Muc Luc PHANI: AN TOAN BENH LAY NHIEM TRONG NHA KHOA CHUGNG 1: DAI CUONG KIEM SOAT LAY NHIEM 3 1. Khai quat 3 2. Kiém soat lay nhiém: Tir lich sir dén duong dai 9 3. Ching ngita trong nha khoa 16 CHUONG 2: BENH LAY NHIEM NGUY CO TRONG NHA KHOA 19 1. Viém gan siéu vi 19 2. HIV/AIDS x 3. Quan ly pho nhiém nghé nghigp véi méu ZB 4, Nhiém tring ho hap va bénh lao : CHUONG 3: PHUONG TIEN VA KY THUAT KIEM SOATLAY NHIEM ma 1. Phuong tign bao vé ef nhan @ 2. Rita tay oh 3. Stic migng sét tring ” 4, Khir tring va tiét tring ; - 98 CHUONG 4: QUY TRINH KIEM SOAT LAY NHIEM TRONG THUC HANH NHA KHOA. 98 1. Kiém soat lay nhiém trong phau thuat 105 2. Kiém soat lay nhiém trong diéu trj nha khoa 108 3. Kiém soat lay nhiém trong chyp phim 4, Kiém soit lay nhiém trong labo nha khoa u4 5. Khir tring bé mt lam vigc, trang thiét bj, dung cy - vat ligu nha khoa 118 6. Quan If rée thai y té trong nha khoa 125 7. Lay nhiém chéo gitia nha va co ‘so nha khoa 130 PHAN II: AN TOAN BENH CO XUONG TRONG NHA KHOA CHUONG 5: BENH NGHE NGHIEP LIEN QUAN TU THE LAM VIEC 137 TRONG NHA KHOA 1, Sai tu thé va réi loan co xuong trong nha khoa 137 2 Réi loan co xuong phd bién & nhiin vién nha khoa 1B9 3, Diu tri va phng ngira r6i logn co xurong 144 CHUONG 6: HOP LY HOALAO DONG TRONG NHA KHOA 152 1. Khai quat v8 hop ly héa lao déng 2. Yéu té nguy co trong nha khoa 152 3. Hop ly héa lao d6ng trong thye hinh nha khoa 153 156 vil Scanned with CamScannerEN VA KY THUAT KIEM SOAT LAY NHIEM Tl Dacha TS.BS. Trin Ngoe Quang Phj ee bay vai tré va cach sit dung ba phucong tién béo vé ca nhén sit dung thuéng quy trong thie hanh nha khoa. 2. Gidi thich vai tré rita tay trong kiém sodt lay nhiém. 3. Mé ta sdu bude rica tay thirdng guy va sdu buéc rita tay pha thudt. 4. Gidi thich vai tré stic miéng sat trimg trong kiém sodt lay nhiém. 5. Trinh bay quy trinh khut tring va tiét tring dung cu nha khoa, 1. PHUONG TIEN BAO VE CA NHAN Nhan vién nha khoa va bénh nha c6 thé tiép xiic véi nhigu mim bénh qua méu hose dich tiét duég tiéu héa va hé h4p. Mam bénh bao gdm nhiéu vi khudn, virus va ném, chiing han nhu virus vigm gan B (HBV), virus vigm gan C (HCV), HIV, virus herpes, virus cim, nim Candida albicans, M. tuberculosis, cytomegalovirus, ty cau va lién chu tring, Nhiém tring e6 thé lay truyén trong co sé nha khoa theo nhiéu céch khéc nhau. Lay truyén c6 thé do v6i méu, nuéc bot va dich tiét; tigp xiic gidn tiép voi céc dung cu, thiét bj nhiém ban va bé mat méi trang; két mac, niém mac mili ho’ niém mac migng tiép xtic voi nudc bot cé chira cac vi sinh vat tir ngudi nhiém bénh ving rao khoding cdch ngin khi ho, hit hoi, hodc ni chuyén va hit vi sinh vat léy truyén qua khong hi (ma chiing c6 thé tn tai trong thai gian dai). Lay truyén qua céc dung niy di héi métky chii nhay cm; mét tic nhén gay bénh dii tinh lay nhiém va du luong dé gay nhiém tring; mot ngudn chita cho phép cc téc nhan gay bénh t6n tai va nhan lén, nhur mau; mot Phuong thitc lay truyén tir nguén dén ky cha va mt dudng vio ma téc nhdn gay bénh c6 thé xm nhap ky chit. Toan bd tuong tac thich hgp cita cae yéu t6 nay duge goi la chudi nhiém (infection chain). Bign phap phong ngira chuan phai dugc thy hign thudng quy véi tat cd bénh nhan nha khoa, béi vi khéng thé xéc dinh tat cd bénh nhan nhiém bénh qua bénh str, Kham kim sing, hoc céc xét nghigm. Ngoai ra, cdn thye hign thém céc bién php dc biét nhiim gidm nguy co lay truyén vi Khudn lao va cée vi khudn gay bénh khéc qua duong khong khi, KY thuat sir dung dé can thigp bude dau nay trong qué trinh bénh truyén nhiém duge goi la bign phap phéng ngira hang rao. Vige thyc hign va sit dung hop ly cdc rao cén cé nan da thay 46i dign mao etia nguy co mac bénh truyén nhiém cho tat ed cdc nhan vién y té biing cach cung cp cc rio can vat ly gitta co thé va ngudn nhiém, lim gidm tiép xéie v6i mam bénh, qua 6 gitip kha ning dé khing mién dich ciia ky chi v6i nhiém tring. Phuong tign bao vé c4 nhan sir dung 4é bio vé da, niém mac mit, mii va migng tt tiép xtc véi mau hoi cdc vat ligu c6 kha nang lay nhiém khéc. Phuong tign bao vé cé han chinh duge sit dung trong cae co sé nha khoa bao gém ging tay, khéu trang phi thuit, kinh bao vé mit cé tim che mat va quin 4o bao hé (4o phau thuat va 4o khodc). 52 Scanned with CamScannerPhuong tién va ky thuat kiém soat lay nhiém a ante huge loai phuong tign bio vé ed nin, nhumg it six dung hon. Theo Beton bong ot ay ain, nn vgn nha Khoa phi deo ging ty Kh ang pi IR ith bo ve mat vo kos rong dit a koa lim gm nguy eo tie xe XG nn ay ben ding miu, Las cho phuons tén Bo v6 enn da v0 ls p digu tri vafhote phuomg thite lay truyén. Tét ci phuong tign bio vécé nhan phai duge théo bé true khi ri kinu vue digu trj bénh nhan, 1.1. Ging tay Khi da tay bi bat ky mét chin thutong nhé nao nhur vét trot hay vet ct, dit khéng phat hign duc, du cé6 thé lam ton hai dén tinh toan ven cia da va tro thanh duong vao dé vi khuan hay virus tir khoang migng bénh nhan xém nhap. Tinh trang herpes hod viém da mii khong phai | “| la hiém khi bac si chura sir dung ging | | tay trong diéu trj nha khoa (Hinh al Bite 3.1). Ngoai viée gitip giém nguy co inh 3.1. Viém da mul ngén tay do lay nhiém trong tiép xtc HBV, ti nhiém tring nghé iu tri nha khoa. nghiép khac cing gidm dang ké. DE ’ bio vé nhan vién nha khoa va bénh nhén, cin phai mang ging tay khi tip xtc méu, nude bot hay nigm mac. M6t s6 loai ging tay duge sir dung bao gdm ging c20 su, ging vinyl, en, trong 6, cao su Van duge sir dung nhur la tiéu chudn ving ging tay nén dura trén nhiéu yéu té sit dung, bao gom xtic, nhay cim cao su va kich thude bin tay. ging nitrile va ging cloropr cho vat