Professional Documents
Culture Documents
Pagbasa at Pagsusuri Final Module Activities 1
Pagbasa at Pagsusuri Final Module Activities 1
Pagbasa at Pagsusuri Final Module Activities 1
Ang modyul na Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik ay nakabatay
sa Gabay Pangkurikulum na binigay ng Kagawaran ng Edukasyon (DepEd) bilang opisyal na gabay ng
mga guro sa pagtuturo sa asignaturang ito. Ang modyul na ito ay inihanda para magamit sa pag-aaral ng
mga estudyante na nasa pangalawang semestre ng Grade 11.
Layon ng modyul na ito na maipaunawa ang gamit ng iba’t ibang teksto sa pag-aaral tungo sa
makabuluhang pananaliksik ukol sa kalikasan, wika at kuluturang Pilipino.
Prosidyural, at Argumintatib
Sa pagtatapos ng bawat paksa ay may inihandang interaktibong gawain at pagsasanay ang may-
akda para masiguro na magiging makabuluhan at mabisa ang pagkatuto ng mga mag-aaral.
Inaasahan na ang modyul na ito ay ang magiging susi para mapukaw ang interes ng mga mag-
aaral sa pananaliksik at maging madali at epektibo ang pagtuturo nito. Lubos na makatulong nawa ang
modyul na ito sa mga mag-aaral at guro na nagtuturo ng asignaturang Filipino.
- May-akda
1
UNIT II
MGA HAKBANG SA PAGSULAT NG
PAMANAHONG PAPEL
Kasanayang Pampagkatuto:
Ang yunit na ito ay nauukol sa mga hakbang sa paggawa ng pamanahong papel gaya ng pagpili
ng paksa, pagsulat ng tentatibong balangkas, pagbuo ng tentatibong bibliograpi, pagbuo ng konseptong
papel, pangangalap ng datos, pagsulat ng unang draft at pagsasa-ayos ng dokumentasyon kung saan ang
mga ito ay nagsisilbing preparasyon para sa mga mag-aaral. Ito rin ay nagbibigay ng pagkakataong ihanda
nila ang kanilang sarili sa hinaharap. Sa pamamagitan nito napapalawak nila ang kanilang mga kaalaman
sa napapanahong isyu sa lipunan na nararapat mabigyan ng solusyon at kasagutan.
Ang Sulating Pananaliksik
Ang sulating pananaliksik ay malalim ang pagtalakay sa isang tiyak at naiibang paksa. Hindi lang ito
basta pagsasama-sama ng mga datos na nasaliksik mula sa iba’t ibang primarya at sekundaryang
mapagkukunan ng impormasyon kundi taglay nito ang obhetibong interpretasyon ng manunulat sa mga
impormasyong kanyang nakalap.
Mga Hakbang sa Pagpili ng Paksa
3. Pagsusuri ng mga itinalang ideya - Muling balikan at isa-isang basahin ang mga isinulat mong ideya.
Suriing mabuti ang bawat isa gamit ang sumusunod na mga tanong:
*Alin sa mga ito ang kawili-wiling gawin o saliksikin para sa iyo?
*Alin ang posibleng makatulong sa iba kapag naihanap ito ng kasagutan?
2
*Alin naman ang masyadong limitado o maliit ang sakop?
*Alin ang angkop sa iyong antas at kakayanin mong tapusin sa itinakdang panahon?
5. Paglilimita sa paksa
Maaring sa una’y malawak ang paksang mabubuo mo kaya’t kakailanganin mong limitahan ito
upang magkaroon ng pokus ang gagawin mong pananaliksik.
Makikita sa ibaba ang isang halimbawa:
3
Mga Batayang Prinsipyo sa Pagbuo ng Balangkas
Bukod pa sa dalawang uri ng balangkas, may mga batayang prinsipyo rin na maaaring sundin sa pagbuo
ng balangkas.
1. Paralelismo
Sa paralelismong pagbuo, tinitingnan ang pagkakatulad ng estraktura ng estruktura ng mga salita,
kung ito ay binubuo lamang ng mga salita, parirala, o mga sugnay. Tignan ang pagkakaiba ng may
pararelismo at walang pararelismo.
Halimbawa ng balangkas na may paralelismo.
Mga Katangian ng Isang Mabuting Lider
A. Matapat sa bayan
B. Matulungin sa kapwa
C. Kapag sinabi niya, tiyak na gagawin niya.
D. May matibay na pananalig sa diyos.
Halimbawa ng balangkas na walang paralelismo.
Mga Katangian ng Isang Mabuting Lider
A. Madasalin
B. Matapat
C. Matulungin
D. Responsable
2. Koordinasyon
Sa pagbuo naman ng balangkas na may koordinasyon, tinitingnan kung may,kaisahan at kung n
konsistent ang pagbabalangkas. Tinitiyak na walang naliligaw na aytem sa ilalim ng bawat paksa. Suriin
ang dalawang halimbawa: ang isa ay di- maayos ang koordinasyon, at ang isa naman ay may maayos
na koordinasyon.
