 Technique of Order Preference by Similarity

to Ideal Solution

)‫گیی چند شاخصه‬

‫(ییک از روشهای تصمیم ر‬ 

1
‫‪ TOPSIS ‬بر این مفهوم استوار است که گزینه انتخابی باید کمترین فاصله را با راه حل‬
‫ایده آل مثبت و کمترین فاصله را با راه حل ایده آل منفی داشته باشد‪.‬‬

‫‪‬در این روش ‪m‬گزینه به وسیله ‪ n‬شاخص مورد ارزیابی قرار میگیرند و هر مساله را‬
‫می توان به عنوان یک سیستم هندسی شامل ‪ m‬نقطه در یک فضای ‪ n‬بعدی در نظر گرفت‪.‬‬
 ‫این روش دارای ‪ 6‬گام است‪:‬‬
‫گام صفر‪ :‬به دست آوردن ماتریس تصمیم‬
‫‪‬در این روش ماتریس تصمیمی ارزیابی میشود که شامل ‪ m‬گزینه و ‪ n‬شاخص است‪.‬‬

‫‪‬در این ماتریس شاخصی که دارا ی مطلوبیت مثبت است‪،‬شاخص سود و شاخصی که‬
‫دارای مطلوبیت منفی ست ‪،‬شاخصه هزینه می باشد‪.‬‬
 ‫گام اول‪ :‬نرماالیز کردن ماتریس تصمیم‬

‫‪‬در این گام مقیاسهای موجود در ماتریس تصمیم را بدون مقیاس می کنیم‪.‬به این ترتیب که هر‬
‫کدام از مقادیر بر اندازه بردار مربوط به همان شاخص تقسیم می شود‪.‬‬

‫‪‬در نتیجه هر درایه ‪ rij‬از رابطه زیر به دست می آید‪:‬‬

 ‫گام دوم‪ :‬وزن دهی به ماتریس نرماالیز شده‪:‬‬

‫‪‬ماتریس تصمیم در واقع پارامتری است و الزم است کمی شود ‪،‬به این منظور تصمیم گیرنده برای‬
‫هر شاخص وزنی را معین میکند‪.‬‬

‫‪ ‬مجموعه وزنها( ‪ (w‬در ماتریس نرماالیز شده(‪ )R‬ضرب میشود‪.‬‬

‫‪‬با توجه به اینکه ماتریس‪ Wn*1‬قابل ضرب در ماتریس تصمیم نرماالیز شده(‪ )n*n‬نیست‪ ،‬قبل از‬
‫ضرب باید ماتریس وزن را به یک ماتریس قطری ‪ Wn*n‬تبدیل نمود‪(.‬وزنها روی قطر اصلی)‬
 ‫گا م سوم‪ :‬تعیین راه حل ایده آل و راه حل ایده آل منفی‪:‬‬

‫‪‬دو گزینه مجازی *‪ A‬و ‪ A-‬را به صورتهای زیر تعریف می کنیم‪:‬‬

‫‪‬دو گزینه مجازی ایجاد شده در واقع بدترین و بهترین راه حل هستند‪.‬‬
 ‫گام چهارم‪ :‬به دست آوردن اندازه فاصله ها‬

‫‪‬فاصله بین هر گزینه ‪ n‬بعدی را از روش اقلیدسی می سنجیم‪.‬یعنی فاصله گزینه ‪ i‬را از گزینه های‬
‫ایده آل مثبت و منفی می یابیم ‪.‬‬
 ‫گام پنجم ‪ :‬محاسبه نزدیکی نسبی به راه حل ایده آل‬

‫‪‬این معیار از طریق فرمول زیر به دست می آید‪:‬‬

‫‪‬مشخص است که هر چه فاصله گزینه ‪ Ai‬از راه حل ایده آل کمتر باشد نزدیکی نسبی به ‪1‬‬
‫نزدیکتر خواهد بود‪.‬‬
 ‫گام ششم‪ :‬رتبه بندی گزینه ها‬

‫‪‬نهایتا گزینه ها را بر اساس ترتیب نزولی رتبه بندی می کنیم ‪.‬‬

‫ا‬

‫ا‬
(1

(2
(3
(4
(5
(6

‫ا‬
TOPSIS is
 It is useful for qualitative and quantitative
data.
 It is relatively easy and fast, with a
systematic process.
 The output can be a preferential ranking
of the candidate alternatives with a
numerical value that provides a better
understanding of differences and
similarities among alternatives.
 This is especially useful when dealing with
a large number of alternatives and
criteria.
17
 ‫تش ی ح شده است به کمک روش‬‫مسی موتورسی کلت را که در ذیل ر‬
‫ر‬ ‫مساله رتبه بندی و انتخاب گ ز ینه به ینه م ر بوط به‬
‫) در نظر ر‬0.2( ‫) را برای همه معیارها مساوی‬W ‫ درجه اهمیت (وزن یا همان‬.‫) انجام دهید‬TOPSIS( ‫تا پس یس‬
.‫بگی ید‬
The steady growth of road traffic in Germany requires the extension of roads and
motorways network. In addition to the construction of new routes, the upgrading of
the existing network is of a particular importance. This includes the refurbishment of
damaged motorway segments and the expansion from 4 to 6 lanes.
The following variants for the 6-lane expansion of a motorway in Thuringia were
analyzed:
Variant 1 – Reconstruction with a concrete surface, modified axis position and
gradient;
Variant 2 – Reconstruction with an asphalt surface, modified axis position and
gradient;
Variant 3 – Reconstruction with a concrete surface, modified axis position and
identical gradient;
Variant 4 – Reconstruction with an asphalt surface, modified axis position and
identical gradient;
Variant 5 – Reconstruction with a concrete surface, identical axis position and
identical gradient;
Variant 6 – Reconstruction with an asphalt surface, identical axis position and
identical gradient.
The selection was made according to the criteria: construction costs, construction
period, durability, environmental protection and economic efficiency. It was aimed at
finding the optimal solution that fulfils the mentioned criteria best.
The values for the criteria costs, construction period, length of the route, noise
protection originate from operational documents. For the durability, statistical data
were collected in a diploma thesis. The following values were used: 18
19