Opodatkowanie środków transportu

1. Wstęp

Opodatkowanie środków transportu odnosi się do pobierania podatków

lub opłat za posiadanie, korzystanie lub handel samochodami, motocyklami,
samolotami, łodziami lub innymi środkami transportu. Będziemy mieli do
czynienia z różnymi typami podatków w kategorii transportu jednak zaczniemy
od początku czyli definicji podatku i jego rodzajów a następnie przejdziemy do
transportu drogowego i szczegółowo omówimy aspekty podatkowe.
 2. Podatki

Podatkiem jest publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz

bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz państwa.

Podatki stanowią główne źródło dochodów państwa oraz umożliwiają

finansowanie jego działalności. Uogólniając, dzięki podatkom państwo np.
opłaca szkoły, szpitale, budowę dróg czy wspiera najuboższych. Każdy, kto
znajduje się w sytuacji objętej podatkiem, ma obowiązek go zapłacić.

Podatki różnią się od siebie podmiotem opodatkowania (czyli kto jest

opodatkowany), przedmiotem (czyli co podlega opodatkowaniu) oraz
sposobem poboru podatku (czyli trybem i warunkami płatności).

Aktualnie w Polsce wyróżniamy kilkanaście rodzajów podatków.

Większość spośród nich to podatki bezpośrednie, takie jak:

1. podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT),

2. podatek dochodowy od osób prawnych (CIT),
3. podatek od spadków i darowizn,
4. podatek od czynności cywilnoprawnych,
5. podatek rolny,
6. podatek leśny,
7. podatek od nieruchomości,
8. podatek od środków transportowych,
9. podatek tonażowy,
10. podatek od wydobycia niektórych kopalin,
11. zryczałtowany podatek od wartości sprzedanej produkcji (tzw.
podatek od produkcji okrętowej).

a pozostałe to podatki pośrednie, takie jak:

1. podatek od towarów i usług (VAT),

2. podatek akcyzowy,
3. podatek od gier.
 3.Funkcje podatków
Podstawową funkcją opodatkowania jest funkcja fiskalna, czyli
uzyskiwanie środków pieniężnych niezbędnych dla pokrycia potrzeb
publicznych.

Drugą jest funkcja redystrybucyjna, polegająca na podziale dochodów

budżetowych uzyskanych z podatków między obywatelami a związkami
publicznoprawnymi.

Wyróżnia się również funkcję stymulacyjną podatków. Poprzez np.

obniżone stawki podatkowe, ulgi lub zwolnienia wspiera się/ wywołuje
określone działania/ procesy gospodarcze, zasadne z punktu widzenia
państwa i obywateli.

Podstawy nakładania obowiązków podatkowych w Polsce są określone

w art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.
Zgodnie z nim, nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie
podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także
zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od
podatków następuje w drodze ustawy.

Ogólne prawo podatkowe oraz związane z nim obowiązki i procedury

reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.
 4.Opodatkowanie środków transportu

4.1 Definicja transportu

Transport drogowy - krajowy transport drogowy lub międzynarodowy

transport drogowy. Określenie to dotyczy również:
a) każdego przejazdu drogowego wykonywanego przez przedsiębiorcę
pomocniczo w stosunku do działalności gospodarczej
b) działalności gospodarczej w zakresie pośrednictwa przy przewozie rzeczy,
c) działalności gospodarczej w zakresie pośrednictwa przy przewozie osób.

Jeśli posiadasz środki transportowe o dopuszczalnej masie całkowitej

od 3,5 tony musisz płacić podatek od środków transportowych.