Halimbawa A Halimbawa B
Mga Uri ng Sports Mga Uri ng Sports
*Basketball A.Team Sports
*Football *Basketball
*Taekwondo *Volleyball
B.Martial Arts
*Arnis
*Taekwondo
Mapapansin sa Halimbawa A na inilista lamang sa ilalim ng paksa ang iba’t ibang uri ng sports. Tama
naman ang paglilista ng mga paksa. Subalit sa Halimbawa B, ipinailalim ang iba’t ibang klase ng sports sa
dalawang kategorya. Sa ganito, higit na malinaw ang balangkas sa ipinakikita sa Hanay B. mayroon itong
maayos na koordinasyon.
4
3. Subordinasyon
Sa pagbabalangkas na may ipinakikitang subordinasyon, may paghahanay ng paksa ayon sa antas
ng kahalagahan ng bawat aytem. Naipakikita ito sa pamamagitan ng paghahanay ng mga pangunahing
at suportang mga paksa.
a. Tarsier
b. Tamaraw
2. Hayop na Pantubig
a. Butanding
b. Pawikan
4. Dibisyon
Ang pagbabalangkas naman ayon sa dibisyon ay tumutukoy sa paghahati-hati ng mga paksa, ayon
sa mga kategoryang kinabibilangan nito. Kung mag-iisip ka halimbawa ng mga variable para sa iyong
pagsasaliksik, iayos mo ang mga variable ayon sa kanilang kinabibilangan. Tingnan ang mga
halimbawa.
A. Mga Kursong Popular sa mga Mag-aaral 1.
Education
2. Mass Communication
3. InformationTechnology
B. Kursong Nais ng mga Magulang Para sa Kanilang mga Anak
1. Law `
2. Education
3. Engineering
Balangkas na gumagamit ng Titik at Bilang. Gumagamit ito ng panandang numerong Romano para sa
pinakamataas na antas ng balangkas, malaking titik sa susunod na antas, numerong Romano sa ikatlo, at
maliit na titik sa ikaapat na antas.
Halimbawa
5
1. Unang Pangunahing Ideya
*Dayag, Alma M. Lakbay ng Lahing Pilipino 3. Quezon City: Pheonix Publishing House, 2014.
*Julian,Ailene B. at Nestor S. Lontoc. Lakbay ng Lahing Pilipino 4. Quezon City: Pheonix Publishing House,
2015.
Konseptong Papel
6
Bilang panimulang gawain sa pananaliksik, mahalagang paghandaan ang pagbuo ng isang
konsepto. Ang konsepto ay isang plano na nagpapakita kung ano at saang direksyon patungo ang
paksang nais pagtuunan. Mahalagang ilahad kung paano isasakatuparan ang napiling paksa bago ang
pagsasagawa ng mismong pananaliksik. Makatutulong dito ang konseptong papel na tinatawag ding pang-
unang mungkahing papel, na panimulang mahalagang hakbang bago magpatuloy sa pagsusulat. Nagsisilbi
itong gabay upang maipakita ang potensiyal ng gagawing pag-aaral.
7
4. Metodolohiya
Tinutukoy rito kung paano maisasakatuparan ang proyekto.Ibigay ang pangkalahatang ideya ng
metodolohiya maaring gamitinkabilang dito ang lahat ng mga makabagong dulog, teknik, o mga
proseso.
5.Inaasahang Bunga
Nakalahad dito kung sino ang makikinabang sa proyekto. Nakalahad din kung ano ang
inaasahan sa proyekto at paano ito mapakikinabangan.
6. Mga Sanggunian
Ilista ang mga sangguniang ginagamit sa pagkuha ng paunang mga impormasyon, ang mga
sangguniang maaring gamitin, at nabanggit sa mga kaugnay na pag-aaral.
Halimbawa ng nilalaman ng isang konseptong papel:
Epekto ng Global Warming: Isang Malaking Banta sa Seguridad
Kahalagahan:
Isang malaking banta sa sangkatauhan ang paglala ng kalagayan ng mundo ay ang patuloy na
lumalaki ang populasyon ng tao kung kaya patuloy ring tumaas ang pagkonsumo at pangangailangan ng
enerhiya na karaniwang nagmumula sa mga fossil fuel. Dahil sa paggamit ng fossil fuel, pinalalala nito ang
paginit ng mundo na nagbubunga ng pa-iiba-iba ng panahon.
Ang pisikal na epekto ng global warming tulad ng pagpapalit-palit ng panahon, at ang potensyal na
impact nito sa seguridad ng mga bansa tulad ng mga bansang kabilang sa third world ay isang
mahalagang usapin.