ligu gang tay. Viée Iua chon phuong phap dieu tri, hoa chat ti Hiéu qua cia ging tay edn nguyén ven trong vige nein chin sir xim nhgp cba vi sinh vat qua da khdng lim gidm bot sy can thiet phai ria tay hoi ede tha tue v@ sinh tay khac khi thay ging. Luma ¥ ing, mang ging king thay thé nia tay thuimg quy. Pha rita tay truéc khi mang gang va sau khi théo ging, Ruta tay ngay sau thao ging tay dam bio loai bd vat ligu c6 kha ning lay nhiém o6 thé 43 thin hip qua vét rich ging tay khong phat hign duge hoa thao gang khong dling cach. Diéu ny Him gidm vi khuan da mic t6i thiéu va lam gim nguy co sinh s6i cia vi khudn trong méi trong am, am ft dudi dong si 6t Hin, Vige ti str dung ging Him ‘i an wuat dudi dang sit dung mét lin. Vige ti sir dung ging I ae "em Sao iaevca nhan vien nha khoa va bénh nhin. Vi khudn tr bénh ne ee a orig “mot” (pinhole) hay nhing ché réch trén ging. Vi Fey ee c6 thé nhap qua nhimg 15 “mot” (pin ing ch rich ren ging Vi ae eae bit aa Si va phat trién dui ging tay hofe xm nha qua vet rich nho Khun 6 the Da cn Khi st dung Kéo da, ra hay tep xi dich ie, gw ligu ging hoe ty sem higu qua hon, vi Khun t Ihe xuyn qua ning khiém 1a tren ging, vao migng benh nhén Ke ep, Hom rita, khéng thé loai bé hoan toan vi yet trén é 53 Scanned with CamScannerAN TOAN NGHE NGHIEP TRONG THUG HANH NHA KHOA ‘i «as pay gting tay 06 thé xay ra do tiép xite véi chi . cate ee hai Jau tay kh6 hodn ton trée ies tring, du hay es a ob thé lam ting nguy co thing ging. Khi ging tay bj rich Fan og thi phil thay gang va rira tay that sach truéc khi thay ging. “Tile rd ri khdic nhau tily theo chat ligu ging tay (cao su, nhya vinyl v8 nitrile, th han sir dung, loai diéu tri thye hign cling nhur nha sin xuat, Nghign ei thir nghigm trong digu kign mo phéng lim sang va thy té deu cho thay gang tay vinyl ¢6 ti 18 19 ti cao hon so véi cao su hoge nitrile va yeu fy anh huréng, én nguy co lay nhiém, The hé ging tay vinyl méi chat Iuong hon. nhigu so v6i trude dé, lién quan dén sy tuong hop, 46 din ay va tudi tho. Dong thoi, dé t6i wu héa higu qua cla ging tay, can ct ngiin méng tay, khéng mang trang site dé tranh chan thuong véi vat sac nhon. Ngoai ra, mot 6 vit ligu nha khoa cing anh huong dén tinh toan ven ca ging tay nhur thude Khir tring, resin, composite hay keo dan. LLI. Cie logi gang sit dung trong nha khoa sinh vat tren bé Ging khdm Gang kham kh6ng tigt tring va déng hép 100 ging, voi bén kich c& (XS, S, M vaL). Gang kham kh6ng phan biét tay trai hay tay phai, duge thiét ké sir dung mét Lin. Bat Igi Ién nhat ciia ging khém 1a qué chat hay qué long khi mang. ‘Néu qua long, sé rat khé thao téc va néu qua chit sé dé méi tay. Do 46, khi sir dung ging khdm, cdn sit dung logi vita tay dé trinh mdi tay va dé thao tac. Gling kham thich hop cho cdc diéu tri nha khoa khéng phau thuat thong thudng. Gang tay phéu thugt Gang phdu thuét duoc déng g6i tiét tring timg d6i riéng, phan bigt tay phai va tay tri Gang tay phdu thugt duge sifdung khi thye hign céc phau thuat ring miéng. Ging phau thuat la loai gang dat tién nhdt, nhung chi phi gang la rat thap so v6i tinh nang bao vé cia nd. Ging phau thuat c6 6 kich e& dinh s6 tir 6.0 dén 8.5, vira tay vi cung cdip cam gidc tay tuyét vai hon so véi ging khdm. Gang tay phdu thudt gidp giam thiéu lay truyén vi sinh vat tir tay bc sf sang bénh nhan, ngan chin tay dinh mau va dich co thé eita bénh nhan. Ché d6 v6 tring cia gang phau thuat duge quy dinh chat ché nhim dam bao tranh nhiém ban vét thong phdu thuat. Ngoai ra, gang phdu thuat cé téc dung bao vé cho nhan vién nha khoa néu tiép xtic voi mau. Mot s6 nha kim sing mang hai ging dé tang tinh nang bio vé. Digu quan trong can luru ¥ 1 higu qua cla viée mang hai ging trong viée ngan chin sy ly truyén bénh chwra durge ching minh; Tuy nhién, phan Ién cfc nghién ciru cho thay 1a” s6 thing ging bén trong thap hon so voi mang mot ging va khi mang ging déi, néu rich ging ngoai sé dé ding nhin thay mau ging Iot. Ging tay tign ich Gang tay tign {ch khéng sir dung cho mye dich y khoa, lam bing ca0 su téng hop hofe ile, Loai ging nay qua day dé sir dung trong migng, ning kha ning khang thi" polynit nding king thing cr dung trong xir ly dung cy nhigm saw digu tr va vé sinh be Jai rat cao nén thudng dugc st 54 Scanned with CamScannerPhuong tign va ky thudt kidm soat lay nhiém Vit ph kha @ ta ey ead a it att et el a Gang tay tga ich e6 thé duge ria sgeh hove Kite tring dé ti sit dam, ; she er 'g Nhu ging tay sit dung trén bénh nin, Tuy bi , ging can phai durge thurong xuyén kiém tra va thay thé néu rich hoje 66 ciiu higu thodi bién, 1.1.2, Dj ting lién quan gang latex Vige ting curdng sir dung ging tay 10 cdo gia ting phin img dj ting voi ging. Phin img dj tmg véi ging clit yéu lign quan véi sin phim cao su, 66 thé Id qué min tite thi hay qua man mugn. Khi 6 tinh trang dj img, nén Khim voi bie sf chuyén khoa di tg sé tot hon la thay higu ging cao su méi hoge tyr chita bing ciic loai kem. Vi ‘¢ chin qua bénh sit, kham Kim sang va xét nghigm fat quan tro! i 7 di tmg ra, nhan vign nha khoa nén quen thuge véi ede dau higu va trigu chimng ctia nhay cm cao su va phong phip giim thigu cfc van di quan dén cao su, bao gém (a) theo doi ede trigu chimg, (b) thay thé ete sin phim non- latex khi . (c) giim tiép xtie voi cae vat ligu cao su bing ce cdng vige phii hgp. Viem da kich ting khong die higu Viém da kich img khong dic higu, hod viém da tg lop bé mat da khéng do dj tmg. Viém da kich img chii yéu do tie hai ct sir toan ven cia da. Tén throng bigu mo voi biéu hign khé, ngtta, khé chju ving da ti xii. Cac trigu chimg nay thuréng phat tri én vai tudn