4.2 Rodzaje opodatkowania w transporcie

Opodatkowanie może odnosić się do różnych aspektów środków

transportu, takich jak:
-podatek od nabycia: Państwo może pobierać podatek od sprzedaży
samochodów lub innych środków transportu. Podatek ten jest płacony przez
nabywcę podstawie wartości pojazdu i jest zwykle pobierany przez organy
podatkowe przy rejestracji pojazdu.
-podatek od własności: W przypadku posiadania środka transportu,
można być zobowiązanym do płacenia podatku od jego własności. Podatek
ten może być pobierany przez lokalny samorząd na podstawie wartości
pojazdu lub silnika.
-opłaty za korzystanie z dróg: W niektórych jurysdykcjach, opłaty za
korzystanie z dróg są pobierane od użytkowników pojazdów w celu pokrycia
kosztów utrzymania infrastruktury drogowej. Opłaty mogą być pobierane za
przejazd autostradami, mostami, tunelami lub za dostęp do określonych stref.
-opłaty ekologiczne: W celu ochrony środowiska, niektóre kraje
nakładają opłaty ekologiczne na samochody emitujące dużo dwutlenku węgla
czy innych szkodliwych substancji. Opłaty mogą być pobierane od środków
transportu o większej pojemności silnika lub starszych modeli.
-podatek od paliwa: Wiele krajów pobiera podatek od paliwa, które jest
używane do napędzania pojazdów. Podatek ten jest pobierany na podstawie
ilości zużytego paliwa i jest często stosowany jako środek do finansowania
infrastruktury drogowej lub innych inwestycji w sektorze transportu.
 Opodatkowanie środków transportu ma na celu zarówno generowanie
przychodów dla państwa, jak również regulowanie ruchu pojazdów, ochronę
środowiska i wspieranie rozwoju infrastruktury transportowej.
Ostateczne zasady opodatkowania środków transportu różnią się w
zależności od kraju.

4.3 Kto jest podatnikiem

Podmiotami obowiązanymi do zapłaty podatku od środków transportowych są:

● osoby fizyczne i osoby prawne będące właścicielami środków transportowych,

● jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, na którą środek transportowy
został zarejestrowany,
● posiadacze środków transportowych zarejestrowanych na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej jako powierzone przez zagraniczną osobę fizyczną lub prawną podmiotowi
polskiemu.

W przypadku, gdy środek transportowy stanowi dwóch lub więcej osób fizycznych lub
prawnych, obowiązek podatkowy w zakresie podatku od środków transportowych ciąży na
wszystkich współwłaścicielach.

4.4 Powstanie obowiązku podatkowego

Obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po

miesiącu, w którym środek transportowy:

● został zarejestrowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub

● środek transportowy został nabyty (w przypadku nabycia środka transportowego
zarejestrowanego), lub
● środek transportowy został dopuszczony ponownie do ruchu po upływie czasu, na jaki
została wydana decyzja organu rejestrującego o czasowym wycofaniu tego pojazdu
z ruchu.

Zarejestrowanie środka transportowego oznacza jego rejestrację, z wyjątkiem rejestracji

czasowej, w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym.

Obowiązek podatkowy wygasa z końcem miesiąca, w którym środek transportowy został

wyrejestrowany lub wydana została decyzja organu rejestrującego o czasowym wycofaniu
tego pojazdu z ruchu.

4.5 Zwolnienie z podatku

 Zwolnione z opodatkowania są środki transportowe:

● pod warunkiem wzajemności - środki transportowe będące w posiadaniu

przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych i innych misji
zagranicznych, korzystających z przywilejów i immunitetów na podstawie ustaw,
umów lub zwyczajów międzynarodowych, oraz członków ich personelu, jak również
innych osób zrównanych z nimi, jeżeli nie są obywatelami polskimi i nie mają
miejsca pobytu stałego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
● środki transportowe stanowiące zapasy mobilizacyjne, pojazdy specjalne oraz pojazdy
używane do celów specjalnych w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym,
● pojazdy zabytkowe, w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym.

4.6 Stawki podatku

Stawki podatku mają charakter kwotowy i uchwalają je rady gmin, w granicach określonych
przez Ministra Finansów. Rady mogą różnicować stawki, uwzględniając
w szczególności: wpływ pojazdu na środowisko naturalne, rok produkcji albo liczbę miejsc
do siedzenia.

Minister Finansów określa każdego roku:

● górne granice stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych,

● minimalne stawki podatku od środków transportowych.

4.7 Składanie deklaracji

Deklarację na podatek od środków transportowych składasz do 15 lutego każdego roku

podatkowego.

Jeżeli kupiłeś pojazd po tym terminie – deklarację musisz złożyć w terminie 14 dni od dnia
zakupu.

Termin 14-dniowy na złożenie deklaracji (lub korekty deklaracji w przypadku zmiany

poniższych danych) obowiązuje cię również, gdy:

● nabędziesz pojazd zarejestrowany w Polsce – jako osoba prawna lub fizyczna

● zmienił się twój adres zamieszkania lub siedziba
● nabędziesz pojazd ponownie dopuszczony do ruchu po czasowym jego wycofaniu z
ruchu
● dostaniesz decyzję o czasowym wycofaniu twojego pojazdu z ruchu
● zmieniło się przeznaczenie pojazdu na pojazd zwolniony z podatku (np. gdy w
dowodzie rejestracyjnym twój pojazd został oznaczony jako pojazd specjalny)
● sprzedasz pojazd
● wyrejestrujesz pojazd.