Isang mahalagang bahagi ng banta sa kapayapaan at seguridad ay ang posibleng maganap na
alitan sa mga border ng bawat bansang apektado. Ang patuloy na pagkatunaw ng yelo na nagiging sanhi
ng pagtaas ng bahaging tubig at unti-unting paglubog ng mababang lugar na maaaring magbunga ng isang
malaking pagbabago sa anyong lupa. Bunsod nito ang unti-unti na ring paglubog ng mga baybayin na
magreresulta ng pag-iiba ng shipping route. Maaari ding maging suliranin ang pagbugso ng migration o
pandarayuhan bunga ng paglikas mula sa lugar na lumubog. May malaking epekto rin ito sa kabuhayan ng
mga mamamayan lalo na sa agrikultura. Magkakaroon ng kakulangan sa suplay ng pagkain at sa mga
pangunahing pangangailangan ng mga mamamayan.
Ang pagtutuunan ng konseptong papel na ito ay ang implikasyong panseguridad bilang epekto ng
global warming. Maraming pag-aaral ang naisagawa tungkol sa global warming subalit ang pagiging banta
sa seguridad ng isang bansa ay hindi pa ganap na napagtutuunan ng pansin. Isang malawakang
kampanya ang kailangan palaganapin sa pamamagitan ng medium na maaabot ang interes ng mga
mamamayan. Mahihikayat ang mga kalahok na magsuri at magbigay ng solusyon nang sa gayon ay hindi
na umabot pa sa isang trahedya ang pagsasawalang-bahala ng mga tao.
8
Layunin ng papel na ito na
Metodolohiya
Magpapakalat ng mga questionnaire tungkol sa global warming. Sa pamamagitan ng pagkakaroon
ng malawakang talakayan ay magkakaroon ang mga mamamayan ng ganap na kaalaman tungkol sa
napipintong panganib na dulot ng global warming.
Inaasahang bunga
Ang papel na ito ay isang panimulang hakbang sa pagtataguyod ng adbokasiya ng pagpigil sa
paglala ng global warming. Ito ay maglalaman ng mga datos na magbabalangkas ng mga hakbangin upang
maresolba ito. Ang lahat ng mahahalagang datos na makakalap ay ilalathala. Ilalakip din ang resulta ng
mga survey bilang karagdagang pahina.
Pangangalap ng Datos
Ang pangangalap ng datos at paghahanda ay kadalasang isinasagawa matapos mabuo ang konseptong
papel, sumailalim sa depensa, at rebisyon ayon sa kinalabasan ng depensa. Binibigyang-diin ang
kahalagahan nang malinaw na paglatag ng tunguhin ng pananaliksik ng binuong konseptong papel at tesis
na pahayag dahil ito ang gagabay sa mananaliksik sa pangangalap ng mga datos at impormasyon.
Maaaring makakalap ng mga ideya at impormasyon sa mga aklat at iba pang sangguniang nakalimbag,
maaari din sa mga panayam, pananaliksik, dyornal, website, ulat at iba pa.
May tatlong pangkalahatang paraan kung paano makalap ang kinakailangang datos para sa isang pormal
na pananaliksik.
Paggawa ng mga Case Study - gumagawa ng pag-aaral ng mga tao o bagay sa loob ng isang takdang
panahon. Sa loob ng panahong binanggit, nagsasagawa ng masusing obserbasyon upang malaman ang
ilang mga pagbabago sa inoobserbahan.
Halimbawa: Kung nais na malaman ang mga ginagawa ng isang batang paslit sa tatlong taong gulang pa
lamang, gumawa ng case study at obserbahan siya sa loob ng isang buong linggo. Alamin kung kailan siya
umiiyak, at bakit siya umiiyak; kalian siya natutuwa, at ano ang nagpapasaya sa kanya. Paano niya
9
tinatawag ang pansin ng kanyang nanay o kanyang tagapag-alaga? Itala ang lahat ng mga obserbasyon,
at igawa ito ng report.
Paglulunsad ng Survey - nangangalap ang isang mananaliksik ng mga impormasyon mula sa isang grupo
ng subjects, na tintawag na populasyon. Sapagkat maaaring napakalaki o napakalawak ng kabuuang
populasyong nais pag-aralan, kumukuha lamang ang isang researcher ng isang grupo mula sa
nasabing populasyon, at ito ang tinatawag na sample population o sample size.
Paglulunsad ng Focused Group Discussion - maaaring mangumbida ng ilang mga miyembro ng sample
population tungkol sa pinag-aaralang paksa. Maaaring magpalitan ng kaalaman sa pamamagitan ng
pagtatanong o pag-uusap-usap. Sa huli, maaaring igawa ng buod ang mga mahahalagang kaalaman o
opinyong nakalap sa naganap na diskurso.
