-- Materiały przeznaczone do nauki w domu, nie popieramy ściągania --

Krajobrazy Polski, część 1

Test sprawdzający – rozdział 2

Grupa A

1. Na mapie zaznaczono wybrane pasy rzeźby terenu w Polsce, a obok zamieszczono zdjęcia
niektórych pasów. Wykonaj polecenia na podstawie zaprezentowanych materiałów. 0–3 p.

a) Wpisz w puste miejsca na fotografiach litery z mapy

oznaczające odpowiednie pasy rzeźby terenu. Uwaga:
Jedna z fotografii powinna pozostać bez oznaczenia.

r
zó
b) Zapisz nazwy pasów rzeźby terenu zaznaczonych na mapie literami A–C.
A. ………………………. B. ………………………. C. ……………………….
2. Krajobraz to wygląd fragmentu powierzchni Ziemi tworzony przez kilka elementów. Zaznacz
podpunkt, w którym nie został wymieniony element krajobrazu.
w
0–1 p.
A. Skały budujące podłoże B. Wiatry wiejące na Ziemi. C. Wody powierzchniowe.

3. Na rysunku przedstawiono formę terenu występującą na Wybrzeżu Słowińskim. Skreśl niewłaściwe

wyrazy tak, aby tekst dotyczący powstania tej formy był zgodny z prawdą. 0–2 p.

Ważnym elementem krajobrazu Wybrzeża Słowińskiego

są wybrzeża wysokie, zwane też plażami / klifami.
Do ich utworzenia przyczyniają się głównie wiatry / fale
morskie. Podcięty brzeg się osuwa, a materiał skalny
z brzegu jest przenoszony w głąb lądu / morza.
 -- Materiały przeznaczone do nauki w domu, nie popieramy ściągania --

4. Oceń, czy podane informacje dotyczące wybrzeży Morza Bałtyckiego są zgodne z prawdą. Zaznacz
literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa. 0–2 p.

1. Nadbrzeża są porośnięte głównie przez lasy liściaste. P F

2. Wydmy porasta między innymi piaskownica zwyczajna. P F
3. Latarnie morskie zwiększają bezpieczeństwo żeglugi. P F

5. Na mapie pasa pojezierzy zaznaczono trzy obiekty występujące na Pojezierzu Mazurskim. Wybierz
właściwe spośród podanych nazw. Wpisz je obok cyfr, którymi te obiekty oznaczono na mapie.
0–2 p.
 Ruciane-Nida  Olsztyn  jezioro Mikołajskie  jezioro Mamry
 wzgórze polodowcowe – Szeska Góra  wzgórze polodowcowe – Krzemieniucha

1. ……………………………………………….
2. ………………………………………………

r
3. ………………………………………………

6. Na terenie naszego kraju znajdują się trzy duże pojezierza. Uzupełnij poniższe zdania właściwymi
zó odpowiedziami spośród podanych.
Największe jeziora występują A / B części pasa, na Pojezierzu C / D. Za ich powstanie
odpowiada E / F.
A. we wschodniej C. Pomorskim
0–2 p.

E. topnienie lądolodu
B. w zachodniej D. Mazurskim F. duża liczba rzek
7. Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź A lub B oraz 1 lub 2. 0–1 p.
Nizina Mazowiecka ma
dogodne warunki do A. rolnictwa, 1. płyną przez nią duże rzeki.
rozwoju ponieważ
B. przemysłu, 2. ma ona charakter równinny.

8. Podaj trzy charakterystyczne cechy krajobrazu wielkomiejskiego. 0–2 p.

w
1. .....................................................................................................................................
2. .....................................................................................................................................
3. .....................................................................................................................................
9. Uzupełnij zdania dotyczące jednego z przedstawionych
na fotografiach symboli Warszawy. 0–2 p.

W herbie Warszawy znajduje się obiekt przedstawiony

na zdjęciu ...... .
Jego nazwa to .............................................................
 -- Materiały przeznaczone do nauki w domu, nie popieramy ściągania --

Krajobrazy Polski, część 1

Test sprawdzający – rozdział 2

Grupa B

1. Na mapie zaznaczono wybrane pasy rzeźby terenu w Polsce, a obok zamieszczono zdjęcia
niektórych pasów. Wykonaj polecenia na podstawie zaprezentowanych materiałów. 0–3 p.
a) Wpisz w puste miejsca na fotografiach litery z mapy
oznaczające odpowiednie pasy rzeźby terenu. Uwaga:
Jedna z fotografii powinna pozostać bez oznaczenia.

r
zó
b) Wpisz nazwy pasów rzeźby terenu zaznaczonych na mapie literami A–C.