va chi khu tri ving tgp xite. Ti Ig vig da ti trude day durge bio cdo khoiing tir 12% dén 67%, Nguyén nhan viém da 6 thé do xa phong, rita tay thwrong xuyén, tay chira dit kh6, kich thich eo hoe hay d bén trong ging tay. Da phi khoé manh, khéng ¢6 bat ky t6n thurong nto méi dim bio kha ning phéng chéng nhiém trimg va ly trayén bénh qua da, do d6 nhan vién nha khoa cin sim hofe trinh tiép xtc v6i ede chit kich thich mot khi duge xée dinh, Dé phdng chong vigm da, cén tuan tha: nguyén tie vé sinh tay co ban, bao gdm cde KY thuft rita tay va str dung hop ly cdc loai kem. Nguy co kich tg da cia chat tay ria kde nhau dng ké, nhung 6 thé gidm bot bing céch thém chat lim mém da. Lotion giip giam bét tinh trang khd do thdmg xuyén rifa tay va ngin ngtta viém da do str dung ging tay. Tuy nin, kem dung da ngudn goc chiét xuit tir diu mé c6 thé anh huréng ging tay cao su. Vi vay, cic loi kem $6 chita daw hog chat fim mém da cé thé dn nxéng dén tinh toan ven ctia ging tay chi nén sir dung vao cudi ngay lim vige. Lana nén kigm ta v6inha sin xuat ring kem dudng da li turong thich véi latex. Phin ting qua man véi cao su te nhién Latex duge sit dyng phd bién trong nha khoa nhur ging tay, dé eng su, dai cao su danh bing, thun chinh nha... Phin ting qua man véi Intex 66 {thé Ia tai ch8 hay toin thin, xay ra trong vong vai phiit tip xite, bao gom nok me day, ngia, viém mii, vigm két mge, phi thanh quan, co that phé quan, hen, phit mach, séc phan v¢ va ttr vong. an véi latex Ki phan dng gitta khang thé IgE véi dj nguyén latex tr edy cao st nhigt déi, Hevea brasiliensis, Mii cao su chira Phan «mg qué mi gc higu, Latex thu dug! 55 Scanned with CamScannerKHOA ‘AN TOAN NGHE NGHIEP TRONG THUC HANH NHA hon 250 protein, trong dé chi ¢6 mot s6 it, khodng 3% c6 tinh dj nguyén, Phan ting qua man voi latex thuémg bigu hign béi eam ide ngta vi néng rét sau Khi théo ging, hoie xudt hi day, phii né tai chd 6 thé | rong khdi ving tiép xtc (Hinh 3.2). Bénh nhin dj img véi latex cling cé thé gip céc trigu chimg tuong tu sau khi kham trong migng hofc dat dé cao su. Hat hoi, viém két mac, ho, thé khd : Kha, khé thé, ha huyét dp, chéng mit, ngat, u6n xay ra khi niém mac tiép xiic véi latex, nha khoa (48 cao su, dai cao su dénh béng, thun chin nha). Trigu ching séc phan vé.c6 thé 6 mite suy h6 hap nhe dén nghiém trong, de doa tinh mang. Bénh nhan e6 biéu hign hd thd, kh6 nudt do phi thanh mén, co thit khi quan, Séc dign ra sau 46 do ting tinh thdm mao mach ngoai vi, dn mach va tut huyét ap. Neudi cure ky nhay cam cé thé ti Vong rit nhanh dit hdi site cdp citu sém, Die may man la da sé ngudi bj qué min vin sng sot va thutmg phue hii trong vong mét gis. Hinh 3.2. Phan tng dj ving loai | var gang latex. dc phan vé, Trigu chimg hé hép hau nh “p xic 06 thé tt ging tay hoje tir vat ligy i hp, i va ton tg . O ngudi nhay cam, khi © véi durong h6 hip va két mac ¢6 thé kich thich khéi phat trigu ching, , kh6 the va/hoac 4 'y thude vao 46 nhay cm cia tic thudng xuyén véi céc sin pham cao su sé c6 nguy co qua man latex. xiic ging tay, dé cao su, thun chinh nha... e6 thé din dén qué mn img hdc phau thudt, dic biet trong thai tho iu. Vi du nhu bénh nhan 06 bat h), hod cdc ri loan khée t ling latex. Dj img chéo gitta pham cling durge bao cdo kha pho bigs suy h6 hp c6 thé phat nguoi tiép xic, n trong y vain nhw chudi, bo, kiwi, hat dé. Trong mét nghién ciu phin ‘ing qué min latex do Higp hoi Nha khoa Hoa Ky (ADA) thue hign trén 2.000 bic st a é hha khoa (1994 — 1995), nghiém duong tin} ctu ct ngang 5 ni »- két qua cho théy 6,2% thir Ih. Dit ligu nghién iim sau 46 cho thay ti 1é giam con Scanned with CamScannerPhuong tien va ky thugt kiém soat lay nhiém 4,3%. Xu hudng giam nay cing wong ty trong béo céo cdc nyhién ctu khac, 06 thé lien alors ¢ st dung gang tay cao su chat lugng cai thign va it bot gang hon. Mét so Sega ee dung gang khong bot c6 ti dj ng thap hom. Do dé, Vien Ste khoé va An toan nghé nghiép Hoa Ky (NIOSH) khuyén céo khong str dung bot doi véi wang latex. __ Nhan vién nha khoa va bgnh nbn dj dng latex nén trinh tiép xic true tigp véi cae vat Jigu chita cao su. Bénh nhan c6 bénh sir dj mg cao su e6 thé c6 nguy ca tir cée sin phim nha khoa (vi du, dai cao su danh bang, dé cao su, gang cao su, thun chinh nha...)- at ky thiet bj 6 chita cao su ma khong thé dugc loai bo nén duge cach li. Bang 3.1 cung cap mot 66 bién ph4p phong ngita nhim dm bao diéu tri an toan cho bénh nhan cé thé dj ing latex. Bang 3.1. Bién phdp phong ngira cn lu y khi diéu tri bénh nhan di Gng latex + Héi bénh str dj Gng latex & tht cd bénh nhdn + Gido dyc tt c4 nhdn vién nha khoa vé c4c loai phan Ung voi latex va nguy co di (ng ca benh nhdn eGng nhu nhan vién nha khoa > Xam xét tht cd cdc ngubn latex (dé cao su, dai danh bong cao su, thun chinh nha...), che khong chi la gang tay > Chi si dyng vat ligu non-latex [a gidi phdp thay thé, dam bao méi trudsng an toan v6 latex + Khong str dyng bat ky san phdm latex trén bénh nhan di Ging hose phai cach li can than néu khong thé loai bo dyng cy/thiét bj c6 latex. 