KARTA PRACY.

ZAKRES PODSTAWOWY
EUROPA ŚREDNIOWIECZNA. POW TÓR ZENIE WIADOMOŚCI

Zadanie 1.
Dopasuj opisy do pojęć. Wpisz w wykropkowanych miejscach odpowiednie liczby.

a) majordom 1) zbiór przepisów prawa zwyczajowego Franków spisanych w VI w.

praca wykonywana przez chłopa na rzecz pana feudalnego w określonym

b) prawo salickie 2)
wymiarze czasu

c) feudalizm 3) przywileje zwalniające ziemie pana od świadczeń na rzecz władcy

reforma zapoczątkowana w zakonie benedyktynów na przełomie X i XI w.

d) wasal 4)
przywracająca przestrzeganie surowych zasad
wyższy urzędnik zarządzający dworem królów frankijskich z dynastii Me-
e) pańszczyzna 5)
rowingów

f) nepotyzm 6) system uprawy roli

g) renta feudalna 7) uczeń terminujący u rzemieślnika

ustrój społeczno-gospodarczo-polityczny oparty na więziach osobistych,

h) immunitet 8)
cechujący się hierarchiczną zależnością między seniorem i wasalem

i) inwestytura 9) rzemieślnik nienależący do cechu

j) trójpolówka 10) świadczenie ponoszone przez chłopa na rzecz właściciela ziemskiego

k) reforma kluniacka 11) najbogatsi kupcy, do których należała władza w mieście

l) partacz 12) wolny człowiek zobowiązujący się do służenia seniorowi

m) patrycjat 13) obsadzanie ważnych stanowisk kościelnych krewnymi

n) czeladnik 14) uroczyste nadanie wasalowi w użytkowanie ziemi należącej do seniora

a) ..... b) ..... c) ..... d) ..... e) ..... f) ..... g) ..... h) ..... i) ..... j) ..... k) ..... l) ..... m) ..... n) .....

Materiały uzupełniające do podręcznika do liceum i technikum,

klasa 1
Zadanie 2.
Uporządkuj wydarzenia w kolejności chronologicznej. Wpisz liczby od 1 do 12.

IV krucjata

Bitwa na Lechowym Polu

Dictatus papae

Bitwa pod Hastings

Utworzenie zakonu templariuszy

Chrzest Chlodwiga

Upadek Akki

Konkordat w Wormacji

Bitwa pod Poitiers

Traktat w Verdun

I krucjata

Koronacja cesarska Ottona I

Zadanie 3.
Przyporządkuj przyczyny do wydarzeń. Wpisz w wykropkowanych miejscach odpowiednie litery.
Przyczyny:
A – synod w Clermont
B – spór papiestwa z cesarstwem o inwestyturę
C – zajęcie Ziemi Świętej przez Turków seldżuckich
D – ochrona miejsc świętych
E – wybór Henryk IV na antypapieża po wcześniejszym wygnaniu Grzegorza VII

Wydarzenia:
1) wyprawy krzyżowe – ...........................................................................................................................................................
2) konkordat w Wormacji – .....................................................................................................................................................

Materiały uzupełniające do podręcznika do liceum i technikum,

klasa 1
Zadanie 4.
Oceń prawdziwość zdań. Wstaw znak X przy zdaniach prawdziwych.

Karol Wielki zapoczątkował dynastię Karolingów.

Pepin Krótki przyczynił się do powstania Państwa Kościelnego.

Stolicą Państwa Franków był Akwizgran.

Trzonem wojska frankijskiego była ciężka jazda.

Państwo Karola Wielkiego zostało podzielone między jego trzech synów.

Otton II poślubił księżniczkę bizantyńską Teofano, aby wzmocnić wpływy niemieckie na Wschodzie.

Otton III Wielki i Karol Wielki propagowali uniwersalizm.

Wikingowie uzyskali Normandię od króla Francji.

Waregowie byli wikingami, którzy prowadzili najazdy na terenie Europy Środkowo-Wschodniej.

W Anglii nie panowała zasada, że „wasal mojego wasala nie jest moim wasalem”, ponieważ król był
bezpośrednim seniorem wszystkich wasali.
Przejawem feudalizacji państwa było wzmocnienie pozycji monarchy i niezwracanie władcy ziemi
przez lenników.

Henryk IV udał się do Canossy, aby papież Grzegorz VI zdjął z niego ekskomunikę.

Papież Urban I wezwał chrześcijan do podjęcia wyprawy w celu odzyskania Ziemi Świętej.

IV krucjata nie osiągnęła zakładanego celu, ponieważ rycerze zaatakowali Konstantynopol.

W III krucjacie uczestniczyli Fryderyk I Barbarossa, Ryszard Lwie Serce i Filip II August.

Czeladnik, aby zdobyć tytuł mistrza cechowego, musiał wykonać majstersztyk.

