Fil 1 Final Reviewer berbal, upang maihatid nang malinaw at maayos

ang mensaheng nais iparating.

Mga Uri ng Paglalahad
Ang mga Mapagkukuhanan ng Paksa
1. Talumpati
1. Ang sariling karanasan ay ang pinakamadaling
2. Pangulong Tudling – Editoryal
at pinakadetalyadong paraan ng pagsasalaysay ng
3. Suring-basa
isang tao dahil ito ay nagmumula sa mga
4. Panuto
pangyayaring naranasan ng mismong
5. Sanaysay
nagsasalaysay.
6. Balita
7. Buod
2. Nairinig o napakinggan sa iba– Maaaring
DISKURSONG PAGSASALAYSAY
maging usap-usapan ng mga tao ang isang
pinagtatalunang isyu, mga balita sa radyo at
Ang pagsasalaysay ay isa sa pinakabantog at telebisyon, at iba pa. Subalit, hindi lahat ng
pinakalumang anyo ng sining. Sa ating paglalakbay napakinggan sa iba ay totoo at dapat munang
sa buhay, nakakaranas tayo ng iba’t ibang tiyakin ang katotohanan bago isulat.
kaganapan, aral, at karanasan na maaari nating
ibahagi sa iba sa pamamagitan ng pagkukuwento. 3. Napanood– Mga palabas sa sine, telebisyon,
dulaang panteatro, at iba pa ang maaaring
•Ang pagsasalaysay, o narrative, ay isang paraan
napanood.
ng pagpapahayag kung saan ang mga karanasan,
pangyayari, o kwento ay inilalahad sa isang
4. Likhang- Isip– Ang salaysay ay maaaring likha
maayos at organisadong pamamaraan. Isa ito sa
mula sa imahinasyon, katotohanan man o ilusyon.
pinakakilalang anyo ng pagpapahayag dahil sa
likas na hilig ng tao na magbahagi ng mga kwento
5. Panaginip o Pangarap– Ang mga pangarap at
at karanasan sa iba.
hangarin ng tao ay maaaring magamit bilang
batayan sa pagbuo ng isang salaysay.
•Ito rin ay nagsisilbing paraan upang maipahayag
ang kultura, tradisyon, at mga aral sa buhay sa
6. Nabasa– Mula sa anumang tekstong nabasa,
pamamagitan ng mga kwentong bayan, alamat,
mahalagang lubusang maunawaan ang mga
epiko, at iba pang mga uri ng panitikan.
pangyayari.
•Sa pagsasalaysay, mahalagang gamitin ang
mahusay na gramatika, diskorsal at estratehiya. Layunin
•Ang layuning ng pagsasalaysay ay maaaring
•Ang gramatika ay tumutukoy sa tamang paggamit
iba-iba depende sa manunulat at sa uri ng
ng mga patakaran sa pagbuo ng mga
pagsasalaysay na kanilang isinusulat. Narito ang
pangungusap tulad ng wastong pagbigkas at
ilan sa mga pangunahing layunin ng
pagbaybay ng mga salita.
pagsasalaysay:

•Ang diskorsal naman ay tumutukoy sa paggamit

1. Pagbibigay-aliw: Isa sa mga layunin ng
ng wika sa pagsasalita at pagsusulat upang
pagsasalaysay ay ang magbigay ng aliw o libangan
makabuo ng kahulugan at maayos na
sa mga mambabasa. Maraming mga kuwento, tula,
pagpapahayag.
at dula ang layuning magdulot ng kasiyahan,
pagtawa, o pagkamangha sa mga mambabasa o
•Sa estratehiya, ginagamit ng nagsasalita ang iba’t
manonood.
ibang uri ng komunikasyon, maging berbal o hindi
2. Pagpapahayag ng aral o mensahe: Ang •1. May tiyak at kawili-wiling paksa.
pagsasalaysay ay maaaring maghatid ng mga aral
o mensahe na mahalaga sa buhay ng tao. Ang mga
aral na ito ay maaaring tumukoy sa moralidad, •2. Gumagamit ng wasto at angkop na pananalita.
relasyon, o pagpapahalaga sa iba’t ibang aspeto ng
buhay.
•3. Malinaw na pagbuo sa mga larawang nais
ipakita.
3. Pagpapakilala sa kultura at tradisyon: Sa
pamamagitan ng pagsasalaysay, maaaring
ipakilala ng manunulat ang mga kultura at
•4. Isinasaalang-alang ang pagpili ng sariling
tradisyon ng isang lugar o pangkat ng mga tao. Ito
pananaw sa paglalarawan
ay makatutulong upang mapalawak ang kaalaman
at pang-unawa ng mga mambabasa sa iba’t ibang
kultura at pamumuhay. •5. Pumupukaw ng higit sa isang pandamdam:
paningin, pandinig, pang-amoy, panlasa at
4. Pagpapahayag ng damdamin at saloobin: Ang panalat.
pagsasalaysay ay maaaring maging paraan upang
ipahayag ng manunulat ang kanyang mga
•6. May kaisahan sa paglalahad ng mga kaisipang
damdamin, karanasan, o saloobin tungkol sa iba’t
inilalarawan.
ibang usapin at paksa.
5. Pagpapakita ng imahinasyon at pagiging
malikhain: Sa pamamagitan ng pagsasalaysay, •7 .May tiyak na layunin sa paglalarawan.
maaaring ipakita ng manunulat ang kanyang
imahinasyon at kreatibidad sa paglikha ng mga
tauhan, tagpuan, at pangyayari. Mga Halimbawa ng Paglalarawan:

6. Pagbibigay ng impormasyon at kaalaman: Ang 1. Paglalarawan sa Tao

pagsasalaysay ay maaaring maghatid ng
impormasyon at kaalaman sa mga mambabasa
tungkol sa isang tiyak na paksa, lugar, o
kaganapan.
2. Paglalarawan sa Damdamin
3. Paglalarawan sa Bagay
4. Paglalarawan ng tanawin o Lugar

DISKURSONG PAGLALARAWAN Diskursong PAngangatwiran

•Ito’y isang anyo ng pagpapahayag na naglalayong

bumuo ng isang malinaw na larawan sa isip ng
mga mambabasa o nakikinig
•Ang Paglalarawan ay isang diskurso na ang
layunin ay ipamalas sa nakikinig o bumabasa ang
nakikita ng mata, ang naamoy ng ilong, ang
nararamdaman ng balat o ng katawan, ang
nalalsahan ng dila o kaya naman naririnig ng
tainga.
MGA KATANGIAN NG ISANG MAHUSAY NA
PAGLALARAWAN
PANGANGATWIRAN- Ito ay isang pagpapahayag
na nagbibigay ng sapat na katibayan o patunay
upang ang isang panukala ay maging
katanggap-tanggap o kapani paniwala. Sa
pangangatwiran ang katotohanan ay pinagtitibay o
pinatutunayan sa pamamagitan ng mga katwiran o
rason. (Arogante)
Layunin nito na hikayatin ang mga tagapakinig na
tanggapin ang kawastuhan ang kanilang pananalig
o paniniwala sa pamamagitan ng makatwirang
pagpapahayag. ( Badayos)
Ang pangangatwiran ay isang sining sapagkat ang
paggamit ng wasto, angkop at magandang
pananalita ay makatutulong upang mahikayat na
pankinggan, tanggapin at paniniwalaan ng
nakikinig ang nangangatwiran.
- Ang pangangatwiran ay maituturing ding agham
sapagkat ito ay may prosesong
dapatisaalang-alang o sundin upang ito ay maging
mahusay at matagumpay, lalo na sa formal na
pangangatwiran gaya ng debate.
- Ang pangangatwiran ay isa ring kasanayan dahil
ang kahusayan ay maaaring matamo nimoman
subalit hindi sa paraang madali at sa maikling
panahon lamang.
DAHILAN NG PANGANGATWIRAN:
1. Upang mabigyang - linaw ang isang mahalagang
usapin o isyu.
2. Maipagtanggaol ang sarili sa mali o masamang
propaganda laban sa kanya.
KASANAYANG NALILINANG SA
PANGANGATWIRAN
1. Wasto at mabilis na pag-iisip
2. Lohikong paghahanay ng kaisipan
3. Maayos at mabisang Pagsasalita
4. Maingat na pagkilala at pagsusuri ng tama at
maling katwiran
5. Pagpapahalaga sa kagandahang asal gaya ng
pagtitimpi o pagpipigil ng sarili at pag-unawa sa
mga karaniwang inilahad ng iba o pagtanggap sa
nararapat na kapasyalan.
Dapat Isaalang-alang Para Mapagtagumpayan ang
Pangangatwiran
1.Matibay na pagpapaniwala 2.Mahatak na
panghihikayatAng panghihikayat ay lalakas kung
isasaalang-alang naman ang koordinasyon
ngtatlong mahahalagang bagay:
2.1. Ang Tagapagsalita
2.2 Ang Paksa
2.3.Ang Tagapakinig

3 Makapagbahagi ng kanyang kaalaman sa ibang

Kahulugan ng Debate
tao;

4. Makapagpahayag ng kanyang saloobin Ang debate ay may estrukturang pagtatalo na

kung saan ang dalawang panig o pangkat ay
naglalahad ng magkasalungat na ideya o
5. Mapanatili ang magandang relasyon sa kanyang
pangangatwiran ukol sa napagkaisahang paksa.
kapwa
Ang kadalasang paksa sa debate ay mga
kontrobersyal o napapanahong isyu. Ang panig na
sumasang-ayon sa paksa ay tinatawag na
Kahalagahan ng Pangangatwiran:
proposisyon, samantalang ang oposisyon naman
ang panig na sumasalungat.
1.Sa pamamagitan nito nililikha ang paniniwala.

2.Ito ay pangkalahatan o pang-unibersal.

3.Ito’s kailangang-kailangan ng tao bilang anyo o

paraan ng pakikipag-komunikasyon sa bawat isa