W1 Asignatura Araling Panlipunan Baitang Baitang 6

Markahan Ikaapat Petsa

I. PAMAGAT NG ARALIN Mga Suliranin at Hamon sa Ilalim ng Batas Militar

II. MGA PINAKAMAHALAGANG Nasusuri ang mga suliranin at hamon sa ilalim ng Batas Militar
KASANAYANG
PAMPAGKATUTO (MELCs)

III. PANGUNAHING NILALAMAN Pilipinas sa Ilalim ng Batas Militar

IV. YUGTO NG PAGKATUTO AT MGA GAWAING PAMPAGKATUTO

I. Panimula (Mungkahing Oras: ________)

Sa nakaraang aralin natutuhan natin ang mga suliraning kinaharap ng mga Pilipino at ng pamahalaan matapos
ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Napag-alaman din natin ang mga naging tugon ng pamahalaan at
mga pangulo na nanunungkulan sa pamahalaan. Nakita rin natin ang kasikapan ng mga Pilipino para maiangat
ang kabuhayan at antas ng mga mamamayan. Nasaksihan din natin ang pagpapahalaga ng mga Pilipino para
sa interes ng bayan. Matapos nating pag-aralan ang mga pangyayari mula 1946 hanggang 1972, ngayon
naman ay ating tatalakayin ang kinaharap ng mga Pilipino sa ilalim ng Batas Militar.

Bilang mag- aaral ikaw ay inaasahang:

a) makatutukoy ang mga pangyayari na nagbigay-daan sa pagtatakda ng Batas Militar; b)
matatalakay ang mga suliranin at hamon sa ilalim ng Batas Militar; at
c) makapagpapahayag ng sariling pagpapahalaga tungkol sa natutuhan.

Nalaman mo na ang mga layunin na dapat mong matutuhan. Ngayon, balikan natin ang ating nakaraang aralin.

Panuto: Pagtambalin ang pangulo sa Hanay B na kilala sa kanilang mga programang naipatupad sa kanilang
panunungkulan sa Hanay A. Isulat ang letra ng tamang sagot sa kuwaderno.
Hanay A Hanay B

______1. Nagtatag ng PACSA A. Manuel Roxas

______2. Huling pangulo ng Pamahalaang Komonwelt B. Ferdinand Marcos
______3. Naglunsad ng Green Revolution C. Diosdado Macapagal
______4. Nagtatag ng MAPHILINDO D. Elpidio Quirino
______5. Filipino First Policy E. Carlos P. Garcia
______6. Nagtatag ng Magna Carta of Labor F. Ramon Magsaysay

Bago tayo magpatuloy, atin munang sagutan ang gawain sa ibaba.

Gamit ang concept map, itala ang mga nalalaman tungkol sa Batas Militar. Isulat ang sagot sa loob ng kahon.
Gawin ito sa sagutang papel.

Batas Militar
 Ngayon naman ay iyong lilinangin ang mga kaalamang ito sa tulong ng mga teksto na sadyang inihanda upang
madagdagan ang iyong kaalaman.

Pilipinas sa Ilalim ng Batas Militar

Ang Batas Militar ay isang marahas na hakbang na maaring isagawa ng pamahalaan upang maiwasan ang
panganib tulad ng paghihimagsik, rebelyon, paglusob at karahasan. Narito ang ilan sa mga pangyayaring naging
daan sa pagtatakda ng Batas Militar. Ang paghahari ng Ikatlong Republika na tumagal nang mahigit dalawang
dekada ay nagwakas noong Setyembre 21,1972 nang ilagay ni Pangulong Ferdinand E. Marcos sa ilalim ng Batas
Militar ang Pilipinas.