7 Phai nan thie rng dj nguyén muon trong khéng khi co thé gay di Ging ho hp va phan ting phan vé véi bénh nhan man cdm latex. Do 46, nén hen bénh nhan di Ung latex dau ngay dé giam thiéu nguy co. ~ Phai thuting xuyén lam sach tat cd moi trudng nhiém bovioyi latex 7 Phai thy’ng xuyén thay Ipc thong gid va ti may hét byi str dung trong khu wwe nhiém latex + Luon s4n sang b6 dung cy khong latex = CAn tuu ¥ 1a phan Gng dj eng c6 thé xdy ra do tiép xbc gidn tiép, vi dy tiép xc ngudi mang gang chua rira tay cng c6 thé bj phan Ung. Do vay, riva tay sau mang gang cling rat quan trong . bdo vé dj Ging latex (tec bang théng béo miéng, van ban hay dau canh béo) dén nhan ee khoa wong mang nhGng vat ligu latex dén ving didu tri benh nhan dj ng latex + Néu xay ra bién chong lién quan fatex trong hoc sau diéu tri, cn tuan thi theo ding phac 4b xir ly cp cou phan ve Viem da dj eng Vigm dadj éngho%e quan mupn li ph Jin ing mién dich voi gang latex pho bi nhat, aoe em dij ting voi nha _ Ngurge lai véi di tng truc tiép logi T 1% thirnghigm dj img voi nhan vin nha khoa. Ngwoe lal ver ruc ti log Sena nin protein caosu,nguyén nn gly benh eta vi mdadj ing lanhiing qua trinh sin xuat ging tay (vi duc xtic tac, chat chéng oxy héa, C chénglai cic thanh hoa chat sir dung trong 87 Scanned with CamScannerAN TOAN NGHE NGHIEP TRONG THUC HANH NHA KHOA thiurams...), chir khong. phai 1a latex. Viém da dj ung biéu hign duéi dang phat ban 46, khu tri ving tigp xii, gigi h khi tiép xde (Hinh 3.3). Khoi phat cdc trigu chimg di img qué man mugn thung kéo dai, di lympho bao di chuyé ving tigp xiic, ché tid thu hut cde t8 bao v nhu dai thye bao va bach cau trung tinh. Viém da di tmg cé é at 4 ngay dé Linh, 4 bong tréc biéu mo. Cac héa chat khée trong nha khoa nhu metacrylat va gl aldehydes cing c6 thé say ra viém da dj img. Trinh tiép xtc la chia khéa trong kiém soit dj img logi I val hodc loai IV, vi mdi lan tiép xtic c6 thé din dén ‘ang nhay cém va phan tmg nang hon. Vi dy, ngudi bi viém da dj tmg do metacrylat phai tranh tiép xtic voi keo din bing cach sit dung ky thuat “khng cham” (no touch); hoc ngudi dj img véi thiurams hoe carbamate nén tranh céc san phim 6 chita céc chit hoa hoc nay; ho’e Iya chon sin phim khéng chita latex ¢6 trén thi trudng nhw ging polyvinyl clorua (PVC), polyurethane (polyisocyanates), hoc copolyme géc styrene. Viée nhan thite vé tinh trang qua min latex c6 thé giip gidm rti ro cho nha cung cp va bénh nhan ding dic biét la kha nang phan tmg qué man mugn (typ IV) c6 thé tign trién sang qua {te thi (typ 1). Ngoai ra, do sé bénh nhan di tng ngay cng tang, bac st nén c6 kha nang nhan dign céc trigu chimg dj img sém dé c6 thé xir ly phi hop va kip thai (Bang 3.2). Hinh 3.3. Phan tang di ting loai IV véi ging latex, xdy ra ‘sau 24 gid tiép xtc véi gang latex. Scanned with CamScannerPhuong tin va ky thuat kiém soat lay nhiém Bang 3.2. Di ung latex: tém t&t va khuyén cdo * Nhan vign nha khoa phai quen thudc vei cac dang khac nhau ca nhay cam latex va nguy co” 66 thé gap voi bénh nhain hay chinh ban than ~ Lu6n mfa tay sau tho ging ob thé gidm nguy oo dl ing latex rong twong lai & nha vién nha + Tat c nhiing nguéi cé phan ting tic thi kid di ting (ho, hat xi, chdy mdi, ha huyét ap...) sau vai phit tiép xtc latex cain trénh tiép xuc tit od san phim od latex + Dinguyén latex trong khéng khi cé thé gay trigu ching hé hp hay phan vé & ngudi nhay cam s nhan vin nha khoa 6 viém da & tay nén siz dung gang it di ung + Benh nhan c6 thé e nguy co di tng véi ging, dé cao su, dai danh béng cao su hay thun chinh nha trong diéu tri nha khoa + Bénh nhan cé dij tat ché cét séng nén didu tri khong latex + Nguéi cé trigu chirng di ting tire thi nén mang bang canh bao di ting + Luu y phai ghi hd so diéu tri va tinh trang di ting + San phdm nhidu luc khéng 15 ngudn géc cé latex hay khéng, do dé phai luén ludn cn than + Nén sn sang va st dung bé didu tri khdng latex & nhizng ngudi nguy co cao. 1.2. Khau trang Khi mai cit ring véi tay khoan siéu t6c hay khi cao voi bing my siéu 4m, miu, nude bot va cdc manh vyn khac sé vang ra khoi migng duéi dang bui suong nha khoa (dental aerosol). Do d6, bui strong nha khoa cé thé durac dinh nghia Ia cc hat ho’ gigt cé kich thud nhé hon 10 yim, li nguén vi sinh vat c6 kha ning gay bénh, Nong dé bui strong nha khoa tap trung nhiéu nhat 6 khoing cach 2 feet (0,6 m) phia truée ciia bénh nhan, Khi giot suong chira sinh vat bay hoi, phan I6i van cin lu lai trong phong digu tri. Do kich thuée nhé hon 10 pm nén ching ta khéng nhin thay duge, Bui suong nha khoa bao gdm hat va giot song, trong dé cae hat sé King dong, nlumg cic gigt vin lo himg trong khéng khi mot théi gian dai, gay 6 nhiém khong khi trong phang nha. 95% bui suong cé during kinh < 5 jum. Nghién ciru khonn cit ring dinh du V6i Serratia marcescens, 60% byi swrong c6 kha ning thim nh@p trye tigp vaio phé nang (hat kha thi). Nhimg gigt lan vi minh vyn (50-100 yum) s& roi xudng sin nha va tn vei bui trong pham vi 0,6 m. 6 mot phéng nha host déng lién tuc, s6 long bui strong phong thich uéc tinh khoang 1.000 hat/gigt méi phiit. $5 long vi khudn cia m@t hat kha thi mdi foot Kh6i khi durge coi Li chip nbn dirge trong phong digu tri. Khi sir dung tay khoan sigu tc, s6 tong vi Khun e6 thé dat 109-300 hat kh thi mai foot khdi khéng khi. Sé lwong vi Khudn sau 35 phiit sir dung tay khoan sigu tb, ting 250% so voi s6 lng cho phép. V6i eao voi siéu Am, s6 lrgng len dén 5.000 foot khdi Khi, ting 3.000% saw 30 phat str dung, 90% vi khusin phat tin do din tan huyét alpha, c6 thé tn tai trong khong cao véi siéu 4m lign quan dén lién cau Khu 59 Scanned with CamScannerAN TOAN NGHE NGHIEP TRONG THU'C HANH NHA KHOA khi va kha thi trong 24 gid. Cac vi sinh vat hac tim thay trong bui suong nha hoa bag g6m: ty cau khudn, phé cdu khudn, tryc khudn lao, virus ctim, virus viém gan, Virus thing va virus herpes. Kau trang che migng vi mili c6 thé gitip gidm hit bui suong e6 nguy co lay nhi mét cach higu qua. Né cfing bio vé niém mac migng va mili tiép xtc truc tiép dich tiét, mau ho§e vat ligu nguy co lay nhiém khéc vang ra trong qué trinh dieu tri. Do tam quan trong nay, khdu trang cn phai dim bao: (a) khéng tiép xite v6i 