A. ………………………. B. ………………………. C. ……………………….

2. Krajobraz to wygląd fragmentu powierzchni Ziemi tworzony przez kilka elementów. Zaznacz
w
podpunkt, w którym nie został wymieniony element krajobrazu. 0–1 p.

A. Ukształtowanie powierzchni. B. Szata roślinna i świat zwierzęcy. C. Wiatry wiejące na Ziemi.

3. Na zdjęciu przedstawiono element krajobrazu Wybrzeża Słowińskiego. Skreśl niewłaściwe wyrazy
tak, aby tekst dotyczący powstania tego elementu był zgodny z prawdą. 0–2 p.

Ważnym elementem krajobrazu Wybrzeża Słowińskiego

są wybrzeża niskie, wzdłuż których ciągną się plaże /
klify. Do ich utworzenia przyczyniają się głównie
wiatry / morskie fale. Na niektórych fragmentach tego
wybrzeża powstały również pustynie / wydmy.
 -- Materiały przeznaczone do nauki w domu, nie popieramy ściągania --

4. Oceń, czy podane informacje dotyczące wybrzeży Morza Bałtyckiego są zgodne z prawdą Zaznacz
literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa. 0–2 p.

1. Nadbrzeża są porośnięte głównie przez lasy iglaste. P F

2. Wydmy porasta między innymi mikołajek nadmorski. P F
3. Porty rybackie są schronieniem dla kutrów. P F

5. Na mapie pasa pojezierzy zaznaczono trzy obiekty występujące na Pojezierzu Mazurskim. Wybierz
właściwe spośród podanych nazw. Wpisz je obok cyfr, którymi oznaczono te obiekty na mapie.
0–2 p.
 Mikołajki  Węgorzewo  jezioro Śniardwy  jezioro Tałty
wzgórze polodowcowe – Szeska Góra  wzgórze polodowcowe – Krzemieniucha

1. ......................................................................
2. ......................................................................

r
3. ......................................................................
zó
6. Na terenie naszego kraju znajdują się trzy duże pojezierza. Uzupełnij poniższe zdania właściwymi
odpowiedziami spośród podanych. 0–2 p.

Największe jeziora występują A / B części pasa, na Pojezierzu C / D. Za ich powstanie odpowiada

E / F.
A. w zachodniej C. Pomorskim E. topnienie lądolodu
B. we wschodniej D. Mazurskim F. duża liczba rzek

7. Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź A lub B oraz 1 lub 2. 0–1 p.

Dawniej Nizinę Mazowiecką ta nizina ma charakter

porastały gęste lasy. Zostały one A. rolnictwa, 1.
równinny.
w większości wycięte ze względu ponieważ
przez tę nizinę płyną
na dogodne warunki do rozwoju B. przemysłu, 2.
duże rzeki.
w
8. Podaj trzy charakterystyczne cechy krajobrazu wielkomiejskiego. 0–2 p.
1. ..........................................................................................................................................
2. ..........................................................................................................................................
3. ..........................................................................................................................................

9. Uzupełnij zdania dotyczące jednego z przedstawionych na fotografiach symboli Warszawy. 0–2 p.

W Łazienkach Królewskich
znajduje się pałac, który
przedstawiono na zdjęciu ....... .
Jego nazwa to …………………..
………………………………………..
 -- Materiały przeznaczone do nauki w domu, nie popieramy ściągania --