Mga Pangyayaring Nagbigay Daan sa Pagtatakda ng Batas Militar

Ang Pagsilang ng mga Makakakaliwang Pangkat
Ang Communist Party of the Philippines (CCP) ang samahang itinatag noong 1968 ni Jose
Maria Sison. Ito ay may ideolohiya ni Mao Tse Tung, pinuno ng Komunistang Tsina.
Ang New Peoples’ Army (NPA) naman ay itinatag noong 1969 na binubuo ng mga
magsasakang nakipaglaban dahil sa hindi kanais-nais na gawain ng mga may-ari ng
lupang kanilang sinasaka. Nakipaglaban sila sa pamamagitan ng dahas. Naitatag din
ang Moro National Liberation Front (MNLF) sa pangunguna ni Nur Misuari isang professor sa
Unibersidad ng Pilipinas. Ito ay binubuo ng mga Muslim na nais magtatag ng hiwalay na pamahalaan na tatawaging
Republika ng Bangsamoro.

Paglubha ng Suliranin sa Katahimikan at Kaayusan

Dahil sa pagkawala ng tiwala ng mga mamamayan sa pamahalaan naging madalas ang
mga pagrarali at demonstrasyon ng mga estudyante mula sa ibat-ibang unibersidad sa
Pilipinas. Bukod sa mga estudyante, ang mga mangggawa ay nakiisa rin sa pagwewelga na
madalas na humantong sa madugong labanan sa pagitan ng mga
welgista at mga pulis.

Pagbomba sa Plaza Miranda

Idinaos ang halalan ng mga senador at mga opisyal ng pamahalaang lokal noong 1971.
Ginanap ang pagpapahayag ng kandidato ng Partido Liberal sa Plaza Miranda. Sa
kalagitnaan ng pagtitipon ay may sumabog na granada. Maraming sugatan at namatay sa
pagtitipon at sinasabing ito ay kagagawan ng New Peoples’ Army o NPA.

Pagsuspinde sa Pribelehiyo ng Writ of Habeas Corpus

Sanhi ng sunod-sunod na kaguluhan ay nagdesisyon si Marcos na ipahayag ang Proklamasyon Blg. 889 na
nagsususpinde o pumipigil sa karapatan sa writ of habeas corpus kung saan ang mamamayan ay sumasailalim sa
tamang proseso ng paglilitis.

Ang Pilipinas sa Ilalim ng Batas Militar

Sa panahong ng Batas Militar ang kapangyarihan ng pamahalaan ay nasa

iisang tao lamang. Ang pangulo ang higit na makapangyarihan sa lahat, siya ay
tumatayong Punong Ministro. Lalong naging makapangyarihan si Marcos nang
baguhin at pagtibayin ang Saligang Batas ng 1972. Bukod sa pagiging puno ng
sangay ng tagapagpaganap ay siya rin ang namahala sa batasan at gabinete.
Namahala rin siya sa mga korteng militar. Dito niliitis ang mga nagkakasalang
sundalo at sibilyan. Ito ang ilan sa mga ipinatupad sa ilalim Batas Militar-
- Pagpapairal ng curfew-hour mula alas dose ng hatinggabi hanggang alas -kwatro
ng umaga,
- Pagbawal ng rali, demonstrasyon at pagwewelga,
- Pagkontrol ng pamahalaan sa pahayan, radio at telebisyon upang masala ng pamahalaan ang mga
balitang lalabas sa madla
 - Pagsuspinde ng pangingibang bansa ng mga Pilipino, maliban sa mga misyong ipinag-uutos ng gobyerno -
Paggawad ng parusang kamatayan sa sinomang mahuhuling magdadala ng armas nang walang pahintulot.
Nabago ang takbo ng pamumuhay ng mga mamamayan nang ipairal ni Marcos ang Batas Militar. Negatibo ang
naging pagtanggap ng mga Pilipino sa bagong sistema ng pamahalaang binuo ni Marcos sapagkat sadyang
nabawasan ang karapatan ng mga mamamayan. Naghari ang takot sa puso ng mga tao