16 mii hay mdi; (b) 6 higu qua loc vi khuan cao; (c) vién khau trang kin; (d) khong gay mo inh; (c) mang va thao dé dang; (f) khong gay kich img hoc phan img di tng va (g) khong xep ngay ca khi wét. Khu trang hign nay duge thiét ké dap tg hau nhur yéu cu néu trén. Trong thye hinh nha khoa cé nguy co bui song hay ving dich tié/mau déu phai mang khau trang. Néu mang khau trang lién tuc hon 20 phit trong méi trudng bui song, mat ngoai khau trang sé tré thanh 6 vi khudn gay bénb, khéng cdn [A rio cén. Mat ngoai khéu trang ciing tri nén nhiém ban néu tigp xiic tay nhiém (chinh khau trang khi mang gang). Can phai thay khdu trang cho méi bénh nhén hodc sau mét gid diéu tri, dac biét 30 phat néu bui suong lién tyc (vi du nhur khi cao véi siéu am). Vige tai xuat hign cia bgnh lao ki méi quan tam Idn trong nganh y nha khoa néi chung, khién giéi chuyén mén phai danh gid lai céc phurong tign va bién phdp phong ngira bénh lao. Khi cé bénh nhan lao hién dign, khau trang tiéu chuan khéng kha ning ngin chin trong vigc hit phai byi suong chia true khudn lao vi sé hrong di dé lay truyén bénh. Lyra chon tt nhat la sir dung khdu trang hé hap dac biét, durgc thi 3 mat dan dinh chat vao da, sit dung bao vé ngudi lao déng trong céc co sé céng nghiép. Khi diéu kign théng khi khéng dim bao hoc bénh nhan cé dau higu nguy co bénh iy truyén qua dudng hé hap (bat ké digu kign théng khi c6 thich hgp hay khéng). Khéu trang dic bigt c6 d9 loc cao duge nha san xudt dén nhan biéu thj phan tram kha nang loc theo quy dinh cia Vign Nghién citu site khoé va An toan nghé nghiép Hoa Kj, vi du nhu 1N-95, nghia li kha ning Ipc 95% bui strong. Nhuge diém cia khdu trang ho hap dic biét la rt khé chju khi mang va khdu trang hé hap dic bigt cang higu qua thi ngudi mang sé cang khé thé. Nhan vién nha khoa chi mang khdu trang hé hap dc biét khi bénh nhan cé dau higu nguy co bénh lay truyén qua dudng hé hap. Dé dat higu qua bao vé tdi da, mang khdu trang phai ding ky thugt, Mot sé sai im thuréng gap trong sir dung khau trang khién anh huéng higu qua bao vé nhu: khéng thay khau trang gia hai bénh nhan, mang khiu trang khng che miii hoc mang qué léu. 1.3. Kinh bio vé mit ~ tim che mat Trong diéu tri nha khoa, nuée bot va manh vun c6 thé vang thing vao mat bic si. Kinh bio v¢ gitip ngin chin chan thong co hoc do manh vun bin vao mat va ca vi khudn trong bui suong. Bén canh virus herpes va tu clu ving (Hinh 3.4), tt cd manh vun hay dich tet tir migng déu duge xem 14 mim bénh nguy hai cho mit. Kinh bao vé mit tot nhat nén o6 ban bén di rng va ¢6 thé mang trim én kinh mit ed nhan (Hin 3.5). (kinh 60 Scanned with CamScannerPhuong tién va ky thuat kiém soat lay nhiém mit cd nhain khéng duge xem li PTBV), Mang khiu trang va kinh bio vé mit [a dit bio vé trong digu tri nha khoa. Mang tim che mat gitp ting kha ning bio vé, nhung van phai mang khdu trang va kinh bao vé mat di tim che mat c6 thé kéo dai tir cim én dinh, tham chi che sang hai bén ving thai duong, Kinh bio vé mit c6 thé tai sit dung, nhung phai duge rita ky bang xa phong va khi thay ban, pha Koi ring git cbc bial nha theo) ance r een ot bac sinh wéng din cia nha s& fh 4 inh 3.4. m ty cau vang & mat mé een vm cng aco bn nang uc 8 a hs 8 rn 4 tn, ag ‘Molinari, Jenifer A. Harte, Cottone's Practical Infection trong qua trinh digu tj. control in Dentistry, 3ed, 2012). 1.4. Quin io bao hg Quan 40 bao h6 c6 nhiéu loai khic nhau, ching han nh 40 mé ding mot in hoge tai sir dung, 40 khodc (blouse) va déng phuc. Véi do mé, cd tay do phai du dai dé bao vé cing tay. Quan 4o bao hd cé thé bing coton hay polyester. Ngoai trir 40 mé, quan 4o bio h6 nén thay khi thdy ban, hodc khi vay mau, dich tiét cé nguy co lay nhiém. Quan 40 bio ho phai e6i bé truéc khi roi khu vye digu tr] hodc labo, phong xir ly dung cu, hay phong bénh nhn. KhOng gidt quan Hinh 3.5. Kinh bao vé dat yéu cau o6 ban bén dd 40 bio hé tai nha, mi phai gidt tai dich rong. vu chuyén nghiép. Quan do bio hé khi ae ai gigt phai dit trong tai rigng hod din nhin cdnh bao thich hgp. 1.5. Mai va bao gid Mii va bao giay khéng quy dinh phai str dung trong phong nha. Tuy nhién, truémg hop phiu thuat hoc digu tri v6i thiét bj siéu am thi nén sir dung, Mai cing nén sir dung cho bénh nhan trong digu tri, gitip bao vé bénh nhan trong qué trinh diu tr. 1.6. Dé cao su Dé cao su khong chi gp bio vé bah nhan mi cdn la phurong tign bio vé nbn vign nha Lita Be 058 pps tranh tinh trang vang to¢ dich tie/mau tir migng bénh nhan vio ment Bde gm tome vi Khun (ong Bu song, debit Kh sit dung kt hep hit me bot te dp eno, Di te dung ca 46 cao si Fi it hiu qu, hn vienna khoa vin phi sit dung ging tay, khiu trang, kinh bao vg mit va quan do bio hé trong khi digu trj bénh nhan, 61 Scanned with CamScanner‘AN TOAN NGHE NGHIEP TR 1.7. Mang va thfo ph ig 3. ‘Ao déng phuctéo khoac 4. Lya kich o@ phi hop 2. Cot day hay gai not Khau trang . 