Paglulunsad ng mga Developmental Study - kapag nangangailangan ng mahabang panahon pag-aaral
upang ganap na maobserbahan ang ilang phenomena, kinakailangang magsagawa ng developmental
studies.
Halimbawa: Kung nais na malaman ang epekto ng isang paraan ng pagtuturo,kailangan ang mahaba
habang panahon upang malaman ang tunay na resulta ng pamamaraang ito. Hindi ito makikita sa loob
lamang ng isang linggo o isang buwan. Tulad ng programang “K-12 ng DepEd”, Hindi maaaring makita ang
resulta ng pagbabagong ito sa loob lamang ng iilang taon. Kailangang matapos muna angbuong span ng K
to 12 program bago maipahayag ang resulta ng mga pananaliksik.
Follow-up Study – Ito’y paggamit ng isang partikular na pamamaraan sa pagtuturo. Ipagpalagay na ginamit
ang pamamaraang ito sa unang baitang, at ipagpalagay na naging maganda ang resulta ng ginawang pag-
aaral. Maaaring ipagpatuloy pa ang paggamit ng nasabing pamamaraan kapag tumuntong na ng
ikalawang baitang ang mga mag-aaral upang matiyak kung talagang tama ang sinasabi ng pananaliksik.
Documentary Analysis/ Content Analysis - pinag-aaralan ang sinasabi ng mga dokumento o mga nasusulat
tungkol sa paksa, at saka ito binibigyan ng mga pagsusuri.
Halimabawa: Nais ng mananaliksik na suriin ang ilang mga aklat ng Social Studies kung tama ang mga
nasusulat na impormasyon tungkol sa kasaysayan ng ating bansa.
Feasibility Study - ito ay isang popular na uri ng pag-aaral na isinasagawa muna ng mga negosyanteng
nais na magtayo ng isang uri ng negosyo. Masusi nilang pinag-aralan ang trend o ang pulso ng mga
mamamayan, at ito ang magdidikta kung itutuloy ba nila o hindi ang iniisip nilang negosyong sa pook na
iyon.
Correlational Study - ito ay isang uri ng pag-aaral na gumagamit ng mga variable, at pinag-aaralan ang
epekto ng ginamit na variable sa isa pang variable. Sa pag-aaral na ito, pinahahalagahan ang inaasahang
makikitang relasyon ng mga bagay o konseptong pinag-aaralan.
Halimbawa: May epekto kaya ang kapaligirang tinitirhan ng isang mag-aaral sa kanyang pagkatuto? Kung
nais na pag-aralan ng isang mananaliksik ang paksang ito, kukuha siya ng mga sample population mula sa
iba’t ibang sector ng lipunan at saka niya pag-aaralan kung may pag-iiba ba ang achievement ng mga
mag-aaral sa iba’t ibang kaligirang ito.
Pamamaraang Eksperimental - nagsisimula ang isang mananaliksik sa pamamagitan ng isang suliranin, at
ang suliranin ay pilit niyang hahanapan ng kasagutan sa pamamagitan ng mga pag-aaral.
10
Pagalugad na Pananaliksik - layunin ng mananaliksik na maghanap ng bagong ideya, palawakin ang
kaalaman sa isang pag-aaral, at tingnan kung mayroon bang nadagdag na mahahalagang impormasyon sa
paksang pinag-aralan. Ginamit ang pananaliksik na ito sa agham panlipunan, edukasyon, at kasaysayan.
Sa pamamaraang ito, gumagamit ang mananaliksik ng iba’t ibang paraan upang matiyak ang bunga ng
kanyang eksperimento.
1. Obserbasyon - isa itong gawain at kakayanan ng tao na ginagamitan ng iba’t ibang
pandama upang matamo ang mga kinakailangang impormasyon.
● Natural na Obserbasyon - pagmamasid sa mga natural na pag-uugali ng paksa ng obserbasyon
sa isang normal na sitwasyon. Sa pamamaraang ito, walang gaanong pagsisikap na makuha ang
anumang pagbabago sa pag-uugali ng paksa.
● Personal at Obhektibong Obserbasyon - ang personal na pagmamasid ay may kinalaman sa
damdamin at opinyon ng tagamasid batay sa kaniyang sariling danas kaugnay ng isinasagawang
pananaliksik. Sa kabilang dako, ang obhektibong pagmamasid ay hango sa mga materyal at
lantad na ebidensiyang nakita.
● Direktang Partisipasyon at Walang Partisipasyon - ang direktang partisipasyon sa buong proseso
ng pananaliksik, nakikita siya ng taong inoobserbahan bilang isang tagamasid. Samantala, kung
walang partisipasyon ay nakadistansiya ang mananaliksik o kaya naman ay hindi alam ng taong
inoobserbahan na siya ay inoobserbahan.