kasabay ng pag-usbong ng galit at pagkamuhi kay Pangulong Marcos. Karamihan ay nanatiling tikom ang bibig
dahil sa takot sa pamahalaan. Kalaunan ay natanggap na rin ng mga Pilipino ang ganitong sistema lalo pa at
nakita nila ang mga positibong pangyayari tulag ng:
- Nagkaroon ng mabilis na pagsulong sa ekonomiya noong unang tatlong taon ng
pamamayani ng Batas Militar.
- Tumaas ang antas ng pamumuhay ng mga tao, hindi lang sa pook urban pati rin sa
mga rural na lugar.
- Nabuhayan ang mga maralita sapagkat sila ay nakakakita ng bagong pag- asa na maka-
ahon sa kahirapan.
- Nawala ang kriminalidad sa lipunan.
- Ang mga lansangan, tulay, mga patubig at irigasyon ay mabilis na naipaayos
- Maraming gusali at establisyemento ang naipatayo.
- Naging sapat ang suplay ng bigas at nakapag-eksport pa nito sa mga unang taon ng
batas militar,
- Sumigla ang larangan ng agrikultura at industriyalismo.
- Nakontrol bagamat hindi ganap ang subersiyon at kilusang komunismo.
- Lumagnap sa buong bansa ang infrastructure project gaya ng mga super- highway, tulay
at feeder roads sa mga bukirin.
- Nabigyang halaga ang Kulturang Pilipino
- Nakapagpatayo ng paaralang pambayan, pagamutan at health center
- Nabigyan ng bahay ang mga maralitang naninirahan sa lungsod. Marami rin nagsabi na ang lahat ng mga
pagbabagong ito ay pansamantala lamang at pawang huwad na kaunlaran. Sa likod ng
magagandang bagay na ipinakikita ng pamahalaan ay maraming negatibo, tulad ng mga
sumusunod:
-pagdami ng nepotismo o ang pagluklok ng mga kamag-anak o kaibigan ni Marcos sa
pamahalaan
- pagtaas ng antas ng katiwalian.
- pagsasara ng mga himpilan ng pahayagan, radio at telebisyon at pagsupil sa
pahayagan kaya hindi nalaman ng mga mamamayan ang nangyayaring katiwalian. -
pagpigil sa operasyon ng mga kagamitang pampulitiko at mahahalagang industriya tulad
ng panghimpapapawid mga daang bakal at kompanya ng telepono at MERALCO
- pagsupil sa mga karapatang pantao gaya ng pagbabawal sa pulong pampubliko, mga
demonstrasyon ng mga mag-aaral at welga
- pagpapahirap at pagpatay sa mga bilanggong political, sino mang mapaparatangang
kalaban ng pamahalaan
(Para sa karagdagang kaalaman,https://www.youtube.com/watch?v=LOd5G5RGrIM)

D. Pagpapaunlad (Mungkahing Oras: ________)

Sa bahaging ito, ating alamin ang ating natutuhan sa pamamagitan ng pagsagot sa mga gawain sa pagkatuto.

Pamprosesong tanong:.
1. Ano ang Batas Militar?
2. Sinong pangulo ang nagdeklara ng Batas Militar?
3. Ano- ano ang mga pangyayaring nagbigay-daan ng pagdeklara ng Batas Militar?
 4. Bakit maraming mamamayan ang tutol sa Batas Militar?
5. Sa iyong palagay, makatarungan ba na ipatupad ang Batas Militar noong panahon na iyon? Bakit? 6.
Bilang mamayang Pilipino, paano mo pahahalagahan ang mga positibong pangyayari sa ilalaim ng Batas
Militar?
Gawain sa Pagkatuto Bilang 1: May mga pangyayaring sa bansa na naging dahilan ng pagtakda ng Batas
Militar. Basahin ang pangungusap at tukuyin ang inilalarawan ng bawat pahayag. Piliin ang sagot sa kahon. Isulat
ang tamang sagot sa sagutang papel.

A. Writ of habeas corpus B. Liberal C. Joma Maria Sison

D. Ferdinand Marcos E. MNLF F. Diosdado Macapagal

___1. Partido na nagpapahayag ng kandidatura sa Plaza Miranda ng maganap ang pagsabog na ikinamatay ng
maraming tao.
___2. Karapatan ng mamamayan na sumasailalim sa tamang proseso ng paglilitis.
___3. Ito ay binubuo ng mga Muslim na nais magtatag ng hiwalay na pamahalaan na tatawaging Republika ng
Bangsamoro.
___4. Nagtatag ng Communist Party of the Philippines (CCP)
___5. Pangulo na nagdeklara ng Batas Militar sa Pilipinas.

