt t = x2 + x ( t > 0 )
p

1.12 Từ câu 221 đến câu 240 121

1
Nên ta có pt : 4 1 + 2 = t + 4
t
√
√3
p √
3 −1 ± 4 3 16
⇒t= 4⇒ x +x= 4⇒x=2
t
2
♥ Bài 232 ♥
ne
√
q
2+ 2+ 2−x=x
Lời giải
Điều kiện : 2 ≥ x ≥ 0
Dựa vào điều kiện ta dùng lượng giác hóa : đặt x = 2cost với 2 ≥ x ≥ 0
pi.
Thế vào phương trình ban đầu ta có :
r
√
q
2 + 2 + 2 − 2cost = 2cost
Dùng côngthức biến
đổi lượng
giác
cuối cùng ta được :
Π t 3Π
cost = sin − t = sin +
2 8 8
⇒ t = ... ⇒ x = ...
k2
♥ Bài 233 ♥
√ √
r
x+6
x+6+ x−6=3
x−6
Lời giải 
w.
a + b = 3 a

Ta có hệ b
a2 − b2 = 12

b2
Từ PT1 ta có a = thế vào pt 2 ta được
3−b
b4 − b2 (3 − b)2 = 12(3 − b)2
⇔ 6b3 − 21b2 + 72b − 108 = 0 dễ dàng có b = 2 và x = 10
ww
♥ Bài 234 ♥
2(1 + x2 )
x3 + x + 1 = r
1
1+x −1
x
Lời giải
ĐK : x ∈ (0; 1].

Trừ 2 vế của phương trình cho 2 ta được

2
√
2 x − x − x2 2x x3 + x − 1

3
x +x−1= √ 3
⇔x +x−1= √ √ . Xét 2 trường hợp
1 + x − x2
t
1 + x − x2 . x2 + x − x2
TH 1: x3 + x − 1 = 0
TH 2:
ne
2x p
2 . x2 +
p
2

√ √ − 1 = 0 ⇔ 2x = 1 + x − x x − x
1 + x − x2 . x2 + x − x2
p √ √
⇔ (x2 + 1) x − x2 = x ⇔ (x2 + 1) 1 − x = x.
Bình phương 2 vế của phương trình, ta được
(x2 + 1)2 (1 − x) = x ⇔ (x3 + x − 1)(x2 − x + 1) = 0
⇔ x3 + x − 1 = 0.
pi.
♥ Bài 235 ♥
Giải phương trình sau : q p p p
(1 + x2 )11 +
6 3 6
x 2 + 3x2 3 + 5x2 1 + 2x2 = 0
Lời giải
+Đk : x<0
k2
q q
+P t ⇔ (1 + x ) x (1 + x2 )2 6 x2 (1 + x2 ) = 2 + 3x2 3 + 5x2 1 + 2x2
p p p
2 3 2
p 3 6
2
s s
2
x2 (1 + x2 )2
r
2
(1 + x ) 3 x2 (1 + x2 )
6
⇔ 1+ − 1 1 + − 1 1 + −1=1
2 + 3x2 3 + 5x2 1 + 2x2
r r r
x4 − x2 − 1 3 (x2 + 3) (x4 − x2 − 1) 6 x4 − x2 − 1
⇔ 1+ 2
1+ 2
1+ = 1, (1)
2 + 3x 3 + 5x 1 + 2x2
• Nếu : x4 − x2 − 1 > 0 ⇒ V T (1) > 1
w.
• Nếu : x4 − x2 − 1 < 0 ⇒ V T (1) < 1

√
1+ 5
• Như vậy : (1) ⇔ x − x − 1 = 0 ⇔ x =
4 2 2
2
s √
1+ 5
Vậy Pt có nghiệm duy nhất :x = − .
2
♥ Bài 236 ♥
ww

p p
x2 + 15 = 3x − 2 + x2 + 8
Lời giải
2
+Do : x2 + 15 > x2 + 8 ⇒ 3x − 2 > 0 ⇒ x >
p p
p 3
+P t ⇔ x + 15 − 4 = 3 (x − 1) +
p
2 2
x +8−3
x2 − 1 x2 − 1
⇔√ = 3 (x − 1) + √
x2 + 15 + 4 x2 + 8 + 3

1.12 Từ câu 221 đến câu 240 123

x=1

⇔

 x+1 x+1
t
√ =3+ √ (1)
x2 + 15 x2 + 8 + 3
1 1 3
+(1) ⇔ √ −√ = , (2)
2
x + 15 + 4 2
x +8+3 x+1
ne
2
+Do : x > ⇒ V T (2) < 0 < V P (2) ⇒ (2) : V N
3
Lời giải
Nếu x 6 0 thì V T > V P . Xét x > 0
Phương trình tương đương
pi.
p p
x2 + 15 − x2 + 8 = 3x − 2 ⇔ f (x) = g(x)

′ 1 1
f (x) = x √ −√ <0
2
x + 15 2
x +8
g ′ (x) = 3
Vậy phương trình có nghiệm thì là duy nhất. Nhẩm được x = 1 là nghiệm của phương trình
k2
♥ Bài 237 ♥
1 3 1 1
2
+ = 3+√
x x x 1−x
Lời giải
PT đã cho tương đương :
w.

1 1 1 3 1
− 2 + =√
x √x x x 1 −√x
1−x 1 1 3 1−x
⇔ − 2 + = 1.
√x x x x
1−x 1 1
Đặt = t ⇒ t2 = 2 − .
x x x
Khi đó, phương trình đã cho có thể viết lại : t. − t2 + 3t = 1 ⇔ t3 − 3t + 1 = 0.
1
Đặt t = 2a. Ta được phương trình 8a3 − 6a + 1 = 0 ⇔ 4a3 − 3a = − .
ww
2
Xét các nghiệm thuộc [−1; 1] của PT trên. Khi đó đặt a = cosα.
1
Ta được phương trình mới mà : cos3α = .Suy ra = α suy ra nghiệm .
2
♥ Bài 238 ♥
q p q p
1+ 2x − x2 + 1 − 2x − x2 = 2(x − 1)2 (2x2 − 4x + 1).
Lời giải