Klucz odpowiedzi do rozdziału 2

Krajobraz Polski, część 1

Nr Poprawna odpowiedź
Kryteria punktowania
zad. Grupa A Grupa B
1. a) Od góry i od lewej: A, C, B. a) Od góry i od lewej: B, C, A. a) 1 p. za poprawne przyporządkowanie
b) A – pobrzeża, B – Wyżyny Polskie, b) A – pojezierza, B – Niziny dwóch fotografii,
C – góry Środkowopolskie, C – góry 2 p. za poprawne przyporządkowanie
trzech fotografii
b) 1 p. za poprawne podpisanie trzech
pasów,
razem 3 p.
2. B C 1 p. za poprawny wybór
3. Skreślone wyrazy: plażami, wiatry, lądu. Skreślone wyrazy: klify, wiatry, pustynie. 1 p. za poprawne skreślenie dwóch
wyrazów,
2 p. za poprawne skreślenie trzech wyrazów
4. F, P, P P, P, P 1 p. za właściwą ocenę dwóch informacji,
2 p. za właściwą ocenę trzech informacji
5. 1. Olsztyn 1. Mikołajki 1 p. za poprawne przyporządkowanie

r
2. jezioro Mamry 2. jezioro Śniardwy dwóch nazw,
3. wzgórze polodowcowe – Szeska Góra 3. wzgórze polodowcowe – Szeska Góra 2 p. za poprawne przyporządkowanie
trzech nazw
6. A. we wschodniej B. we wschodniej 1 p. za poprawny wybór dwóch elementów,
D. Mazurskim D. Mazurskim 2 p. za poprawny wybór trzech elementów
E. topnienie lądolodu E. topnienie lądolodu
zó
7.
8.

9.
A, 2

A, warszawska Syrenka
A, 1

A, pałac Na Wodzie
1 p. za właściwy wybór
Przykładowe odpowiedzi: gęsta i wysoka zabudowa, bardzo gęsta sieć ulic, rozbudowana 1 p. za poprawne wpisanie dwóch cech,
sieć linii komunikacyjnych, mała powierzchnia terenów zielonych. 2 p. za poprawne wpisanie trzech cech,
razem 2 p.
1 p. za poprawne zaznaczenie fotografii,
1 p. za podanie właściwej nazwy,
razem 2 p.
w
 -- Materiały przeznaczone do nauki w domu, nie popieramy ściągania --

Krajobrazy Polski, część 2

Test sprawdzający – rozdział 2

Grupa A

1. Ponumeruj zdania od 1 do 5 tak, aby poprawnie przedstawiały kolejne etapy powstania obecnego
krajobrazu Wyżyny Śląskiej.
0–2 p.
Powstanie kopalń.
Odkrycie węgla kamiennego.
Słabo zaludniona kraina porośnięta lasem.
Utworzenie krajobrazu miejsko-przemysłowego.
Wybudowanie osiedli i miasteczek wokół miejsc wydobycia węgla.

r
2. Na mapie literami A–D zaznaczono wybrane krainy geograficzne Polski, a na fotografiach
przedstawiono dziedzictwo kulturowe tych krain. Wykonaj polecenia na podstawie zaprezentowanych
materiałów. 0–6 p.
zó
a) Zapisz nazwy krain geograficznych zaznaczonych na mapie
literami A–D.

A. ...................................................................................
B. ...................................................................................
C. ...................................................................................
D. ...................................................................................

b) Wpisz właściwe litery w puste miejsca na fotografiach prezentujących dziedzictwo kulturowe krain
zaznaczonych na mapie. Następnie wpisz pod zdjęciami nazwy tych elementów dziedzictwa kulturowego.
w
3. Podaj na podstawie opisu nazwę formy terenu oraz nazwę krainy geograficznej, dla której ta forma
jest charakterystyczna. 0–2 p.

Dolina o stromych zboczach. Ma wąskie dno, którym okresowo płynie woda.

Forma terenu: ..........................................................................................
Kraina geograficzna: ...............................................................................
 -- Materiały przeznaczone do nauki w domu, nie popieramy ściągania --

4. Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź A lub B oraz 1 lub 2. 0–1 p.

Wyżyna Lubelska to ważna

żyznych gleb –
pod względem rolniczym A. żyto, 1.
czarnoziemów i płowych.
kraina w naszym kraju. co jest związane
W uprawach przeważa tam z występowaniem
mało żyznych gleb
między innymi B. pszenica, 2.
bielicowych.

5. Uzupełnij zdania. 0–2 p.

Wyżynę Krakowsko-Częstochowską budują głównie skały ………………………….. . Tworzą one
charakterystyczny dla tej krainy krajobraz ………………………….. . Powstał on w wyniku
rozpuszczania tych skał przez wodę i zawarty w niej ………………………………………………… .