Gawain sa Pagkatuto Bilang 2: Isa-isahin sa pamamagitan ng Tree Diagram ang ang mga pangyayari kung paano
umiral ang Batas Militar sa bansa. Itala sa ugat ng puno ang mga pangyayaring nagbigay daan upang ideklara ng
Batas Militar. tukuyin ang mga pagbabagong naganap sa ilalim ng Batas Militar sa mga dahoon. Gawin ito sa
sagutang papel.
E. Pakikipagpalihan (Mungkahing Oras: _________)

Gawain sa Pagkatuto Bilang 3: Pumili ng isa sa mga positibo at negatibong epekto ng Batas Militar sa mga
mamamayan. Sagutin ang mga katanungan. Isulat ang sagot sa sagutang papel
POSITIBO NEGATIBO
BATAS
MILITAR

Batay sa iyong kasagutan, alin sa mga positibo ang nagustuhan mo? Bakit?

Alin naman ang hindi mo nagustuhan sa mga negatibong katangian ng Batas Militar?
Bakit?

Gawain sa Pagkatuto Bilang 4: Suriin at basahin ang sitwasyon gamit ang Read and React diagram. Ipaliwanag sa
iyong sariling pananaw sa pamamagitan ng pagbibigay reaksyon kung paano naka-apekto sa buhay ng mga
Pilipino ang Batas Militar.

Read: Pagdami ng nepotismo o pagluklok ng mga kamg-anak o kaibigan ni Marcos sa

pamahalaan
React:
Read: Pagsasara ng mga himpilan ng pahayagan, radio at telebisyon at pagsupil sa pahayagan
upang hindi malaman ng mga mamamayan ang nangyayaring katiwalian
React:

Gawain sa Pagkatuto Bilang 5: Kung ikaw ay bibigyan ng pagkakataon na gumawa ng alitutunin, paano mo
ipakikita ang paggalang sa karapatan ng bawat tao. Gumawa ng batas sa mga sumusunod. Gawin ito sa
sagutang papel.
Batas o Alituntuning Ipatutupad sa Tahanan Batas o Alituntuning Ipatutupad sa Barangay 1 1
22

Gawain sa Pagkatuto Bilang 6: (Performance Task)

Panuto: Suriin muli ang mga suliranin at hamon sa ilalim ng Batas Militar sa inyong nabasang teksto. Pumili ng isang
gawain na nasa ibaba na angkop sa iyong interes at kakayahan. Isulat ang sagot sa sagutang papel. a.gumuhit
ng isang poster d. gumawa ng Reflection Paper
b.sumulat ng sanaysay e. bumuo ng Collage
c.sumulat ng tula
(Maaring magbigay ng Performance Task ayon sa modality, kalakip ang rubriks ng bawat gawain)

A. Paglalapat (Mungkahing Oras: _________)

Buoin ang pangungusap sa ibaba bilang paglalapat.

Natutuhan ko ang mga hamon at suliranin ng mga mamayan sa ilalim ng Batas Militar. Bilang isang mag aaral o
mamamayang Pilipino ay pahahalagahan ko __________________________.

V. PAGTATAYA (Mungkahing Oras: _________) (Optional)

(Ang mga Gawain sa Pagkatuto para sa Pagpapayaman, Pagpapahusay, o Pagtataya ay ibibigay sa ikatlo at
ikaanim na linggo)
VI. PAGNINILAY (Mungkahing Oras: _________)
• Ipabatid ang iyong personal na pagtatasa sa kard ayon sa lebel ng iyong performans.
Personal na Pagtatasa sa Lebel ng Performans Para sa Mag-aaral
Pumili ng isa sa mga simbolo sa ibaba na kakatawan sa iyong naging karanasan sa pagsasagawa ng mga
gawain. Ilagay ito sa Hanay ng LP o Lebel ng Performans. Basahin ang deskripsiyon bilang gabay sa iyong pagpili:
✰ - Nagawa ko nang mahusay. Hindi ako nahirapan sa pagsasagawa nito. Higit na nakatulong ang gawain
upang matutuhan ko ang aralin.
✓ - Nagawa ko nang maayos. Nahirapan ako nang bahagya sa pagsasagawa nito. Nakatulong ang gawain
upang matutuhan ko ang aralin.
? – Hindi ko nagawa o nahirapan ako nang labis a pagsasagawa nito. Hindi ko nauunawaan ang hinihingi sa
gawain. Kailangan ko pa ng paglilinaw o dagdag kaalaman upang magawa ko ito nang maayos o mahusay.