Đặt = 2x − x2 ≥ 0=>(x − 1)2 = 1 − t2 và 2x2 − 4x + 1 = 1 − 2t2
p
√ √
Pttt: 1 + t + 1 − t = 2(1 − t2 )(1 − 2t2 )
Từ đó ta có: 0 ≤ t ≤ 1
t
Ta thấy: V P ≤ 2(1 − t2 )
AD BĐT Cosi cho VT ta được: V T ≥ 2 1 − t2 ≥ 2(1 − t2 ) Vì 0 ≤ 1 − t2 ≤ 1
p
ne
=> V T = V P = 2(1 − t2 ). Dấu "=" xảy ra khi t = 0
=>x = 0; x = 2
♥ Bài 239 ♥
p p
x2 − 2x + 2 − 4x2 + 1 = 1 + x
pi.
Lời giải
q p
P t ⇔ (x − 1) + (x − 1)2 + 1 = 2x + 4x2 + 1

⇔ x − 1 = 2x, f (t) = t + t2 + 1 : Tăng
p
Vậy : x = −1.
k2
♥ Bài 240 ♥
x−1 1 1
2x + − 1− −3 x− =0
x x x
Lời giải
Ta
r có :
w.
r r r
1 1 x−1 x2 − 1
1− +3 x− = +3
x x 2 x x
1 x − 1
x−1+ 3 +1
x x 1
≤ + = 2x + 1 − .
2 2 x√ √
1+ 5 1− 5
Dấu = xảy ra khi x − x − 1 = 0 ⇔ x =
2
hoặc x = .
2 √ 2
1+ 5
Thử lại và ta tìm được nghiệm của PT là :x =
ww

1.13 Từ câu 241 đến câu 260 125
♥ Bài 241 ♥
t
√ √
4x + 3 2 − x = 5 x + 4.
ne
Lời giải
Điều kiện 0 ≤ x ≤ 2
Phương trình đã cho tương đương với:
√ √
x2 − (2 − x)2 = 5 x − 3 2 − x.
√ √ √
Để cho gọn: đặt a = x; b = 2 − x; 0 ≤ a, b ≤ 2
pi.
a4 − (2 − a)4 = 5a − 3(2 − a).
⇔ 8a3 − 24a2 + 32a − 16 = 0.

1
⇔ (a − 1)3 = .
4
r !2
3 1
Từ đó ta có nghiệm của phương trình là: x = 1+ (thỏa mãn điều kiện)
4
k2
♥ Bài 242 ♥
Giải phương trình sau : q √ √
4
2− 2(x + 1) + 2x = 1.
Lời giải
√ √
q
w.
Đặt u = 2 − 1 − x; v = 4 x
1 √
Phương trình ⇔ u + v = √ 4
và u2 + v 4 = 2 − 1
2
p √ !4 p √ !4
1 + 2. 4 8 − 3 1− 2. 4 8 − 3
Giải hệ = phương pháp thế ⇒ x = hoặc ⇒ x =
3 3
ww
♥ Bài 243 ♥
x2 − x + 2 x2 + x
√ − √ = x2 − 1.
1 + −x2 + x + 2 1 + −x2 − x + 4
Lời giải
Đặt a =
p p
x2 − x + 2; b = x2 + x
⇒ a2 − b2 = 2 − 2x (1)
a b
Và √ − √ = x2 − 1 (2)
1+ 4−a 2 1+ 4−b 2


a b
Lấy 1 + 2 ta có : a2 + √ − b2 + √ = (x − 1)2 ≥ 0
1+ 4−a 2 1+ 4−b 2
2 a 2 b
⇒a + √ ≥b + √
t
1 + 4 − a2 1 + 4 − b2
t
Xét hàm f (t) = t2 + √ mọi 0 ≤ t ≤ 2 là hàm đồng biến
1 + 4 − t2
Mà f (a) ≥ f (b) ⇒ a ≥ b
ne
Lại có : a2 − b2 = 2 − 2x ≥ 0 ⇒ x ≤ 1
a b
Nên √ − √ = x2 − 1 ≤ 0 ⇒ a ≤ b
1+ 4−a 2 1+ 4−b 2
Vậy theo đánh giá ⇒ a = b ⇒ x = 1
pi.
♥ Bài 244 ♥
√ √ p
x+ 3x − 2 + 6 − 4x − x2 = x2 − 3x + 5.
Lời giải
√ √ p √ √
2( x + 3x − 2 + 6 − 4x − x2 ) = 2 x + 2 3x − 2 + 2 (6 − 4x − x2 ).1 ≤ x + 1 + 3x − 1 + 7 − 4x − x2 = −x2 + 7
p
k2
hay 2x2 − 6x + 5 ≤ −x2 + 7 ⇔ 3(x − 1)2 ≤ 0 ⇔ x = 1
Lời giải
2 √
Điều kiện ≤ x ≤ 10 − 2
3
√ √ p
(1) ⇔ x+ 3x − 2 + x + 6 − 4x − x2 = x2 − 2x + 5.
w.
Theo C-S:
√ √ √
x + 3x − 2 ≤ 2 2x − 1.
p √
x + 6 − 4x − x2 ≤ 2 3 − 2x.
√ √
2x − 1 + 3 − 2x ≤ 2.
√ √ p
⇒ x + 3x − 2 + x + 6 − 4x − x2 ≤ 4.
ww
Mà x2 − 2x + 5. ≥ 4. Từ đây ta có nghiệm của phương trình là x = 1(thỏa mãn).
♥ Bài 245 ♥
p
x4 + x3 x2 + x + 1 = (x + 1)2
Lời giải

Phương trình ⇔ x3 x + x2 + x + 1 = (x + 1)2
p

1.13 Từ câu 241 đến câu 260 127
x3 (x + 1)
⇔√ = (x + 1)2
2
x +x+1−x
⇔ x = −1
t
p
Hoặc x3 = (x + 1) x2 + x + 1 − x
p
⇔ x3 + x2 + x = (x + 1) x2 + x + 1
ne
p
⇔ x x2 + x + 1 = (x + 1) x2 + x + 1

p
⇔ x√ x2 + x + 1 = x + 1
x2 + x + 1 x2 + x + 1
⇔ = −1
x x2
⇒ x = ...
♥ Bài 246 ♥
pi.
p
2
x + 5x + 1 = x x x + 2x2 + 5x + 1
Lời giải
Đặt a = x2 + 5x + 1 ; b = x
r
Nên phương trình ⇔ a = b b b + a + b2
p
k2
Bình phương 2 vế ta được :
p
a2 = b2 .b. b + a + b2
a
⇔ a 2 = b3 . √
a + b2 − b
⇒a=0
p
Hoặc a a + b2 − b = b3
w.
⇔ a a + b2 = b3 + ab (*)
p
Bình phương 2 vế của (*) ta được :

a2 a + b2 = a2 b2 + 2ab4 + b6

⇔ b6 + 2b4 a − a3 = 0
2 3 2 2
b b
⇔ +2 −1=0
a a
b2 b2 b2
ww
⇒ = ...; = ...; = ...

a a a
⇒ x = ...
Khi giải xong nhớ so sánh điều kiện của x.