● May estruktura at walang estruktura - isinasagawa ito sa isang kontroladong sitwasyon tulad ng
isang silid o laboratoryo upang masubok ang isang teorya. Ang walang estrukturang
obserbasyon naman ay isang eksploratoryong pag-aaral at walang tiyak na pangyayaring
inooberbahan. Sa halip na magamit ang obserbasyon upang makakuha ng kongklusyon, ginawa
ang walang estrukturang obserbasyon upang subukin ang isang kuro-kuro (hypothesis)
2. Sarbey at Talatanungan - ang sarbey ay isang paraan upang makuha, masuri
at kahulugan ang pananaw ng mga taong pinag-aaralan o inoobserbahan. Sa
pagsasagawa ng talatanungan, laging isaalang-alang na gawin itong simple at
maikli.
May dalawang pangkalahatang pormat ang talatanungan.
⮚ Malayang tugon - naipahahayag ng mga taong pinag-aaralan ang kanilang opinyon. Ang mga
tanong dito ay walang inaasahang tiyak na sagot.
A. Walang takdang bilang
Halimbawa:
Magkano ang naiipon mo sa loob ng isang lingo?________
B. Walang takdang tugon
Halimbawa:
Ano ang opinyon mo sa Bangsamoro Basic Law?______
11
Paano makatutulong ang BBL sa pagpapaunlad g Mindanao?_______
⮚ May pagpipiliang Tugon- ang tinatanong ay walang ibang pagpipilian maliban sa mga nakahaing
sagot sa talatanungan.
Halimbawa:
Pagsunod-sunorin ang mga gadgets ayon sa pagkiling sa mga ito ng kabataan.
Isulat ang bilang ng sagot sa patlang
1. Pinakakinakihihiligan
2. Mas kinahihiligan
3. Kinahihiligan
4. Puwedeng wala
_____cell phone _____ laptop _____ ipad _____ xbox
Mga uri ng talatanungang may pagpiliang tugon
1. Mga tanong na maaari lamang sagutin ng Oo o Hindi (Dichotomous Question)
Halimbawa:
Sumasang-ayon k aba sa BBL? ___Oo ___ Hindi
2. Ito ay mga tanong na nakalagay ang mga pagpipilian. (Multiple Choice)
● Rating Scale
Halimbawa:
Ano ang masasabi mo sa paraan ng pagtuturo ng bagong guro?
Pinakamahusay Mahusay Katamtaman Hindi mahusay
● Pagrarango (Ranking Scale)
Halimbawa:
Bilugan ang ranggo ng paraan ng pagtuturo ng guro, ang1 bilang pinakamababa at 5 bilang
pinakamataas
1. Maayos bang magturo ang guro? 1 2 3 4
● Sang-ayon o Di-sang-ayon (Agreement Scale)
Halimbawa:
Sumasang-ayon ka ba sa K-12?
12
Mga Bahagi ng Pananaliksik
MgaPaunangPahina
● Fly leaf ● Talaan ng Nilalaman
● Pasasalamat ● Flyleaf
I. Kabanata1-AngSuliraninoKaligiranNito
● Introduksiyon-Kaligiran ng Pag-aaral ● Kahalagahan ng Pag-aaral
III. Kabanata3-DisenyoatParaanngPananaliksik
● Disenyo ng Pananaliksik ● Instrumento ng Pananaliksik
● Apendiks
Tandaan:
✔ Huwag isulat sa malalaking titik ang pamagat
✔ Ang mga pangngalang pantangi tulad ng pangalan ng tao, lugar at mahahalagang salita ay kailangang
nagsisimula sa malaking titik maliban sa mga pang-ukol at pangatnig.
✔ Kung ang pamagat ay may daglat, kailangang bangngitin sa simulang bahagi ng talata ang buong
kahulugan ng mga titik.
13
Antas ng Kamalayan ng mga Mag-aaral ng International Studies ng
Ipinasa nina:
Basilan, Ma. Isabela
Genosas, Michaela Louisa
Omos, Karlos Peppa
Secretaria, Juan Bruno
Pagsasaayos ng Dokumentasyon
Ang datos ay kailangan maging maayos. May mga paraan upang maihanda nang wasto at maisaayos ang
mga datos upang makatulong sa epektibong pananaliksik.
Ang aklat at iba pang babasahin ay mahalagang mapagkukunan ng datos. Upang maging madali at
organisado ang pagkuha, may mga paraang dapat tandaan. Ang mga silid-aklatan ay may kard katalog o
elektronikong pamamaraan upang hanapin ang kakailanganing materyales.
