Kwentong Bayan, Mulamat o Mito, Alamat at Pabula

Kwentong Bayan
•Ang kuwentong-bayan (Ingles: folklore) ay mga kathang isip na kuwento o salaysay na ang mga
kumakatawan ay ang mga pag-uugali at mga uro ng mga mamamayan sa isang lipunan. Ito ay
nabuo ng mga manunulat upang kanilang maipahayag ang mga sinaunang pamumuhay at upang
maging gabay ng mga tao sa kasalukuyang pamumuhay. Maari nilang gawing basehan lalo na
ang mga wastong pag-uugali at mga aral na gustong ibigay ng kuwento.
• Ito ay anyong panitikan ng isang bansa mula sa mga katutubong panitikan. Mayroon ng
kuwentong bayan ang mga ninuno noon bago pa man tayo nasakop ng mga kastila at iba pang
dayuhang mananakop.
• Ang kuwentong bayan ay isang panitikan na may kaugnayan sa ugali, tradisyon, pamumuhay
ng mga tao sa iisang pook, rehiyon o lupain. Malaki ang ambag nito sa pagpapanatili ng kultura,
tradisyon, panitikan at lahi ng mga Pilipino.
Mga Katangian ng Kwentong Bayan

 Ito ay nagpasalin salin sa iba't ibang henerasyon sa pamamagitan ng pagsasalin-dila.

 Ito ay nasa anyong tuluyan (dire-diretso o hindi patula)
 Ito ay naglalahad ng mga mahihiwagang bagay o pangyayari..
 Ito ay naglalaman ng gintong aral na nagpapahiwatig ng mga bagay bagay na nangyayari
sa paligid.
MGA HALIMBAWA NG KWENTONG BAYAN SA PILINAS

 Ang kwento ng Pinya

 Ang matsing at ang pagong
 Ang kwentas at ang suklay
 Kung bakit maybkaliskis ang Isda
 Inang Kabundukan

Mulamat o Mito
• Ang nga mito ay mga kuwentong partikular na tumutukoy sa mga Diyos at Diyosa at kung
paano nakikipag-ugnayan sa kanila ang mga tao o kung paano sila nakikipag-uganayan sa mga
tao.
• Ito ay ang mga sinauna o matatandang kuwento at sinasabing pinakaugat o pinagmulan ng
lahat ng mga kuwento sa daigdig.
• Naglalaman ito ng mga buhay at pakikipagsapalaran ng iba't ibang diyos at diyosa na ang
layunin ay mailarawan ang ritwal, tradisyon o kultura ng mga bansang pinanggalingan nito.
 • Ang Mitolohiya ay isang halos magkakabit-kabit na kumpol ng mga tradisyon na kuwento o
mga na binubuo ng isang partikular na relihiyon o paniniwala.

Mga Katangian ng Mitolohiya

 Pinaniniwalaang pinagmulan ito ng mga bagay na nasa daigdig.

 May mga hindi ordinaryong karakter at mayroong kakaiba at mistikong daigdig.
 Ang mga pangyayaring nagaganap ay taliwas o iba sa mga pangyayaring nagaganap sa
tunay na buhay.
 Ito ay nagbibigay tuon sa wika. Ang mga bayani ng mito ay naglalahad ng kwento gamit
ang sopistikadong wika.
MGA HALIMBAWA NG MULAMAT O MITO

 Ang diyosa ng Pag-ibig at ni Adonis

 Ang sirena at si Santiago
 Ang diyosang si bugan at ang mortal na si Kinguan
 Si Malakas at si Maganda
 Ang bakunawa at ang pitong buwan

ALAMAT
Ang alamat ay isang uri ng kwentong bayan at panitikan na nagsasalaysay ng mga pinagmulan
ng mga bagay-bagay sa daigdig.
Ang salitang alamat ay panumbas sa salitang "Legendus" ng wikang latin at "Legend" ng wikang
Ingles na ibig sabihin ay "upang mabasa".
Sinasabi na bukod sa nakaaaliw ito sa mga mambabasa ay nakapagtuturo rin ito ng aral upang
makamit natin ang kabuuang kaunlaran.