♥ Bài 247 ♥
t
s
x+6 9 16
1+ √ 1+ √ =p √ .
4x − 3 x+6 1 + 4x − 3
ne
Lời giải
√ √
+Đặt : a = x + 6, b = 4x − 3, (a, b > 0)
r s
a2 a2

9 16 16a
+Pt trở thành : 1 + 1+ =√ ⇔ (1 + b) 1 + = , (1)
b a 1+b b a+9
(a − 3)2 16a 16a
+Theo BCS ta có : V T (1) ≥ 1 + a = + ≥ = V P (1)
a+9 a+9 a+9
+Như vậy : (1) ⇔ a = b = 3.Suy ra : x = 3
pi.
♥ Bài 248 ♥
p p p
2 6x2 − 2 + 2x2 − 2x − 2x 2x2 + 2 = 7x2 − x + 4.
k2
Lời giải
+V T ≤ 2 2 (3x2 − 1) + 2 (x2 − x) + 2 2x2 (x2 + 1)
p p p
x2 − x + 2
⇒ V T ≤ 3x2 + 1 + + 3x2 + 1, (AM − GM )
2
x2 − x + 2
⇒ V T ≤ 7x2 − x + 4 − < 7x2 − x + 4 = V P
2
Vậy Pt vô nghiệm.
w.
♥ Bài 249 ♥
2 3 3
x − 2x − 2 = 2 2x2 − 4x − 5 − 1.
Lời giải
ww
(x2 − 2x − 2)3 + 1 = 2 3 2(x2 − 2x − 2) − 1

p
Dễ dàng đưa về hệ đối xứng
♥ Bài 250 ♥
√
q
3
2x = 2014 3 4028x − 2013 − 2013.

1.13 Từ câu 241 đến câu 260 129
Phương trình tương đương
√
8x3 + 2013 = 2014 3 4028x − 2013
√
t
Đặt 3
4028x − 2013 = y có hệ 
(2x)3 + 2013 = 2014y

⇔ y = 2x
ne
y 3 + 2013 = 2014.2x

Tức là √
3 1 −1 ± 8053
8x = 4028x − 2013 ⇐⇒ x = ∨ x =
2 4

pi.
♥ Bài 251 ♥
√
q
3 3
x= x + 6 + 6.
Lời giải
Lập phương 2 vế khử căn
√
x3 − 6 = 3
x+6
k2
Đặt
√
y= 3
x + 6 ⇒ y3 = x + 6
Ta có hệ đối xứng dạng II 

 x3 − y = 6
y 3 − x = 6
w.
Trừ hai phương trình ta được :

(x − y) x2 + xy + y 2 + 1 = 0

x2 + xy + y 2 + 1 = 0 vô nghiệm
x = y ⇒ x3 − x − 6 = 0 ⇐⇒ x = 2
Phương trình có duy nhất nghiệm x =2
ww
♥ Bài 252 ♥
p
4x3 − 12x2 + 9x − 1 = 2x − x2 .
Lời giải
Điều kiện : 0 ≤ x ≤ 2
q
Phương trình ⇔ 4 (x − 1) − 3 (x − 1) =
3
1 − (x − 1)2
Đặt t = x − 1 nên phương trình trở thành : 4t3 − 3t = 1 − t2
p

Đặt t = cosα; t ∈ [−1; 1] ; α ∈ [−Π; Π]
Nên phương trình ⇔ 4cos3 α − 3cosα = sinα
Hoặc 4cos3 α − 3cosα = −sinα
t
⇒ cos3α = sinα; cos3α = −sinα
⇒ α = ... ⇒ x = ...
ne

♥ Bài 253 ♥
√ √
q q
3−x=x 3+x
Lời giải
pi.
√ √
Điều kiện − 3 ≤ x ≤ 3 Phương trình
√ √
↔ 3 − x = x2 3+x
1 1 1 10
↔ x3 + 3x2 . √ + 3x. + √ = √
3 3 3 3√ 3 3
1 3 3

10 10 − 1
↔ x+ √ = √ ↔x= √
k2
3 3 3 3
♥ Bài 254 ♥
1 √
w.
(x − 1) x− =43x
x
Lời giải
x2 − 1
Điều kiện : ≥0
x r !
1 √
Phương trình ⇔ (x − 1) x− −2 +2 x−1−23x =0
x
ww
(x + 1) x2 − 4x − 1

x2 − 4x − 1
⇔ (x − 1) q +2 √ √ =0
(x − 1)2 + 2 (x − 1) 3 x + 4 x2
3
x x − x1 + 2
⇔ x2 − 4x − 1 = 0
x−1 x+1
Hoặc : q + 2 √ √
3
= 0 (∗)
x x − x1 + 2 (x − 1) + 2 (x + 1) 3 x + 4 x2
Dựa vào điều kiện ⇒ pt (∗) vô nghiệm vì VT > 0

√ √
⇒ x = 2 + 5 hoặc x = 2 − 5

1.13 Từ câu 241 đến câu 260 131
♥ Bài 255 ♥
√ √ √
q
4 x + 2x + x + 2 = x 1 + 2 x
t
Lời giải
ne
+Đk : x>0
s
1 1 1
+P t ⇔ 2 2 + √ + 2+ √ =x 2+ √
x x x
1 √ 1
+Đặt : t = √ , t > 0 . Ta có Pt : 2 (2 + t) + 2 + t = 2 (2 + t)
x t
1 1 t 1
⇔2+ √ = 2 ⇔ 2t + √ =
t+2 t t+2 t
√ 2 1 √
pi.
⇔ 2t + t + 2 = √ + ⇔t t+2=1
t + 2 t
√
−1 + 5
⇔ ... ⇔ t =
√2
3+ 5
Vậy : x = .
2
♥ Bài 256 ♥
k2
p x+y
12 4x − x2 sin2 + 8 cos(x + y) − 13 − 4 cos2 (x + y) = 0
2
Lời giải
Dễ thấy 4x − x2 ≤ 2
p
Đánh giá
x+y
w.
p
12 4x − x2 sin2 + 8 cos(x + y) − 13 − 4 cos2 (x + y) = 0
2
≤ 12(1 − cos(x + y)) + 8 cos(x + y) − 13 − 4 cos2 (x + y) = −(2 cos(x + y) + 1)2 ≤ 0

x = 2

Đẳng thức xảy ra khi 1
cos(x + y) = −

2
ww
♥ Bài 257 ♥
√ p
5x2 + 13 2x + 5 = 5 x4 + 1
Lời giải
x = 0 là 1 nghiệm
Chia
cả hai vế cho x khác
r 0
1 √ 1
5 x+ + 13 2 = 5 x2 + 2
x x
1 1
Đặt t = x + ⇒ t − 2 = x + 2 , |t| ≥ 2
2 2
x x

