SSI - TRUNG TÂM PHÂN TÍCH VÀ TƯ VẤN ĐẦU TƯ

Ngày 26/04/2023

Cập nhật quy định mới ngành ngân hàng

Ngày 23/04/2023, NHNN đã ban hành liên tiếp hai Thông tư có hiệu lực ngay điều chỉnh hoạt động kinh doanh trái phiếu doanh nghiệp
của các ngân hàng (Thông tư 03) và quy định việc cơ cấu thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ cho khách hàng gặp khó khăn (Thông
tư 02). Ngân hàng hiện có thể mua lại trái phiếu mà ngân hàng đã bán trước đó trong vòng 12 tháng, nếu trái phiếu đáp ứng một loạt các
tiêu chí (tổ chức phát hành trái phiếu không có nợ xấu tại ngân hàng; mục đích phát hành trái phiếu không phải để cơ cấu lại nợ hoặc
góp vốn vào tổ chức khác...). Đồng thời, các quy định tại Thông tư 02 cũng phù hợp để các ngân hàng tiếp tục tham gia cơ cấu nợ cho
khách hàng gặp khó khăn.

Cùng với Dự thảo sửa đổi Thông tư 41, chúng tôi cho rằng tất cả những động thái này là nỗ lực của NHNN để gỡ rối cho các vấn đề của
thị trường bất động sản trong khi chờ đợi việc sửa đổi khung pháp lý trong ngành BĐS thông qua việc ban hành các Luật liên quan. Thông
tư 02 áp dụng đối với các khách hàng gặp khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh và khó khăn trong trả nợ vay phục vụ đời sống
tiêu dùng. Với Thông tư 03, chúng tôi cho rằng một trong những mục đích là để trấn an tâm lý của các trái chủ nhỏ lẻ.

Nhìn chung, với hai thông tư này, các ngân hàng hiện được cung cấp các công cụ cần thiết để xử lý các vấn đề liên quan đến trái phiếu
doanh nghiệp & các khoản cho vay bất động sản. Trong khi đó, người đi vay có thể có nhiều thời gian hơn để chuẩn bị trả nợ cho các
khoản vay sắp tới. Do đó, đây là tin tức hỗ trợ cho một số đối tượng tham gia thị trường, bao gồm cả ngân hàng và người đi vay, mặc dù
việc áp dụng sẽ tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể.

Tuy nhiên, chúng tôi cần xem xét liệu các quy định này có hiệu quả thực tế hay không, vì một số tiêu chí vẫn còn khá khắt khe, hoặc có
thể có phần hạn chế khi áp dụng vào thực tế.

SSI.COM.VN Visit SSI Research on Bloomberg at SSIV<GO> Trang 1

SSI Research Web Portal: https://www.ssi.com.vn/khach-hang-ca-nhan/bao-cao-nganh
 SSI - TRUNG TÂM PHÂN TÍCH VÀ TƯ VẤN ĐẦU TƯ

Thông tư 02/2023 về Cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ

Sau nhiều bản dự thảo, Thông tư 02 đã được ban hành, theo đó, các ngân hàng sẽ có quyền lựa chọn cơ cấu lại thời hạn trả nợ trong
phạm vi tối đa là 12 tháng và giữ nguyên nhóm nợ trong khi các khoản dự phòng có thể được trích dần trong 2 năm. Như vậy, người đi
vay có thêm thời gian để thực hiện các nghĩa vụ nợ trong khi chờ nền kinh tế phục hồi hoàn toàn vào thời điểm thích hợp. Về phía ngân
hàng, áp lực lên cả bảng cân đối kế toán và báo cáo KQKD sẽ giảm bớt phần nào, do rủi ro tỷ lệ nợ xấu gia tăng sẽ được chuyển sang
đến nửa cuối năm 2024, áp lực lợi nhuận cũng giảm bớt ít nhất trong năm 2023 cho đến nửa cuối năm 2024 - khi con số nợ xấu sẽ phản
ánh thực tế hơn tình trạng của người đi vay. Cụ thể:

• Tỷ lệ nợ xấu năm 2023 có thể không tăng cao như ước tính ban đầu do khách hàng gặp khó khăn có thể được ngân hàng xem xét
cơ cấu thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ. Điều này cũng có lợi cho các ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu gần 3%, vì các tổ chức này
sẽ có thêm phương án để giữ tỷ lệ nợ xấu dưới mức 3%;

