KIỂM NGHIỆM TINH DẦU

I. Cơ sở lý thuyết:
- Tinh dầu là hỗn hợp nhiều thành phần, thành phần chính được định lượng dựa
trên các phản ứng đặc hiệu của nhóm chức.
- Tạp chất thường gặp là Nước và các Ion Kim loại nặng, do kỹ thuật cất không
đảm bảo tiêu chuẩn. Tuy lượng không nhiều nhưng đó là tác nhân thúc đẩy quá
trình Oxy hóa làm cho tinh dầu chóng hỏng.
- Các chất giả mạo có mặt trong tinh dầu thường làm thay đổi các chỉ số hóa lý
của tinh dầu như: độ tan, tỷ trọng. Do đó có thể dựa vào các đặc tính này để phát
hiện chất giả mạo (có thể là các chất tan trong nước như ethanol và glycerin hoặc
các hợp chất tan trong dầu.
II. Chuẩn bị
1. Dụng cụ, thiết bị:
- Bình Cassia; bình nón; ống đong; buret;
- Ống nghiệm, pipet, mao quản, bình chạy sắc ký, bình phun thuốc thử, bản
mỏng Silicagel 60G F254.
2. Dung môi, hóa chất:
- Dung môi Ethanol 700; 900; n-hexan; ethyl acetate
- Thuốc thử: KOH 0.5N; dd hydroxylamin hydrochloric (NH2OH.HCl) 0.5N;
thuốc thử Diazo; methyl da cam; …
- Hóa chất: tinh dầu Bạc Hà, Hoa Hồng; Quế; Hương Nhu trắng; Sả; Tràm;
Đồng Sunfat khan.
III. Định lượng Eugenol trong tinh dầu Hương Nhu trắng (Ocimum
gratissimum (L.) – Lamiaceae).
1. Nguyên tắc: Eugatol tác dụng với dd Kiềm tạo thành Eugenat tan trong nước.
phản ứng tiến hành trong bình Cassia.
2. Tiến hành:
- Hút chính xác 5ml tinh dầu Hương Nhu trắng cho vào bình Cassia dung tích
100ml. thêm 75 ml dd KOH 0.5N. Lắc đều trong 5 phút
- Đun cách thủy trong 10 phút, thỉnh thoảng lắc bình.
- Để nguội. Thêm dd KOH 0.5N để đưa phần tinh dầu không phản ứng với
kiềm lên phần cổ bình có chia vạch.
- Gõ nhẹ để các hạt tinh dầu còn bám vào thành bình nổi lên. Đọc kết quả.
 IV. Định lượng Aldehyd Cinnamic trong Tinh dầu Quế (Cinnamomum Cassia
(L.) J Presl)
1. Nguyên tắc: Aldehyd Cinnamic tác dụng với Hydroxylamin tạo thành dẫn
chất Oxim và giải phóng ra 1 lượng tương đương HCl. Định lượng HCl
bằng KOH 0,5N.
2. Tiến hành:
- Cân 1g tinh dầu Quế, cho vào bình nón dung tích 100ml, thêm 10ml Ethanol
90 độ.
- Hút chính xác ydroxylamin hydrochloric (NH2OH.HCl) 0.5N, thêm 5 giọt
Methyl da cam. Chuẩn độ bằng KOH 0.5N trong Ethanol đến khi màu chuyển sang
vàng bền vững (V).
- Song song tiến hành với mẫu trắng (V1).
( V −V 1 ) x M
- X %=
20 g
V. Kiểm nghiệm tinh dầu bằng sắc ký lớp mỏng.
VI. Phát hiện tạp chất và chất giả mạo trong Tinh Dầu.
1. Phát hiện Nước:
- Cho vào ống nghiệm Khô 1 ít tinh thể Đồng Sulfat khan (màu trắng xanh) rồi
nhỏ từng giọt tinh dầu. Lắc đều, để yên trong 15 phút.
- Nếu có nước  CuSO4 chuyển sang màu xanh lam.
2. Phát hiện Cồn.
- Nhỏ từng giọt nước vào trong 1ml tinh dầu. Lắc đều  Nếu đục như sữa 
sơ bộ kết luận trong tinh dầu có cồn.
3. Phát hiện dầu hỏa, dầu Parafin: Tinh dầu sẽ tan trong Ethanol 80o
- Nhỏ 0.5ml tinh dầu vào ống nghiệm có sẵn 8ml Ethanol 80o.
- Nếu có dầu hỏa or Parafin thì sẽ không tan trong Ethanol 80o và sẽ nổi lên bề
mặt cảu chất lỏng.
VII. Kết quả thu được
- Tinh dầu có tỷ trọng nặng hơn nước: Quế, Hương Nhu.