√ √
Phương trình thành : 5t + 13 2 = 5 t2 − 2 ⇐⇒ 25t2 + 130 2t + 338 = 25t2 − 50
p
388 13
⇐⇒ t = − √ =− √
130 2 5 2
t
1 13
x + = − √ vô nghiệm
x 5 2
TH2 Xét x <0 vn
ne
Vậy phương trình có nghiệm duy nhất x = 0
♥ Bài 258 ♥
√
q
4 − 3 10 − 3x = x − 2
pi.
Lời giải
74 10
Đk: ≤x≤
27 3
Pt ↔ (x − 3) (x + 2) x2 − 7x + 15 = 0

→x=3
♥ Bài 259 ♥
k2
p √ √ √
x (x + 3) 1 + x2 + 2 + 2 − x x + 3 + x + 8 = 0
Lời giải
+Đk :−3 ≤ x ≤ 0
p
+P t ⇔ 1 + x2 + 2 −x2 − 3x − (x + 3) (2 − x) + (x2 + 2) (x + 3) (2 − x) − (2 − x) (x + 8) = 0
p p p
w.
√ p p √ √ p √
⇔ x + 3 1 + x2 + 2 x3 + 3x2 − 2 − x + 2 − x (x2 + 2) (x + 3) − x + 8 = 0

x3 + 3x2 + x − 2 = 0


⇔ √ √

√

 x + 3 1 + x2 + 2
2−x
√ √ +p = 0 (V T > 0)

3 2 2
√
x + 3x + 2 − x (x + 2) (x + 3) + x + 8
√
−1 − 5
ww
+Vậy Pt có 2 nghiệm : x = −2V x = .

2
♥ Bài 260 ♥
√ 6x + 12
3x − 5 + 4 3 − 2x = √ √
3 − 2x + 2x + 5 + 2
Lời giải

−5 3
Điều kiện : x ∈ ;
2 2

1.14 Từ câu 261 đến câu 282 133
√ 6x + 12
3x − 5 + 4 3 − 2x = √ √
3 − 2x + 5 + 2x + 2
Theo Bất Đẳng Thức Bunhiacopxky, ta có :
√ √
t
( 3 − 2x + 5 + 2x)2 ≤ 2(3 − 2x + 5 + 2x) = 16
√ √
Suy ra : 3 − 2x + 5 + 2x ≤ 4
6x + 12 6x + 12
ne
Từ đó, ta có : √ √ ≥ =x+2
√ 3 − 2x + 5 + 2x + 2 √ 6
3x − 5 + 4 3 − 2x ≥ x + 2 ⇔ 2x − 7 + 4 3 − 2x ≥ 0
√ √
⇔ −(3 − 2x) + 4 3 − 2x − 4 ≥ 0 ⇔ −( 3 − 2x − 2)2 ≥ 0
√ 1
⇔ 3 − 2x = 2 ⇔ x = −
2
Lời giải
pi.
√ 3 − a2
Đặt : a = 3 − 2x ⇒ x = ,a ≥ 0
2
9 − 3a 2 3(3 − a2 ) + 12 √
Pt trở thành : − 5 + 4a = √ , 0≤a≤2 2
2 a + 8 − a2 + 2
2
−6a + 42 p 6a2 − 42
⇔ −3a2 + 8a − 1 = √ ⇔ a + 2 + 8 − a2 = 2
a + 2 + 8 − a2 3a − 8a + 1
p 2
6a − 42
⇔ 4 − a − 8 − a2 = 6 − 2
3a − 8a √
+ 1
√
k2
p 6 4 − a + 8 − a2 4 − a − 8 − a2
⇔ 4 − a − 8 − a2 =
p 3a2 − 8a + 1

4 − a − 8 − a2 = 0

⇔  p
3a2 − 8a + 1 = 6 4 − a + 8 − a2
 p
4 − a = 8 − a2

w.
⇔  p
8 − a2 + 6 8 − a2 + 2(2 + a)(3 − a) + 3 = 0 (V T > 0)

⇔a=2
1
Vậy Pt có 1 nghiệm : x = − .
2
ww

♥ Bài 261 ♥
√
3
√
6
√
(1 + 2x) 1 + 2x = 3 + 4x 3 7 + 10x
Lời giải
3
ĐK x ≥ −
4 q
Ta có V T = (1 + 2x)4 ≥ 0
3

7
Suy ra x ≥ −
10
1
+)TH1: x ≥2
2
t
√ √
Ta có 3 6
1 + 2x ≥ 4x + 3
√
và 1 + 2x ≥ 3 10x + 7
ne
√
Do đó VT= 1 + 2x 3 1 + 2x ≥ V P
1
+)TH2: x2 ≤
2
Tương tự V T ≤ V P
1 1 1
Vậy V T = V P ⇔ x2 = ⇔ x = √ hoặc x = − √ .
2 2 2
pi.
♥ Bài 262 ♥
3x3 + x2 − 2x + 4 = 2 3(x5 + x4 + 1)
p
Lời giải
Ta có : x5 + x4 + 1 = x3 − x + 1 x2 + x + 1

Và : 3x3 + x2 − 2x + 4 = 3 x3 − x + 1 + x2 + x + 1

k2
Nên phương trình trở thành :
3 x3 − x + 1 + x2 + x + 1 = 2 3 (x3 − x + 1) (x2 + x + 1)
p
p p 2
⇔ 3 (x3 − x + 1) − x2 + x + 1 = 0
p p
⇔ 3 (x3 − x + 1) = x2 + x + 1
Đến đây bình phương và giải phương trình bậc 3.
w.
♥ Bài 263 ♥
r
√