• Do không có quy định cụ thể về các ngành nghề đủ điều kiện được tái cơ cấu, chúng tôi hiểu rằng các khoản vay của một số
doanh nghiệp bất động sản nhất định có thể được xem xét để tái cơ cấu họ có những dự án dở dang nhưng có pháp lý đầy đủ.
Trong tình huống này, nếu các chủ đầu tư có nguồn lực tài chính và tiếp tục hoàn thành các dự án này, họ có thể có cơ hội bán nhà
và tạo ra dòng tiền để trang trải các nghĩa vụ nợ. Từ đó có thể phần nào giảm bớt tình trạng thanh khoản hiện tại cho các chủ đầu
tư có uy tín hơn. Tuy nhiên, chúng tôi cũng lưu ý rằng các nút thắt pháp lý trong ngành bất động sản vẫn là trở ngại chính đối với
tình hình thị trường hiện tại và không thể giải quyết chỉ thông qua Thông tư 02.

• Ngoài ra, do nội dung của Thông tư 02 cũng bao gồm cả các khoản vay tiêu dùng phục vụ đời sống, chúng tôi kỳ vọng rằng một
số khoản vay mua nhà cũng có thể được cân nhắc cơ cấu lại thời hạn trả nợ.

• Chi phí tín dụng sẽ giảm bớt ít nhất là vào năm 2023 cho đến nửa cuối năm 2024. Đến nửa cuối năm 2024, nếu người đi vay vẫn
không thể thực hiện nghĩa vụ thanh toán nợ, thì khoản vay của họ sẽ bị chuyển sang nhóm nợ xấu.

• Tỷ lệ bao nợ xấu trong năm 2023 trên lý thuyết sẽ tăng lên, vì tổng dự phòng bao gồm cả dự phòng cho các khoản vay đã cơ cấu,
trong khi phần nợ xấu không bao gồm các khoản nợ cơ cấu.

• Theo quan điểm của chúng tôi, các ngân hàng có thể hưởng lợi trong năm 2023 từ Thông tư 02 là những ngân hàng có tỷ lệ cho
vay cao đối với chủ đầu tư BĐS, như VPB, TCB, MBB, TPB, HDB…

• Mặc dù còn quá sớm để đưa ra kết luận, nhưng chúng tôi cho rằng Thông tư này cũng sẽ tạo ra một khung pháp lý cho việc tái cơ
cấu nợ có thể bị ảnh hưởng tiêu cực trong trường hợp nền kinh tế phục hồi chậm hơn dự kiến.

SSI.COM.VN Visit SSI Research on Bloomberg at SSIV<GO> Trang 2

SSI Research Web Portal: https://www.ssi.com.vn/khach-hang-ca-nhan/bao-cao-nganh
 SSI - TRUNG TÂM PHÂN TÍCH VÀ TƯ VẤN ĐẦU TƯ