6. Na rysunku przedstawiono wybrane formy skalne, które występują w jaskiniach. Zapisz nazwy form,
które na rysunku oznaczono cyframi 1 i 2. 0–2 p.

r
1. ..................................................................................
2. ..................................................................................
zó
7. Na krajobraz Tatr składa się wiele ciekawych form skalnych. Wybierz i podkreśl poprawne dokończenia
zdań.
A. Usypiska z odłamków skalnych to granie / stożki piargowe.
0–2 p.

B. Długie i malownicze formy polodowcowe to doliny / turnie.

C. Wąskie i długie grzbiety to przełęcze / granie.
8. Wybierz i wpisz do diagramu numery tych nazw, które pasują do krajobrazu Tatr Wysokich. 0–2 p.
1. Morskie Oko.
2. Wielka Jaskinia Śnieżna.
3. Dolina Pięciu Stawów Polskich.
4. Dolina Chochołowska.
5. Rysy.
w
6. Skały wapienne.
7. Dolina Kościeliska
8. Skały granitowe.

9. Oceń, czy podane informacje dotyczące pogody w górach są zgodne z prawdą. Zaznacz literę P,
jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa. 0–2 p.

1. Temperatura powietrza wzrasta o około 0,6oC co 100 m n.p.m. P F

2. Im wyżej, tym mniejsze są opady atmosferyczne. P F
3. W wysokich partiach gór wiatr wieje mocniej niż u podnóża. P F

10. Podkreśl nazwy tych spośród podanych gatunków roślin lub zwierząt, które są chronione
w Tatrzańskim Parku Narodowym. 0–1 p.
 limba  nietoperz  kozica  brzoza ojcowska
 -- Materiały przeznaczone do nauki w domu, nie popieramy ściągania --

Krajobrazy Polski, część 2

Test sprawdzający – rozdział 2

Grupa B

1. Uzupełnij schemat. Wpisz do niego litery, aby poprawnie przedstawiał powstanie obecnego krajobrazu
Wyżyny Śląskiej. 0-2 p.

Powstanie kopalń.
Odkrycie węgla kamiennego.
Wybudowanie osiedli i miasteczek wokół miejsc wydobycia węgla.
Utworzenie terenów zielonych na obszarach przekształconych.
Utworzenie krajobrazu miejsko-przemysłowego.

r
2. Na mapie literami A–D zaznaczono wybrane krainy geograficzne Polski, a na fotografiach
przedstawiono dziedzictwo kulturowe tych krain. Wykonaj
polecenia na podstawie zaprezentowanych materiałów. 0–6 p.
zó
a) Zapisz nazwy krain geograficznych zaznaczonych na mapie
literami A–D.
A. ...................................................................................
B. ...................................................................................
C. ...................................................................................
D. ...................................................................................

b) Wpisz właściwe litery w puste miejsca na fotografiach prezentujących dziedzictwo kulturowe krain
zaznaczonych na mapie. Następnie wpisz pod zdjęciami nazwy tych elementów dziedzictwa
kulturowego.
w
3. Podaj na podstawie opisu nazwę skały oraz nazwę krainy geograficznej, w której ta skała występuje
powszechnie. 0–2 p.

To skała zwięzła, złożona z pyłu. Łatwo ją rozkruszyć w dłoni. Na tej skale powstały
bardzo żyzne gleby – czarnoziemy.

Nazwa skały: .............................................................................................

Kraina geograficzna: ..................................................................................
 -- Materiały przeznaczone do nauki w domu, nie popieramy ściągania --

4. Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź A lub B oraz 1 lub 2. 0–1 p.

Wyżyna Lubelska to ważna
żyznych gleb –
pod względem rolniczym A. owsa, 1.
co jest związane czarnoziemów i płowych.
kraina w naszym kraju. Duże
obszary zajmują tam między buraka z występowaniem mało żyznych gleby
B. 2.
innymi uprawy cukrowego, bielicowych.

5. Uzupełnij zdania. 0–2 p.

Wyżynę Krakowsko-Częstochowską budują głównie skały wapienne. Tworzą one
charakterystyczny dla tego obszaru krajobraz, który powstał w wyniku …………………………. .
To zjawisko polega na …………………….…. skał wapiennych przez …………………………..
i zawarty w niej dwutlenek węgla.