1 3 3
x− √ x2 + = 2
x x
Lời giải
ww
+ Điều kiện : x > 0

√
Đặt t = x ⇒ t > 0 nên phương trình trở thành :
r
3 4 3 2t
t + 2 = 2
t t −1
Do V T > 0 ⇒ V Pr> 0 ⇒ t2 − 1 > 0 ⇒ t > 1
6
3 t + 3 2t
Phương trình ⇔ 2
−2= 2 −2
t t − 1
t 2 + 3 t2 − t − 1 t 2 + t − 1

t2 − t − 1
⇔ = −2. 2
f (t) t −1

1.14 Từ câu 261 đến câu 282 135
" s r #
6+3 6+3

t t
với f (t) = t2 3
+2 +4 >0
t2 t2
⇒ t2 − t − 1 =0
t
t2 + 3 t2 + t − 1

2
Hoặc : + 2 = 0 (∗)
f (t) t −1
Do t > 1 và f (t) > 0 ⇒ pt (∗) Vô nghiệm.
ne
√ √
√ 3+ 5 3− 5
Vậy phương trình đã cho ⇔ x − x − 1 = 0 ⇔ x = hoặc x =
2 2
♥ Bài 264 ♥
3 3
12 − 2 + 4x2 − = 4x2
x x2
pi.
Lời giải
√
3
+ Đặt t = x ⇒ điều kiện của phương trình là : t = x ≥
2 2
√ 2
3 √ √
+ Với t ≥ phương trình đã cho ⇔ 12t − 3 + 4t2 − 3 = 4t t
p
2
⇔ 4t2 + 12t − 6 + 2 (12t − 3) (4t2 − 3) = 16t3
p
⇔ (4t2 − 3) (12t − 3) = 8t3 − 2t2 − 6t + 3

p
k2
⇔ (4t2 − 3) (12t − 3) − 3 = 8t3 − 2t2 − 6t
p
12t (t − 1) (4t + 3)
⇔p = 2t (t − 1) (4t + 3)
(4t2 − 3) (12t − 3) + 3
⇒ t (t − 1) (4t + 3) = 0
12
Hoặc : p =2
2
(4t − 3) (12t − 3) + 3
p
⇔ (4t2 − 3) (12t − 3) = 3
w.
⇔ 4t2 − 3 (12t − 3) = 9 ⇔ t (t − 1) (4t + 3) = 0

Vậy phương trình đã cho ⇔ t = x2 = 1 ⇒ x = 1 hoặc x = −1.
♥ Bài 265 ♥
√ √
ww
4x − 1 + 4
8x − 3 = 4x4 − 3x2 + 5x
Lời giải
Theo AM − GM thì:
√ √
4x − 1 ≤ 2x; 4 8x − 3 ≤ 2x ⇒ 4x4 − 3x2 + x ≤ 0 ⇔ x(x + 1)(2x − 1)2 ≤ 0
1
PT có nghiệm x =
2

♥ Bài 266 ♥
√ √ p
x+ x+1− x2 + x = 0
t
Lời giải
√ √
Đặt x = a; x + 1 = b(a ≥ 0; b ≥ 1)
ne
Ta có hệ: 
 b2 − a 2 = 1
 ab = a + b
b b 2
Thế a = , ta được: b2 − ( ) = 1 ⇔ b4 − 2b3 − b2 + 2b − 1 = 0 ⇔ (b2 − b − 1)2 = 2
b−1 b−1 √ p √
1+2 2+ 5+4 2
Dễ dàng giải b, PT có nghiệm: x =
pi.

2
♥ Bài 267 ♥
√
6 3 x+5 √ √
x+2 = 4 2x + 1 4 4x − 1
2
k2
Lời giải
1
ĐK x ≥
4
TH1: x ≥ 1 r
√ x+5 √ √ √ √ √ √ √ √
Ta có V T = 6 3
x+2 ≤ 6 x + 2 3 x + 2 = x + 2 ≤ 2x + 1 = 4 2x + 1 4 2x + 1 ≤ 4 2x + 1 4 4x − 1 =
2
VP
1
TH2: ≤x≤1
4
w.
Tương tự V T ≥ V P
Vậy V T = V P ⇔ x = 1
♥ Bài 268 ♥
ww
p p p
12x2 + 16x + 1 − 2 24x3 + 12x2 − 6x − 4 x2 − x − 4 8x3 + 9x2 + x = 0
Lời giải
+ Điều kiện : 24x3 + 12x2 − 6x ≥ 0; x2 − x ≥ 0, 8x3 + 9x2 + x ≥ 0
+ Để ý rằng : 24x3 + 12x2 − 6x = 6x 4x2 + 2x − 1 và 8x3 + 9x2 + x = 4x2 + x (1 + 8x)

Nên phương trình trở thành :

p
6x − 2 6x (4x2 + 2x − 1) + 4x2 + 2x − 1 + 1 − 2 4x2 − 4x + 4x2 − 4x + 4x2 + 4x − 2 (4x2 + 4x) (1 + 8x) + 1 + 8
p p
0
√ p 2 p 2 p √ 2
⇔ 6x − 4x2 + 2x − 1 + 4x2 − 4x − 1 + 4x2 + 4x − 1 + 8x = 0

1.14 Từ câu 261 đến câu 282 137
√ p p p √
⇒ 6x = 4x2 + 2x − 1; 4x2 − x = 1; 4x2 + 4x = 1 + 8x
√
1+ 2
⇒x=
2 √
t
1+ 2
+ Đối chiếu với điều kiện ⇒ x = là nghiệm duy nhất của phương trình.
2
ne
♥ Bài 269 ♥
x4 + x2 + 1 =
p
3(x7 + x3 + x2 )
Lời giải
+P t ⇔ x2 + x + 1 x2 − x + 1 = 3x2 (x2 + x + 1) (x3 − x2 + 1)
p
pi.
p
⇔ x2 − x + 1
p
x2 + x + 1 = 3x2 (x3 − x2 + 1), (1)
√
√ x2 + x3 − x2 + 1 3
+V P (1) ≤ 3. (x + 1) x2 − x + 1

=
2 2 √
3
+Suy ra : V T (1) = x − x + 1
p
2
(x + 1) x2 − x + 1

2
x +x+1≤
 2
√  x ≥ −1
⇔ x = 1, (thỏa Pt )
p
⇔ 2 x2 + x + 1 ≤ (x + 1) 3 ⇔
(x − 1)2 ≤ 0
+Vậy :x = 1.
k2

♥ Bài 270 ♥
√ 32 √
x x + √ = 6 3 3x − 4
x x
w.
Lời giải
4
Điều kiện có nghiệm : x ≥ Sử dụng AM − GM ta có
3
√ √
√ 32 x x x x 32 √
x x+ √ = + + √ >6 x
x x 2 2 x x
Thế thì
√ √
3
3x − 4 > x ⇔ (3x − 4)2 > x3 ⇔ (x − 4)2 (x − 1) 6 0
ww
Rõ ràng từ điều kiện thấy ngay V T > 0. Tức x = 4 là nghiệm của PT
♥ Bài 271 ♥
x2 − x + 2 x2 + x
√ − √ = x2 − 1
1 + −x2 + x + 2 1 + −x2 − x + 4
Lời giải
Đặt a =
p p
x2 − x + 2; b = x2 + x