Bảng: Tóm tắt nội dung Thông tư 02

Dự thảo lần 1 Dự thảo lần 2 Thông tư 02

Người đi vay Cả doanh nghiệp và cá nhân gặp khó khăn Không thay đổi Cả doanh nghiệp và cá nhân
trong hoạt động sản xuất kinh doanh. gặp khó khăn trong hoạt
động sản xuất kinh doanh và
khó khăn trong trả nợ vay
tiêu dùng
Ngày phát sinh Trước ngày 8/4/2023 Trước ngày ban hành Trước ngày ban hành Thông
Thông tư tư
Nghĩa vụ trả nợ Ngày thông tư đến ngày 31/12/2023 Không thay đổi Ngày ban hành Thông tư đến
trong vòng ngày 30/6/2024
Tiêu chí -Được ngân hàng đánh giá khách hàng không - Được ngân hàng đánh -Được ngân hàng đánh giá
Điều kiện để có khả năng trợ nợ gốc/lãi đúng hạn do nguyên giá khách hàng không có khách hàng không có khả
khoản vay được tái nhân khách quan của nền kinh tế. khả năng trợ nợ gốc/lãi năng trợ nợ gốc/lãi đúng hạn
cơ cấu -Bên đi vay có khả năng trả nợ đầy đủ nợ gốc đúng hạn do doanh thu, do doanh thu, thu nhập sụt
và/hoặc lãi theo thời hạn trả nợ đã được cơ cấu thu nhập sụt giảm bởi giảm bởi khó khăn trong hoạt
lại khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh.
- Khoản nợ không vi phạm quy định pháp luật. động sản xuất kinh - Khoản vay phải là khoản
doanh. vay nhóm 1
-Bên đi vay có khả năng -Bên đi vay có khả năng trả
trả nợ đầy đủ nợ gốc nợ đầy đủ nợ gốc và/hoặc lãi
và/hoặc lãi theo thời hạn theo thời hạn trả nợ đã được
trả nợ đã được cơ cấu lại cơ cấu lại
- Khoản nợ không vi - Khoản nợ không vi phạm
phạm quy định pháp luật quy định pháp luật
Thời gian kéo 12 tháng Không thay đổi Không thay đổi
dài
Phân loại nợ Khoản vay được tái cơ cấu giữ nguyên nhóm Không thay đổi Không thay đổi
trong quá trình nợ hiện tại. Tuy nhiên, nếu khách hàng không
tái cơ cấu có khả năng trả nợ theo đúng thời hạn đã tái cơ
cấu thì sẽ bị chuyển sang nợ Nhóm 4 hoặc
Nguyên tắc tái cơ Nhóm 5 theo Thông tư 11/2021.
cấu Các khoản dự Thoái thu và dừng dự thu lãi đối với các khoản Không thay đổi Không thay đổi
thu nợ tái cơ cấu
Dự phòng Ngân hàng phải trích lập dự phòng cụ thể đối Hai phương án đề xuất: PA 2 đã được thông qua.
với tổng dư nợ của khách hàng đã tái cơ cấu nợ PA 1: Không thay đổi Dự phòng cho khoản vay tái
giống như trường hợp khách hàng không được PA 2: Trích lập dự phòng cơ cấu được trích lập trong 2
tái cơ cấu. trong 2 năm 2023 và năm 2023 và 2024.
2024.

SSI.COM.VN Visit SSI Research on Bloomberg at SSIV<GO> Trang 3

SSI Research Web Portal: https://www.ssi.com.vn/khach-hang-ca-nhan/bao-cao-nganh
 SSI - TRUNG TÂM PHÂN TÍCH VÀ TƯ VẤN ĐẦU TƯ

Thông tư 03 về hoạt động kinh doanh trái phiếu doanh nghiệp của ngân hàng

Trái ngược với dự thảo có cả những điều khoản nới lỏng và thắt chặt đối với hoạt động kinh doanh trái phiếu doanh nghiệp của các ngân
hàng, Thông tư 03 cuối cùng được ban hành chỉ có một điều khoản nới lỏng là các ngân hàng được phép mua lại trái phiếu chưa niêm
yết mà ngân hàng đã bán trước đây mà không bị hạn chế về thời gian với điều kiện trái phiếu đó đáp ứng các điều kiện nêu tại Khoản 4
(Thông tư 16). Bên cạnh đó, bên mua TPDN này từ tổ chức tín dụng phải thanh toán toàn bộ số tiền mua TPDN tại thời điểm TCTD ký
hợp đồng bán TPDN cho bên mua trái phiếu và tổ chức phát hành phải được xếp hạng ở mức cao nhất theo quy định xếp hạng tín dung
nội bộ của ngân hàng.

Một lần nữa, chúng tôi cho rằng Thông tư này chủ yếu nhằm giải quyết vấn đề có thể phát sinh từ các trái chủ nhỏ lẻ hoặc để giải quyết
vấn đề liên quan đến việc phân phối trái phiếu qua kênh ngân hàng. Với việc mua lại trái phiếu doanh nghiệp, chúng tôi kỳ vọng một phần
rủi ro tín dụng sẽ được quay lại bảng cân đối kế toán của các ngân hàng, sau đó có thể được giải quyết thông qua các phương án đàm
phán/cơ cấu lại thời hạn theo quy định mới của Thông tư 02. Tuy nhiên, chúng tôi cũng lưu ý rằng thực tế áp dụng là rất khác nhau tùy
thuộc vào khẩu vị rủi ro của từng ngân hàng. Ngoài ra, NHNN vẫn giữ nguyên tiêu chí trong Thông tư 16 là không cho phép ngân hàng
mua trái phiếu với mục đích cơ cấu nợ để đảm bảo an toàn, ổn định cho toàn hệ thống. Do đó, khó có thể trông chờ vào việc ngân hàng
giải cứu thị trường trái phiếu doanh nghiệp chỉ thông qua việc cho phép họ mua lại trái phiếu đã bán trong vòng 12 tháng.