Wilkierz to było miejsce, do którego przywiązywano winnego i wymierzano mu karę.

Monarchia patrymonialna to forma rządów, w której władza monarchy jest ograniczona na rzecz
stanów.

Opactwo w Cluny było siedzibą zakonu benedyktynów.

Wielką schizmą wschodnią określa się rozłam w Kościele, wskutek którego chrześcijaństwo podzie-
liło się na katolicyzm i prawosławie.

Cezaropapizm to idea zwierzchnictwa Kościoła nad władzą świecką.

Rycerze zakonu joannitów po upadku ruchu krucjatowego założyli na początku XIV w. państwo na
Malcie.

Materiały uzupełniające do podręcznika do liceum i technikum,

klasa 1
Zadanie 5.
Dopasuj postacie do wydarzeń. Wpisz ich imiona w wykropkowanych miejscach. Do niektórych wydarzeń pasuje więcej
niż jedna osoba.

Fryderyk I Barbarossa Wilhelm Zdobywca Karol Wielki

Otton I Kalikst II Henryk IV Harald I Pięknowłosy

Karol Młot Ryszard Lwie Serce Gotfryd z Bouillon

a) bitwa pod Poitiers – ............................................................................................................................................................

b) konkordat w Wormacji – ....................................................................................................................................................

c) III krucjata – ........................................................................................................................................................................

d) pielgrzymka do Canossy – ..................................................................................................................................................

e) utworzenie Królestwa Jerozolimskiego – ...........................................................................................................................

f) bitwa pod Hastings – ...........................................................................................................................................................

g) zjednoczenie większości Norwegii i objęcie tronu królewskiego – ....................................................................................

h) bitwa na Lechowym Polu – ................................................................................................................................................

i) odnowienie Cesarstwa Rzymskiego – .................................................................................................................................

Zadanie 6.
Zaznacz poprawną odpowiedź.
1. Na dworze Karola Wielkiego urzędnik nadzorujący piwnice i winnice to

stolnik.

palatyn.

czeladnik.

2. Okręgami przygranicznymi w państwie Franków zarządzali

palatyni.

hrabiowie.

margrabiowie.

3. Renesans karoliński obejmował

budowę uniwersytetu w Akwizgranie.

powstanie nowego typu pisma – majuskuły karolińskiej.

rozbudowę sieci szkół przyklasztornych i przykatedralnych.

Materiały uzupełniające do podręcznika do liceum i technikum,

klasa 1
4. Którą częścią monarchii karolińskiej władał Karol Łysy?

zachodnią

środkową

wschodnią

5. Ostatnim władcą z dynastii Karolingów w państwie wschodniofrankijskim był

Ludwik Dziecię.

Henryk Ptasznik.

Ludwik Niemiecki.

6. Który kraj powstał jako ostatni na terenie Skandynawii?

Dania

Szwecja

Norwegia

7. Nieprzestrzeganie zasad celibatu przez duchownych to

symonia.

nikolaizm.

nepotyzm.

8. Dictatus papae dotyczył

papocezaryzmu.

uznania wyższości cesarza nad papieżem.

zezwolenie cesarzowi na nadanie dóbr ziemskich biskupowi.

9. Bezpośrednią przyczyną III krucjaty

był najazd na Konstantynopol.

był podbój Edessy przez Turków.

było zdobycie Jerozolimy przez muzułmanów.

10. Grupa mieszkańców miasta posiadająca prawa miejskie, ale pozbawiona możliwości sprawowania władzy, to

plebs.

patrycjat.

pospólstwo.

Materiały uzupełniające do podręcznika do liceum i technikum,

klasa 1
11. Zadaniem gildii było

zapewnienie ochrony kupcom.

egzekwowanie przestrzegania prawa w mieście.

rozdzielanie praw i obowiązków między patrycjatem a pospólstwem.

12. Hanza niemiecka była związkiem kupców miast położonych w basenie

Morza Czarnego.

Morza Bałtyckiego.

Morza Śródziemnego.

13. Podczas wypraw krzyżowych jako pierwszy powstał zakon

templariuszy.

Krzyżaków.

joannitów.

14. Ostatnim wielkim mistrzem templariuszy był

Jakub de Molay.

Herman von Salza.

Robert z Molesme.

15. Zakon templariuszy tuż po upadku Akki został przeniesiony

do Francji.

na Węgry.

na Cypr.

16. Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie skupiał rycerzy zwanych

joannitami.

Krzyżakami.

templariuszami.

17. Na handlu z krajami Lewantu najbardziej wzbogaciły się w okresie wypraw krzyżowych

miasta Hanzy niemieckiej.

miasta włoskie.

Cesarstwo Bizantyńskie.

Materiały uzupełniające do podręcznika do liceum i technikum,

klasa 1