6. Na rysunku przedstawiono wybrane formy, które występują w jaskiniach. Wpisz nazwy form, które na
rysunku oznaczono cyframi 1 i 2. 0–2 p.

r
1. ............................................................................
2. ............................................................................
zó
7. Na krajobraz Tatr składa się wiele ciekawych form skalnych. Wybierz i podkreśl poprawne
dokończenia zdań.
A. Pionowe zagłębienia w stokach to granie / żleby.
0–2 p.

B. Usypiska z odłamków skalnych to stożki piargowe / przełęcze.

C. Ostre szczyty to piargi / turnie.

8. Wybierz i wpisz do diagramu numery tych nazw, które pasują do krajobrazu Tatr Zachodnich. 0–2 p.

1. Morskie Oko.
2. Wielka Jaskinia Śnieżna.
3. Dolina Pięciu Stawów Polskich.
4. Dolina Chochołowska.
w
5. Rysy.
6. Skały wapienne.
7. Dolina Kościeliska.
8. Skały granitowe.

9. Oceń, czy podane informacje dotyczące pogody w górach są zgodne z prawdą. Zaznacz literę P,
jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa. 0-2 p.

1. Temperatura powietrza maleje o około 0,6oC co 100 m n.p.m. P F

2. Im wyżej, tym większe są opady atmosferyczne. P F
3. W wysokich partiach gór wiatr wieje słabiej niż u podnóża. P F

10. Podkreśl nazwy tych spośród podanych gatunków roślin lub zwierząt, które są chronione
w Ojcowskim Parku Narodowym. 0–1 p.
 limba  nietoperz  kozica  brzoza ojcowska
 -- Materiały przeznaczone do nauki w domu, nie popieramy ściągania --

Klucz odpowiedzi do rozdziału 2

Krajobraz Polski, część 2

Nr Poprawna odpowiedź
Kryteria punktowania
zad. Grupa A Grupa B
1. 3→2→1→5→4 2→1→3→5→4 1 p. za trzy lub cztery poprawne
uzupełnienia,
2 p. za pięć poprawnych uzupełnień
2. a) A – Wyżyna Krakowsko­Częstochowska a) A – Wyżyna Lubelska a) 1 p. za poprawne podpisanie trzech krain,
B – Tatry B – Tatry 2 p. za poprawne podpisanie czterech krain
C – Wyżyna Lubelska C – Wyżyna Śląska b) 1 p. za poprawne wpisanie liter na trzech
D – Wyżyna Śląska D – Wyżyna Krakowsko­Częstochowska fotografiach,
2 p. za poprawne wpisanie liter na czterech
b) kolejno: C, A, D, B b) kolejno: A, C, D, B fotografiach,
razem 4 p.
3. Forma terenu: wąwóz. Nazwa skały: less. 1 p. za poprawne wpisanie formy terenu/
Kraina geograficzna: Wyżyna Lubelska. Kraina geograficzna: Wyżyna Lubelska. skały,
1 p. za poprawne wpisanie nazwy krainy,
razem 2 p.

r
4. B, 1 B, 1 1 p. za poprawny wybór
5. Kolejno: wapienne, krasowy, dwutlenek Kolejno: krasowienia, rozpuszczaniu, wodę. 1 p. za poprawne wpisanie dwóch wyrazów,
węgla. 2 p. za poprawne wpisanie trzech wyrazów
6. 1. Stalaktyt 1. Stalagmit 1 p. za poprawne wpisanie jednej nazwy,
2. Stalagnat (kolumna) 2. Stalagnat (kolumna) 2 p. za poprawne wpisanie dwóch nazw
7. A. stożki piargowe A. żleby 1 p. za poprawne podkreślenie dwóch
zó
8.

9.
B. doliny
C. granie

1. Morskie Oko.
3. Dolina Pięciu Stawów Polskich.
5. Rysy.
8. Skały granitowe.
F, F, P
B. stożki piargowe
C. turnie

2. Wielka Jaskinia Śnieżna.

4. Dolina Chochołowska.
6. Skały wapienne.
7. Dolina Kościeliska.
P, P, F
elementów,
2 p. za poprawne podkreślenie trzech
elementów
1 p. za poprawne uzupełnienie trzech
okienek,
2 p. za poprawne uzupełnienie czterech
okienek
1 p. za poprawną ocenę dwóch zdań,
2 p. za poprawną ocenę trzech zdań
10. limba, kozica nietoperz, brzoza ojcowska 1 p. za poprawne podkreślenie dwóch
nazw gatunków
w