7 4, Cot sau dau hay vao tai dui chat 2. Bat khdu trang ph kin mai, miéng va cam . ; 3, Digu chinh phan séng mai cho kin Kinh bao vé + Mang kiéng 06 gong tai hay day c6t dau 10 mé _ 1. Mac khi phu thuat (sau khi rira tay) 2. Lua kich o& phi hop 3. Nh& ngudi c6t ho Gang + Thy hign sau cling + Chon kich o& phi hgp + Mang gang kiéu thuéng hoac phdu thuat + Kéo mép gang phii cd tay 40 md (ONG THC HANH NHA trang tign bio ve cf 1 tyr (m&cimang) va KHOA nhan thao phuong tién bao vé cé nhan tir bén ngoai va théo kiéu I6t vd, lon mat ngoai gang vao trong + Gi ging da théo trong tay déi dién + Ludn ngon tay 6 théo gang xuéng du6i ging én Iai, théo gang tt trong lang, kiéu l6t v6. + Bé gang ngay lap tire Kinh bao ve + Nam phan tai phia bén, nhdc ra khdi mat + BO kinh ra mét bén a8 lam sach va kher khudn ngay Aomé + NOi hodic thao day cbt 40 + Ci ao kidu In ngugc bé trong ra ngoai * BO vao thing rac (néu ding mét lan) hoac gid chiva dé giat ngay Khau trang 1. Thao khdu trang bang cach chi cham day deo 2. Bé khau trang vao thing rac 3. Rita tay éc mang va théo phuong tign bio vé cé nhin can ding thao tac va ky thuat nhim ‘6i uu héa kha nang bio vé trong viée ngan ngira lay nhiém (Bang 3.3). Rita tay ngay sau khi théo ging 1A buée quan trong nhat trong thyc hanh nha khoa. Néu tay nhiém ban trong qué trinh théo phuong tién bao vé cd nhan thi phai rita sach lai trudc khi tiép tuc thao cée phuong tign bao vg ca nhan, Ngoai ra, nhimg thao téc clin tranh va can thyc hién trong didu tri nham han ché lay nhiém chéo duge m6 ti trong Bang 3.4. Vige sir dung ging tay, khau trang, kinh bao vé mat va quin ao bao h6 miéng cia nhan vién nha khoa khoi tid digu tri nha khoa. Tuy nhié: di mg latex cho cd nhan thuge véi cde déu higu va tri 62 Bang 3.4. An toan lay nhiém Khéng cham tay mang gang [én mat Khéng dling tay mang gang chinh PTBV ‘Tay mang gang chi cham dung cy hay ving lam vige, tranh cham cac bé mat hay vat dung khac Thay géing ngay néu rach gang hoac nhiém ban nang hod trén 1 git lam vigc. Riza tay khi thay ging méi, dil ging khéng rach. Luén riva tay dung ky thuat gitip bao vé da va niém mac mit, mii va | iép xttc voi mau va chdt nguy co lay nhiém trong vige ting cudng sir dung gang tay lai di kém véi nguy ¢o 'n nha khoa va bénh nhan. Nhén vién nha khoa nén quet iéu ching nhay cém va qué man véi latex dé xir tri kip thoi. Scanned with CamScannerPhuong tign va ky thudt kiém soat lay nhiém 2. RUA TAY Rita tay la bign pha ip chim sée sit 6 dit git ain vier é é naan chin je sire khde quan trong nhiit gitp nhan vien y té c6 thé ity aA hae cic bénh truyén nhiém tai co sé y té. Vi sinh in tay nhan Santa ‘rigu trung hgp nbiém trig lién quan chim s6c ste khoé (true aan tc ring bénh vign) mdi nam tai Hoa Ky. Hau hét cée bénh nhiém tring ght nhan trong y vin xay ra 6 bénh, ngi tréi tgi bénh vign va co sé chim séc dai han. Nhicu nghién ctru trong thé ky rudi qua da chi ra ring sit tring tay dung gidp gidm ti Ié lay nhiém cdc ‘bénh nhiém tring trong bénh vign, Cae khuyén nghj lién quan dén ky thudt va cc sin phim da duge sira ddi dinh ky trén co sé hiéu biét ve lay nhiém chéo, cling vee phat trién ea céc tée nhan khang khuin méi duge sir dung trong cae ché phim vé sinh tay. QUY TRINH RUA TAY THUONG QUY (Ban hann theo cong van sb 7517/BYT-DTe ngty 12 thing 10 ndm 2007) IA be 2: Ching bn ty ny bn ‘Bre: cha al ing bi tay vde wha, uk neath ng aban imidtmonn etek ong tn ty ‘ayia raoge ‘vc $: Dang bh yy xy ng 8 Canton tay va nqvoel ure 4: ch mbt nae che naén ty ei bg bi tay avi geo Rach lvl ne chy ein eBay took ty ten gas 2987 Z Hinh 3.6. Quy trinh riza tay thuéng quy do B6 Y té Viet Nam ban hanh. kém phan quan trong trong céc co so digu tri nha khoa, gitp ‘nhan vién nha khoa. Tuyén bé nay Ia hop ly mac di thiéu cde én quan gitta tay ban va nhiém tring trong co sé nha khoa. soat lay nhiém lién quan den rii ro nghé nghigp va bénh fi du dua trén kién thite vé dich t8 hgc, lm sing va khoa hc tir cic Sa eae Hy bie ‘e nay, cdc nghién etru cho thay c6 lign quan gita cai thign hanh vi V6 sinh tay va gid cdc bénh nhiém tring o ee bénh nhin. Tai My, Trung tam Vé sinh tay cding khong bio vé cho ca bénh nhan va nghién ciru dich t8 hoc ve Nhimg khuyén nghi ve kiém 63 Scanned with CamScannerAN TOAN NGHE NGHIEP TRONG THU'C HANH NHA KHOA Kiém soat va Phong ngita bénh (C p nhat gin day ni phau thuat (Hinh 3.6 va Hinh 3.7). QUY TRINH Mo ernans Bude * Meteo ng ni ns apa tcc nin meng ay. coon rng + Tian tay over ayer ea a1 Buoc2 + Ding Bin hv stud vb gd ra ty etc ee, act anny Pe nib doerese ay be. vao nam 2002, ap dung cho tat ca cdc co so y 86 nha khoa). Nam 2007, B6 Y té Vigt Nam ra DDC) phat hin guidline vé ve sinh tay dinh ky pa, fi bao gdm ci ¢g uy dinh vé na tay thang quy vray RUA TAY NGOAI KHOA ‘6 Buoes = Riatay ative nach (noo ian, : ad Bude s + Lave tay beg tnt vt Budca + Bint 9 eng yen ut em, Hinh 3.7. Quy trinh riva tay phdu thuat do BO Y t6 Viét Nam ban hanh. Vi sinh vit trén tay cia mt bac si lim sing o6 thé durge chuyén sang niém mae béah nhan hoc vao mau cia bénh nhan trong khi diéu trj nha khoa. Tuong bj nhiém vi sinh vat c6 thé chuyén mii, mit, hodc ede vét rich, xude mang ging la quan trong nh nhau trong kiém soat nhigm tring, Rita tay khéng thay thé cho mang ging va nguge lai, mang ging khong thé thay thé cho vige rita tay, ca cde kién nghi kiém soat lay nhiém nhén manh tim quan trong va tic d6ng lim sing cia vige rita tay (Bang 3.5). Mue dich chinh cita rita tay la loai bé co hhge céc vi sinh vat tam trd trén da, 64 iN thong qua cée vj tr tiém va vét thong hé ving miéng ty, nhimg nhan vién cham vao mé hode dich tiét co the téc nhan lay nhiém cho ban than khi cham vao migng, trén da. Thyc hanh vg sinh tay higu qua, két hop véi Bang 3.5. Mét s6 luu y trong vé sinh tay Cn danh gia nguy co nhay cam hay dj @ng véi san phm vé sinh tay khi Iya chon Quy trinh riza tay lan dau trong ngay nén thy hién Kj Riva tay ding ky thuat ‘Thdi gian riva tay ti thidu 15 gidy hay theo ding quy inh ctia nha san xudt Khéng dé méng tay dai hay deo trang ste Lam sach duéi méng can than Lau khé hoan toan tre khi mang gang Luén gitr da khong tén thong Scanned with CamScannerPhwong tién va ky thuat kiém soat lay nhiém ngain ngira lay nhié , o eeaih by 2 sea ae Bi nim, Véi sie phong phi da dang cia ee sin phim pid trong mge s6 Bat va a ie vién nha khoa edn cn nhac khi Iya chon san 