⇒ a2 − b2 = 2 − 2x (1)
a b
Và √ − √ = x2 − 1 (2)
1 + 4 − a2 1 + 4 − b2
t

a b
Lấy 1 + 2 ta có : a2 + √ − b2 + √ = (x − 1)2 ≥ 0
1+ 4−a 2 1+ 4−b 2
2 a 2 b
⇒a + √ ≥b + √
ne
1 + 4 − a2 1 + 4 − b2
t
Xét hàm f (t) = t2 + √ mọi 0 ≤ t ≤ 2 là hàm đồng biến
1 + 4 − t2
Mà f (a) ≥ f (b) ⇒ a ≥ b
Lại có : a2 − b2 = 2 − 2x ≥ 0 ⇒ x ≤ 1
a b
Nên √ − √ = x2 − 1 ≤ 0 ⇒ a ≤ b
1+ 4−a 2 1+ 4−b 2
Vậy theo đánh giá ⇒ a = b ⇒ x = 1
pi.
♥ Bài 272 ♥
p p
x2 − 3x + 1 = x x2 − 6x + 10 − x2 + 1
Lời giải
k2
Xét với x = 0 khi đó ta thấy không là nghiệm của pt
Với x > 0 khi đó phương trìnhrđã cho tương đương với phương trình
1 p 1
x + − 3 = 1 + (3 − x)2 − 1 + 2
x r x
1 1 p
⇔ + 1 + 2 = (3 − x) + 1 + (3 − x)2
x x
Với x < 0 khi đó vế phải luôn âm. còn vế trái luôn đương. Phương trình vô nghiệm
w.
♥ Bài 273 ♥
p q √ q √
2x2 − 2x + 1 + 2x − ( 3 − 1)x + 1 + 2x2 + ( 3 + 1)x + 1 = 3
2
Lời giải
√ √
ww
! !
3 −1 − 3 −1
+ Gọi M (x; y) ; A (0; 1) ; B ; ;C ;
2 2 2 2
p
⇒ MAr
= 2x2 − 2x + 1
√
MB = 2x2 + 3+1 x+1
r √
MC = 2x2 − 3−1 x+1
+ Như vậy : M A + M B + M C ≥ T A + T B + T C với T là điểm T orricelli
+ Để ý rằng : ∆ABC đều và T chính là gốc O nên

1.14 Từ câu 261 đến câu 282 139
M A + M B + M C ≥ 3.T A = 3
+ Dấu = xảy ra ⇔ x = 0.
t
Lời giải
q
Ta có 2x2 − 2x + 1 = (1 − x)2 + x2 ≥ 1 − x
p
ne
và
u √
u √3
v !2 v !2
2 u
√ √ 1 2
r r
2

2
u 3 1
2x − 3 − 1 x + 1 + 2x + 3+1 x+1= t −x + x+ + t +x + x+ ≥
2 2 2 2
q p p
3 + (2x + 1)2 = 4x2 + 4x + 4 ≥ x2 + 4x + 4 = x + 2
Suy ra V T ≥ 1 − x + x + 2 ≥ 3 = V P
pi.
VT =VP ⇔x=0
Vậy PT có nghiệm duy nhất x = 0.
♥ Bài 274 ♥
2x √
x+ √ =3 5
2
x −4
k2
Lời giải
Điều kiện: x2 > 4
Bình phương hai vế của phương trình ta được:
4x2 4x2
pt ⇔ x2 + + √ = 45
x2 − 4 x2 − 4
Đặt a = x2 − 4 ⇒ x2 = a2 + 4 ta có
w.
p
4 a2 + 4 4 a2 + 4

2
a +4+ + = 45
a2 a
⇔ a4 + 4a3 − 37a2 + 16a + 16 = 0 ⇔ (a − 1) (a − 4) a2 + 9a + 4 = 0

ww
♥ Bài 275 ♥
√ √
2 x − 1 + 3 5 − x + 3x2 + 71 = 30x
Lời giải
+ Điều kiện : x ∈ [1; 5]
√ √
+ Xét hàm số : f (x) = 3 x − 1 + 3 5 − x với x ∈ [1; 5]
có : √ √
′ 2 5−x−3 x−1 29
f (x) = √ √ =0⇔x=
2 x−1 5−x 13

√

29
Vì f (5) = 4; f (1) = 6; f = 2 13
13
√ √
Nên 2 x − 1 + 3 5 − x ≥ 4 mọi x ∈ [1; 5]
t
Mặt khác :
−3x2 + 30x − 71 = 4 − 3 (x − 5)2 ≤ 4
ne
Từ đó ⇒ x = 5 là nghiệm duy nhất của phương trình.
♥ Bài 276 ♥
√ √ √

3 p
x+ x−3 √ − x − 4 4 x (x − 3) =3
x−3
pi.
Lời giải
ĐK: x > 3. Phương trình đã cho tương đương
3 √ p √ √
√ − x − 4 4 x (x − 3) = x − x − 3
x−3
x − (x − 3) p √ √
⇐⇒ √ − 4 4 x (x − 3) = 2 x − x − 3
x−3
k2
x p √
⇐⇒ √ − 4 4 x (x − 3) = 2 x
x−3
r r
x x x
⇐⇒ −4 4
=2 (1)
x−3 x−3 x−3
r
x
Đặt t = 4
> 0. Phương trình (1) trở thành
x−3
t4 − 4t = 2t2 ⇐⇒ t(t − 2)(t2 + 2t + 2) = 0 ⇐⇒ t = 2

w.
16
Từ đó tìm được nghiệm x = .
5
♥ Bài 277 ♥
p √ p
x2 − x − 2 + 3 x = 5x2 − 4x − 6
ww
Lời giải
Điều kiện: x ≥ 2
Bình phương hai vế của phương trình ta được
3 (x + 1) (x2 − 2x) = 2x2 − 6x − 2 ⇔ 3 (x + 1) (x2 − 2x) = 2 x2 − 2x − 2 (x + 1)

p p
(∗)
√
Đặt a = 2x2 − 2x, b = x + 1 ta có
p
(∗) ⇔ 2a2 − 3ab − 2b2 = 0 ⇔ (a − 2b) (2a + b) = 0