Thông tư 16/2021 Dự thảo lần đầu (27/03/23) Thông tư 03

Mua lại trái phiếu chưa niêm yết
1 (hoặc lô trái phiếu có liên quan)
đã được tổ chức tín dụng bán ra
Điều kiện tổ chức tín dụng phải
2 đáp ứng khi mua trái phiếu doanh
nghiệp
Trái phiếu không được mua với
3 tại doanh nghiệp khác
mục đích phát hành
4 Rà soát và giám sát nội bộ
Được phép mua lại đến đến ngày Được phép mua lại với điều kiện:
31/12/2023 với điều kiện: + Đáp ứng các điều kiện nêu tại
+ Đáp ứng các điều kiện nêu tại Khoản Khoản 4 (Thông tư 16 và đã được
Không được phép mua lại
4 (Thông tư 16 và đã được sửa đổi trong sửa đổi trong dự thảo),
trong vòng 12 tháng sau khi
dự thảo), + Trái chủ mua từ tổ chức tín
bán một lô trái phiếu nhất
+ Trái chủ mua từ tổ chức tín dụng phải dụng phải thanh toán đủ tại thời
định
thanh toán đủ tiền tại thời điểm mua điểm mua
+ Tổ chức phát hành phải có xếp hạng + Tổ chức phát hành phải có xếp
nội bộ cao nhất. hạng nội bộ cao nhất.
+ Tổ chức tín dụng có nợ
xấu <3%
Giữ các tiêu chí trước đó và thêm các
+ Mục đích phát hành trái
tiêu chí sau:
phiếu hợp pháp
+ Nợ /Vốn chủ sở hữu của tổ chức phát
+ Tổ chức phát hành cam
hành: dưới 5x Thay đổi trong bản dự thảo không
kết mua lại trong các trường
+ Mục đích phát hành trái phiếu: Tài trợ được phê duyệt trong Thông tư
hợp được lựa chọn
vốn lưu động khi quản lý được nguồn thu được ban hành.
+ Không có nợ xấu tại các
từ hoạt động của tổ chức phát hành và
tổ chức tín dụng vượt 12
thu thập đầy đủ tài liệu chứng minh việc
tháng trước ngày tổ chức tín
sử dung vốn lưu động
dụng mua trái phiếu doanh
nghiệp.
Giữ các tiêu chí trước đó và thêm các Thay đổi trong bản dự thảo không
+ Cơ cấu lại các khoản nợ
tiêu chí sau: được phê duyệt trong Thông tư
của tổ chức phát hành
+ Góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp được ban hành.
+ Góp vốn, mua cổ phần
vào doanh nghiệp khác hoặc
+ TPDN phát hành trong đó có mục
+ Tăng quy mô vốn hoạt
đích để hợp tác kinh doanh, hợp tác đầu
động.
tư với doanh nghiệp khác.
+ Tăng cường quy chế rà soát nội bộ Thay đổi trong bản dự thảo không
+ Tổ chức tín dụng có quyền và trách được phê duyệt trong Thông tư
nhiệm giám sát dòng tiền trái phiếu của được ban hành.
tổ chức phát hành

SSI.COM.VN Visit SSI Research on Bloomberg at SSIV<GO> Trang 4

SSI Research Web Portal: https://www.ssi.com.vn/khach-hang-ca-nhan/bao-cao-nganh
 SSI - TRUNG TÂM PHÂN TÍCH VÀ TƯ VẤN ĐẦU TƯ

CAM KẾT PHÂN TÍCH

Chuyên viên phân tích trong báo cáo này này cam kết rằng (1) quan điểm thể hiện trong báo cáo phân tích này phản ánh chính xác quan điểm cá nhân
đối với chứng khoán và/hoặc tổ chức phát hành và (2) chuyên viên phân tích đã/ đang/sẽ được miễn trách nhiệm bồi thường trực tiếp hoặc gián tiếp liên
quan đến khuyến nghị cụ thể hoặc quan điểm trong báo cáo phân tích này.

KHUYẾN NGHỊ
Mua: Ước tính tiềm năng tăng giá lớn hơn hoặc bằng 10 điểm phần trăm so với mức tăng chung của thị trường trong 12 tháng tới.
Khả quan: Ước tính tiềm năng tăng giá dưới 10 điểm phần trăm so với mức tăng chung của thị trường trong 12 tháng tới.
Trung lập: Ước tính tiềm năng tăng giá tương đương so với mức tăng chung của thị trường trong 12 tháng tới.
Kém khả quan: Ước tính tiềm năng giảm giá dưới 10 điểm phần trăm so với mức tăng chung của thị trường trong 12 tháng tới.
Bán: Ước tính tiềm năng giảm giá lớn hơn hoặc bằng 10 điểm phần trăm so với mức tăng chung của thị trường trong 12 tháng tới.