2.1. Cae chiing vi khudn trén da Cc loai vi sinh vat tim thay trén ba a Cine Sig be Wen trén ban tay chi than hai lai hiing thudng tra va tam Big che ip sl ea da ng vi sinh vit binh thudmg cx tn tren co thé. Ching nim Tarren an tia cung eép cho ea thé bao vé mién dich bam sinh chéng Iai cdc heen fing vi sinh vat thuémg tr, nhur ty cu coagulase (9, micrococci va aoe aaa mB gay nhiém tring lién quan chim soe site khoé. Chiing thumg tra se oe m8 tri sau Khi Loa bd (vi dy bing céch rita tay). Tuy mhién, tay cting c6 thé nhiém bdi cée ching cé kha nang gay bénh nhu Staphylococcus aureus, tre khudn gram am, hoe nam men. Ching tam tri hign dign trén bé mat da qua tiép xtc try tiép voi bénh nan hode cfc vat bj niém. Ning mim bénh tiém an trong mau, nude bot va mang bam rang ¢6 thé nhigm vao tay cia han vién nha khoa déu la ching tam tnd. Ching o6 thé nbhiém vo ky chit qua eée tén thyong da va gay nhiém dung cu, thiét bj nha khoa va cfc bé mt m6i trudng. Mie dis lién quan dé: nhiém tring do cham séc sire khoé, ching tam trit-e6 thé loai b6 hod lim bat hoat vai vé sinh tay thich hgp so véi ching thugng tr. Ca hai nghié ban tay nhén vin ' s a Joseph Lister ngu ¥ ring y té la ngudn vi khudn (tam tri) gay benh ‘ru Kim sing cia Semmelweis vi 2.2. Quy trinh rita tay Nhiéu nghién ctu da chi ra ring mét sé Iugng Ién bé nhiém tring lién quan y té, bao gom ca sy lay lan cia cée sinh vat da khéng, 1 do thigu tuan tha thye hank vé sinh tay. Ti 1é tuan thi Khuyén nghi ria tay chi khodng 40% trong bénh vi | bg ca khi rita tay, di khi nhi yte | 1 khong kam theo ding quy trinh, chang \ han nhur e@i bd trang sie, rfa toin bo | | tay voi chat tay mira va rita ung the ‘ eect gian thich hp, dam bao vé sinh YF 3.8, xa phéng dang dung dich tron binh higu qua. Ly do thudme xuyen thigy Hinh 3.8 X8 png won Sait tad th “uy tein rira tay bao gom: chia ty dong, ae va chuong hon. _ Khong biét nguyen tic rira tay Khong di thoi gian Dung dich riza tay 88Y kich ing 4 va nude) yn ira vi kh da (do thurong xuyén sit dung xi phone khong phti hop iz. va khan lau 65 Scanned with CamScannerHA KHOA AN TOAN NGHE NGHIEP TRONG THUC HANH NI = Deo ging tay dé thay the cho vige rita tay ang thay ban 2 + : Meinl thip cia lay nhiém chéo. oo i inh vé sinh tay thudng quy khuyén co ria bang x4 phng va Trude nm 2002, Quy pha edn. Cdn rita la nhimg sén phim chita cén dang get, nu, Kg ae eid re dé gid o6 luemg vi sinh vt hu higutrén tay. Tai Hog oo ers nay thuomg chia 60% dén 95% ethanol hoe isopropanol. Chat kit Se aa ire medi ho vig si dung nude. Sau khithoa tay, oo xt bn tay 6inhay ae a hi kh6, Cae logi Khan tim c3n hod chét sat ting cing ¢6 thé durge xem I gi phap thay thé rita tay bang x4 phong thuong va nude. Khan sity sat tring khéng i nh rt tay chia cén hod xa phong khéng khudn va nuée vi lung c6n trong khiin qué thip. Vi tinh tign Ig ea fe ché phim ra tay khOng muse, nim 2002 CDC khuyén ngh phuong php vé sinh tay két hop rira tay uét (rita nude) va rita khé (rita sin phdm cdn) trong vé sinh tay thuong quy. 2.2.1. Rika tay khong phéu thudt Ngoai khém rang migng, mét s6 diéu trj nhu chita ring, ndi nha, chinh nha... duge xem la diéu trj khéng phau thuét. Nhiing truéng hop nay cé thé ap dung rita tay khéng phu thugt, Néu tay khéng thay ban, rita cbn cing chap nhan duoc. Mét s6 yéu t6 phai duge xem xét khi Iya chon phutong phép vé sinh tay (Bang 3.6), nh phuong phép diéu tri, mite d6 nhiém ban, sé thich cd nhan, diéu kign co sé. § thudt rita tay khong phéu thuét Nhdn vién nha khoa nén rita tay bing xa phong thudng hay khang khudn véi nude vio dau ngay lim vige. Do mim bénh duge phét hién trén bé mat xa phong cuc trong va sau khi si dung, nén cf u khién tay bat cir khi nao cé thé. Sau Lin mira dau tién, co thé rita Nhiéu nghién ciru so sénh higu qua cha rifa tay xa phong tron hoje sat khudn véi rira cén trong vige gidm s6 luong vi khudn hhitu higu trén tay cho thy ring rita tay cdn Lam gidm s6 Iwong vi khudn trén tay hon rita tay bang xa phong, Tuy nhién, doi v6i tay ban, sir dung xa phong va mudc dé logi bé cde manh vun va lam sach la cn thiét, Cdn kh6ng loai bd ménh vun trén da hod céc bé mat ‘méi trong nhiém ban, ma chi kim bién tinh protein va mat nude. ‘Tuan thi timg buéc trong quy trinh rita tay 1 cdn thiét nhim loai bé vi sinh vat (Hinh 3.6, Hinh 3.7 va Bang 3.6). Dé vé sinh tay higu qua nhit, can thao bd d3 trang strc, mong tay gid va cit gon méng tay. Tranh nuéc qué néng va lank, vi c6 thé im ting nguy co viém da va anh hudng thoi gian rita. Khan ding mét lan la thich hop hon khan vai ding lai, do c6 thé chita vi sinh vat va kim nhigm ban tay khi lau khé, Can thén trénh lim nhiém ban sau khi rita. Cudi cing, cé thé sir dung khan ding mét lin dé tit voi nuéc. Khi sit dung kem dudng da, nén ding lotion nude thay vi lotion e6 chira dau, bai vi cdc thanh phan tir dau mé cé thé anh hudng str toan ven ging cao su. 68 Scanned with CamScannerPhwong tign va ky thuat kiém soat lay nhiém raat ligng vaecan enon tay véi xa phing va nude. Khi rita obn (Bing 3.6), thoa cia ban tay vi ngén tay, che # mot tay va cha tay vi nhau, bao gm tit cd ede ba mat Scholae nile ae Khi tay kh. Thue hign theo khuyén nghi eta nha sin Khodng 10-15 ily at dy ae Néu bitn tay ciim thay kh6 sau khi e9 xét nhau trong diay Tcl os a paid em mot lugng sin phim, Cé thé gidm bét hoc loai bé tac dakhée, Mét vin a8 in bang: cich chon sin 6 chita 1% - 3% glycerol hoc chat ee ae - xét khi rita edn la b6t gang cn li trén tay khOng durge loai vilj do ae ae e _ h huéng hoat dong khing khudn ciia cdc sin phim chtta con. hacehaae pi wien nha Khoa 6 thé can nhée viée deo ging khéng bét