Mga Bahagi ng Alamat

SIMULA:

 TAUHAN- kung sino-sino ang magsisiganap sa kwento at kung ano ang papel na
gagampanan ng bawat isa. Maaaring bida, kontrabida, o suportang tauhan.
 TAGPUAN-nakasaad ang lugar na pinangyarihan ng mga aksyon, insidente, gayundin
ang panahon kung kalian naganap ang kwento.
  SULIRANIN-nagsasaad ng problemang haharapin ng pangunahing tauhan.

GITNA

 SAGLIT NA KASIGLAHAN- ang naglalahad ng panandaliang pagtatagpo ng mga

tauhang masasangkot sa suliranin.
 TUNGGALIAN-nagsasaad sa pakikitunggali o pakikipagsapalar ng pangunahing tauhan
laban sa mga suliraning kakaharapin.
 KASUKDULAN-angpinakamadulang bahagi kung saan maaaria makamtan ng
pangunahing tauhan ang katuparan o kasawian ng kaniyang ipinaglalaban.
WAKAS

 KAKALASAN-ang bahaging nagpapakita ng unti-unting pagbaba ng takbo ng kwento

mula sa maigting na pangyayari sa kasukdulan.
 KATAPUSAN-ang bahaging maglalahad ng magiging resolusyon ng kwento.

MGA HALIMBAWA NG ALAMAT

 Alamat ng Makahiya
 Alamat ng Saging
 Ang Alamat ng Bayabas
 Alamat ng Pakwan
 Alamat ng Sampaguita

PABULA
• Ang pabula ay isang akdang naglalaman ng mga pangyayaring kapupulutan ng aral na sadyang
ginawa upang makapagbibigay aliw sa mga mababasa lalo na ang mga bata. Ang pabula ay
kwento na may mga tauhang ginagampanan ng hayop na kumikilos, nagsasalita at nag-iisip na
tulad ng tao. Habang lumilibang sa mga mambabasa, nagbibigay nama naman ito ng hindi
matatawarang aral. Masasalamin sa pabula ang kultura ng rehiyong pinagmulan nito na dapat
ipagmalaki at pahalagahan.
•Si Aesop ang tinaguriang ama ng pabula. Siya ay ay isinilang na kuba at may kapansanan sa
pandinig. Siya ayunang lumaki na isang alipin subalit sa kanyang ipinakitang sipag, katapatan, at
talino ay pinagkalooban siya ng kalayaan ng kanyang amo at hinayaang maglakbay at makilahok
sa mga kilos pambayan. Dito lumabas at nakilala ang kanyang talino at pagiging makatarungan.
Siya ay lumikha ng mga pabula upang turuan ang mga tao sa tamang pag-uugali at pakikitungosa
kapwa. Tinataya na siya ay lumikha ng mahigit sa 200 pabula nang siyaay nabubuhay pa.
MGA ELEMENTO NG PABULA
  Tauhan - Ito ay tumutukoy sa mga panauhin sa kwento.
 Tagpuan- Ito ay tumutukoy kung saan naganap ang kwento
 Banghay - Ito ay tumutukoy sa pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari sa kwento

MGA BAHAGI

 Panimula - Kung saan at paano nagsimula ang kwento.

 Kasukdulan - Dito na nangyayari ang problema sa kwento.
 Kakalasan - Ito ay tumutukoy sa parte kung saan unti-unti nang naaayos ang problema

Wakas - Ito ay tumutukoy kung paano nagwakas o natapos ang kwento.

MGA HALIMBAWA NG PABULA

 Ang Kuneho at ang Pagong

 Langgam at Tipaklong
 Ang Mausisang Sisiw
 Ang Kabayo at ang Kalabaw
 Ang aso at ang uwak