Kard katalog ang tawag sa lagayan ng mga impormasyon kaugnay ng pagksa, pamagat, at may-
akda ng isang babasahin. Organisado ito at nakaayos nang paalpabeto upang madaling tukuyin ang
kinakailangang akda. Matapos makuha ang mga impormasyon sa kard katalog (subject card, title card,
author’s card), maaaring magpatulong sa kinatawan ng aklatan. Tiyaking nakuha ang mga impormasyon sa
mga hihiraming sanggunian gaya ng call number. Gabay ang paggamit ng kard katalog upang hanapin
hindi lamang ang mismong hinahanap na sangguniang kaugnay ng pananaliksik. Sa tulong ng kaugnay na
14
paksa sa kard katalog, makikita ang lahat ng sangguniang magagamit upang mapagyaman ang
pananaliksik mula sa dokumentong nakuha sa mga babasahin.
Maliban sa kard katalog, karamihan sa mga silid-aklatann ay may elektronikong kard katalog o
mas kilala sa tawag na OPAC (Online Public access Catalog) Sa pamamagitan ng kompiyuter,
mabubuksan sa isang web browser ang OPAC ng silid-aklantan. Katulad ng isang halimbawa ng search
engine, ita-type sa search bar ang gawing keyword sa search bar. Lalabas base sa inilagay na keyword
ang talaan ng mga sangguniang matatagpuan sa silid-aklatan. Bawat aklat ay makikitaan ng impormasyon
na katulad ng nasa isang kard katalog. Malalaman din kung nasa silid-aklatan ang naturang aklat o kaya’y
hiniram.
Matapos na makuha ang mapakikinabangan sa mga aklat, ihanay ang mga may-akda, pamagat, paksa
upang maging organisado ang pangangalap ng datos. Gumawa ng talahanan upang ikategorya o uriin ang
mga nakuhang impormasyon. Makatutulong ang ganitong sistema sa madaling pagsulat ng bahagi ng
pananaliksik at madali na ring mabatid ang tiyak na sangguniang babalik-balikan upang patatagin ang
nilalaman ng pananaliksik
15
ay lumiklikha ng ideal na mundo.
Sa unang uri ipanapakita ang
isang ideal na tahanan at ang
pagkakaroon ng magandang
buhay samantalang ang
pangalawang uri ay naglalarawan
ng ideal na daigdig sa labas nito.
Gayunpaman, may mga
pagkakataong maaaring
mabuwag ang nililikhang ideal na
mundo dahil sa aktuwal na
nangyayari
Tulad ng trahedya, kahirapan, o
iba pang panlipunang suliranin
dahil dito, nakita na
pinagtutugma naman ng
pangatlong uri ng ad ang ideal at
aktuwal.
Talahanayan
Halimbawa
TALAHANAYAN PAMAGAT PAHINA
Talahanayan 1 Pagkakahati-hati ng mga 54
Tagatugon Batay sa Kasarian
Talahanayan 2 Pagkakahati-hati ng mga 56
Tagatugon Batay sa Edad
Talahanayan 3 Pagkakahati-hati ng mga 59
Tagatugon Batay sa Katayuang
Panlipunan
Talahanayan 4 … …
Talahanayan 5 … …
Grap
Grap 1 pagkakahati-hati ng mga 54
Tagatugon batay sa kasarian
16
Grap 2 pagkakahati-hati ng mga 56
tagatugon batay sa edad
Grap 3 pagkakahati-hati ng mga 59
tagatugon batay sa katayuang
panlipunan
Grap 4 … …
Grap 5 … …
KONKLUSYON
Napagtagumpayan mo ang mga dapat malaman at matamo sa modyul na ito. Ang iyong natutunan ay
magagamit sa totoong pangyayari na magbibigay ng kamalayan tungkol sa mahalaga at napapanahong
isyu na maaring mabigyan ng solusyon o mga mungkahi na magagamit mo sa iyong pag-aaral at ang mga
bahagi ng pananaliksik ay lubos na makatutulong sa’yo sa pagbuo ng isang pamanahong papel.
17
Pagbati! Matagumpay mong naisakatuparan ang mga hinihingi ng yunit at ng kabuuan ng modyul na ito.
Ngayon ay tiyak na handa ka na sa susunod na hamon sa pag-aaral.
MARAMING SALAMAT!
TALASANGGUNIAN
Dayag, A.M at M.G Del Rosario M. (2016) Pinagyamang Pluma Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Quezon City: Phoenix Publishing House.
Tayla, D.R, Petras, J.D, Geronimo, J.V, at Batnag, A.E (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Sampalok Manila: Rex Book Store, Inc.
Bernales, R.A., Pascual, M.E.A, Ravina, E.A. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang
Pilipino. Valenzuala City: JO-Es Publishing House, Inc.
Montera, G.G, Plasencia,N.R. (2016). Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino. Cebu
City: Phiazarra Publishing House.
Talegon, Jr., Vivencia, M. (2016) Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino. . Quezon
City: Brilliant Creations Publishing, Inc.
18
Year, Strand, Section: _________________________________Guro: __________________
SURIIN MO!