Gawain Sa LP Gawain Sa LP Gawain Sa LP Gawain Sa LP

Pagkatuto Pagkatuto Pagkatuto Pagkatuto

Bilang 1 Bilang 3 Bilang 5

Bilang 2 Bilang 4 Bilang 6

VII.SANGGUNIAN
https://lrmds.deped.gov.ph/detail/16723/6009/ https://martiallawmuseum.ph/fl/magaral/declaration-of
martial-law/
EASE Modyul 17: Ang Pilipinas sa Ilalim ng Batas Militar
Bagong Lakbay ng Lahing Pilipino 6 PP 293-307

Inihanda ni: JEAN D. SAN JUAN/SDO Sinuri nina: Jean L. Danga

ANTIPOLO Jesusa L. Partosa
Ma. Teresa P. Barcelo
Maria Theresa O. Sumarago
Rosanito S. Paras
Priscilla V. Salo
Ricardo P. Makabenta

SANAYSAY

Pamantayan Paglalarawan Bahagdan

Nilalaman Kumpleto at kumprehensibo ang nilalaman ng 40%

sanaysay,wasto ang mga impormasyon, at gumamit ng
pangunahin at sekundaryang nilalaman.

Mensahe Malinaw na naipabatid ang mensahe ng sanaysay, at 30%

nakabatay ang pananaw sa katotohanan .

Presentasyon Malinaw ang daloy ng sanaysay at organisado ang 20%

paglalahad ng mga argumento at kaisipan.

Pagkamalikha Malinis at kumprehensibo ang nabuong sanaysay. 10%

in
Karagdagang
kumento

POSTER

Pamantayan Deskripsiyon Bahagdan

Nilalaman Wasto ang impormasyon tungkol sa kalagayan ng mga 40

Pilipino pagkatapos ng Batas-Militar

Presentasyon Mahusay na naipahahatid ang mensahe sa kalagayan 40

ng mga Pilipino pagkatapos ng Batas-Militar

Pagkamalikhain Mahusay ang pagkakalatag ng disenyo at mga larawan 20

na lubhang kaakit-akit sa mga tumitingin.

Kabuuang Puntos 100

PAGSULAT NG TULA

Pamantayan Napakagaling Magaling Katamtaman

5 3 1

Nilalaman Lubos na May isa sa mga May dalawa o higit

● kaangkupan sa paksa nasunod ang pamantayan pang pamantayan
● malinaw na paliwanag lahat ng ang hindi ang hindi nasunod
● orihinalidad pamantayan nasunod
sa nilalaman

Pagkakabuo Lubusang May isa sa mga May dalawa o higit

● nakahikayat ang tula nasunod ang pamantayan pang pamantayan sa
● maayos na pagkakalahad mga ang hindi pagkakabuo ang
ng paliwanag pamantayan nasunod hindi nasunod
● organisado ang mga sa
impormasyon pagkakabuo

Repleksyon / Collage

Pamantayan Paglalarawan Bahagdan

Nilalaman Kumpleto at kumprehensibo ang nilalaman ng 40%

sanaysay,wasto ang mga impormasyon, at gumamit ng
pangunahin at sekundaryang nilalaman.

Mensahe Malinaw na naipabatid ang mensahe ng sanaysay, at 30%

nakabatay ang pananaw sa katotohanan .

Presentasyon Malinaw ang daloy ng sanaysay at organisado ang 20%

paglalahad ng mga argumento at kaisipan.

Pagkamalikha Malinis at kumprehensibo ang nabuong sanaysay. 10%

in

Karagdagang
kumento