khi rita con. dic biGt tign loi 6 co s6 khing 6 phurong tign ria nude. Bang 3.7 so sdnh wt va nhuge diém cia ky thuat rita tay truyén thong véi rita con. Bang 3.6. Lya chon céc phyong phdp rira tay RUATAY KHONG PHAUTHUAT) eek mucus ho7 vatligu Myc di Chi dinh kg thuat Nude + Lam sach vét Trude va sau diéu tr) Lam uét tay va thue 18 giay xa phdng ban va visinh vat_bénh nhan thong quy hign ky thuat riva tay 6 thudng tam tr bude (Hinh 3.6) Lau khé tay voi khan sach Ginna an 15 ‘Sau Khi thyc hién rira 15 gidy Nuoc+xa Loai bé va pha Khi thdy tay bé = phong sat huy vi sinh vat Khicham dung cu nhiém tay thréng quy khudn fon tra, gidm ode, méu, dich tst The hien ti bude 2 ching thuréng tr Khi thay ging rach dén bude 6 (Hinh 3.6) (dai dang) Khi roi phong did tri edb tay voi khan sacl Thi gian PRT eae ED) ibd va phd Thay thé rig tay sit Thyvo hi Hone ty Phy. thudc ins fa: pe sinh vat. tring Khi Khong cO dieu rua fay thugng quy théigian chvacdn tam tr, giam kién voi san pham cén tir khé tay ching thuong tra bude 1 dén bude 5 (dai dang) cho dén khi khé tay Wain dua a 3 nvtign hanh phéu thuat Sau khi thy hien ra 2-6 phut Uh OM ~ tay thong quy sinl Thyc hign 6 bude (Hinh 3.7) Lau kho tay voi khan ban chai (dai dang) vo tring 67 Scanned with CamScanner‘AN TOAN NGHE NGHIEP TRONG THUG HANH NHA KHOA Bang 3.7. So sinh phuong phap riza uét va riva kno eT Nhuge idm r= ~ C6 thé gay khé da, nit da hay Kich wa ud = C6 thé sir dung xa phéng : Y Kich tn a thydng hay sat khuan ~ Nhigu truéng hop khény ~ Higu qua voi xa phéng sat rira tay khudn ~ Mat théi gian hon véi riva tay pha thuat - Bon riva ludn 06 sn trong cc. C4n @dy ad phuong tign: bin ria, khan lay co sé nha khoa ~ Khong phi hop nihting ngudi thich xa ~ Ky thudt quen thuge lotion = Itdj ung : ~ C6 thé mui khé chiu voi mot sé nguoi ~ Vigm da tiép xtc 06 th8 xt Nuge don thuan 06 thé 4a bang nhiing bién phap don 8 kich thich da gian Rita khO ~Higu qué hon ria uét néu tay — sach 9 19 tuan thi quy ‘trlnh Khong chi dinh khi tay nhiém ban ~ Tay phai hoan toan kh truéc khi rira ~ Thuong lam khé da néu thiéu chét lam mém da trong san pham ~ Kich thich da t8n thong (tam thoi) - Nhanh hon riva uot = Gidm kich tong da ~ Tién loi & nhing noi thiéu phurong tién riva uét ~ Mi Khé chiu véi ngu@i nhay cém -Itdi eng ~ Cn hét sire luu y tinh d& chay ~ Bot géing c6 thé anh hung higu qua ~ Gidm stv dung khan lau 2.2.2. Rita tay phéiu thugt Mue dich eta gidm ching thuéng tri tron; dit rng migng (i du nhur sinh thiét, phéu thugt nha chu, phiu thuat chép, Phau thugt edy ghép...) dai hdi vé sinh tay mirc 46 cao. Vi khudn da 6 thé sinh s6i nhanh chéng dui ging tay phiu thuat va 6 thé xam nhigm vét mé néu ging tay thing hay rich. Do phau thudt thuéng cé é tri khong phdu thujt, rita tay phau thugt cn thie hién véi dung dich sit khuiin va nude thay vi xa phing thurémg hay cn, KS thugt rica tay phéu thugt Trong phdu thudt, diéu quan trong la sir dung két hop nia tay sit tring va ging tay v6 {ring (Hin 3.7 va Bang 3.6). Khuyén nghj trong riza tay phiiu ‘hugt ring migng bao gém vige sir dung xa phong sat khudn va nuéc, theo sau la nira edn. Chit sét khudn trong rita tay phdu thugt nén dit mank, tac dung kéo dai va khéng gay kich img da, ae Phuong phap rita tay truyén théng kéo dai 10 phiit, nhumg digu nay c6 thé lam ta thuong da vi nghién eiru ching minh Khéng cé sy khéc bigt vé kha nine gi khuan trén tay so véi thai gian ngdn hon. Vi vay, khuyén nghij hign nay [a tl 68 Scanned with CamScannerPhuong tign va ky thuat kiém soat lay nhiém 2-6 phiit. Mét thay d4i khae sit dung don 1é trong rita tay pl cén, phai rita tay va cénh tay ria cén, phai lam tay khé ho: la nén sir dung hai bin chai. Luu ¥ la rita cén khéng dite hau thuat ma phai két hop voi rita xa phong, Trude khi rita bing xa phong thuring, sau dé lau khé tay, céinh tay, Sau khi ‘in ton m6i mic do md va mang gang. 2.3. Ché pham rita tay sét khudin __ Ce van d& chinh trong vige Iya chon sin phim vg sinh tay la tinh higu lye, tinh kich thich, tinh gay dj tmg, tinh toan ven da khi sir dung lap lai, kha nding tong thich voi bat kky logi lotion, miti va gid ca lan sy phan phéi tign Ii. : Chat sat khuan trong ché pham rita tay phai cé phd khang khuan rong, téc dyng nhanh | va higu qua kéo dai, Mé té ngin gon cua cc chat khang khuain trong cac san phim vé sinh | tay duge trinh bay trong Bang 3.9. Bang 3.8. Tém tat cdc san phdm sat khudn Was Sana Téi uu & ndéng 46 60 Alcohol +++ HH ttt Het H+ Nhanh 95%, téc dung khong kéo dai CHG 2% +++ + + + ++ Trung Tac dung khong kéo dai, va 4% binh_itdigng lodine +++ HOH HF Trung Gay kich dng, co thé gay binh_béng da Todophor +++ rs ++ +# ~~ Trung __Itkich ng da hon iodine binh D&n xudt +++ + + + + ‘Trung Trung hoa bdi chat hoat phenol binh_dignnon-ion Triclosan +++ + + - +++ Trung Mot sé trurdng hop di binh ang ‘Amonk + rvs 5 = + Cham Phai str dung chung véi um bac 4 alcohol 2.3.1. Chlorhexidine gluconate nate (CHG) la mét guanide bisbication. Hoat dng sit khudn la két ee ee ‘inh va ie v6 ming té bao cht cia vi khuan, lam két tia ede thanh phin té bao. CHG van higu qua dang ké v6i sur hign dign cba cde chat hu co, bao gém ea é nang quan trong cia CHG lién quan dén sy bén bi cia n trong qué tinh mu, Mt tah nang 9am gidm ding Ké nOng d6 cia cic vi sinh vt rén da véi mot Sut dung, Mae urge higu qua t6i da, can phi rita lip Iai trong cd ng. Dang hoat Se a ‘din con trong bigu m6 mot thd gian kéo dai, do dé vin cdn én dng cha CHG tit via ny goi la tinh Kéo dai va tao nén mot “rao edn” vei ne aa iz A stn tl tra, Tuy nhién, xa phong ty nhién, céc anion v6 co, chat host nhimng chin 69 Scanned with CamScanner