A. Panuto: Isulat sa patlang ang Tama kung wasto ang ipinahahayag sa bilang. Kung mali bilugan
angsalitang nagpapamali sa pangungusap at isulat sa patlang ang salita o parirala na
magwawasto sa pahayag.
_________1.Tinutukoy na bunga ang elementong di-nakapag-iisa (independent variable).
_________2. Karaniwang isinasagawa ang paghahanda ng datos pagkatapos maidepensa ang
konseptong papel.
_________3. Ang OPAC ay talaan ng mga kard na naglalaman ng lahat ng bibliograpiya na matatagpuan
sa isang silid-ak latan at mauuri sa tatlong kategorya may-akda, pamagat, at paksa.
_________4. Ang internet ang pinakamapagkakatiwalaang sanggunian ng mga impormasyon at datos.
Makasisigurong laging tama ang nilalaman ng mga ito.
_________5. Ang sarbey ay isang paraan upang makuha, masuri at mabigyang kahulugan ang pananaw
ng mga taong pinag-aaralan.
_________6. Ang Walang estruktura ay isinasagawa sa isang kontroladong sitwasyon tulad ng isang silid
olaboratoryo upang masubok ang isang teorya.
_________7. Ang correlational study ay maghanap ng bagong ideya, palawakin ang kaalaman sa isang
pag-aaral, at tingnan kung mayroon bang nadagdag na mahahalagang impormasyon sa
paksang pinag-aralan.
_________8. Ang estrukturang obserbasyon naman ay isang eksploratoryong pag-aaral at walang tiyak na
pangyayaring inoobserbahan.
_________9. Content Analysis- pinag-aaralan ang sinasabi ng mga dokumento o mga nasusulat tungkol sa
paksa, at saka ito binibigyan ng mga pagsusuri.
_________10.Obhektibong Obserbasyon ay isang pamamaraang walang gaanong pagsisikap na makuha
ang anumang pagbabago sa pag-uugali ng paksa.
B. Panuto: Basahin at tukuyin ang hinihingi sa bawat pangungusap. Hanapin sa kahon ang sagot at
isulat ang titik sa patlang na inilaan bago ang bilang.
a. Fly Leaf 1 c. Pahina ng Pagpapatibay e. Talaan ng Nilalaman
b. Pamagating Pahina d. Pasasalamat f. Talaan ng mga Talahanayan
_____1. Dito nakasaad kung kanino iniharap o ipinasa ang papel, kung saang asignatura ito kailangan, at
kung sino ang gumawa at panahon ng kumplesyon.
_____2. Ito ang pinakaunang pahina sa pamanahong-papel.
_____3. Makikita sa bahaging ito ang kompirmasyon ng pagkakapasa ng mananaliksik at pagkakatanggap
ng guro ng pamanahong-papel.
_____4. Dito kinilala at tinukoy ng manaliksik ang maaaring nakatulong sa pagsulat ng pamanahong-papel.
Ito’y maaaring indibidwal, pangkat, tanggapan o institusyon.
19
_____5. Ito’y nakaayos nang pabalangkas ang mga bahagi at nilalaman ng pamanahong-papel at ang
kaukulang bilang ng pahina sa bawat isa.
C. Panuto: Isulat ang PAK GANERN kung ang pangungusap ay tama. LIGWAK naman kung ito’y mali at
hanapin at salungguhitan ang nagpapamali sa pangungusap.
_________1. Ang panimula ay isang maikling talatang kinapalooban ng pangkalahatang pagtalakay ng
paksa ng pananaliksik.
_________2. Sa layunin ng pag-aaral makikita ang mga resulta kung bakit isinagawa ang pag-aaral.
_________3. Makikita sa Definisyon ng Teminolohiya ang mga salitang makailang ginamit sa pananaliksik
at ang bawat isa’y binigyan ng kahulugan.
_________4. Tinutukoy ng saklaw at limitasyon ang pinakasimpleng disenyo ng pananaliksik. Dito itinakda
ang parameter ng pananaliksik dahil tinutukoy nito kung ano-ano ang mga varyabol sa sakop
at hindi sakop ng pag-aaral.
_________5. Inilalahad ng kahalagahan ng Pag-aaral ang signifikans ng pagsasagawa ng pananaliksik ng
paksa ng pag-aaral.
KONSEPTONG PAPEL
A. Panuto: Isulat sa patlang ang konseptong inilalarawan sa bawat pahayag. Piliin ang mga sagot na
makikita sa kahon.
________1. Nakalahad dito kung sino ang makikinabang sa proyekto. Nakalahad din kung ano ang
inaasahan sa proyekto at paano ito mapakikinabangan.
________2.Tinutukoy rito kung paano maisasakatuparan ang proyekto.
B. Panuto: Pagsunod-sunurin ang tamang proseso sa pagbuo ng konseptong papel. Lagyan ng 1 ang
rationale, 2 ang layunin, 3, ang metodolohiya at 4 ang inaasahang bunga.