1.14 Từ câu 261 đến câu 282 141

Lời giải
t
ĐK : x ≥ 2
PT ⇔ 4x2 − 12x − 4 − 6 x (x − 2) (x + 1) = 0
p
ne
⇔ 4 x2 − 2x − 6 x (x − 2) (x + 1) − 4 (x + 1) = 0
p
p √
⇔ x2 − 2x = 2 x + 1
√
⇔ x = 3 + 13
♥ Bài 278 ♥
pi.
√ p
4x + 6 + 2 = x2 +
3
x3 + 7x2 + 12x + 6
Lời giải
3
Điều kiện:x ≥ −
√ 2 p
4x + 6 + 2 = x2 + x3 + 7x2 + 12x + 6
3
√ p
⇔ (x + 2) − 4x + 6 + x2 − 2 + x3 + 7x2 + 12x + 6 − (x + 2) = 0
3
k2
x2 − 2 x2 − 2
⇔ √ + x2 − 2 + q √ =0
x + 2 + 4x + 6 3
(x3 + 7x2 + 12x + 6)2 + (x + 2) 3 x3 + 7x2 + 12x + 6 + (x + 2)2

x2 − 2 = 0
1 1

⇔ √ +1+ q = 0 (P T V N )

x + 2 + 4x + 6 √
3
(x3 + 7x2 + 12x + 6)2 + (x + 2) 3 x3 + 7x2 + 12x + 6 + (x + 2)2

w.
♥ Bài 279 ♥
√ √
x x + 1 − x2
√ √ =1
x x + 1 − x2 − x3
Lời giải 
ww
 0≤x≤1
Điều kiện: √
 x√x + 1 − x 1 − x 6= 0
Ta có:
√ p √ p √ √
pt ⇒x 1 − x2 = 1 − x 1 − x ⇔ x (1 − x) 1 + x + x = 1
p √ √
⇒ x − x2 = 1 + x − x
Bình phương hai vế ta được

p
⇒2 x2 + x = x2 + x + 1 (∗)

Đặt t = x2 + x khi đó
p
t2 − 2t + 1 = 0 ⇔ t = 1
t
Giải phương trình t = 1 và nhớ thử lại nghiệm
ne
♥ Bài 280 ♥
x (x + 1)
√ = −x2 + 6x − 2
x−1
Lời giải
Điều kiện x > 1
pi.
Ta có
x2 + x √
pt ⇒ 2
= x−1
−x + 6x − 2
x2 + x √
⇔ 2
−1= x−1−1
−x + 6x − 2
(x − 2) (2x − 1) x−2
⇔ 2
=√
−x + 6x − 2 x−1+1
x=2
⇔ 2x − 1 1
=√ (∗)
k2
2
−x + 6x − 2 x−1+1
√
(∗) ⇒ (2x − 1) x − 1 = −(2x − 1)2 (P T V N )

♥ Bài 281 ♥
w.
p
3
p
3
p
3
√
3
−x2 + 5x − 4 + −7x2 + 11x + 3 + 2 x2 − 2x + 2 = 15
Lời giải
+ Đặt a = −x2 + 5x − 4 ; b = −7x2 + 11x + 3 và c =
p
3
p
3
p
3
8x2 − 16x + 16
+ Khi đó phương trình
⇔ a3 + b3 + c3 = 15
ww
Mà :
√
3
a+b+c= 15
⇒ a3 + b3 + c3 = (a + b + c)3
(1)
+ Để ý rằng :
(a + b + c)3 = a3 + b3 + c3 + 3 (a + b) (b + c) (a + c)
(2)

1.14 Từ câu 261 đến câu 282 143
Từ (1) và (2) ⇒ (a + b) (b + c) (a + c) = 0
Đến đây mọi chuyện coi như đã xong.
t
♥ Bài 282 ♥
ne
s √
1 + 2x 1 − x2
+ 2x2 = 1
2
Lời giải
+ Điều kiện : −1 ≤ x ≤ 1
1 1 p 2
+ Ta có : − x 1 − x2 = 1 − x2 − x nên phương trình đã cho có dạng :
p
2 2
pi.
p √
1 − x2 − x = 2 1 − 2x2 (∗)

1 1
+ Điều kiện để vế phải không âm là : 1 − 2x ≥ 0 ⇔ x ∈ −
2
√ ; √
p p 2 2
Mà : 1 − 2x2 = 1 − x2 − x 1 − x2 + x nên phương trình (∗) trở thành :
p √ p p
1 − x2 − x = 2 1 − x2 − x 1 − x2 + x
k2
√ √
1 2− 6
⇒ x = √ ;x =
2 4

w.
ww

t
Chương 2
ne
Bài tập tự luyện
pi.
♥ Bài 1 ♥
p
6x3 + 3x2 + 12x + 7 + 4 x2 + x + 2 x2 + x + 1 = 0
♥ Bài 2 ♥
p
2x2 + (2x − 1) x2 + 9x + 9 = 6x + 9
k2
♥ Bài 3 ♥
√

3 2
q
x− x−3= 1+ √
2 x
♥ Bài 4 ♥
w.
√ p
x+ x2 − 4x + 1 = x + 1
♥ Bài 5 ♥
√ √ p
(2x − 1) 2 − x + (2x + 3) 2 + x − 4 − x2 = 3x − 4
♥ Bài 6 ♥
ww

√ √ √ √ √
3x − 1(x − 2) + x( 3x − 1 − 2) + 4 − 2 x + (x − 4 x + 3)(x + 6 x + 8) = 0
♥ Bài 7 ♥
1 23x + 22 1
√ + =√ + 3x2
x−1 2 2x − 3

145
♥ Bài 8 ♥
p p
3
x − 3x2 + 18x2 − 1 = 3x
t
♥ Bài 9 ♥
ne
p
9x2 + 12x2 + x 2x − 3x2 = 4
♥ Bài 10 ♥
√ √
3
(x + 13) x + 1 + 3 (x − 3) 3x − 1 = 12x − 4
♥ Bài 11 ♥
pi.
√ √ √ q
√
x2 ( x + 1) + 4( x − 1) + 2 x + 1 = x3 + 2x2 + x + 2 x−1
♥ Bài 12 ♥
x2 + 2x − 2 4 x2 + 2x + 2
=
x−3 x2 + 4x + 5
♥ Bài 13 ♥
k2
p √
x4 + 2x3 + 3x2 + 4x + 1 − 2x = 4x3 − 4x4 + x + 1
♥ Bài 14 ♥
x + x + 2 (x + 1)3 + 1 = 3 (x + 1) x2 + x + 1
2 3
w.
♥ Bài 15 ♥
√
2x3 − 4x2 + 3x − 1 = (5x3 − 3x4 ) 3 − 3x
♥ Bài 16 ♥
x2 − 9 p √
+ 19x2 + 50x + 40 + 3x + 7 = 5x + 8
ww
4x + 3
♥ Bài 17 ♥
x3 +
p p
(x2 − 1)3 = x 2(x2 − 1)
♥ Bài 18 ♥
√ √
3x2 + 1 + x 1 − x 2 + 2 − 3x = x + 2