TUYÊN BỐ MIỄN TRỪ

Các thông tin, tuyên bố, dự báo và dự đoán trong báo cáo này, bao gồm cả các ý kiến đã thể hiện, được dựa trên các nguồn thông tin mà SSI cho là
đáng tin cậy, tuy nhiên SSI không đảm bảo sự chính xác và đầy đủ của các thông tin này. Báo cáo không có bất kỳ thông tin nhạy cảm về giá chưa
công bố nào. Các ý kiến thể hiện trong báo cáo này được đưa ra sau khi đã được xem xét kỹ càng và cẩn thận và dựa trên thông tin tốt nhất chúng tôi
được biết, và theo ý kiến cá nhân của chúng tôi là hợp lý trong các trường hợp tại thời điểm đưa ra báo cáo. Các ý kiến thể hiện trong báo cáo này có
thể thay đổi bất kì lúc nào mà không cần thông báo. Báo cáo này không và không nên được giải thích như một lời đề nghị hay lôi kéo để đề nghị mua
hay bán bất cứ chứng khoán nào. SSI và các công ty con và/ hoặc các chuyên viên, giám đốc, nhân viên của SSI và công ty con có thể có vị thế hoặc
có thể ảnh hưởng đến giao dịch chứng khoán của các công ty được đề cập trong báo cáo này và có thể cung cấp dịch vụ hoặc tìm kiếm để cung cấp
dịch vụ ngân hàng đầu tư cho các công ty đó.
Tài liệu này chỉ được lưu hành nội bộ và không được công bố công khai trên báo chí hay bất kỳ phương tiện nào khác. SSI không chịu trách nhiệm đối
với bất kỳ thiệt hại trực tiếp hay thiệt hại do hậu quả phát sinh từ việc sử dụng báo cáo này hay nội dung báo cáo này. Việc sử dụng bất kỳ thông tin,
tuyên bố, dự báo, và dự đoán nào trong báo cáo này sẽ do người dùng tự quyết định và tự chịu rủi ro.

THÔNG TIN LIÊN HỆ

Trung tâm phân tích và tư vấn đầu tư
Hoàng Việt Phương
Giám đốc Trung Tâm phân tích và tư vấn đầu tư
phuonghv@ssi.com.vn
SĐT: (+84 – 24) 3936 6321 ext. 8729

Vĩ mô Phân tích cổ phiếu KHCN Chiến lược thị trường

Phạm Lưu Hưng Ngô Thị Kim Thanh Nguyễn Lý Thu Ngà
Phó Giám đốc Chuyên viên phân tích cao cấp Chuyên viên phân tích cao cấp
hungpl@ssi.com.vn thanhntk@ssi.com.vn nganlt@ssi.com.vn
SĐT: (+84 – 24) 3936 6321 ext. 8711 SĐT: (+84 – 28) 3636 3688 ext. 3053 SĐT: (+84 – 28) 3636 3688 ext. 3051

Thái Thị Việt Trinh Nguyễn Trọng Đình Tâm

Chuyên viên phân tích Vĩ mô Chuyên viên phân tích cao cấp
trinhttv@ssi.com.vn tamntd@ssi.com.vn
SĐT: (+84 – 24) 3936 6321 ext. 8720 SĐT: (+84 – 24) 3936 6321 ext. 8713

Phân tích Định lượng Phân tích Ngành Ngân hàng Dữ liệu
Đỗ Nam Tùng Nguyễn Thu Hà, CFA Nguyễn Thị Kim Tân
Chuyên viên cao cấp Phân tích Định lượng Phó giám đốc Phân tích cổ phiếu Chuyên viên hỗ trợ
tungdn@ssi.com.vn hant4@ssi.com.vn tanntk@ssi.com.vn
SĐT: (+84 – 24) 3936 6321 ext. 8709 SĐT: +84 – 24 3936 6321 ext. 8708 Tel: (+84 – 24) 3936 6321 ext. 8715

SSI.COM.VN Visit SSI Research on Bloomberg at SSIV<GO> Trang 5

SSI Research Web Portal: https://www.ssi.com.vn/khach-hang-ca-nhan/bao-cao-nganh