A.
____ Aalamin ang mga sahog sa paggawa ng hotdog.
____ Ang hotdog ay isa sa mga paboritong almusal ng mga kabataan, subalit, ano-ano nga ba ang
mga ingredient o sahog sa paggawa nito?
____ Bubuo ng isang sulating pananaliksik tungkol sa hotdog na maaaring magingbasehan ng
isang artikulo na tumatalakay sa pagkaing ito.
20
____ Mananaliksik sa internet, gagawa ng sarbey tungkol sa paboritong pagkain ng mga bata at
kapanayamin ang ilan sa mga nasarbey na bata kung bakit nila paboritong pagkain ang
hotdog.
B.
_____ Makikipanayam sa mga director ng indie films at mag-ooberserba sa proseso ng paggawa
ng ganitong pelikula.
_____Sa pamamagitan ng camera at editing app ng smartphone ay makagagawa ng isang
maikling indie film.
_____Tutukuyin ang mga paraan ng pagbuo ng maikling-maikling indie film gamit lang ang camera
at editing app ng smartphone.
_____Bubuo ng isang sulating pananaliksik tungkol sa indie films na maaaring maging basehan sa
paggawa ng isang maikling indie film gamit ang camera at editing apps ng isang
smartphone.
C.
_____ Aalamin ang pinagmumulan ng spam messages.
_____ Magsasaliksik ukol sa pinagmumulan ng spam messages.
_____ Nayayamot ang maraming tao sa tuwing makakikita ng spam messages na pumupuno sa
kanilang inbox.
_____ Makabubuo ng isang sulating pananaliksik na maaaring maging basehan ng isang artikulo
tungkol sa mga spam messages.
21
Tiyak na tiyak ang Tiyak lamang Hindi gaanong Hindi tiyak at Walang
paksa ng pag- ang paksa ng tiyak ang paksa may kakulangan katiyakan at
KATIYAKAN NG aaral pag-aaral ng pag-aaral sa paksa ng magulo ang
PAKSA pag-aaral paksa
Content Analysis
Panuto: Pumili ng isang napapanahong isyu sa kasalukuyan na maaring ito’y napanood mo sa telebisyon,
narinig sa radyo, o maging nabasa sa mga iba’t ibang lathalain. Pagkatpos, unawain at suriin ang
mga impormasyong nakapaloob nito at bumuo ng pag-aanalisa ng nilalaman. Isulat ito sa likurang
bahagi ng pahinang ito. Pagbatayan ang rubrik na makikita sa ibaba.(45 pts)
22
Kalidad ng Ang impormasyon ay Ang impormasyon Ang impormasyon Ang impormasyon
impormasyon nauugnay ng tiyak sa ay malinaw na ay malinaw na ay may kaunti o
pangunahing paksa at nauugnay sa nauugnay sa walang kinalaman
nagdaragdag ng pangunahing paksa. pangunahing paksa. sa pangunahing
bagong konsepto. Nagbibigay ito ng Walang mga paksa o simpleng
Kasama sa hindi bababa sa detalye/o mga muling isinasaad
impormasyon ang ilang isang halimbawa ang ang pangunahing
mga sumusuportang sumusuportang ibinigay. Nagbibigay konsepto na hindi
detalye at/o mga detalye o ng dokumentasyon nito isinusulong ang
halimbawa. Patuloy na halimbawa. kapag hiniling. talakayan ay hindi
nagtatatag ng mga nagbibigay ng
ideya sa pinagmumulan dokumentasyon
ng dokumentasyon. para sa mga
mapagkukunan.
Kritikal na pag- Patuloy na pahusayin Ang ilang kritikal na Sumasagot sa mga Hindi tumutugon sa
iisip ang proseso ng kritikal pag-iisip at tanong ngunit hindi baseng pagtatanong
na pag-iisip sa pagninilay ay nakikibahagi sa ng facilitator.
pamamagitan ng ipinakita sa pagmumuni-muni sa
pagninilay at talakayan ng lugar.
pagtatanong sa sarili at manunulat at
sa iba. Ang isang tagatugon.
kalidad na tugon na
sumusulong sa
pasulong ay
nagdaragdag sa
talakayan ay isang
kritikal na tugon.
Masining na Ang propesyonal na Ang propesyonal na Ang propesyonal na Hindi ginagamit ang
gamit ng wika bokabularyo at istilo ng bokabularyo at istilo bokabularyo at istilo propesyonal na
pagsulat ay patuloy na ng pagsulat ay ng pagsulat ay bokabularyo at istilo
ginagamit sa madalas na ginagamit ng pagsulat.
pamamagitan ng ginagamit sa buong paminsan-minsan
talakayan. talakayan. sa buong talakayan.
Kabuuan
23