SỞ GD & ĐT TỈNH BÀ RỊA VŨNG TÀU ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KỲ I

TRƯỜNG THPT CHUYÊN LÊ QUÝ ĐÔN NĂM HỌC 2023 –2024

ĐỀ MINH HỌA Môn: Ngữ văn lớp 10
(Đề gồm có 02 trang) Thời gian: 90 phút

I. ĐỌC HIỂU (6,0 điểm)

Đọc bài thơ sau:
Bàn tay mẹ chắn mưa sa
Bàn tay mẹ chặn bão qua mùa màng.

Vẫn bàn tay mẹ dịu dàng

À ơi này cái trăng vàng ngủ ngon
À ơi này cái trăng tròn
À ơi này cái trăng còn nằm nôi…

Bàn tay mẹ thức một đời

À ơi này cái Mặt Trời bé con…
Mai sau bể cạn non còn
À ơi tay mẹ vẫn còn hát ru.

Ru cho mềm ngọn gió thu

Ru cho tan đám sương mù lá cây
Ru cho cái khuyết tròn đầy
Cái thương cái nhớ nặng ngày xa nhau.

Bàn tay mang phép nhiệm mầu

Chắt chiu từ những dãi dầu đấy thôi.

Ru cho sóng lặng bãi bồi

Mưa không chỗ dột ngoại ngồi vá khâu
Ru cho đời nín cái đau
À ơi… mẹ chẳng một câu ru mình.
(À ơi tay mẹ, Bình Nguyên, Thơ lục bát, Tác giả - tác phẩm được bình chọn, NXB Hội
Nhà văn, Hà Nội, 2003)
* Nhà thơ Bình Nguyên tên thật là Nguyễn Đăng Hào sinh ngày 25 tháng 1 năm 1959 tại xã
Ninh Phúc, Tp Ninh Bình, tỉnh Ninh Bình. Hiện ông đang. Ông vừa là nhà thơ vừa là Nghệ sĩ
Nhiếp ảnh Việt Nam. Hiện nay tác giả Bình Nguyên đang làm Chủ tịch Hội Văn học Nghệ
thuật Ninh Bình và là hội viên Hội nhà văn Việt Nam. Bài thơ À ơi tay mẹ nhận giải A tại
cuộc thi thơ lục bát của tuần báo Văn nghệ năm 2002
Lựa chọn đáp án đúng:
Câu 1. Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?
A. Lục bát
B. Tự do
C. Sáu chữ
 D. Tám chữ
Câu 2. Hình ảnh nào xuất hiện nhiều lần trong bài thơ?
A. Mưa sa bão táp
B. Bàn tay của mẹ
C. Mặt trời bé con
D. Ngọn gió mùa thu
Câu 3. Chủ đề của bài thơ là gì?
A. Ca ngợi tình yêu thương của mẹ
B. Ca ngợi đức hi sinh thầm lặng mà người mẹ đã dành cho những đứa con mình.
C. Ca ngợi tình yêu thương của người con đối với mẹ
D. Cả A và B
Câu 4. Biện pháp tu từ được sử dụng xuyên suốt trong bài thơ là gì?
A. Ẩn dụ
B. Hoán dụ
C. Nhân hóa
D. Điệp
Câu 5. “ Trăng vàng, trăng còn nằm nôi, Mặt Trời bé con” là hình ảnh biểu tượng cho
điều gì?
A. Người mẹ
B. Vẻ đẹp của thiên nhiên
C. Người con
D. Sự hi sinh của mẹ
Câu 6. Qua bài thơ, người con thể hiện tình cảm gì đối với mẹ?
A. Yêu mến, biết ơn
B. Nhớ thương, ngóng đợi
C. Xót xa, tiếc nuối
D. Thương tiếc, ngậm ngùi
Câu 7. Câu văn sau mắc lỗi gì?
Bài thơ “ À ơi tay mẹ” là một thi phẩm hay của nhà thơ Bình Nguyên.
A. Lỗi dùng từ không đúng phong cách
B. Lỗi lặp từ
C. Lỗi trật tự từ
D. Lỗi dùng từ không đúng nghĩa
Trả lời câu hỏi:
Câu 8. Bạn hiểu thế nào về ý nghĩa của câu thơ: “Ru cho đời nín cái đau/ À ơi… mẹ chẳng
một câu ru mình”?
Câu 9. Hình ảnh người mẹ hiện lên như thế nào qua hai câu thơ sau:
“Bàn tay mang phép nhiệm mầu
Chắt chiu từ những dãi dầu đấy thôi”
Câu 10. Bài học sâu sắc mà bạn rút ra được từ bài thơ?
II. VIẾT (4,0 điểm)
Viết bài văn nghị luận ( khoảng 500 chữ) phân tích, đánh giá chủ đề và những nét đặc sắc
về nghệ thuật của bài thơ đã cho ở phần Đọc hiểu.