146 Chương 2. Bài tập tự luyện
♥ Bài 19 ♥
p p
3
2 x2 + x + 1 + 3 x2 − x + 1 = 5
t
♥ Bài 20 ♥
ne
√ √
2 (x + 2) 1 − x = 3x 1 + 1+x +4
♥ Bài 21 ♥
√
3
√
3
√
3
√
3
1 + 2013x + 1 − 2013x = 1 + 2014x + 1 − 2014x
♥ Bài 22 ♥
pi.
p
3
p
3
p
3
p
3
1 + x2 + 1 − x2 = 1 + 2x2 + 1 − 3x2
♥ Bài 23 ♥
p
3
√
x3 + 7 − 1 = 2x − 1
♥ Bài 24 ♥
k2
p √
3
√
x2 + 2 = 2x + 2 − 2
♥ Bài 25 ♥
p p
3
32 − 3x2 + 2 x3 − 32 = x
♥ Bài 26 ♥
w.

1 p
3
4 x+ = 13 + 2x3 + 3x2 − 1
x
♥ Bài 27 ♥
p
x2 + (x + 1) x2 + 3x + 1 = 5x + 1
♥ Bài 28 ♥
ww

r
2
p p x+1
3x + 4x = 2 + x2 + x + 1 + 5 − 8x2 +
3
♥ Bài 29 ♥
p p
x2 + x x2 + 3x + 1 = 1 + 6x2 + 3x + 1

147
♥ Bài 30 ♥
√ √ p √
2x + 3 + x+1= x2 − 11x + 33 + 3x − 5.
t
♥ Bài 31 ♥
ne
p q
3 2
x + x + (2x + 3) (x3 + x2 )2 = 3 x3 + x2
3 3 2 3
2x + x − 1
♥ Bài 32 ♥
(34 − x) 3 x + 1 − (x − 1) 3 34 − x
√
3
√ = 30
34 − x − 3 x + 1
pi.
♥ Bài 33 ♥
x2 4 + 3x + 4 − 3x
+ =1
7 4
♥ Bài 34 ♥
p x rx + 1
x2 −1= +1
2 x−1
k2
♥ Bài 35 ♥
x2 + x + 1 x2 1
+ −√ −2=0
x+4 2 2
x +1
w.
ww

Tuyen Tap Phuong Trinh Vo Ty Hay Va Kho

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Tuyen Tap Phuong Trinh Vo Ty Hay Va Kho

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tuyen Tap Phuong Trinh Vo Ty Hay Va Kho

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

DIỄN ĐÀN TOÁN THPT

Hà Nội, tháng 1 năm 2014

1.1 Từ câu 1 đến câu 20 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

1.2 Từ câu 21 đến câu 40 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

1.3 Từ câu 41 đến câu 60 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

1.5 Từ câu 81 đến câu 100 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

1.6 Từ câu 101 đến câu 120 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56

1.7 Từ câu 121 đến câu 140 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66

1.8 Từ câu 141 đến câu 160 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76

1.9 Từ câu 161 đến câu 180 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86

1.10 Từ câu 181 đến câu 200 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95

1.11 Từ câu 201 đến câu 220 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

1.12 Từ câu 221 đến câu 240 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115

1.13 Từ câu 241 đến câu 260 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125

1.14 Từ câu 261 đến câu 282 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133

2 Bài tập tự luyện 144

nơi cần xem. Quá thuận lợi phải không ?

Người tổng hợp

Đối chiếu thấy nghiệm thỏa mãn.

Coi đây là phương trình bậc hai với ẩn là u và tham số là x ta được

∆u = (2x − 3)2 + 4 (10x + 10) = 4x2 − 28x + 49 = (2x − 7)2

(vô nghiệm). Vậy phương trình đã cho vô nghiệm.

Đêm (1) cộng (2) ta được: x2 − 9 = x − 1 ⇔ x2 − 9 = x2 − 2x − 1 ⇔ x = 5 (TMĐK)

Đặt u = x2 − x + 1 khi đó phương trình trở thành

u2 − 3x2 + 9x + 1 u + 6x3 + 14x2 + 2x = 0

Coi đây là phương trình bậc hai với ẩn là u và tham số là x ta được

⇐⇒ u = v ∨ u2 + uv + v 2 − 4 − u − v = 0(∗) lại có (u + v)2 = 5 + 2uv

Hệ phương trình cuối vô nghiệm.

Vậy phương trình đã cho vô nghiệm

Vậy phương trình có nghiệm duy nhất x = 1.

Đặt căn tiếp nào! Đặt

Dễ thấy a > 0 nên a3 + 5a + 2 > 0

Bình phương 2 vế lên xem sao Khi đó, ta được:

Phương trình (2) tương đương với

⇔ t4 − 12t3 + 37t2 − 42t + 16 = 0 ⇔ (t − 1)2 (t − 2) (t − 8) = 0

Vậy Pt có 3 nghiệm : x = 1; x = 4; x = 64.

2 3u2 − 2v 2 + 5uv 2 = 3 4u2 − v 2 ⇔ 6u2 (2 − u) = v 2 (u + 3)

Viết lại phương trình dưới dạng

Phương trình đã cho tương đương với :

Giải phương trình sau : r

Theo BCS ta có: √

5x2 2 5x2 2x2

Giải phương trình sau :

Phương trình được viết lại dưới dạng

Giải phương trình sau :

Theo bất đẳng thức AM − GM ta có : A.B ≥ 25

Khi đó phương trình đã cho tương đương với phương trình

• 1 + 2x ≥ 1 + 3x ⇔ (1 + 2x)3 ≥ (1 + 3x)2 ⇔ x2 (3 + 8x) ≥ 0

Dấu "=" xảy ra khi và chỉ khi x = 0.

Giải phương trình sau :

Vậy Pt có 2 nghiệm : x = −3; x = 1.

Phương trình đã cho trở thành:

2a2 − 1 a + 2a2 − 3 b = 5a2 − 6 + ab

Đối chiếu với điều kiện  

Suy ra f ′ (x) > 0, x ∈ (−3; 3) ⇒ f : tăng trên khoảng (−3; 3)

1.4 Từ câu 61 đến câu 80

Suy ra (1) vô nghiệm

Tới đây là bài toán được giải quyết gọn nhẹ.

Đối chiếu với điều kiện