ĐẶC ĐIỂM THỨ 2 : TƯ BẢN TÀI CHÍNH VÀ HỆ THỐNG TÀI PHIỆT

CHI PHỐI SÂU SẮC NỀN KNH TẾ

1. Nguyên nhân hinh thành độc quyền ngân hàng
+Trong cạnh tranh các ngân hàng vừa và nhỏ bị phá sản hoặc bị thôn tính và
hình thành những ngân hàng lớn.
+Mặt khác sự phát triển của độc quyền công nghiệp đòi hỏi nguồn vốn lớn
và uy tín, các ngân hàng vừa và nhỏ không thể đáp ứng, vì vậy hoặc tự sáp
nhập vào các ngân hàng lớn hoặc bị phá sản.
=> khi độc quyền ngân hàng xuất hiện thì ngân hàng có vai trò mới, có
quyền lực “vạn năng”, khống chế mọi hoạt động của kinh tế thể hiện:
Giữa tư bản ngân hàng và tư bản công nghiệp thâm nhập vào nhau thông qua
chế độ
tham dự bằng việc mua cổ phiếu để các công ty cử người vào HĐQT của
ngân hàng,
giám sát hoạt động của ngân hàng và ngược lại thì ngân hàng cử người vào
HĐQT của
các công ty

2. Tư bản tài chính và đầu xỏ tài chính

+Quá trình xâm nhập lẫn nhau giữa độc quyền công nghiệp và độc quyền
ngân hàng làm nảy sinh loại hình tư bản mới chi phối được cả độc quyền
công nghiệp và độc quyền ngân hàng, tư bản đó gọi là tư bản tài chính
+Sư phát triển của tư bản tài chính dẫn đến sự hình thành một nhóm nhỏ
những nhà tư bản lớn có khả năng chi phối toàn bộ đời sống kinh tế, chính
trị của toàn xã hội, gọi là tư bản tài phiệt( trùm tài chính, đầu xỏ tài chính).
 +Tư bản tài chính thông qua chế độ tham dự => vươn ra thống trị các
nghành khác => chi phối nền kinh tế => chi phối chính trị => biến nhà nước
thành công cụ phục vụ lợi ích của chúng.Về kinh tế: Bằng cổ phiếu khống
chế để nắm công ty mẹ, chi phối các công ty con,các chi nhánh.Về xã hội:
Bằng sức ép tập đoàn để nắm giữ các vị trí quan trọng trong bộ máy nhà
nước
+ Thông qua các ngân hàng đa quốc gia vươn ra thống trị thế giới.
CÂU HỎI TRÒ CHƠI:
Câu 1: Độc quyền nhà nước trong chủ nghĩa tư bản là sự thống nhất của
quá trình nào dưới đây ?
A. Tăng sức mạnh của các tổ chức độc quyền.
B. Tăng vai trò can thiệp của nhà nước vào kinh tế.
C. Kết hợp sức mạnh của các tổ chức độc quyền tư nhân và sức mạnh nhà
nước trong nột cơ chế thống nhất.
D. Cả ba phương án đều đúng
Câu 2: Năm đặc điểm kinh tế cơ bản của độc quyền dưới chủ nghĩa tư
bản:
A. Nói lên bản chất thống trị của tư bản độc quyền.
B. Có quan hệ chặt chẽ với nhau.
C. Là phương thức thực hiện lợi ích của các tập đoàn độc quyền.
D. Cả ba phương án đều đúng
Câu 13: Các tổ chức độc quyền có quy mô tích tụ và tập trung sản xuất
ngày càng lớn là
đặc điểm kinh tế quan trọng nhất của chủ nghĩa tư bản độc quyền.
→ ĐÚNG
- Giải thích: Quy mô tích tụ và tập trung sản xuất ngày càng lớn là
đặc điểm kinh tế quan trọng nhất của chủ nghĩa tư bản độc quyền vì đây
là yếu tố làm xuất hiện các tổ chức độc quyền, từ đó quyết định và chi
phối các đặc điểm kinh tế khác.